Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
මජ්ඣිම නිකාය 117
The Middle-Length Suttas Collection 117
මහාචත්තාරීසකසුත්ත
The Great Forty
ඒවං මේ සුතං—ඒකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජේතවනේ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමේ. තත්ර ඛෝ භගවා භික්ඛූ ආමන්තේසි: “භික්ඛවෝ”ති.
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery. There the Buddha addressed the bhikkhus, “Bhikkhus!”
“භදන්තේ”ති තේ භික්ඛූ භගවතෝ පච්චස්සෝසුං. භගවා ඒතදවෝච:
“Venerable sir,” they replied. The Buddha said this:
“අරියං වෝ, භික්ඛවේ, සම්මාසමාධිං දේසේස්සාමි සෞපනිසං සපරික්ඛාරං. තං සුණාථ, සාධුකං මනසි කරෝථ, භාසිස්සාමී”ති.
“Bhikkhus, I will teach you noble right immersion with its vital conditions and its prerequisites. Listen and apply your mind well, I will speak.”
“ඒවං, භන්තේ”ති ඛෝ තේ භික්ඛූ භගවතෝ පච්චස්සෝසුං. භගවා ඒතදවෝච:
“Yes, sir,” they replied. The Buddha said this:
“කතමෝ ච, භික්ඛවේ, අරියෝ සම්මාසමාධි සෞපනිසෝ සපරික්ඛාරෝ? සේය්යථිදං—සම්මාදිට්ඨි, සම්මාසඞ්කප්පෝ, සම්මාවාචා, සම්මාකම්මන්තෝ, සම්මාආජීවෝ, සම්මාවායාමෝ, සම්මාසති; යා ඛෝ, භික්ඛවේ, ඉමේහි සත්තහඞ්ගේහි චිත්තස්ස ඒකග්ගතා පරික්ඛතා—අයං වුච්චති, භික්ඛවේ, අරියෝ සම්මාසමාධි සෞපනිසෝ ඉතිපි, සපරික්ඛාරෝ ඉතිපි.
“And what is noble right immersion with its vital conditions and its prerequisites? They are: right view, right thought, right speech, right action, right livelihood, right effort, and right mindfulness. Unification of mind with these seven factors as prerequisites is called noble right immersion with its vital conditions and also with its prerequisites.
තත්ර, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි පුබ්බඞ්ගමා හෝති. කථඤ්ච, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි පුබ්බඞ්ගමා හෝති? මිච්ඡාදිට්ඨිං ‘මිච්ඡාදිට්ඨී(අ)ති පජානාති, සම්මාදිට්ඨිං ‘සම්මාදිට්ඨී(අ)ති පජානාති—සාස්ස හෝති සම්මාදිට්ඨි.
In this context, right view comes first. And how does right view come first? When you understand wrong view as wrong view and right view as right view, that’s your right view.
කතමා ච, භික්ඛවේ, මිච්ඡාදිට්ඨි? ‘නත්ථි දින්නං, නත්ථි යිට්ඨං, නත්ථි හුතං, නත්ථි සුකතදුක්කටානං කම්මානං ඵලං විපාකෝ, නත්ථි අයං ලෝකෝ, නත්ථි පරෝ ලෝකෝ, නත්ථි මාතා, නත්ථි පිතා, නත්ථි සත්තා ඕපපාතිකා, නත්ථි ලෝකේ සමණබ්රාහ්මණා සම්මග්ගතා සම්මාපටිපන්නා යේ ඉමඤ්ච ලෝකං පරඤ්ච ලෝකං සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා පවේදේන්තී(අ)ති—අයං, භික්ඛවේ, මිච්ඡාදිට්ඨි.
And what is wrong view? ‘There’s no meaning in giving, sacrifice, or offerings. There’s no fruit or result of good and bad deeds. There’s no afterlife. There’s no such thing as mother and father, or beings that are reborn spontaneously. And there’s no ascetic or brahmin who is well attained and practiced, and who describes the afterlife after realizing it with their own insight.’ This is wrong view.
කතමා ච, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි? සම්මාදිට්ඨිම්පහං, භික්ඛවේ, ද්වායං වදාමි—අත්ථි, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි සාසවා පුඤ්ඤභාගියා උපධිවේපක්කා; අත්ථි, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි අරියා අනාසවා ලෝකුත්තරා මග්ගඞ්ගා.
And what is right view? Right view is twofold, I say. There is right view that is accompanied by defilements, has the attributes of good deeds, and ripens in attachment. And there is right view that is noble, undefiled, transcendent, a factor of the path.
කතමා ච, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි සාසවා පුඤ්ඤභාගියා උපධිවේපක්කා? ‘අත්ථි දින්නං, අත්ථි යිට්ඨං, අත්ථි හුතං, අත්ථි සුකතදුක්කටානං කම්මානං ඵලං විපාකෝ, අත්ථි අයං ලෝකෝ, අත්ථි පරෝ ලෝකෝ, අත්ථි මාතා, අත්ථි පිතා, අත්ථි සත්තා ඕපපාතිකා, අත්ථි ලෝකේ සමණබ්රාහ්මණා සම්මග්ගතා සම්මාපටිපන්නා යේ ඉමඤ්ච ලෝකං පරඤ්ච ලෝකං සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා පවේදේන්තී(අ)ති—අයං, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි සාසවා පුඤ්ඤභාගියා උපධිවේපක්කා.
And what is right view that is accompanied by defilements, has the attributes of good deeds, and ripens in attachment? ‘There is meaning in giving, sacrifice, and offerings. There are fruits and results of good and bad deeds. There is an afterlife. There are such things as mother and father, and beings that are reborn spontaneously. And there are ascetics and brahmins who are well attained and practiced, and who describe the afterlife after realizing it with their own insight.’ This is right view that is accompanied by defilements, has the attributes of good deeds, and ripens in attachment.
කතමා ච, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි අරියා අනාසවා ලෝකුත්තරා මග්ගඞ්ගා? යා ඛෝ, භික්ඛවේ, අරියචිත්තස්ස අනාසවචිත්තස්ස අරියමග්ගසමඞ්ගිනෝ අරියමග්ගං භාවයතෝ පඤ්ඤා පඤ්ඤින්ද්රියං පඤ්ඤාබලං ධම්මවිචයසම්බෝජ්ඣඞ්ගෝ සම්මාදිට්ඨි මග්ගඞ්ගං—අයං වුච්චති, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි අරියා අනාසවා ලෝකුත්තරා මග්ගඞ්ගා.
And what is right view that is noble, undefiled, transcendent, a factor of the path? It’s the wisdom—the faculty of wisdom, the power of wisdom, the awakening factor of investigation of principles, and right view as a factor of the path—in one of noble mind and undefiled mind, who possesses the noble path and develops the noble path. This is called right view that is noble, undefiled, transcendent, a factor of the path.
සෝ මිච්ඡාදිට්ඨියා පහානාය වායමති, සම්මාදිට්ඨියා, උපසම්පදාය, ස්වාස්ස හෝති සම්මාවායාමෝ. සෝ සතෝ මිච්ඡාදිට්ඨිං පජහති, සතෝ සම්මාදිට්ඨිං උපසම්පජ්ජ විහරති, සාස්ස හෝති සම්මාසති. ඉතියිමේ තයෝ ධම්මා සම්මාදිට්ඨිං අනුපරිධාවන්ති අනුපරිවත්තන්ති, සේය්යථිදං—සම්මාදිට්ඨි, සම්මාවායාමෝ, සම්මාසති.
They make an effort to give up wrong view and embrace right view: that’s their right effort. Mindfully they give up wrong view and take up right view: that’s their right mindfulness. So these three things keep running and circling around right view, namely: right view, right effort, and right mindfulness.
තත්ර, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි පුබ්බඞ්ගමා හෝති. කථඤ්ච, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි පුබ්බඞ්ගමා හෝති? මිච්ඡාසඞ්කප්පං ‘මිච්ඡාසඞ්කප්පෝ(අ)ති පජානාති, සම්මාසඞ්කප්පං ‘සම්මාසඞ්කප්පෝ(අ)ති පජානාති, සාස්ස හෝති සම්මාදිට්ඨි.
In this context, right view comes first. And how does right view come first? When you understand wrong thought as wrong thought and right thought as right thought, that’s your right view.
කතමෝ ච, භික්ඛවේ, මිච්ඡාසඞ්කප්පෝ? කාමසඞ්කප්පෝ, බ්යාපාදසඞ්කප්පෝ, විහිංසාසඞ්කප්පෝ—අයං, භික්ඛවේ, මිච්ඡාසඞ්කප්පෝ.
And what is wrong thought? Thoughts of sensuality, of malice, and of cruelty. This is wrong thought.
කතමෝ ච, භික්ඛවේ, සම්මාසඞ්කප්පෝ? සම්මාසඞ්කප්පම්පහං, භික්ඛවේ, ද්වායං වදාමි—අත්ථි, භික්ඛවේ, සම්මාසඞ්කප්පෝ සාසවෝ පුඤ්ඤභාගියෝ උපධිවේපක්කෝ; අත්ථි, භික්ඛවේ, සම්මාසඞ්කප්පෝ අරියෝ අනාසවෝ ලෝකුත්තරෝ මග්ගඞ්ගෝ.
And what is right thought? Right thought is twofold, I say. There is right thought that is accompanied by defilements, has the attributes of good deeds, and ripens in attachment. And there is right thought that is noble, undefiled, transcendent, a factor of the path.
කතමෝ ච, භික්ඛවේ, සම්මාසඞ්කප්පෝ සාසවෝ පුඤ්ඤභාගියෝ උපධිවේපක්කෝ? නේක්ඛම්මසඞ්කප්පෝ, අබ්යාපාදසඞ්කප්පෝ, අවිහිංසාසඞ්කප්පෝ: ‘අයං, භික්ඛවේ, සම්මාසඞ්කප්පෝ සාසවෝ පුඤ්ඤභාගියෝ උපධිවේපක්කෝ(අ).
And what is right thought that is accompanied by defilements, has the attributes of good deeds, and ripens in attachment? Thoughts of renunciation, good will, and harmlessness. This is right thought that is accompanied by defilements.
කතමෝ ච, භික්ඛවේ, සම්මාසඞ්කප්පෝ අරියෝ අනාසවෝ ලෝකුත්තරෝ මග්ගඞ්ගෝ? යෝ ඛෝ, භික්ඛවේ, අරියචිත්තස්ස අනාසවචිත්තස්ස අරියමග්ගසමඞ්ගිනෝ අරියමග්ගං භාවයතෝ තක්කෝ විතක්කෝ සඞ්කප්පෝ අප්පනා බ්යප්පනා චේතසෝ අභිනිරෝපනා වචීසඞ්ඛාරෝ—අයං, භික්ඛවේ, සම්මාසඞ්කප්පෝ අරියෝ අනාසවෝ ලෝකුත්තරෝ මග්ගඞ්ගෝ.
And what is right thought that is noble, undefiled, transcendent, a factor of the path? It’s the thinking—the placing of the mind, thought, applying, application, implanting of the mind, verbal processes—in one of noble mind and undefiled mind, who possesses the noble path and develops the noble path. This is right thought that is noble.
සෝ මිච්ඡාසඞ්කප්පස්ස පහානාය වායමති, සම්මාසඞ්කප්පස්ස උපසම්පදාය, ස්වාස්ස හෝති සම්මාවායාමෝ. සෝ සතෝ මිච්ඡාසඞ්කප්පං පජහති, සතෝ සම්මාසඞ්කප්පං උපසම්පජ්ජ විහරති; සාස්ස හෝති සම්මාසති. ඉතියිමේ තයෝ ධම්මා සම්මාසඞ්කප්පං අනුපරිධාවන්ති අනුපරිවත්තන්ති, සේය්යථිදං—සම්මාදිට්ඨි, සම්මාවායාමෝ, සම්මාසති.
They make an effort to give up wrong thought and embrace right thought: that’s their right effort. Mindfully they give up wrong thought and take up right thought: that’s their right mindfulness. So these three things keep running and circling around right thought, namely: right view, right effort, and right mindfulness.
තත්ර, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි පුබ්බඞ්ගමා හෝති. කථඤ්ච, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි පුබ්බඞ්ගමා හෝති? මිච්ඡාවාචං ‘මිච්ඡාවාචා(අ)ති පජානාති, සම්මාවාචං ‘සම්මාවාචා(අ)ති පජානාති; සාස්ස හෝති සම්මාදිට්ඨි.
In this context, right view comes first. And how does right view come first? When you understand wrong speech as wrong speech and right speech as right speech, that’s your right view.
කතමා ච, භික්ඛවේ, මිච්ඡාවාචා? මුසාවාදෝ, පිසුණා වාචා, ඵරුසා වාචා, සම්ඵප්පලාපෝ—අයං, භික්ඛවේ, මිච්ඡාවාචා.
And what is wrong speech? Speech that’s false, divisive, harsh, or nonsensical. This is wrong speech.
කතමා ච, භික්ඛවේ, සම්මාවාචා? සම්මාවාචම්පහං, භික්ඛවේ, ද්වායං වදාමි—අත්ථි, භික්ඛවේ, සම්මාවාචා සාසවා පුඤ්ඤභාගියා උපධිවේපක්කා; අත්ථි, භික්ඛවේ, සම්මාවාචා අරියා අනාසවා ලෝකුත්තරා මග්ගඞ්ගා.
And what is right speech? Right speech is twofold, I say. There is right speech that is accompanied by defilements, has the attributes of good deeds, and ripens in attachment. And there is right speech that is noble, undefiled, transcendent, a factor of the path.
කතමා ච, භික්ඛවේ, සම්මාවාචා සාසවා පුඤ්ඤභාගියා උපධිවේපක්කා? මුසාවාදා වේරමණී, පිසුණාය වාචාය වේරමණී, ඵරුසාය වාචාය වේරමණී, සම්ඵප්පලාපා වේරමණී—අයං, භික්ඛවේ, සම්මාවාචා සාසවා පුඤ්ඤභාගියා උපධිවේපක්කා.
And what is right speech that is accompanied by defilements, has the attributes of good deeds, and ripens in attachment? The refraining from lying, divisive speech, harsh speech, and talking nonsense. This is right speech that is accompanied by defilements.
කතමා ච, භික්ඛවේ, සම්මාවාචා අරියා අනාසවා ලෝකුත්තරා මග්ගඞ්ගා? යා ඛෝ, භික්ඛවේ, අරියචිත්තස්ස අනාසවචිත්තස්ස අරියමග්ගසමඞ්ගිනෝ අරියමග්ගං භාවයතෝ චතූහි වචීදුච්චරිතේහි ආරති විරති පටිවිරති වේරමණී—අයං, භික්ඛවේ, සම්මාවාචා අරියා අනාසවා ලෝකුත්තරා මග්ගඞ්ගා.
And what is right speech that is noble, undefiled, transcendent, a factor of the path? It’s the desisting, abstaining, abstinence, and refraining from the four kinds of bad verbal conduct in one of noble mind and undefiled mind, who possesses the noble path and develops the noble path. This is right speech that is noble.
සෝ මිච්ඡාවාචාය පහානාය වායමති, සම්මාවාචාය උපසම්පදාය; ස්වාස්ස හෝති සම්මාවායාමෝ. සෝ සතෝ මිච්ඡාවාචං පජහති, සතෝ සම්මාවාචං උපසම්පජ්ජ විහරති; සාස්ස හෝති සම්මාසති. ඉතියිමේ තයෝ ධම්මා සම්මාවාචං අනුපරිධාවන්ති අනුපරිවත්තන්ති, සේය්යථිදං—සම්මාදිට්ඨි, සම්මාවායාමෝ, සම්මාසති.
They make an effort to give up wrong speech and embrace right speech: that’s their right effort. Mindfully they give up wrong speech and take up right speech: that’s their right mindfulness. So these three things keep running and circling around right speech, namely: right view, right effort, and right mindfulness.
තත්ර, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි පුබ්බඞ්ගමා හෝති. කථඤ්ච, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි පුබ්බඞ්ගමා හෝති? මිච්ඡාකම්මන්තං ‘මිච්ඡාකම්මන්තෝ(අ)ති පජානාති, සම්මාකම්මන්තං ‘සම්මාකම්මන්තෝ(අ)ති පජානාති; සාස්ස හෝති සම්මාදිට්ඨි.
In this context, right view comes first. And how does right view come first? When you understand wrong action as wrong action and right action as right action, that’s your right view.
කතමෝ ච, භික්ඛවේ, මිච්ඡාකම්මන්තෝ? පාණාතිපාතෝ, අදින්නාදානං, කාමේසුමිච්ඡාචාරෝ—අයං, භික්ඛවේ, මිච්ඡාකම්මන්තෝ.
And what is wrong action? Killing living creatures, stealing, and sexual misconduct. This is wrong action.
කතමෝ ච, භික්ඛවේ, සම්මාකම්මන්තෝ? සම්මාකම්මන්තම්පහං, භික්ඛවේ, ද්වායං වදාමි—අත්ථි, භික්ඛවේ, සම්මාකම්මන්තෝ සාසවෝ පුඤ්ඤභාගියෝ උපධිවේපක්කෝ; අත්ථි, භික්ඛවේ, සම්මාකම්මන්තෝ අරියෝ අනාසවෝ ලෝකුත්තරෝ මග්ගඞ්ගෝ.
And what is right action? Right action is twofold, I say. There is right action that is accompanied by defilements, has the attributes of good deeds, and ripens in attachment. And there is right action that is noble, undefiled, transcendent, a factor of the path.
කතමෝ ච, භික්ඛවේ, සම්මාකම්මන්තෝ සාසවෝ පුඤ්ඤභාගියෝ උපධිවේපක්කෝ? පාණාතිපාතා වේරමණී, අදින්නාදානා වේරමණී, කාමේසුමිච්ඡාචාරා වේරමණී—අයං, භික්ඛවේ, සම්මාකම්මන්තෝ සාසවෝ පුඤ්ඤභාගියෝ උපධිවේපක්කෝ.
And what is right action that is accompanied by defilements, has the attributes of good deeds, and ripens in attachment? Refraining from killing living creatures, stealing, and sexual misconduct. This is right action that is accompanied by defilements.
කතමෝ ච, භික්ඛවේ, සම්මාකම්මන්තෝ අරියෝ අනාසවෝ ලෝකුත්තරෝ මග්ගඞ්ගෝ? යා ඛෝ, භික්ඛවේ, අරියචිත්තස්ස අනාසවචිත්තස්ස අරියමග්ගසමඞ්ගිනෝ අරියමග්ගං භාවයතෝ තීහි කායදුච්චරිතේහි ආරති විරති පටිවිරති වේරමණී—අයං, භික්ඛවේ, සම්මාකම්මන්තෝ අරියෝ අනාසවෝ ලෝකුත්තරෝ මග්ගඞ්ගෝ.
And what is right action that is noble, undefiled, transcendent, a factor of the path? It’s the desisting, abstaining, abstinence, and refraining from the three kinds of bad bodily conduct in one of noble mind and undefiled mind, who possesses the noble path and develops the noble path. This is right action that is noble.
සෝ මිච්ඡාකම්මන්තස්ස පහානාය වායමති, සම්මාකම්මන්තස්ස උපසම්පදාය; ස්වාස්ස හෝති සම්මාවායාමෝ. සෝ සතෝ මිච්ඡාකම්මන්තං පජහති, සතෝ සම්මාකම්මන්තං උපසම්පජ්ජ විහරති; සාස්ස හෝති සම්මාසති. ඉතියිමේ තයෝ ධම්මා සම්මාකම්මන්තං අනුපරිධාවන්ති අනුපරිවත්තන්ති, සේය්යථිදං—සම්මාදිට්ඨි, සම්මාවායාමෝ, සම්මාසති.
They make an effort to give up wrong action and embrace right action: that’s their right effort. Mindfully they give up wrong action and take up right action: that’s their right mindfulness. So these three things keep running and circling around right action, namely: right view, right effort, and right mindfulness.
තත්ර, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි පුබ්බඞ්ගමා හෝති. කථඤ්ච, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි පුබ්බඞ්ගමා හෝති? මිච්ඡාආජීවං ‘මිච්ඡාආජීවෝ(අ)ති පජානාති, සම්මාආජීවං ‘සම්මාආජීවෝ(අ)ති පජානාති; සාස්ස හෝති සම්මාදිට්ඨි.
In this context, right view comes first. And how does right view come first? When you understand wrong livelihood as wrong livelihood and right livelihood as right livelihood, that’s your right view.
කතමෝ ච, භික්ඛවේ, මිච්ඡාආජීවෝ? කුහනා, ලපනා, නේමිත්තිකතා, නිප්පේසිකතා, ලාභේන ලාභං නිජිගීසනතා—අයං, භික්ඛවේ, මිච්ඡාආජීවෝ.
And what is wrong livelihood? Deceit, flattery, hinting, and belittling, and using material possessions to chase after other material possessions. This is wrong livelihood.
කතමෝ ච, භික්ඛවේ, සම්මාආජීවෝ? සම්මාආජීවම්පහං, භික්ඛවේ, ද්වායං වදාමි—අත්ථි, භික්ඛවේ, සම්මාආජීවෝ සාසවෝ පුඤ්ඤභාගියෝ උපධිවේපක්කෝ; අත්ථි, භික්ඛවේ, සම්මාආජීවෝ අරියෝ අනාසවෝ ලෝකුත්තරෝ මග්ගඞ්ගෝ.
And what is right livelihood? Right livelihood is twofold, I say. There is right livelihood that is accompanied by defilements, has the attributes of good deeds, and ripens in attachment. And there is right livelihood that is noble, undefiled, transcendent, a factor of the path.
කතමෝ ච, භික්ඛවේ, සම්මාආජීවෝ සාසවෝ පුඤ්ඤභාගියෝ උපධිවේපක්කෝ? ඉධ, භික්ඛවේ, අරියසාවකෝ මිච්ඡාආජීවං පහාය සම්මාආජීවේන ජීවිකං කප්පේති—අයං, භික්ඛවේ, සම්මාආජීවෝ සාසවෝ පුඤ්ඤභාගියෝ උපධිවේපක්කෝ.
And what is right livelihood that is accompanied by defilements, has the attributes of good deeds, and ripens in attachment? It’s when a noble disciple gives up wrong livelihood and earns a living by right livelihood. This is right livelihood that is accompanied by defilements.
කතමෝ ච, භික්ඛවේ, සම්මාආජීවෝ අරියෝ අනාසවෝ ලෝකුත්තරෝ මග්ගඞ්ගෝ? යා ඛෝ, භික්ඛවේ, අරියචිත්තස්ස අනාසවචිත්තස්ස අරියමග්ගසමඞ්ගිනෝ අරියමග්ගං භාවයතෝ මිච්ඡාආජීවා ආරති විරති පටිවිරති වේරමණී—අයං, භික්ඛවේ, සම්මාආජීවෝ අරියෝ අනාසවෝ ලෝකුත්තරෝ මග්ගඞ්ගෝ.
And what is right livelihood that is noble, undefiled, transcendent, a factor of the path? It’s the desisting, abstaining, abstinence, and refraining from wrong livelihood in one of noble mind and undefiled mind, who possesses the noble path and develops the noble path. This is right livelihood that is noble.
සෝ මිච්ඡාආජීවස්ස පහානාය වායමති, සම්මාආජීවස්ස උපසම්පදාය; ස්වාස්ස හෝති සම්මාවායාමෝ. සෝ සතෝ මිච්ඡාආජීවං පජහති, සතෝ සම්මාආජීවං උපසම්පජ්ජ විහරති; සාස්ස හෝති සම්මාසති. ඉතියිමේ තයෝ ධම්මා සම්මාආජීවං අනුපරිධාවන්ති අනුපරිවත්තන්ති, සේය්යථිදං—සම්මාදිට්ඨි, සම්මාවායාමෝ, සම්මාසති.
They make an effort to give up wrong livelihood and embrace right livelihood: that’s their right effort. Mindfully they give up wrong livelihood and take up right livelihood: that’s their right mindfulness. So these three things keep running and circling around right livelihood, namely: right view, right effort, and right mindfulness.
තත්ර, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි පුබ්බඞ්ගමා හෝති. කථඤ්ච, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි පුබ්බඞ්ගමා හෝති? සම්මාදිට්ඨිස්ස, භික්ඛවේ, සම්මාසඞ්කප්පෝ පහෝති, සම්මාසඞ්කප්පස්ස සම්මාවාචා පහෝති, සම්මාවාචස්ස සම්මාකම්මන්තෝ පහෝති, සම්මාකම්මන්තස්ස සම්මාආජීවෝ පහෝති, සම්මාආජීවස්ස සම්මාවායාමෝ පහෝති, සම්මාවායාමස්ස සම්මාසති පහෝති, සම්මාසතිස්ස සම්මාසමාධි පහෝති, සම්මාසමාධිස්ස සම්මාඤාණං පහෝති, සම්මාඤාණස්ස සම්මාවිමුත්ති පහෝති. ඉති ඛෝ, භික්ඛවේ, අට්ඨඞ්ගසමන්නාගතෝ සේක්ඛෝ, දසඞ්ගසමන්නාගතෝ අරහා හෝති. තත්රපි සම්මාඤාණේන අනේකේ පාපකා අකුසලා ධම්මා විගතා භාවනාපාරිපූරිං ගච්ඡන්ති.
In this context, right view comes first. And how does right view come first? Right view gives rise to right thought. Right thought gives rise to right speech. Right speech gives rise to right action. Right action gives rise to right livelihood. Right livelihood gives rise to right effort. Right effort gives rise to right mindfulness. Right mindfulness gives rise to right immersion. Right immersion gives rise to right knowledge. Right knowledge gives rise to right freedom. So the trainee has eight factors, while the perfected one has ten factors. And here too, the eradication of many bad, unskillful qualities is fully developed due to right knowledge.
තත්ර, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි පුබ්බඞ්ගමා හෝති. කථඤ්ච, භික්ඛවේ, සම්මාදිට්ඨි පුබ්බඞ්ගමා හෝති? සම්මාදිට්ඨිස්ස, භික්ඛවේ, මිච්ඡාදිට්ඨි නිජ්ජිණ්ණා හෝති. යේ ච මිච්ඡාදිට්ඨිපච්චයා අනේකේ පාපකා අකුසලා ධම්මා සම්භවන්ති තේ චස්ස නිජ්ජිණ්ණා හෝන්ති. සම්මාදිට්ඨිපච්චයා අනේකේ කුසලා ධම්මා භාවනාපාරිපූරිං ගච්ඡන්ති. සම්මාසඞ්කප්පස්ස, භික්ඛවේ, මිච්ඡාසඞ්කප්පෝ නිජ්ජිණ්ණෝ හෝති …පේ… සම්මාවාචස්ස, භික්ඛවේ, මිච්ඡාවාචා නිජ්ජිණ්ණා හෝති … සම්මාකම්මන්තස්ස, භික්ඛවේ, මිච්ඡාකම්මන්තෝ නිජ්ජිණ්ණෝ හෝති … සම්මාආජීවස්ස, භික්ඛවේ, මිච්ඡාආජීවෝ නිජ්ජිණ්ණෝ හෝති … සම්මාවායාමස්ස, භික්ඛවේ, මිච්ඡාවායාමෝ නිජ්ජිණ්ණෝ හෝති … සම්මාසතිස්ස, භික්ඛවේ, මිච්ඡාසති නිජ්ජිණ්ණා හෝති … සම්මාසමාධිස්ස, භික්ඛවේ, මිච්ඡාසමාධි නිජ්ජිණ්ණෝ හෝති … සම්මාඤාණස්ස, භික්ඛවේ, මිච්ඡාඤාණං නිජ්ජිණ්ණං හෝති … සම්මාවිමුත්තස්ස, භික්ඛවේ, මිච්ඡාවිමුත්ති නිජ්ජිණ්ණා හෝති. යේ ච මිච්ඡාවිමුත්තිපච්චයා අනේකේ පාපකා අකුසලා ධම්මා සම්භවන්ති තේ චස්ස නිජ්ජිණ්ණා හෝන්ති. සම්මාවිමුත්තිපච්චයා ච අනේකේ කුසලා ධම්මා භාවනාපාරිපූරිං ගච්ඡන්ති.
In this context, right view comes first. And how does right view come first? For one of right view, wrong view is worn away. And the many bad, unskillful qualities that arise because of wrong view are worn away. And because of right view, many skillful qualities are fully developed. For one of right thought, wrong thought is worn away. … For one of right speech, wrong speech is worn away. … For one of right action, wrong action is worn away. … For one of right livelihood, wrong livelihood is worn away. … For one of right effort, wrong effort is worn away. … For one of right mindfulness, wrong mindfulness is worn away. … For one of right immersion, wrong immersion is worn away. … For one of right knowledge, wrong knowledge is worn away. … For one of right freedom, wrong freedom is worn away. And the many bad, unskillful qualities that arise because of wrong freedom are worn away. And because of right freedom, many skillful qualities are fully developed.
ඉති ඛෝ, භික්ඛවේ, වීසති කුසලපක්ඛා, වීසති අකුසලපක්ඛා—මහාචත්තාරීසකෝ ධම්මපරියායෝ පවත්තිතෝ අප්පටිවත්තියෝ සමණේන වා බ්රාහ්මණේන වා දේවේන වා මාරේන වා බ්රහ්මුනා වා කේනචි වා ලෝකස්මිං.
So there are twenty on the side of the skillful, and twenty on the side of the unskillful. This exposition of the teaching on the Great Forty has been rolled forth. And it cannot be rolled back by any ascetic or brahmin or god or Māra or Brahmā or by anyone in the world.
යෝ හි කෝචි, භික්ඛවේ, සමණෝ වා බ්රාහ්මණෝ වා ඉමං මහාචත්තාරීසකං ධම්මපරියායං ගරහිතබ්බං පටික්කෝසිතබ්බං මඤ්ඤේය්ය තස්ස දිට්ඨේව ධම්මේ දසසහධම්මිකා වාදානුවාදා ගාරය්හං ඨානං ආගච්ඡන්ති—සම්මාදිට්ඨිඤ්චේ භවං ගරහති, යේ ච මිච්ඡාදිට්ඨී සමණබ්රාහ්මණා තේ භෝතෝ පුජ්ජා, තේ භෝතෝ පාසංසා; සම්මාසඞ්කප්පඤ්චේ භවං ගරහති, යේ ච මිච්ඡාසඞ්කප්පා සමණබ්රාහ්මණා තේ භෝතෝ පුජ්ජා, තේ භෝතෝ පාසංසා; සම්මාවාචඤ්චේ භවං ගරහති …පේ… සම්මාකම්මන්තඤ්චේ භවං ගරහති … සම්මාආජීවඤ්චේ භවං ගරහති … සම්මාවායාමඤ්චේ භවං ගරහති … සම්මාසතිඤ්චේ භවං ගරහති … සම්මාසමාධිඤ්චේ භවං ගරහති … සම්මාඤාණඤ්චේ භවං ගරහති … සම්මාවිමුත්තිඤ්චේ භවං ගරහති, යේ ච මිච්ඡාවිමුත්තී සමණබ්රාහ්මණා තේ භෝතෝ පුජ්ජා, තේ භෝතෝ පාසංසා. යෝ කෝචි, භික්ඛවේ, සමණෝ වා බ්රාහ්මණෝ වා ඉමං මහාචත්තාරීසකං ධම්මපරියායං ගරහිතබ්බං පටික්කෝසිතබ්බං මඤ්ඤේය්ය තස්ස දිට්ඨේව ධම්මේ ඉමේ දසසහධම්මිකා වාදානුවාදා ගාරය්හං ඨානං ආගච්ඡන්ති.
If any ascetic or brahmin imagines they can criticize and reject the exposition of the teaching on the Great Forty, they deserve rebuke and criticism on ten legitimate grounds in the present life. If such a gentleman criticizes right view, they praise and honor the ascetics and brahmins who have wrong view. If they criticize right thought … right speech … right action … right livelihood … right effort … right mindfulness … right immersion … right knowledge … right freedom, they praise and honor the ascetics and brahmins who have wrong freedom. If any ascetic or brahmin imagines they can criticize and reject the exposition of the teaching on the Great Forty, they deserve rebuke and criticism on these ten legitimate grounds in the present life.
යේපි තේ, භික්ඛවේ, අහේසුං ඕක්කලා වස්සභඤ්ඤා අහේතුවාදා අකිරියවාදා නත්ථිකවාදා තේපි මහාචත්තාරීසකං ධම්මපරියායං න ගරහිතබ්බං නප්පටික්කෝසිතබ්බං අමඤ්ඤිංසු. තං කිස්ස හේතු? නින්දාබ්යාරෝසෞපාරම්භභයා”ති.
Even those wanderers of the past, Vassa and Bhañña of Ukkalā, who taught the doctrines of no-cause, inaction, and nihilism, didn’t imagine that the Great Forty should be criticized or rejected. Why is that? For fear of blame, attack, and condemnation.”
ඉදමවෝච භගවා. අත්තමනා තේ භික්ඛූ භගවතෝ භාසිතං අභිනන්දුන්ති.
That is what the Buddha said. Satisfied, the bhikkhus approved what the Buddha said.
මහාචත්තාරීසකසුත්තං නිට්ඨිතං සත්තමං.
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]