| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationමජ්ඣිම නිකාය 13
The Middle-Length Suttas Collection 13
මහාදුක්ඛක්ඛන්ධසුත්ත
The Longer Discourse on the Mass of Suffering
ඒවං මේ සුතං—ඒකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජේතවනේ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමේ.
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery.
අථ ඛෝ සම්බහුලා භික්ඛූ පුබ්බණ්හසමයං නිවාසේත්වා පත්තචීවරමාදාය සාවත්ථිං පිණ්ඩාය පාවිසිංසු. අථ ඛෝ තේසං භික්ඛූනං ඒතදහෝසි: “අතිප්පගෝ ඛෝ තාව සාවත්ථියං පිණ්ඩාය චරිතුං, යං නූන මයං යේන අඤ්ඤතිත්ථියානං පරිබ්බාජකානං ආරාමෝ තේනුපසඞ්කමේය්‍යාමා”ති. අථ ඛෝ තේ භික්ඛූ යේන අඤ්ඤතිත්ථියානං පරිබ්බාජකානං ආරාමෝ තේනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා තේහි අඤ්ඤතිත්ථියේහි පරිබ්බාජකේහි සද්ධිං සම්මෝදිංසු; සම්මෝදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරේත්වා ඒකමන්තං නිසීදිංසු. ඒකමන්තං නිසින්නේ ඛෝ තේ භික්ඛූ තේ අඤ්ඤතිත්ථියා පරිබ්බාජකා ඒතදවෝචුං:
Then several bhikkhus robed up in the morning and, taking their bowls and robes, entered Sāvatthī for alms. Then it occurred to them, “It’s too early to wander for alms in Sāvatthī. Why don’t we go to the monastery of the wanderers of other religions?” Then they went to the monastery of the wanderers of other religions, and exchanged greetings with the wanderers there. When the greetings and polite conversation were over, they sat down to one side. The wanderers said to them:
“සමණෝ, ආවුසෝ, ගෝතමෝ කාමානං පරිඤ්ඤං පඤ්ඤපේති, මයම්පි කාමානං පරිඤ්ඤං පඤ්ඤපේම; සමණෝ, ආවුසෝ, ගෝතමෝ රූපානං පරිඤ්ඤං පඤ්ඤපේති, මයම්පි රූපානං පරිඤ්ඤං පඤ්ඤපේම; සමණෝ, ආවුසෝ, ගෝතමෝ වේදනානං පරිඤ්ඤං පඤ්ඤපේති, මයම්පි වේදනානං පරිඤ්ඤං පඤ්ඤපේම; ඉධ නෝ, ආවුසෝ, කෝ විසේසෝ, කෝ අධිප්පයාසෝ, කිං නානාකරණං සමණස්ස වා ගෝතමස්ස අම්හාකං වා—යදිදං ධම්මදේසනාය වා ධම්මදේසනං, අනුසාසනියා වා අනුසාසනින්”ති?
“Friends, the ascetic Gotama advocates the complete understanding of sensual pleasures, and so do we. The ascetic Gotama advocates the complete understanding of sights, and so do we. The ascetic Gotama advocates the complete understanding of feelings, and so do we. What, then, is the difference between the ascetic Gotama’s teaching and instruction and ours?”
අථ ඛෝ තේ භික්ඛූ තේසං අඤ්ඤතිත්ථියානං පරිබ්බාජකානං භාසිතං නේව අභිනන්දිංසු, නප්පටික්කෝසිංසු; අනභිනන්දිත්වා අප්පටික්කෝසිත්වා උට්ඨායාසනා පක්කමිංසු: “භගවතෝ සන්තිකේ ඒතස්ස භාසිතස්ස අත්ථං ආජානිස්සාමා”ති.
Those bhikkhus neither approved nor dismissed that statement of the wanderers of other religions. They got up from their seat, thinking, “We will learn the meaning of this statement from the Buddha himself.”
අථ ඛෝ තේ භික්ඛූ සාවත්ථියං පිණ්ඩාය චරිත්වා පච්ඡාභත්තං පිණ්ඩපාතපටික්කන්තා යේන භගවා තේනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදිංසු. ඒකමන්තං නිසින්නා ඛෝ තේ භික්ඛූ භගවන්තං ඒතදවෝචුං: “ඉධ මයං, භන්තේ, පුබ්බණ්හසමයං නිවාසේත්වා පත්තචීවරමාදාය සාවත්ථිං පිණ්ඩාය පාවිසිම්හ. තේසං නෝ, භන්තේ, අම්හාකං ඒතදහෝසි: ‘අතිප්පගෝ ඛෝ තාව සාවත්ථියං පිණ්ඩාය චරිතුං, යං නූන මයං යේන අඤ්ඤතිත්ථියානං පරිබ්බාජකානං ආරාමෝ තේනුපසඞ්කමේය්‍යාමා(අ)ති. අථ ඛෝ මයං, භන්තේ, යේන අඤ්ඤතිත්ථියානං පරිබ්බාජකානං ආරාමෝ තේනුපසඞ්කමිම්හ; උපසඞ්කමිත්වා තේහි අඤ්ඤතිත්ථියේහි පරිබ්බාජකේහි සද්ධිං සම්මෝදිම්හ; සම්මෝදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරේත්වා ඒකමන්තං නිසීදිම්හ. ඒකමන්තං නිසින්නේ ඛෝ අම්හේ, භන්තේ, තේ අඤ්ඤතිත්ථියා පරිබ්බාජකා ඒතදවෝචුං: ‘සමණෝ, ආවුසෝ, ගෝතමෝ කාමානං පරිඤ්ඤං පඤ්ඤපේති, මයම්පි කාමානං පරිඤ්ඤං පඤ්ඤපේම. සමණෝ, ආවුසෝ, ගෝතමෝ රූපානං පරිඤ්ඤං පඤ්ඤපේති, මයම්පි රූපානං පරිඤ්ඤං පඤ්ඤපේම. සමණෝ, ආවුසෝ, ගෝතමෝ වේදනානං පරිඤ්ඤං පඤ්ඤපේති, මයම්පි වේදනානං පරිඤ්ඤං පඤ්ඤපේම. ඉධ නෝ, ආවුසෝ, කෝ විසේසෝ, කෝ අධිප්පයාසෝ, කිං නානාකරණං සමණස්ස වා ගෝතමස්ස අම්හාකං වා, යදිදං ධම්මදේසනාය වා ධම්මදේසනං අනුසාසනියා වා අනුසාසනින්(අ)ති. අථ ඛෝ මයං, භන්තේ, තේසං අඤ්ඤතිත්ථියානං පරිබ්බාජකානං භාසිතං නේව අභිනන්දිම්හ, නප්පටික්කෝසිම්හ; අනභිනන්දිත්වා අප්පටික්කෝසිත්වා උට්ඨායාසනා පක්කමිම්හ: ‘භගවතෝ සන්තිකේ ඒතස්ස භාසිතස්ස අත්ථං ආජානිස්සාමා(අ)”ති.
Then, after the meal, when they returned from almsround, they went up to the Buddha, bowed, sat down to one side, and told him what had happened. The Buddha said:
“ඒවංවාදිනෝ, භික්ඛවේ, අඤ්ඤතිත්ථියා පරිබ්බාජකා ඒවමස්සු වචනීයා: ‘කෝ පනාවුසෝ, කාමානං අස්සාදෝ, කෝ ආදීනවෝ, කිං නිස්සරණං? කෝ රූපානං අස්සාදෝ, කෝ ආදීනවෝ, කිං නිස්සරණං? කෝ වේදනානං අස්සාදෝ, කෝ ආදීනවෝ, කිං නිස්සරණන්(අ)ති? ඒවං පුට්ඨා, භික්ඛවේ, අඤ්ඤතිත්ථියා පරිබ්බාජකා න චේව සම්පායිස්සන්ති, උත්තරිඤ්ච විඝාතං ආපජ්ජිස්සන්ති. තං කිස්ස හේතු? යථා තං, භික්ඛවේ, අවිසයස්මිං. නාහං තං, භික්ඛවේ, පස්සාමි සදේවකේ ලෝකේ සමාරකේ සබ්‍රහ්මකේ සස්සමණබ්‍රාහ්මණියා පජාය සදේවමනුස්සාය යෝ ඉමේසං පඤ්හානං වේය්‍යාකරණේන චිත්තං ආරාධේය්‍ය, අඤ්ඤත්‍ර තථාගතේන වා තථාගතසාවකේන වා, ඉතෝ වා පන සුත්වා.
“Bhikkhus, when wanderers of other religions say this, you should say to them: ‘But friends, what’s the gratification, the drawback, and the escape when it comes to sensual pleasures? What’s the gratification, the drawback, and the escape when it comes to sights? What’s the gratification, the drawback, and the escape when it comes to feelings?’ Questioned like this, the wanderers of other religions would be stumped, and, in addition, would get frustrated. Why is that? Because they’re out of their element. I don’t see anyone in this world—with its gods, Māras, and Brahmās, this population with its ascetics and brahmins, its gods and humans—who could provide a satisfying answer to these questions except for the Realized One or his disciple or someone who has heard it from them.
කෝ ච, භික්ඛවේ, කාමානං අස්සාදෝ? පඤ්චිමේ, භික්ඛවේ, කාමගුණා. කතමේ පඤ්ච? චක්ඛුවිඤ්ඤේය්‍යා රූපා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා, සෝතවිඤ්ඤේය්‍යා සද්දා …පේ… ඝානවිඤ්ඤේය්‍යා ගන්ධා … ජිව්හාවිඤ්ඤේය්‍යා රසා … කායවිඤ්ඤේය්‍යා ඵෝට්ඨබ්බා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා—ඉමේ ඛෝ, භික්ඛවේ, පඤ්ච කාමගුණා. යං ඛෝ, භික්ඛවේ, ඉමේ පඤ්ච කාමගුණේ පටිච්ච උප්පජ්ජති සුඛං සෝමනස්සං—අයං කාමානං අස්සාදෝ.
And what is the gratification of sensual pleasures? There are these five kinds of sensual stimulation. What five? Sights known by the eye that are likable, desirable, agreeable, pleasant, sensual, and arousing. Sounds known by the ear … Smells known by the nose … Tastes known by the tongue … Touches known by the body that are likable, desirable, agreeable, pleasant, sensual, and arousing. These are the five kinds of sensual stimulation. The pleasure and happiness that arise from these five kinds of sensual stimulation: this is the gratification of sensual pleasures.
කෝ ච, භික්ඛවේ, කාමානං ආදීනවෝ? ඉධ, භික්ඛවේ, කුලපුත්තෝ යේන සිප්පට්ඨානේන ජීවිකං කප්පේති—යදි මුද්දාය යදි ගණනාය යදි සඞ්ඛානේන යදි කසියා යදි වණිජ්ජාය යදි ගෝරක්ඛේන යදි ඉස්සත්ථේන යදි රාජපෝරිසේන යදි සිප්පඤ්ඤතරේන—සීතස්ස පුරක්ඛතෝ උණ්හස්ස පුරක්ඛතෝ ඩංසමකසවාතාතපසරීසපසම්ඵස්සේහි රිස්සමානෝ ඛුප්පිපාසාය මීයමානෝ; අයම්පි, භික්ඛවේ, කාමානං ආදීනවෝ සන්දිට්ඨිකෝ, දුක්ඛක්ඛන්ධෝ කාමහේතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමේව හේතු.
And what is the drawback of sensual pleasures? It’s when a gentleman earns a living by means such as computing, accounting, calculating, farming, trade, raising cattle, archery, government service, or one of the professions. But they must face cold and heat, being hurt by the touch of flies, mosquitoes, wind, sun, and reptiles, and risking death from hunger and thirst. This is a drawback of sensual pleasures apparent in this very life, a mass of suffering caused by sensual pleasures.
තස්ස චේ, භික්ඛවේ, කුලපුත්තස්ස ඒවං උට්ඨහතෝ ඝටතෝ වායමතෝ තේ භෝගා නාභිනිප්ඵජ්ජන්ති. සෝ සෝචති කිලමති පරිදේවති උරත්තාළිං කන්දති, සම්මෝහං ආපජ්ජති: ‘මෝඝං වත මේ උට්ඨානං, අඵලෝ වත මේ වායාමෝ(අ)ති. අයම්පි, භික්ඛවේ, කාමානං ආදීනවෝ සන්දිට්ඨිකෝ දුක්ඛක්ඛන්ධෝ කාමහේතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමේව හේතු.
That gentleman might try hard, strive, and make an effort, but fail to earn any money. If this happens, they sorrow and wail and lament, beating their breast and falling into confusion, saying: ‘Oh, my hard work is wasted. My efforts are fruitless!’ This too is a drawback of sensual pleasures apparent in this very life, a mass of suffering caused by sensual pleasures.
තස්ස චේ, භික්ඛවේ, කුලපුත්තස්ස ඒවං උට්ඨහතෝ ඝටතෝ වායමතෝ තේ භෝගා අභිනිප්ඵජ්ජන්ති. සෝ තේසං භෝගානං ආරක්ඛාධිකරණං දුක්ඛං දෝමනස්සං පටිසංවේදේති: ‘කින්ති මේ භෝගේ නේව රාජානෝ හරේය්‍යුං, න චෝරා හරේය්‍යුං, න අග්ගි දහේය්‍ය, න උදකං වහේය්‍ය, න අප්පියා දායාදා හරේය්‍යුන්(අ)ති. තස්ස ඒවං ආරක්ඛතෝ ගෝපයතෝ තේ භෝගේ රාජානෝ වා හරන්ති, චෝරා වා හරන්ති, අග්ගි වා දහති, උදකං වා වහති, අප්පියා වා දායාදා හරන්ති. සෝ සෝචති කිලමති පරිදේවති උරත්තාළිං කන්දති, සම්මෝහං ආපජ්ජති: ‘යම්පි මේ අහෝසි තම්පි නෝ නත්ථී(අ)ති. අයම්පි, භික්ඛවේ, කාමානං ආදීනවෝ සන්දිට්ඨිකෝ, දුක්ඛක්ඛන්ධෝ කාමහේතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමේව හේතු.
That gentleman might try hard, strive, and make an effort, and succeed in earning money. But they experience pain and sadness when they try to protect it, thinking: ‘How can I prevent my wealth from being taken by rulers or bandits, consumed by fire, swept away by flood, or taken by unloved heirs?’ And even though they protect it and ward it, rulers or bandits take it, or fire consumes it, or flood sweeps it away, or unloved heirs take it. They sorrow and wail and lament, beating their breast and falling into confusion: ‘What used to be mine is gone.’ This too is a drawback of sensual pleasures apparent in this very life, a mass of suffering caused by sensual pleasures.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, කාමහේතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමේව හේතු රාජානෝපි රාජූහි විවදන්ති, ඛත්තියාපි ඛත්තියේහි විවදන්ති, බ්‍රාහ්මණාපි බ්‍රාහ්මණේහි විවදන්ති, ගහපතීපි ගහපතීහි විවදන්ති, මාතාපි පුත්තේන විවදති, පුත්තෝපි මාතරා විවදති, පිතාපි පුත්තේන විවදති, පුත්තෝපි පිතරා විවදති, භාතාපි භාතරා විවදති, භාතාපි භගිනියා විවදති, භගිනීපි භාතරා විවදති, සහායෝපි සහායේන විවදති. තේ තත්ථ කලහවිග්ගහවිවාදාපන්නා අඤ්ඤමඤ්ඤං පාණීහිපි උපක්කමන්ති, ලේඩ්ඩූහිපි උපක්කමන්ති, දණ්ඩේහිපි උපක්කමන්ති, සත්ථේහිපි උපක්කමන්ති. තේ තත්ථ මරණම්පි නිගච්ඡන්ති, මරණමත්තම්පි දුක්ඛං. අයම්පි, භික්ඛවේ, කාමානං ආදීනවෝ සන්දිට්ඨිකෝ, දුක්ඛක්ඛන්ධෝ කාමහේතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමේව හේතු.
Furthermore, for the sake of sensual pleasures kings fight with kings, aristocrats fight with aristocrats, brahmins fight with brahmins, and householders fight with householders. A mother fights with her child, child with mother, father with child, and child with father. Brother fights with brother, brother with sister, sister with brother, and friend fights with friend. Once they’ve started quarreling, arguing, and disputing, they attack each other with fists, stones, rods, and swords, resulting in death and deadly pain. This too is a drawback of sensual pleasures apparent in this very life, a mass of suffering caused by sensual pleasures.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, කාමහේතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමේව හේතු අසිචම්මං ගහේත්වා, ධනුකලාපං සන්නය්හිත්වා, උභතෝබ්‍යූළ්හං සඞ්ගාමං පක්ඛන්දන්ති උසූසුපි ඛිප්පමානේසු, සත්තීසුපි ඛිප්පමානාසු, අසීසුපි විජ්ජෝතලන්තේසු. තේ තත්ථ උසූහිපි විජ්ඣන්ති, සත්තියාපි විජ්ඣන්ති, අසිනාපි සීසං ඡින්දන්ති. තේ තත්ථ මරණම්පි නිගච්ඡන්ති, මරණමත්තම්පි දුක්ඛං. අයම්පි, භික්ඛවේ, කාමානං ආදීනවෝ සන්දිට්ඨිකෝ, දුක්ඛක්ඛන්ධෝ කාමහේතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමේව හේතු.
Furthermore, for the sake of sensual pleasures they don their sword and shield, fasten their bow and arrows, and plunge into a battle massed on both sides, with arrows and spears flying and swords flashing. There they are struck with arrows and spears, and their heads are chopped off, resulting in death and deadly pain. This too is a drawback of sensual pleasures apparent in this very life, a mass of suffering caused by sensual pleasures.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, කාමහේතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමේව හේතු අසිචම්මං ගහේත්වා, ධනුකලාපං සන්නය්හිත්වා, අද්දාවලේපනා උපකාරියෝ පක්ඛන්දන්ති උසූසුපි ඛිප්පමානේසු, සත්තීසුපි ඛිප්පමානාසු, අසීසුපි විජ්ජෝතලන්තේසු. තේ තත්ථ උසූහිපි විජ්ඣන්ති, සත්තියාපි විජ්ඣන්ති, ඡකණකායපි ඕසිඤ්චන්ති, අභිවග්ගේනපි ඕමද්දන්ති, අසිනාපි සීසං ඡින්දන්ති. තේ තත්ථ මරණම්පි නිගච්ඡන්ති, මරණමත්තම්පි දුක්ඛං. අයම්පි, භික්ඛවේ, කාමානං ආදීනවෝ සන්දිට්ඨිකෝ, දුක්ඛක්ඛන්ධෝ කාමහේතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමේව හේතු.
Furthermore, for the sake of sensual pleasures they don their sword and shield, fasten their bow and arrows, and charge wetly plastered bastions, with arrows and spears flying and swords flashing. There they are struck with arrows and spears, splashed with dung, crushed with spiked blocks, and their heads are chopped off, resulting in death and deadly pain. This too is a drawback of sensual pleasures apparent in this very life, a mass of suffering caused by sensual pleasures.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, කාමහේතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමේව හේතු සන්ධිම්පි ඡින්දන්ති, නිල්ලෝපම්පි හරන්ති, ඒකාගාරිකම්පි කරෝන්ති, පරිපන්ථේපි තිට්ඨන්ති, පරදාරම්පි ගච්ඡන්ති. තමේනං රාජානෝ ගහේත්වා විවිධා කම්මකාරණා කාරේන්ති—කසාහිපි තාළේන්ති, වේත්තේහිපි තාළේන්ති, අඩ්ඪදණ්ඩකේහිපි තාළේන්ති; හත්ථම්පි ඡින්දන්ති, පාදම්පි ඡින්දන්ති, හත්ථපාදම්පි ඡින්දන්ති, කණ්ණම්පි ඡින්දන්ති, නාසම්පි ඡින්දන්ති, කණ්ණනාසම්පි ඡින්දන්ති; බිලඞ්ගථාලිකම්පි කරෝන්ති, සඞ්ඛමුණ්ඩිකම්පි කරෝන්ති, රාහුමුඛම්පි කරෝන්ති, ජෝතිමාලිකම්පි කරෝන්ති, හත්ථපජ්ජෝතිකම්පි කරෝන්ති, ඒරකවත්තිකම්පි කරෝන්ති, චීරකවාසිකම්පි කරෝන්ති, ඒණේය්‍යකම්පි කරෝන්ති, බළිසමංසිකම්පි කරෝන්ති, කහාපණිකම්පි කරෝන්ති, ඛාරාපතච්ඡිකම්පි කරෝන්ති, පලිඝපරිවත්තිකම්පි කරෝන්ති, පලාලපීඨකම්පි කරෝන්ති, තත්තේනපි තේලේන ඕසිඤ්චන්ති, සුනඛේහිපි ඛාදාපේන්ති, ජීවන්තම්පි සූලේ උත්තාසේන්ති, අසිනාපි සීසං ඡින්දන්ති. තේ තත්ථ මරණම්පි නිගච්ඡන්ති, මරණමත්තම්පි දුක්ඛං. අයම්පි, භික්ඛවේ, කාමානං ආදීනවෝ සන්දිට්ඨිකෝ, දුක්ඛක්ඛන්ධෝ කාමහේතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමේව හේතු.
Furthermore, for the sake of sensual pleasures they break into houses, plunder wealth, steal from isolated buildings, commit highway robbery, and commit adultery. The rulers would arrest them and subject them to various punishments—whipping, caning, and clubbing; cutting off hands or feet, or both; cutting off ears or nose, or both; the ‘porridge pot’, the ‘shell-shave’, the ‘demon’s mouth’, the ‘garland of fire’, the ‘burning hand’, the ‘grass blades’, the ‘bark dress’, the ‘antelope’, the ‘meat hook’, the ‘coins’, the ‘caustic pickle’, the ‘twisting bar’, the ‘straw mat’; being splashed with hot oil, being fed to the dogs, being impaled alive, and being beheaded. These result in death and deadly pain. This too is a drawback of sensual pleasures apparent in this very life, a mass of suffering caused by sensual pleasures.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, කාමහේතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමේව හේතු කායේන දුච්චරිතං චරන්ති, වාචාය දුච්චරිතං චරන්ති, මනසා දුච්චරිතං චරන්ති. තේ කායේන දුච්චරිතං චරිත්වා, වාචාය දුච්චරිතං චරිත්වා, මනසා දුච්චරිතං චරිත්වා, කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජන්ති. අයම්පි, භික්ඛවේ, කාමානං ආදීනවෝ සම්පරායිකෝ, දුක්ඛක්ඛන්ධෝ කාමහේතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමේව හේතු.
Furthermore, for the sake of sensual pleasures, they conduct themselves badly by way of body, speech, and mind. When their body breaks up, after death, they’re reborn in a place of loss, a bad place, the underworld, hell. This is a drawback of sensual pleasures to do with lives to come, a mass of suffering caused by sensual pleasures.
කිඤ්ච, භික්ඛවේ, කාමානං නිස්සරණං? යෝ ඛෝ, භික්ඛවේ, කාමේසු ඡන්දරාගවිනයෝ ඡන්දරාගප්පහානං—ඉදං කාමානං නිස්සරණං.
And what is the escape from sensual pleasures? Removing and giving up desire and greed for sensual pleasures: this is the escape from sensual pleasures.
යේ හි කේචි, භික්ඛවේ, සමණා වා බ්‍රාහ්මණා වා ඒවං කාමානං අස්සාදඤ්ච අස්සාදතෝ ආදීනවඤ්ච ආදීනවතෝ නිස්සරණඤ්ච නිස්සරණතෝ යථාභූතං නප්පජානන්ති තේ වත සාමං වා කාමේ පරිජානිස්සන්ති, පරං වා තථත්තාය සමාදපේස්සන්ති යථා පටිපන්නෝ කාමේ පරිජානිස්සතීති—නේතං ඨානං විජ්ජති. යේ ච ඛෝ කේචි, භික්ඛවේ, සමණා වා බ්‍රාහ්මණා වා ඒවං කාමානං අස්සාදඤ්ච අස්සාදතෝ ආදීනවඤ්ච ආදීනවතෝ නිස්සරණඤ්ච නිස්සරණතෝ යථාභූතං පජානන්ති, තේ වත සාමං වා කාමේ පරිජානිස්සන්ති පරං වා තථත්තාය සමාදපේස්සන්ති යථා පටිපන්නෝ කාමේ පරිජානිස්සතීති—ඨානමේතං විජ්ජති.
There are ascetics and brahmins who don’t truly understand sensual pleasures’ gratification, drawback, and escape in this way for what they are. It’s impossible for them to completely understand sensual pleasures themselves, or to instruct another so that, practicing accordingly, they will completely understand sensual pleasures. There are ascetics and brahmins who do truly understand sensual pleasures’ gratification, drawback, and escape in this way for what they are. It is possible for them to completely understand sensual pleasures themselves, or to instruct another so that, practicing accordingly, they will completely understand sensual pleasures.
කෝ ච, භික්ඛවේ, රූපානං අස්සාදෝ? සේය්‍යථාපි, භික්ඛවේ, ඛත්තියකඤ්ඤා වා බ්‍රාහ්මණකඤ්ඤා වා ගහපතිකඤ්ඤා වා පන්නරසවස්සුද්දේසිකා වා සෝළසවස්සුද්දේසිකා වා, නාතිදීඝා නාතිරස්සා නාතිකිසා නාතිථූලා නාතිකාළී නාච්චෝදාතා පරමා සා, භික්ඛවේ, තස්මිං සමයේ සුභා වණ්ණනිභාති?
And what is the gratification of sights? Suppose there was a girl of the brahmins, aristocrats, or householders in her fifteenth or sixteenth year, neither too tall nor too short, neither too thin nor too fat, neither too dark nor too fair. Is she not at the height of her beauty and prettiness?”
‘ඒවං, භන්තේ(අ).
“Yes, sir.”
යං ඛෝ, භික්ඛවේ, සුභං වණ්ණනිභං පටිච්ච උප්පජ්ජති සුඛං සෝමනස්සං—අයං රූපානං අස්සාදෝ.
“The pleasure and happiness that arise from this beauty and prettiness is the gratification of sights.
කෝ ච, භික්ඛවේ, රූපානං ආදීනවෝ? ඉධ, භික්ඛවේ, තමේව භගිනිං පස්සේය්‍ය අපරේන සමයේන ආසීතිකං වා නාවුතිකං වා වස්සසතිකං වා ජාතියා, ජිණ්ණං ගෝපානසිවඞ්කං භෝග්ගං දණ්ඩපරායනං පවේධමානං ගච්ඡන්තිං ආතුරං ගතයෝබ්බනං ඛණ්ඩදන්තං පලිතකේසං, විලූනං ඛලිතසිරං වලිනං තිලකාහතගත්තං.
And what is the drawback of sights? Suppose that some time later you were to see that same sister—eighty, ninety, or a hundred years old—bent double, crooked, leaning on a staff, trembling as they walk, ailing, past their prime, with teeth broken, hair grey and scanty or bald, skin wrinkled, and limbs blotchy.
තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවේ, යා පුරිමා සුභා වණ්ණනිභා සා අන්තරහිතා, ආදීනවෝ පාතුභූතෝති?
What do you think, bhikkhus? Has not that former beauty vanished and the drawback become clear?”
‘ඒවං, භන්තේ(අ).
“Yes, sir.”
අයම්පි, භික්ඛවේ, රූපානං ආදීනවෝ.
“This is the drawback of sights.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, තමේව භගිනිං පස්සේය්‍ය ආබාධිකං දුක්ඛිතං බාළ්හගිලානං, සකේ මුත්තකරීසේ පලිපන්නං සේමානං, අඤ්ඤේහි වුට්ඨාපියමානං, අඤ්ඤේහි සංවේසියමානං.
Furthermore, suppose that you were to see that same sister sick, suffering, gravely ill, collapsed in her own urine and feces, being picked up by some and put down by others.
තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවේ, යා පුරිමා සුභා වණ්ණනිභා සා අන්තරහිතා, ආදීනවෝ පාතුභූතෝති?
What do you think, bhikkhus? Has not that former beauty vanished and the drawback become clear?”
‘ඒවං, භන්තේ(අ).
“Yes, sir.”
අයම්පි, භික්ඛවේ, රූපානං ආදීනවෝ.
“This too is the drawback of sights.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, තමේව භගිනිං පස්සේය්‍ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්ඩිතං—ඒකාහමතං වා ද්වීහමතං වා තීහමතං වා, උද්ධුමාතකං විනීලකං විපුබ්බකජාතං.
Furthermore, suppose that you were to see that same sister as a corpse discarded in a charnel ground. And she had been dead for one, two, or three days, bloated, livid, and festering.
තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවේ, යා පුරිමා සුභා වණ්ණනිභා සා අන්තරහිතා, ආදීනවෝ පාතුභූතෝති?
What do you think, bhikkhus? Has not that former beauty vanished and the drawback become clear?”
‘ඒවං, භන්තේ(අ).
“Yes, sir.”
අයම්පි, භික්ඛවේ, රූපානං ආදීනවෝ.
“This too is the drawback of sights.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, තමේව භගිනිං පස්සේය්‍ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්ඩිතං—කාකේහි වා ඛජ්ජමානං, කුලලේහි වා ඛජ්ජමානං, ගිජ්ඣේහි වා ඛජ්ජමානං, කඞ්කේහි වා ඛජ්ජමානං, සුනඛේහි වා ඛජ්ජමානං, බ්‍යග්ඝේහි වා ඛජ්ජමානං, දීපීහි වා ඛජ්ජමානං, සිඞ්ගාලේහි වා ඛජ්ජමානං, විවිධේහි වා පාණකජාතේහි ඛජ්ජමානං.
Furthermore, suppose that you were to see that same sister as a corpse discarded in a charnel ground. And she was being devoured by crows, hawks, vultures, herons, dogs, tigers, leopards, jackals, and many kinds of little creatures …
තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවේ, යා පුරිමා සුභා වණ්ණනිභා සා අන්තරහිතා, ආදීනවෝ පාතුභූතෝති? ‘ඒවං, භන්තේ(අ). අයම්පි, භික්ඛවේ, රූපානං ආදීනවෝ.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, තමේව භගිනිං පස්සේය්‍ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්ඩිතං—අට්ඨිකසඞ්ඛලිකං සමංසලෝහිතං න්හාරුසම්බන්ධං, අට්ඨිකසඞ්ඛලිකං නිමංසලෝහිතමක්ඛිතං න්හාරුසම්බන්ධං, අට්ඨිකසඞ්ඛලිකං අපගතමංසලෝහිතං න්හාරුසම්බන්ධං, අට්ඨිකානි අපගතසම්බන්ධානි දිසාවිදිසාවික්ඛිත්තානි—අඤ්ඤේන හත්ථට්ඨිකං, අඤ්ඤේන පාදට්ඨිකං, අඤ්ඤේන ගෝප්ඵකට්ඨිකං, අඤ්ඤේන ජඞ්ඝට්ඨිකං, අඤ්ඤේන ඌරුට්ඨිකං, අඤ්ඤේන කටිට්ඨිකං, අඤ්ඤේන ඵාසුකට්ඨිකං, අඤ්ඤේන පිට්ඨිට්ඨිකං, අඤ්ඤේන ඛන්ධට්ඨිකං, අඤ්ඤේන ගීවට්ඨිකං, අඤ්ඤේන හනුකට්ඨිකං, අඤ්ඤේන දන්තට්ඨිකං, අඤ්ඤේන සීසකටාහං.
Furthermore, suppose that you were to see that same sister as a corpse discarded in a charnel ground. And she had been reduced to a skeleton with flesh and blood, held together by sinews … a skeleton rid of flesh but smeared with blood, and held together by sinews … a skeleton rid of flesh and blood, held together by sinews … bones rid of sinews scattered in every direction. Here a hand-bone, there a foot-bone, here a shin-bone, there a thigh-bone, here a hip-bone, there a rib-bone, here a back-bone, there an arm-bone, here a neck-bone, there a jaw-bone, here a tooth, there the skull. …
තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවේ, යා පුරිමා සුභා වණ්ණනිභා සා අන්තරහිතා, ආදීනවෝ පාතුභූතෝති? ‘ඒවං, භන්තේ(අ). අයම්පි, භික්ඛවේ, රූපානං ආදීනවෝ.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, තමේව භගිනිං පස්සේය්‍ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්ඩිතං—අට්ඨිකානි සේතානි සඞ්ඛවණ්ණපටිභාගානි, අට්ඨිකානි පුඤ්ජකිතානි තේරෝවස්සිකානි, අට්ඨිකානි පූතීනි චුණ්ණකජාතානි.
Furthermore, suppose that you were to see that same sister as a corpse discarded in a charnel ground. And she had been reduced to white bones, the color of shells … decrepit bones, heaped in a pile … bones rotted and crumbled to powder.
තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවේ, යා පුරිමා සුභා වණ්ණනිභා සා අන්තරහිතා, ආදීනවෝ පාතුභූතෝති?
What do you think, bhikkhus? Has not that former beauty vanished and the drawback become clear?”
‘ඒවං, භන්තේ(අ).
“Yes, sir.”
අයම්පි, භික්ඛවේ, රූපානං ආදීනවෝ.
“This too is the drawback of sights.
කිඤ්ච, භික්ඛවේ, රූපානං නිස්සරණං? යෝ, භික්ඛවේ, රූපේසු ඡන්දරාගවිනයෝ ඡන්දරාගප්පහානං—ඉදං රූපානං නිස්සරණං.
And what is the escape from sights? Removing and giving up desire and greed for sights: this is the escape from sights.
යේ හි කේචි, භික්ඛවේ, සමණා වා බ්‍රාහ්මණා වා ඒවං රූපානං අස්සාදඤ්ච අස්සාදතෝ ආදීනවඤ්ච ආදීනවතෝ නිස්සරණඤ්ච නිස්සරණතෝ යථාභූතං නප්පජානන්ති තේ වත සාමං වා රූපේ පරිජානිස්සන්ති, පරං වා තථත්තාය සමාදපේස්සන්ති යථා පටිපන්නෝ රූපේ පරිජානිස්සතීති—නේතං ඨානං විජ්ජති. යේ ච ඛෝ කේචි, භික්ඛවේ, සමණා වා බ්‍රාහ්මණා වා ඒවං රූපානං අස්සාදඤ්ච අස්සාදතෝ ආදීනවඤ්ච ආදීනවතෝ නිස්සරණඤ්ච නිස්සරණතෝ යථාභූතං පජානන්ති තේ වත සාමං වා රූපේ පරිජානිස්සන්ති පරං වා තථත්තාය සමාදපේස්සන්ති යථා පටිපන්නෝ රූපේ පරිජානිස්සතීති—ඨානමේතං විජ්ජති.
There are ascetics and brahmins who don’t truly understand sights’ gratification, drawback, and escape in this way for what they are. It’s impossible for them to completely understand sights themselves, or to instruct another so that, practicing accordingly, they will completely understand sights. There are ascetics and brahmins who do truly understand sights’ gratification, drawback, and escape in this way for what they are. It is possible for them to completely understand sights themselves, or to instruct another so that, practicing accordingly, they will completely understand sights.
කෝ ච, භික්ඛවේ, වේදනානං අස්සාදෝ? ඉධ, භික්ඛවේ, භික්ඛු විවිච්චේව කාමේහි විවිච්ච අකුසලේහි ධම්මේහි සවිතක්කං සවිචාරං විවේකජං පීතිසුඛං පඨමං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. යස්මිං සමයේ, භික්ඛවේ, භික්ඛු විවිච්චේව කාමේහි විවිච්ච අකුසලේහි ධම්මේහි සවිතක්කං සවිචාරං විවේකජං පීතිසුඛං පඨමං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති, නේව තස්මිං සමයේ අත්තබ්‍යාබාධායපි චේතේති, න පරබ්‍යාබාධායපි චේතේති, න උභයබ්‍යාබාධායපි චේතේති; අබ්‍යාබජ්ඣංයේව තස්මිං සමයේ වේදනං වේදේති. අබ්‍යාබජ්ඣපරමාහං, භික්ඛවේ, වේදනානං අස්සාදං වදාමි.
And what is the gratification of feelings? It’s when a bhikkhu, quite secluded from sensual pleasures, secluded from unskillful qualities, enters and remains in the first jhāna, which has the rapture and bliss born of seclusion, while placing the mind and keeping it connected. At that time a bhikkhu doesn’t intend to hurt themselves, hurt others, or hurt both; they feel only feelings that are not hurtful. Freedom from being hurt is the ultimate gratification of feelings, I say.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, භික්ඛු විතක්කවිචාරානං වූපසමා අජ්ඣත්තං සම්පසාදනං චේතසෝ ඒකෝදිභාවං අවිතක්කං අවිචාරං සමාධිජං පීතිසුඛං දුතියං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති …පේ… යස්මිං සමයේ, භික්ඛවේ, භික්ඛු පීතියා ච විරාගා, උපේක්ඛකෝ ච විහරති, සතෝ ච සම්පජානෝ සුඛඤ්ච කායේන පටිසංවේදේති යං තං අරියා ආචික්ඛන්ති: ‘උපේක්ඛකෝ සතිමා සුඛවිහාරී(අ)ති තතියං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති …පේ… යස්මිං සමයේ, භික්ඛවේ, භික්ඛු සුඛස්ස ච පහානා දුක්ඛස්ස ච පහානා පුබ්බේව සෝමනස්සදෝමනස්සානං අත්ථඞ්ගමා අදුක්ඛමසුඛං උපේක්ඛාසතිපාරිසුද්ධිං චතුත්ථං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති, නේව තස්මිං සමයේ අත්තබ්‍යාබාධායපි චේතේති, න පරබ්‍යාබාධායපි චේතේති, න උභයබ්‍යාබාධායපි චේතේති; අබ්‍යාබජ්ඣංයේව තස්මිං සමයේ වේදනං වේදේති. අබ්‍යාබජ්ඣපරමාහං, භික්ඛවේ, වේදනානං අස්සාදං වදාමි.
Furthermore, a bhikkhu enters and remains in the second jhāna … third jhāna … fourth jhāna. At that time a bhikkhu doesn’t intend to hurt themselves, hurt others, or hurt both; they feel only feelings that are not hurtful. Freedom from being hurt is the ultimate gratification of feelings, I say.
කෝ ච, භික්ඛවේ, වේදනානං ආදීනවෝ? යං, භික්ඛවේ, වේදනා අනිච්චා දුක්ඛා විපරිණාමධම්මා—අයං වේදනානං ආදීනවෝ.
And what is the drawback of feelings? That feelings are impermanent, suffering, and perishable: this is their drawback.
කිඤ්ච, භික්ඛවේ, වේදනානං නිස්සරණං? යෝ, භික්ඛවේ, වේදනාසු ඡන්දරාගවිනයෝ, ඡන්දරාගප්පහානං—ඉදං වේදනානං නිස්සරණං.
And what is the escape from feelings? Removing and giving up desire and greed for feelings: this is the escape from feelings.
යේ හි කේචි, භික්ඛවේ, සමණා වා බ්‍රාහ්මණා වා ඒවං වේදනානං අස්සාදඤ්ච අස්සාදතෝ ආදීනවඤ්ච ආදීනවතෝ නිස්සරණඤ්ච නිස්සරණතෝ යථාභූතං නප්පජානන්ති, තේ වත සාමං වා වේදනං පරිජානිස්සන්ති, පරං වා තථත්තාය සමාදපේස්සන්ති යථා පටිපන්නෝ වේදනං පරිජානිස්සතීති—නේතං ඨානං විජ්ජති. යේ ච ඛෝ කේචි, භික්ඛවේ, සමණා වා බ්‍රාහ්මණා වා ඒවං වේදනානං අස්සාදඤ්ච අස්සාදතෝ ආදීනවඤ්ච ආදීනවතෝ නිස්සරණඤ්ච නිස්සරණතෝ යථාභූතං පජානන්ති තේ වත සාමං වා වේදනං පරිජානිස්සන්ති, පරං වා තථත්තාය සමාදපේස්සන්ති යථා පටිපන්නෝ වේදනං පරිජානිස්සතීති—ඨානමේතං විජ්ජතී”ති.
There are ascetics and brahmins who don’t truly understand feelings’ gratification, drawback, and escape in this way for what they are. It’s impossible for them to completely understand feelings themselves, or to instruct another so that, practicing accordingly, they will completely understand feelings. There are ascetics and brahmins who do truly understand feelings’ gratification, drawback, and escape in this way for what they are. It is possible for them to completely understand feelings themselves, or to instruct another so that, practicing accordingly, they will completely understand feelings.”
ඉදමවෝච භගවා. අත්තමනා තේ භික්ඛූ භගවතෝ භාසිතං අභිනන්දුන්ති.
That is what the Buddha said. Satisfied, the bhikkhus approved what the Buddha said.
මහාදුක්ඛක්ඛන්ධසුත්තං නිට්ඨිතං තතියං.
Next: චූළදුක්ඛක්ඛන්ධසුත්ත • Cūḷadukkhakkhandhasutta • The Shorter Discourse on the Mass of Suffering
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
