| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya |
੬. ਮਹਾਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਸੁਤ੍ਤਂ
6. Mahādhammasamādānasuttaṃ
੪੭੩. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਜੇਤવਨੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੇ। ਤਤ੍ਰ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਭਿਕ੍ਖવੋ’’ਤਿ। ‘‘ਭਦਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਏવਂਕਾਮਾ ਏવਂਛਨ੍ਦਾ ਏવਂਅਧਿਪ੍ਪਾਯਾ – ‘ਅਹੋ વਤ ਅਨਿਟ੍ਠਾ ਅਕਨ੍ਤਾ ਅਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਹਾਯੇਯ੍ਯੁਂ, ਇਟ੍ਠਾ ਕਨ੍ਤਾ ਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿવਡ੍ਢੇਯ੍ਯੁ’ਨ੍ਤਿ। ਤੇਸਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਏવਂਕਾਮਾਨਂ ਏવਂਛਨ੍ਦਾਨਂ ਏવਂਅਧਿਪ੍ਪਾਯਾਨਂ ਅਨਿਟ੍ਠਾ ਅਕਨ੍ਤਾ ਅਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿવਡ੍ਢਨ੍ਤਿ, ਇਟ੍ਠਾ ਕਨ੍ਤਾ ਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਰ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਕਂ ਹੇਤੁਂ ਪਚ੍ਚੇਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਭਗવਂਮੂਲਕਾ ਨੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਧਮ੍ਮਾ, ਭਗવਂਨੇਤ੍ਤਿਕਾ, ਭਗવਂਪਟਿਸਰਣਾ। ਸਾਧੁ વਤ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਨ੍ਤਞ੍ਞੇવ ਪਟਿਭਾਤੁ ਏਤਸ੍ਸ ਭਾਸਿਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ; ਭਗવਤੋ ਸੁਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਾਰੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੁਣਾਥ, ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥ, ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ –
473. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘yebhuyyena, bhikkhave, sattā evaṃkāmā evaṃchandā evaṃadhippāyā – ‘aho vata aniṭṭhā akantā amanāpā dhammā parihāyeyyuṃ, iṭṭhā kantā manāpā dhammā abhivaḍḍheyyu’nti. Tesaṃ, bhikkhave, sattānaṃ evaṃkāmānaṃ evaṃchandānaṃ evaṃadhippāyānaṃ aniṭṭhā akantā amanāpā dhammā abhivaḍḍhanti, iṭṭhā kantā manāpā dhammā parihāyanti. Tatra tumhe, bhikkhave, kaṃ hetuṃ paccethā’’ti? ‘‘Bhagavaṃmūlakā no, bhante, dhammā, bhagavaṃnettikā, bhagavaṃpaṭisaraṇā. Sādhu vata, bhante, bhagavantaññeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho; bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantī’’ti. ‘‘Tena hi, bhikkhave, suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
੪੭੪. ‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸ੍ਸੁਤવਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ, ਅਰਿਯਾਨਂ ਅਦਸ੍ਸਾવੀ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਕੋવਿਦੋ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੇ ਅવਿਨੀਤੋ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਅਦਸ੍ਸਾવੀ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਕੋવਿਦੋ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੇ ਅવਿਨੀਤੋ, ਸੇવਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਨ ਜਾਨਾਤਿ ਅਸੇવਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਨ ਜਾਨਾਤਿ ਅਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਨ ਜਾਨਾਤਿ। ਸੋ ਸੇવਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਅਸੇવਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ, ਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਅਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ, ਅਸੇવਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਸੇવਤਿ ਸੇવਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਨ ਸੇવਤਿ, ਅਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਭਜਤਿ ਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਨ ਭਜਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਅਸੇવਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਸੇવਤੋ ਸੇવਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਅਸੇવਤੋ, ਅਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਭਜਤੋ ਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਅਭਜਤੋ ਅਨਿਟ੍ਠਾ ਅਕਨ੍ਤਾ ਅਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿવਡ੍ਢਨ੍ਤਿ, ਇਟ੍ਠਾ ਕਨ੍ਤਾ ਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਹੋਤਿ ਯਥਾ ਤਂ ਅવਿਦ੍ਦਸੁਨੋ।
474. ‘‘Idha, bhikkhave, assutavā puthujjano, ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto, sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto, sevitabbe dhamme na jānāti asevitabbe dhamme na jānāti, bhajitabbe dhamme na jānāti abhajitabbe dhamme na jānāti. So sevitabbe dhamme ajānanto asevitabbe dhamme ajānanto, bhajitabbe dhamme ajānanto abhajitabbe dhamme ajānanto, asevitabbe dhamme sevati sevitabbe dhamme na sevati, abhajitabbe dhamme bhajati bhajitabbe dhamme na bhajati. Tassa asevitabbe dhamme sevato sevitabbe dhamme asevato, abhajitabbe dhamme bhajato bhajitabbe dhamme abhajato aniṭṭhā akantā amanāpā dhammā abhivaḍḍhanti, iṭṭhā kantā manāpā dhammā parihāyanti. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, bhikkhave, hoti yathā taṃ aviddasuno.
‘‘ਸੁਤવਾ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ, ਅਰਿਯਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾવੀ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕੋવਿਦੋ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੇ ਸੁવਿਨੀਤੋ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾવੀ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕੋવਿਦੋ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੇ ਸੁવਿਨੀਤੋ, ਸੇવਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਜਾਨਾਤਿ ਅਸੇવਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਜਾਨਾਤਿ, ਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਜਾਨਾਤਿ ਅਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਜਾਨਾਤਿ। ਸੋ ਸੇવਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਅਸੇવਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਜਾਨਨ੍ਤੋ, ਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਅਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਜਾਨਨ੍ਤੋ, ਅਸੇવਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਨ ਸੇવਤਿ ਸੇવਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਸੇવਤਿ, ਅਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਨ ਭਜਤਿ ਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਭਜਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਅਸੇવਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਅਸੇવਤੋ ਸੇવਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਸੇવਤੋ, ਅਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਅਭਜਤੋ ਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਭਜਤੋ, ਅਨਿਟ੍ਠਾ ਅਕਨ੍ਤਾ ਅਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਟ੍ਠਾ ਕਨ੍ਤਾ ਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿવਡ੍ਢਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਹੋਤਿ ਯਥਾ ਤਂ વਿਦ੍ਦਸੁਨੋ।
‘‘Sutavā ca kho, bhikkhave, ariyasāvako, ariyānaṃ dassāvī ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinīto, sappurisānaṃ dassāvī sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinīto, sevitabbe dhamme jānāti asevitabbe dhamme jānāti, bhajitabbe dhamme jānāti abhajitabbe dhamme jānāti. So sevitabbe dhamme jānanto asevitabbe dhamme jānanto, bhajitabbe dhamme jānanto abhajitabbe dhamme jānanto, asevitabbe dhamme na sevati sevitabbe dhamme sevati, abhajitabbe dhamme na bhajati bhajitabbe dhamme bhajati. Tassa asevitabbe dhamme asevato sevitabbe dhamme sevato, abhajitabbe dhamme abhajato bhajitabbe dhamme bhajato, aniṭṭhā akantā amanāpā dhammā parihāyanti, iṭṭhā kantā manāpā dhammā abhivaḍḍhanti. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, bhikkhave, hoti yathā taṃ viddasuno.
੪੭੫. ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿਮਾਨਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਾਨਿ। ਕਤਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ? ਅਤ੍ਥਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕਂ; ਅਤ੍ਥਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਂ ਆਯਤਿਂ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕਂ; ਅਤ੍ਥਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਂ ਆਯਤਿਂ ਸੁਖવਿਪਾਕਂ; ਅਤ੍ਥਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਸੁਖવਿਪਾਕਂ।
475. ‘‘Cattārimāni, bhikkhave, dhammasamādānāni. Katamāni cattāri? Atthi, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhañceva āyatiñca dukkhavipākaṃ; atthi, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannasukhaṃ āyatiṃ dukkhavipākaṃ; atthi, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhaṃ āyatiṃ sukhavipākaṃ; atthi, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannasukhañceva āyatiñca sukhavipākaṃ.
੪੭੬. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮਿਦਂ 1 ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕਂ, ਤਂ ਅવਿਦ੍વਾ ਅવਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਇਦਂ ਖੋ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕ’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਅવਿਦ੍વਾ ਅવਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ ਤਂ ਸੇવਤਿ, ਤਂ ਨ ਪਰਿવਜ੍ਜੇਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਸੇવਤੋ, ਤਂ ਅਪਰਿવਜ੍ਜਯਤੋ, ਅਨਿਟ੍ਠਾ ਅਕਨ੍ਤਾ ਅਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿવਡ੍ਢਨ੍ਤਿ, ਇਟ੍ਠਾ ਕਨ੍ਤਾ ਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਹੋਤਿ ਯਥਾ ਤਂ ਅવਿਦ੍ਦਸੁਨੋ।
476. ‘‘Tatra, bhikkhave, yamidaṃ 2 dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhañceva āyatiñca dukkhavipākaṃ, taṃ avidvā avijjāgato yathābhūtaṃ nappajānāti – ‘idaṃ kho dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhañceva āyatiñca dukkhavipāka’nti. Taṃ avidvā avijjāgato yathābhūtaṃ appajānanto taṃ sevati, taṃ na parivajjeti. Tassa taṃ sevato, taṃ aparivajjayato, aniṭṭhā akantā amanāpā dhammā abhivaḍḍhanti, iṭṭhā kantā manāpā dhammā parihāyanti. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, bhikkhave, hoti yathā taṃ aviddasuno.
‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮਿਦਂ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਂ ਆਯਤਿਂ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕਂ ਤਂ ਅવਿਦ੍વਾ ਅવਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਇਦਂ ਖੋ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਂ ਆਯਤਿਂ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕ’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਅવਿਦ੍વਾ ਅવਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ ਤਂ ਸੇવਤਿ, ਤਂ ਨ ਪਰਿવਜ੍ਜੇਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਸੇવਤੋ, ਤਂ ਅਪਰਿવਜ੍ਜਯਤੋ, ਅਨਿਟ੍ਠਾ ਅਕਨ੍ਤਾ ਅਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿવਡ੍ਢਨ੍ਤਿ, ਇਟ੍ਠਾ ਕਨ੍ਤਾ ਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਹੋਤਿ ਯਥਾ ਤਂ ਅવਿਦ੍ਦਸੁਨੋ।
‘‘Tatra, bhikkhave, yamidaṃ dhammasamādānaṃ paccuppannasukhaṃ āyatiṃ dukkhavipākaṃ taṃ avidvā avijjāgato yathābhūtaṃ nappajānāti – ‘idaṃ kho dhammasamādānaṃ paccuppannasukhaṃ āyatiṃ dukkhavipāka’nti. Taṃ avidvā avijjāgato yathābhūtaṃ appajānanto taṃ sevati, taṃ na parivajjeti. Tassa taṃ sevato, taṃ aparivajjayato, aniṭṭhā akantā amanāpā dhammā abhivaḍḍhanti, iṭṭhā kantā manāpā dhammā parihāyanti. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, bhikkhave, hoti yathā taṃ aviddasuno.
‘‘ਤਤ੍ਰ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮਿਦਂ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਂ ਆਯਤਿਂ ਸੁਖવਿਪਾਕਂ, ਤਂ ਅવਿਦ੍વਾ ਅવਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਇਦਂ ਖੋ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਂ ਆਯਤਿਂ ਸੁਖવਿਪਾਕ’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਅવਿਦ੍વਾ ਅવਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ ਤਂ ਨ ਸੇવਤਿ, ਤਂ ਪਰਿવਜ੍ਜੇਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਅਸੇવਤੋ, ਤਂ ਪਰਿવਜ੍ਜਯਤੋ, ਅਨਿਟ੍ਠਾ ਅਕਨ੍ਤਾ ਅਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿવਡ੍ਢਨ੍ਤਿ, ਇਟ੍ਠਾ ਕਨ੍ਤਾ ਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਹੋਤਿ ਯਥਾ ਤਂ ਅવਿਦ੍ਦਸੁਨੋ।
‘‘Tatra , bhikkhave, yamidaṃ dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhaṃ āyatiṃ sukhavipākaṃ, taṃ avidvā avijjāgato yathābhūtaṃ nappajānāti – ‘idaṃ kho dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhaṃ āyatiṃ sukhavipāka’nti. Taṃ avidvā avijjāgato yathābhūtaṃ appajānanto taṃ na sevati, taṃ parivajjeti. Tassa taṃ asevato, taṃ parivajjayato, aniṭṭhā akantā amanāpā dhammā abhivaḍḍhanti, iṭṭhā kantā manāpā dhammā parihāyanti. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, bhikkhave, hoti yathā taṃ aviddasuno.
‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮਿਦਂ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਸੁਖવਿਪਾਕਂ, ਤਂ ਅવਿਦ੍વਾ ਅવਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਇਦਂ ਖੋ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਸੁਖવਿਪਾਕ’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਅવਿਦ੍વਾ ਅવਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ ਤਂ ਨ ਸੇવਤਿ, ਤਂ ਪਰਿવਜ੍ਜੇਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਅਸੇવਤੋ, ਤਂ ਪਰਿવਜ੍ਜਯਤੋ, ਅਨਿਟ੍ਠਾ ਅਕਨ੍ਤਾ ਅਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿવਡ੍ਢਨ੍ਤਿ, ਇਟ੍ਠਾ ਕਨ੍ਤਾ ਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਹੋਤਿ ਯਥਾ ਤਂ ਅવਿਦ੍ਦਸੁਨੋ।
‘‘Tatra, bhikkhave, yamidaṃ dhammasamādānaṃ paccuppannasukhañceva āyatiñca sukhavipākaṃ, taṃ avidvā avijjāgato yathābhūtaṃ nappajānāti – ‘idaṃ kho dhammasamādānaṃ paccuppannasukhañceva āyatiñca sukhavipāka’nti. Taṃ avidvā avijjāgato yathābhūtaṃ appajānanto taṃ na sevati, taṃ parivajjeti. Tassa taṃ asevato, taṃ parivajjayato, aniṭṭhā akantā amanāpā dhammā abhivaḍḍhanti, iṭṭhā kantā manāpā dhammā parihāyanti. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, bhikkhave, hoti yathā taṃ aviddasuno.
੪੭੭. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮਿਦਂ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕਂ ਤਂ વਿਦ੍વਾ વਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਇਦਂ ਖੋ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕ’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ વਿਦ੍વਾ વਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ ਤਂ ਨ ਸੇવਤਿ, ਤਂ ਪਰਿવਜ੍ਜੇਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਅਸੇવਤੋ, ਤਂ ਪਰਿવਜ੍ਜਯਤੋ, ਅਨਿਟ੍ਠਾ ਅਕਨ੍ਤਾ ਅਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਟ੍ਠਾ ਕਨ੍ਤਾ ਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿવਡ੍ਢਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਹੋਤਿ ਯਥਾ ਤਂ વਿਦ੍ਦਸੁਨੋ।
477. ‘‘Tatra, bhikkhave, yamidaṃ dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhañceva āyatiñca dukkhavipākaṃ taṃ vidvā vijjāgato yathābhūtaṃ pajānāti – ‘idaṃ kho dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhañceva āyatiñca dukkhavipāka’nti. Taṃ vidvā vijjāgato yathābhūtaṃ pajānanto taṃ na sevati, taṃ parivajjeti. Tassa taṃ asevato, taṃ parivajjayato, aniṭṭhā akantā amanāpā dhammā parihāyanti, iṭṭhā kantā manāpā dhammā abhivaḍḍhanti. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, bhikkhave, hoti yathā taṃ viddasuno.
‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮਿਦਂ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਂ ਆਯਤਿਂ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕਂ ਤਂ વਿਦ੍વਾ વਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਇਦਂ ਖੋ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਂ ਆਯਤਿਂ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕ’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ વਿਦ੍વਾ વਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ ਤਂ ਨ ਸੇવਤਿ, ਤਂ ਪਰਿવਜ੍ਜੇਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਅਸੇવਤੋ, ਤਂ ਪਰਿવਜ੍ਜਯਤੋ , ਅਨਿਟ੍ਠਾ ਅਕਨ੍ਤਾ ਅਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਟ੍ਠਾ ਕਨ੍ਤਾ ਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿવਡ੍ਢਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਹੋਤਿ ਯਥਾ ਤਂ વਿਦ੍ਦਸੁਨੋ।
‘‘Tatra, bhikkhave, yamidaṃ dhammasamādānaṃ paccuppannasukhaṃ āyatiṃ dukkhavipākaṃ taṃ vidvā vijjāgato yathābhūtaṃ pajānāti – ‘idaṃ kho dhammasamādānaṃ paccuppannasukhaṃ āyatiṃ dukkhavipāka’nti. Taṃ vidvā vijjāgato yathābhūtaṃ pajānanto taṃ na sevati, taṃ parivajjeti. Tassa taṃ asevato, taṃ parivajjayato , aniṭṭhā akantā amanāpā dhammā parihāyanti, iṭṭhā kantā manāpā dhammā abhivaḍḍhanti. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, bhikkhave, hoti yathā taṃ viddasuno.
‘‘ਤਤ੍ਰ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮਿਦਂ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਂ ਆਯਤਿਂ ਸੁਖવਿਪਾਕਂ ਤਂ વਿਦ੍વਾ વਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਇਦਂ ਖੋ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਂ ਆਯਤਿਂ ਸੁਖવਿਪਾਕ’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ વਿਦ੍વਾ વਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ ਤਂ ਸੇવਤਿ, ਤਂ ਨ ਪਰਿવਜ੍ਜੇਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਸੇવਤੋ, ਤਂ ਅਪਰਿવਜ੍ਜਯਤੋ, ਅਨਿਟ੍ਠਾ ਅਕਨ੍ਤਾ ਅਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਟ੍ਠਾ ਕਨ੍ਤਾ ਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿવਡ੍ਢਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਹੋਤਿ ਯਥਾ ਤਂ વਿਦ੍ਦਸੁਨੋ।
‘‘Tatra , bhikkhave, yamidaṃ dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhaṃ āyatiṃ sukhavipākaṃ taṃ vidvā vijjāgato yathābhūtaṃ pajānāti – ‘idaṃ kho dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhaṃ āyatiṃ sukhavipāka’nti. Taṃ vidvā vijjāgato yathābhūtaṃ pajānanto taṃ sevati, taṃ na parivajjeti. Tassa taṃ sevato, taṃ aparivajjayato, aniṭṭhā akantā amanāpā dhammā parihāyanti, iṭṭhā kantā manāpā dhammā abhivaḍḍhanti. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, bhikkhave, hoti yathā taṃ viddasuno.
‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮਿਦਂ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਸੁਖવਿਪਾਕਂ ਤਂ વਿਦ੍વਾ વਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਇਦਂ ਖੋ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਸੁਖવਿਪਾਕ’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ વਿਦ੍વਾ વਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ ਤਂ ਸੇવਤਿ, ਤਂ ਨ ਪਰਿવਜ੍ਜੇਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਸੇવਤੋ, ਤਂ ਅਪਰਿવਜ੍ਜਯਤੋ, ਅਨਿਟ੍ਠਾ ਅਕਨ੍ਤਾ ਅਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਟ੍ਠਾ ਕਨ੍ਤਾ ਮਨਾਪਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿવਡ੍ਢਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਹੋਤਿ ਯਥਾ ਤਂ વਿਦ੍ਦਸੁਨੋ।
‘‘Tatra, bhikkhave, yamidaṃ dhammasamādānaṃ paccuppannasukhañceva āyatiñca sukhavipākaṃ taṃ vidvā vijjāgato yathābhūtaṃ pajānāti – ‘idaṃ kho dhammasamādānaṃ paccuppannasukhañceva āyatiñca sukhavipāka’nti. Taṃ vidvā vijjāgato yathābhūtaṃ pajānanto taṃ sevati, taṃ na parivajjeti. Tassa taṃ sevato, taṃ aparivajjayato, aniṭṭhā akantā amanāpā dhammā parihāyanti, iṭṭhā kantā manāpā dhammā abhivaḍḍhanti. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, bhikkhave, hoti yathā taṃ viddasuno.
੪੭੮. ‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕਂ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੀ ਹੋਤਿ, ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯੀ ਹੋਤਿ, ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਕਾਮੇਸੁ ਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰੀ ਹੋਤਿ, ਕਾਮੇਸੁ ਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਮੁਸਾવਾਦੀ ਹੋਤਿ, ਮੁਸਾવਾਦਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਪਿਸੁਣવਾਚੋ ਹੋਤਿ, ਪਿਸੁਣવਾਚਾਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਫਰੁਸવਾਚੋ ਹੋਤਿ, ਫਰੁਸવਾਚਾਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪੀ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਅਭਿਜ੍ਝਾਲੁ ਹੋਤਿ, ਅਭਿਜ੍ਝਾਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਬ੍ਯਾਪਾਦਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ, ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ। ਸੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕਂ।
478. ‘‘Katamañca , bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhañceva āyatiñca dukkhavipākaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco sahāpi dukkhena sahāpi domanassena pāṇātipātī hoti, pāṇātipātapaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena adinnādāyī hoti, adinnādānapaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena kāmesu micchācārī hoti, kāmesu micchācārapaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena musāvādī hoti, musāvādapaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena pisuṇavāco hoti, pisuṇavācāpaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena pharusavāco hoti, pharusavācāpaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena samphappalāpī hoti, samphappalāpapaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena abhijjhālu hoti, abhijjhāpaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena byāpannacitto hoti, byāpādapaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena micchādiṭṭhi hoti, micchādiṭṭhipaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. Idaṃ vuccati, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhañceva āyatiñca dukkhavipākaṃ.
੪੭੯. ‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਂ ਆਯਤਿਂ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕਂ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੀ ਹੋਤਿ, ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯੀ ਹੋਤਿ, ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰੀ ਹੋਤਿ, ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਮੁਸਾવਾਦੀ ਹੋਤਿ, ਮੁਸਾવਾਦਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਪਿਸੁਣવਾਚੋ ਹੋਤਿ, ਪਿਸੁਣવਾਚਾਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਫਰੁਸવਾਚੋ ਹੋਤਿ, ਫਰੁਸવਾਚਾਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪੀ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਅਭਿਜ੍ਝਾਲੁ ਹੋਤਿ, ਅਭਿਜ੍ਝਾਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਬ੍ਯਾਪਾਦਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ, ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ। ਸੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਂ ਆਯਤਿਂ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕਂ।
479. ‘‘Katamañca, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannasukhaṃ āyatiṃ dukkhavipākaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco sahāpi sukhena sahāpi somanassena pāṇātipātī hoti, pāṇātipātapaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena adinnādāyī hoti, adinnādānapaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena kāmesumicchācārī hoti, kāmesumicchācārapaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena musāvādī hoti, musāvādapaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena pisuṇavāco hoti, pisuṇavācāpaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena pharusavāco hoti, pharusavācāpaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena samphappalāpī hoti, samphappalāpapaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena abhijjhālu hoti, abhijjhāpaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena byāpannacitto hoti, byāpādapaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena micchādiṭṭhi hoti, micchādiṭṭhipaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. Idaṃ vuccati, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannasukhaṃ āyatiṃ dukkhavipākaṃ.
੪੮੦. ‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਂ ਆਯਤਿਂ ਸੁਖવਿਪਾਕਂ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ વੇਰਮਣੀਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ વੇਰਮਣੀਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ વੇਰਮਣੀਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਮੁਸਾવਾਦਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਮੁਸਾવਾਦਾ વੇਰਮਣੀਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਪਿਸੁਣਾਯ વਾਚਾਯ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ , ਪਿਸੁਣਾਯ વਾਚਾਯ વੇਰਮਣੀਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਫਰੁਸਾਯ વਾਚਾਯ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਫਰੁਸਾਯ વਾਚਾਯ વੇਰਮਣੀਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਾ વੇਰਮਣੀਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾਲੁ ਹੋਤਿ, ਅਨਭਿਜ੍ਝਾਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਅਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ। ਸੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿਂ ਸਗ੍ਗਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਂ ਆਯਤਿਂ ਸੁਖવਿਪਾਕਂ।
480. ‘‘Katamañca, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhaṃ āyatiṃ sukhavipākaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco sahāpi dukkhena sahāpi domanassena pāṇātipātā paṭivirato hoti, pāṇātipātā veramaṇīpaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti ; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena adinnādānā paṭivirato hoti, adinnādānā veramaṇīpaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena kāmesumicchācārā paṭivirato hoti, kāmesumicchācārā veramaṇīpaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena musāvādā paṭivirato hoti, musāvādā veramaṇīpaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena pisuṇāya vācāya paṭivirato hoti , pisuṇāya vācāya veramaṇīpaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti ; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena pharusāya vācāya paṭivirato hoti, pharusāya vācāya veramaṇīpaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena samphappalāpā paṭivirato hoti, samphappalāpā veramaṇīpaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena anabhijjhālu hoti, anabhijjhāpaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena abyāpannacitto hoti, abyāpādapaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi dukkhena sahāpi domanassena sammādiṭṭhi hoti, sammādiṭṭhipaccayā ca dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati. Idaṃ vuccati, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhaṃ āyatiṃ sukhavipākaṃ.
੪੮੧. ‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਸੁਖવਿਪਾਕਂ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ વੇਰਮਣੀਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ વੇਰਮਣੀਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ વੇਰਮਣੀਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਮੁਸਾવਾਦਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਮੁਸਾવਾਦਾ વੇਰਮਣੀਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਪਿਸੁਣਾਯ વਾਚਾਯ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਪਿਸੁਣਾਯ વਾਚਾਯ વੇਰਮਣੀਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਫਰੁਸਾਯ વਾਚਾਯ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਫਰੁਸਾਯ વਾਚਾਯ વੇਰਮਣੀਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਾ વੇਰਮਣੀਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾਲੁ ਹੋਤਿ, ਅਨਭਿਜ੍ਝਾਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਅਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ; ਸਹਾਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ। ਸੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿਂ ਸਗ੍ਗਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਇਦਂ, વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਸੁਖવਿਪਾਕਂ। ਇਮਾਨਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਾਨਿ।
481. ‘‘Katamañca, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannasukhañceva āyatiñca sukhavipākaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco sahāpi sukhena sahāpi somanassena pāṇātipātā paṭivirato hoti, pāṇātipātā veramaṇīpaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena adinnādānā paṭivirato hoti, adinnādānā veramaṇīpaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena kāmesumicchācārā paṭivirato hoti, kāmesumicchācārā veramaṇīpaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena musāvādā paṭivirato hoti, musāvādā veramaṇīpaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena pisuṇāya vācāya paṭivirato hoti, pisuṇāya vācāya veramaṇīpaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena pharusāya vācāya paṭivirato hoti, pharusāya vācāya veramaṇīpaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena samphappalāpā paṭivirato hoti, samphappalāpā veramaṇīpaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena anabhijjhālu hoti, anabhijjhāpaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena abyāpannacitto hoti, abyāpādapaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti; sahāpi sukhena sahāpi somanassena sammādiṭṭhi hoti, sammādiṭṭhipaccayā ca sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedeti. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati. Idaṃ, vuccati, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannasukhañceva āyatiñca sukhavipākaṃ. Imāni kho, bhikkhave, cattāri dhammasamādānāni.
੪੮੨. ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਿਤ੍ਤਕਾਲਾਬੁ વਿਸੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠੋ। ਅਥ ਪੁਰਿਸੋ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਜੀવਿਤੁਕਾਮੋ ਅਮਰਿਤੁਕਾਮੋ ਸੁਖਕਾਮੋ ਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਕੂਲੋ। ਤਮੇਨਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਅਯਂ ਤਿਤ੍ਤਕਾਲਾਬੁ વਿਸੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠੋ, ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਸਿ ਪਿવ 3। ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਪਿવਤੋ 4 ਚੇવ ਨਚ੍ਛਾਦੇਸ੍ਸਤਿ વਣ੍ਣੇਨਪਿ ਗਨ੍ਧੇਨਪਿ ਰਸੇਨਪਿ, ਪਿવਿਤ੍વਾ 5 ਚ ਪਨ ਮਰਣਂ વਾ ਨਿਗਚ੍ਛਸਿ ਮਰਣਮਤ੍ਤਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਅਪ੍ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਯ ਪਿવੇਯ੍ਯ, ਨਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਪਿવਤੋ ਚੇવ ਨਚ੍ਛਾਦੇਯ੍ਯ વਣ੍ਣੇਨਪਿ ਗਨ੍ਧੇਨਪਿ ਰਸੇਨਪਿ, ਪਿવਿਤ੍વਾ ਚ ਪਨ ਮਰਣਂ વਾ ਨਿਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਮਰਣਮਤ੍ਤਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ। ਤਥੂਪਮਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ વਦਾਮਿ, ਯਮਿਦਂ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕਂ।
482. ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, tittakālābu visena saṃsaṭṭho. Atha puriso āgaccheyya jīvitukāmo amaritukāmo sukhakāmo dukkhappaṭikūlo. Tamenaṃ evaṃ vadeyyuṃ – ‘ambho purisa, ayaṃ tittakālābu visena saṃsaṭṭho, sace ākaṅkhasi piva 6. Tassa te pivato 7 ceva nacchādessati vaṇṇenapi gandhenapi rasenapi, pivitvā 8 ca pana maraṇaṃ vā nigacchasi maraṇamattaṃ vā dukkha’nti. So taṃ appaṭisaṅkhāya piveyya, nappaṭinissajjeyya. Tassa taṃ pivato ceva nacchādeyya vaṇṇenapi gandhenapi rasenapi, pivitvā ca pana maraṇaṃ vā nigaccheyya maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ dhammasamādānaṃ vadāmi, yamidaṃ dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhañceva āyatiñca dukkhavipākaṃ.
੪੮੩. ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਪਾਨੀਯਕਂਸੋ વਣ੍ਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਗਨ੍ਧਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਰਸਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ। ਸੋ ਚ ਖੋ વਿਸੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠੋ। ਅਥ ਪੁਰਿਸੋ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਜੀવਿਤੁਕਾਮੋ ਅਮਰਿਤੁਕਾਮੋ ਸੁਖਕਾਮੋ ਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਕੂਲੋ। ਤਮੇਨਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਅਯਂ ਆਪਾਨੀਯਕਂਸੋ વਣ੍ਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਗਨ੍ਧਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਰਸਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ। ਸੋ ਚ ਖੋ વਿਸੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠੋ, ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਸਿ ਪਿવ। ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਪਿવਤੋਹਿ 9 ਖੋ ਛਾਦੇਸ੍ਸਤਿ વਣ੍ਣੇਨਪਿ ਗਨ੍ਧੇਨਪਿ ਰਸੇਨਪਿ, ਪਿવਿਤ੍વਾ ਚ ਪਨ ਮਰਣਂ વਾ ਨਿਗਚ੍ਛਸਿ ਮਰਣਮਤ੍ਤਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਅਪ੍ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਯ ਪਿવੇਯ੍ਯ, ਨਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਪਿવਤੋਹਿ ਖੋ ਛਾਦੇਯ੍ਯ વਣ੍ਣੇਨਪਿ ਗਨ੍ਧੇਨਪਿ ਰਸੇਨਪਿ, ਪਿવਿਤ੍વਾ ਚ ਪਨ ਮਰਣਂ વਾ ਨਿਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਮਰਣਮਤ੍ਤਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ। ਤਥੂਪਮਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ વਦਾਮਿ, ਯਮਿਦਂ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਂ ਆਯਤਿਂ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕਂ।
483. ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, āpānīyakaṃso vaṇṇasampanno gandhasampanno rasasampanno. So ca kho visena saṃsaṭṭho. Atha puriso āgaccheyya jīvitukāmo amaritukāmo sukhakāmo dukkhappaṭikūlo. Tamenaṃ evaṃ vadeyyuṃ – ‘ambho purisa, ayaṃ āpānīyakaṃso vaṇṇasampanno gandhasampanno rasasampanno. So ca kho visena saṃsaṭṭho, sace ākaṅkhasi piva. Tassa te pivatohi 10 kho chādessati vaṇṇenapi gandhenapi rasenapi, pivitvā ca pana maraṇaṃ vā nigacchasi maraṇamattaṃ vā dukkha’nti. So taṃ appaṭisaṅkhāya piveyya, nappaṭinissajjeyya. Tassa taṃ pivatohi kho chādeyya vaṇṇenapi gandhenapi rasenapi, pivitvā ca pana maraṇaṃ vā nigaccheyya maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ dhammasamādānaṃ vadāmi, yamidaṃ dhammasamādānaṃ paccuppannasukhaṃ āyatiṃ dukkhavipākaṃ.
੪੮੪. ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੂਤਿਮੁਤ੍ਤਂ ਨਾਨਾਭੇਸਜ੍ਜੇਹਿ ਸਂਸਟ੍ਠਂ। ਅਥ ਪੁਰਿਸੋ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਪਣ੍ਡੁਕਰੋਗੀ। ਤਮੇਨਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਇਦਂ ਪੂਤਿਮੁਤ੍ਤਂ ਨਾਨਾਭੇਸਜ੍ਜੇਹਿ ਸਂਸਟ੍ਠਂ, ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਸਿ ਪਿવ। ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਪਿવਤੋਹਿ ਖੋ ਨਚ੍ਛਾਦੇਸ੍ਸਤਿ વਣ੍ਣੇਨਪਿ ਗਨ੍ਧੇਨਪਿ ਰਸੇਨਪਿ, ਪਿવਿਤ੍વਾ ਚ ਪਨ ਸੁਖੀ ਭવਿਸ੍ਸਸੀ’ਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਯ ਪਿવੇਯ੍ਯ, ਨਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਪਿવਤੋਹਿ ਖੋ ਨਚ੍ਛਾਦੇਯ੍ਯ વਣ੍ਣੇਨਪਿ ਗਨ੍ਧੇਨਪਿ ਰਸੇਨਪਿ, ਪਿવਿਤ੍વਾ ਚ ਪਨ ਸੁਖੀ ਅਸ੍ਸ। ਤਥੂਪਮਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ વਦਾਮਿ, ਯਮਿਦਂ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਂ ਆਯਤਿਂ ਸੁਖવਿਪਾਕਂ।
484. ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, pūtimuttaṃ nānābhesajjehi saṃsaṭṭhaṃ. Atha puriso āgaccheyya paṇḍukarogī. Tamenaṃ evaṃ vadeyyuṃ – ‘ambho purisa, idaṃ pūtimuttaṃ nānābhesajjehi saṃsaṭṭhaṃ, sace ākaṅkhasi piva. Tassa te pivatohi kho nacchādessati vaṇṇenapi gandhenapi rasenapi, pivitvā ca pana sukhī bhavissasī’ti. So taṃ paṭisaṅkhāya piveyya, nappaṭinissajjeyya. Tassa taṃ pivatohi kho nacchādeyya vaṇṇenapi gandhenapi rasenapi, pivitvā ca pana sukhī assa. Tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ dhammasamādānaṃ vadāmi, yamidaṃ dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhaṃ āyatiṃ sukhavipākaṃ.
੪੮੫. ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦਧਿ ਚ ਮਧੁ ਚ ਸਪ੍ਪਿ ਚ ਫਾਣਿਤਞ੍ਚ ਏਕਜ੍ਝਂ ਸਂਸਟ੍ਠਂ। ਅਥ ਪੁਰਿਸੋ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਲੋਹਿਤਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਕੋ। ਤਮੇਨਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਇਦਂ ਦਧਿਂ ਚ ਮਧੁਂ ਚ ਸਪ੍ਪਿਂ ਚ ਫਾਣਿਤਞ੍ਚ ਏਕਜ੍ਝਂ ਸਂਸਟ੍ਠਂ, ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਸਿ ਪਿવ। ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਪਿવਤੋ ਚੇવ ਛਾਦੇਸ੍ਸਤਿ વਣ੍ਣੇਨਪਿ ਗਨ੍ਧੇਨਪਿ ਰਸੇਨਪਿ, ਪਿવਿਤ੍વਾ ਚ ਪਨ ਸੁਖੀ ਭવਿਸ੍ਸਸੀ’ਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਯ ਪਿવੇਯ੍ਯ, ਨਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਪਿવਤੋ ਚੇવ ਛਾਦੇਯ੍ਯ વਣ੍ਣੇਨਪਿ ਗਨ੍ਧੇਨਪਿ ਰਸੇਨਪਿ, ਪਿવਿਤ੍વਾ ਚ ਪਨ ਸੁਖੀ ਅਸ੍ਸ। ਤਥੂਪਮਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ વਦਾਮਿ, ਯਮਿਦਂ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਸੁਖવਿਪਾਕਂ।
485. ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, dadhi ca madhu ca sappi ca phāṇitañca ekajjhaṃ saṃsaṭṭhaṃ. Atha puriso āgaccheyya lohitapakkhandiko. Tamenaṃ evaṃ vadeyyuṃ – ‘ambho purisa, idaṃ dadhiṃ ca madhuṃ ca sappiṃ ca phāṇitañca ekajjhaṃ saṃsaṭṭhaṃ, sace ākaṅkhasi piva. Tassa te pivato ceva chādessati vaṇṇenapi gandhenapi rasenapi, pivitvā ca pana sukhī bhavissasī’ti. So taṃ paṭisaṅkhāya piveyya, nappaṭinissajjeyya. Tassa taṃ pivato ceva chādeyya vaṇṇenapi gandhenapi rasenapi, pivitvā ca pana sukhī assa. Tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ dhammasamādānaṃ vadāmi, yamidaṃ dhammasamādānaṃ paccuppannasukhañceva āyatiñca sukhavipākaṃ.
੪੮੬. ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਸ੍ਸਾਨਂ ਪਚ੍ਛਿਮੇ ਮਾਸੇ ਸਰਦਸਮਯੇ વਿਦ੍ਧੇ વਿਗਤવਲਾਹਕੇ ਦੇવੇ ਆਦਿਚ੍ਚੋ ਨਭਂ ਅਬ੍ਭੁਸ੍ਸਕ੍ਕਮਾਨੋ ਸਬ੍ਬਂ ਆਕਾਸਗਤਂ ਤਮਗਤਂ ਅਭਿવਿਹਚ੍ਚ ਭਾਸਤੇ ਚ ਤਪਤੇ ਚ વਿਰੋਚਤੇ ਚ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮਿਦਂ ਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਞ੍ਚੇવ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਸੁਖવਿਪਾਕਂ ਤਦਞ੍ਞੇ ਪੁਥੁਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪਰਪ੍ਪવਾਦੇ ਅਭਿવਿਹਚ੍ਚ ਭਾਸਤੇ ਚ ਤਪਤੇ ਚ વਿਰੋਚਤੇ ਚਾ’’ਤਿ।
486. ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, vassānaṃ pacchime māse saradasamaye viddhe vigatavalāhake deve ādicco nabhaṃ abbhussakkamāno sabbaṃ ākāsagataṃ tamagataṃ abhivihacca bhāsate ca tapate ca virocate ca; evameva kho, bhikkhave, yamidaṃ dhammasamādānaṃ paccuppannasukhañceva āyatiñca sukhavipākaṃ tadaññe puthusamaṇabrāhmaṇaparappavāde abhivihacca bhāsate ca tapate ca virocate cā’’ti.
ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਅਤ੍ਤਮਨਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੁਨ੍ਤਿ।
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
ਮਹਾਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਛਟ੍ਠਂ।
Mahādhammasamādānasuttaṃ niṭṭhitaṃ chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੬. ਮਹਾਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Mahādhammasamādānasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੬. ਮਹਾਧਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Mahādhammasamādānasuttavaṇṇanā
