| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய (டீகா) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
2. மஹாகோ³ஸிங்க³ஸுத்தவண்ணனா
2. Mahāgosiṅgasuttavaṇṇanā
332. கோசிதே³வாதி கோ³ஸிங்க³ஸாலவனஸாமந்ததோ நிவிட்டே²ஸு யோ கோசி கா³மோ கோ³சரகா³மோ ப⁴விஸ்ஸதி, தஸ்மா அனிப³த்³த⁴பா⁴வதோ கோ³சரகா³மோ ந க³ஹிதோ, வஸனட்டா²னமேவ பரிதீ³பிதங், ததோ ஏவ அரஞ்ஞனிதா³னகங் நாமேதங். ஸப்³ப³த்தா²தி தே³வலோகே மனுஸ்ஸலோகே ச. தி²ரகாரகேஹீதி ஸாஸனே தி²ரபா⁴வகாரகேஹி. ஸவனந்தே ஜாதத்தாதி சதுஸச்சக³ப்³ப⁴ஸ்ஸ த⁴ம்மஸ்ஸவனஸ்ஸ பரியோஸானே அரியாய ஜாதியா ஜாதத்தா. யதா² படிவேத⁴பா³ஹுஸச்சங் இஜ்ஜ²தி, ததா² த⁴ம்மஸ்ஸ ஸவனதோ ஸாவகா . ஸூரியோ விய பா⁴ஸுரகு³ணரங்ஸிதாய மோஹந்த⁴காரவித⁴மனதோ. சந்தோ³ விய ரமணீயமனோஹரஸீதலகு³ணதாய கிலேஸபரிளாஹவூபஸமதோ. ஸாக³ரோ விய க³ம்பீ⁴ரதி²ரவிபுலானேககு³ணதாய டி²தத⁴ம்மஸபா⁴வதோ. கு³ணமஹந்ததாய தே²ரஸ்ஸ அபி⁴ஞ்ஞாததா, கு³ணமஹந்ததா ச ஸுத்தேஸு ஆக³தனயேனேவ ஞாதப்³பா³தி தங் வித்தா²ரதோ த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ந கேவல’’ந்திஆதி³ வுத்தங். ஸீஹனாத³ஸுத்தந்தி மஜ்ஜி²மனிகாயே ஆக³தங் மஹாஸீஹனாத³ஸுத்தங் (ம॰ நி॰ 1.146). தே²ரபஞ்ஹஸுத்தந்தி ஸுத்தனிபாதே அட்ட²கவக்³கே³ ஆக³தங் ஸாரிபுத்தஸுத்தங் (ஸு॰ நி॰ 961-981). தே²ரஸீஹனாத³ஸுத்தந்தி இமஸ்ஸ ச தே²ரஸ்ஸ ஜனபத³சாரிகாய ஸத்து² ஸம்முகா² ஸீஹனாத³ஸுத்தங். அபி⁴னிக்க²மனந்தி தே²ரஸ்ஸேவ மஹதா ஞாதிபரிவட்டேன மஹதா ச போ⁴க³பரிவட்டேன ஸஹ க⁴ராவாஸபரிச்சாகோ³ அபி⁴னிக்க²மனங். ஏஸ நயோ இதோ பரேஸுபி. யதி³த³ந்தி நிபாதோ, யோ அயந்தி அத்தோ².
332.Kocidevāti gosiṅgasālavanasāmantato niviṭṭhesu yo koci gāmo gocaragāmo bhavissati, tasmā anibaddhabhāvato gocaragāmo na gahito, vasanaṭṭhānameva paridīpitaṃ, tato eva araññanidānakaṃ nāmetaṃ. Sabbatthāti devaloke manussaloke ca. Thirakārakehīti sāsane thirabhāvakārakehi. Savanante jātattāti catusaccagabbhassa dhammassavanassa pariyosāne ariyāya jātiyā jātattā. Yathā paṭivedhabāhusaccaṃ ijjhati, tathā dhammassa savanato sāvakā . Sūriyo viya bhāsuraguṇaraṃsitāya mohandhakāravidhamanato. Cando viya ramaṇīyamanoharasītalaguṇatāya kilesapariḷāhavūpasamato. Sāgaro viya gambhīrathiravipulānekaguṇatāya ṭhitadhammasabhāvato. Guṇamahantatāya therassa abhiññātatā, guṇamahantatā ca suttesu āgatanayeneva ñātabbāti taṃ vitthārato dassetuṃ ‘‘na kevala’’ntiādi vuttaṃ. Sīhanādasuttanti majjhimanikāye āgataṃ mahāsīhanādasuttaṃ (ma. ni. 1.146). Therapañhasuttanti suttanipāte aṭṭhakavagge āgataṃ sāriputtasuttaṃ (su. ni. 961-981). Therasīhanādasuttanti imassa ca therassa janapadacārikāya satthu sammukhā sīhanādasuttaṃ. Abhinikkhamananti therasseva mahatā ñātiparivaṭṭena mahatā ca bhogaparivaṭṭena saha gharāvāsapariccāgo abhinikkhamanaṃ. Esa nayo ito paresupi. Yadidanti nipāto, yo ayanti attho.
மஹாபஞ்ஞே பி⁴க்கூ² க³ஹெத்வாதி ஆயஸ்மதோ கிர ஸாரிபுத்தத்தே²ரஸ்ஸ பரிவாரபி⁴க்கூ²பி மஹாபஞ்ஞா ஏவ அஹேஸுங். தா⁴துஸோ ஹி ஸத்தா ஸங்ஸந்த³ந்தி. ஸயங் இத்³தி⁴மாதிஆதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. அயங் பனத்தோ² தா⁴துஸங்யுத்தேன (ஸங்॰ நி॰ 2.99) தீ³பேதப்³போ³ – கி³ஜ்ஜ²கூடபப்³ப³தே கி³லானஸெய்யாய நிஸின்னோ ப⁴க³வா ஆரக்க²த்தா²ய பரிவாரெத்வா வஸந்தேஸு ஸாரிபுத்தமொக்³க³ல்லானாதீ³ஸு ஏகமேகங் அத்தனோ பரிஸாய ஸத்³தி⁴ங் சங்கமந்தங் வோலோகெத்வா பி⁴க்கூ² ஆமந்தேஸி – ‘‘பஸ்ஸத² நோ தும்ஹே, பி⁴க்க²வே, ஸாரிபுத்தங் ஸம்ப³ஹுலேஹி பி⁴க்கூ²ஹி ஸத்³தி⁴ங் சங்கமந்தந்தி. ஏவங், ப⁴ந்தே. ஸப்³பே³ கோ² ஏதே, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கூ² மஹாபஞ்ஞா’’தி ஸப்³ப³ங் வித்தா²ரேதப்³ப³ங்.
Mahāpaññe bhikkhū gahetvāti āyasmato kira sāriputtattherassa parivārabhikkhūpi mahāpaññā eva ahesuṃ. Dhātuso hi sattā saṃsandanti. Sayaṃ iddhimātiādīsupi eseva nayo. Ayaṃ panattho dhātusaṃyuttena (saṃ. ni. 2.99) dīpetabbo – gijjhakūṭapabbate gilānaseyyāya nisinno bhagavā ārakkhatthāya parivāretvā vasantesu sāriputtamoggallānādīsu ekamekaṃ attano parisāya saddhiṃ caṅkamantaṃ voloketvā bhikkhū āmantesi – ‘‘passatha no tumhe, bhikkhave, sāriputtaṃ sambahulehi bhikkhūhi saddhiṃ caṅkamantanti. Evaṃ, bhante. Sabbe kho ete, bhikkhave, bhikkhū mahāpaññā’’ti sabbaṃ vitthāretabbaṃ.
வனந்தேதி உபவனந்தே. மேக⁴வண்ணாயாதி நீலாபா⁴ய. ஸமுத்³த³குச்சி²தோ உக்³க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ விய உபட்டா²னங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். சக்கவாளபப்³ப³தமத்த²கஸமீபே ஆபா⁴ப²ரணவஸேன பவத்தியா ‘‘பாசீனசக்கவாளபப்³ப³தமத்த²கே’’தி வுத்தங், ந சக்கவாளபப்³ப³தமத்த²கே சந்த³மண்ட³லஸ்ஸ விசரணதோ. ததா² ஸதி லோகந்தரிகனிரயேஸுபி சந்தி³மஸூரியானங் ஆபா⁴ ப²ரெய்ய. உப்³பே³த⁴வஸேன ஹி சக்கவாளபப்³ப³தஸ்ஸ வேமஜ்ஜ²தோ சந்தி³மஸூரியா விசரந்தி. ஸாலகுஸுமபபா⁴னங் அதிரத்ததாய வுத்தங் ‘‘லாகா²ரஸேன ஸிஞ்சமானங் வியா’’தி. உபகா³யமானா வியாதி பயிருபாஸனவஸேன உபேச்ச கா³யமானா விய . காய நு கோ² அஜ்ஜ ரதியாதி அஜ்ஜ ஜா²னஸமாபத்திரதியா ஏவ நு கோ², உதா³ஹு த⁴ம்மஸாகச்சா²ரதியா த⁴ம்மதே³ஸனாரதியாதி சிந்தேஸி.
Vananteti upavanante. Meghavaṇṇāyāti nīlābhāya. Samuddakucchito uggacchantassa viya upaṭṭhānaṃ sandhāya vuttaṃ. Cakkavāḷapabbatamatthakasamīpe ābhāpharaṇavasena pavattiyā ‘‘pācīnacakkavāḷapabbatamatthake’’ti vuttaṃ, na cakkavāḷapabbatamatthake candamaṇḍalassa vicaraṇato. Tathā sati lokantarikanirayesupi candimasūriyānaṃ ābhā phareyya. Ubbedhavasena hi cakkavāḷapabbatassa vemajjhato candimasūriyā vicaranti. Sālakusumapabhānaṃ atirattatāya vuttaṃ ‘‘lākhārasena siñcamānaṃ viyā’’ti. Upagāyamānā viyāti payirupāsanavasena upecca gāyamānā viya . Kāya nu kho ajja ratiyāti ajja jhānasamāpattiratiyā eva nu kho, udāhu dhammasākacchāratiyā dhammadesanāratiyāti cintesi.
த்³வே சந்த³மண்ட³லானி விய பரமஸோப⁴க்³க³ப்பத்தாய கந்தியா. த்³வே ஸூரியமண்ட³லானி விய அதிவிய ஸுவிஸுத்³த⁴ஸமுஜ்ஜலாய கு³ணவிபூ⁴தியா. த்³வே ச²த்³த³ந்தனாக³ராஜானோ விய மஹானுபா⁴வதாய. த்³வே ஸீஹா விய தேஜுஸ்ஸத³தாய. த்³வே ப்³யக்³கா⁴ விய அனோலீனவுத்திதாய. ஸப்³ப³பாலிபு²ல்லமேவாதி ஸப்³ப³மேவ ஸமந்ததோ விகஸிதங்.
Dve candamaṇḍalāni viya paramasobhaggappattāya kantiyā. Dve sūriyamaṇḍalāni viya ativiya suvisuddhasamujjalāya guṇavibhūtiyā. Dve chaddantanāgarājāno viya mahānubhāvatāya. Dve sīhā viya tejussadatāya. Dve byagghā viya anolīnavuttitāya. Sabbapāliphullamevāti sabbameva samantato vikasitaṃ.
333. கதா² உபசரதி பவத்ததி எத்தா²தி கதா²உபசாரோ, ஸவனூபசாரோ பதே³ஸோ, தங் கதா²உபசாரங். ரமணீயமேவ ராமணெய்யகங். உஜ்ஜங்க³லேதி லூக²பதே³ஸே கடி²னபதே³ஸே. தோ³ஸேஹி இதா அபக³தாதி தோ³ஸினா த-காரஸ்ஸ ந-காரங் கத்வா. தி³ப்³பா³ மஞ்ஞே க³ந்தா⁴தி தே³வலோகே க³ந்தா⁴ விய. தி³வி ப⁴வாதி தி³ப்³பா³. த்³வே தே²ராதி ஸாரிபுத்தத்தே²ரஆனந்த³த்தே²ரா. ஆனந்த³த்தே²ரோ தாவ மமாயது அகீ²ணாஸவபா⁴வதோ, ஸாரிபுத்தத்தே²ரோ கத²ந்தி? ந இத³ங் மமாயனங் கே³ஹஸ்ஸிதபேமவஸேன, அத² கோ² கு³ணப⁴த்திவஸேனாதி நாயங் தோ³ஸோ.
333. Kathā upacarati pavattati etthāti kathāupacāro, savanūpacāro padeso, taṃ kathāupacāraṃ. Ramaṇīyameva rāmaṇeyyakaṃ. Ujjaṅgaleti lūkhapadese kaṭhinapadese. Dosehi itā apagatāti dosinā ta-kārassa na-kāraṃ katvā. Dibbā maññe gandhāti devaloke gandhā viya. Divi bhavāti dibbā. Dve therāti sāriputtattheraānandattherā. Ānandatthero tāva mamāyatu akhīṇāsavabhāvato, sāriputtatthero kathanti? Na idaṃ mamāyanaṃ gehassitapemavasena, atha kho guṇabhattivasenāti nāyaṃ doso.
அனுமதியா புச்சா² அனுமதிபுச்சா², அனுமதிக்³க³ஹணத்த²ங் புச்ச²னங். தத்த² யஸ்மா அத⁴ம்மிகம்பி வுத்³த⁴ஸ்ஸ அனுமதிங் இதரோ படிக்கி²பிதுங் ந லப⁴தி, தேன ஸா அனுஜானிதப்³பா³வ ஹோதி, தஸ்மா ஸங்க⁴கு²த்³த³கதோ பட்டா²ய அனுமதி புச்சி²தப்³பா³. தேனாஹ ‘‘அனுமதிபுச்சா² நாமேஸா’’திஆதி³. கு²த்³த³கதோ பட்டா²யாதி கணிட்ட²தோ பட்டா²ய. படிபா⁴தி உபட்டா²தீதி படிபா⁴னங், யதா²தி⁴ப்பேதோ அத்தோ², தங் படிபா⁴னங். ஸிகா²ப்பத்தா வேபுல்லப்பத்தா ந ப⁴விஸ்ஸதி பதே³ஸஞாணே டி²தேஹி பா⁴ஸிதத்தா. ஸிகா²ப்பத்தா வேபுல்லப்பத்தா ப⁴விஸ்ஸதி ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணேன ஸங்ஸந்தி³தத்தா. வுத்தமேவத்த²ங் உபமாய விபா⁴வேதுங் ‘‘யதா² ஹீ’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² பச்சத்தி²கா அட்டியந்தி து³க்கா²யந்தி ஏதேனாதி அட்டோ, வினிச்சி²தப்³ப³வோஹாரோ. கா³மபோ⁴ஜகந்தி யஸ்மிங் கா³மே ஸோ உப்பன்னோ, தங் கா³மபோ⁴ஜகங். ஜனபத³போ⁴ஜகந்தி யஸ்மிங் ஜனபதே³ ஸோ உப்பன்னோ, தங் ஜனபத³போ⁴ஜகங். மஹாவினிச்ச²யஅமச்சந்தி யஸ்மிங் ரஜ்ஜே ஸோ ஜனபதோ³, தஸ்ஸ ராஜதா⁴னியங் மஹாவினிச்ச²யஅமச்சங். ஸேனாபதிந்தி யஸ்ஸ ரஞ்ஞோ ஸோ அமச்சோ, தஸ்ஸ ஸேனாபதிங். ததா² உபராஜந்தி . இத³ங் பனெத்த² பகதிசாரித்தவஸேன வுத்தங் உபமெய்யத்தா²னுரூபதோதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். அபராபரங் ந ஸஞ்சரதி வினிச்ச²யனாரஹேன வினிச்சி²தபா⁴வதோ.
Anumatiyā pucchā anumatipucchā, anumatiggahaṇatthaṃ pucchanaṃ. Tattha yasmā adhammikampi vuddhassa anumatiṃ itaro paṭikkhipituṃ na labhati, tena sā anujānitabbāva hoti, tasmā saṅghakhuddakato paṭṭhāya anumati pucchitabbā. Tenāha ‘‘anumatipucchā nāmesā’’tiādi. Khuddakato paṭṭhāyāti kaṇiṭṭhato paṭṭhāya. Paṭibhāti upaṭṭhātīti paṭibhānaṃ, yathādhippeto attho, taṃ paṭibhānaṃ. Sikhāppattā vepullappattā na bhavissati padesañāṇe ṭhitehi bhāsitattā. Sikhāppattā vepullappattā bhavissati sabbaññutaññāṇena saṃsanditattā. Vuttamevatthaṃ upamāya vibhāvetuṃ ‘‘yathā hī’’tiādi vuttaṃ. Tattha paccatthikā aṭṭiyanti dukkhāyanti etenāti aṭṭo, vinicchitabbavohāro. Gāmabhojakanti yasmiṃ gāme so uppanno, taṃ gāmabhojakaṃ. Janapadabhojakanti yasmiṃ janapade so uppanno, taṃ janapadabhojakaṃ. Mahāvinicchayaamaccanti yasmiṃ rajje so janapado, tassa rājadhāniyaṃ mahāvinicchayaamaccaṃ. Senāpatinti yassa rañño so amacco, tassa senāpatiṃ. Tathā uparājanti . Idaṃ panettha pakaticārittavasena vuttaṃ upameyyatthānurūpatoti daṭṭhabbaṃ. Aparāparaṃ na sañcarati vinicchayanārahena vinicchitabhāvato.
பகட்டா²னங் (அ॰ நி॰ டீ॰ 2.4.22) உக்கட்டா²னங் ஸீலாதி³அத்தா²னங் போ³த⁴னதோ, ஸபா⁴வனிருத்திவஸேன பு³த்³தா⁴தீ³ஹி பா⁴ஸிதத்தா ச பகட்டா²னங் வசனப்பப³ந்தா⁴னங் ஆளீதி பாளி, பரியத்தித⁴ம்மோ. புரிமஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ பச்சி²மேன அத்தே²ன அனுஸந்தா⁴னங் அனுஸந்தி⁴. அத்த²முகே²ன பன பாளிபதே³ஸானம்பி அனுஸந்தி⁴ ஹோதியேவ, ஸோ ச புப்³பா³பரானுஸந்தி⁴-புச்சா²னுஸந்தி⁴-அஜ்ஜா²ஸயானுஸந்தி⁴-யதா²னுஸந்தி⁴வஸேன சதுப்³பி³தோ⁴. தங்தங்தே³ஸனானங் பன புப்³பா³பரஸங்ஸந்த³னங் புப்³பா³பரங். பாளிவஸேன அனுஸந்தி⁴வஸேன புப்³பா³பரவஸேனாதி பச்சேகங் யோஜேதப்³ப³ங். உக்³க³ஹிதந்தி ப்³யஞ்ஜனஸோ அத்த²ஸோ ச உத்³த⁴ங் உத்³த⁴ங் க³ஹிதங், பரியாபுணனவஸேன சேவ பரிபுச்சா²வஸேன ச ஹத³யேன க³ஹிதந்தி அத்தோ². வட்டது³க்க²னிஸ்ஸரணத்தி²கேஹி ஸோதப்³ப³தோ ஸுதங், பரியத்தித⁴ம்மோ, தங் தா⁴ரேதீதி ஸுதத⁴ரோ. யோ ஹி ஸுதத⁴ரோ, ஸுதங் தஸ்மிங் பதிட்டி²தங் ஹோதி ஸுப்பதிட்டி²தங், தஸ்மா வுத்தங் ‘‘ஸுதஸ்ஸ ஆதா⁴ரபூ⁴தோ’’தி. தேனாஹ ‘‘யஸ்ஸ ஹீ’’திஆதி³. ஏகபத³ங் ஏகக்க²ரம்பி அவினட்ட²ங் ஹுத்வா ஸன்னிசீயதீதி ஸன்னிசயோ, ஸுதங் ஸன்னிசயோ ஏதஸ்மிந்தி ஸுதஸன்னிசயோ. அஜ்ஜோ²ஸாயாதி அனுபவிஸித்வா. திட்ட²தீதி ந முஸ்ஸதி.
Pakaṭṭhānaṃ (a. ni. ṭī. 2.4.22) ukkaṭṭhānaṃ sīlādiatthānaṃ bodhanato, sabhāvaniruttivasena buddhādīhi bhāsitattā ca pakaṭṭhānaṃ vacanappabandhānaṃ āḷīti pāḷi, pariyattidhammo. Purimassa atthassa pacchimena atthena anusandhānaṃ anusandhi. Atthamukhena pana pāḷipadesānampi anusandhi hotiyeva, so ca pubbāparānusandhi-pucchānusandhi-ajjhāsayānusandhi-yathānusandhivasena catubbidho. Taṃtaṃdesanānaṃ pana pubbāparasaṃsandanaṃ pubbāparaṃ. Pāḷivasena anusandhivasena pubbāparavasenāti paccekaṃ yojetabbaṃ. Uggahitanti byañjanaso atthaso ca uddhaṃ uddhaṃ gahitaṃ, pariyāpuṇanavasena ceva paripucchāvasena ca hadayena gahitanti attho. Vaṭṭadukkhanissaraṇatthikehi sotabbato sutaṃ, pariyattidhammo, taṃ dhāretīti sutadharo. Yo hi sutadharo, sutaṃ tasmiṃ patiṭṭhitaṃ hoti suppatiṭṭhitaṃ, tasmā vuttaṃ ‘‘sutassa ādhārabhūto’’ti. Tenāha ‘‘yassa hī’’tiādi. Ekapadaṃ ekakkharampi avinaṭṭhaṃ hutvā sannicīyatīti sannicayo, sutaṃ sannicayo etasminti sutasannicayo. Ajjhosāyāti anupavisitvā. Tiṭṭhatīti na mussati.
டி²தா பகு³ணாதி பகு³ணா வாசுக்³க³தா. நிச்சலிதந்தி அபரிவத்திதங். ஸங்ஸந்தி³த்வாதி அஞ்ஞேஹி ஸங்ஸந்தி³த்வா. ஸமனுக்³கா³ஹித்வாதி பரிபுச்சா²வஸேன அத்த²ங் ஓகா³ஹெத்வா. பப³ந்த⁴ஸ்ஸ விப³ந்தா⁴பா⁴வதோ க³ங்கா³ஸோதஸதி³ஸங், ‘‘ப⁴வங்க³ஸோதஸதி³ஸ’’ந்தி வா பாடோ², அகித்திமங் ஸுக²ப்பவத்தீதி அத்தோ². ஸுத்தேகதே³ஸஸ்ஸ ஸுத்தஸ்ஸ ச வசஸா பரிசயோ இத⁴ நாதி⁴ப்பேதோ, வக்³கா³தி³வஸேன பன அதி⁴ப்பேதோதி ஆஹ ‘‘ஸுத்தத³ஸக…பே॰… ஸஜ்ஜா²யிதா’’தி, ‘‘த³ஸ ஸுத்தானி க³தானி, த³ஸ வக்³கா³க³தா’’திஆதி³னா ஸல்லக்கெ²த்வா வாசாய ஸஜ்ஜா²யிதாதி அத்தோ². மனஸா அனு அனு பெக்கி²தா பா⁴க³ஸோ நிஜ்ஜா²யிதா சிந்திதா மனஸானுபெக்கி²தா. ரூபக³தங் விய பஞ்ஞாயதீதி ரூபக³தங் விய சக்கு²ஸ்ஸ விபூ⁴தங் ஹுத்வா பஞ்ஞாயதி. ஸுப்படிவித்³தா⁴தி நிஜ்ஜடங் நிக்³கு³ம்ப³ங் கத்வா ஸுட்டு² யாதா²வதோ படிவித்³தா⁴.
Ṭhitā paguṇāti paguṇā vācuggatā. Niccalitanti aparivattitaṃ. Saṃsanditvāti aññehi saṃsanditvā. Samanuggāhitvāti paripucchāvasena atthaṃ ogāhetvā. Pabandhassa vibandhābhāvato gaṅgāsotasadisaṃ, ‘‘bhavaṅgasotasadisa’’nti vā pāṭho, akittimaṃ sukhappavattīti attho. Suttekadesassa suttassa ca vacasā paricayo idha nādhippeto, vaggādivasena pana adhippetoti āha ‘‘suttadasaka…pe… sajjhāyitā’’ti, ‘‘dasa suttāni gatāni, dasa vaggāgatā’’tiādinā sallakkhetvā vācāya sajjhāyitāti attho. Manasā anu anu pekkhitā bhāgaso nijjhāyitā cintitā manasānupekkhitā. Rūpagataṃ viya paññāyatīti rūpagataṃ viya cakkhussa vibhūtaṃ hutvā paññāyati. Suppaṭividdhāti nijjaṭaṃ niggumbaṃ katvā suṭṭhu yāthāvato paṭividdhā.
பஜ்ஜதி அத்தோ² ஞாயதி ஏதேனாதி பத³ங், ததே³வ அத்த²ங் ப்³யஞ்ஜேதீதி ப்³யஞ்ஜனந்தி ஆஹ ‘‘பத³மேவ அத்த²ஸ்ஸ ப்³யஞ்ஜனதோ பத³ப்³யஞ்ஜன’’ந்தி. அக்க²ரபாரிபூரியா பத³ப்³யஞ்ஜனஸ்ஸ பரிமண்ட³லதா, ஸா பன பாரிபூரீ ஏவங் வேதி³தப்³பா³தி ஆஹ ‘‘த³ஸவித⁴ப்³யஞ்ஜனபு³த்³தி⁴யோ அபரிஹாபெத்வா’’தி. அஞ்ஞங் உபாரம்ப⁴கரந்தி யதா²னிக்கி²த்தஸுத்ததோ அஞ்ஞங் தஸ்ஸ அனநுலோமகங் ஸுத்தங் ஆஹரதி. தத³த்த²ங் ஓதாரேதீதி தஸ்ஸ ஆஹடஸுத்தஸ்ஸேவ அத்த²ங் விசாரேதி. தஸ்ஸ கதா² அபரிமண்ட³லா நாம ஹோதி அத்த²ஸ்ஸ அபரிபுண்ணபா⁴வதோ. யதா²னிக்கி²த்தஸ்ஸ ஸுத்தஸ்ஸ அத்த²ஸங்வண்ணனாவஸேனேவ ஸுத்தந்தரம்பி ஆனெந்தோ ப³ஹி ஏகபத³ம்பி ந க³ச்ச²தி நாம. அமக்கெ²ந்தோதி அவினாஸெந்தோ. தங் தங் அத்த²ங் ஸுட்டு² வவத்தி²தங் கத்வா த³ஸ்ஸெந்தோ துலிகாய பரிச்சி²ந்த³ந்தோ விய. க³ம்பீ⁴ரதரமத்த²ங் க³மெந்தோ க³ம்பீ⁴ரமாதிகாய உத³கங் பேஸெந்தோ விய. உத்தானமாதிகாய ஹி மரியாத³ங் ஒத்த²ரித்வா உத³கங் அஞ்ஞதா² க³ச்செ²ய்ய. ஏகங்யேவ பத³ங் அனேகேஹி பரியாயேஹி புனப்புனங் ஸங்வண்ணெந்தோ பத³ங் கொட்டெந்தோ ஸிந்த⁴வாஜானீயோ விய. ஸோ ஹி வக்³கி³தாய க³தியா பதே³ பத³ங் கொட்டெந்தோ க³ச்ச²தி. கதா²மக்³கே³ன தஸ்ஸ கதா² பரிமண்ட³லா நாம ஹோதி த⁴ம்மதோ அத்த²தோ அனுஸந்தி⁴தோ புப்³பா³பரதோ ஆசரியுக்³க³ஹதோதி ஸப்³ப³ஸோ பரிபுண்ணபா⁴வதோ.
Pajjati attho ñāyati etenāti padaṃ, tadeva atthaṃ byañjetīti byañjananti āha ‘‘padameva atthassa byañjanato padabyañjana’’nti. Akkharapāripūriyā padabyañjanassa parimaṇḍalatā, sā pana pāripūrī evaṃ veditabbāti āha ‘‘dasavidhabyañjanabuddhiyo aparihāpetvā’’ti. Aññaṃ upārambhakaranti yathānikkhittasuttato aññaṃ tassa ananulomakaṃ suttaṃ āharati. Tadatthaṃ otāretīti tassa āhaṭasuttasseva atthaṃ vicāreti. Tassa kathā aparimaṇḍalā nāma hoti atthassa aparipuṇṇabhāvato. Yathānikkhittassa suttassa atthasaṃvaṇṇanāvaseneva suttantarampi ānento bahi ekapadampi na gacchati nāma. Amakkhentoti avināsento. Taṃ taṃ atthaṃ suṭṭhu vavatthitaṃ katvā dassento tulikāya paricchindanto viya. Gambhīrataramatthaṃ gamento gambhīramātikāya udakaṃ pesento viya. Uttānamātikāya hi mariyādaṃ ottharitvā udakaṃ aññathā gaccheyya. Ekaṃyeva padaṃ anekehi pariyāyehi punappunaṃ saṃvaṇṇento padaṃ koṭṭento sindhavājānīyo viya. So hi vaggitāya gatiyā pade padaṃ koṭṭento gacchati. Kathāmaggena tassa kathā parimaṇḍalā nāma hoti dhammato atthato anusandhito pubbāparato ācariyuggahatoti sabbaso paripuṇṇabhāvato.
அனுப்பப³ந்தே⁴ஹீதி விஸ்ஸட்டே²ஹி ஆஸஜ்ஜமானேஹி. நாதிஸீக⁴ங் நாதிஸணிகங் நிரந்தரங் ஏகரஸஞ்ச கத்வா பரிஸாய அஜ்ஜா²ஸயானுரூபங் த⁴ம்மங் கதெ²ந்தோ விஸ்ஸட்டா²ய கதா²ய கதே²தி நாம, ந அஞ்ஞதா²தி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘யோ பி⁴க்கூ²’’திஆதி³மாஹ. அரணிங் மந்தெ²ந்தோ விய, உண்ஹகா²த³னீயங் கா²த³ந்தோ வியாதி ஸீக⁴ங் ஸீக⁴ங் கத²னஸ்ஸ உதா³ஹரணங், க³ஹிதங் க³ஹிதமேவாதிஆதி³ லங்கெ⁴த்வா கத²னஸ்ஸ. புராணபண்ணந்தரேஸு ஹி பரிபாதியமானகோ³தா⁴ கதா³சி தி³ஸ்ஸதி, ஏவமேகச்சஸ்ஸ அத்த²வண்ணனா கத்த²சி ந தி³ஸ்ஸதி. ஓஹாயாதி ட²பெத்வா. யோபீதிஆதி³னா ஏகரூபேன கதா²ய அகத²னங் த³ஸ்ஸேதி. பேதக்³கி³ நிஜ்ஜா²மதண்ஹிகபேதஸ்ஸ முக²தோ நிச்ச²ரணகஅக்³கி³. வித்தா²யதீதி அப்படிதானதமாபஜ்ஜதி. கேனசி ரோகே³ன து³க்க²ங் பத்தோ விய நித்து²னந்தோ. கந்த³ந்தோ வியாதி உக்குட்டி²ங் கரொந்தோ விய. அப்பப³ந்தா⁴ நாம ஹோதி ஸுகே²ன அப்பவத்தபா⁴வதோ. ஆசரியேஹி தி³ன்னநயே டி²தோதி ஆசரியுக்³க³ஹங் அமுஞ்சந்தோ, யதா² ச ஆசரியா தங் தங் ஸுத்தங் ஸங்வண்ணேஸுங், தேனேவ நயேன ஸங்வண்ணெந்தோதி அத்தோ². அச்சி²ன்னதா⁴ரங் கத்வாதி ‘‘நாதிஸீக⁴ங் நாதிஸணிக’’ந்திஆதி³னா ஹெட்டா² வுத்தனயேன அவிச்சி²ன்னங் கதா²பப³ந்த⁴ங் கத்வா. அனுஸயஸமுக்³கா⁴தாயாதி இமினா தஸ்ஸா கதா²ய அரஹத்தபரியோஸானதங் த³ஸ்ஸேதி . ஏவரூபேனாதி நயித³ங் ஏகவசனங் தத்தகவஸேன க³ஹேதப்³ப³ங், அத² கோ² லக்க²ணே பவத்தந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ததா²ரூபேனேவ பி⁴க்கு²ஸதேன பி⁴க்கு²ஸஹஸ்ஸேன வா’’தி வுத்தங். பல்லங்கேனாதி பல்லங்கபதே³ஸேன, பல்லங்காஸனந்தேனாதி அத்தோ². இமினா நயேனாதி வாரந்தரஸாதா⁴ரணங் அத்த²ங் அதிதி³ஸதி, அஸாதா⁴ரணங் பன வக்க²தேவாதி.
Anuppabandhehīti vissaṭṭhehi āsajjamānehi. Nātisīghaṃ nātisaṇikaṃ nirantaraṃ ekarasañca katvā parisāya ajjhāsayānurūpaṃ dhammaṃ kathento vissaṭṭhāya kathāya katheti nāma, na aññathāti dassento ‘‘yo bhikkhū’’tiādimāha. Araṇiṃ manthento viya, uṇhakhādanīyaṃ khādanto viyāti sīghaṃ sīghaṃ kathanassa udāharaṇaṃ, gahitaṃ gahitamevātiādi laṅghetvā kathanassa. Purāṇapaṇṇantaresu hi paripātiyamānagodhā kadāci dissati, evamekaccassa atthavaṇṇanā katthaci na dissati. Ohāyāti ṭhapetvā. Yopītiādinā ekarūpena kathāya akathanaṃ dasseti. Petaggi nijjhāmataṇhikapetassa mukhato niccharaṇakaaggi. Vitthāyatīti appaṭitānatamāpajjati. Kenaci rogena dukkhaṃ patto viya nitthunanto. Kandanto viyāti ukkuṭṭhiṃ karonto viya. Appabandhā nāma hoti sukhena appavattabhāvato. Ācariyehi dinnanaye ṭhitoti ācariyuggahaṃ amuñcanto, yathā ca ācariyā taṃ taṃ suttaṃ saṃvaṇṇesuṃ, teneva nayena saṃvaṇṇentoti attho. Acchinnadhāraṃ katvāti ‘‘nātisīghaṃ nātisaṇika’’ntiādinā heṭṭhā vuttanayena avicchinnaṃ kathāpabandhaṃ katvā. Anusayasamugghātāyāti iminā tassā kathāya arahattapariyosānataṃ dasseti . Evarūpenāti nayidaṃ ekavacanaṃ tattakavasena gahetabbaṃ, atha kho lakkhaṇe pavattanti dassento ‘‘tathārūpeneva bhikkhusatena bhikkhusahassena vā’’ti vuttaṃ. Pallaṅkenāti pallaṅkapadesena, pallaṅkāsanantenāti attho. Iminā nayenāti vārantarasādhāraṇaṃ atthaṃ atidisati, asādhāraṇaṃ pana vakkhatevāti.
334. ஆரமதி ஏதேனாதி ஆராமோ.
334. Āramati etenāti ārāmo.
335. து⁴வஸேவனந்தி நியதஸேவிதங். பாஸாத³பரிவேணேதி பாஸாத³ங்க³ணே. நாபி⁴யா பதிட்டி²தானந்தி நாபி⁴யா பூ⁴மியங் பதிட்டி²தானங். அரந்தரானீதி அரவிவரானி தங்தங்அரானங் வேமஜ்ஜ²ட்டா²னானி.
335.Dhuvasevananti niyatasevitaṃ. Pāsādapariveṇeti pāsādaṅgaṇe. Nābhiyā patiṭṭhitānanti nābhiyā bhūmiyaṃ patiṭṭhitānaṃ. Arantarānīti aravivarāni taṃtaṃarānaṃ vemajjhaṭṭhānāni.
336. ஸமாதி³ன்னஅரஞ்ஞது⁴தங்கோ³ ஆரஞ்ஞிகோ, ந அரஞ்ஞவாஸமத்தேன.
336.Samādinnaaraññadhutaṅgo āraññiko, na araññavāsamattena.
337. ந ஓஸாதெ³ந்தீதி ந அவஸாதெ³ந்தி, ந அவஸாத³னாபெக்கா² அஞ்ஞமஞ்ஞங் பஞ்ஹங் புச்ச²ந்தீதி அத்தோ². பவத்தினீதி பகு³ணா.
337.Naosādentīti na avasādenti, na avasādanāpekkhā aññamaññaṃ pañhaṃ pucchantīti attho. Pavattinīti paguṇā.
338. லோகுத்தரா விஹாரஸமாபத்தி நாம தே²ரஸ்ஸ அரஹத்தப²லஸமாபத்தியோ, பரியாயதோ பன நிரோத⁴ஸமாபத்திபி வேதி³தப்³பா³.
338.Lokuttarā vihārasamāpatti nāma therassa arahattaphalasamāpattiyo, pariyāyato pana nirodhasamāpattipi veditabbā.
339. ஸாது⁴காரோ ஆனந்த³த்தே²ரஸ்ஸ தி³ன்னோ. தேனாஹ ப⁴க³வா ‘‘யதா² தங் ஆனந்தோ³வ ஸம்மா ப்³யாகரமானோ ப்³யாகரெய்யா’’திஆதி³. ஸம்மாதி ஸுட்டு², யதா²அஜ்ஜா²ஸயந்தி அதி⁴ப்பாயோ. யேன ஹி யங் யதா²சித்தங் கதி²தங், தங் ஸம்மா கதி²தங் நாம ஹோதி. ஸம்பத்தவஸேன ஹி யதா²காரீ ததா²வாதீ³ ஸோப⁴தி. தேனாஹ ‘‘அத்தனோ அனுச்ச²விகமேவா’’திஆதி³. ப³ஹுஸ்ஸுதோ பி⁴க்கு² தத்த² தத்த² ஸுத்தே ஸீலாதீ³னங் ஆக³தட்டா²னே தேஸங் ஸுவிதி³தத்தா யதா²னுஸிட்ட²ங் படிபஜ்ஜமானோ தானி பரிபூரேதீதி ஆஹ ‘‘ஸீலஸ்ஸ ஆக³தட்டா²னே’’திஆதி³. மக்³கா³தி³பஸவனாய விபஸ்ஸனாக³ப்³ப⁴ங் க³ண்ஹாபெத்வா பரிபாகங் க³மெத்வாதி அத்தோ².
339.Sādhukāro ānandattherassa dinno. Tenāha bhagavā ‘‘yathā taṃ ānandova sammā byākaramāno byākareyyā’’tiādi. Sammāti suṭṭhu, yathāajjhāsayanti adhippāyo. Yena hi yaṃ yathācittaṃ kathitaṃ, taṃ sammā kathitaṃ nāma hoti. Sampattavasena hi yathākārī tathāvādī sobhati. Tenāha ‘‘attano anucchavikamevā’’tiādi. Bahussuto bhikkhu tattha tattha sutte sīlādīnaṃ āgataṭṭhāne tesaṃ suviditattā yathānusiṭṭhaṃ paṭipajjamāno tāni paripūretīti āha ‘‘sīlassa āgataṭṭhāne’’tiādi. Maggādipasavanāya vipassanāgabbhaṃ gaṇhāpetvā paripākaṃ gametvāti attho.
340. ‘‘ஏஸேவ நயோ’’தி அதிதே³ஸவஸேன ஸங்கே²பதோ வுத்தமத்த²ங் விவரந்தோ ‘‘ஆயஸ்மா ஹி ரேவதோ’’திஆதி³மாஹ.
340. ‘‘Eseva nayo’’ti atidesavasena saṅkhepato vuttamatthaṃ vivaranto ‘‘āyasmā hi revato’’tiādimāha.
342. அபரேபி நானப்பகாரே கிலேஸேதி அபரேபி நானப்பகாரே தோ³ஸமோஹாதி³கிலேஸே. து⁴னித்வாதி வித⁴மெத்வா.
342.Aparepinānappakāre kileseti aparepi nānappakāre dosamohādikilese. Dhunitvāti vidhametvā.
343. ஆயஸ்மா மஹாமொக்³க³ல்லானோ ஏவங் ப்³யாகாஸீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸகலம்பி சக்கு²விஞ்ஞாணவீதி²க³தங் சித்தங் சக்கு²விஞ்ஞாணந்தி அக்³க³ஹெத்வா சக்கு²ஸன்னிஸ்ஸிதமேவ பன விஞ்ஞாணங் சக்கு²விஞ்ஞாணங், தத³னந்தரங் ஸம்படிச்ச²னங், தத³னந்தரங் ஸந்தீரணந்திஆதி³னா ஸண்ஹங் ஸுகு²மங் அதிஇத்தரக²ணவந்தங் சித்தந்தரங் சித்தனானத்தங். க²ந்தா⁴தீ³னஞ்ச நானத்தஸங்கா²தங் க²ந்த⁴ந்தராதி³. பத²வீகஸிணே பட²மஜ்ஜா²னங் ஸமாபஜ்ஜித்வா ததே²வ ததியங் ஜா²னந்திஆதி³னா ஆரம்மணங் அனுக்கமித்வா ஜா²னஸ்ஸேவ ஏகந்தரிகபா⁴வேன உக்கமனங் ஜா²னோக்கந்திகங் நாம. பத²வீகஸிணே பட²மங் ஜா²னங் ஸமாபஜ்ஜித்வா புன ததே³வ தேஜோகஸிணேதிஆதி³னா ஜா²னங் அனுக்கமித்வா ஆரம்மணஸ்ஸேவ ஏகந்தரிகபா⁴வேன உக்கமனங் ஆரம்மணோக்கந்திகங் நாம. ‘‘பட²மஜ்ஜா²னங் பஞ்சங்கி³க’’ந்திஆதி³னா யாவ நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனங் து³வங்கி³கந்தி ஜா²னங்க³மத்தஸ்ஸேவ வவத்தா²பனங் அங்க³வவத்தா²னங். ‘‘இத³ங் பத²வீகஸிணங்…பே॰… இத³ங் ஓதா³தகஸிண’’ந்தி ஆரம்மணமத்தஸ்ஸேவ வவத்தா²பனங் ஆரம்மணவவத்தா²னங். பத²வீகஸிணே பட²மங் ஜா²னங் ஸமாபஜ்ஜித்வா தத்தே²வ இதரேஸம்பி ஸமாபஜ்ஜனங் அங்க³ஸங்கந்தி. பத²வீகஸிணே பட²மங் ஜா²னங் ஸமாபஜ்ஜித்வா ததே³வ ஆபோகஸிணேதி ஏவங் ஸப்³ப³கஸிணேஸு ஏகஸ்ஸேவ ஜா²னஸ்ஸ ஸமாபஜ்ஜனங் ஆரம்மணஸங்கந்தி. ஏகதோவட்³ட⁴னங் உப⁴தோவட்³ட⁴னந்தி இத³ங் க²ந்தா⁴தி³தே³ஸனாயங் லப்³ப⁴தி. அபி⁴த⁴ம்மபா⁴ஜனீயே ஹி வேத³னாக்க²ந்த⁴ங் பா⁴ஜெந்தோ ப⁴க³வா திகே க³ஹெத்வா து³கேஸு பக்கி²பி, து³கே க³ஹெத்வா திகேஸு பக்கி²பி, இத³ங் ஏகதோவட்³ட⁴னங். திகே ச து³கே ச உப⁴தோவட்³ட⁴னநீஹாரேன கதே²ஸி, இத³ங் உப⁴தோவட்³ட⁴னங். ஏவங் ஸேஸக²ந்தே⁴ஸு தா⁴தாயதனாதீ³ஸு ச யதா²ரஹங் விப⁴ங்க³ப்பகரணே (விப⁴॰ 32-33; 155-156, 183-184) அபி⁴த⁴ம்மபா⁴ஜனீயே ஆக³தனயேன வேதி³தப்³ப³ங். தேனாஹ ‘‘ஆபி⁴த⁴ம்மிகத⁴ம்மகதி²கஸ்ஸேவ பாகட’’ந்தி. க²ந்தா⁴தீ³ஸு ஸபா⁴வத⁴ம்மேஸு தீஸு லக்க²ணேஸு பஞ்ஞத்தியங் ஸமயந்தரேஸு ச கோஸல்லாபா⁴வதோ அயங் ஸகவாதோ³ அயங் பரவாதோ³தி ந ஜானாதி. ததோ ஏவ ஸகவாத³ங்…பே॰… த⁴ம்மந்தரங் விஸங்வாதே³தி. க²ந்தா⁴தீ³ஸு பன குஸலதாய ஆபி⁴த⁴ம்மிகோ ஸகவாத³ங்…பே॰… ந விஸங்வாதே³தி.
343. Āyasmā mahāmoggallāno evaṃ byākāsīti sambandho. Sakalampi cakkhuviññāṇavīthigataṃ cittaṃ cakkhuviññāṇanti aggahetvā cakkhusannissitameva pana viññāṇaṃ cakkhuviññāṇaṃ, tadanantaraṃ sampaṭicchanaṃ, tadanantaraṃ santīraṇantiādinā saṇhaṃ sukhumaṃ atiittarakhaṇavantaṃ cittantaraṃ cittanānattaṃ. Khandhādīnañca nānattasaṅkhātaṃ khandhantarādi. Pathavīkasiṇe paṭhamajjhānaṃ samāpajjitvā tatheva tatiyaṃ jhānantiādinā ārammaṇaṃ anukkamitvā jhānasseva ekantarikabhāvena ukkamanaṃ jhānokkantikaṃ nāma. Pathavīkasiṇe paṭhamaṃ jhānaṃ samāpajjitvā puna tadeva tejokasiṇetiādinā jhānaṃ anukkamitvā ārammaṇasseva ekantarikabhāvena ukkamanaṃ ārammaṇokkantikaṃ nāma. ‘‘Paṭhamajjhānaṃ pañcaṅgika’’ntiādinā yāva nevasaññānāsaññāyatanaṃ duvaṅgikanti jhānaṅgamattasseva vavatthāpanaṃ aṅgavavatthānaṃ. ‘‘Idaṃ pathavīkasiṇaṃ…pe… idaṃ odātakasiṇa’’nti ārammaṇamattasseva vavatthāpanaṃ ārammaṇavavatthānaṃ. Pathavīkasiṇe paṭhamaṃ jhānaṃ samāpajjitvā tattheva itaresampi samāpajjanaṃ aṅgasaṅkanti. Pathavīkasiṇe paṭhamaṃ jhānaṃ samāpajjitvā tadeva āpokasiṇeti evaṃ sabbakasiṇesu ekasseva jhānassa samāpajjanaṃ ārammaṇasaṅkanti. Ekatovaḍḍhanaṃ ubhatovaḍḍhananti idaṃ khandhādidesanāyaṃ labbhati. Abhidhammabhājanīye hi vedanākkhandhaṃ bhājento bhagavā tike gahetvā dukesu pakkhipi, duke gahetvā tikesu pakkhipi, idaṃ ekatovaḍḍhanaṃ. Tike ca duke ca ubhatovaḍḍhananīhārena kathesi, idaṃ ubhatovaḍḍhanaṃ. Evaṃ sesakhandhesu dhātāyatanādīsu ca yathārahaṃ vibhaṅgappakaraṇe (vibha. 32-33; 155-156, 183-184) abhidhammabhājanīye āgatanayena veditabbaṃ. Tenāha ‘‘ābhidhammikadhammakathikasseva pākaṭa’’nti. Khandhādīsu sabhāvadhammesu tīsu lakkhaṇesu paññattiyaṃ samayantaresu ca kosallābhāvato ayaṃ sakavādo ayaṃ paravādoti na jānāti. Tato eva sakavādaṃ…pe… dhammantaraṃ visaṃvādeti. Khandhādīsu pana kusalatāya ābhidhammiko sakavādaṃ…pe… na visaṃvādeti.
344. சித்தங் அத்தனோ வஸே வத்தேதுங் ஸக்கோதி படிஸங்கா²னபா⁴வனாப³லேஹி பரிக்³க³ண்ஹனஸமத்த²த்தா. இதா³னி தமத்த²ங் ப்³யதிரேகதோ அன்வயதோ ச விபா⁴வேதுங் ‘‘து³ப்பஞ்ஞோ ஹீ’’திஆதி³மாஹ. தத்த² ஸப்³பா³னஸ்ஸாதி ஸப்³பா³னி அஸ்ஸ. விஸேவிதவிப்ப²ந்தி³தானீதி கிலேஸவிஸூகாயிகானி சேவ து³ச்சரிதவிப்ப²ந்தி³தானி ச. ப⁴ஞ்ஜித்வாதி மத்³தி³த்வா. ப³ஹீதி கம்மட்டா²னதோ ப³ஹி புது²த்தாரம்மணே.
344.Cittaṃattano vase vattetuṃ sakkoti paṭisaṅkhānabhāvanābalehi pariggaṇhanasamatthattā. Idāni tamatthaṃ byatirekato anvayato ca vibhāvetuṃ ‘‘duppañño hī’’tiādimāha. Tattha sabbānassāti sabbāni assa. Visevitavipphanditānīti kilesavisūkāyikāni ceva duccaritavipphanditāni ca. Bhañjitvāti madditvā. Bahīti kammaṭṭhānato bahi puthuttārammaṇe.
345. பரியாயேனாதி எத்த² பரியாய-ஸத்³தோ³ ‘‘அத்தி² க்²வேஸ, ப்³ராஹ்மண, பரியாயோ’’திஆதீ³ஸு (அ॰ நி॰ 8.11; பாரா॰ 3-9) விய காரணத்தோ²தி ஆஹ ‘‘ஸோப⁴னகாரணங் அத்தீ²’’தி. யதி³ ப⁴க³வா – ‘‘இத⁴, ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு² பச்சா²ப⁴த்தங் பிண்ட³பாதபடிக்கந்தோ’’திஆதி³னா அத்தனோ மஹாபோ³தி⁴பல்லங்கங் ஸந்தா⁴யாஹ, ஏவங் ஸந்தே ஸம்மாஸம்பு³த்³தே⁴ஹேவ ஸங்கா⁴ராமோ ஸோபே⁴தப்³போ³, ந அஞ்ஞேஹீதி ஆபன்னந்தி ஆஹ ‘‘அபிச பச்சி²மங் ஜனத’’ந்திஆதி³. நிப்³பா³னத்தா²ய படிபத்திஸாரங் ஏதஸ்ஸாதி படிபத்திஸாரோ, தங் படிபத்திஸாரங். நிப்பரியாயேனேவாதி கேனசி பரியாயேன லேஸேன வினா முக்²யேன நயேனேவ. யோ ‘‘அரஹத்தங் அப்பத்வா ந வுட்ட²ஹிஸ்ஸாமீ’’தி த³ள்ஹஸமாதா³னங் கத்வா நிஸின்னோ தங் அதி⁴க³ந்த்வாவ உட்ட²ஹதி. ஏவரூபேன இத³ங் கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோப⁴தி, ஸாஸனே ஸப்³பா³ரம்பா⁴னங் தத³த்த²த்தாதி அத்தோ². ஆஸவக்க²யாவஹங் படிபத்திங் ஆரபி⁴த்வா ஆஸவக்க²யேனேவ தே³ஸனாய பரியோஸாபிதத்தா யதா²னுஸந்தி⁴னாவ தே³ஸனங் நிட்ட²பேஸீதி.
345.Pariyāyenāti ettha pariyāya-saddo ‘‘atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo’’tiādīsu (a. ni. 8.11; pārā. 3-9) viya kāraṇatthoti āha ‘‘sobhanakāraṇaṃ atthī’’ti. Yadi bhagavā – ‘‘idha, sāriputta, bhikkhu pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto’’tiādinā attano mahābodhipallaṅkaṃ sandhāyāha, evaṃ sante sammāsambuddheheva saṅghārāmo sobhetabbo, na aññehīti āpannanti āha ‘‘apica pacchimaṃ janata’’ntiādi. Nibbānatthāya paṭipattisāraṃ etassāti paṭipattisāro, taṃ paṭipattisāraṃ. Nippariyāyenevāti kenaci pariyāyena lesena vinā mukhyena nayeneva. Yo ‘‘arahattaṃ appatvā na vuṭṭhahissāmī’’ti daḷhasamādānaṃ katvā nisinno taṃ adhigantvāva uṭṭhahati. Evarūpena idaṃ gosiṅgasālavanaṃ sobhati, sāsane sabbārambhānaṃ tadatthattāti attho. Āsavakkhayāvahaṃ paṭipattiṃ ārabhitvā āsavakkhayeneva desanāya pariyosāpitattā yathānusandhināva desanaṃ niṭṭhapesīti.
மஹாகோ³ஸிங்க³ஸுத்தவண்ணனாய லீனத்த²ப்பகாஸனா ஸமத்தா.
Mahāgosiṅgasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய • Majjhimanikāya / 2. மஹாகோ³ஸிங்க³ஸுத்தங் • 2. Mahāgosiṅgasuttaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (அட்ட²கதா²) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 2. மஹாகோ³ஸிங்க³ஸுத்தவண்ணனா • 2. Mahāgosiṅgasuttavaṇṇanā
