Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi

    ൫൨൮. മഹാബോധിജാതകം (൩)

    528. Mahābodhijātakaṃ (3)

    ൧൨൪.

    124.

    ‘‘കിം നു ദണ്ഡം കിമജിനം, കിം ഛത്തം കിമുപാഹനം;

    ‘‘Kiṃ nu daṇḍaṃ kimajinaṃ, kiṃ chattaṃ kimupāhanaṃ;

    കിമങ്കുസഞ്ച പത്തഞ്ച, സങ്ഘാടിഞ്ചാപി ബ്രാഹ്മണ;

    Kimaṅkusañca pattañca, saṅghāṭiñcāpi brāhmaṇa;

    തരമാനരൂപോഹാസി 1, കിം നു പത്ഥയസേ ദിസം’’.

    Taramānarūpohāsi 2, kiṃ nu patthayase disaṃ’’.

    ൧൨൫.

    125.

    ‘‘ദ്വാദസേതാനി വസ്സാനി, വുസിതാനി തവന്തികേ;

    ‘‘Dvādasetāni vassāni, vusitāni tavantike;

    നാഭിജാനാമി സോണേന, പിങ്ഗലേനാഭികൂജിതം.

    Nābhijānāmi soṇena, piṅgalenābhikūjitaṃ.

    ൧൨൬.

    126.

    ‘‘സ്വായം ദിത്തോവ നദതി, സുക്കദാഠം വിദംസയം;

    ‘‘Svāyaṃ dittova nadati, sukkadāṭhaṃ vidaṃsayaṃ;

    തവ സുത്വാ സഭരിയസ്സ, വീതസദ്ധസ്സ മം പതി’’.

    Tava sutvā sabhariyassa, vītasaddhassa maṃ pati’’.

    ൧൨൭.

    127.

    ‘‘അഹു ഏസ കതോ ദോസോ, യഥാ ഭാസസി ബ്രാഹ്മണ;

    ‘‘Ahu esa kato doso, yathā bhāsasi brāhmaṇa;

    ഏസ ഭിയ്യോ പസീദാമി, വസ ബ്രാഹ്മണ മാഗമാ’’.

    Esa bhiyyo pasīdāmi, vasa brāhmaṇa māgamā’’.

    ൧൨൮.

    128.

    ‘‘സബ്ബസേതോ പുരേ ആസി, തതോപി സബലോ അഹു;

    ‘‘Sabbaseto pure āsi, tatopi sabalo ahu;

    സബ്ബലോഹിതകോ ദാനി, കാലോ പക്കമിതും മമ.

    Sabbalohitako dāni, kālo pakkamituṃ mama.

    ൧൨൯.

    129.

    ‘‘അബ്ഭന്തരം പുരേ ആസി, തതോ മജ്ഝേ തതോ ബഹി;

    ‘‘Abbhantaraṃ pure āsi, tato majjhe tato bahi;

    പുരാ നിദ്ധമനാ ഹോതി, സയമേവ വജാമഹം.

    Purā niddhamanā hoti, sayameva vajāmahaṃ.

    ൧൩൦.

    130.

    ‘‘വീതസദ്ധം ന സേവേയ്യ, ഉദപാനംവനോദകം;

    ‘‘Vītasaddhaṃ na seveyya, udapānaṃvanodakaṃ;

    സചേപി നം അനുഖണേ, വാരി കദ്ദമഗന്ധികം.

    Sacepi naṃ anukhaṇe, vāri kaddamagandhikaṃ.

    ൧൩൧.

    131.

    ‘‘പസന്നമേവ സേവേയ്യ, അപ്പസന്നം വിവജ്ജയേ;

    ‘‘Pasannameva seveyya, appasannaṃ vivajjaye;

    പസന്നം പയിരുപാസേയ്യ, രഹദം വുദകത്ഥികോ.

    Pasannaṃ payirupāseyya, rahadaṃ vudakatthiko.

    ൧൩൨.

    132.

    ‘‘ഭജേ ഭജന്തം പുരിസം, അഭജന്തം ന ഭജ്ജയേ 3;

    ‘‘Bhaje bhajantaṃ purisaṃ, abhajantaṃ na bhajjaye 4;

    അസപ്പുരിസധമ്മോ സോ, യോ ഭജന്തം ന ഭജ്ജതി 5.

    Asappurisadhammo so, yo bhajantaṃ na bhajjati 6.

    ൧൩൩.

    133.

    ‘‘യോ ഭജന്തം ന ഭജതി, സേവമാനം ന സേവതി;

    ‘‘Yo bhajantaṃ na bhajati, sevamānaṃ na sevati;

    സ വേ മനുസ്സപാപിട്ഠോ, മിഗോ സാഖസ്സിതോ യഥാ.

    Sa ve manussapāpiṭṭho, migo sākhassito yathā.

    ൧൩൪.

    134.

    ‘‘അച്ചാഭിക്ഖണസംസഗ്ഗാ, അസമോസരണേന ച;

    ‘‘Accābhikkhaṇasaṃsaggā, asamosaraṇena ca;

    ഏതേന മിത്താ ജീരന്തി, അകാലേ യാചനായ ച.

    Etena mittā jīranti, akāle yācanāya ca.

    ൧൩൫.

    135.

    ‘‘തസ്മാ നാഭിക്ഖണം ഗച്ഛേ, ന ച ഗച്ഛേ ചിരാചിരം;

    ‘‘Tasmā nābhikkhaṇaṃ gacche, na ca gacche cirāciraṃ;

    കാലേന യാചം യാചേയ്യ, ഏവം മിത്താ ന ജീയരേ 7.

    Kālena yācaṃ yāceyya, evaṃ mittā na jīyare 8.

    ൧൩൬.

    136.

    ‘‘അതിചിരം നിവാസേന, പിയോ ഭവതി അപ്പിയോ;

    ‘‘Aticiraṃ nivāsena, piyo bhavati appiyo;

    ആമന്ത ഖോ തം ഗച്ഛാമ, പുരാ തേ ഹോമ അപ്പിയാ’’.

    Āmanta kho taṃ gacchāma, purā te homa appiyā’’.

    ൧൩൭.

    137.

    ‘‘ഏവം ചേ യാചമാനാനം, അഞ്ജലിം നാവബുജ്ഝസി;

    ‘‘Evaṃ ce yācamānānaṃ, añjaliṃ nāvabujjhasi;

    പരിചാരകാനം സതം 9, വചനം ന കരോസി നോ;

    Paricārakānaṃ sataṃ 10, vacanaṃ na karosi no;

    ഏവം തം അഭിയാചാമ, പുന കയിരാസി പരിയായം’’.

    Evaṃ taṃ abhiyācāma, puna kayirāsi pariyāyaṃ’’.

    ൧൩൮.

    138.

    ‘‘ഏവം ചേ നോ വിഹരതം, അന്തരായോ ന ഹേസ്സതി;

    ‘‘Evaṃ ce no viharataṃ, antarāyo na hessati;

    തുയ്ഹം വാപി 11 മഹാരാജ, മയ്ഹം വാ 12 രട്ഠവദ്ധന;

    Tuyhaṃ vāpi 13 mahārāja, mayhaṃ vā 14 raṭṭhavaddhana;

    അപ്പേവ നാമ പസ്സേമ, അഹോരത്താനമച്ചയേ’’.

    Appeva nāma passema, ahorattānamaccaye’’.

    ൧൩൯.

    139.

    ‘‘ഉദീരണാ ചേ സംഗത്യാ, ഭാവായ മനുവത്തതി;

    ‘‘Udīraṇā ce saṃgatyā, bhāvāya manuvattati;

    അകാമാ അകരണീയം വാ, കരണീയം വാപി കുബ്ബതി;

    Akāmā akaraṇīyaṃ vā, karaṇīyaṃ vāpi kubbati;

    ആകാമാകരണീയമ്ഹി, ക്വിധ പാപേന ലിപ്പതി 15.

    Ākāmākaraṇīyamhi, kvidha pāpena lippati 16.

    ൧൪൦.

    140.

    ‘‘സോ ചേ അത്ഥോ ച ധമ്മോ ച, കല്യാണോ ന ച പാപകോ;

    ‘‘So ce attho ca dhammo ca, kalyāṇo na ca pāpako;

    ഭോതോ ചേ വചനം സച്ചം, സുഹതോ വാനരോ മയാ.

    Bhoto ce vacanaṃ saccaṃ, suhato vānaro mayā.

    ൧൪൧.

    141.

    ‘‘അത്തനോ ചേ ഹി വാദസ്സ, അപരാധം വിജാനിയാ 17;

    ‘‘Attano ce hi vādassa, aparādhaṃ vijāniyā 18;

    ന മം ത്വം ഗരഹേയ്യാസി, ഭോതോ വാദോ ഹി താദിസോ’’.

    Na maṃ tvaṃ garaheyyāsi, bhoto vādo hi tādiso’’.

    ൧൪൨.

    142.

    ‘‘ഇസ്സരോ സബ്ബലോകസ്സ, സചേ കപ്പേതി ജീവിതം;

    ‘‘Issaro sabbalokassa, sace kappeti jīvitaṃ;

    ഇദ്ധിം 19 ബ്യസനഭാവഞ്ച, കമ്മം കല്യാണപാപകം;

    Iddhiṃ 20 byasanabhāvañca, kammaṃ kalyāṇapāpakaṃ;

    നിദ്ദേസകാരീ പുരിസോ, ഇസ്സരോ തേന ലിപ്പതി.

    Niddesakārī puriso, issaro tena lippati.

    ൧൪൩.

    143.

    ‘‘സോ ചേ അത്ഥോ ച ധമ്മോ ച, കല്യാണോ ന ച പാപകോ;

    ‘‘So ce attho ca dhammo ca, kalyāṇo na ca pāpako;

    ഭോതോ ചേ വചനം സച്ചം, സുഹതോ വാനരോ മയാ.

    Bhoto ce vacanaṃ saccaṃ, suhato vānaro mayā.

    ൧൪൪.

    144.

    ‘‘അത്തനോ ചേ ഹി വാദസ്സ, അപരാധം വിജാനിയാ;

    ‘‘Attano ce hi vādassa, aparādhaṃ vijāniyā;

    ന മം ത്വം ഗരഹേയ്യാസി, ഭോതോ വാദോ ഹി താദിസോ’’.

    Na maṃ tvaṃ garaheyyāsi, bhoto vādo hi tādiso’’.

    ൧൪൫.

    145.

    ‘‘സചേ പുബ്ബേകതഹേതു, സുഖദുക്ഖം നിഗച്ഛതി;

    ‘‘Sace pubbekatahetu, sukhadukkhaṃ nigacchati;

    പോരാണകം കതം പാപം, തമേസോ മുച്ചതേ 21 ഇണം;

    Porāṇakaṃ kataṃ pāpaṃ, tameso muccate 22 iṇaṃ;

    പോരാണകഇണമോക്ഖോ, ക്വിധ പാപേന ലിപ്പതി.

    Porāṇakaiṇamokkho, kvidha pāpena lippati.

    ൧൪൬.

    146.

    ‘‘സോ ചേ അത്ഥോ ച ധമ്മോ ച, കല്യാണോ ന ച പാപകോ;

    ‘‘So ce attho ca dhammo ca, kalyāṇo na ca pāpako;

    ഭോതോ ചേ വചനം സച്ചം, സുഹതോ വാനരോ മയാ.

    Bhoto ce vacanaṃ saccaṃ, suhato vānaro mayā.

    ൧൪൭.

    147.

    ‘‘അത്തനോ ചേ ഹി വാദസ്സ, അപരാധം വിജാനിയാ;

    ‘‘Attano ce hi vādassa, aparādhaṃ vijāniyā;

    ന മം ത്വം ഗരഹേയ്യാസി, ഭോതോ വാദോ ഹി താദിസോ’’.

    Na maṃ tvaṃ garaheyyāsi, bhoto vādo hi tādiso’’.

    ൧൪൮.

    148.

    ‘‘ചതുന്നംയേവുപാദായ, രൂപം സമ്ഭോതി പാണിനം;

    ‘‘Catunnaṃyevupādāya, rūpaṃ sambhoti pāṇinaṃ;

    യതോ ച രൂപം സമ്ഭോതി, തത്ഥേവാനുപഗച്ഛതി;

    Yato ca rūpaṃ sambhoti, tatthevānupagacchati;

    ഇധേവ ജീവതി ജീവോ, പേച്ച പേച്ച വിനസ്സതി.

    Idheva jīvati jīvo, pecca pecca vinassati.

    ൧൪൯.

    149.

    ഉച്ഛിജ്ജതി അയം ലോകോ, യേ ബാലാ യേ ച പണ്ഡിതാ;

    Ucchijjati ayaṃ loko, ye bālā ye ca paṇḍitā;

    ഉച്ഛിജ്ജമാനേ ലോകസ്മിം, ക്വിധ പാപേന ലിപ്പതി.

    Ucchijjamāne lokasmiṃ, kvidha pāpena lippati.

    ൧൫൦.

    150.

    ‘‘സോ ചേ അത്ഥോ ച ധമ്മോ ച, കല്യാണോ ന ച പാപകോ;

    ‘‘So ce attho ca dhammo ca, kalyāṇo na ca pāpako;

    ഭോതോ ചേ വചനം സച്ചം, സുഹതോ വാനരോ മയാ.

    Bhoto ce vacanaṃ saccaṃ, suhato vānaro mayā.

    ൧൫൧.

    151.

    ‘‘അത്തനോ ചേ ഹി വാദസ്സ, അപരാധം വിജാനിയാ;

    ‘‘Attano ce hi vādassa, aparādhaṃ vijāniyā;

    ന മം ത്വം ഗരഹേയ്യാസി, ഭോതോ വാദോ ഹി താദിസോ’’.

    Na maṃ tvaṃ garaheyyāsi, bhoto vādo hi tādiso’’.

    ൧൫൨.

    152.

    ‘‘ആഹു ഖത്തവിദാ 23 ലോകേ, ബാലാ പണ്ഡിതമാനിനോ.

    ‘‘Āhu khattavidā 24 loke, bālā paṇḍitamānino.

    മാതരം പിതരം ഹഞ്ഞേ, അഥോ ജേട്ഠമ്പി ഭാതരം;

    Mātaraṃ pitaraṃ haññe, atho jeṭṭhampi bhātaraṃ;

    ഹനേയ്യ പുത്ത 25 ദാരേ ച, അത്ഥോ ചേ താദിസോ സിയാ.

    Haneyya putta 26 dāre ca, attho ce tādiso siyā.

    ൧൫൩.

    153.

    ‘‘യസ്സ രുക്ഖസ്സ ഛായായ, നിസീദേയ്യ സയേയ്യ വാ;

    ‘‘Yassa rukkhassa chāyāya, nisīdeyya sayeyya vā;

    ന തസ്സ സാഖം ഭഞ്ജേയ്യ, മിത്തദുബ്ഭോ 27 ഹി പാപകോ.

    Na tassa sākhaṃ bhañjeyya, mittadubbho 28 hi pāpako.

    ൧൫൪.

    154.

    ‘‘അഥ അത്ഥേ സമുപ്പന്നേ, സമൂലമപി അബ്ബഹേ 29;

    ‘‘Atha atthe samuppanne, samūlamapi abbahe 30;

    അത്ഥോ മേ സമ്ബലേനാപി, സുഹതോ വാനരോ മയാ.

    Attho me sambalenāpi, suhato vānaro mayā.

    ൧൫൫.

    155.

    31 ‘‘സോ ചേ അത്ഥോ ച ധമ്മോ ച, കല്യാണോ ന ച പാപകോ;

    32 ‘‘So ce attho ca dhammo ca, kalyāṇo na ca pāpako;

    ഭോതോ ചേ വചനം സച്ചം, സുഹതോ വാനരോ മയാ 33.

    Bhoto ce vacanaṃ saccaṃ, suhato vānaro mayā 34.

    ൧൫൬.

    156.

    ‘‘അത്തനോ ചേ ഹി വാദസ്സ, അപരാധം വിജാനിയാ;

    ‘‘Attano ce hi vādassa, aparādhaṃ vijāniyā;

    ന മം ത്വം ഗരഹേയ്യാസി, ഭോതോ വാദോ ഹി താദിസോ.

    Na maṃ tvaṃ garaheyyāsi, bhoto vādo hi tādiso.

    ൧൫൭.

    157.

    ‘‘അഹേതുവാദോ പുരിസോ, യോ ച ഇസ്സരകുത്തികോ;

    ‘‘Ahetuvādo puriso, yo ca issarakuttiko;

    പുബ്ബേകതീ ച ഉച്ഛേദീ, യോ ച ഖത്തവിദോ നരോ.

    Pubbekatī ca ucchedī, yo ca khattavido naro.

    ൧൫൮.

    158.

    ‘‘ഏതേ അസപ്പുരിസാ ലോകേ, ബാലാ പണ്ഡിതമാനിനോ;

    ‘‘Ete asappurisā loke, bālā paṇḍitamānino;

    കരേയ്യ താദിസോ പാപം, അഥോ അഞ്ഞമ്പി കാരയേ;

    Kareyya tādiso pāpaṃ, atho aññampi kāraye;

    അസപ്പുരിസസംസഗ്ഗോ , ദുക്ഖന്തോ 35 കടുകുദ്രയോ.

    Asappurisasaṃsaggo , dukkhanto 36 kaṭukudrayo.

    ൧൫൯.

    159.

    ‘‘ഉരബ്ഭരൂപേന വകസ്സു 37 പുബ്ബേ, അസംകിതോ അജയൂഥം ഉപേതി;

    ‘‘Urabbharūpena vakassu 38 pubbe, asaṃkito ajayūthaṃ upeti;

    ഹന്ത്വാ ഉരണിം അജികം 39 അജഞ്ച, ഉത്രാസയിത്വാ 40 യേന കാമം പലേതി.

    Hantvā uraṇiṃ ajikaṃ 41 ajañca, utrāsayitvā 42 yena kāmaṃ paleti.

    ൧൬൦.

    160.

    ‘‘തഥാവിധേകേ സമണബ്രാഹ്മണാസേ, ഛദനം കത്വാ വഞ്ചയന്തി മനുസ്സേ;

    ‘‘Tathāvidheke samaṇabrāhmaṇāse, chadanaṃ katvā vañcayanti manusse;

    അനാസകാ ഥണ്ഡിലസേയ്യകാ ച, രജോജല്ലം ഉക്കുടികപ്പധാനം;

    Anāsakā thaṇḍilaseyyakā ca, rajojallaṃ ukkuṭikappadhānaṃ;

    പരിയായഭത്തഞ്ച അപാനകത്താ, പാപാചാരാ അരഹന്തോ വദാനാ.

    Pariyāyabhattañca apānakattā, pāpācārā arahanto vadānā.

    ൧൬൧.

    161.

    ‘‘ഏതേ അസപ്പുരിസാ ലോകേ, ബാലാ പണ്ഡിതമാനിനോ;

    ‘‘Ete asappurisā loke, bālā paṇḍitamānino;

    കരേയ്യ താദിസോ പാപം, അഥോ അഞ്ഞമ്പി കാരയേ;

    Kareyya tādiso pāpaṃ, atho aññampi kāraye;

    അസപ്പുരിസസംസഗ്ഗോ, ദുക്ഖന്തോ കടുകുദ്രയോ.

    Asappurisasaṃsaggo, dukkhanto kaṭukudrayo.

    ൧൬൨.

    162.

    ‘‘യമാഹു നത്ഥി വീരിയന്തി, അഹേതുഞ്ച പവദന്തി 43 യേ;

    ‘‘Yamāhu natthi vīriyanti, ahetuñca pavadanti 44 ye;

    പരകാരം അത്തകാരഞ്ച, യേ തുച്ഛം സമവണ്ണയും.

    Parakāraṃ attakārañca, ye tucchaṃ samavaṇṇayuṃ.

    ൧൬൩.

    163.

    ‘‘ഏതേ അസപ്പുരിസാ ലോകേ, ബാലാ പണ്ഡിതമാനിനോ;

    ‘‘Ete asappurisā loke, bālā paṇḍitamānino;

    കരേയ്യ താദിസോ പാപം, അഥോ അഞ്ഞമ്പി കാരയേ;

    Kareyya tādiso pāpaṃ, atho aññampi kāraye;

    അസപ്പുരിസസംസഗ്ഗോ, ദുക്ഖന്തോ കടുകുദ്രയോ.

    Asappurisasaṃsaggo, dukkhanto kaṭukudrayo.

    ൧൬൪.

    164.

    ‘‘സചേ ഹി വീരിയം നാസ്സ, കമ്മം കല്യാണപാപകം;

    ‘‘Sace hi vīriyaṃ nāssa, kammaṃ kalyāṇapāpakaṃ;

    ന ഭരേ വഡ്ഢകിം രാജാ, നപി യന്താനി കാരയേ.

    Na bhare vaḍḍhakiṃ rājā, napi yantāni kāraye.

    ൧൬൫.

    165.

    ‘‘യസ്മാ ച വീരിയം അത്ഥി, കമ്മം കല്യാണപാപകം;

    ‘‘Yasmā ca vīriyaṃ atthi, kammaṃ kalyāṇapāpakaṃ;

    തസ്മാ യന്താനി കാരേതി, രാജാ ഭരതി വഡ്ഢകിം.

    Tasmā yantāni kāreti, rājā bharati vaḍḍhakiṃ.

    ൧൬൬.

    166.

    ‘‘യദി വസ്സസതം ദേവോ, ന വസ്സേ ന ഹിമം പതേ;

    ‘‘Yadi vassasataṃ devo, na vasse na himaṃ pate;

    ഉച്ഛിജ്ജേയ്യ അയം ലോകോ, വിനസ്സേയ്യ അയം പജാ.

    Ucchijjeyya ayaṃ loko, vinasseyya ayaṃ pajā.

    ൧൬൭.

    167.

    ‘‘യസ്മാ ച വസ്സതീ ദേവോ, ഹിമഞ്ചാനുഫുസായതി;

    ‘‘Yasmā ca vassatī devo, himañcānuphusāyati;

    തസ്മാ സസ്സാനി പച്ചന്തി, രട്ഠഞ്ച പാലിതേ 45 ചിരം.

    Tasmā sassāni paccanti, raṭṭhañca pālite 46 ciraṃ.

    ൧൬൮.

    168.

    ‘‘ഗവം ചേ തരമാനാനം, ജിമ്ഹം ഗച്ഛതി പുങ്ഗവോ;

    ‘‘Gavaṃ ce taramānānaṃ, jimhaṃ gacchati puṅgavo;

    സബ്ബാ താ ജിമ്ഹം ഗച്ഛന്തി, നേത്തേ ജിമ്ഹം 47 ഗതേ സതി.

    Sabbā tā jimhaṃ gacchanti, nette jimhaṃ 48 gate sati.

    ൧൬൯.

    169.

    ‘‘ഏവമേവ 49 മനുസ്സേസു, യോ ഹോതി സേട്ഠസമ്മതോ;

    ‘‘Evameva 50 manussesu, yo hoti seṭṭhasammato;

    സോ ചേ അധമ്മം ചരതി, പഗേവ ഇതരാ പജാ;

    So ce adhammaṃ carati, pageva itarā pajā;

    സബ്ബം രട്ഠം ദുഖം സേതി, രാജാ ചേ ഹോതി അധമ്മികോ.

    Sabbaṃ raṭṭhaṃ dukhaṃ seti, rājā ce hoti adhammiko.

    ൧൭൦.

    170.

    ‘‘ഗവം ചേ തരമാനാനം, ഉജും ഗച്ഛതി പുങ്ഗവോ;

    ‘‘Gavaṃ ce taramānānaṃ, ujuṃ gacchati puṅgavo;

    സബ്ബാ ഗാവീ ഉജും യന്തി, നേത്തേ ഉജും 51 ഗതേ സതി.

    Sabbā gāvī ujuṃ yanti, nette ujuṃ 52 gate sati.

    ൧൭൧.

    171.

    ‘‘ഏവമേവ മനുസ്സേസു, യോ ഹോതി സേട്ഠസമ്മതോ;

    ‘‘Evameva manussesu, yo hoti seṭṭhasammato;

    സോ സചേ 53 ധമ്മം ചരതി, പഗേവ ഇതരാ പജാ;

    So sace 54 dhammaṃ carati, pageva itarā pajā;

    സബ്ബം രട്ഠം സുഖം സേതി, രാജാ ചേ ഹോതി ധമ്മികോ.

    Sabbaṃ raṭṭhaṃ sukhaṃ seti, rājā ce hoti dhammiko.

    ൧൭൨.

    172.

    ‘‘മഹാരുക്ഖസ്സ ഫലിനോ, ആമം ഛിന്ദതി യോ ഫലം;

    ‘‘Mahārukkhassa phalino, āmaṃ chindati yo phalaṃ;

    രസഞ്ചസ്സ ന ജാനാതി, ബീജഞ്ചസ്സ വിനസ്സതി.

    Rasañcassa na jānāti, bījañcassa vinassati.

    ൧൭൩.

    173.

    ‘‘മഹാരുക്ഖൂപമം രട്ഠം, അധമ്മേന പസാസതി;

    ‘‘Mahārukkhūpamaṃ raṭṭhaṃ, adhammena pasāsati;

    രസഞ്ചസ്സ ന ജാനാതി, രട്ഠഞ്ചസ്സ വിനസ്സതി.

    Rasañcassa na jānāti, raṭṭhañcassa vinassati.

    ൧൭൪.

    174.

    ‘‘മഹാരുക്ഖസ്സ ഫലിനോ, പക്കം ഛിന്ദതി യോ ഫലം;

    ‘‘Mahārukkhassa phalino, pakkaṃ chindati yo phalaṃ;

    രസഞ്ചസ്സ വിജാനാതി, ബീജഞ്ചസ്സ ന നസ്സതി.

    Rasañcassa vijānāti, bījañcassa na nassati.

    ൧൭൫.

    175.

    ‘‘മഹാരുക്ഖൂപമം രട്ഠം, ധമ്മേന യോ പസാസതി;

    ‘‘Mahārukkhūpamaṃ raṭṭhaṃ, dhammena yo pasāsati;

    രസഞ്ചസ്സ വിജാനാതി, രട്ഠഞ്ചസ്സ ന നസ്സതി.

    Rasañcassa vijānāti, raṭṭhañcassa na nassati.

    ൧൭൬.

    176.

    ‘‘യോ ച രാജാ ജനപദം, അധമ്മേന പസാസതി;

    ‘‘Yo ca rājā janapadaṃ, adhammena pasāsati;

    സബ്ബോസധീഹി സോ രാജാ, വിരുദ്ധോ ഹോതി ഖത്തിയോ.

    Sabbosadhīhi so rājā, viruddho hoti khattiyo.

    ൧൭൭.

    177.

    ‘‘തഥേവ നേഗമേ ഹിംസം, യേ യുത്താ കയവിക്കയേ;

    ‘‘Tatheva negame hiṃsaṃ, ye yuttā kayavikkaye;

    ഓജദാനബലീകാരേ, സ കോസേന വിരുജ്ഝതി.

    Ojadānabalīkāre, sa kosena virujjhati.

    ൧൭൮.

    178.

    ‘‘പഹാരവരഖേത്തഞ്ഞൂ , സങ്ഗാമേ കതനിസ്സമേ 55;

    ‘‘Pahāravarakhettaññū , saṅgāme katanissame 56;

    ഉസ്സിതേ ഹിംസയം രാജാ, സ ബലേന വിരുജ്ഝതി.

    Ussite hiṃsayaṃ rājā, sa balena virujjhati.

    ൧൭൯.

    179.

    ‘‘തഥേവ ഇസയോ ഹിംസം, സഞ്ഞതേ 57 ബ്രഹ്മചാരിയോ 58;

    ‘‘Tatheva isayo hiṃsaṃ, saññate 59 brahmacāriyo 60;

    അധമ്മചാരീ ഖത്തിയോ, സോ സഗ്ഗേന വിരുജ്ഝതി.

    Adhammacārī khattiyo, so saggena virujjhati.

    ൧൮൦.

    180.

    ‘‘യോ ച രാജാ അധമ്മട്ഠോ, ഭരിയം ഹന്തി അദൂസികം;

    ‘‘Yo ca rājā adhammaṭṭho, bhariyaṃ hanti adūsikaṃ;

    ലുദ്ദം പസവതേ ഠാനം 61, പുത്തേഹി ച വിരുജ്ഝതി.

    Luddaṃ pasavate ṭhānaṃ 62, puttehi ca virujjhati.

    ൧൮൧.

    181.

    ‘‘ധമ്മം ചരേ ജാനപദേ, നേഗമേസു 63 ബലേസു ച;

    ‘‘Dhammaṃ care jānapade, negamesu 64 balesu ca;

    ഇസയോ ച ന ഹിംസേയ്യ, പുത്തദാരേ സമം ചരേ.

    Isayo ca na hiṃseyya, puttadāre samaṃ care.

    ൧൮൨.

    182.

    ‘‘സ താദിസോ ഭൂമിപതി, രട്ഠപാലോ അകോധനോ;

    ‘‘Sa tādiso bhūmipati, raṭṭhapālo akodhano;

    സപത്തേ 65 സമ്പകമ്പേതി, ഇന്ദോവ അസുരാധിപോ’’തി.

    Sapatte 66 sampakampeti, indova asurādhipo’’ti.

    മഹാബോധിജാതകം തതിയം.

    Mahābodhijātakaṃ tatiyaṃ.

    പണ്ണാസനിപാതം നിട്ഠിതം.

    Paṇṇāsanipātaṃ niṭṭhitaṃ.

    തസ്സുദ്ദാനം –

    Tassuddānaṃ –

    സനിളീനികമവ്ഹയനോ പഠമോ, ദുതിയോ പന സഉമ്മദന്തിവരോ;

    Saniḷīnikamavhayano paṭhamo, dutiyo pana saummadantivaro;

    തതിയോ പന ബോധിസിരീവ്ഹയനോ, കഥിതാ പന തീണി ജിനേന സുഭാതി.

    Tatiyo pana bodhisirīvhayano, kathitā pana tīṇi jinena subhāti.







    Footnotes:
    1. ഗണ്ഹാസി (സീ॰ സ്യാ॰ പീ॰)
    2. gaṇhāsi (sī. syā. pī.)
    3. ഭാജയേ (പീ॰)
    4. bhājaye (pī.)
    5. ഭാജതി (പീ॰)
    6. bhājati (pī.)
    7. ജീരരേ (സ്യാ॰ പീ॰)
    8. jīrare (syā. pī.)
    9. പരിചാരികാനം സത്താനം (സീ॰ സ്യാ॰ പീ॰)
    10. paricārikānaṃ sattānaṃ (sī. syā. pī.)
    11. തുമ്ഹഞ്ചാപി (സീ॰), തുയ്ഹഞ്ചാപി (പീ॰)
    12. അമ്ഹം വാ (സീ॰), മയ്ഹഞ്ച (പീ॰)
    13. tumhañcāpi (sī.), tuyhañcāpi (pī.)
    14. amhaṃ vā (sī.), mayhañca (pī.)
    15. ലിമ്പതി (സ്യാ॰ ക॰)
    16. limpati (syā. ka.)
    17. വിജാനിയ (സീ॰ സ്യാ॰ പീ॰)
    18. vijāniya (sī. syā. pī.)
    19. ഇദ്ധി (പീ॰ ക॰)
    20. iddhi (pī. ka.)
    21. മുഞ്ചതേ (സീ॰ സ്യാ॰)
    22. muñcate (sī. syā.)
    23. ഖത്തവിധാ (സീ॰ സ്യാ॰ പീ॰)
    24. khattavidhā (sī. syā. pī.)
    25. പുത്തേ ച (പീ॰)
    26. putte ca (pī.)
    27. മിത്തദൂഭീ (പീ॰)
    28. mittadūbhī (pī.)
    29. അബ്ഭഹേ (സ്യാ॰ ക॰)
    30. abbhahe (syā. ka.)
    31. അയം ഗാഥാ സീഹളപോത്ഥകേ നത്ഥി
    32. ayaṃ gāthā sīhaḷapotthake natthi
    33. അയം ഗാഥാ സീഹളപോത്ഥകേ നത്ഥി
    34. ayaṃ gāthā sīhaḷapotthake natthi
    35. ദുക്കടോ (സീ॰)
    36. dukkaṭo (sī.)
    37. ബകാസു (സീ॰ സ്യാ॰), വകാസു (പീ॰)
    38. bakāsu (sī. syā.), vakāsu (pī.)
    39. അജിയം (സീ॰ സ്യാ॰ പീ॰)
    40. ചിത്രാസയിത്വാ (സീ॰ പീ॰)
    41. ajiyaṃ (sī. syā. pī.)
    42. citrāsayitvā (sī. pī.)
    43. ഹേതുഞ്ച അപവദന്തി (സീ॰ സ്യാ॰ പീ॰)
    44. hetuñca apavadanti (sī. syā. pī.)
    45. പല്ലതേ (സീ॰ പീ॰), പോലയതേ (സ്യാ॰)
    46. pallate (sī. pī.), polayate (syā.)
    47. ജിമ്ഹ (പീ॰)
    48. jimha (pī.)
    49. ഏവമേവം (പീ॰)
    50. evamevaṃ (pī.)
    51. ഉജൂ (പീ॰)
    52. ujū (pī.)
    53. ചേവ (സീ॰), ചേപി (ക॰)
    54. ceva (sī.), cepi (ka.)
    55. കതനിയമേ (ക॰)
    56. kataniyame (ka.)
    57. സംയമേ (സ്യാ॰ ക॰)
    58. ബ്രഹ്മചാരിനോ (സീ॰)
    59. saṃyame (syā. ka.)
    60. brahmacārino (sī.)
    61. പാപം (സീ॰)
    62. pāpaṃ (sī.)
    63. നിഗമേസു (സീ॰)
    64. nigamesu (sī.)
    65. സാമന്തേ (സീ॰ സ്യാ॰ പീ॰)
    66. sāmante (sī. syā. pī.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā / [൫൨൮] ൩. മഹാബോധിജാതകവണ്ണനാ • [528] 3. Mahābodhijātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact