Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മജ്ഝിമനികായ • Majjhimanikāya

    ൩. മഹാദുക്ഖക്ഖന്ധസുത്തം

    3. Mahādukkhakkhandhasuttaṃ

    ൧൬൩. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ സാവത്ഥിയം വിഹരതി ജേതവനേ അനാഥപിണ്ഡികസ്സ ആരാമേ. അഥ ഖോ സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ പുബ്ബണ്ഹസമയം നിവാസേത്വാ പത്തചീവരമാദായ സാവത്ഥിം പിണ്ഡായ പാവിസിംസു. അഥ ഖോ തേസം ഭിക്ഖൂനം ഏതദഹോസി – ‘‘അതിപ്പഗോ ഖോ താവ സാവത്ഥിയം പിണ്ഡായ ചരിതും, യം നൂന മയം യേന അഞ്ഞതിത്ഥിയാനം പരിബ്ബാജകാനം ആരാമോ തേനുപസങ്കമേയ്യാമാ’’തി. അഥ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ യേന അഞ്ഞതിത്ഥിയാനം പരിബ്ബാജകാനം ആരാമോ തേനുപസങ്കമിംസു; ഉപസങ്കമിത്വാ തേഹി അഞ്ഞതിത്ഥിയേഹി പരിബ്ബാജകേഹി സദ്ധിം സമ്മോദിംസു; സമ്മോദനീയം കഥം സാരണീയം വീതിസാരേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദിംസു. ഏകമന്തം നിസിന്നേ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ തേ അഞ്ഞതിത്ഥിയാ പരിബ്ബാജകാ ഏതദവോചും – ‘‘സമണോ, ആവുസോ, ഗോതമോ കാമാനം പരിഞ്ഞം പഞ്ഞപേതി, മയമ്പി കാമാനം പരിഞ്ഞം പഞ്ഞപേമ; സമണോ, ആവുസോ, ഗോതമോ രൂപാനം പരിഞ്ഞം പഞ്ഞപേതി, മയമ്പി രൂപാനം പരിഞ്ഞം പഞ്ഞപേമ; സമണോ, ആവുസോ, ഗോതമോ വേദനാനം പരിഞ്ഞം പഞ്ഞപേതി, മയമ്പി വേദനാനം പരിഞ്ഞം പഞ്ഞപേമ; ഇധ നോ, ആവുസോ, കോ വിസേസോ, കോ അധിപ്പയാസോ, കിം നാനാകരണം സമണസ്സ വാ ഗോതമസ്സ അമ്ഹാകം വാ – യദിദം ധമ്മദേസനായ വാ ധമ്മദേസനം, അനുസാസനിയാ വാ അനുസാസനി’’ന്തി? അഥ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ തേസം അഞ്ഞതിത്ഥിയാനം പരിബ്ബാജകാനം ഭാസിതം നേവ അഭിനന്ദിംസു, നപ്പടിക്കോസിംസു; അനഭിനന്ദിത്വാ അപ്പടിക്കോസിത്വാ ഉട്ഠായാസനാ പക്കമിംസു – ‘‘ഭഗവതോ സന്തികേ ഏതസ്സ ഭാസിതസ്സ അത്ഥം ആജാനിസ്സാമാ’’തി.

    163. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho sambahulā bhikkhū pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ piṇḍāya pāvisiṃsu. Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘atippago kho tāva sāvatthiyaṃ piṇḍāya carituṃ, yaṃ nūna mayaṃ yena aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkameyyāmā’’ti. Atha kho te bhikkhū yena aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā tehi aññatitthiyehi paribbājakehi saddhiṃ sammodiṃsu; sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinne kho te bhikkhū te aññatitthiyā paribbājakā etadavocuṃ – ‘‘samaṇo, āvuso, gotamo kāmānaṃ pariññaṃ paññapeti, mayampi kāmānaṃ pariññaṃ paññapema; samaṇo, āvuso, gotamo rūpānaṃ pariññaṃ paññapeti, mayampi rūpānaṃ pariññaṃ paññapema; samaṇo, āvuso, gotamo vedanānaṃ pariññaṃ paññapeti, mayampi vedanānaṃ pariññaṃ paññapema; idha no, āvuso, ko viseso, ko adhippayāso, kiṃ nānākaraṇaṃ samaṇassa vā gotamassa amhākaṃ vā – yadidaṃ dhammadesanāya vā dhammadesanaṃ, anusāsaniyā vā anusāsani’’nti? Atha kho te bhikkhū tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ bhāsitaṃ neva abhinandiṃsu, nappaṭikkosiṃsu; anabhinanditvā appaṭikkositvā uṭṭhāyāsanā pakkamiṃsu – ‘‘bhagavato santike etassa bhāsitassa atthaṃ ājānissāmā’’ti.

    ൧൬൪. അഥ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ സാവത്ഥിയം പിണ്ഡായ ചരിത്വാ പച്ഛാഭത്തം പിണ്ഡപാതപടിക്കന്താ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമിംസു; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദിംസു. ഏകമന്തം നിസിന്നാ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവന്തം ഏതദവോചും – ‘‘ഇധ മയം, ഭന്തേ, പുബ്ബണ്ഹസമയം നിവാസേത്വാ പത്തചീവരമാദായ സാവത്ഥിം പിണ്ഡായ പാവിസിമ്ഹ. തേസം നോ, ഭന്തേ, അമ്ഹാകം ഏതദഹോസി – ‘അതിപ്പഗോ ഖോ താവ സാവത്ഥിയം പിണ്ഡായ ചരിതും, യം നൂന മയം യേന അഞ്ഞതിത്ഥിയാനം പരിബ്ബാജകാനം ആരാമോ തേനുപസങ്കമേയ്യാമാ’തി. അഥ ഖോ മയം, ഭന്തേ, യേന അഞ്ഞതിത്ഥിയാനം പരിബ്ബാജകാനം ആരാമോ തേനുപസങ്കമിമ്ഹ; ഉപസങ്കമിത്വാ തേഹി അഞ്ഞതിത്ഥിയേഹി പരിബ്ബാജകേഹി സദ്ധിം സമ്മോദിമ്ഹ; സമ്മോദനീയം കഥം സാരണീയം വീതിസാരേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദിമ്ഹ. ഏകമന്തം നിസിന്നേ ഖോ അമ്ഹേ, ഭന്തേ, തേ അഞ്ഞതിത്ഥിയാ പരിബ്ബാജകാ ഏതദവോചും – ‘സമണോ, ആവുസോ, ഗോതമോ കാമാനം പരിഞ്ഞം പഞ്ഞപേതി, മയമ്പി കാമാനം പരിഞ്ഞം പഞ്ഞപേമ . സമണോ, ആവുസോ, ഗോതമോ രൂപാനം പരിഞ്ഞം പഞ്ഞപേതി, മയമ്പി രൂപാനം പരിഞ്ഞം പഞ്ഞപേമ. സമണോ, ആവുസോ, ഗോതമോ വേദനാനം പരിഞ്ഞം പഞ്ഞപേതി, മയമ്പി വേദനാനം പരിഞ്ഞം പഞ്ഞപേമ. ഇധ നോ, ആവുസോ, കോ വിസേസോ, കോ അധിപ്പയാസോ, കിം നാനാകരണം സമണസ്സ വാ ഗോതമസ്സ അമ്ഹാകം വാ, യദിദം ധമ്മദേസനായ വാ ധമ്മദേസനം അനുസാസനിയാ വാ അനുസാസനി’ന്തി. അഥ ഖോ മയം, ഭന്തേ, തേസം അഞ്ഞതിത്ഥിയാനം പരിബ്ബാജകാനം ഭാസിതം നേവ അഭിനന്ദിമ്ഹ, നപ്പടിക്കോസിമ്ഹ; അനഭിനന്ദിത്വാ അപ്പടിക്കോസിത്വാ ഉട്ഠായാസനാ പക്കമിമ്ഹ – ‘ഭഗവതോ സന്തികേ ഏതസ്സ ഭാസിതസ്സ അത്ഥം ആജാനിസ്സാമാ’’’തി.

    164. Atha kho te bhikkhū sāvatthiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘idha mayaṃ, bhante, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ piṇḍāya pāvisimha. Tesaṃ no, bhante, amhākaṃ etadahosi – ‘atippago kho tāva sāvatthiyaṃ piṇḍāya carituṃ, yaṃ nūna mayaṃ yena aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkameyyāmā’ti. Atha kho mayaṃ, bhante, yena aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkamimha; upasaṅkamitvā tehi aññatitthiyehi paribbājakehi saddhiṃ sammodimha; sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdimha. Ekamantaṃ nisinne kho amhe, bhante, te aññatitthiyā paribbājakā etadavocuṃ – ‘samaṇo, āvuso, gotamo kāmānaṃ pariññaṃ paññapeti, mayampi kāmānaṃ pariññaṃ paññapema . Samaṇo, āvuso, gotamo rūpānaṃ pariññaṃ paññapeti, mayampi rūpānaṃ pariññaṃ paññapema. Samaṇo, āvuso, gotamo vedanānaṃ pariññaṃ paññapeti, mayampi vedanānaṃ pariññaṃ paññapema. Idha no, āvuso, ko viseso, ko adhippayāso, kiṃ nānākaraṇaṃ samaṇassa vā gotamassa amhākaṃ vā, yadidaṃ dhammadesanāya vā dhammadesanaṃ anusāsaniyā vā anusāsani’nti. Atha kho mayaṃ, bhante, tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ bhāsitaṃ neva abhinandimha, nappaṭikkosimha; anabhinanditvā appaṭikkositvā uṭṭhāyāsanā pakkamimha – ‘bhagavato santike etassa bhāsitassa atthaṃ ājānissāmā’’’ti.

    ൧൬൫. ‘‘ഏവംവാദിനോ, ഭിക്ഖവേ, അഞ്ഞതിത്ഥിയാ പരിബ്ബാജകാ ഏവമസ്സു വചനീയാ – ‘കോ പനാവുസോ, കാമാനം അസ്സാദോ, കോ ആദീനവോ, കിം നിസ്സരണം? കോ രൂപാനം അസ്സാദോ, കോ ആദീനവോ, കിം നിസ്സരണം? കോ വേദനാനം അസ്സാദോ, കോ ആദീനവോ, കിം നിസ്സരണ’ന്തി? ഏവം പുട്ഠാ, ഭിക്ഖവേ, അഞ്ഞതിത്ഥിയാ പരിബ്ബാജകാ ന ചേവ സമ്പായിസ്സന്തി, ഉത്തരിഞ്ച വിഘാതം ആപജ്ജിസ്സന്തി. തം കിസ്സ ഹേതു? യഥാ തം, ഭിക്ഖവേ, അവിസയസ്മിം. നാഹം തം, ഭിക്ഖവേ, പസ്സാമി സദേവകേ ലോകേ സമാരകേ സബ്രഹ്മകേ സസ്സമണബ്രാഹ്മണിയാ പജായ സദേവമനുസ്സായ യോ ഇമേസം പഞ്ഹാനം വേയ്യാകരണേന ചിത്തം ആരാധേയ്യ, അഞ്ഞത്ര തഥാഗതേന വാ തഥാഗതസാവകേന വാ, ഇതോ വാ പന സുത്വാ.

    165. ‘‘Evaṃvādino, bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā – ‘ko panāvuso, kāmānaṃ assādo, ko ādīnavo, kiṃ nissaraṇaṃ? Ko rūpānaṃ assādo, ko ādīnavo, kiṃ nissaraṇaṃ? Ko vedanānaṃ assādo, ko ādīnavo, kiṃ nissaraṇa’nti? Evaṃ puṭṭhā, bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā na ceva sampāyissanti, uttariñca vighātaṃ āpajjissanti. Taṃ kissa hetu? Yathā taṃ, bhikkhave, avisayasmiṃ. Nāhaṃ taṃ, bhikkhave, passāmi sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya yo imesaṃ pañhānaṃ veyyākaraṇena cittaṃ ārādheyya, aññatra tathāgatena vā tathāgatasāvakena vā, ito vā pana sutvā.

    ൧൬൬. ‘‘കോ ച, ഭിക്ഖവേ, കാമാനം അസ്സാദോ? പഞ്ചിമേ, ഭിക്ഖവേ, കാമഗുണാ. കതമേ പഞ്ച? ചക്ഖുവിഞ്ഞേയ്യാ രൂപാ ഇട്ഠാ കന്താ മനാപാ പിയരൂപാ കാമൂപസംഹിതാ രജനീയാ, സോതവിഞ്ഞേയ്യാ സദ്ദാ…പേ॰… ഘാനവിഞ്ഞേയ്യാ ഗന്ധാ … ജിവ്ഹാവിഞ്ഞേയ്യാ രസാ… കായവിഞ്ഞേയ്യാ ഫോട്ഠബ്ബാ ഇട്ഠാ കന്താ മനാപാ പിയരൂപാ കാമൂപസംഹിതാ രജനീയാ – ഇമേ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, പഞ്ച കാമഗുണാ. യം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ഇമേ പഞ്ച കാമഗുണേ പടിച്ച ഉപ്പജ്ജതി സുഖം സോമനസ്സം – അയം കാമാനം അസ്സാദോ.

    166. ‘‘Ko ca, bhikkhave, kāmānaṃ assādo? Pañcime, bhikkhave, kāmaguṇā. Katame pañca? Cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā, sotaviññeyyā saddā…pe… ghānaviññeyyā gandhā … jivhāviññeyyā rasā… kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā – ime kho, bhikkhave, pañca kāmaguṇā. Yaṃ kho, bhikkhave, ime pañca kāmaguṇe paṭicca uppajjati sukhaṃ somanassaṃ – ayaṃ kāmānaṃ assādo.

    ൧൬൭. ‘‘കോ ച, ഭിക്ഖവേ, കാമാനം ആദീനവോ? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, കുലപുത്തോ യേന സിപ്പട്ഠാനേന ജീവികം കപ്പേതി – യദി മുദ്ദായ യദി ഗണനായ യദി സങ്ഖാനേന 1 യദി കസിയാ യദി വണിജ്ജായ യദി ഗോരക്ഖേന യദി ഇസ്സത്ഥേന യദി രാജപോരിസേന യദി സിപ്പഞ്ഞതരേന – സീതസ്സ പുരക്ഖതോ ഉണ്ഹസ്സ പുരക്ഖതോ ഡംസമകസവാതാതപസരീംസപസമ്ഫസ്സേഹി രിസ്സമാനോ 2 ഖുപ്പിപാസായ മീയമാനോ; അയമ്പി, ഭിക്ഖവേ, കാമാനം ആദീനവോ സന്ദിട്ഠികോ, ദുക്ഖക്ഖന്ധോ കാമഹേതു കാമനിദാനം കാമാധികരണം കാമാനമേവ ഹേതു.

    167. ‘‘Ko ca, bhikkhave, kāmānaṃ ādīnavo? Idha, bhikkhave, kulaputto yena sippaṭṭhānena jīvikaṃ kappeti – yadi muddāya yadi gaṇanāya yadi saṅkhānena 3 yadi kasiyā yadi vaṇijjāya yadi gorakkhena yadi issatthena yadi rājaporisena yadi sippaññatarena – sītassa purakkhato uṇhassa purakkhato ḍaṃsamakasavātātapasarīṃsapasamphassehi rissamāno 4 khuppipāsāya mīyamāno; ayampi, bhikkhave, kāmānaṃ ādīnavo sandiṭṭhiko, dukkhakkhandho kāmahetu kāmanidānaṃ kāmādhikaraṇaṃ kāmānameva hetu.

    ‘‘തസ്സ ചേ, ഭിക്ഖവേ, കുലപുത്തസ്സ ഏവം ഉട്ഠഹതോ ഘടതോ വായമതോ തേ ഭോഗാ നാഭിനിപ്ഫജ്ജന്തി. സോ സോചതി കിലമതി പരിദേവതി ഉരത്താളിം കന്ദതി, സമ്മോഹം ആപജ്ജതി – ‘മോഘം വത മേ ഉട്ഠാനം, അഫലോ വത മേ വായാമോ’തി. അയമ്പി, ഭിക്ഖവേ, കാമാനം ആദീനവോ സന്ദിട്ഠികോ ദുക്ഖക്ഖന്ധോ കാമഹേതു കാമനിദാനം കാമാധികരണം കാമാനമേവ ഹേതു.

    ‘‘Tassa ce, bhikkhave, kulaputtassa evaṃ uṭṭhahato ghaṭato vāyamato te bhogā nābhinipphajjanti. So socati kilamati paridevati urattāḷiṃ kandati, sammohaṃ āpajjati – ‘moghaṃ vata me uṭṭhānaṃ, aphalo vata me vāyāmo’ti. Ayampi, bhikkhave, kāmānaṃ ādīnavo sandiṭṭhiko dukkhakkhandho kāmahetu kāmanidānaṃ kāmādhikaraṇaṃ kāmānameva hetu.

    ‘‘തസ്സ ചേ, ഭിക്ഖവേ, കുലപുത്തസ്സ ഏവം ഉട്ഠഹതോ ഘടതോ വായമതോ തേ ഭോഗാ അഭിനിപ്ഫജ്ജന്തി. സോ തേസം ഭോഗാനം ആരക്ഖാധികരണം ദുക്ഖം ദോമനസ്സം പടിസംവേദേതി – ‘കിന്തി മേ ഭോഗേ നേവ രാജാനോ ഹരേയ്യും, ന ചോരാ ഹരേയ്യും, ന അഗ്ഗി ദഹേയ്യ, ന ഉദകം വഹേയ്യ 5, ന അപ്പിയാ ദായാദാ ഹരേയ്യു’ന്തി. തസ്സ ഏവം ആരക്ഖതോ ഗോപയതോ തേ ഭോഗേ രാജാനോ വാ ഹരന്തി, ചോരാ വാ ഹരന്തി, അഗ്ഗി വാ ദഹതി, ഉദകം വാ വഹതി, അപ്പിയാ വാ ദായാദാ ഹരന്തി. സോ സോചതി കിലമതി പരിദേവതി ഉരത്താളിം കന്ദതി, സമ്മോഹം ആപജ്ജതി – ‘യമ്പി മേ അഹോസി തമ്പി നോ നത്ഥീ’തി. അയമ്പി, ഭിക്ഖവേ, കാമാനം ആദീനവോ സന്ദിട്ഠികോ, ദുക്ഖക്ഖന്ധോ കാമഹേതു കാമനിദാനം കാമാധികരണം കാമാനമേവ ഹേതു.

    ‘‘Tassa ce, bhikkhave, kulaputtassa evaṃ uṭṭhahato ghaṭato vāyamato te bhogā abhinipphajjanti. So tesaṃ bhogānaṃ ārakkhādhikaraṇaṃ dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti – ‘kinti me bhoge neva rājāno hareyyuṃ, na corā hareyyuṃ, na aggi daheyya, na udakaṃ vaheyya 6, na appiyā dāyādā hareyyu’nti. Tassa evaṃ ārakkhato gopayato te bhoge rājāno vā haranti, corā vā haranti, aggi vā dahati, udakaṃ vā vahati, appiyā vā dāyādā haranti. So socati kilamati paridevati urattāḷiṃ kandati, sammohaṃ āpajjati – ‘yampi me ahosi tampi no natthī’ti. Ayampi, bhikkhave, kāmānaṃ ādīnavo sandiṭṭhiko, dukkhakkhandho kāmahetu kāmanidānaṃ kāmādhikaraṇaṃ kāmānameva hetu.

    ൧൬൮. ‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, കാമഹേതു കാമനിദാനം കാമാധികരണം കാമാനമേവ ഹേതു രാജാനോപി രാജൂഹി വിവദന്തി, ഖത്തിയാപി ഖത്തിയേഹി വിവദന്തി , ബ്രാഹ്മണാപി ബ്രാഹ്മണേഹി വിവദന്തി, ഗഹപതീപി ഗഹപതീഹി വിവദന്തി, മാതാപി പുത്തേന വിവദതി, പുത്തോപി മാതരാ വിവദതി, പിതാപി പുത്തേന വിവദതി, പുത്തോപി പിതരാ വിവദതി, ഭാതാപി ഭാതരാ വിവദതി, ഭാതാപി ഭഗിനിയാ വിവദതി, ഭഗിനീപി ഭാതരാ വിവദതി, സഹായോപി സഹായേന വിവദതി. തേ തത്ഥ കലഹവിഗ്ഗഹവിവാദാപന്നാ അഞ്ഞമഞ്ഞം പാണീഹിപി ഉപക്കമന്തി, ലേഡ്ഡൂഹിപി ഉപക്കമന്തി, ദണ്ഡേഹിപി ഉപക്കമന്തി, സത്ഥേഹിപി ഉപക്കമന്തി. തേ തത്ഥ മരണമ്പി നിഗച്ഛന്തി, മരണമത്തമ്പി ദുക്ഖം . അയമ്പി, ഭിക്ഖവേ, കാമാനം ആദീനവോ സന്ദിട്ഠികോ, ദുക്ഖക്ഖന്ധോ കാമഹേതു കാമനിദാനം കാമാധികരണം കാമാനമേവ ഹേതു.

    168. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, kāmahetu kāmanidānaṃ kāmādhikaraṇaṃ kāmānameva hetu rājānopi rājūhi vivadanti, khattiyāpi khattiyehi vivadanti , brāhmaṇāpi brāhmaṇehi vivadanti, gahapatīpi gahapatīhi vivadanti, mātāpi puttena vivadati, puttopi mātarā vivadati, pitāpi puttena vivadati, puttopi pitarā vivadati, bhātāpi bhātarā vivadati, bhātāpi bhaginiyā vivadati, bhaginīpi bhātarā vivadati, sahāyopi sahāyena vivadati. Te tattha kalahaviggahavivādāpannā aññamaññaṃ pāṇīhipi upakkamanti, leḍḍūhipi upakkamanti, daṇḍehipi upakkamanti, satthehipi upakkamanti. Te tattha maraṇampi nigacchanti, maraṇamattampi dukkhaṃ . Ayampi, bhikkhave, kāmānaṃ ādīnavo sandiṭṭhiko, dukkhakkhandho kāmahetu kāmanidānaṃ kāmādhikaraṇaṃ kāmānameva hetu.

    ‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, കാമഹേതു കാമനിദാനം കാമാധികരണം കാമാനമേവ ഹേതു അസിചമ്മം ഗഹേത്വാ, ധനുകലാപം സന്നയ്ഹിത്വാ, ഉഭതോബ്യൂള്ഹം സങ്ഗാമം പക്ഖന്ദന്തി ഉസൂസുപി ഖിപ്പമാനേസു , സത്തീസുപി ഖിപ്പമാനാസു, അസീസുപി വിജ്ജോതലന്തേസു. തേ തത്ഥ ഉസൂഹിപി വിജ്ഝന്തി, സത്തിയാപി വിജ്ഝന്തി, അസിനാപി സീസം ഛിന്ദന്തി. തേ തത്ഥ മരണമ്പി നിഗച്ഛന്തി, മരണമത്തമ്പി ദുക്ഖം. അയമ്പി, ഭിക്ഖവേ, കാമാനം ആദീനവോ സന്ദിട്ഠികോ, ദുക്ഖക്ഖന്ധോ കാമഹേതു കാമനിദാനം കാമാധികരണം കാമാനമേവ ഹേതു.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, kāmahetu kāmanidānaṃ kāmādhikaraṇaṃ kāmānameva hetu asicammaṃ gahetvā, dhanukalāpaṃ sannayhitvā, ubhatobyūḷhaṃ saṅgāmaṃ pakkhandanti usūsupi khippamānesu , sattīsupi khippamānāsu, asīsupi vijjotalantesu. Te tattha usūhipi vijjhanti, sattiyāpi vijjhanti, asināpi sīsaṃ chindanti. Te tattha maraṇampi nigacchanti, maraṇamattampi dukkhaṃ. Ayampi, bhikkhave, kāmānaṃ ādīnavo sandiṭṭhiko, dukkhakkhandho kāmahetu kāmanidānaṃ kāmādhikaraṇaṃ kāmānameva hetu.

    ‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, കാമഹേതു കാമനിദാനം കാമാധികരണം കാമാനമേവ ഹേതു അസിചമ്മം ഗഹേത്വാ, ധനുകലാപം സന്നയ്ഹിത്വാ, അദ്ദാവലേപനാ 7 ഉപകാരിയോ പക്ഖന്ദന്തി ഉസൂസുപി ഖിപ്പമാനേസു, സത്തീസുപി ഖിപ്പമാനാസു , അസീസുപി വിജ്ജോതലന്തേസു. തേ തത്ഥ ഉസൂഹിപി വിജ്ഝന്തി, സത്തിയാപി വിജ്ഝന്തി, ഛകണകായപി 8 ഓസിഞ്ചന്തി, അഭിവഗ്ഗേനപി ഓമദ്ദന്തി, അസിനാപി സീസം ഛിന്ദന്തി. തേ തത്ഥ മരണമ്പി നിഗച്ഛന്തി, മരണമത്തമ്പി ദുക്ഖം. അയമ്പി, ഭിക്ഖവേ, കാമാനം ആദീനവോ സന്ദിട്ഠികോ, ദുക്ഖക്ഖന്ധോ കാമഹേതു കാമനിദാനം കാമാധികരണം കാമാനമേവ ഹേതു.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, kāmahetu kāmanidānaṃ kāmādhikaraṇaṃ kāmānameva hetu asicammaṃ gahetvā, dhanukalāpaṃ sannayhitvā, addāvalepanā 9 upakāriyo pakkhandanti usūsupi khippamānesu, sattīsupi khippamānāsu , asīsupi vijjotalantesu. Te tattha usūhipi vijjhanti, sattiyāpi vijjhanti, chakaṇakāyapi 10 osiñcanti, abhivaggenapi omaddanti, asināpi sīsaṃ chindanti. Te tattha maraṇampi nigacchanti, maraṇamattampi dukkhaṃ. Ayampi, bhikkhave, kāmānaṃ ādīnavo sandiṭṭhiko, dukkhakkhandho kāmahetu kāmanidānaṃ kāmādhikaraṇaṃ kāmānameva hetu.

    ൧൬൯. ‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, കാമഹേതു കാമനിദാനം കാമാധികരണം കാമാനമേവ ഹേതു സന്ധിമ്പി ഛിന്ദന്തി, നില്ലോപമ്പി ഹരന്തി, ഏകാഗാരികമ്പി കരോന്തി, പരിപന്ഥേപി തിട്ഠന്തി, പരദാരമ്പി ഗച്ഛന്തി. തമേനം രാജാനോ ഗഹേത്വാ വിവിധാ കമ്മകാരണാ കാരേന്തി – കസാഹിപി താളേന്തി, വേത്തേഹിപി താളേന്തി, അഡ്ഢദണ്ഡകേഹിപി താളേന്തി; ഹത്ഥമ്പി ഛിന്ദന്തി, പാദമ്പി ഛിന്ദന്തി, ഹത്ഥപാദമ്പി ഛിന്ദന്തി, കണ്ണമ്പി ഛിന്ദന്തി, നാസമ്പി ഛിന്ദന്തി, കണ്ണനാസമ്പി ഛിന്ദന്തി; ബിലങ്ഗഥാലികമ്പി കരോന്തി , സങ്ഖമുണ്ഡികമ്പി കരോന്തി, രാഹുമുഖമ്പി കരോന്തി, ജോതിമാലികമ്പി കരോന്തി, ഹത്ഥപജ്ജോതികമ്പി കരോന്തി, ഏരകവത്തികമ്പി കരോന്തി, ചീരകവാസികമ്പി കരോന്തി, ഏണേയ്യകമ്പി കരോന്തി, ബളിസമംസികമ്പി കരോന്തി, കഹാപണികമ്പി കരോന്തി, ഖാരാപതച്ഛികമ്പി കരോന്തി, പലിഘപരിവത്തികമ്പി കരോന്തി, പലാലപീഠകമ്പി കരോന്തി, തത്തേനപി തേലേന ഓസിഞ്ചന്തി, സുനഖേഹിപി ഖാദാപേന്തി, ജീവന്തമ്പി സൂലേ ഉത്താസേന്തി, അസിനാപി സീസം ഛിന്ദന്തി . തേ തത്ഥ മരണമ്പി നിഗച്ഛന്തി, മരണമത്തമ്പി ദുക്ഖം. അയമ്പി, ഭിക്ഖവേ, കാമാനം ആദീനവോ സന്ദിട്ഠികോ, ദുക്ഖക്ഖന്ധോ കാമഹേതു കാമനിദാനം കാമാധികരണം കാമാനമേവ ഹേതു.

    169. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, kāmahetu kāmanidānaṃ kāmādhikaraṇaṃ kāmānameva hetu sandhimpi chindanti, nillopampi haranti, ekāgārikampi karonti, paripanthepi tiṭṭhanti, paradārampi gacchanti. Tamenaṃ rājāno gahetvā vividhā kammakāraṇā kārenti – kasāhipi tāḷenti, vettehipi tāḷenti, aḍḍhadaṇḍakehipi tāḷenti; hatthampi chindanti, pādampi chindanti, hatthapādampi chindanti, kaṇṇampi chindanti, nāsampi chindanti, kaṇṇanāsampi chindanti; bilaṅgathālikampi karonti , saṅkhamuṇḍikampi karonti, rāhumukhampi karonti, jotimālikampi karonti, hatthapajjotikampi karonti, erakavattikampi karonti, cīrakavāsikampi karonti, eṇeyyakampi karonti, baḷisamaṃsikampi karonti, kahāpaṇikampi karonti, khārāpatacchikampi karonti, palighaparivattikampi karonti, palālapīṭhakampi karonti, tattenapi telena osiñcanti, sunakhehipi khādāpenti, jīvantampi sūle uttāsenti, asināpi sīsaṃ chindanti . Te tattha maraṇampi nigacchanti, maraṇamattampi dukkhaṃ. Ayampi, bhikkhave, kāmānaṃ ādīnavo sandiṭṭhiko, dukkhakkhandho kāmahetu kāmanidānaṃ kāmādhikaraṇaṃ kāmānameva hetu.

    ‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, കാമഹേതു കാമനിദാനം കാമാധികരണം കാമാനമേവ ഹേതു കായേന ദുച്ചരിതം ചരന്തി, വാചായ ദുച്ചരിതം ചരന്തി, മനസാ ദുച്ചരിതം ചരന്തി. തേ കായേന ദുച്ചരിതം ചരിത്വാ, വാചായ ദുച്ചരിതം ചരിത്വാ, മനസാ ദുച്ചരിതം ചരിത്വാ, കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ അപായം ദുഗ്ഗതിം വിനിപാതം നിരയം ഉപപജ്ജന്തി. അയമ്പി, ഭിക്ഖവേ, കാമാനം ആദീനവോ സമ്പരായികോ, ദുക്ഖക്ഖന്ധോ കാമഹേതു കാമനിദാനം കാമാധികരണം കാമാനമേവ ഹേതു.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, kāmahetu kāmanidānaṃ kāmādhikaraṇaṃ kāmānameva hetu kāyena duccaritaṃ caranti, vācāya duccaritaṃ caranti, manasā duccaritaṃ caranti. Te kāyena duccaritaṃ caritvā, vācāya duccaritaṃ caritvā, manasā duccaritaṃ caritvā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjanti. Ayampi, bhikkhave, kāmānaṃ ādīnavo samparāyiko, dukkhakkhandho kāmahetu kāmanidānaṃ kāmādhikaraṇaṃ kāmānameva hetu.

    ൧൭൦. ‘‘കിഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, കാമാനം നിസ്സരണം? യോ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, കാമേസു ഛന്ദരാഗവിനയോ ഛന്ദരാഗപ്പഹാനം – ഇദം കാമാനം നിസ്സരണം.

    170. ‘‘Kiñca, bhikkhave, kāmānaṃ nissaraṇaṃ? Yo kho, bhikkhave, kāmesu chandarāgavinayo chandarāgappahānaṃ – idaṃ kāmānaṃ nissaraṇaṃ.

    ‘‘യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ ഏവം കാമാനം അസ്സാദഞ്ച അസ്സാദതോ ആദീനവഞ്ച ആദീനവതോ നിസ്സരണഞ്ച നിസ്സരണതോ യഥാഭൂതം നപ്പജാനന്തി തേ വത സാമം വാ കാമേ പരിജാനിസ്സന്തി, പരം വാ തഥത്തായ സമാദപേസ്സന്തി യഥാ പടിപന്നോ കാമേ പരിജാനിസ്സതീതി – നേതം ഠാനം വിജ്ജതി. യേ ച ഖോ കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ ഏവം കാമാനം അസ്സാദഞ്ച അസ്സാദതോ ആദീനവഞ്ച ആദീനവതോ നിസ്സരണഞ്ച നിസ്സരണതോ യഥാഭൂതം പജാനന്തി, തേ വത സാമം വാ കാമേ പരിജാനിസ്സന്തി പരം വാ തഥത്തായ സമാദപേസ്സന്ത്ന്ത്തി യഥാ പടിപന്നോ കാമേ പരിജാനിസ്സതീതി – ഠാനമേതം വിജ്ജതി.

    ‘‘Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ kāmānaṃ assādañca assādato ādīnavañca ādīnavato nissaraṇañca nissaraṇato yathābhūtaṃ nappajānanti te vata sāmaṃ vā kāme parijānissanti, paraṃ vā tathattāya samādapessanti yathā paṭipanno kāme parijānissatīti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Ye ca kho keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ kāmānaṃ assādañca assādato ādīnavañca ādīnavato nissaraṇañca nissaraṇato yathābhūtaṃ pajānanti, te vata sāmaṃ vā kāme parijānissanti paraṃ vā tathattāya samādapessantntti yathā paṭipanno kāme parijānissatīti – ṭhānametaṃ vijjati.

    ൧൭൧. ‘‘കോ ച, ഭിക്ഖവേ, രൂപാനം അസ്സാദോ? സേയ്യഥാപി, ഭിക്ഖവേ, ഖത്തിയകഞ്ഞാ വാ ബ്രാഹ്മണകഞ്ഞാ വാ ഗഹപതികഞ്ഞാ വാ പന്നരസവസ്സുദ്ദേസികാ വാ സോളസവസ്സുദ്ദേസികാ വാ, നാതിദീഘാ നാതിരസ്സാ നാതികിസാ നാതിഥൂലാ നാതികാളീ നാച്ചോദാതാ പരമാ സാ, ഭിക്ഖവേ, തസ്മിം സമയേ സുഭാ വണ്ണനിഭാതി? ‘ഏവം, ഭന്തേ’. യം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, സുഭം വണ്ണനിഭം പടിച്ച ഉപ്പജ്ജതി സുഖം സോമനസ്സം – അയം രൂപാനം അസ്സാദോ.

    171. ‘‘Ko ca, bhikkhave, rūpānaṃ assādo? Seyyathāpi, bhikkhave, khattiyakaññā vā brāhmaṇakaññā vā gahapatikaññā vā pannarasavassuddesikā vā soḷasavassuddesikā vā, nātidīghā nātirassā nātikisā nātithūlā nātikāḷī nāccodātā paramā sā, bhikkhave, tasmiṃ samaye subhā vaṇṇanibhāti? ‘Evaṃ, bhante’. Yaṃ kho, bhikkhave, subhaṃ vaṇṇanibhaṃ paṭicca uppajjati sukhaṃ somanassaṃ – ayaṃ rūpānaṃ assādo.

    ‘‘കോ ച, ഭിക്ഖവേ, രൂപാനം ആദീനവോ? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, തമേവ ഭഗിനിം പസ്സേയ്യ അപരേന സമയേന ആസീതികം വാ നാവുതികം വാ വസ്സസതികം വാ ജാതിയാ, ജിണ്ണം ഗോപാനസിവങ്കം ഭോഗ്ഗം ദണ്ഡപരായനം പവേധമാനം ഗച്ഛന്തിം ആതുരം ഗതയോബ്ബനം ഖണ്ഡദന്തം 11 പലിതകേസം 12, വിലൂനം ഖലിതസിരം വലിനം തിലകാഹതഗത്തം 13. തം കിം മഞ്ഞഥ, ഭിക്ഖവേ, യാ പുരിമാ സുഭാ വണ്ണനിഭാ സാ അന്തരഹിതാ, ആദീനവോ പാതുഭൂതോതി? ‘ഏവം, ഭന്തേ’. അയമ്പി, ഭിക്ഖവേ, രൂപാനം ആദീനവോ.

    ‘‘Ko ca, bhikkhave, rūpānaṃ ādīnavo? Idha, bhikkhave, tameva bhaginiṃ passeyya aparena samayena āsītikaṃ vā nāvutikaṃ vā vassasatikaṃ vā jātiyā, jiṇṇaṃ gopānasivaṅkaṃ bhoggaṃ daṇḍaparāyanaṃ pavedhamānaṃ gacchantiṃ āturaṃ gatayobbanaṃ khaṇḍadantaṃ 14 palitakesaṃ 15, vilūnaṃ khalitasiraṃ valinaṃ tilakāhatagattaṃ 16. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, yā purimā subhā vaṇṇanibhā sā antarahitā, ādīnavo pātubhūtoti? ‘Evaṃ, bhante’. Ayampi, bhikkhave, rūpānaṃ ādīnavo.

    ‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, തമേവ ഭഗിനിം പസ്സേയ്യ ആബാധികം ദുക്ഖിതം ബാള്ഹഗിലാനം, സകേ മുത്തകരീസേ പലിപന്നം സേമാനം 17, അഞ്ഞേഹി വുട്ഠാപിയമാനം, അഞ്ഞേഹി സംവേസിയമാനം. തം കിം മഞ്ഞഥ, ഭിക്ഖവേ, യാ പുരിമാ സുഭാ വണ്ണനിഭാ സാ അന്തരഹിതാ, ആദീനവോ പാതുഭൂതോതി? ‘ഏവം, ഭന്തേ’. അയമ്പി, ഭിക്ഖവേ, രൂപാനം ആദീനവോ.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, tameva bhaginiṃ passeyya ābādhikaṃ dukkhitaṃ bāḷhagilānaṃ, sake muttakarīse palipannaṃ semānaṃ 18, aññehi vuṭṭhāpiyamānaṃ, aññehi saṃvesiyamānaṃ. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, yā purimā subhā vaṇṇanibhā sā antarahitā, ādīnavo pātubhūtoti? ‘Evaṃ, bhante’. Ayampi, bhikkhave, rūpānaṃ ādīnavo.

    ൧൭൨. ‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, തമേവ ഭഗിനിം പസ്സേയ്യ സരീരം സിവഥികായ ഛഡ്ഡിതം – ഏകാഹമതം വാ ദ്വീഹമതം വാ തീഹമതം വാ, ഉദ്ധുമാതകം വിനീലകം വിപുബ്ബകജാതം. തം കിം മഞ്ഞഥ, ഭിക്ഖവേ, യാ പുരിമാ സുഭാ വണ്ണനിഭാ സാ അന്തരഹിതാ, ആദീനവോ പാതുഭൂതോതി? ‘ഏവം, ഭന്തേ’. അയമ്പി, ഭിക്ഖവേ, രൂപാനം ആദീനവോ.

    172. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, tameva bhaginiṃ passeyya sarīraṃ sivathikāya chaḍḍitaṃ – ekāhamataṃ vā dvīhamataṃ vā tīhamataṃ vā, uddhumātakaṃ vinīlakaṃ vipubbakajātaṃ. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, yā purimā subhā vaṇṇanibhā sā antarahitā, ādīnavo pātubhūtoti? ‘Evaṃ, bhante’. Ayampi, bhikkhave, rūpānaṃ ādīnavo.

    ‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, തമേവ ഭഗിനിം പസ്സേയ്യ സരീരം സിവഥികായ ഛഡ്ഡിതം – കാകേഹി വാ ഖജ്ജമാനം, കുലലേഹി വാ ഖജ്ജമാനം, ഗിജ്ഝേഹി വാ ഖജ്ജമാനം, കങ്കേഹി വാ ഖജ്ജമാനം, സുനഖേഹി വാ ഖജ്ജമാനം, ബ്യഗ്ഘേഹി വാ ഖജ്ജമാനം, ദീപീഹി വാ ഖജ്ജമാനം, സിങ്ഗാലേഹി വാ ഖജ്ജമാനം, വിവിധേഹി വാ പാണകജാതേഹി ഖജ്ജമാനം. തം കിം മഞ്ഞഥ, ഭിക്ഖവേ , യാ പുരിമാ സുഭാ വണ്ണനിഭാ സാ അന്തരഹിതാ, ആദീനവോ പാതുഭൂതോതി? ‘ഏവം, ഭന്തേ’. അയമ്പി, ഭിക്ഖവേ, രൂപാനം ആദീനവോ.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, tameva bhaginiṃ passeyya sarīraṃ sivathikāya chaḍḍitaṃ – kākehi vā khajjamānaṃ, kulalehi vā khajjamānaṃ, gijjhehi vā khajjamānaṃ, kaṅkehi vā khajjamānaṃ, sunakhehi vā khajjamānaṃ, byagghehi vā khajjamānaṃ, dīpīhi vā khajjamānaṃ, siṅgālehi vā khajjamānaṃ, vividhehi vā pāṇakajātehi khajjamānaṃ. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave , yā purimā subhā vaṇṇanibhā sā antarahitā, ādīnavo pātubhūtoti? ‘Evaṃ, bhante’. Ayampi, bhikkhave, rūpānaṃ ādīnavo.

    ‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, തമേവ ഭഗിനിം പസ്സേയ്യ സരീരം സിവഥികായ ഛഡ്ഡിതം – അട്ഠികസങ്ഖലികം സമംസലോഹിതം ന്ഹാരുസമ്ബന്ധം, അട്ഠികസങ്ഖലികം നിമംസലോഹിതമക്ഖിതം ന്ഹാരുസമ്ബന്ധം, അട്ഠികസങ്ഖലികം അപഗതമംസലോഹിതം ന്ഹാരുസമ്ബന്ധം, അട്ഠികാനി അപഗതസമ്ബന്ധാനി ദിസാവിദിസാവിക്ഖിത്താനി – അഞ്ഞേന ഹത്ഥട്ഠികം, അഞ്ഞേന പാദട്ഠികം, അഞ്ഞേന ഗോപ്ഫകട്ഠികം, അഞ്ഞേന ജങ്ഘട്ഠികം, അഞ്ഞേന ഊരുട്ഠികം, അഞ്ഞേന കടിട്ഠികം, അഞ്ഞേന ഫാസുകട്ഠികം, അഞ്ഞേന പിട്ഠിട്ഠികം, അഞ്ഞേന ഖന്ധട്ഠികം, അഞ്ഞേന ഗീവട്ഠികം, അഞ്ഞേന ഹനുകട്ഠികം, അഞ്ഞേന ദന്തട്ഠികം, അഞ്ഞേന സീസകടാഹം. തം കിം മഞ്ഞഥ, ഭിക്ഖവേ, യാ പുരിമാ സുഭാ വണ്ണനിഭാ സാ അന്തരഹിതാ, ആദീനവോ പാതുഭൂതോതി? ‘ഏവം, ഭന്തേ’. അയമ്പി, ഭിക്ഖവേ, രൂപാനം ആദീനവോ.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, tameva bhaginiṃ passeyya sarīraṃ sivathikāya chaḍḍitaṃ – aṭṭhikasaṅkhalikaṃ samaṃsalohitaṃ nhārusambandhaṃ, aṭṭhikasaṅkhalikaṃ nimaṃsalohitamakkhitaṃ nhārusambandhaṃ, aṭṭhikasaṅkhalikaṃ apagatamaṃsalohitaṃ nhārusambandhaṃ, aṭṭhikāni apagatasambandhāni disāvidisāvikkhittāni – aññena hatthaṭṭhikaṃ, aññena pādaṭṭhikaṃ, aññena gopphakaṭṭhikaṃ, aññena jaṅghaṭṭhikaṃ, aññena ūruṭṭhikaṃ, aññena kaṭiṭṭhikaṃ, aññena phāsukaṭṭhikaṃ, aññena piṭṭhiṭṭhikaṃ, aññena khandhaṭṭhikaṃ, aññena gīvaṭṭhikaṃ, aññena hanukaṭṭhikaṃ, aññena dantaṭṭhikaṃ, aññena sīsakaṭāhaṃ. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, yā purimā subhā vaṇṇanibhā sā antarahitā, ādīnavo pātubhūtoti? ‘Evaṃ, bhante’. Ayampi, bhikkhave, rūpānaṃ ādīnavo.

    ‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, തമേവ ഭഗിനിം പസ്സേയ്യ സരീരം സിവഥികായ ഛഡ്ഡിതം – അട്ഠികാനി സേതാനി സങ്ഖവണ്ണപടിഭാഗാനി, അട്ഠികാനി പുഞ്ജകിതാനി തേരോവസ്സികാനി, അട്ഠികാനി പൂതീനി ചുണ്ണകജാതാനി. തം കിം മഞ്ഞഥ, ഭിക്ഖവേ, യാ പുരിമാ സുഭാ വണ്ണനിഭാ സാ അന്തരഹിതാ, ആദീനവോ പാതുഭൂതോതി? ‘ഏവം, ഭന്തേ’. അയമ്പി, ഭിക്ഖവേ, രൂപാനം ആദീനവോ.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, tameva bhaginiṃ passeyya sarīraṃ sivathikāya chaḍḍitaṃ – aṭṭhikāni setāni saṅkhavaṇṇapaṭibhāgāni, aṭṭhikāni puñjakitāni terovassikāni, aṭṭhikāni pūtīni cuṇṇakajātāni. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, yā purimā subhā vaṇṇanibhā sā antarahitā, ādīnavo pātubhūtoti? ‘Evaṃ, bhante’. Ayampi, bhikkhave, rūpānaṃ ādīnavo.

    ‘‘കിഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, രൂപാനം നിസ്സരണം? യോ, ഭിക്ഖവേ, രൂപേസു ഛന്ദരാഗവിനയോ ഛന്ദരാഗപ്പഹാനം – ഇദം രൂപാനം നിസ്സരണം.

    ‘‘Kiñca, bhikkhave, rūpānaṃ nissaraṇaṃ? Yo, bhikkhave, rūpesu chandarāgavinayo chandarāgappahānaṃ – idaṃ rūpānaṃ nissaraṇaṃ.

    ‘‘യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ ഏവം രൂപാനം അസ്സാദഞ്ച അസ്സാദതോ ആദീനവഞ്ച ആദീനവതോ നിസ്സരണഞ്ച നിസ്സരണതോ യഥാഭൂതം നപ്പജാനന്തി തേ വത സാമം വാ രൂപേ പരിജാനിസ്സന്തി, പരം വാ തഥത്തായ സമാദപേസ്സന്തി യഥാ പടിപന്നോ രൂപേ പരിജാനിസ്സതീതി – നേതം ഠാനം വിജ്ജതി. യേ ച ഖോ കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ ഏവം രൂപാനം അസ്സാദഞ്ച അസ്സാദതോ ആദീനവഞ്ച ആദീനവതോ നിസ്സരണഞ്ച നിസ്സരണതോ യഥാഭൂതം പജാനന്തി തേ വത സാമം വാ രൂപേ പരിജാനിസ്സന്തി പരം വാ തഥത്തായ സമാദപേസ്സന്തി യഥാ പടിപന്നോ രൂപേ പരിജാനിസ്സതീതി – ഠാനമേതം വിജ്ജതി.

    ‘‘Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ rūpānaṃ assādañca assādato ādīnavañca ādīnavato nissaraṇañca nissaraṇato yathābhūtaṃ nappajānanti te vata sāmaṃ vā rūpe parijānissanti, paraṃ vā tathattāya samādapessanti yathā paṭipanno rūpe parijānissatīti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Ye ca kho keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ rūpānaṃ assādañca assādato ādīnavañca ādīnavato nissaraṇañca nissaraṇato yathābhūtaṃ pajānanti te vata sāmaṃ vā rūpe parijānissanti paraṃ vā tathattāya samādapessanti yathā paṭipanno rūpe parijānissatīti – ṭhānametaṃ vijjati.

    ൧൭൩. ‘‘കോ ച, ഭിക്ഖവേ, വേദനാനം അസ്സാദോ? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു വിവിച്ചേവ കാമേഹി വിവിച്ച അകുസലേഹി ധമ്മേഹി സവിതക്കം സവിചാരം വിവേകജം പീതിസുഖം പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. യസ്മിം സമയേ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു വിവിച്ചേവ കാമേഹി വിവിച്ച അകുസലേഹി ധമ്മേഹി സവിതക്കം സവിചാരം വിവേകജം പീതിസുഖം പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി, നേവ തസ്മിം സമയേ അത്തബ്യാബാധായപി ചേതേതി, ന പരബ്യാബാധായപി ചേതേതി, ന ഉഭയബ്യാബാധായപി ചേതേതി ; അബ്യാബജ്ഝംയേവ തസ്മിം സമയേ വേദനം വേദേതി. അബ്യാബജ്ഝപരമാഹം, ഭിക്ഖവേ, വേദനാനം അസ്സാദം വദാമി.

    173. ‘‘Ko ca, bhikkhave, vedanānaṃ assādo? Idha, bhikkhave, bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, neva tasmiṃ samaye attabyābādhāyapi ceteti, na parabyābādhāyapi ceteti, na ubhayabyābādhāyapi ceteti ; abyābajjhaṃyeva tasmiṃ samaye vedanaṃ vedeti. Abyābajjhaparamāhaṃ, bhikkhave, vedanānaṃ assādaṃ vadāmi.

    ‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു വിതക്കവിചാരാനം വൂപസമാ അജ്ഝത്തം സമ്പസാദനം ചേതസോ ഏകോദിഭാവം അവിതക്കം അവിചാരം സമാധിജം പീതിസുഖം ദുതിയം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി…പേ॰… യസ്മിം സമയേ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു പീതിയാ ച വിരാഗാ, ഉപേക്ഖകോ ച വിഹരതി, സതോ ച സമ്പജാനോ സുഖഞ്ച കായേന പടിസംവേദേതി യം തം അരിയാ ആചിക്ഖന്തി – ‘ഉപേക്ഖകോ സതിമാ സുഖവിഹാരീ’തി തതിയം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി…പേ॰… യസ്മിം സമയേ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു സുഖസ്സ ച പഹാനാ ദുക്ഖസ്സ ച പഹാനാ പുബ്ബേവ സോമനസ്സദോമനസ്സാനം അത്ഥങ്ഗമാ അദുക്ഖമസുഖം ഉപേക്ഖാസതിപാരിസുദ്ധിം ചതുത്ഥം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി, നേവ തസ്മിം സമയേ അത്തബ്യാബാധായപി ചേതേതി, ന പരബ്യാബാധായപി ചേതേതി, ന ഉഭയബ്യാബാധായപി ചേതേതി; അബ്യാബജ്ഝംയേവ തസ്മിം സമയേ വേദനം വേദേതി. അബ്യാബജ്ഝപരമാഹം, ഭിക്ഖവേ, വേദനാനം അസ്സാദം വദാമി.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati…pe… yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu pītiyā ca virāgā, upekkhako ca viharati, sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati…pe… yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, neva tasmiṃ samaye attabyābādhāyapi ceteti, na parabyābādhāyapi ceteti, na ubhayabyābādhāyapi ceteti; abyābajjhaṃyeva tasmiṃ samaye vedanaṃ vedeti. Abyābajjhaparamāhaṃ, bhikkhave, vedanānaṃ assādaṃ vadāmi.

    ൧൭൪. ‘‘കോ ച, ഭിക്ഖവേ, വേദനാനം ആദീനവോ? യം, ഭിക്ഖവേ, വേദനാ അനിച്ചാ ദുക്ഖാ വിപരിണാമധമ്മാ – അയം വേദനാനം ആദീനവോ.

    174. ‘‘Ko ca, bhikkhave, vedanānaṃ ādīnavo? Yaṃ, bhikkhave, vedanā aniccā dukkhā vipariṇāmadhammā – ayaṃ vedanānaṃ ādīnavo.

    ‘‘കിഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, വേദനാനം നിസ്സരണം? യോ, ഭിക്ഖവേ, വേദനാസു ഛന്ദരാഗവിനയോ, ഛന്ദരാഗപ്പഹാനം – ഇദം വേദനാനം നിസ്സരണം.

    ‘‘Kiñca, bhikkhave, vedanānaṃ nissaraṇaṃ? Yo, bhikkhave, vedanāsu chandarāgavinayo, chandarāgappahānaṃ – idaṃ vedanānaṃ nissaraṇaṃ.

    ‘‘യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ ഏവം വേദനാനം അസ്സാദഞ്ച അസ്സാദതോ ആദീനവഞ്ച ആദീനവതോ നിസ്സരണഞ്ച നിസ്സരണതോ യഥാഭൂതം നപ്പജാനന്തി, തേ വത സാമം വാ വേദനം പരിജാനിസ്സന്തി, പരം വാ തഥത്തായ സമാദപേസ്സന്തി യഥാ പടിപന്നോ വേദനം പരിജാനിസ്സതീതി – നേതം ഠാനം വിജ്ജതി. യേ ച ഖോ കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ ഏവം വേദനാനം അസ്സാദഞ്ച അസ്സാദതോ ആദീനവഞ്ച ആദീനവതോ നിസ്സരണഞ്ച നിസ്സരണതോ യഥാഭൂതം പജാനന്തി തേ വത സാമം വാ വേദനം പരിജാനിസ്സന്തി, പരം വാ തഥത്തായ സമാദപേസ്സന്തി യഥാ പടിപന്നോ വേദനം പരിജാനിസ്സതീതി – ഠാനമേതം വിജ്ജതീ’’തി.

    ‘‘Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ vedanānaṃ assādañca assādato ādīnavañca ādīnavato nissaraṇañca nissaraṇato yathābhūtaṃ nappajānanti, te vata sāmaṃ vā vedanaṃ parijānissanti, paraṃ vā tathattāya samādapessanti yathā paṭipanno vedanaṃ parijānissatīti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Ye ca kho keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ vedanānaṃ assādañca assādato ādīnavañca ādīnavato nissaraṇañca nissaraṇato yathābhūtaṃ pajānanti te vata sāmaṃ vā vedanaṃ parijānissanti, paraṃ vā tathattāya samādapessanti yathā paṭipanno vedanaṃ parijānissatīti – ṭhānametaṃ vijjatī’’ti.

    ഇദമവോച ഭഗവാ. അത്തമനാ തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ ഭാസിതം അഭിനന്ദുന്തി.

    Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.

    മഹാദുക്ഖക്ഖന്ധസുത്തം നിട്ഠിതം തതിയം.

    Mahādukkhakkhandhasuttaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.







    Footnotes:
    1. സങ്ഖായ (ക॰)
    2. ഈരയമാനോ (ക॰), സമ്ഫസ്സമാനോ (ചൂളനി॰ ഖഗ്ഗവിസാണസുത്ത ൧൩൬)
    3. saṅkhāya (ka.)
    4. īrayamāno (ka.), samphassamāno (cūḷani. khaggavisāṇasutta 136)
    5. വാഹേയ്യ (ക॰)
    6. vāheyya (ka.)
    7. അട്ടാവലേപനാ (സ്യാ॰ ക॰)
    8. പകട്ഠിയാപി (സീ॰)
    9. aṭṭāvalepanā (syā. ka.)
    10. pakaṭṭhiyāpi (sī.)
    11. ഖണ്ഡദന്തിം (സീ॰ പീ॰)
    12. പലിതകേസിം
    13. തിലകാഹതഗത്തിം (ബഹൂസു) അട്ഠകഥാ ടീകാ ഓലോകേതബ്ബാ
    14. khaṇḍadantiṃ (sī. pī.)
    15. palitakesiṃ
    16. tilakāhatagattiṃ (bahūsu) aṭṭhakathā ṭīkā oloketabbā
    17. സേയ്യമാനം (ക॰)
    18. seyyamānaṃ (ka.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / മജ്ഝിമനികായ (അട്ഠകഥാ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ൩. മഹാദുക്ഖക്ഖന്ധസുത്തവണ്ണനാ • 3. Mahādukkhakkhandhasuttavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / മജ്ഝിമനികായ (ടീകാ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ൩. മഹാദുക്ഖക്ഖന്ധസുത്തവണ്ണനാ • 3. Mahādukkhakkhandhasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact