Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మజ్ఝిమనికాయ • Majjhimanikāya |
౯. మహాఅస్సపురసుత్తం
9. Mahāassapurasuttaṃ
౪౧౫. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం భగవా అఙ్గేసు విహరతి అస్సపురం నామ అఙ్గానం నిగమో. తత్ర ఖో భగవా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘భిక్ఖవో’’తి. ‘‘భదన్తే’’తి తే భిక్ఖూ భగవతో పచ్చస్సోసుం. భగవా ఏతదవోచ –
415. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā aṅgesu viharati assapuraṃ nāma aṅgānaṃ nigamo. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘సమణా సమణాతి వో, భిక్ఖవే, జనో సఞ్జానాతి. తుమ్హే చ పన ‘కే తుమ్హే’తి పుట్ఠా సమానా ‘సమణామ్హా’తి పటిజానాథ; తేసం వో, భిక్ఖవే, ఏవంసమఞ్ఞానం సతం ఏవంపటిఞ్ఞానం సతం ‘యే ధమ్మా సమణకరణా చ బ్రాహ్మణకరణా చ తే ధమ్మే సమాదాయ వత్తిస్సామ, ఏవం నో అయం అమ్హాకం సమఞ్ఞా చ సచ్చా భవిస్సతి పటిఞ్ఞా చ భూతా. యేసఞ్చ మయం చీవరపిణ్డపాతసేనాసనగిలానప్పచ్చయభేసజ్జపరిక్ఖారం పరిభుఞ్జామ, తేసం తే కారా అమ్హేసు మహప్ఫలా భవిస్సన్తి మహానిసంసా, అమ్హాకఞ్చేవాయం పబ్బజ్జా అవఞ్ఝా భవిస్సతి సఫలా సఉద్రయా’తి. ఏవఞ్హి వో, భిక్ఖవే, సిక్ఖితబ్బం.
‘‘Samaṇā samaṇāti vo, bhikkhave, jano sañjānāti. Tumhe ca pana ‘ke tumhe’ti puṭṭhā samānā ‘samaṇāmhā’ti paṭijānātha; tesaṃ vo, bhikkhave, evaṃsamaññānaṃ sataṃ evaṃpaṭiññānaṃ sataṃ ‘ye dhammā samaṇakaraṇā ca brāhmaṇakaraṇā ca te dhamme samādāya vattissāma, evaṃ no ayaṃ amhākaṃ samaññā ca saccā bhavissati paṭiññā ca bhūtā. Yesañca mayaṃ cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhāraṃ paribhuñjāma, tesaṃ te kārā amhesu mahapphalā bhavissanti mahānisaṃsā, amhākañcevāyaṃ pabbajjā avañjhā bhavissati saphalā saudrayā’ti. Evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ.
౪౧౬. ‘‘కతమే చ, భిక్ఖవే, ధమ్మా సమణకరణా చ బ్రాహ్మణకరణా చ? ‘హిరోత్తప్పేన సమన్నాగతా భవిస్సామా’తి ఏవఞ్హి వో, భిక్ఖవే, సిక్ఖితబ్బం. సియా ఖో పన, భిక్ఖవే, తుమ్హాకం ఏవమస్స – ‘హిరోత్తప్పేనమ్హ సమన్నాగతా , అలమేత్తావతా కతమేత్తావతా, అనుప్పత్తో నో సామఞ్ఞత్థో, నత్థి నో కిఞ్చి ఉత్తరిం కరణీయ’న్తి తావతకేనేవ తుట్ఠిం ఆపజ్జేయ్యాథ. ఆరోచయామి వో, భిక్ఖవే , పటివేదయామి వో, భిక్ఖవే – ‘మా వో సామఞ్ఞత్థికానం సతం సామఞ్ఞత్థో పరిహాయి, సతి ఉత్తరిం కరణీయే’.
416. ‘‘Katame ca, bhikkhave, dhammā samaṇakaraṇā ca brāhmaṇakaraṇā ca? ‘Hirottappena samannāgatā bhavissāmā’ti evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ. Siyā kho pana, bhikkhave, tumhākaṃ evamassa – ‘hirottappenamha samannāgatā , alamettāvatā katamettāvatā, anuppatto no sāmaññattho, natthi no kiñci uttariṃ karaṇīya’nti tāvatakeneva tuṭṭhiṃ āpajjeyyātha. Ārocayāmi vo, bhikkhave , paṭivedayāmi vo, bhikkhave – ‘mā vo sāmaññatthikānaṃ sataṃ sāmaññattho parihāyi, sati uttariṃ karaṇīye’.
౪౧౭. ‘‘కిఞ్చ, భిక్ఖవే, ఉత్తరిం కరణీయం? ‘పరిసుద్ధో నో కాయసమాచారో భవిస్సతి ఉత్తానో వివటో న చ ఛిద్దవా సంవుతో చ. తాయ చ పన పరిసుద్ధకాయసమాచారతాయ నేవత్తానుక్కంసేస్సామ న పరం వమ్భేస్సామా’తి 1 ఏవఞ్హి వో, భిక్ఖవే, సిక్ఖితబ్బం. సియా ఖో పన, భిక్ఖవే, తుమ్హాకం ఏవమస్స – ‘హిరోత్తప్పేనమ్హ సమన్నాగతా, పరిసుద్ధో నో కాయసమాచారో; అలమేత్తావతా కతమేత్తావతా, అనుప్పత్తో నో సామఞ్ఞత్థో, నత్థి నో కిఞ్చి ఉత్తరిం కరణీయ’న్తి తావతకేనేవ తుట్ఠిం ఆపజ్జేయ్యాథ. ఆరోచయామి వో, భిక్ఖవే, పటివేదయామి వో, భిక్ఖవే – ‘మా వో సామఞ్ఞత్థికానం సతం సామఞ్ఞత్థో పరిహాయి, సతి ఉత్తరిం కరణీయే’.
417. ‘‘Kiñca, bhikkhave, uttariṃ karaṇīyaṃ? ‘Parisuddho no kāyasamācāro bhavissati uttāno vivaṭo na ca chiddavā saṃvuto ca. Tāya ca pana parisuddhakāyasamācāratāya nevattānukkaṃsessāma na paraṃ vambhessāmā’ti 2 evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ. Siyā kho pana, bhikkhave, tumhākaṃ evamassa – ‘hirottappenamha samannāgatā, parisuddho no kāyasamācāro; alamettāvatā katamettāvatā, anuppatto no sāmaññattho, natthi no kiñci uttariṃ karaṇīya’nti tāvatakeneva tuṭṭhiṃ āpajjeyyātha. Ārocayāmi vo, bhikkhave, paṭivedayāmi vo, bhikkhave – ‘mā vo sāmaññatthikānaṃ sataṃ sāmaññattho parihāyi, sati uttariṃ karaṇīye’.
౪౧౮. ‘‘కిఞ్చ, భిక్ఖవే, ఉత్తరిం కరణీయం? ‘పరిసుద్ధో నో వచీసమాచారో భవిస్సతి ఉత్తానో వివటో న చ ఛిద్దవా సంవుతో చ. తాయ చ పన పరిసుద్ధవచీసమాచారతాయ నేవత్తానుక్కంసేస్సామ న పరం వమ్భేస్సామా’తి ఏవఞ్హి వో, భిక్ఖవే, సిక్ఖితబ్బం. సియా ఖో పన, భిక్ఖవే, తుమ్హాకం ఏవమస్స – ‘హిరోత్తప్పేనమ్హ సమన్నాగతా, పరిసుద్ధో నో కాయసమాచారో, పరిసుద్ధో వచీసమాచారో; అలమేత్తావతా కతమేత్తావతా, అనుప్పత్తో నో సామఞ్ఞత్థో, నత్థి నో కిఞ్చి ఉత్తరిం కరణీయ’న్తి తావతకేనేవ తుట్ఠిం ఆపజ్జేయ్యాథ. ఆరోచయామి వో , భిక్ఖవే, పటివేదయామి వో, భిక్ఖవే – ‘మా వో సామఞ్ఞత్థికానం సతం సామఞ్ఞత్థో పరిహాయి, సతి ఉత్తరిం కరణీయే’.
418. ‘‘Kiñca, bhikkhave, uttariṃ karaṇīyaṃ? ‘Parisuddho no vacīsamācāro bhavissati uttāno vivaṭo na ca chiddavā saṃvuto ca. Tāya ca pana parisuddhavacīsamācāratāya nevattānukkaṃsessāma na paraṃ vambhessāmā’ti evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ. Siyā kho pana, bhikkhave, tumhākaṃ evamassa – ‘hirottappenamha samannāgatā, parisuddho no kāyasamācāro, parisuddho vacīsamācāro; alamettāvatā katamettāvatā, anuppatto no sāmaññattho, natthi no kiñci uttariṃ karaṇīya’nti tāvatakeneva tuṭṭhiṃ āpajjeyyātha. Ārocayāmi vo , bhikkhave, paṭivedayāmi vo, bhikkhave – ‘mā vo sāmaññatthikānaṃ sataṃ sāmaññattho parihāyi, sati uttariṃ karaṇīye’.
౪౧౯. ‘‘కిఞ్చ, భిక్ఖవే, ఉత్తరిం కరణీయం? ‘పరిసుద్ధో నో మనోసమాచారో భవిస్సతి ఉత్తానో వివటో న చ ఛిద్దవా సంవుతో చ. తాయ చ పన పరిసుద్ధమనోసమాచారతాయ నేవత్తానుక్కంసేస్సామ న పరం వమ్భేస్సామా’తి ఏవఞ్హి వో, భిక్ఖవే, సిక్ఖితబ్బం. సియా ఖో పన, భిక్ఖవే, తుమ్హాకం ఏవమస్స – ‘హిరోత్తప్పేనమ్హ సమన్నాగతా, పరిసుద్ధో నో కాయసమాచారో, పరిసుద్ధో వచీసమాచారో, పరిసుద్ధో మనోసమాచారో; అలమేత్తావతా కతమేత్తావతా, అనుప్పత్తో నో సామఞ్ఞత్థో, నత్థి నో కిఞ్చి ఉత్తరిం కరణీయ’న్తి తావతకేనేవ తుట్ఠిం ఆపజ్జేయ్యాథ. ఆరోచయామి వో, భిక్ఖవే, పటివేదయామి వో, భిక్ఖవే – ‘మా వో సామఞ్ఞత్థికానం సతం సామఞ్ఞత్థో పరిహాయి, సతి ఉత్తరిం కరణీయే’.
419. ‘‘Kiñca, bhikkhave, uttariṃ karaṇīyaṃ? ‘Parisuddho no manosamācāro bhavissati uttāno vivaṭo na ca chiddavā saṃvuto ca. Tāya ca pana parisuddhamanosamācāratāya nevattānukkaṃsessāma na paraṃ vambhessāmā’ti evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ. Siyā kho pana, bhikkhave, tumhākaṃ evamassa – ‘hirottappenamha samannāgatā, parisuddho no kāyasamācāro, parisuddho vacīsamācāro, parisuddho manosamācāro; alamettāvatā katamettāvatā, anuppatto no sāmaññattho, natthi no kiñci uttariṃ karaṇīya’nti tāvatakeneva tuṭṭhiṃ āpajjeyyātha. Ārocayāmi vo, bhikkhave, paṭivedayāmi vo, bhikkhave – ‘mā vo sāmaññatthikānaṃ sataṃ sāmaññattho parihāyi, sati uttariṃ karaṇīye’.
౪౨౦. ‘‘కిఞ్చ, భిక్ఖవే, ఉత్తరిం కరణీయం? ‘పరిసుద్ధో నో ఆజీవో భవిస్సతి ఉత్తానో వివటో న చ ఛిద్దవా సంవుతో చ. తాయ చ పన పరిసుద్ధాజీవతాయ నేవత్తానుక్కంసేస్సామ న పరం వమ్భేస్సామా’తి ఏవఞ్హి వో, భిక్ఖవే, సిక్ఖితబ్బం. సియా ఖో పన, భిక్ఖవే, తుమ్హాకం ఏవమస్స – ‘హిరోత్తప్పేనమ్హ సమన్నాగతా, పరిసుద్ధో నో కాయసమాచారో, పరిసుద్ధో వచీసమాచారో, పరిసుద్ధో మనోసమాచారో, పరిసుద్ధో ఆజీవో; అలమేత్తావతా కతమేత్తావతా, అనుప్పత్తో నో సామఞ్ఞత్థో , నత్థి నో కిఞ్చి ఉత్తరిం కరణీయ’న్తి తావతకేనేవ తుట్ఠిం ఆపజ్జేయ్యాథ. ఆరోచయామి వో, భిక్ఖవే, పటివేదయామి వో, భిక్ఖవే – ‘మా వో సామఞ్ఞత్థికానం సతం సామఞ్ఞత్థో పరిహాయి, సతి ఉత్తరిం కరణీయే’.
420. ‘‘Kiñca, bhikkhave, uttariṃ karaṇīyaṃ? ‘Parisuddho no ājīvo bhavissati uttāno vivaṭo na ca chiddavā saṃvuto ca. Tāya ca pana parisuddhājīvatāya nevattānukkaṃsessāma na paraṃ vambhessāmā’ti evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ. Siyā kho pana, bhikkhave, tumhākaṃ evamassa – ‘hirottappenamha samannāgatā, parisuddho no kāyasamācāro, parisuddho vacīsamācāro, parisuddho manosamācāro, parisuddho ājīvo; alamettāvatā katamettāvatā, anuppatto no sāmaññattho , natthi no kiñci uttariṃ karaṇīya’nti tāvatakeneva tuṭṭhiṃ āpajjeyyātha. Ārocayāmi vo, bhikkhave, paṭivedayāmi vo, bhikkhave – ‘mā vo sāmaññatthikānaṃ sataṃ sāmaññattho parihāyi, sati uttariṃ karaṇīye’.
౪౨౧. ‘‘కిఞ్చ, భిక్ఖవే, ఉత్తరిం కరణీయం? ‘ఇన్ద్రియేసు గుత్తద్వారా భవిస్సామ; చక్ఖునా రూపం దిస్వా న నిమిత్తగ్గాహీ నానుబ్యఞ్జనగ్గాహీ. యత్వాధికరణమేనం చక్ఖున్ద్రియం అసంవుతం విహరన్తం అభిజ్ఝాదోమనస్సా పాపకా అకుసలా ధమ్మా అన్వాస్సవేయ్యుం, తస్స సంవరాయ పటిపజ్జిస్సామ, రక్ఖిస్సామ చక్ఖున్ద్రియం, చక్ఖున్ద్రియే సంవరం ఆపజ్జిస్సామ. సోతేన సద్దం సుత్వా…పే॰… ఘానేన గన్ధం ఘాయిత్వా…పే॰… జివ్హాయ రసం సాయిత్వా…పే॰… కాయేన ఫోట్ఠబ్బం ఫుసిత్వా…పే॰… మనసా ధమ్మం విఞ్ఞాయ న నిమిత్తగ్గాహీ నానుబ్యఞ్జనగ్గాహీ. యత్వాధికరణమేనం మనిన్ద్రియం అసంవుతం విహరన్తం అభిజ్ఝాదోమనస్సా పాపకా అకుసలా ధమ్మా అన్వాస్సవేయ్యుం, తస్స సంవరాయ పటిపజ్జిస్సామ, రక్ఖిస్సామ మనిన్ద్రియం, మనిన్ద్రియే సంవరం ఆపజ్జిస్సామా’తి ఏవఞ్హి వో, భిక్ఖవే, సిక్ఖితబ్బం. సియా ఖో పన, భిక్ఖవే, తుమ్హాకం ఏవమస్స – ‘హిరోత్తప్పేనమ్హ సమన్నాగతా, పరిసుద్ధో నో కాయసమాచారో, పరిసుద్ధో వచీసమాచారో, పరిసుద్ధో మనోసమాచారో, పరిసుద్ధో ఆజీవో, ఇన్ద్రియేసుమ్హ గుత్తద్వారా; అలమేత్తావతా కతమేత్తావతా, అనుప్పత్తో నో సామఞ్ఞత్థో, నత్థి నో కిఞ్చి ఉత్తరిం కరణీయ’న్తి తావతకేనేవ తుట్ఠిం ఆపజ్జేయ్యాథ. ఆరోచయామి వో, భిక్ఖవే, పటివేదయామి వో, భిక్ఖవే – ‘మా వో సామఞ్ఞత్థికానం సతం సామఞ్ఞత్థో పరిహాయి, సతి ఉత్తరిం కరణీయే’.
421. ‘‘Kiñca, bhikkhave, uttariṃ karaṇīyaṃ? ‘Indriyesu guttadvārā bhavissāma; cakkhunā rūpaṃ disvā na nimittaggāhī nānubyañjanaggāhī. Yatvādhikaraṇamenaṃ cakkhundriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjissāma, rakkhissāma cakkhundriyaṃ, cakkhundriye saṃvaraṃ āpajjissāma. Sotena saddaṃ sutvā…pe… ghānena gandhaṃ ghāyitvā…pe… jivhāya rasaṃ sāyitvā…pe… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā…pe… manasā dhammaṃ viññāya na nimittaggāhī nānubyañjanaggāhī. Yatvādhikaraṇamenaṃ manindriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjissāma, rakkhissāma manindriyaṃ, manindriye saṃvaraṃ āpajjissāmā’ti evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ. Siyā kho pana, bhikkhave, tumhākaṃ evamassa – ‘hirottappenamha samannāgatā, parisuddho no kāyasamācāro, parisuddho vacīsamācāro, parisuddho manosamācāro, parisuddho ājīvo, indriyesumha guttadvārā; alamettāvatā katamettāvatā, anuppatto no sāmaññattho, natthi no kiñci uttariṃ karaṇīya’nti tāvatakeneva tuṭṭhiṃ āpajjeyyātha. Ārocayāmi vo, bhikkhave, paṭivedayāmi vo, bhikkhave – ‘mā vo sāmaññatthikānaṃ sataṃ sāmaññattho parihāyi, sati uttariṃ karaṇīye’.
౪౨౨. ‘‘కిఞ్చ, భిక్ఖవే, ఉత్తరిం కరణీయం? ‘భోజనే మత్తఞ్ఞునో భవిస్సామ, పటిసఙ్ఖా యోనిసో ఆహారం ఆహరిస్సామ, నేవ దవాయ న మదాయ న మణ్డనాయ న విభూసనాయ యావదేవ ఇమస్స కాయస్స ఠితియా యాపనాయ, విహింసూపరతియా, బ్రహ్మచరియానుగ్గహాయ, ఇతి పురాణఞ్చ వేదనం పటిహఙ్ఖామ నవఞ్చ వేదనం న ఉప్పాదేస్సామ, యాత్రా చ నో భవిస్సతి, అనవజ్జతా చ, ఫాసు విహారో చా’తి ఏవఞ్హి వో, భిక్ఖవే, సిక్ఖితబ్బం. సియా ఖో పన, భిక్ఖవే, తుమ్హాకం ఏవమస్స – ‘హిరోత్తప్పేనమ్హ సమన్నాగతా, పరిసుద్ధో నో కాయసమాచారో, పరిసుద్ధో వచీసమాచారో, పరిసుద్ధో మనోసమాచారో, పరిసుద్ధో ఆజీవో, ఇన్ద్రియేసుమ్హ గుత్తద్వారా, భోజనే మత్తఞ్ఞునో; అలమేత్తావతా కతమేత్తావతా, అనుప్పత్తో నో సామఞ్ఞత్థో, నత్థి నో కిఞ్చి ఉత్తరిం కరణీయ’న్తి తావతకేనేవ తుట్ఠిం ఆపజ్జేయ్యాథ. ఆరోచయామి వో, భిక్ఖవే, పటివేదయామి వో, భిక్ఖవే – ‘మా వో, సామఞ్ఞత్థికానం సతం సామఞ్ఞత్థో పరిహాయి సతి ఉత్తరిం కరణీయే’.
422. ‘‘Kiñca, bhikkhave, uttariṃ karaṇīyaṃ? ‘Bhojane mattaññuno bhavissāma, paṭisaṅkhā yoniso āhāraṃ āharissāma, neva davāya na madāya na maṇḍanāya na vibhūsanāya yāvadeva imassa kāyassa ṭhitiyā yāpanāya, vihiṃsūparatiyā, brahmacariyānuggahāya, iti purāṇañca vedanaṃ paṭihaṅkhāma navañca vedanaṃ na uppādessāma, yātrā ca no bhavissati, anavajjatā ca, phāsu vihāro cā’ti evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ. Siyā kho pana, bhikkhave, tumhākaṃ evamassa – ‘hirottappenamha samannāgatā, parisuddho no kāyasamācāro, parisuddho vacīsamācāro, parisuddho manosamācāro, parisuddho ājīvo, indriyesumha guttadvārā, bhojane mattaññuno; alamettāvatā katamettāvatā, anuppatto no sāmaññattho, natthi no kiñci uttariṃ karaṇīya’nti tāvatakeneva tuṭṭhiṃ āpajjeyyātha. Ārocayāmi vo, bhikkhave, paṭivedayāmi vo, bhikkhave – ‘mā vo, sāmaññatthikānaṃ sataṃ sāmaññattho parihāyi sati uttariṃ karaṇīye’.
౪౨౩. ‘‘కిఞ్చ , భిక్ఖవే, ఉత్తరిం కరణీయం? ‘జాగరియం అనుయుత్తా భవిస్సామ, దివసం చఙ్కమేన నిసజ్జాయ ఆవరణీయేహి ధమ్మేహి చిత్తం పరిసోధేస్సామ. రత్తియా పఠమం యామం చఙ్కమేన నిసజ్జాయ ఆవరణీయేహి ధమ్మేహి చిత్తం పరిసోధేస్సామ. రత్తియా మజ్ఝిమం యామం దక్ఖిణేన పస్సేన సీహసేయ్యం కప్పేస్సామ పాదే పాదం అచ్చాధాయ, సతో సమ్పజానో ఉట్ఠానసఞ్ఞం మనసి కరిత్వా. రత్తియా పచ్ఛిమం యామం పచ్చుట్ఠాయ చఙ్కమేన నిసజ్జాయ ఆవరణీయేహి ధమ్మేహి చిత్తం పరిసోధేస్సామా’తి, ఏవఞ్హి వో, భిక్ఖవే, సిక్ఖితబ్బం. సియా ఖో పన, భిక్ఖవే, తుమ్హాకం ఏవమస్స – ‘హిరోత్తప్పేనమ్హ సమన్నాగతా, పరిసుద్ధో నో కాయసమాచారో, పరిసుద్ధో వచీసమాచారో, పరిసుద్ధో మనోసమాచారో, పరిసుద్ధో ఆజీవో, ఇన్ద్రియేసుమ్హ గుత్తద్వారా, భోజనే మత్తఞ్ఞునో, జాగరియం అనుయుత్తా; అలమేత్తావతా కతమేత్తావతా, అనుప్పత్తో నో సామఞ్ఞత్థో, నత్థి నో కిఞ్చి ఉత్తరిం కరణీయ’న్తి, తావతకేనేవ తుట్ఠిం ఆపజ్జేయ్యాథ. ఆరోచయామి వో, భిక్ఖవే, పటివేదయామి వో, భిక్ఖవే – ‘మా వో, సామఞ్ఞత్థికానం సతం సామఞ్ఞత్థో పరిహాయి సతి ఉత్తరిం కరణీయే’.
423. ‘‘Kiñca , bhikkhave, uttariṃ karaṇīyaṃ? ‘Jāgariyaṃ anuyuttā bhavissāma, divasaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodhessāma. Rattiyā paṭhamaṃ yāmaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodhessāma. Rattiyā majjhimaṃ yāmaṃ dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappessāma pāde pādaṃ accādhāya, sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasi karitvā. Rattiyā pacchimaṃ yāmaṃ paccuṭṭhāya caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodhessāmā’ti, evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ. Siyā kho pana, bhikkhave, tumhākaṃ evamassa – ‘hirottappenamha samannāgatā, parisuddho no kāyasamācāro, parisuddho vacīsamācāro, parisuddho manosamācāro, parisuddho ājīvo, indriyesumha guttadvārā, bhojane mattaññuno, jāgariyaṃ anuyuttā; alamettāvatā katamettāvatā, anuppatto no sāmaññattho, natthi no kiñci uttariṃ karaṇīya’nti, tāvatakeneva tuṭṭhiṃ āpajjeyyātha. Ārocayāmi vo, bhikkhave, paṭivedayāmi vo, bhikkhave – ‘mā vo, sāmaññatthikānaṃ sataṃ sāmaññattho parihāyi sati uttariṃ karaṇīye’.
౪౨౪. ‘‘కిఞ్చ, భిక్ఖవే, ఉత్తరిం కరణీయం? ‘సతిసమ్పజఞ్ఞేన సమన్నాగతా భవిస్సామ, అభిక్కన్తే పటిక్కన్తే సమ్పజానకారీ, ఆలోకితే విలోకితే సమ్పజానకారీ, సమిఞ్జితే పసారితే సమ్పజానకారీ, సఙ్ఘాటిపత్తచీవరధారణే సమ్పజానకారీ, అసితే పీతే ఖాయితే సాయితే సమ్పజానకారీ, ఉచ్చారపస్సావకమ్మే సమ్పజానకారీ, గతే ఠితే నిసిన్నే సుత్తే జాగరితే భాసితే తుణ్హీభావే సమ్పజానకారీ’తి, ఏవఞ్హి వో, భిక్ఖవే, సిక్ఖితబ్బం. సియా ఖో పన, భిక్ఖవే, తుమ్హాకం ఏవమస్స – ‘హిరోత్తప్పేనమ్హ సమన్నాగతా, పరిసుద్ధో నో కాయసమాచారో, పరిసుద్ధో వచీసమాచారో, పరిసుద్ధో మనోసమాచారో, పరిసుద్ధో ఆజీవో, ఇన్ద్రియేసుమ్హ గుత్తద్వారా, భోజనే మత్తఞ్ఞునో, జాగరియం అనుయుత్తా, సతిసమ్పజఞ్ఞేన సమన్నాగతా; అలమేత్తావతా కతమేత్తావతా, అనుప్పత్తో నో సామఞ్ఞత్థో, నత్థి నో కిఞ్చి ఉత్తరిం కరణీయ’న్తి తావతకేనేవ తుట్ఠిం ఆపజ్జేయ్యాథ. ఆరోచయామి వో, భిక్ఖవే, పటివేదయామి వో, భిక్ఖవే – ‘మా వో, సామఞ్ఞత్థికానం సతం సామఞ్ఞత్థో పరిహాయి సతి ఉత్తరిం కరణీయే’.
424. ‘‘Kiñca, bhikkhave, uttariṃ karaṇīyaṃ? ‘Satisampajaññena samannāgatā bhavissāma, abhikkante paṭikkante sampajānakārī, ālokite vilokite sampajānakārī, samiñjite pasārite sampajānakārī, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī, uccārapassāvakamme sampajānakārī, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī’ti, evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ. Siyā kho pana, bhikkhave, tumhākaṃ evamassa – ‘hirottappenamha samannāgatā, parisuddho no kāyasamācāro, parisuddho vacīsamācāro, parisuddho manosamācāro, parisuddho ājīvo, indriyesumha guttadvārā, bhojane mattaññuno, jāgariyaṃ anuyuttā, satisampajaññena samannāgatā; alamettāvatā katamettāvatā, anuppatto no sāmaññattho, natthi no kiñci uttariṃ karaṇīya’nti tāvatakeneva tuṭṭhiṃ āpajjeyyātha. Ārocayāmi vo, bhikkhave, paṭivedayāmi vo, bhikkhave – ‘mā vo, sāmaññatthikānaṃ sataṃ sāmaññattho parihāyi sati uttariṃ karaṇīye’.
౪౨౫. ‘‘కిఞ్చ, భిక్ఖవే, ఉత్తరిం కరణీయం? ఇధ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు వివిత్తం సేనాసనం భజతి – అరఞ్ఞం రుక్ఖమూలం పబ్బతం కన్దరం గిరిగుహం సుసానం వనప్పత్థం అబ్భోకాసం పలాలపుఞ్జం. సో పచ్ఛాభత్తం పిణ్డపాతపటిక్కన్తో నిసీదతి పల్లఙ్కం ఆభుజిత్వా, ఉజుం కాయం పణిధాయ పరిముఖం సతిం ఉపట్ఠపేత్వా. సో అభిజ్ఝం లోకే పహాయ విగతాభిజ్ఝేన చేతసా విహరతి, అభిజ్ఝాయ చిత్తం పరిసోధేతి; బ్యాపాదపదోసం పహాయ అబ్యాపన్నచిత్తో విహరతి, సబ్బపాణభూతహితానుకమ్పీ , బ్యాపాదపదోసా చిత్తం పరిసోధేతి; థీనమిద్ధం పహాయ విగతథీనమిద్ధో విహరతి, ఆలోకసఞ్ఞీ సతో సమ్పజానో, థీనమిద్ధా చిత్తం పరిసోధేతి; ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చం పహాయ అనుద్ధతో విహరతి , అజ్ఝత్తం వూపసన్తచిత్తో, ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చా చిత్తం పరిసోధేతి; విచికిచ్ఛం పహాయ తిణ్ణవిచికిచ్ఛో విహరతి, అకథంకథీ కుసలేసు ధమ్మేసు, విచికిచ్ఛాయ చిత్తం పరిసోధేతి.
425. ‘‘Kiñca, bhikkhave, uttariṃ karaṇīyaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu vivittaṃ senāsanaṃ bhajati – araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanappatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ. So pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā, ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So abhijjhaṃ loke pahāya vigatābhijjhena cetasā viharati, abhijjhāya cittaṃ parisodheti; byāpādapadosaṃ pahāya abyāpannacitto viharati, sabbapāṇabhūtahitānukampī , byāpādapadosā cittaṃ parisodheti; thīnamiddhaṃ pahāya vigatathīnamiddho viharati, ālokasaññī sato sampajāno, thīnamiddhā cittaṃ parisodheti; uddhaccakukkuccaṃ pahāya anuddhato viharati , ajjhattaṃ vūpasantacitto, uddhaccakukkuccā cittaṃ parisodheti; vicikicchaṃ pahāya tiṇṇavicikiccho viharati, akathaṃkathī kusalesu dhammesu, vicikicchāya cittaṃ parisodheti.
౪౨౬. ‘‘సేయ్యథాపి , భిక్ఖవే, పురిసో ఇణం ఆదాయ కమ్మన్తే పయోజేయ్య. తస్స తే కమ్మన్తా సమిజ్ఝేయ్యుం 3. సో యాని చ పోరాణాని ఇణమూలాని తాని చ బ్యన్తీ 4 కరేయ్య, సియా చస్స ఉత్తరిం అవసిట్ఠం దారభరణాయ. తస్స ఏవమస్స – ‘అహం ఖో పుబ్బే ఇణం ఆదాయ కమ్మన్తే పయోజేసిం, తస్స మే తే కమ్మన్తా సమిజ్ఝింసు. సోహం యాని చ పోరాణాని ఇణమూలాని తాని చ బ్యన్తీ అకాసిం, అత్థి చ మే ఉత్తరిం అవసిట్ఠం దారభరణాయా’తి. సో తతోనిదానం లభేథ పామోజ్జం, అధిగచ్ఛేయ్య సోమనస్సం.
426. ‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, puriso iṇaṃ ādāya kammante payojeyya. Tassa te kammantā samijjheyyuṃ 5. So yāni ca porāṇāni iṇamūlāni tāni ca byantī 6 kareyya, siyā cassa uttariṃ avasiṭṭhaṃ dārabharaṇāya. Tassa evamassa – ‘ahaṃ kho pubbe iṇaṃ ādāya kammante payojesiṃ, tassa me te kammantā samijjhiṃsu. Sohaṃ yāni ca porāṇāni iṇamūlāni tāni ca byantī akāsiṃ, atthi ca me uttariṃ avasiṭṭhaṃ dārabharaṇāyā’ti. So tatonidānaṃ labhetha pāmojjaṃ, adhigaccheyya somanassaṃ.
‘‘సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, పురిసో ఆబాధికో అస్స దుక్ఖితో బాళ్హగిలానో, భత్తఞ్చస్స నచ్ఛాదేయ్య, న చస్స కాయే బలమత్తా. సో అపరేన సమయేన తమ్హా ఆబాధా ముచ్చేయ్య, భత్తఞ్చస్స ఛాదేయ్య, సియా చస్స కాయే బలమత్తా. తస్స ఏవమస్స – ‘అహం ఖో పుబ్బే ఆబాధికో అహోసిం దుక్ఖితో బాళ్హగిలానో, భత్తఞ్చ మే నచ్ఛాదేసి, న చ మే ఆసి కాయే బలమత్తా, సోమ్హి ఏతరహి తమ్హా ఆబాధా ముత్తో, భత్తఞ్చ మే ఛాదేతి, అత్థి చ మే కాయే బలమత్తా’తి. సో తతోనిదానం లభేథ పామోజ్జం, అధిగచ్ఛేయ్య సోమనస్సం.
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso ābādhiko assa dukkhito bāḷhagilāno, bhattañcassa nacchādeyya, na cassa kāye balamattā. So aparena samayena tamhā ābādhā mucceyya, bhattañcassa chādeyya, siyā cassa kāye balamattā. Tassa evamassa – ‘ahaṃ kho pubbe ābādhiko ahosiṃ dukkhito bāḷhagilāno, bhattañca me nacchādesi, na ca me āsi kāye balamattā, somhi etarahi tamhā ābādhā mutto, bhattañca me chādeti, atthi ca me kāye balamattā’ti. So tatonidānaṃ labhetha pāmojjaṃ, adhigaccheyya somanassaṃ.
‘‘సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, పురిసో బన్ధనాగారే బద్ధో అస్స. సో అపరేన సమయేన తమ్హా బన్ధనా ముచ్చేయ్య సోత్థినా అబ్భయేన 7, న చస్స కిఞ్చి భోగానం వయో. తస్స ఏవమస్స – ‘అహం ఖో పుబ్బే బన్ధనాగారే బద్ధో అహోసిం, సోమ్హి ఏతరహి తమ్హా బన్ధనా ముత్తో, సోత్థినా అబ్భయేన, నత్థి చ మే కిఞ్చి భోగానం వయో’తి. సో తతోనిదానం లభేథ పామోజ్జం, అధిగచ్ఛేయ్య సోమనస్సం.
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso bandhanāgāre baddho assa. So aparena samayena tamhā bandhanā mucceyya sotthinā abbhayena 8, na cassa kiñci bhogānaṃ vayo. Tassa evamassa – ‘ahaṃ kho pubbe bandhanāgāre baddho ahosiṃ, somhi etarahi tamhā bandhanā mutto, sotthinā abbhayena, natthi ca me kiñci bhogānaṃ vayo’ti. So tatonidānaṃ labhetha pāmojjaṃ, adhigaccheyya somanassaṃ.
‘‘సేయ్యథాపి , భిక్ఖవే, పురిసో దాసో అస్స అనత్తాధీనో పరాధీనో న యేనకామంగమో. సో అపరేన సమయేన తమ్హా దాసబ్యా ముచ్చేయ్య అత్తాధీనో అపరాధీనో భుజిస్సో యేనకామంగమో. తస్స ఏవమస్స – ‘అహం ఖో పుబ్బే దాసో అహోసిం అనత్తాధీనో పరాధీనో న యేనకామంగమో, సోమ్హి ఏతరహి తమ్హా దాసబ్యా ముత్తో అత్తాధీనో అపరాధీనో భుజిస్సో యేనకామంగమో’తి. సో తతోనిదానం లభేథ పామోజ్జం, అధిగచ్ఛేయ్య సోమనస్సం.
‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, puriso dāso assa anattādhīno parādhīno na yenakāmaṃgamo. So aparena samayena tamhā dāsabyā mucceyya attādhīno aparādhīno bhujisso yenakāmaṃgamo. Tassa evamassa – ‘ahaṃ kho pubbe dāso ahosiṃ anattādhīno parādhīno na yenakāmaṃgamo, somhi etarahi tamhā dāsabyā mutto attādhīno aparādhīno bhujisso yenakāmaṃgamo’ti. So tatonidānaṃ labhetha pāmojjaṃ, adhigaccheyya somanassaṃ.
‘‘సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, పురిసో సధనో సభోగో కన్తారద్ధానమగ్గం పటిపజ్జేయ్య 9. సో అపరేన సమయేన తమ్హా కన్తారా నిత్థరేయ్య సోత్థినా అబ్భయేన, న చస్స కిఞ్చి భోగానం వయో. తస్స ఏవమస్స – ‘అహం ఖో పుబ్బే సధనో సభోగో కన్తారద్ధానమగ్గం పటిపజ్జిం. సోమ్హి ఏతరహి తమ్హా కన్తారా నిత్థిణ్ణో సోత్థినా అబ్భయేన, నత్థి చ మే కిఞ్చి భోగానం వయో’తి. సో తతోనిదానం లభేథ పామోజ్జం, అధిగచ్ఛేయ్య సోమనస్సం.
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso sadhano sabhogo kantāraddhānamaggaṃ paṭipajjeyya 10. So aparena samayena tamhā kantārā nitthareyya sotthinā abbhayena, na cassa kiñci bhogānaṃ vayo. Tassa evamassa – ‘ahaṃ kho pubbe sadhano sabhogo kantāraddhānamaggaṃ paṭipajjiṃ. Somhi etarahi tamhā kantārā nitthiṇṇo sotthinā abbhayena, natthi ca me kiñci bhogānaṃ vayo’ti. So tatonidānaṃ labhetha pāmojjaṃ, adhigaccheyya somanassaṃ.
‘‘ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు యథా ఇణం యథా రోగం యథా బన్ధనాగారం యథా దాసబ్యం యథా కన్తారద్ధానమగ్గం, ఇమే పఞ్చ నీవరణే అప్పహీనే అత్తని సమనుపస్సతి. సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, ఆణణ్యం యథా ఆరోగ్యం యథా బన్ధనామోక్ఖం యథా భుజిస్సం యథా ఖేమన్తభూమిం; ఏవమేవ భిక్ఖు ఇమే పఞ్చ నీవరణే పహీనే అత్తని సమనుపస్సతి.
‘‘Evameva kho, bhikkhave, bhikkhu yathā iṇaṃ yathā rogaṃ yathā bandhanāgāraṃ yathā dāsabyaṃ yathā kantāraddhānamaggaṃ, ime pañca nīvaraṇe appahīne attani samanupassati. Seyyathāpi, bhikkhave, āṇaṇyaṃ yathā ārogyaṃ yathā bandhanāmokkhaṃ yathā bhujissaṃ yathā khemantabhūmiṃ; evameva bhikkhu ime pañca nīvaraṇe pahīne attani samanupassati.
౪౨౭. ‘‘సో ఇమే పఞ్చ నీవరణే పహాయ చేతసో ఉపక్కిలేసే పఞ్ఞాయ దుబ్బలీకరణే, వివిచ్చేవ కామేహి వివిచ్చ అకుసలేహి ధమ్మేహి, సవితక్కం సవిచారం వివేకజం పీతిసుఖం పఠమం ఝానం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి. సో ఇమమేవ కాయం వివేకజేన పీతిసుఖేన అభిసన్దేతి పరిసన్దేతి పరిపూరేతి పరిప్ఫరతి, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స వివేకజేన పీతిసుఖేన అప్ఫుటం హోతి. సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, దక్ఖో న్హాపకో 11 వా న్హాపకన్తేవాసీ వా కంసథాలే న్హానీయచుణ్ణాని 12 ఆకిరిత్వా ఉదకేన పరిప్ఫోసకం పరిప్ఫోసకం సన్నేయ్య. సాయం న్హానీయపిణ్డి స్నేహానుగతా స్నేహపరేతా సన్తరబాహిరా, ఫుటా స్నేహేన న చ పగ్ఘరిణీ. ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు ఇమమేవ కాయం వివేకజేన పీతిసుఖేన అభిసన్దేతి పరిసన్దేతి పరిపూరేతి పరిప్ఫరతి, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స వివేకజేన పీతిసుఖేన అప్ఫుటం హోతి.
427. ‘‘So ime pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe, vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi, savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imameva kāyaṃ vivekajena pītisukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa vivekajena pītisukhena apphuṭaṃ hoti. Seyyathāpi, bhikkhave, dakkho nhāpako 13 vā nhāpakantevāsī vā kaṃsathāle nhānīyacuṇṇāni 14 ākiritvā udakena paripphosakaṃ paripphosakaṃ sanneyya. Sāyaṃ nhānīyapiṇḍi snehānugatā snehaparetā santarabāhirā, phuṭā snehena na ca pagghariṇī. Evameva kho, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ vivekajena pītisukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa vivekajena pītisukhena apphuṭaṃ hoti.
౪౨౮. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు వితక్కవిచారానం వూపసమా అజ్ఝత్తం సమ్పసాదనం చేతసో ఏకోదిభావం అవితక్కం అవిచారం సమాధిజం పీతిసుఖం దుతియం ఝానం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి. సో ఇమమేవ కాయం సమాధిజేన పీతిసుఖేన అభిసన్దేతి పరిసన్దేతి పరిపూరేతి పరిప్ఫరతి, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స సమాధిజేన పీతిసుఖేన అప్ఫుటం హోతి. సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, ఉదకరహదో ఉబ్భిదోదకో 15. తస్స నేవస్స పురత్థిమాయ దిసాయ ఉదకస్స ఆయముఖం, న పచ్ఛిమాయ దిసాయ ఉదకస్స ఆయముఖం, న ఉత్తరాయ దిసాయ ఉదకస్స ఆయముఖం, న దక్ఖిణాయ దిసాయ ఉదకస్స ఆయముఖం, దేవో చ న కాలేన కాలం సమ్మాధారం అనుప్పవేచ్ఛేయ్య. అథ ఖో తమ్హావ ఉదకరహదా సీతా వారిధారా ఉబ్భిజ్జిత్వా తమేవ ఉదకరహదం సీతేన వారినా అభిసన్దేయ్య పరిసన్దేయ్య పరిపూరేయ్య పరిప్ఫరేయ్య, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో ఉదకరహదస్స సీతేన వారినా అప్ఫుటం అస్స. ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు ఇమమేవ కాయం సమాధిజేన పీతిసుఖేన అభిసన్దేతి పరిసన్దేతి పరిపూరేతి పరిప్ఫరతి, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స సమాధిజేన పీతిసుఖేన అప్ఫుటం హోతి.
428. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imameva kāyaṃ samādhijena pītisukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa samādhijena pītisukhena apphuṭaṃ hoti. Seyyathāpi, bhikkhave, udakarahado ubbhidodako 16. Tassa nevassa puratthimāya disāya udakassa āyamukhaṃ, na pacchimāya disāya udakassa āyamukhaṃ, na uttarāya disāya udakassa āyamukhaṃ, na dakkhiṇāya disāya udakassa āyamukhaṃ, devo ca na kālena kālaṃ sammādhāraṃ anuppaveccheyya. Atha kho tamhāva udakarahadā sītā vāridhārā ubbhijjitvā tameva udakarahadaṃ sītena vārinā abhisandeyya parisandeyya paripūreyya paripphareyya, nāssa kiñci sabbāvato udakarahadassa sītena vārinā apphuṭaṃ assa. Evameva kho, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ samādhijena pītisukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa samādhijena pītisukhena apphuṭaṃ hoti.
౪౨౯. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు పీతియా చ విరాగా ఉపేక్ఖకో చ విహరతి, సతో చ సమ్పజానో, సుఖఞ్చ కాయేన పటిసంవేదేతి, యం తం అరియా ఆచిక్ఖన్తి – ‘ఉపేక్ఖకో సతిమా సుఖవిహారీ’తి తతియం ఝానం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి. సో ఇమమేవ కాయం నిప్పీతికేన సుఖేన అభిసన్దేతి పరిసన్దేతి పరిపూరేతి పరిప్ఫరతి, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స నిప్పీతికేన సుఖేన అప్ఫుటం హోతి. సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, ఉప్పలినియం వా పదుమినియం వా పుణ్డరీకినియం వా అప్పేకచ్చాని ఉప్పలాని వా పదుమాని వా పుణ్డరీకాని వా ఉదకే జాతాని ఉదకే సంవడ్ఢాని ఉదకానుగ్గతాని అన్తోనిముగ్గపోసీని, తాని యావ చగ్గా యావ చ మూలా సీతేన వారినా అభిసన్నాని పరిసన్నాని పరిపూరాని పరిప్ఫుటాని, నాస్స 17 కిఞ్చి సబ్బావతం ఉప్పలానం వా పదుమానం వా పుణ్డరీకానం వా సీతేన వారినా అప్ఫుటం అస్స. ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు ఇమమేవ కాయం నిప్పీతికేన సుఖేన అభిసన్దేతి పరిసన్దేతి పరిపూరేతి పరిప్ఫరతి, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స నిప్పీతికేన సుఖేన అప్ఫుటం హోతి.
429. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati, sato ca sampajāno, sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imameva kāyaṃ nippītikena sukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa nippītikena sukhena apphuṭaṃ hoti. Seyyathāpi, bhikkhave, uppaliniyaṃ vā paduminiyaṃ vā puṇḍarīkiniyaṃ vā appekaccāni uppalāni vā padumāni vā puṇḍarīkāni vā udake jātāni udake saṃvaḍḍhāni udakānuggatāni antonimuggaposīni, tāni yāva caggā yāva ca mūlā sītena vārinā abhisannāni parisannāni paripūrāni paripphuṭāni, nāssa 18 kiñci sabbāvataṃ uppalānaṃ vā padumānaṃ vā puṇḍarīkānaṃ vā sītena vārinā apphuṭaṃ assa. Evameva kho, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ nippītikena sukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa nippītikena sukhena apphuṭaṃ hoti.
౪౩౦. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సుఖస్స చ పహానా దుక్ఖస్స చ పహానా, పుబ్బేవ సోమనస్సదోమనస్సానం అత్థఙ్గమా, అదుక్ఖమసుఖం ఉపేక్ఖాసతిపారిసుద్ధిం చతుత్థం ఝానం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి. సో ఇమమేవ కాయం పరిసుద్ధేన చేతసా పరియోదాతేన ఫరిత్వా నిసిన్నో హోతి , నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స పరిసుద్ధేన చేతసా పరియోదాతేన అప్ఫుటం హోతి. సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, పురిసో ఓదాతేన వత్థేన ససీసం పారుపేత్వా నిసిన్నో అస్స, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స ఓదాతేన వత్థేన అప్ఫుటం అస్స. ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు ఇమమేవ కాయం పరిసుద్ధేన చేతసా పరియోదాతేన ఫరిత్వా నిసిన్నో హోతి, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స పరిసుద్ధేన చేతసా పరియోదాతేన అప్ఫుటం హోతి.
430. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā, pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā, adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imameva kāyaṃ parisuddhena cetasā pariyodātena pharitvā nisinno hoti , nāssa kiñci sabbāvato kāyassa parisuddhena cetasā pariyodātena apphuṭaṃ hoti. Seyyathāpi, bhikkhave, puriso odātena vatthena sasīsaṃ pārupetvā nisinno assa, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa odātena vatthena apphuṭaṃ assa. Evameva kho, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ parisuddhena cetasā pariyodātena pharitvā nisinno hoti, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa parisuddhena cetasā pariyodātena apphuṭaṃ hoti.
౪౩౧. ‘‘సో ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే పుబ్బేనివాసానుస్సతిఞాణాయ చిత్తం అభినిన్నామేతి. సో అనేకవిహితం పుబ్బేనివాసం అనుస్సరతి, సేయ్యథిదం – ఏకమ్పి జాతిం, ద్వేపి జాతియో…పే॰… ఇతి సాకారం సఉద్దేసం అనేకవిహితం పుబ్బేనివాసం అనుస్సరతి. సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, పురిసో సకమ్హా గామా అఞ్ఞం గామం గచ్ఛేయ్య, తమ్హాపి గామా అఞ్ఞం గామం గచ్ఛేయ్య, సో తమ్హా గామా సకంయేవ గామం పచ్చాగచ్ఛేయ్య. తస్స ఏవమస్స – ‘అహం ఖో సకమ్హా గామా అముం గామం అగచ్ఛిం 19, తత్రపి ఏవం అట్ఠాసిం ఏవం నిసీదిం ఏవం అభాసిం ఏవం తుణ్హీ అహోసిం; తమ్హాపి గామా అముం గామం అగచ్ఛిం, తత్రపి ఏవం అట్ఠాసిం ఏవం నిసీదిం ఏవం అభాసిం ఏవం తుణ్హీ అహోసిం; సోమ్హి తమ్హా గామా సకంయేవ గామం పచ్చాగతో’తి. ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అనేకవిహితం పుబ్బేనివాసం అనుస్సరతి, సేయ్యథిదం – ఏకమ్పి జాతిం ద్వేపి జాతియో…పే॰… ఇతి సాకారం సఉద్దేసం అనేకవిహితం పుబ్బేనివాసం అనుస్సరతి.
431. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte pubbenivāsānussatiñāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ, dvepi jātiyo…pe… iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathāpi, bhikkhave, puriso sakamhā gāmā aññaṃ gāmaṃ gaccheyya, tamhāpi gāmā aññaṃ gāmaṃ gaccheyya, so tamhā gāmā sakaṃyeva gāmaṃ paccāgaccheyya. Tassa evamassa – ‘ahaṃ kho sakamhā gāmā amuṃ gāmaṃ agacchiṃ 20, tatrapi evaṃ aṭṭhāsiṃ evaṃ nisīdiṃ evaṃ abhāsiṃ evaṃ tuṇhī ahosiṃ; tamhāpi gāmā amuṃ gāmaṃ agacchiṃ, tatrapi evaṃ aṭṭhāsiṃ evaṃ nisīdiṃ evaṃ abhāsiṃ evaṃ tuṇhī ahosiṃ; somhi tamhā gāmā sakaṃyeva gāmaṃ paccāgato’ti. Evameva kho, bhikkhave, bhikkhu anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo…pe… iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati.
౪౩౨. ‘‘సో ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే సత్తానం చుతూపపాతఞాణాయ చిత్తం అభినిన్నామేతి. సో దిబ్బేన చక్ఖునా విసుద్ధేన అతిక్కన్తమానుసకేన సత్తే పస్సతి చవమానే ఉపపజ్జమానే హీనే పణీతే సువణ్ణే దుబ్బణ్ణే, సుగతే దుగ్గతే, యథాకమ్మూపగే సత్తే పజానాతి…పే॰… సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, ద్వే అగారా సద్వారా 21. తత్థ చక్ఖుమా పురిసో మజ్ఝే ఠితో పస్సేయ్య మనుస్సే గేహం పవిసన్తేపి నిక్ఖమన్తేపి, అనుచఙ్కమన్తేపి అనువిచరన్తేపి . ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు దిబ్బేన చక్ఖునా విసుద్ధేన అతిక్కన్తమానుసకేన సత్తే పస్సతి చవమానే ఉపపజ్జమానే హీనే పణీతే సువణ్ణే దుబ్బణ్ణే, సుగతే దుగ్గతే యథాకమ్మూపగే సత్తే పజానాతి…పే॰….
432. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte sattānaṃ cutūpapātañāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe, sugate duggate, yathākammūpage satte pajānāti…pe… seyyathāpi, bhikkhave, dve agārā sadvārā 22. Tattha cakkhumā puriso majjhe ṭhito passeyya manusse gehaṃ pavisantepi nikkhamantepi, anucaṅkamantepi anuvicarantepi . Evameva kho, bhikkhave, bhikkhu dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe, sugate duggate yathākammūpage satte pajānāti…pe….
౪౩౩. ‘‘సో ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే ఆసవానం ఖయఞాణాయ చిత్తం అభినిన్నామేతి. సో ‘ఇదం దుక్ఖ’న్తి యథాభూతం పజానాతి, ‘అయం దుక్ఖసముదయో’తి యథాభూతం పజానాతి, ‘అయం దుక్ఖనిరోధో’తి యథాభూతం పజానాతి, ‘అయం దుక్ఖనిరోధగామినీ పటిపదా’తి యథాభూతం పజానాతి. ‘ఇమే ఆసవా’తి యథాభూతం పజానాతి, ‘అయం ఆసవసముదయో’తి యథాభూతం పజానాతి, ‘అయం ఆసవనిరోధో’తి యథాభూతం పజానాతి, ‘అయం ఆసవనిరోధగామినీ పటిపదా’తి యథాభూతం పజానాతి. తస్స ఏవం జానతో ఏవం పస్సతో కామాసవాపి చిత్తం విముచ్చతి, భవాసవాపి చిత్తం విముచ్చతి, అవిజ్జాసవాపి చిత్తం విముచ్చతి. విముత్తస్మిం విముత్తమితి ఞాణం హోతి – ‘ఖీణా జాతి, వుసితం బ్రహ్మచరియం, కతం కరణీయం, నాపరం ఇత్థత్తాయా’తి పజానాతి.
433. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. ‘Ime āsavā’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccati, bhavāsavāpi cittaṃ vimuccati, avijjāsavāpi cittaṃ vimuccati. Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti.
‘‘సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, పబ్బతసఙ్ఖేపే ఉదకరహదో అచ్ఛో విప్పసన్నో అనావిలో. తత్థ చక్ఖుమా పురిసో తీరే ఠితో పస్సేయ్య సిప్పిసమ్బుకమ్పి 23 సక్ఖరకథలమ్పి మచ్ఛగుమ్బమ్పి, చరన్తమ్పి తిట్ఠన్తమ్పి. తస్స ఏవమస్స – ‘అయం ఖో ఉదకరహదో అచ్ఛో విప్పసన్నో అనావిలో. తత్రిమే సిప్పిసమ్బుకాపి సక్ఖరకథలాపి మచ్ఛగుమ్బాపి చరన్తిపి తిట్ఠన్తిపీతి . ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు ‘ఇదం దుక్ఖ’న్తి యథాభూతం పజానాతి…పే॰… నాపరం ఇత్థత్తాయాతి పజానాతి.
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, pabbatasaṅkhepe udakarahado accho vippasanno anāvilo. Tattha cakkhumā puriso tīre ṭhito passeyya sippisambukampi 24 sakkharakathalampi macchagumbampi, carantampi tiṭṭhantampi. Tassa evamassa – ‘ayaṃ kho udakarahado accho vippasanno anāvilo. Tatrime sippisambukāpi sakkharakathalāpi macchagumbāpi carantipi tiṭṭhantipīti . Evameva kho, bhikkhave, bhikkhu ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānāti.
౪౩౪. ‘‘అయం వుచ్చతి, భిక్ఖవే, భిక్ఖు ‘సమణో’ ఇతిపి ‘బ్రాహ్మణో’ఇతిపి ‘న్హాతకో’ఇతిపి ‘వేదగూ’ఇతిపి ‘సోత్తియో’ఇతిపి ‘అరియో’ఇతిపి ‘అరహం’ఇతిపి. కథఞ్చ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సమణో హోతి? సమితాస్స హోన్తి పాపకా అకుసలా ధమ్మా, సంకిలేసికా, పోనోబ్భవికా, సదరా, దుక్ఖవిపాకా , ఆయతిం, జాతిజరామరణియా. ఏవం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సమణో హోతి.
434. ‘‘Ayaṃ vuccati, bhikkhave, bhikkhu ‘samaṇo’ itipi ‘brāhmaṇo’itipi ‘nhātako’itipi ‘vedagū’itipi ‘sottiyo’itipi ‘ariyo’itipi ‘arahaṃ’itipi. Kathañca, bhikkhave, bhikkhu samaṇo hoti? Samitāssa honti pāpakā akusalā dhammā, saṃkilesikā, ponobbhavikā, sadarā, dukkhavipākā , āyatiṃ, jātijarāmaraṇiyā. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu samaṇo hoti.
‘‘కథఞ్చ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు బ్రాహ్మణో హోతి? బాహితాస్స హోన్తి పాపకా అకుసలా ధమ్మా , సంకిలేసికా, పోనోబ్భవికా, సదరా, దుక్ఖవిపాకా, ఆయతిం, జాతిజరామరణియా. ఏవం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు బ్రాహ్మణో హోతి.
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu brāhmaṇo hoti? Bāhitāssa honti pāpakā akusalā dhammā , saṃkilesikā, ponobbhavikā, sadarā, dukkhavipākā, āyatiṃ, jātijarāmaraṇiyā. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu brāhmaṇo hoti.
‘‘కథఞ్చ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు న్హాతకో 25 హోతి? న్హాతాస్స హోన్తి పాపకా అకుసలా ధమ్మా, సంకిలేసికా, పోనోబ్భవికా, సదరా, దుక్ఖవిపాకా, ఆయతిం, జాతిజరామరణియా. ఏవం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు న్హాతకో హోతి.
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu nhātako 26 hoti? Nhātāssa honti pāpakā akusalā dhammā, saṃkilesikā, ponobbhavikā, sadarā, dukkhavipākā, āyatiṃ, jātijarāmaraṇiyā. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu nhātako hoti.
‘‘కథఞ్చ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు వేదగూ హోతి? విదితాస్స హోన్తి పాపకా అకుసలా ధమ్మా, సంకిలేసికా, పోనోబ్భవికా, సదరా, దుక్ఖవిపాకా, ఆయతిం, జాతిజరామరణియా. ఏవం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు వేదగూ హోతి.
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu vedagū hoti? Viditāssa honti pāpakā akusalā dhammā, saṃkilesikā, ponobbhavikā, sadarā, dukkhavipākā, āyatiṃ, jātijarāmaraṇiyā. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu vedagū hoti.
‘‘కథఞ్చ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సోత్తియో హోతి? నిస్సుతాస్స హోన్తి పాపకా అకుసలా ధమ్మా, సంకిలేసికా, పోనోబ్భవికా, సదరా, దుక్ఖవిపాకా, ఆయతిం, జాతిజరామరణియా. ఏవం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సోత్తియో హోతి.
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu sottiyo hoti? Nissutāssa honti pāpakā akusalā dhammā, saṃkilesikā, ponobbhavikā, sadarā, dukkhavipākā, āyatiṃ, jātijarāmaraṇiyā. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sottiyo hoti.
‘‘కథఞ్చ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అరియో హోతి ? ఆరకాస్స హోన్తి పాపకా అకుసలా ధమ్మా, సంకిలేసికా, పోనోబ్భవికా, సదరా, దుక్ఖవిపాకా, ఆయతిం, జాతిజరామరణియా. ఏవం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అరియో హోతి.
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu ariyo hoti ? Ārakāssa honti pāpakā akusalā dhammā, saṃkilesikā, ponobbhavikā, sadarā, dukkhavipākā, āyatiṃ, jātijarāmaraṇiyā. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu ariyo hoti.
‘‘కథఞ్చ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అరహం హోతి? ఆరకాస్స హోన్తి పాపకా అకుసలా ధమ్మా, సంకిలేసికా, పోనోబ్భవికా, సదరా, దుక్ఖవిపాకా, ఆయతిం, జాతిజరామరణియా. ఏవం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అరహం హోతీ’’తి.
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu arahaṃ hoti? Ārakāssa honti pāpakā akusalā dhammā, saṃkilesikā, ponobbhavikā, sadarā, dukkhavipākā, āyatiṃ, jātijarāmaraṇiyā. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu arahaṃ hotī’’ti.
ఇదమవోచ భగవా. అత్తమనా తే భిక్ఖూ భగవతో భాసితం అభినన్దున్తి.
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
మహాఅస్సపురసుత్తం నిట్ఠితం నవమం.
Mahāassapurasuttaṃ niṭṭhitaṃ navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / మజ్ఝిమనికాయ (అట్ఠకథా) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ౯. మహాఅస్సపురసుత్తవణ్ణనా • 9. Mahāassapurasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / మజ్ఝిమనికాయ (టీకా) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ౯. మహాఅస్సపురసుత్తవణ్ణనా • 9. Mahāassapurasuttavaṇṇanā