Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தீ³க⁴ நிகாய (அட்ட²கதா²) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) |
6. மஹாகோ³விந்த³ஸுத்தவண்ணனா
6. Mahāgovindasuttavaṇṇanā
293. ஏவங் மே ஸுதந்தி மஹாகோ³விந்த³ஸுத்தங். தத்ராயமனுத்தானபத³வண்ணனா – பஞ்சஸிகோ²தி பஞ்சசூளோ பஞ்சகுண்ட³லிகோ. ஸோ கிர மனுஸ்ஸபதே² புஞ்ஞகம்மகரணகாலே த³ஹரோ பஞ்சசூளகதா³ரககாலே வச்ச²பாலகஜெட்ட²கோ ஹுத்வா அஞ்ஞேபி தா³ரகே க³ஹெத்வா ப³ஹிகா³மே சதுமக்³க³ட்டா²னேஸு ஸாலங் கரொந்தோ பொக்க²ரணிங் க²ணந்தோ ஸேதுங் ப³ந்த⁴ந்தோ விஸமங் மக்³க³ங் ஸமங் கரொந்தோ யானானங் அக்க²படிகா⁴தனருக்கே² ஹரந்தோதி ஏவரூபானி புஞ்ஞானி கரொந்தோ விசரித்வா த³ஹரோவ காலமகாஸி. தஸ்ஸ ஸோ அத்தபா⁴வோ இட்டோ² கந்தோ மனாபோ அஹோஸி. ஸோ காலங் கத்வா சாதுமஹாராஜிகதே³வலோகே நவுதிவஸ்ஸஸதஸஹஸ்ஸப்பமாணங் ஆயுங் க³ஹெத்வா நிப்³ப³த்தி. தஸ்ஸ திகா³வுதப்பமாணோ ஸுவண்ணக்க²ந்த⁴ஸதி³ஸோ அத்தபா⁴வோ அஹோஸி. ஸோ ஸகடஸஹஸ்ஸமத்தங் ஆப⁴ரணங் பஸாதெ⁴த்வா நவகும்ப⁴மத்தே க³ந்தே⁴ விலிம்பித்வா தி³ப்³ப³ரத்தவத்த²த⁴ரோ ரத்தஸுவண்ணகண்ணிகங் பிளந்தி⁴த்வா பஞ்சஹி குண்ட³லகேஹி பிட்டி²யங் வத்தமானேஹி பஞ்சசூளகதா³ரகபரிஹாரேனேவ விசரதி. தேனேதங் ‘‘பஞ்சஸிகோ²’’ த்வேவ ஸஞ்ஜானந்தி.
293.Evaṃme sutanti mahāgovindasuttaṃ. Tatrāyamanuttānapadavaṇṇanā – pañcasikhoti pañcacūḷo pañcakuṇḍaliko. So kira manussapathe puññakammakaraṇakāle daharo pañcacūḷakadārakakāle vacchapālakajeṭṭhako hutvā aññepi dārake gahetvā bahigāme catumaggaṭṭhānesu sālaṃ karonto pokkharaṇiṃ khaṇanto setuṃ bandhanto visamaṃ maggaṃ samaṃ karonto yānānaṃ akkhapaṭighātanarukkhe harantoti evarūpāni puññāni karonto vicaritvā daharova kālamakāsi. Tassa so attabhāvo iṭṭho kanto manāpo ahosi. So kālaṃ katvā cātumahārājikadevaloke navutivassasatasahassappamāṇaṃ āyuṃ gahetvā nibbatti. Tassa tigāvutappamāṇo suvaṇṇakkhandhasadiso attabhāvo ahosi. So sakaṭasahassamattaṃ ābharaṇaṃ pasādhetvā navakumbhamatte gandhe vilimpitvā dibbarattavatthadharo rattasuvaṇṇakaṇṇikaṃ piḷandhitvā pañcahi kuṇḍalakehi piṭṭhiyaṃ vattamānehi pañcacūḷakadārakaparihāreneva vicarati. Tenetaṃ ‘‘pañcasikho’’ tveva sañjānanti.
அபி⁴க்கந்தாய ரத்தியாதி அபி⁴க்கந்தாய கீ²ணாய ரத்தியா, ஏககொட்டா²ஸங் அதீதாயாதி அத்தோ². அபி⁴க்கந்தவண்ணோதி அதிஇட்ட²கந்தமனாபவண்ணோ. பகதியாபி ஹேஸ கந்தவண்ணோ, அலங்கரித்வா ஆக³தத்தா பன அபி⁴க்கந்தவண்ணோ அஹோஸி. கேவலகப்பந்தி அனவஸேஸங் ஸமந்ததோ. அனவஸேஸத்தோ² எத்த² கேவலஸத்³தோ³. கேவலபரிபுண்ணந்தி எத்த² விய. ஸமந்ததோ அத்தோ² கப்பஸத்³தோ³, கேவலகப்பங் ஜேதவனந்திஆதீ³ஸு விய. ஓபா⁴ஸெத்வாதி ஆபா⁴ய ப²ரித்வா, சந்தி³மா விய ஸூரியோ விய ச ஏகோபா⁴ஸங் ஏகபஜ்ஜோதங் கரித்வாதி அத்தோ².
Abhikkantāya rattiyāti abhikkantāya khīṇāya rattiyā, ekakoṭṭhāsaṃ atītāyāti attho. Abhikkantavaṇṇoti atiiṭṭhakantamanāpavaṇṇo. Pakatiyāpi hesa kantavaṇṇo, alaṅkaritvā āgatattā pana abhikkantavaṇṇo ahosi. Kevalakappanti anavasesaṃ samantato. Anavasesattho ettha kevalasaddo. Kevalaparipuṇṇanti ettha viya. Samantato attho kappasaddo, kevalakappaṃ jetavanantiādīsu viya. Obhāsetvāti ābhāya pharitvā, candimā viya sūriyo viya ca ekobhāsaṃ ekapajjotaṃ karitvāti attho.
தே³வஸபா⁴வண்ணனா
Devasabhāvaṇṇanā
294. ஸுத⁴ம்மாயங் ஸபா⁴யந்தி ஸுத⁴ம்மாய நாம இத்தி²யா ரதனமத்தகண்ணிகருக்க²னிஸ்ஸந்தே³ன நிப்³ப³த்தஸபா⁴யங் . தஸ்ஸா கிர ப²லிகமயா பூ⁴மி, மணிமயா ஆணியோ , ஸுவண்ணமயா த²ம்பா⁴, ரஜதமயா த²ம்ப⁴க⁴டிகா ச ஸங்கா⁴தா ச, பவாளமயானி வாளரூபானி, ஸத்தரதனமயா கோ³பானஸியோ ச பக்க²பாஸகா ச முக²வட்டி ச, இந்த³னீலஇட்ட²காஹி ச²த³னங், ஸோவண்ணமயங் ச²த³னபீட²ங், ரஜதமயா தூ²பிகா, ஆயாமதோ ச வித்தா²ரதோ ச தீணி யோஜனஸதானி, பரிக்கே²பதோ நவயோஜனஸதானி, உப்³பே³த⁴தோ பஞ்சயோஜனஸதானி, ஏவரூபாயங் ஸுத⁴ம்மாயங் ஸபா⁴யங்.
294.Sudhammāyaṃ sabhāyanti sudhammāya nāma itthiyā ratanamattakaṇṇikarukkhanissandena nibbattasabhāyaṃ . Tassā kira phalikamayā bhūmi, maṇimayā āṇiyo , suvaṇṇamayā thambhā, rajatamayā thambhaghaṭikā ca saṅghātā ca, pavāḷamayāni vāḷarūpāni, sattaratanamayā gopānasiyo ca pakkhapāsakā ca mukhavaṭṭi ca, indanīlaiṭṭhakāhi chadanaṃ, sovaṇṇamayaṃ chadanapīṭhaṃ, rajatamayā thūpikā, āyāmato ca vitthārato ca tīṇi yojanasatāni, parikkhepato navayojanasatāni, ubbedhato pañcayojanasatāni, evarūpāyaṃ sudhammāyaṃ sabhāyaṃ.
த⁴தரட்டோ²திஆதீ³ஸு த⁴தரட்டோ² க³ந்த⁴ப்³ப³ராஜா க³ந்த⁴ப்³ப³தே³வதானங் கோடிஸதஸஹஸ்ஸேன பரிவுதோ கோடிஸதஸஹஸ்ஸஸுவண்ணமயானி ப²லகானி ச ஸுவண்ணஸத்தியோ ச கா³ஹாபெத்வா புரத்தி²மாய தி³ஸாய பச்சி²மாபி⁴முகோ² த்³வீஸு தே³வலோகேஸு தே³வதா புரதோ கத்வா நிஸின்னோ.
Dhataraṭṭhotiādīsu dhataraṭṭho gandhabbarājā gandhabbadevatānaṃ koṭisatasahassena parivuto koṭisatasahassasuvaṇṇamayāni phalakāni ca suvaṇṇasattiyo ca gāhāpetvā puratthimāya disāya pacchimābhimukho dvīsu devalokesu devatā purato katvā nisinno.
விரூள்ஹகோ கும்ப⁴ண்ட³ராஜா கும்ப⁴ண்ட³தே³வதானங் கோடிஸதஸஹஸ்ஸேன பரிவுதோ கோடிஸதஸஹஸ்ஸரஜதமயானி ப²லகானி ச ஸுவண்ணஸத்தியோ ச கா³ஹாபெத்வா த³க்கி²ணாய தி³ஸாய உத்தராபி⁴முகோ² த்³வீஸு தே³வலோகேஸு தே³வதா புரதோ கத்வா நிஸின்னோ.
Virūḷhako kumbhaṇḍarājā kumbhaṇḍadevatānaṃ koṭisatasahassena parivuto koṭisatasahassarajatamayāni phalakāni ca suvaṇṇasattiyo ca gāhāpetvā dakkhiṇāya disāya uttarābhimukho dvīsu devalokesu devatā purato katvā nisinno.
விரூபக்கோ² நாக³ராஜா நாகா³னங் கோடிஸதஸஹஸ்ஸேன பரிவுதோ கோடிஸதஸஹஸ்ஸமணிமயானி மஹாப²லகானி ச ஸுவண்ணஸத்தியோ ச கா³ஹாபெத்வா பச்சி²மாய தி³ஸாய புரத்தி²மாபி⁴முகோ² த்³வீஸு தே³வலோகேஸு தே³வதா புரதோ கத்வா நிஸின்னோ.
Virūpakkho nāgarājā nāgānaṃ koṭisatasahassena parivuto koṭisatasahassamaṇimayāni mahāphalakāni ca suvaṇṇasattiyo ca gāhāpetvā pacchimāya disāya puratthimābhimukho dvīsu devalokesu devatā purato katvā nisinno.
வெஸ்ஸவணோ யக்க²ராஜா யக்கா²னங் கோடிஸதஸஹஸ்ஸேன பரிவுதோ கோடிஸதஸஹஸ்ஸபவாளமயானி மஹாப²லகானி ச ஸுவண்ணஸத்தியோ ச கா³ஹாபெத்வா உத்தராய தி³ஸாய த³க்கி²ணாபி⁴முகோ² த்³வீஸு தே³வலோகேஸு தே³வதா புரதோ கத்வா நிஸின்னோதி வேதி³தப்³போ³.
Vessavaṇo yakkharājā yakkhānaṃ koṭisatasahassena parivuto koṭisatasahassapavāḷamayāni mahāphalakāni ca suvaṇṇasattiyo ca gāhāpetvā uttarāya disāya dakkhiṇābhimukho dvīsu devalokesu devatā purato katvā nisinnoti veditabbo.
அத² பச்சா² அம்ஹாகங் ஆஸனங் ஹோதீதி தேஸங் பச்ச²தோ அம்ஹாகங் நிஸீதி³துங் ஓகாஸோ பாபுணாதி. ததோ பரங் பவிஸிதுங் வா பஸ்ஸிதுங் வா ந லபா⁴ம. ஸன்னிபாதகாரணங் பனெத்த² புப்³பே³ வுத்தங் சதுப்³பி³த⁴மேவ. தேஸு வஸ்ஸூபனாயிகஸங்க³ஹோ வித்தா²ரிதோ. யதா² பன வஸ்ஸூபனாயிகாய, ஏவங் மஹாபவாரணாயபி புண்ணமதி³வஸே ஸன்னிபதித்வா ‘‘அஜ்ஜ கத்த² க³ந்த்வா கஸ்ஸ ஸந்திகே பவாரெஸ்ஸாமா’’தி மந்தெந்தி. தத்த² ஸக்கோ தே³வானமிந்தோ³ யேபு⁴ய்யேன பியங்கு³தீ³பமஹாவிஹாரஸ்மிங்யேவ பவாரேதி. ஸேஸா தே³வதா பாரிச்ச²த்தகாதீ³னி தி³ப்³ப³புப்பா²னி சேவ தி³ப்³ப³சந்த³னசுண்ணானி ச க³ஹெத்வா அத்தனோ அத்தனோ மனாபட்டா²னமேவ க³ந்த்வா பவாரெந்தி. ஏவங் பவாரணஸங்க³ஹத்தா²ய ஸன்னிபதந்தி .
Atha pacchā amhākaṃ āsanaṃ hotīti tesaṃ pacchato amhākaṃ nisīdituṃ okāso pāpuṇāti. Tato paraṃ pavisituṃ vā passituṃ vā na labhāma. Sannipātakāraṇaṃ panettha pubbe vuttaṃ catubbidhameva. Tesu vassūpanāyikasaṅgaho vitthārito. Yathā pana vassūpanāyikāya, evaṃ mahāpavāraṇāyapi puṇṇamadivase sannipatitvā ‘‘ajja kattha gantvā kassa santike pavāressāmā’’ti mantenti. Tattha sakko devānamindo yebhuyyena piyaṅgudīpamahāvihārasmiṃyeva pavāreti. Sesā devatā pāricchattakādīni dibbapupphāni ceva dibbacandanacuṇṇāni ca gahetvā attano attano manāpaṭṭhānameva gantvā pavārenti. Evaṃ pavāraṇasaṅgahatthāya sannipatanti .
தே³வலோகே பன ஆஸாவதீ நாம லதா அத்தி². ஸா புப்பி²ஸ்ஸதீதி தே³வா வஸ்ஸஸஹஸ்ஸங் உபட்டா²னங் க³ச்ச²ந்தி. பாரிச்ச²த்தகே புப்ப²மானே ஏகவஸ்ஸங் உபட்டா²னங் க³ச்ச²ந்தி. தே தஸ்ஸ பண்டு³பலாஸாதி³பா⁴வதோ பட்டா²ய அத்தமனா ஹொந்தி. யதா²ஹ –
Devaloke pana āsāvatī nāma latā atthi. Sā pupphissatīti devā vassasahassaṃ upaṭṭhānaṃ gacchanti. Pāricchattake pupphamāne ekavassaṃ upaṭṭhānaṃ gacchanti. Te tassa paṇḍupalāsādibhāvato paṭṭhāya attamanā honti. Yathāha –
‘‘யஸ்மிங், பி⁴க்க²வே, ஸமயே தே³வானங் தாவதிங்ஸானங் பாரிச்ச²த்தகோ கோவிளாரோ பண்டு³பலாஸோ ஹோதி, அத்தமனா, பி⁴க்க²வே, தே³வா தாவதிங்ஸா தஸ்மிங் ஸமயே ஹொந்தி – ‘பண்டு³பலாஸோ கோ² தா³னி பாரிச்ச²த்தகோ கோவிளாரோ, ந சிரஸ்ஸேவ பன்னபலாஸோ ப⁴விஸ்ஸதீ’தி. யஸ்மிங், பி⁴க்க²வே, ஸமயே தே³வானங் தாவதிங்ஸானங் பாரிச்ச²த்தகோ கோவிளாரோ பன்னபலாஸோ ஹோதி, கா²ரகஜாதோ ஹோதி, ஜாலகஜாதோ ஹோதி, குடுமலகஜாதோ ஹோதி, கோரகஜாதோ ஹோதி. அத்தமனா, பி⁴க்க²வே, தே³வா தாவதிங்ஸா தஸ்மிங் ஸமயே ஹொந்தி – ‘கோரகஜாதோ தா³னி பாரிச்ச²த்தகோ கோவிளாரோ ந சிரஸ்ஸேவ ஸப்³ப³பாலிபு²ல்லோ ப⁴விஸ்ஸதீ’தி (அ॰ நி॰ 7.69).
‘‘Yasmiṃ, bhikkhave, samaye devānaṃ tāvatiṃsānaṃ pāricchattako koviḷāro paṇḍupalāso hoti, attamanā, bhikkhave, devā tāvatiṃsā tasmiṃ samaye honti – ‘paṇḍupalāso kho dāni pāricchattako koviḷāro, na cirasseva pannapalāso bhavissatī’ti. Yasmiṃ, bhikkhave, samaye devānaṃ tāvatiṃsānaṃ pāricchattako koviḷāro pannapalāso hoti, khārakajāto hoti, jālakajāto hoti, kuṭumalakajāto hoti, korakajāto hoti. Attamanā, bhikkhave, devā tāvatiṃsā tasmiṃ samaye honti – ‘korakajāto dāni pāricchattako koviḷāro na cirasseva sabbapāliphullo bhavissatī’ti (a. ni. 7.69).
ஸப்³ப³பாலிபு²ல்லஸ்ஸ கோ² பன, பி⁴க்க²வே, பாரிச்ச²த்தகஸ்ஸ கோவிளாரஸ்ஸ ஸமந்தா பஞ்ஞாஸ யோஜனானி ஆபா⁴ய பு²டங் ஹோதி, அனுவாதங் யோஜனஸதங் க³ந்தோ⁴ க³ச்ச²தி. அயமானுபா⁴வோ பாரிச்ச²த்தகஸ்ஸ கோவிளாரஸ்ஸா’’தி.
Sabbapāliphullassa kho pana, bhikkhave, pāricchattakassa koviḷārassa samantā paññāsa yojanāni ābhāya phuṭaṃ hoti, anuvātaṃ yojanasataṃ gandho gacchati. Ayamānubhāvo pāricchattakassa koviḷārassā’’ti.
புப்பி²தே பாரிச்ச²த்தகே ஆரோஹணகிச்சங் வா அங்குஸகங் க³ஹெத்வா நமனகிச்சங் வா புப்பா²ஹரணத்த²ங் சங்கோடககிச்சங் வா நத்தி², கந்தனகவாதோ உட்ட²ஹித்வா புப்பா²னி வண்டதோ கந்ததி, ஸம்படிச்ச²னகவாதோ ஸம்படிச்ச²தி, பவேஸனகவாதோ ஸுத⁴ம்மங் தே³வஸப⁴ங் பவேஸேதி, ஸம்மஜ்ஜனகவாதோ புராணபுப்பா²னி நீஹரதி, ஸந்த²ரணகவாதோ பத்தகண்ணிககேஸரானி நச்சந்தோ ஸந்த²ரதி, மஜ்ஜ²ட்டா²னே த⁴ம்மாஸனங் ஹோதி. யோஜனப்பமாணோ ரதனபல்லங்கோ உபரி தியோஜனேன ஸேதச்ச²த்தேன தா⁴ரயமானேன, தத³னந்தரங் ஸக்கஸ்ஸ தே³வரஞ்ஞோ ஆஸனங் அத்த²ரியதி. ததோ தெத்திங்ஸாய தே³வபுத்தானங், ததோ அஞ்ஞாஸங் மஹேஸக்க²தே³வதானங். அஞ்ஞதரதே³வதானங் பன புப்ப²கண்ணிகாவ ஆஸனங் ஹோதி.
Pupphite pāricchattake ārohaṇakiccaṃ vā aṅkusakaṃ gahetvā namanakiccaṃ vā pupphāharaṇatthaṃ caṅkoṭakakiccaṃ vā natthi, kantanakavāto uṭṭhahitvā pupphāni vaṇṭato kantati, sampaṭicchanakavāto sampaṭicchati, pavesanakavāto sudhammaṃ devasabhaṃ paveseti, sammajjanakavāto purāṇapupphāni nīharati, santharaṇakavāto pattakaṇṇikakesarāni naccanto santharati, majjhaṭṭhāne dhammāsanaṃ hoti. Yojanappamāṇo ratanapallaṅko upari tiyojanena setacchattena dhārayamānena, tadanantaraṃ sakkassa devarañño āsanaṃ atthariyati. Tato tettiṃsāya devaputtānaṃ, tato aññāsaṃ mahesakkhadevatānaṃ. Aññataradevatānaṃ pana pupphakaṇṇikāva āsanaṃ hoti.
தே³வா தே³வஸப⁴ங் பவிஸித்வா நிஸீத³ந்தி. ததோ புப்பே²ஹி ரேணுவட்டி உக்³க³ந்த்வா உபரி கண்ணிகங் ஆஹச்ச நிபதமானா தே³வதானங் திகா³வுதப்பமாணங் அத்தபா⁴வங் லாகா²ரஸபரிகம்மஸஜ்ஜிதங் விய கரோதி. தேஸங் ஸா கீளா சதூஹி மாஸேஹி பரியோஸானங் க³ச்ச²தி. ஏவங் பாரிச்ச²த்தககீளானுப⁴வனத்தா²ய ஸன்னிபதந்தி.
Devā devasabhaṃ pavisitvā nisīdanti. Tato pupphehi reṇuvaṭṭi uggantvā upari kaṇṇikaṃ āhacca nipatamānā devatānaṃ tigāvutappamāṇaṃ attabhāvaṃ lākhārasaparikammasajjitaṃ viya karoti. Tesaṃ sā kīḷā catūhi māsehi pariyosānaṃ gacchati. Evaṃ pāricchattakakīḷānubhavanatthāya sannipatanti.
மாஸஸ்ஸ பன அட்ட²தி³வஸே தே³வலோகே மஹாத⁴ம்மஸவனங் கு⁴ஸதி. தத்த² ஸுத⁴ம்மாயங் தே³வஸபா⁴யங் ஸனங்குமாரோ வா மஹாப்³ரஹ்மா, ஸக்கோ வா தே³வானமிந்தோ³, த⁴ம்மகதி²கபி⁴க்கு² வா, அஞ்ஞதரோ வா த⁴ம்மகதி²கோ தே³வபுத்தோ த⁴ம்மகத²ங் கதே²தி. அட்ட²மியங் பக்க²ஸ்ஸ சதுன்னங் மஹாராஜானங் அமச்சா, சாதுத்³த³ஸியங் புத்தா, பன்னரஸே ஸயங் சத்தாரோ மஹாராஜானோ நிக்க²மித்வா ஸுவண்ணபட்டஞ்ச ஜாதிஹிங்கு³லகஞ்ச க³ண்ஹித்வா கா³மனிக³மராஜதா⁴னியோ அனுவிசரந்தி. தே – ‘‘அஸுகா நாம இத்தீ² வா புரிஸோ வா பு³த்³த⁴ங் ஸரணங் க³தோ, த⁴ம்மங் ஸரணங் க³தோ. ஸங்க⁴ங் ஸரணங் க³தோ. பஞ்சஸீலானி ரக்க²தி. மாஸஸ்ஸ அட்ட² உபோஸதே² கரோதி. மாதுஉபட்டா²னங் பூரேதி. பிதுஉபட்டா²னங் பூரேதி. அஸுகட்டா²னே உப்பலஹத்த²கஸதேன புப்ப²கும்பே⁴ன பூஜா கதா. தீ³பஸஹஸ்ஸங் ஆரோபிதங். அகாலத⁴ம்மஸவனங் காரிதங். ச²த்தவேதி³கா புடவேதி³கா குச்சி²வேதி³கா ஸீஹாஸனங் ஸீஹஸோபானங் காரிதங். தீணி ஸுசரிதானி பூரேதி. த³ஸகுஸலகம்மபதே² ஸமாதா³ய வத்ததீ’’தி ஸுவண்ணபட்டே ஜாதிஹிங்கு³லகேன லிகி²த்வா ஆஹரித்வா பஞ்சஸிக²ஸ்ஸ ஹத்தே² தெ³ந்தி. பஞ்சஸிகோ² மாதலிஸ்ஸ ஹத்தே² தே³தி. மாதலி ஸங்கா³ஹகோ ஸக்கஸ்ஸ தே³வரஞ்ஞோ தே³தி.
Māsassa pana aṭṭhadivase devaloke mahādhammasavanaṃ ghusati. Tattha sudhammāyaṃ devasabhāyaṃ sanaṅkumāro vā mahābrahmā, sakko vā devānamindo, dhammakathikabhikkhu vā, aññataro vā dhammakathiko devaputto dhammakathaṃ katheti. Aṭṭhamiyaṃ pakkhassa catunnaṃ mahārājānaṃ amaccā, cātuddasiyaṃ puttā, pannarase sayaṃ cattāro mahārājāno nikkhamitvā suvaṇṇapaṭṭañca jātihiṅgulakañca gaṇhitvā gāmanigamarājadhāniyo anuvicaranti. Te – ‘‘asukā nāma itthī vā puriso vā buddhaṃ saraṇaṃ gato, dhammaṃ saraṇaṃ gato. Saṅghaṃ saraṇaṃ gato. Pañcasīlāni rakkhati. Māsassa aṭṭha uposathe karoti. Mātuupaṭṭhānaṃ pūreti. Pituupaṭṭhānaṃ pūreti. Asukaṭṭhāne uppalahatthakasatena pupphakumbhena pūjā katā. Dīpasahassaṃ āropitaṃ. Akāladhammasavanaṃ kāritaṃ. Chattavedikā puṭavedikā kucchivedikā sīhāsanaṃ sīhasopānaṃ kāritaṃ. Tīṇi sucaritāni pūreti. Dasakusalakammapathe samādāya vattatī’’ti suvaṇṇapaṭṭe jātihiṅgulakena likhitvā āharitvā pañcasikhassa hatthe denti. Pañcasikho mātalissa hatthe deti. Mātali saṅgāhako sakkassa devarañño deti.
யதா³ புஞ்ஞகம்மகாரகா ப³ஹூ ந ஹொந்தி, பொத்த²கோ கு²த்³த³கோ ஹோதி, தங் தி³ஸ்வாவ தே³வா – ‘‘பமத்தோ, வத போ⁴ மஹாஜனோ விஹரதி, சத்தாரோ அபாயா பரிபூரிஸ்ஸந்தி, ச² தே³வலோகா துச்சா² ப⁴விஸ்ஸந்தீ’’தி அனத்தமனா ஹொந்தி. ஸசே பன பொத்த²கோ மஹா ஹோதி, தங் தி³ஸ்வாவ தே³வா – ‘‘அப்பமத்தோ, வத போ⁴, மஹாஜனோ விஹரதி, சத்தாரோ அபாயா ஸுஞ்ஞா ப⁴விஸ்ஸந்தி , ச² தே³வலோகா பரிபூரிஸ்ஸந்தி, பு³த்³த⁴ஸாஸனே புஞ்ஞானி கரித்வா ஆக³தே மஹாபுஞ்ஞே புரக்க²த்வா நக்க²த்தங் கீளிதுங் லபி⁴ஸ்ஸாமா’’தி அத்தமனா ஹொந்தி. தங் பொத்த²கங் க³ஹெத்வா ஸக்கோ தே³வராஜா வாசேதி. தஸ்ஸ பகதினியாமேன கதெ²ந்தஸ்ஸ ஸத்³தோ³ த்³வாத³ஸ யோஜனானி க³ண்ஹாதி. உச்சேன ஸரேன கதெ²ந்தஸ்ஸ ச ஸகலங் த³ஸயோஜனஸஹஸ்ஸங் தே³வனக³ரங் சா²தெ³த்வா திட்ட²தி. ஏவங் த⁴ம்மஸவனத்தா²ய ஸன்னிபதந்தி. இத⁴ பன பவாரணஸங்க³ஹத்தா²ய ஸன்னிபதிதாதி வேதி³தப்³பா³.
Yadā puññakammakārakā bahū na honti, potthako khuddako hoti, taṃ disvāva devā – ‘‘pamatto, vata bho mahājano viharati, cattāro apāyā paripūrissanti, cha devalokā tucchā bhavissantī’’ti anattamanā honti. Sace pana potthako mahā hoti, taṃ disvāva devā – ‘‘appamatto, vata bho, mahājano viharati, cattāro apāyā suññā bhavissanti , cha devalokā paripūrissanti, buddhasāsane puññāni karitvā āgate mahāpuññe purakkhatvā nakkhattaṃ kīḷituṃ labhissāmā’’ti attamanā honti. Taṃ potthakaṃ gahetvā sakko devarājā vāceti. Tassa pakatiniyāmena kathentassa saddo dvādasa yojanāni gaṇhāti. Uccena sarena kathentassa ca sakalaṃ dasayojanasahassaṃ devanagaraṃ chādetvā tiṭṭhati. Evaṃ dhammasavanatthāya sannipatanti. Idha pana pavāraṇasaṅgahatthāya sannipatitāti veditabbā.
ததா²க³தங் நமஸ்ஸந்தாதி நவஹி காரணேஹி ததா²க³தங் நமஸ்ஸமானா . த⁴ம்மஸ்ஸ ச ஸுத⁴ம்மதந்தி ஸ்வாக்கா²ததாதி³பே⁴த³ங் த⁴ம்மஸ்ஸ ஸுத⁴ம்மதங் உஜுப்படிபன்னதாதி³பே⁴த³ங் ஸங்க⁴ஸ்ஸ ச ஸுப்படிபத்திந்தி அத்தோ².
Tathāgataṃ namassantāti navahi kāraṇehi tathāgataṃ namassamānā . Dhammassa ca sudhammatanti svākkhātatādibhedaṃ dhammassa sudhammataṃ ujuppaṭipannatādibhedaṃ saṅghassa ca suppaṭipattinti attho.
அட்ட²யதா²பு⁴ச்சவண்ணனா
Aṭṭhayathābhuccavaṇṇanā
296. யதா²பு⁴ச்சேதி யதா²பூ⁴தே யதா²ஸபா⁴வே. வண்ணேதி கு³ணே. பயிருதா³ஹாஸீதி கதே²ஸி. ப³ஹுஜனஹிதாய படிபன்னோதி கத²ங் படிபன்னோ? தீ³பங்கரபாத³மூலே அட்ட² த⁴ம்மே ஸமோதா⁴னெத்வா பு³த்³த⁴த்தா²ய அபி⁴னீஹரமானோபி ப³ஹுஜனஹிதாய படிபன்னோ நாம ஹோதி.
296.Yathābhucceti yathābhūte yathāsabhāve. Vaṇṇeti guṇe. Payirudāhāsīti kathesi. Bahujanahitāyapaṭipannoti kathaṃ paṭipanno? Dīpaṅkarapādamūle aṭṭha dhamme samodhānetvā buddhatthāya abhinīharamānopi bahujanahitāya paṭipanno nāma hoti.
தா³னபாரமீ, ஸீலபாரமீ, நெக்க²ம்மபாரமீ, பஞ்ஞாபாரமீ, வீரியபாரமீ, க²ந்திபாரமீ, ஸச்சபாரமீ, அதி⁴ட்டா²னபாரமீ, மெத்தாபாரமீ, உபெக்கா²பாரமீதி கப்பஸதஸஹஸ்ஸாதி⁴கானி சத்தாரி அஸங்க்²யெய்யானி இமா த³ஸ பாரமியோ பூரெந்தோபி ப³ஹுஜனஹிதாய படிபன்னோ.
Dānapāramī, sīlapāramī, nekkhammapāramī, paññāpāramī, vīriyapāramī, khantipāramī, saccapāramī, adhiṭṭhānapāramī, mettāpāramī, upekkhāpāramīti kappasatasahassādhikāni cattāri asaṅkhyeyyāni imā dasa pāramiyo pūrentopi bahujanahitāya paṭipanno.
க²ந்திவாதி³தாபஸகாலே, சூளத⁴ம்மபாலகுமாரகாலே, ச²த்³த³ந்தனாக³ராஜகாலே, பூ⁴ரித³த்தசம்பெய்யஸங்க²பாலனாக³ராஜகாலே, மஹாகபிகாலே ச தாதி³ஸானி து³க்கரானி கரொந்தோபி ப³ஹுஜனஹிதாய படிபன்னோ. வெஸ்ஸந்தரத்தபா⁴வே ட²த்வா ஸத்தஸதகமஹாதா³னங் த³த்வா ஸத்தஸு டா²னேஸு பத²விங் கம்பெத்வா பாரமீகூடங் க³ண்ஹந்தோபி ப³ஹுஜனஹிதாய படிபன்னோ. ததோ அனந்தரே அத்தபா⁴வே துஸிதபுரே யாவதாயுகங் திட்ட²ந்தோபி ப³ஹுஜனஹிதாய படிபன்னோ.
Khantivāditāpasakāle, cūḷadhammapālakumārakāle, chaddantanāgarājakāle, bhūridattacampeyyasaṅkhapālanāgarājakāle, mahākapikāle ca tādisāni dukkarāni karontopi bahujanahitāya paṭipanno. Vessantarattabhāve ṭhatvā sattasatakamahādānaṃ datvā sattasu ṭhānesu pathaviṃ kampetvā pāramīkūṭaṃ gaṇhantopi bahujanahitāya paṭipanno. Tato anantare attabhāve tusitapure yāvatāyukaṃ tiṭṭhantopi bahujanahitāya paṭipanno.
தத்த² பஞ்ச புப்³ப³னிமித்தானி தி³ஸ்வா த³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளதே³வதாஹி யாசிதோ பஞ்ச மஹாவிலோகனானி விலோகெத்வா தே³வானங் ஸங்க³ஹத்தா²ய படிஞ்ஞங் த³த்வா துஸிதபுரா சவித்வா மாதுகுச்சி²யங் படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹந்தோபி ப³ஹுஜனஹிதாய படிபன்னோ.
Tattha pañca pubbanimittāni disvā dasasahassacakkavāḷadevatāhi yācito pañca mahāvilokanāni viloketvā devānaṃ saṅgahatthāya paṭiññaṃ datvā tusitapurā cavitvā mātukucchiyaṃ paṭisandhiṃ gaṇhantopi bahujanahitāya paṭipanno.
த³ஸ மாஸே மாதுகுச்சி²யங் வஸித்வா லும்பி³னீவனே மாதுகுச்சி²தோ நிக்க²மந்தோபி, ஏகூனதிங்ஸவஸ்ஸானி அகா³ரங் அஜ்ஜா²வஸித்வா மஹாபி⁴னிக்க²மனங் நிக்க²மித்வா அனோமனதீ³தீரே பப்³ப³ஜந்தோபி, ச²ப்³ப³ஸ்ஸானி பதா⁴னேன அத்தானங் கிலமெத்வா போ³தி⁴பல்லங்கங் ஆருய்ஹ ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணங் படிவிஜ்ஜ²ந்தோபி, ஸத்தஸத்தாஹங் போ³தி⁴மண்டே³ யாபெந்தோபி, இஸிபதனங் ஆக³ம்ம அனுத்தரங் த⁴ம்மசக்கங் பவத்தெந்தோபி, யமகபாடிஹாரியங் கரொந்தோபி, தே³வோரோஹணங் ஓரோஹந்தோபி, பு³த்³தோ⁴ ஹுத்வா பஞ்சசத்தாலீஸ வஸ்ஸானி திட்ட²ந்தோபி, ஆயுஸங்கா²ரங் ஒஸ்ஸஜந்தோபி, யமகஸாலானமந்தரே அனுபாதி³ஸேஸாய நிப்³பா³னதா⁴துயா பரினிப்³பா³யந்தோபி ப³ஹுஜனஹிதாய படிபன்னோ. யாவஸ்ஸ ஸாஸபமத்தாபி தா⁴துயோ த⁴ரந்தி, தாவ ப³ஹுஜனஹிதாய படிபன்னோதி வேதி³தப்³போ³. ஸேஸபதா³னி ஏதஸ்ஸேவ வேவசனானி. தத்த² பச்சி²மங் பச்சி²மங் புரிமஸ்ஸ புரிமஸ்ஸ அத்தோ².
Dasa māse mātukucchiyaṃ vasitvā lumbinīvane mātukucchito nikkhamantopi, ekūnatiṃsavassāni agāraṃ ajjhāvasitvā mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā anomanadītīre pabbajantopi, chabbassāni padhānena attānaṃ kilametvā bodhipallaṅkaṃ āruyha sabbaññutaññāṇaṃ paṭivijjhantopi, sattasattāhaṃ bodhimaṇḍe yāpentopi, isipatanaṃ āgamma anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavattentopi, yamakapāṭihāriyaṃ karontopi, devorohaṇaṃ orohantopi, buddho hutvā pañcacattālīsa vassāni tiṭṭhantopi, āyusaṅkhāraṃ ossajantopi, yamakasālānamantare anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyantopi bahujanahitāya paṭipanno. Yāvassa sāsapamattāpi dhātuyo dharanti, tāva bahujanahitāya paṭipannoti veditabbo. Sesapadāni etasseva vevacanāni. Tattha pacchimaṃ pacchimaṃ purimassa purimassa attho.
நேவ அதீதங்ஸே ஸமனுபஸ்ஸாம, ந பனேதரஹீதி அதீதேபி பு³த்³த⁴தோ அஞ்ஞங் ந ஸமனுபஸ்ஸாம, அனாக³தேபி ந ஸமனுபஸ்ஸாம, ஏதரஹி பன அஞ்ஞஸ்ஸ ஸத்து²னோ அபா⁴வதோயேவ அஞ்ஞத்ர தேன ப⁴க³வதா ந ஸமனுபஸ்ஸாமாதி அயமெத்த² அத்தோ². அட்ட²கதா²யம்பி ஹி – ‘‘அதீதானாக³தா பு³த்³தா⁴ அம்ஹாகங் ஸத்தா²ரா ஸதி³ஸாயேவ, கிங் ஸக்கோ கதே²தீ’’தி விசாரெத்வா – ‘‘ஏதரஹி ப³ஹுஜனஹிதாய படிபன்னோ ஸத்தா² அம்ஹாகங் ஸத்தா²ரங் முஞ்சித்வா அஞ்ஞோ கோசி நத்தி², தஸ்மா ந பஸ்ஸாமாதி கதே²தீ’’தி வுத்தங். யதா² ச எத்த², ஏவங் இதோ பரேஸுபி பதே³ஸு அயமத்தோ² வேதி³தப்³போ³. ஸ்வாக்கா²தாதீ³னி ச குஸலாதீ³னி ச வுத்தத்தா²னேவ.
Neva atītaṃse samanupassāma, na panetarahīti atītepi buddhato aññaṃ na samanupassāma, anāgatepi na samanupassāma, etarahi pana aññassa satthuno abhāvatoyeva aññatra tena bhagavatā na samanupassāmāti ayamettha attho. Aṭṭhakathāyampi hi – ‘‘atītānāgatā buddhā amhākaṃ satthārā sadisāyeva, kiṃ sakko kathetī’’ti vicāretvā – ‘‘etarahi bahujanahitāya paṭipanno satthā amhākaṃ satthāraṃ muñcitvā añño koci natthi, tasmā na passāmāti kathetī’’ti vuttaṃ. Yathā ca ettha, evaṃ ito paresupi padesu ayamattho veditabbo. Svākkhātādīni ca kusalādīni ca vuttatthāneva.
க³ங்கோ³த³கங் யமுனோத³கேனாதி க³ங்கா³யமுனானங் ஸமாக³மட்டா²னே உத³கங் வண்ணேனபி க³ந்தே⁴னபி ரஸேனபி ஸங்ஸந்த³தி ஸமேதி, மஜ்ஜே² பி⁴ன்னஸுவண்ணங் விய ஏகஸதி³ஸமேவ ஹோதி, ந மஹாஸமுத்³த³உத³கேன ஸங்ஸட்ட²காலே விய விஸதி³ஸங். பரிஸுத்³த⁴ஸ்ஸ நிப்³பா³னஸ்ஸ படிபதா³பி பரிஸுத்³தா⁴வ. ந ஹி த³ஹரகாலே வேஜ்ஜகம்மாதீ³னி கத்வா அகோ³சரே சரித்வா மஹல்லககாலே நிப்³பா³னங் த³ட்டு²ங் ஸக்கா, நிப்³பா³னகா³மினீ பன படிபதா³ பரிஸுத்³தா⁴வ வட்டதி ஆகாஸூபமா. யதா² ஹி ஆகாஸம்பி அலக்³க³ங் பரிஸுத்³த⁴ங் சந்தி³மஸூரியானங் ஆகாஸே இச்சி²திச்சி²தட்டா²னங் க³ச்ச²ந்தானங் விய நிப்³பா³னங் க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ படிபதா³பி குலே வா க³ணே வா அலக்³கா³ அப³த்³தா⁴ ஆகாஸூபமா வட்டதி. ஸா பனேஸா தாதி³ஸாவ ப⁴க³வதா பஞ்ஞத்தா கதி²தா தே³ஸிதா. தேன வுத்தங் – ‘‘ஸங்ஸந்த³தி நிப்³பா³னஞ்ச படிபதா³ சா’’தி.
Gaṅgodakaṃ yamunodakenāti gaṅgāyamunānaṃ samāgamaṭṭhāne udakaṃ vaṇṇenapi gandhenapi rasenapi saṃsandati sameti, majjhe bhinnasuvaṇṇaṃ viya ekasadisameva hoti, na mahāsamuddaudakena saṃsaṭṭhakāle viya visadisaṃ. Parisuddhassa nibbānassa paṭipadāpi parisuddhāva. Na hi daharakāle vejjakammādīni katvā agocare caritvā mahallakakāle nibbānaṃ daṭṭhuṃ sakkā, nibbānagāminī pana paṭipadā parisuddhāva vaṭṭati ākāsūpamā. Yathā hi ākāsampi alaggaṃ parisuddhaṃ candimasūriyānaṃ ākāse icchiticchitaṭṭhānaṃ gacchantānaṃ viya nibbānaṃ gacchantassa bhikkhuno paṭipadāpi kule vā gaṇe vā alaggā abaddhā ākāsūpamā vaṭṭati. Sā panesā tādisāva bhagavatā paññattā kathitā desitā. Tena vuttaṃ – ‘‘saṃsandati nibbānañca paṭipadā cā’’ti.
படிபன்னானந்தி படிபதா³ய டி²தானங். வுஸிதவதந்தி வுத்த²வாஸானங் ஏதேஸங். லத்³த⁴ஸஹாயோதி ஏதேஸங் தத்த² தத்த² ஸஹ அயனதோ ஸஹாயோ. ‘‘அது³தியோ அஸஹாயோ அப்படிஸமோ’’தி இத³ங் பன அஸதி³ஸட்டே²ன வுத்தங். அபனுஜ்ஜாதி தேஸங் மஜ்ஜே²பி ப²லஸமாபத்தியா விஹரந்தோ சித்தேன அபனுஜ்ஜ, அபனுஜ்ஜேவ ஏகாராமதங் அனுயுத்தோ விஹரதீதி அத்தோ².
Paṭipannānanti paṭipadāya ṭhitānaṃ. Vusitavatanti vutthavāsānaṃ etesaṃ. Laddhasahāyoti etesaṃ tattha tattha saha ayanato sahāyo. ‘‘Adutiyo asahāyo appaṭisamo’’ti idaṃ pana asadisaṭṭhena vuttaṃ. Apanujjāti tesaṃ majjhepi phalasamāpattiyā viharanto cittena apanujja, apanujjeva ekārāmataṃ anuyutto viharatīti attho.
அபி⁴னிப்ப²ன்னோ கோ² பன தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ லாபோ⁴தி தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ மஹாலாபோ⁴ உப்பன்னோ. கதா³ பட்டா²ய உப்பன்னோ? அபி⁴ஸம்போ³தி⁴ங் பத்வா ஸத்தஸத்தாஹங் அதிக்கமித்வா இஸிபதனே த⁴ம்மசக்கங் பவத்தெத்வா அனுக்கமேன தே³வமனுஸ்ஸானங் த³மனங் கரொந்தஸ்ஸ தயோ ஜடிலே பப்³பா³ஜெத்வா ராஜக³ஹங் க³தஸ்ஸ பி³ம்பி³ஸாரத³மனதோ பட்டா²ய உப்பன்னோ. யங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங் – ‘‘தேன கோ² பன ஸமயேன ப⁴க³வா ஸக்கதோ ஹோதி க³ருகதோ மானிதோ பூஜிதோ அபசிதோ லாபீ⁴ சீவரபிண்ட³பாதஸேனாஸனகி³லானபச்சயபே⁴ஸஜ்ஜபரிக்கா²ரான’’ந்தி (ஸங்॰ நி॰ 2.70). ஸதஸஹஸ்ஸகப்பாதி⁴கேஸு சதூஸு அஸங்க்²யெய்யேஸு உஸ்ஸன்னபுஞ்ஞனிஸ்ஸந்த³ஸமுப்பன்னோ லாப⁴ஸக்காரோ மஹோகோ⁴ விய அஜ்ஜொ²த்த²ரமானோ ஆக³ச்ச²தி.
Abhinipphannokho pana tassa bhagavato lābhoti tassa bhagavato mahālābho uppanno. Kadā paṭṭhāya uppanno? Abhisambodhiṃ patvā sattasattāhaṃ atikkamitvā isipatane dhammacakkaṃ pavattetvā anukkamena devamanussānaṃ damanaṃ karontassa tayo jaṭile pabbājetvā rājagahaṃ gatassa bimbisāradamanato paṭṭhāya uppanno. Yaṃ sandhāya vuttaṃ – ‘‘tena kho pana samayena bhagavā sakkato hoti garukato mānito pūjito apacito lābhī cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārāna’’nti (saṃ. ni. 2.70). Satasahassakappādhikesu catūsu asaṅkhyeyyesu ussannapuññanissandasamuppanno lābhasakkāro mahogho viya ajjhottharamāno āgacchati.
ஏகஸ்மிங் கிர ஸமயே ராஜக³ஹே ஸாவத்தி²யங் ஸாகேதே கோஸம்பி³யங் பா³ராணஸியங் ப⁴க³வதோ படிபாடிப⁴த்தங் நாம உப்பன்னங், தத்தே²கோ – ‘‘அஹங் ஸதங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா தா³னங் த³ஸ்ஸாமீ’’தி பண்ணங் லிகி²த்வா விஹாரத்³வாரே ப³ந்தி⁴. அஞ்ஞோ – அஹங் த்³வே ஸதானி. அஞ்ஞோ – அஹங் பஞ்ச ஸதானி. அஞ்ஞோ – அஹங் ஸஹஸ்ஸங். அஞ்ஞோ – அஹங் த்³வே ஸஹஸ்ஸானி. அஞ்ஞோ – அஹங் பஞ்ச. த³ஸ. வீஸதி. பஞ்ஞாஸங்; அஞ்ஞோ – அஹங் ஸதஸஹஸ்ஸங். அஞ்ஞோ – அஹங் த்³வே ஸதஸஹஸ்ஸானி விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா தா³னங் த³ஸ்ஸாமீ’’தி பண்ணங் லிகி²த்வா விஹாரத்³வாரே ப³ந்தி⁴. ஜனபத³சாரிகங் சரந்தம்பி ஓகாஸங் லபி⁴த்வா – ‘‘தா³னங் த³ஸ்ஸாமீ’’தி ஸகடானி பூரெத்வா மஹாஜனோ அனுப³ந்தி⁴யேவ. யதா²ஹ – ‘‘தேன கோ² பன ஸமயேன ஜானபதா³ மனுஸ்ஸா ப³ஹுங் லோணம்பி தேலம்பி தண்டு³லம்பி கா²த³னீயம்பி ஸகடேஸு ஆரோபெத்வா ப⁴க³வதோ பிட்டி²தோ பிட்டி²தோ அனுப³ந்தா⁴ ஹொந்தி – ‘யத்த² படிபாடிங் லபி⁴ஸ்ஸாம, தத்த² ப⁴த்தங் கரிஸ்ஸாமா’தி’’ (மஹாவ॰ 282). ஏவங் அஞ்ஞானிபி க²ந்த⁴கே ச வினயே ச ப³ஹூனி வத்தூ²னி வேதி³தப்³பா³னி.
Ekasmiṃ kira samaye rājagahe sāvatthiyaṃ sākete kosambiyaṃ bārāṇasiyaṃ bhagavato paṭipāṭibhattaṃ nāma uppannaṃ, tattheko – ‘‘ahaṃ sataṃ vissajjetvā dānaṃ dassāmī’’ti paṇṇaṃ likhitvā vihāradvāre bandhi. Añño – ahaṃ dve satāni. Añño – ahaṃ pañca satāni. Añño – ahaṃ sahassaṃ. Añño – ahaṃ dve sahassāni. Añño – ahaṃ pañca. Dasa. Vīsati. Paññāsaṃ; añño – ahaṃ satasahassaṃ. Añño – ahaṃ dve satasahassāni vissajjetvā dānaṃ dassāmī’’ti paṇṇaṃ likhitvā vihāradvāre bandhi. Janapadacārikaṃ carantampi okāsaṃ labhitvā – ‘‘dānaṃ dassāmī’’ti sakaṭāni pūretvā mahājano anubandhiyeva. Yathāha – ‘‘tena kho pana samayena jānapadā manussā bahuṃ loṇampi telampi taṇḍulampi khādanīyampi sakaṭesu āropetvā bhagavato piṭṭhito piṭṭhito anubandhā honti – ‘yattha paṭipāṭiṃ labhissāma, tattha bhattaṃ karissāmā’ti’’ (mahāva. 282). Evaṃ aññānipi khandhake ca vinaye ca bahūni vatthūni veditabbāni.
அஸதி³ஸதா³னே பனேஸ லாபோ⁴ மத்த²கங் பத்தோ. ஏகஸ்மிங் கிர ஸமயே ப⁴க³வதி ஜனபத³சாரிகங் சரித்வா ஜேதவனங் ஸம்பத்தே ராஜா நிமந்தெத்வா தா³னங் அதா³ஸி. து³தியதி³வஸே நாக³ரா அத³ங்ஸு. புன தேஸங் தா³னதோ அதிரேகங் ராஜா, தஸ்ஸ தா³னதோ அதிரேகங் நாக³ராதி ஏவங் ப³ஹூஸு தி³வஸேஸு க³தேஸு ராஜா சிந்தேஸி – ‘‘இமே நாக³ரா தி³வஸே தி³வஸே அதிரேகதரங் கரொந்தி, பத²விஸ்ஸரோ பன ராஜா நாக³ரேஹி தா³னே பராஜிதோதி க³ரஹா ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி. அத²ஸ்ஸ மல்லிகா உபாயங் ஆசிக்கி². ஸோ ராஜங்க³ணே ஸாலகல்யாணிபத³ரேஹி மண்ட³பங் காரெத்வா தங் நீலுப்பலேஹி சா²தெ³த்வா பஞ்ச ஆஸனஸதானி பஞ்ஞாபெத்வா பஞ்ச ஹத்தி²ஸதானி ஆஸனானங் பச்சா²பா⁴கே³ ட²பெத்வா ஏகேகேன ஹத்தி²னா ஏகேகஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஸேதச்ச²த்தங் தா⁴ராபேஸி. த்³வின்னங் த்³வின்னங் ஆஸனானங் அந்தரே ஸப்³பா³லங்காரபடிமண்டி³தா ஏகேகா க²த்தியதீ⁴தா சதுஜ்ஜாதியக³ந்த⁴ங் பிஸதி. நிட்டி²தங் நிட்டி²தங் மஜ்ஜ²ட்டா²னே க³ந்த⁴ம்ப³ணே பக்கி²பதி, தங் அபரா க²த்தியதீ⁴தா நீலுப்பலஹத்த²கேன ஸம்பரிவத்தேதி. ஏவங் ஏகேகஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ திஸ்ஸோ திஸ்ஸோ க²த்தியதீ⁴தரோ பரிவாரா, அபரா ஸப்³பா³லங்காரபடிமண்டி³தா இத்தீ² தாலவண்டங் க³ஹெத்வா பீ³ஜதி, அஞ்ஞா த⁴மகரணங் க³ஹெத்வா உத³கங் பரிஸ்ஸாவேதி, அஞ்ஞா பத்ததோ உத³கங் ஹரதி. ப⁴க³வதோ சத்தாரி அனக்³கா⁴னி அஹேஸுங். பாத³கத²லிகா ஆதா⁴ரகோ அபஸ்ஸேனப²லகங் ச²த்தபாத³மணீதி இமானி சத்தாரி அனக்³கா⁴னி அஹேஸுங். ஸங்க⁴னவகஸ்ஸ தெ³ய்யத⁴ம்மோ ஸதஸஹஸ்ஸங் அக்³க⁴தி. தஸ்மிஞ்ச தா³னே அங்கு³லிமாலத்தே²ரோ ஸங்க⁴னவகோ அஹோஸி. தஸ்ஸ ஆஸனஸமீபே ஆனீதோ ஹத்தீ² தங் உபக³ந்துங் நாஸக்கி². ததோ ரஞ்ஞோ ஆரோசேஸுங். ராஜா – ‘‘அஞ்ஞோ ஹத்தீ² நத்தீ²’’தி? து³ட்ட²ஹத்தீ² பன அத்தி², ஆனேதுங் ந ஸக்காதி. ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ – ஸங்க⁴னவகோ கதரோ மஹாராஜாதி? அங்கு³லிமாலத்தே²ரோ ப⁴க³வாதி. தேன ஹி தங் து³ட்ட²ஹத்தி²ங் ஆனெத்வா ட²பேது, மஹாராஜாதி. ஹத்தி²ங் மண்ட³யித்வா ஆனயிங்ஸு. ஸோ தே²ரஸ்ஸ தேஜேன நாஸாவாதஸஞ்சரணமத்தம்பி காதுங் நாஸக்கி². ஏவங் நிரந்தரங் ஸத்த தி³வஸானி தா³னங் தீ³யித்த². ஸத்தமே தி³வஸே ராஜா த³ஸப³லங் வந்தி³த்வா – ‘‘ப⁴க³வா மய்ஹங் த⁴ம்மங் தே³ஸேதா²’’தி ஆஹ.
Asadisadāne panesa lābho matthakaṃ patto. Ekasmiṃ kira samaye bhagavati janapadacārikaṃ caritvā jetavanaṃ sampatte rājā nimantetvā dānaṃ adāsi. Dutiyadivase nāgarā adaṃsu. Puna tesaṃ dānato atirekaṃ rājā, tassa dānato atirekaṃ nāgarāti evaṃ bahūsu divasesu gatesu rājā cintesi – ‘‘ime nāgarā divase divase atirekataraṃ karonti, pathavissaro pana rājā nāgarehi dāne parājitoti garahā bhavissatī’’ti. Athassa mallikā upāyaṃ ācikkhi. So rājaṅgaṇe sālakalyāṇipadarehi maṇḍapaṃ kāretvā taṃ nīluppalehi chādetvā pañca āsanasatāni paññāpetvā pañca hatthisatāni āsanānaṃ pacchābhāge ṭhapetvā ekekena hatthinā ekekassa bhikkhuno setacchattaṃ dhārāpesi. Dvinnaṃ dvinnaṃ āsanānaṃ antare sabbālaṅkārapaṭimaṇḍitā ekekā khattiyadhītā catujjātiyagandhaṃ pisati. Niṭṭhitaṃ niṭṭhitaṃ majjhaṭṭhāne gandhambaṇe pakkhipati, taṃ aparā khattiyadhītā nīluppalahatthakena samparivatteti. Evaṃ ekekassa bhikkhuno tisso tisso khattiyadhītaro parivārā, aparā sabbālaṅkārapaṭimaṇḍitā itthī tālavaṇṭaṃ gahetvā bījati, aññā dhamakaraṇaṃ gahetvā udakaṃ parissāveti, aññā pattato udakaṃ harati. Bhagavato cattāri anagghāni ahesuṃ. Pādakathalikā ādhārako apassenaphalakaṃ chattapādamaṇīti imāni cattāri anagghāni ahesuṃ. Saṅghanavakassa deyyadhammo satasahassaṃ agghati. Tasmiñca dāne aṅgulimālatthero saṅghanavako ahosi. Tassa āsanasamīpe ānīto hatthī taṃ upagantuṃ nāsakkhi. Tato rañño ārocesuṃ. Rājā – ‘‘añño hatthī natthī’’ti? Duṭṭhahatthī pana atthi, ānetuṃ na sakkāti. Sammāsambuddho – saṅghanavako kataro mahārājāti? Aṅgulimālatthero bhagavāti. Tena hi taṃ duṭṭhahatthiṃ ānetvā ṭhapetu, mahārājāti. Hatthiṃ maṇḍayitvā ānayiṃsu. So therassa tejena nāsāvātasañcaraṇamattampi kātuṃ nāsakkhi. Evaṃ nirantaraṃ satta divasāni dānaṃ dīyittha. Sattame divase rājā dasabalaṃ vanditvā – ‘‘bhagavā mayhaṃ dhammaṃ desethā’’ti āha.
தஸ்ஸஞ்ச பரிஸதி காளோ ச ஜுண்ஹோ சாதி த்³வே அமச்சா ஹொந்தி. காளோ சிந்தேஸி – ‘‘நஸ்ஸதி ராஜகுலஸ்ஸ ஸந்தகங், கிங் நாமேதே எத்தகா ஜனா கரிஸ்ஸந்தி, பு⁴ஞ்ஜித்வா விஹாரங் க³ந்த்வா நித்³தா³யிஸ்ஸந்தேவ, இத³ங் பன ஏகோ ராஜபுரிஸோ லபி⁴த்வா கிங் நாம ந கரெய்ய, அஹோ நஸ்ஸதி ரஞ்ஞோ ஸந்தக’’ந்தி. ஜுண்ஹோ சிந்தேஸி – ‘‘மஹந்தங் இத³ங் ராஜத்தனங் நாம, கோ அஞ்ஞோ இத³ங் காதுங் ஸக்கி²ஸ்ஸதி? கிங் ராஜா நாம ஸோ, யோ ராஜத்தனே டி²தோபி ஏவரூபங் தா³னங் தா³துங் ந ஸக்கோதீ’’தி. ப⁴க³வா பரிஸாய அஜ்ஜா²ஸயங் ஓலோகெந்தோ தேஸங் த்³வின்னங் அஜ்ஜா²ஸயங் விதி³த்வா – ‘‘ஸசே அஜ்ஜ ஜுண்ஹஸ்ஸ அஜ்ஜா²ஸயேன த⁴ம்மகத²ங் கதே²மி, காளஸ்ஸ ஸத்ததா⁴ முத்³தா⁴ ப²லிஸ்ஸதி . மயா கோ² பன ஸத்தானுத்³த³யதாய பாரமியோ பூரிதா. ஜுண்ஹோ அஞ்ஞஸ்மிம்பி தி³வஸே மயி த⁴ம்மங் கத²யந்தே மக்³க³ப²லங் படிவிஜ்ஜி²ஸ்ஸதி, இதா³னி பன காளங் ஓலோகெஸ்ஸாமீ’’தி ரஞ்ஞோ சதுப்பதி³கமேவ கா³த²ங் அபா⁴ஸி –
Tassañca parisati kāḷo ca juṇho cāti dve amaccā honti. Kāḷo cintesi – ‘‘nassati rājakulassa santakaṃ, kiṃ nāmete ettakā janā karissanti, bhuñjitvā vihāraṃ gantvā niddāyissanteva, idaṃ pana eko rājapuriso labhitvā kiṃ nāma na kareyya, aho nassati rañño santaka’’nti. Juṇho cintesi – ‘‘mahantaṃ idaṃ rājattanaṃ nāma, ko añño idaṃ kātuṃ sakkhissati? Kiṃ rājā nāma so, yo rājattane ṭhitopi evarūpaṃ dānaṃ dātuṃ na sakkotī’’ti. Bhagavā parisāya ajjhāsayaṃ olokento tesaṃ dvinnaṃ ajjhāsayaṃ viditvā – ‘‘sace ajja juṇhassa ajjhāsayena dhammakathaṃ kathemi, kāḷassa sattadhā muddhā phalissati . Mayā kho pana sattānuddayatāya pāramiyo pūritā. Juṇho aññasmimpi divase mayi dhammaṃ kathayante maggaphalaṃ paṭivijjhissati, idāni pana kāḷaṃ olokessāmī’’ti rañño catuppadikameva gāthaṃ abhāsi –
‘‘ந வே கத³ரியா தே³வலோகங் வஜந்தி,
‘‘Na ve kadariyā devalokaṃ vajanti,
பா³லா ஹவே நப்பஸங்ஸந்தி தா³னங்;
Bālā have nappasaṃsanti dānaṃ;
தீ⁴ரோ ச தா³னங் அனுமோத³மானோ,
Dhīro ca dānaṃ anumodamāno,
தேனேவ ஸோ ஹோதி ஸுகீ² பரத்தா²’’தி. (த⁴॰ ப॰ 177);
Teneva so hoti sukhī paratthā’’ti. (dha. pa. 177);
ராஜா அனத்தமனோ ஹுத்வா – ‘‘மயா மஹாதா³னங் தி³ன்னங், ஸத்தா² ச மே மந்த³மேவ த⁴ம்மங் கதே²ஸி, நாஸக்கி²ங் மஞ்ஞே த³ஸப³லஸ்ஸ சித்தங் க³ஹேது’’ந்தி. ஸோ பு⁴த்தபாதராஸோ விஹாரங் க³ந்த்வா ப⁴க³வந்தங் வந்தி³த்வா புச்சி² – ‘‘மயா, ப⁴ந்தே, மஹந்தங் தா³னங் தி³ன்னங், அனுமோத³னா ச மே ந மஹதீ கதா, கோ நு கோ² மே, ப⁴ந்தே, தோ³ஸோ’’தி? நத்தி², மஹாராஜ, தவ தோ³ஸோ, பரிஸா பன அபரிஸுத்³தா⁴, தஸ்மா த⁴ம்மங் ந தே³ஸேஸிந்தி. கஸ்மா பன ப⁴க³வா பரிஸா ந ஸுத்³தா⁴தி? ஸத்தா² த்³வின்னங் அமச்சானங் பரிவிதக்கங் ஆரோசேஸி. ராஜா காளங் புச்சி² – ‘‘ஏவங், தாத, காளா’’தி? ‘‘ஏவங், மஹாராஜா’’தி. ‘‘மயி மம ஸந்தகங் த³த³மானே தவ கதரங் டா²னங் ருஜ்ஜதி, ந தங் ஸக்கோமி பஸ்ஸிதுங், பப்³பா³ஜேத² நங் மம ரட்ட²தோ’’தி ஆஹ. ததோ ஜுண்ஹங் பக்கோஸாபெத்வா புச்சி² – ‘‘ஏவங் கிர, தாத, சிந்தேஸீ’’தி? ‘‘ஆம, மஹாராஜா’’தி. ‘‘தவ சித்தானுரூபமேவ ஹோதூ’’தி தஸ்மிங்யேவ மண்ட³பே ஏவங் பஞ்ஞத்தேஸுயேவ ஆஸனேஸு பஞ்ச பி⁴க்கு²ஸதானி நிஸீதா³பெத்வா தாயேவ க²த்தியதீ⁴தரோ பரிவாராபெத்வா ராஜகே³ஹதோ த⁴னங் க³ஹெத்வா மயா தி³ன்னஸதி³ஸமேவ ஸத்த தி³வஸானி தா³னங் தே³ஹீதி. ஸோ ததா² அதா³ஸி. த³த்வா ஸத்தமே தி³வஸே – ‘‘த⁴ம்மங் ப⁴க³வா தே³ஸேதா²’’தி ஆஹ.
Rājā anattamano hutvā – ‘‘mayā mahādānaṃ dinnaṃ, satthā ca me mandameva dhammaṃ kathesi, nāsakkhiṃ maññe dasabalassa cittaṃ gahetu’’nti. So bhuttapātarāso vihāraṃ gantvā bhagavantaṃ vanditvā pucchi – ‘‘mayā, bhante, mahantaṃ dānaṃ dinnaṃ, anumodanā ca me na mahatī katā, ko nu kho me, bhante, doso’’ti? Natthi, mahārāja, tava doso, parisā pana aparisuddhā, tasmā dhammaṃ na desesinti. Kasmā pana bhagavā parisā na suddhāti? Satthā dvinnaṃ amaccānaṃ parivitakkaṃ ārocesi. Rājā kāḷaṃ pucchi – ‘‘evaṃ, tāta, kāḷā’’ti? ‘‘Evaṃ, mahārājā’’ti. ‘‘Mayi mama santakaṃ dadamāne tava kataraṃ ṭhānaṃ rujjati, na taṃ sakkomi passituṃ, pabbājetha naṃ mama raṭṭhato’’ti āha. Tato juṇhaṃ pakkosāpetvā pucchi – ‘‘evaṃ kira, tāta, cintesī’’ti? ‘‘Āma, mahārājā’’ti. ‘‘Tava cittānurūpameva hotū’’ti tasmiṃyeva maṇḍape evaṃ paññattesuyeva āsanesu pañca bhikkhusatāni nisīdāpetvā tāyeva khattiyadhītaro parivārāpetvā rājagehato dhanaṃ gahetvā mayā dinnasadisameva satta divasāni dānaṃ dehīti. So tathā adāsi. Datvā sattame divase – ‘‘dhammaṃ bhagavā desethā’’ti āha.
ஸத்தா² த்³வின்னம்பி தா³னானங் அனுமோத³னங் ஏகதோ கத்வா த்³வே மஹானதி³யோ ஏகோக⁴புண்ணா குருமானோ விய மஹாத⁴ம்மதே³ஸனங் தே³ஸேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே ஜுண்ஹோ ஸோதாபன்னோ அஹோஸி. ராஜா பஸீதி³த்வா த³ஸப³லஸ்ஸ பா³ஹிரவத்து²ங் நாம அதா³ஸி. ஏவங் அபி⁴னிப்ப²ன்னோ கோ² பன தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ லாபோ⁴தி வேதி³தப்³போ³.
Satthā dvinnampi dānānaṃ anumodanaṃ ekato katvā dve mahānadiyo ekoghapuṇṇā kurumāno viya mahādhammadesanaṃ desesi. Desanāpariyosāne juṇho sotāpanno ahosi. Rājā pasīditvā dasabalassa bāhiravatthuṃ nāma adāsi. Evaṃ abhinipphanno kho pana tassa bhagavato lābhoti veditabbo.
அபி⁴னிப்ப²ன்னோ ஸிலோகோதி வண்ணகு³ணகித்தனங். ஸோபி ப⁴க³வதோ த⁴ம்மசக்கப்பவத்தனதோ பட்டா²ய அபி⁴னிப்ப²ன்னோ. ததோ பட்டா²ய ஹி ப⁴க³வதோ க²த்தியாபி வண்ணங் கதெ²ந்தி. ப்³ராஹ்மணாபி க³ஹபதயோபி நாகா³ ஸுபண்ணா க³ந்த⁴ப்³பா³ தே³வதா ப்³ரஹ்மானோபி கித்திங் வத்வா – ‘‘இதிபி ஸோ ப⁴க³வா’’திஆதி³னா. அஞ்ஞதித்தி²யாபி வரரோஜஸ்ஸ ஸஹஸ்ஸங் த³த்வா ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ அவண்ணங் கதே²ஹீதி உய்யோஜேஸுங். ஸோ ஸஹஸ்ஸங் க³ஹெத்வா த³ஸப³லங் பாத³தலதோ பட்டா²ய யாவ கேஸந்தா அபலோகயமானோ லிக்கா²மத்தம்பி வஜ்ஜங் அதி³ஸ்வா – ‘‘விப்பகிண்ணத்³வத்திங்ஸமஹாபுரிஸலக்க²ணே அஸீதிஅனுப்³யஞ்ஜனவிபூ⁴ஸிதே ப்³யாமப்பபா⁴பரிக்கி²த்தே ஸுபு²ல்லிதபாரிச்ச²த்தகதாராக³ணஸமுஜ்ஜலிதஅந்தலிக்க²விசித்தகுஸுமஸஸ்ஸிரிகனந்த³னவனஸதி³ஸே அனவஜ்ஜஅத்தபா⁴வே அவண்ணங் வத³ந்தஸ்ஸ முக²ம்பி விபரிவத்தெய்ய, முத்³தா⁴பி ஸத்ததா⁴ ப²லெய்ய, அவண்ணங் வத்துங் உபாயோ நத்தி², வண்ணமேவ வதி³ஸ்ஸாமீ’’தி பாத³தலதோ பட்டா²ய யாவ கேஸந்தா அதிரேகபத³ஸஹஸ்ஸேன வண்ணமேவ கதே²ஸி. யமகபாடிஹாரியே பனேஸ வண்ணோ நாம மத்த²கங் பத்தோ. ஏவங் அபி⁴னிப்ப²ன்னோ ஸிலோகோதி.
Abhinipphannosilokoti vaṇṇaguṇakittanaṃ. Sopi bhagavato dhammacakkappavattanato paṭṭhāya abhinipphanno. Tato paṭṭhāya hi bhagavato khattiyāpi vaṇṇaṃ kathenti. Brāhmaṇāpi gahapatayopi nāgā supaṇṇā gandhabbā devatā brahmānopi kittiṃ vatvā – ‘‘itipi so bhagavā’’tiādinā. Aññatitthiyāpi vararojassa sahassaṃ datvā samaṇassa gotamassa avaṇṇaṃ kathehīti uyyojesuṃ. So sahassaṃ gahetvā dasabalaṃ pādatalato paṭṭhāya yāva kesantā apalokayamāno likkhāmattampi vajjaṃ adisvā – ‘‘vippakiṇṇadvattiṃsamahāpurisalakkhaṇe asītianubyañjanavibhūsite byāmappabhāparikkhitte suphullitapāricchattakatārāgaṇasamujjalitaantalikkhavicittakusumasassirikanandanavanasadise anavajjaattabhāve avaṇṇaṃ vadantassa mukhampi viparivatteyya, muddhāpi sattadhā phaleyya, avaṇṇaṃ vattuṃ upāyo natthi, vaṇṇameva vadissāmī’’ti pādatalato paṭṭhāya yāva kesantā atirekapadasahassena vaṇṇameva kathesi. Yamakapāṭihāriye panesa vaṇṇo nāma matthakaṃ patto. Evaṃ abhinipphanno silokoti.
யாவ மஞ்ஞே க²த்தியாதி க²த்தியா ப்³ராஹ்மணா வெஸ்ஸா ஸுத்³தா³ நாகா³ ஸுபண்ணா யக்கா² அஸுரா தே³வா ப்³ரஹ்மானோதி ஸப்³பே³வ தே ஸம்பியாயமானரூபா ஹட்ட²துட்டா² விஹரந்தி. விக³தமதோ³ கோ² பனாதி எத்தகா மங் ஜனா ஸம்பியாயமானரூபா விஹரந்தீதி ந மத³பமத்தோ ஹுத்வா த³வாதி³வஸேன ஆஹாரங் ஆஹாரேதி, அஞ்ஞத³த்து² விக³தமதோ³ கோ² பன ஸோ ப⁴க³வா ஆஹாரங் ஆஹாரேதி.
Yāva maññe khattiyāti khattiyā brāhmaṇā vessā suddā nāgā supaṇṇā yakkhā asurā devā brahmānoti sabbeva te sampiyāyamānarūpā haṭṭhatuṭṭhā viharanti. Vigatamado kho panāti ettakā maṃ janā sampiyāyamānarūpā viharantīti na madapamatto hutvā davādivasena āhāraṃ āhāreti, aññadatthu vigatamado kho pana so bhagavā āhāraṃ āhāreti.
யதா²வாதீ³தி யங் வாசாய வத³தி, தத³ன்வயமேவஸ்ஸ காயகம்மங் ஹோதி. யஞ்ச காயேன கரோதி, தத³ன்வயமேவஸ்ஸ வசீகம்மங் ஹோதி. காயோ வா வாசங், வாசா வா காயங் நாதிக்கமதி, வாசா காயேன, காயோ ச வாசாய ஸமேதி. யதா² ச –
Yathāvādīti yaṃ vācāya vadati, tadanvayamevassa kāyakammaṃ hoti. Yañca kāyena karoti, tadanvayamevassa vacīkammaṃ hoti. Kāyo vā vācaṃ, vācā vā kāyaṃ nātikkamati, vācā kāyena, kāyo ca vācāya sameti. Yathā ca –
‘‘வாமேன ஸூகரோ ஹோதி, த³க்கி²ணேன அஜாமிகோ³;
‘‘Vāmena sūkaro hoti, dakkhiṇena ajāmigo;
ஸரேன நேலகோ ஹோதி, விஸாணேன ஜரக்³க³வோ’’தி. –
Sarena nelako hoti, visāṇena jaraggavo’’ti. –
அயங் ஸூகரயக்கோ² ஸூகரே தி³ஸ்வா ஸூகரஸதி³ஸங் வாமபஸ்ஸங் த³ஸ்ஸெத்வா தே க³ஹெத்வா கா²த³தி, அஜாமிகே³ தி³ஸ்வா தங்ஸதி³ஸங் த³க்கி²ணபஸ்ஸங் த³ஸ்ஸெத்வா தே க³ஹெத்வா கா²த³தி, நேலகவச்ச²கே தி³ஸ்வா வச்ச²கரவங் ரவந்தோ தே க³ஹெத்வா கா²த³தி, கோ³ணே தி³ஸ்வா தேஸங் விஸாணஸதி³ஸானி விஸாணானி மாபெத்வா தே தூ³ரதோவ – ‘‘கோ³ணோ விய தி³ஸ்ஸதீ’’தி ஏவங் உபக³தே க³ஹெத்வா கா²த³தி. யதா² ச த⁴ம்மிகவாயஸஜாதகே ஸகுணேஹி புட்டோ² வாயஸோ – ‘‘அஹங் வாதப⁴க்கோ², வாதப⁴க்க²தாய முக²ங் விவரித்வா பாணகானஞ்ச மரணப⁴யேன ஏகேனேவ பாதே³ன டி²தோ, தஸ்மா தும்ஹேபி –
Ayaṃ sūkarayakkho sūkare disvā sūkarasadisaṃ vāmapassaṃ dassetvā te gahetvā khādati, ajāmige disvā taṃsadisaṃ dakkhiṇapassaṃ dassetvā te gahetvā khādati, nelakavacchake disvā vacchakaravaṃ ravanto te gahetvā khādati, goṇe disvā tesaṃ visāṇasadisāni visāṇāni māpetvā te dūratova – ‘‘goṇo viya dissatī’’ti evaṃ upagate gahetvā khādati. Yathā ca dhammikavāyasajātake sakuṇehi puṭṭho vāyaso – ‘‘ahaṃ vātabhakkho, vātabhakkhatāya mukhaṃ vivaritvā pāṇakānañca maraṇabhayena ekeneva pādena ṭhito, tasmā tumhepi –
‘‘த⁴ம்மங் சரத² ப⁴த்³த³ங் வோ, த⁴ம்மங் சரத² ஞாதயோ;
‘‘Dhammaṃ caratha bhaddaṃ vo, dhammaṃ caratha ñātayo;
த⁴ம்மசாரீ ஸுக²ங் ஸேதி, அஸ்மிங் லோகே பரம்ஹி சா’’தி.
Dhammacārī sukhaṃ seti, asmiṃ loke paramhi cā’’ti.
ஸகுணேஸு விஸ்ஸாஸங் உப்பாதே³ஸி, ததோ –
Sakuṇesu vissāsaṃ uppādesi, tato –
‘‘ப⁴த்³த³கோ வதாயங் பக்கீ², தி³ஜோ பரமத⁴ம்மிகோ;
‘‘Bhaddako vatāyaṃ pakkhī, dijo paramadhammiko;
ஏகபாதே³ன திட்ட²ந்தோ, த⁴ம்மோ த⁴ம்மோதி பா⁴ஸதீ’’தி.
Ekapādena tiṭṭhanto, dhammo dhammoti bhāsatī’’ti.
ஏவங் விஸ்ஸாஸமாக³தே ஸகுணே கா²தி³த்த². தேன தேஸங் வாசா காயேன, காயோ ச வாசாய ந ஸமேதி, ந ஏவங் ப⁴க³வதோ. ப⁴க³வதோ பன வாசா காயேன, காயோ ச வாசாய ஸமேதியேவாதி த³ஸ்ஸேதி.
Evaṃ vissāsamāgate sakuṇe khādittha. Tena tesaṃ vācā kāyena, kāyo ca vācāya na sameti, na evaṃ bhagavato. Bhagavato pana vācā kāyena, kāyo ca vācāya sametiyevāti dasseti.
திண்ணா தரிதா விசிகிச்சா² அஸ்ஸாதி திண்ணவிசிகிச்சோ². ‘‘கத²மித³ங் கத²மித³’’ந்தி ஏவரூபா விக³தா கத²ங்கதா² அஸ்ஸாதி விக³தகத²ங்கதோ². யதா² ஹி மஹாஜனோ – ‘‘அயங் ருக்கோ², கிங் ருக்கோ² நாம, அயங் கா³மோ, அயங் ஜனபதோ³, இத³ங் ரட்ட²ங், கிங் ரட்ட²ங் நாம, கஸ்மா நு கோ² அயங் ருக்கோ² உஜுக்க²ந்தோ⁴, அயங் வங்கக்க²ந்தோ⁴, கஸ்மா கண்டகோ கோசி உஜுகோ ஹோதி, கோசி வங்கோ, புப்ப²ங் கிஞ்சி ஸுக³ந்த⁴ங், கிஞ்சி து³க்³க³ந்த⁴ங், ப²லங் கிஞ்சி மது⁴ரங், கிஞ்சி அமது⁴ர’’ந்தி ஸகங்கோ²வ ஹோதி, ந ஏவங் ஸத்தா². ஸத்தா² ஹி – ‘‘இமேஸங் நாம தா⁴தூனங் உஸ்ஸன்னுஸ்ஸன்னத்தா இத³ங் ஏவங் ஹோதீ’’தி விக³தகத²ங்கதோ²வ . யதா² ச பட²மஜ்ஜா²னாதி³லாபீ⁴னங் து³தியஜ்ஜா²னாதீ³ஸு கங்கா² ஹோதி. பச்சேகபு³த்³தா⁴னம்பி ஹி ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணே யாதா²வஸன்னிட்டா²னாபா⁴வதோ வோஹாரவஸேன கங்கா² நாம ஹோதியேவ, ந ஏவங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ. ஸோ ஹி ப⁴க³வா ஸப்³ப³த்த² விக³தகத²ங்கதோ²தி த³ஸ்ஸேதி.
Tiṇṇā taritā vicikicchā assāti tiṇṇavicikiccho. ‘‘Kathamidaṃ kathamida’’nti evarūpā vigatā kathaṃkathā assāti vigatakathaṃkatho. Yathā hi mahājano – ‘‘ayaṃ rukkho, kiṃ rukkho nāma, ayaṃ gāmo, ayaṃ janapado, idaṃ raṭṭhaṃ, kiṃ raṭṭhaṃ nāma, kasmā nu kho ayaṃ rukkho ujukkhandho, ayaṃ vaṅkakkhandho, kasmā kaṇṭako koci ujuko hoti, koci vaṅko, pupphaṃ kiñci sugandhaṃ, kiñci duggandhaṃ, phalaṃ kiñci madhuraṃ, kiñci amadhura’’nti sakaṅkhova hoti, na evaṃ satthā. Satthā hi – ‘‘imesaṃ nāma dhātūnaṃ ussannussannattā idaṃ evaṃ hotī’’ti vigatakathaṃkathova . Yathā ca paṭhamajjhānādilābhīnaṃ dutiyajjhānādīsu kaṅkhā hoti. Paccekabuddhānampi hi sabbaññutaññāṇe yāthāvasanniṭṭhānābhāvato vohāravasena kaṅkhā nāma hotiyeva, na evaṃ buddhassa. So hi bhagavā sabbattha vigatakathaṃkathoti dasseti.
பரியோஸிதஸங்கப்போதி யதா² கேசி ஸீலமத்தேன, கேசி விபஸ்ஸனாமத்தேன, கேசி பட²மஜ்ஜா²னேன…பே॰… கேசி நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனஸமாபத்தியா, கேசி ஸோதாபன்னபா⁴வமத்தேன…பே॰… கேசி அரஹத்தேன, கேசி ஸாவகபாரமீஞாணேன, கேசி பச்சேகபோ³தி⁴ஞாணேன பரியோஸிதஸங்கப்பா பரிபுண்ணமனோரதா² ஹொந்தி, ந ஏவங் மம ஸத்தா². மம பன ஸத்தா² ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணேன பரியோஸிதஸங்கப்போதி த³ஸ்ஸேதி.
Pariyositasaṅkappoti yathā keci sīlamattena, keci vipassanāmattena, keci paṭhamajjhānena…pe… keci nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā, keci sotāpannabhāvamattena…pe… keci arahattena, keci sāvakapāramīñāṇena, keci paccekabodhiñāṇena pariyositasaṅkappā paripuṇṇamanorathā honti, na evaṃ mama satthā. Mama pana satthā sabbaññutaññāṇena pariyositasaṅkappoti dasseti.
அஜ்ஜா²ஸயங் ஆதி³ப்³ரஹ்மசரியந்தி கரணத்தே² பச்சத்தவசனங், அதி⁴காஸயேன உத்தமனிஸ்ஸயபூ⁴தேன ஆதி³ப்³ரஹ்மசரியேன போராணப்³ரஹ்மசரியபூ⁴தேன ச அரியமக்³கே³ன திண்ணவிசிகிச்சோ² விக³தகத²ங்கதோ² பரியோஸிதஸங்கப்போதி அத்தோ². ‘‘புப்³பே³ அனநுஸ்ஸுதேஸு த⁴ம்மேஸு ஸாமங் ஸச்சானி அபி⁴ஸம்பு³ஜ்ஜி², தத்த² ச ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்தோ, ப³லேஸு ச வஸீபா⁴வ’’ந்தி ஹி வசனதோ பரியோஸிதஸங்கப்பதாபி ப⁴க³வதோ அரியமக்³கே³னேவ நிப்ப²ன்னாதி.
Ajjhāsayaṃ ādibrahmacariyanti karaṇatthe paccattavacanaṃ, adhikāsayena uttamanissayabhūtena ādibrahmacariyena porāṇabrahmacariyabhūtena ca ariyamaggena tiṇṇavicikiccho vigatakathaṃkatho pariyositasaṅkappoti attho. ‘‘Pubbe ananussutesu dhammesu sāmaṃ saccāni abhisambujjhi, tattha ca sabbaññutaṃ patto, balesu ca vasībhāva’’nti hi vacanato pariyositasaṅkappatāpi bhagavato ariyamaggeneva nipphannāti.
297. யத²ரிவ ப⁴க³வாதி யதா² ப⁴க³வா, ஏவங் ஏகஸ்மிங் ஜம்பு³தீ³பதலே சதூஸு தி³ஸாஸு சாரிகங் சரமானா அஹோ வத சத்தாரோ ஜினா த⁴ம்மங் தே³ஸெய்யுந்தி பச்சாஸிஸமானா வத³ந்தி. அதா²பரே தீஸு மண்ட³லேஸு ஏகதோ விசரணபா⁴வங் ஆகங்க²மானா தயோ ஸம்மாஸம்பு³த்³தா⁴தி ஆஹங்ஸு. அபரே – ‘‘த³ஸ பாரமியோ நாம பூரெத்வா சதுன்னங் திண்ணங் வா உப்பத்தி து³ல்லபா⁴, ஸசே பன ஏகோ நிப³த்³த⁴வாஸங் வஸந்தோ த⁴ம்மங் தே³ஸெய்ய, ஏகோ சாரிகங் சரந்தோ, ஏவம்பி ஜம்பு³தீ³போ ஸோபெ⁴ய்ய சேவ, ப³ஹுஞ்ச ஹிதஸுக²மதி⁴க³ச்செ²ய்யா’’தி சிந்தெத்வா அஹோ வத, மாரிஸாதி ஆஹங்ஸு.
297.Yathariva bhagavāti yathā bhagavā, evaṃ ekasmiṃ jambudīpatale catūsu disāsu cārikaṃ caramānā aho vata cattāro jinā dhammaṃ deseyyunti paccāsisamānā vadanti. Athāpare tīsu maṇḍalesu ekato vicaraṇabhāvaṃ ākaṅkhamānā tayo sammāsambuddhāti āhaṃsu. Apare – ‘‘dasa pāramiyo nāma pūretvā catunnaṃ tiṇṇaṃ vā uppatti dullabhā, sace pana eko nibaddhavāsaṃ vasanto dhammaṃ deseyya, eko cārikaṃ caranto, evampi jambudīpo sobheyya ceva, bahuñca hitasukhamadhigaccheyyā’’ti cintetvā aho vata, mārisāti āhaṃsu.
298. அட்டா²னமேதங் அனவகாஸோ யந்தி எத்த² டா²னங் அவகாஸோதி உப⁴யமேதங் காரணாதி⁴வசனமேவ. காரணஞ்ஹி திட்ட²தி எத்த² ததா³யத்தவுத்திதாய ப²லந்தி டா²னங். ஓகாஸோ விய சஸ்ஸ தங் தேன வினா அஞ்ஞத்த² அபா⁴வதோதி அவகாஸோ. யந்தி கரணத்தே² பச்சத்தங். இத³ங் வுத்தங் ஹோதி – ‘‘யேன காரணேன ஏகிஸ்ஸா லோகதா⁴துயா த்³வே பு³த்³தா⁴ ஏகதோ உப்பஜ்ஜெய்யுங், தங் காரணங் நத்தீ²’’தி.
298.Aṭṭhānametaṃ anavakāso yanti ettha ṭhānaṃ avakāsoti ubhayametaṃ kāraṇādhivacanameva. Kāraṇañhi tiṭṭhati ettha tadāyattavuttitāya phalanti ṭhānaṃ. Okāso viya cassa taṃ tena vinā aññattha abhāvatoti avakāso. Yanti karaṇatthe paccattaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – ‘‘yena kāraṇena ekissā lokadhātuyā dve buddhā ekato uppajjeyyuṃ, taṃ kāraṇaṃ natthī’’ti.
எத்த² ச –
Ettha ca –
‘‘யாவதா சந்தி³மஸூரியா, பரிஹரந்தி தி³ஸா ப⁴ந்தி விரோசனா;
‘‘Yāvatā candimasūriyā, pariharanti disā bhanti virocanā;
தாவ ஸஹஸ்ஸதா⁴ லோகோ, எத்த² தே வத்ததே வஸோ’’தி. (ம॰ நி॰ 1.503) –
Tāva sahassadhā loko, ettha te vattate vaso’’ti. (ma. ni. 1.503) –
கா³தா²ய ஏகசக்கவாளமேவ ஏகா லோகதா⁴து. ‘‘ஸஹஸ்ஸீ லோகதா⁴து அகம்பித்தா²’’தி (அ॰ நி॰ 3.126) ஆக³தட்டா²னே சக்கவாளஸஹஸ்ஸங் ஏகா லோகதா⁴து. ‘‘ஆகங்க²மானோ, ஆனந்த³, ததா²க³தோ திஸஹஸ்ஸிமஹாஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴துங் ஸரேன விஞ்ஞாபெய்ய, ஓபா⁴ஸேன ச ப²ரெய்யா’’தி (அ॰ நி॰ 3.81) ஆக³தட்டா²னே திஸஹஸ்ஸிமஹாஸஹஸ்ஸீ ஏகா லோகதா⁴து. ‘‘அயஞ்ச த³ஸஸஹஸ்ஸீ லோகதா⁴தூ’’தி (ம॰ நி॰ 3.201) ஆக³தட்டா²னே த³ஸசக்கவாளஸஹஸ்ஸானி ஏகா லோகதா⁴து. தங் ஸந்தா⁴ய ஏகிஸ்ஸா லோகதா⁴துயாதி ஆஹ. எத்தகஞ்ஹி ஜாதிகெ²த்தங் நாம. தத்ராபி ட²பெத்வா இமஸ்மிங் சக்கவாளே ஜம்பு³தீ³பஸ்ஸ மஜ்ஜி²மதே³ஸங் ந அஞ்ஞத்ர பு³த்³தா⁴ உப்பஜ்ஜந்தி ஜாதிகெ²த்ததோ பன பரங் பு³த்³தா⁴னங் உப்பத்திட்டா²னமேவ ந பஞ்ஞாயதி. யேனத்தே²னாதி யேன பவாரணஸங்க³ஹத்தே²ன.
Gāthāya ekacakkavāḷameva ekā lokadhātu. ‘‘Sahassī lokadhātu akampitthā’’ti (a. ni. 3.126) āgataṭṭhāne cakkavāḷasahassaṃ ekā lokadhātu. ‘‘Ākaṅkhamāno, ānanda, tathāgato tisahassimahāsahassilokadhātuṃ sarena viññāpeyya, obhāsena ca phareyyā’’ti (a. ni. 3.81) āgataṭṭhāne tisahassimahāsahassī ekā lokadhātu. ‘‘Ayañca dasasahassī lokadhātū’’ti (ma. ni. 3.201) āgataṭṭhāne dasacakkavāḷasahassāni ekā lokadhātu. Taṃ sandhāya ekissā lokadhātuyāti āha. Ettakañhi jātikhettaṃ nāma. Tatrāpi ṭhapetvā imasmiṃ cakkavāḷe jambudīpassa majjhimadesaṃ na aññatra buddhā uppajjanti jātikhettato pana paraṃ buddhānaṃ uppattiṭṭhānameva na paññāyati. Yenatthenāti yena pavāraṇasaṅgahatthena.
ஸனங்குமாரகதா²வண்ணனா
Sanaṅkumārakathāvaṇṇanā
300. வண்ணேன சேவ யஸஸா சாதி அலங்காரபரிவாரேன ச புஞ்ஞஸிரியா சாதி அத்தோ².
300.Vaṇṇena ceva yasasā cāti alaṅkāraparivārena ca puññasiriyā cāti attho.
301. ஸாது⁴ மஹாப்³ரஹ்மேதி எத்த² ஸம்பஸாத³னே ஸாது⁴ஸத்³தோ³. ஸங்கா²ய மோதா³மாதி ஜானித்வா மோதா³ம.
301.Sādhu mahābrahmeti ettha sampasādane sādhusaddo. Saṅkhāya modāmāti jānitvā modāma.
கோ³விந்த³ப்³ராஹ்மணவத்து²வண்ணனா
Govindabrāhmaṇavatthuvaṇṇanā
304. யாவ தீ³க⁴ரத்தங் மஹாபஞ்ஞோவ ஸோ ப⁴க³வாதி எத்தகந்தி பரிச்சி²ந்தி³த்வா ந ஸக்கா வத்துங், அத² கோ² யாவ தீ³க⁴ரத்தங் அதிசிரரத்தங் மஹாபஞ்ஞோவ ஸோ ப⁴க³வா. நோதி கத²ங் தும்ஹே மஞ்ஞதா²தி. அத² ஸயமேவேதங் பஞ்ஹங் ப்³யாகாதுகாமோ – ‘‘அனச்ச²ரியமேதங், மாரிஸா, யங் இதா³னி பாரமியோ பூரெத்வா போ³தி⁴பல்லங்கே திண்ணங் மாரானங் மத்த²கங் பி⁴ந்தி³த்வா படிவித்³த⁴அஸாதா⁴ரணஞாணோ ஸோ ப⁴க³வா மஹாபஞ்ஞோ ப⁴வெய்ய, கிமெத்த² அச்ச²ரியங், அபரிபக்காய பன போ³தி⁴யா பதே³ஸஞாணே டி²தஸ்ஸ ஸராகா³தி³காலேபி மஹாபஞ்ஞபா⁴வமேவ வோ, மாரிஸா, கதெ²ஸ்ஸாமீ’’தி ப⁴வபடிச்ச²ன்னகாரணங் ஆஹரித்வா த³ஸ்ஸெந்தோ பூ⁴தபுப்³ப³ங் போ⁴திஆதி³மாஹ.
304.Yāva dīgharattaṃ mahāpaññova so bhagavāti ettakanti paricchinditvā na sakkā vattuṃ, atha kho yāva dīgharattaṃ aticirarattaṃ mahāpaññova so bhagavā. Noti kathaṃ tumhe maññathāti. Atha sayamevetaṃ pañhaṃ byākātukāmo – ‘‘anacchariyametaṃ, mārisā, yaṃ idāni pāramiyo pūretvā bodhipallaṅke tiṇṇaṃ mārānaṃ matthakaṃ bhinditvā paṭividdhaasādhāraṇañāṇo so bhagavā mahāpañño bhaveyya, kimettha acchariyaṃ, aparipakkāya pana bodhiyā padesañāṇe ṭhitassa sarāgādikālepi mahāpaññabhāvameva vo, mārisā, kathessāmī’’ti bhavapaṭicchannakāraṇaṃ āharitvā dassento bhūtapubbaṃ bhotiādimāha.
புரோஹிதோதி ஸப்³ப³கிச்சானி அனுஸாஸனபுரோஹிதோ. கோ³விந்தோ³தி கோ³விந்தி³யாபி⁴ஸேகேன அபி⁴ஸித்தோ , பகதியா பனஸ்ஸ அஞ்ஞதே³வ நாமங், அபி⁴ஸித்தகாலதோ பட்டா²ய ‘‘கோ³விந்தோ³’’தி ஸங்க்²யங் க³தோ. ஜோதிபாலோதி ஜோதனதோ ச பாலனதோ ச ஜோதிபாலோ. தஸ்ஸ கிர ஜாததி³வஸே ஸப்³பா³வுதா⁴னி உஜ்ஜோதிங்ஸு. ராஜாபி பச்சூஸஸமயே அத்தனோ மங்க³லாவுத⁴ங் பஜ்ஜலிதங் தி³ஸ்வா பீ⁴தோ அட்டா²ஸி. கோ³விந்தோ³ பாதோவ ராஜூபட்டா²னங் க³ந்த்வா ஸுக²ஸெய்யங் புச்சி² ராஜா – ‘‘குதோ மே ஆசரிய, ஸுக²ஸெய்யா’’தி வத்வா தங் காரணங் ஆரோசேஸி. மா பா⁴யி, மஹாராஜ, மய்ஹங் புத்தோ ஜாதோ, தஸ்ஸானுபா⁴வேன ஸகலனக³ரே ஆவுதா⁴னி பஜ்ஜலிங்ஸூதி. ராஜா – ‘‘கிங் நு கோ² மே குமாரோ பச்சத்தி²கோ ப⁴வெய்யா’’தி சிந்தெத்வா ஸுட்டு²தரங் பா⁴யி. ‘‘கிங் விதக்கேஸி மஹாராஜா’’தி ச புட்டோ² தமத்த²ங் ஆரோசேஸி. அத² நங் கோ³விந்தோ³ ‘‘மா பா⁴யி மஹாராஜ, நேஸோ குமாரோ தும்ஹாகங் து³ப்³பி⁴ஸ்ஸதி, ஸகலஜம்பு³தீ³பே பன தேன ஸமோ பஞ்ஞாய ந ப⁴விஸ்ஸதி, மம புத்தஸ்ஸ வசனேன மஹாஜனஸ்ஸ கங்கா² சி²ஜ்ஜிஸ்ஸதி, தும்ஹாகஞ்ச ஸப்³ப³கிச்சானி அனுஸாஸிஸ்ஸதீ’’தி ஸமஸ்ஸாஸேதி. ராஜா துட்டோ² – ‘‘குமாரஸ்ஸ கீ²ரமூலங் ஹோதூ’’தி ஸஹஸ்ஸங் த³த்வா ‘‘குமாரங் மஹல்லககாலே மம த³ஸ்ஸேதா²’’தி ஆஹ. குமாரோ அனுபுப்³பே³ன வுட்³டி⁴மனுப்பத்தோ. ஜோதிதத்தா பனஸ்ஸ பாலனஸமத்த²தாய ச ஜோதிபாலொத்வேவ நாமங் அகங்ஸு. தேன வுத்தங் – ‘‘ஜோதனதோ ச பாலனதோ ச ஜோதிபாலோ’’தி.
Purohitoti sabbakiccāni anusāsanapurohito. Govindoti govindiyābhisekena abhisitto , pakatiyā panassa aññadeva nāmaṃ, abhisittakālato paṭṭhāya ‘‘govindo’’ti saṅkhyaṃ gato. Jotipāloti jotanato ca pālanato ca jotipālo. Tassa kira jātadivase sabbāvudhāni ujjotiṃsu. Rājāpi paccūsasamaye attano maṅgalāvudhaṃ pajjalitaṃ disvā bhīto aṭṭhāsi. Govindo pātova rājūpaṭṭhānaṃ gantvā sukhaseyyaṃ pucchi rājā – ‘‘kuto me ācariya, sukhaseyyā’’ti vatvā taṃ kāraṇaṃ ārocesi. Mā bhāyi, mahārāja, mayhaṃ putto jāto, tassānubhāvena sakalanagare āvudhāni pajjaliṃsūti. Rājā – ‘‘kiṃ nu kho me kumāro paccatthiko bhaveyyā’’ti cintetvā suṭṭhutaraṃ bhāyi. ‘‘Kiṃ vitakkesi mahārājā’’ti ca puṭṭho tamatthaṃ ārocesi. Atha naṃ govindo ‘‘mā bhāyi mahārāja, neso kumāro tumhākaṃ dubbhissati, sakalajambudīpe pana tena samo paññāya na bhavissati, mama puttassa vacanena mahājanassa kaṅkhā chijjissati, tumhākañca sabbakiccāni anusāsissatī’’ti samassāseti. Rājā tuṭṭho – ‘‘kumārassa khīramūlaṃ hotū’’ti sahassaṃ datvā ‘‘kumāraṃ mahallakakāle mama dassethā’’ti āha. Kumāro anupubbena vuḍḍhimanuppatto. Jotitattā panassa pālanasamatthatāya ca jotipālotveva nāmaṃ akaṃsu. Tena vuttaṃ – ‘‘jotanato ca pālanato ca jotipālo’’ti.
ஸம்மா வொஸ்ஸஜ்ஜித்வாதி ஸம்மா வொஸ்ஸஜ்ஜித்வா. அயமேவ வா பாடோ². அலமத்த²த³ஸதரோதி ஸமத்தோ² படிப³லோ அத்த²த³ஸோ அலமத்த²த³ஸோ, தங் அலமத்த²த³ஸங் திரேதீதி அலமத்த²த³ஸதரோ. ஜோதிபாலஸ்ஸேவ மாணவஸ்ஸ அனுஸாஸனியாதி ஸோபி ஜோதிபாலங்யேவ புச்சி²த்வா அனுஸாஸதீதி த³ஸ்ஸேதி.
Sammā vossajjitvāti sammā vossajjitvā. Ayameva vā pāṭho. Alamatthadasataroti samattho paṭibalo atthadaso alamatthadaso, taṃ alamatthadasaṃ tiretīti alamatthadasataro. Jotipālasseva māṇavassa anusāsaniyāti sopi jotipālaṃyeva pucchitvā anusāsatīti dasseti.
305. ப⁴வமத்து² ப⁴வந்தங் ஜோதிபாலந்தி போ⁴தோ ஜோதிபாலஸ்ஸ ப⁴வோ வுத்³தி⁴ விஸேஸாதி⁴க³மோ ஸப்³ப³கல்யாணஞ்சேவ மங்க³லஞ்ச ஹோதூதி அத்தோ². ஸம்மோத³னீயங் கத²ந்தி? ‘‘அலங், மஹாராஜ, மா சிந்தயி, து⁴வத⁴ம்மோ ஏஸ ஸப்³ப³ஸத்தான’’ந்திஆதி³னா நயேன மரணப்படிஸங்யுத்தங் ஸோகவினோத³னபடிஸந்தா²ரகத²ங் பரியோஸாபெத்வா. மா நோ ப⁴வங் ஜோதிபாலோ அனுஸாஸனியா பச்சப்³யாஹாஸீதி மா படிப்³யாகாஸி, ‘‘அனுஸாஸா’’தி வுத்தோ – ‘‘நாஹங் அனுஸாஸாமீ’’தி நோ மா அனுஸாஸனியா பச்சக்கா²ஸீதி அத்தோ². அபி⁴ஸம்போ⁴ஸீதி ஸங்வித³ஹித்வா பட்ட²பேஸி. மனுஸ்ஸா ஏவமாஹங்ஸூதி தங் பிதரா மஹாபஞ்ஞதரங் ஸப்³ப³கிச்சானி அனுஸாஸந்தங் ஸப்³ப³கம்மே அபி⁴ஸம்ப⁴வந்தங் தி³ஸ்வா துட்ட²சித்தா கோ³விந்தோ³ வத, போ⁴, ப்³ராஹ்மணோ, மஹாகோ³விந்தோ³ வத, போ⁴, ப்³ராஹ்மணோதி ஏவமாஹங்ஸு. இத³ங் வுத்தங் ஹோதி, ‘‘கோ³விந்தோ³ வத, போ⁴, ப்³ராஹ்மணோ அஹோஸி ஏதஸ்ஸ பிதா; அயங் பன மஹாகோ³விந்தோ³ வத, போ⁴, ப்³ராஹ்மணோ’’தி.
305.Bhavamatthubhavantaṃ jotipālanti bhoto jotipālassa bhavo vuddhi visesādhigamo sabbakalyāṇañceva maṅgalañca hotūti attho. Sammodanīyaṃ kathanti? ‘‘Alaṃ, mahārāja, mā cintayi, dhuvadhammo esa sabbasattāna’’ntiādinā nayena maraṇappaṭisaṃyuttaṃ sokavinodanapaṭisanthārakathaṃ pariyosāpetvā. Mā no bhavaṃ jotipālo anusāsaniyāpaccabyāhāsīti mā paṭibyākāsi, ‘‘anusāsā’’ti vutto – ‘‘nāhaṃ anusāsāmī’’ti no mā anusāsaniyā paccakkhāsīti attho. Abhisambhosīti saṃvidahitvā paṭṭhapesi. Manussā evamāhaṃsūti taṃ pitarā mahāpaññataraṃ sabbakiccāni anusāsantaṃ sabbakamme abhisambhavantaṃ disvā tuṭṭhacittā govindo vata, bho, brāhmaṇo, mahāgovindo vata, bho, brāhmaṇoti evamāhaṃsu. Idaṃ vuttaṃ hoti, ‘‘govindo vata, bho, brāhmaṇo ahosi etassa pitā; ayaṃ pana mahāgovindo vata, bho, brāhmaṇo’’ti.
ரஜ்ஜஸங்விப⁴ஜனவண்ணனா
Rajjasaṃvibhajanavaṇṇanā
306. யேன தே ச² க²த்தியாதி யே தே ‘‘ஸஹாயா’’தி வுத்தா ச² க²த்தியா, தே கிர ரேணுஸ்ஸ ஏகபிதிகா கனிட்ட²பா⁴தரோ, தஸ்மா மஹாகோ³விந்தோ³ ‘‘அயங் அபி⁴ஸித்தோ ஏதேஸங் ரஜ்ஜஸங்விபா⁴க³ங் கரெய்ய வா ந வா, யங்னூனாஹங் தே படிகச்சேவ ரேணுஸ்ஸ ஸந்திகங் பேஸெத்வா படிஞ்ஞங் க³ண்ஹாபெய்ய’’ந்தி சிந்தெந்தோ யேன தே ச² க²த்தியா தேனுபஸங்கமி. ராஜகத்தாரோதி ராஜகாரகா அமச்சா.
306.Yenate cha khattiyāti ye te ‘‘sahāyā’’ti vuttā cha khattiyā, te kira reṇussa ekapitikā kaniṭṭhabhātaro, tasmā mahāgovindo ‘‘ayaṃ abhisitto etesaṃ rajjasaṃvibhāgaṃ kareyya vā na vā, yaṃnūnāhaṃ te paṭikacceva reṇussa santikaṃ pesetvā paṭiññaṃ gaṇhāpeyya’’nti cintento yena te cha khattiyā tenupasaṅkami. Rājakattāroti rājakārakā amaccā.
307. மத³னீயா காமாதி மத³கரா பமாத³கரா காமா. க³ச்ச²ந்தே க³ச்ச²ந்தே காலே ஏஸ அனுஸ்ஸரிதும்பி ந ஸக்குணெய்ய, தஸ்மா ஆயந்து பொ⁴ந்தோ ஆக³ச்ச²ந்தூதி அத்தோ².
307.Madanīyā kāmāti madakarā pamādakarā kāmā. Gacchante gacchante kāle esa anussaritumpi na sakkuṇeyya, tasmā āyantu bhonto āgacchantūti attho.
308. ஸராமஹங் போ⁴தி ததா³ கிர மனுஸ்ஸானங் ஸச்சவாதி³காலோ ஹோதி, தஸ்மா ‘‘கதா³ மயா வுத்தங், கேன தி³ட்ட²ங், கேன ஸுத’’ந்தி அபூ⁴தங் அவத்வா ‘‘ஸராமஹங் போ⁴’’தி ஆஹ. ஸம்மோத³னீயங் கத²ந்தி கிங் மஹாராஜ தே³வத்தங் க³தே ரஞ்ஞே மா சிந்தயித்த², து⁴வத⁴ம்மோ ஏஸ ஸப்³ப³ஸத்தானங், ஏவங்பா⁴வினோ ஸங்கா²ராதி ஏவரூபங் படிஸந்தா²ரகத²ங். ஸப்³பா³னி ஸகடமுகா²னி பட்ட²பேஸீதி ஸப்³பா³னி ச² ரஜ்ஜானி ஸகடமுகா²னி பட்ட²பேஸி. ஏகேகஸ்ஸ ரஞ்ஞோ ரஜ்ஜங் தியோஜனஸதங் ஹோதி, ரேணுஸ்ஸ ரஞ்ஞோ ரஜ்ஜோஸரணபதே³ஸோ த³ஸகா³வுதங், மஜ்ஜே² பன ரேணுஸ்ஸ ரஜ்ஜங் விதானஸதி³ஸங் அஹோஸி. கஸ்மா ஏவங் பட்ட²பேஸீதி? காலேன காலங் ராஜானங் பஸ்ஸிதுங் ஆக³ச்ச²ந்தா அஞ்ஞஸ்ஸ ரஜ்ஜங் அபீளெத்வா அத்தனோ அத்தனோ ரஜ்ஜபதே³ஸேனேவ ஆக³மிஸ்ஸந்தி சேவ க³மிஸ்ஸந்தி ச. பரரஜ்ஜங் ஓதிண்ணஸ்ஸ ஹி – ‘‘ப⁴த்தங் தே³த², கோ³ணங் தே³தா²’’தி வத³தோ மனுஸ்ஸா உஜ்ஜா²யந்தி – ‘‘இமே ராஜானோ அத்தனோ அத்தனோ விஜிதேன ந க³ச்ச²ந்தி, அம்ஹாகங் பீளங் கரொந்தீ’’தி. அத்தனோ விஜிதேன க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ ‘‘அம்ஹாகங் ஸந்திகா இமினா இத³ஞ்சித³ஞ்ச லத்³த⁴ப்³ப³மேவா’’தி மனுஸ்ஸா பீளங் ந மஞ்ஞந்தி. இமமத்த²ங் சிந்தயித்வா மஹாகோ³விந்தோ³ ‘‘ஸம்மோத³மானா ராஜானோ சிரங் ரஜ்ஜமனுஸாஸந்தூ’’தி ஏவங் பட்ட²பேஸி.
308.Sarāmahaṃ bhoti tadā kira manussānaṃ saccavādikālo hoti, tasmā ‘‘kadā mayā vuttaṃ, kena diṭṭhaṃ, kena suta’’nti abhūtaṃ avatvā ‘‘sarāmahaṃ bho’’ti āha. Sammodanīyaṃ kathanti kiṃ mahārāja devattaṃ gate raññe mā cintayittha, dhuvadhammo esa sabbasattānaṃ, evaṃbhāvino saṅkhārāti evarūpaṃ paṭisanthārakathaṃ. Sabbāni sakaṭamukhāni paṭṭhapesīti sabbāni cha rajjāni sakaṭamukhāni paṭṭhapesi. Ekekassa rañño rajjaṃ tiyojanasataṃ hoti, reṇussa rañño rajjosaraṇapadeso dasagāvutaṃ, majjhe pana reṇussa rajjaṃ vitānasadisaṃ ahosi. Kasmā evaṃ paṭṭhapesīti? Kālena kālaṃ rājānaṃ passituṃ āgacchantā aññassa rajjaṃ apīḷetvā attano attano rajjapadeseneva āgamissanti ceva gamissanti ca. Pararajjaṃ otiṇṇassa hi – ‘‘bhattaṃ detha, goṇaṃ dethā’’ti vadato manussā ujjhāyanti – ‘‘ime rājāno attano attano vijitena na gacchanti, amhākaṃ pīḷaṃ karontī’’ti. Attano vijitena gacchantassa ‘‘amhākaṃ santikā iminā idañcidañca laddhabbamevā’’ti manussā pīḷaṃ na maññanti. Imamatthaṃ cintayitvā mahāgovindo ‘‘sammodamānā rājāno ciraṃ rajjamanusāsantū’’ti evaṃ paṭṭhapesi.
‘‘த³ந்தபுரங் கலிங்கா³னங், அஸ்ஸகானஞ்ச போதனங்;
‘‘Dantapuraṃ kaliṅgānaṃ, assakānañca potanaṃ;
மாஹிஸ்ஸதி அவந்தீனங், ஸோவீரானஞ்ச ரோது³கங்.
Māhissati avantīnaṃ, sovīrānañca rodukaṃ.
மிதி²லா ச விதே³ஹானங், சம்பா அங்கே³ஸு மாபிதா;
Mithilā ca videhānaṃ, campā aṅgesu māpitā;
பா³ராணஸீ ச காஸீனங், ஏதே கோ³விந்த³மாபிதா’’தி. –
Bārāṇasī ca kāsīnaṃ, ete govindamāpitā’’ti. –
ஏதானி ஸத்த நக³ரானி மஹாகோ³விந்தே³னேவ தேஸங் ராஜூனங் அத்தா²ய மாபிதானி.
Etāni satta nagarāni mahāgovindeneva tesaṃ rājūnaṃ atthāya māpitāni.
‘‘ஸத்தபூ⁴ ப்³ரஹ்மத³த்தோ ச, வெஸ்ஸபூ⁴ ப⁴ரதோ ஸஹ;
‘‘Sattabhū brahmadatto ca, vessabhū bharato saha;
ரேணு த்³வே ச த⁴தரட்டா², ததா³ஸுங் ஸத்த பா⁴ரதா⁴’’தி. –
Reṇu dve ca dhataraṭṭhā, tadāsuṃ satta bhāradhā’’ti. –
இமானி தேஸங் ஸத்தன்னம்பி நாமானி. தேஸு ஹி ஏகோ ஸத்தபூ⁴ நாம அஹோஸி, ஏகோ ப்³ரஹ்மத³த்தோ நாம, ஏகோ வெஸ்ஸபூ⁴ நாம, ஏகோ தேனேவ ஸஹ ப⁴ரதோ நாம, ஏகோ ரேணு நாம, த்³வே பன த⁴தரட்டா²தி இமே ஸத்த ஜம்பு³தீ³பதலே பா⁴ரதா⁴ மஹாராஜானோ அஹேஸுந்தி.
Imāni tesaṃ sattannampi nāmāni. Tesu hi eko sattabhū nāma ahosi, eko brahmadatto nāma, eko vessabhū nāma, eko teneva saha bharato nāma, eko reṇu nāma, dve pana dhataraṭṭhāti ime satta jambudīpatale bhāradhā mahārājāno ahesunti.
பட²மபா⁴ணவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.
Paṭhamabhāṇavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
கித்திஸத்³த³அப்³பு⁴க்³க³மனவண்ணனா
Kittisaddaabbhuggamanavaṇṇanā
311. உபஸங்கமிங்ஸூதி ‘‘அம்ஹாகங் அயங் இஸ்ஸரியஸம்பத்தி ந அஞ்ஞஸ்ஸானுபா⁴வேன, மஹாகோ³விந்த³ஸ்ஸானுபா⁴வேன நிப்ப²ன்னா. மஹாகோ³விந்தோ³ அம்ஹே ஸத்த ராஜானோ ஸமக்³கே³ கத்வா ஜம்பு³தீ³பதலே பதிட்டா²பேஸி, புப்³பூ³பகாரிஸ்ஸ பன ந ஸுகரா படிகிரியா காதுங். அம்ஹே ஸத்தபி ஜனே ஏஸோயேவ அனுஸாஸது, ஏதங்யேவ ஸேனாபதிஞ்ச புரோஹிதஞ்ச கரோம, ஏவங் நோ வுத்³தி⁴ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி சிந்தெத்வா உபஸங்கமிங்ஸு. மஹாகோ³விந்தோ³பி – ‘‘மயா ஏதே ஸமக்³கா³ கதா, ஸசே ஏதேஸங் அஞ்ஞோ ஸேனாபதி புரோஹிதோ ச ப⁴விஸ்ஸதி, ததோ அத்தனோ அத்தனோ ஸேனாபதிபுரோஹிதானங் வசனங் க³ஹெத்வா அஞ்ஞமஞ்ஞங் பி⁴ந்தி³ஸ்ஸந்தி, அதி⁴வாஸேமி நேஸங் ஸேனாபதிட்டா²னஞ்ச புரோஹிதட்டா²னஞ்சா’’தி சிந்தெத்வா ‘‘ஏவங் போ⁴’’தி பச்சஸ்ஸோஸி.
311.Upasaṅkamiṃsūti ‘‘amhākaṃ ayaṃ issariyasampatti na aññassānubhāvena, mahāgovindassānubhāvena nipphannā. Mahāgovindo amhe satta rājāno samagge katvā jambudīpatale patiṭṭhāpesi, pubbūpakārissa pana na sukarā paṭikiriyā kātuṃ. Amhe sattapi jane esoyeva anusāsatu, etaṃyeva senāpatiñca purohitañca karoma, evaṃ no vuddhi bhavissatī’’ti cintetvā upasaṅkamiṃsu. Mahāgovindopi – ‘‘mayā ete samaggā katā, sace etesaṃ añño senāpati purohito ca bhavissati, tato attano attano senāpatipurohitānaṃ vacanaṃ gahetvā aññamaññaṃ bhindissanti, adhivāsemi nesaṃ senāpatiṭṭhānañca purohitaṭṭhānañcā’’ti cintetvā ‘‘evaṃ bho’’ti paccassosi.
ஸத்த ச ப்³ராஹ்மணமஹாஸாலேதி ‘‘அஹங் ஸப்³ப³ட்டா²னேஸு ஸம்முகோ² ப⁴வெய்யங் வா ந வா, யத்தா²ஹங் ஸம்முகோ² ந ப⁴விஸ்ஸாமி, தத்தே²வ தே கத்தப்³ப³ங் கரிஸ்ஸந்தீ’’தி ஸத்த அனுபுரோஹிதே ட²பேஸி. தே ஸந்தா⁴ய இத³ங் வுத்தங் – ‘‘ஸத்த ச ப்³ராஹ்மணமஹாஸாலே’’தி. தி³வஸஸ்ஸ த்³விக்க²த்துங் வா ஸாயங் பாதோ வா நஹாயந்தீதி நஹாதகா. வதசரியபரியோஸானே வா நஹாதா, ததோ பட்டா²ய ப்³ராஹ்மணேஹி ஸத்³தி⁴ங் ந கா²த³ந்தி ந பிவந்தீதி நஹாதகா.
Satta ca brāhmaṇamahāsāleti ‘‘ahaṃ sabbaṭṭhānesu sammukho bhaveyyaṃ vā na vā, yatthāhaṃ sammukho na bhavissāmi, tattheva te kattabbaṃ karissantī’’ti satta anupurohite ṭhapesi. Te sandhāya idaṃ vuttaṃ – ‘‘satta ca brāhmaṇamahāsāle’’ti. Divasassa dvikkhattuṃ vā sāyaṃ pāto vā nahāyantīti nahātakā. Vatacariyapariyosāne vā nahātā, tato paṭṭhāya brāhmaṇehi saddhiṃ na khādanti na pivantīti nahātakā.
312. அப்³பு⁴க்³க³ச்சீ²தி அபி⁴உக்³க³ச்சி². ததா³ கிர மனுஸ்ஸானங் ‘‘ந ப்³ரஹ்முனா ஸத்³தி⁴ங் அமந்தெத்வா ஸக்கா ஏவங் ஸகலஜம்பு³தீ³பங் அனுஸாஸிது’’ந்தி நிஸின்னநிஸின்னட்டா²னே அயமேவ கதா² பவத்தித்த². ந கோ² பனாஹந்தி மஹாபுரிஸோ கிர – ‘‘அயங் மய்ஹங் அபூ⁴தோ வண்ணோ உப்பன்னோ, வண்ணுப்பத்தி கோ² பன ந பா⁴ரியா, உப்பன்னஸ்ஸ வண்ணஸ்ஸ ரக்க²னமேவ பா⁴ரியங், அயஞ்ச மே அசிந்தெத்வா அமந்தெத்வா கரொந்தஸ்ஸேவ வண்ணோ உப்பன்னோவ, சிந்தெத்வா மந்தெத்வா கரொந்தஸ்ஸ பன வித்தா²ரிகதரோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ப்³ரஹ்மத³ஸ்ஸனே உபாயங் பரியேஸந்தோ தங் தி³ஸ்வா ஸுதங் கோ² பன மேதந்திஆதி³அத்த²ங் பரிவிதக்கேஸி.
312.Abbhuggacchīti abhiuggacchi. Tadā kira manussānaṃ ‘‘na brahmunā saddhiṃ amantetvā sakkā evaṃ sakalajambudīpaṃ anusāsitu’’nti nisinnanisinnaṭṭhāne ayameva kathā pavattittha. Na kho panāhanti mahāpuriso kira – ‘‘ayaṃ mayhaṃ abhūto vaṇṇo uppanno, vaṇṇuppatti kho pana na bhāriyā, uppannassa vaṇṇassa rakkhanameva bhāriyaṃ, ayañca me acintetvā amantetvā karontasseva vaṇṇo uppannova, cintetvā mantetvā karontassa pana vitthārikataro bhavissatī’’ti brahmadassane upāyaṃ pariyesanto taṃ disvā sutaṃ kho pana metantiādiatthaṃ parivitakkesi.
313. யேன ரேணு ராஜா தேனுபஸங்கமீதி ஏவங் மே அந்தரா த³ட்டு²காமோ வா ஸல்லபிதுகாமோ வா ந ப⁴விஸ்ஸதி, யதோ சி²ன்னபலிபோ³தோ⁴ ஸுக²ங் விஹரிஸ்ஸாமீதி பலிபோ³து⁴பச்சே²த³னத்த²ங் உபஸங்கமி, ஏஸ நயோ ஸப்³ப³த்த².
313.Yenareṇu rājā tenupasaṅkamīti evaṃ me antarā daṭṭhukāmo vā sallapitukāmo vā na bhavissati, yato chinnapalibodho sukhaṃ viharissāmīti palibodhupacchedanatthaṃ upasaṅkami, esa nayo sabbattha.
316. ஸாதி³ஸியோதி ஸமவண்ணா ஸமஜாதிகா.
316.Sādisiyoti samavaṇṇā samajātikā.
317. நவங் ஸந்தா⁴கா³ரங் காரெத்வாதி ரத்திட்டா²னதி³வாட்டா²னசங்கமனஸம்பன்னங் வஸ்ஸிகே சத்தாரோ மாஸே வஸனக்க²மங் ப³ஹி நளபரிக்கி²த்தங் விசித்தங் ஆவஸத²ங் காரெத்வா. கருணங் ஜா²னங் ஜா²யீதி கருணாய திகசதுக்கஜ்ஜா²னங் ஜா²யி, கருணாமுகே²ன பனெத்த² அவஸேஸாபி தயோ ப்³ரஹ்மவிஹாரா க³ஹிதாவ. உக்கண்ட²னா பரிதஸ்ஸனாதி ஜா²னபூ⁴மியங் டி²தஸ்ஸ அனபி⁴ரதிஉக்கண்ட²னா வா ப⁴யபரிதஸ்ஸனா வா நத்தி², ப்³ரஹ்முனோ பன ஆக³மனபத்த²னா ஆக³மனதண்ஹா அஹூதி அத்தோ².
317.Navaṃ sandhāgāraṃ kāretvāti rattiṭṭhānadivāṭṭhānacaṅkamanasampannaṃ vassike cattāro māse vasanakkhamaṃ bahi naḷaparikkhittaṃ vicittaṃ āvasathaṃ kāretvā. Karuṇaṃ jhānaṃ jhāyīti karuṇāya tikacatukkajjhānaṃ jhāyi, karuṇāmukhena panettha avasesāpi tayo brahmavihārā gahitāva. Ukkaṇṭhanā paritassanāti jhānabhūmiyaṃ ṭhitassa anabhiratiukkaṇṭhanā vā bhayaparitassanā vā natthi, brahmuno pana āgamanapatthanā āgamanataṇhā ahūti attho.
ப்³ரஹ்முனாஸாகச்சா²வண்ணனா
Brahmunāsākacchāvaṇṇanā
318. ப⁴யந்தி சித்துத்ராஸப⁴யமேவ. அஜானந்தாதி அஜானமானா. கத²ங் ஜானேமு தங் மயந்தி (தீ³॰ நி॰ 2.179) மயங் கிந்தி தங் ஜானாம, அயங் கத்த²வாஸிகோ, கின்னாமோ, கிங் கொ³த்தோதிஆதீ³னங் ஆகாரானங் கேன ஆகாரேன தங் தா⁴ரயாமாதி அத்தோ².
318.Bhayanti cittutrāsabhayameva. Ajānantāti ajānamānā. Kathaṃ jānemu taṃ mayanti (dī. ni. 2.179) mayaṃ kinti taṃ jānāma, ayaṃ katthavāsiko, kinnāmo, kiṃ gottotiādīnaṃ ākārānaṃ kena ākārena taṃ dhārayāmāti attho.
மங் வே குமாரங் ஜானந்தீதி மங் ‘‘குமாரோ’’தி ‘‘த³ஹரோ’’தி ஜானந்தி. ப்³ரஹ்மலோகேதி ஸெட்ட²லோகே. ஸனந்தனந்தி சிரதனங் போராணகங் . அஹங் ஸோ போராணகுமாரோ ஸனங்குமாரோ நாம ப்³ரஹ்மாதி த³ஸ்ஸேதி. ஏவங் கோ³விந்த³ ஜானாஹீதி கோ³விந்த³ பண்டி³த, த்வங் ஏவங் ஜானாஹி, ஏவங் மங் தா⁴ரேஹி.
Maṃ ve kumāraṃ jānantīti maṃ ‘‘kumāro’’ti ‘‘daharo’’ti jānanti. Brahmaloketi seṭṭhaloke. Sanantananti ciratanaṃ porāṇakaṃ . Ahaṃ so porāṇakumāro sanaṅkumāro nāma brahmāti dasseti. Evaṃ govinda jānāhīti govinda paṇḍita, tvaṃ evaṃ jānāhi, evaṃ maṃ dhārehi.
‘‘ஆஸனங் உத³கங் பஜ்ஜங், மது⁴ஸாகஞ்ச ப்³ரஹ்முனோ;
‘‘Āsanaṃ udakaṃ pajjaṃ, madhusākañca brahmuno;
அக்³கே⁴ ப⁴வந்தங் புச்சா²ம, அக்³க⁴ங் குருது நோ ப⁴வ’’ந்தி. –
Agghe bhavantaṃ pucchāma, agghaṃ kurutu no bhava’’nti. –
எத்த² அக்³க⁴ந்தி அதிதி²னோ உபனாமேதப்³ப³ங் வுச்சதி. தேனேவ இத³மாஸனங் பஞ்ஞத்தங், எத்த² நிஸீத³த², இத³ங் உத³கங் பரிஸுத்³த⁴ங், இதோ பானீயங் பிவத², பாதே³ தோ⁴வத², இத³ங் பஜ்ஜங் பாதா³னங் ஹிதத்தா²ய அபி⁴ஸங்க²தங் தேலங், இதோ பாதே³ மக்கே²த², இத³ங் மது⁴ஸாகந்தி. போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ ப்³ரஹ்மசரியங் ந அஞ்ஞேஸங் ப்³ரஹ்மசரியஸதி³ஸங் ஹோதி, ந ஸோ ‘‘இத³ங் ஸ்வே, இத³ங் ததியதி³வஸே ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஸன்னிதி⁴ங் நாம கரோதி. மது⁴ஸாகங் பன அலோணங் அதூ⁴பனங் அதக்கங் உத³கேன ஸேதி³தஸாகங், தங் ஸந்தா⁴யேஸ – ‘‘இத³ங் பரிபு⁴ஞ்ஜதா²’’தி வத³ந்தோ ‘‘அக்³கே⁴ ப⁴வந்தங் புச்சா²மா’’திஆதி³மாஹ. இமே ஸப்³பே³பி அக்³கா⁴ ப்³ரஹ்முனோ அத்தி². தே அக்³கே⁴ ப⁴வந்தங் புச்சா²ம. ஏவங் புச்ச²ந்தானஞ்ச அக்³க⁴ங் குருது நோ ப⁴வங், படிக்³க³ண்ஹாது நோ ப⁴வங் இத³மக்³க⁴ந்தி வுத்தங் ஹோதி. கிங் பனேஸ – ‘‘இதோ ஏகம்பி ப்³ரஹ்மா ந பு⁴ஞ்ஜதீ’’தி இத³ங் ந ஜானாதீதி. நோ ந ஜானாதி, ஜானந்தோபி அத்தனோ ஸந்திகே ஆக³தோ அதிதி² புச்சி²தப்³போ³தி வத்தஸீஸேன புச்ச²தி.
Ettha agghanti atithino upanāmetabbaṃ vuccati. Teneva idamāsanaṃ paññattaṃ, ettha nisīdatha, idaṃ udakaṃ parisuddhaṃ, ito pānīyaṃ pivatha, pāde dhovatha, idaṃ pajjaṃ pādānaṃ hitatthāya abhisaṅkhataṃ telaṃ, ito pāde makkhetha, idaṃ madhusākanti. Bodhisattassa brahmacariyaṃ na aññesaṃ brahmacariyasadisaṃ hoti, na so ‘‘idaṃ sve, idaṃ tatiyadivase bhavissatī’’ti sannidhiṃ nāma karoti. Madhusākaṃ pana aloṇaṃ adhūpanaṃ atakkaṃ udakena seditasākaṃ, taṃ sandhāyesa – ‘‘idaṃ paribhuñjathā’’ti vadanto ‘‘agghe bhavantaṃ pucchāmā’’tiādimāha. Ime sabbepi agghā brahmuno atthi. Te agghe bhavantaṃ pucchāma. Evaṃ pucchantānañca agghaṃ kurutu no bhavaṃ, paṭiggaṇhātu no bhavaṃ idamagghanti vuttaṃ hoti. Kiṃ panesa – ‘‘ito ekampi brahmā na bhuñjatī’’ti idaṃ na jānātīti. No na jānāti, jānantopi attano santike āgato atithi pucchitabboti vattasīsena pucchati.
அத² கோ² ப்³ரஹ்மா – ‘‘கிங் நு கோ² பண்டி³தோ மம பரிபோ⁴க³கரணாபா⁴வங் ஞத்வா புச்ச²தி, உதா³ஹு கோஹஞ்ஞே ட²த்வா புச்ச²தீ’’தி ஸமன்னாஹரந்தோ ‘‘வத்தஸீஸே டி²தோ புச்ச²தீ’’தி ஞத்வா படிக்³க³ண்ஹிதுங் தா³னி மே வட்டதீதி படிக்³க³ண்ஹாம தே அக்³க⁴ங், யங் த்வங் கோ³விந்த³ பா⁴ஸஸீதி ஆஹ. யங் த்வங் கோ³விந்த³ பா⁴ஸஸி – ‘‘இத³மாஸனங் பஞ்ஞத்தங், எத்த² நிஸீத³தா²’’திஆதி³, தத்ர தே மயங் ஆஸனே நிஸின்னா நாம ஹோம, பானீயங் பீதா நாம ஹோம, பாதா³பி மே தோ⁴தா நாம ஹொந்து, தேலேனபி மக்கி²தா நாம ஹொந்து, உத³கஸாகம்பி பரிபு⁴த்தங் நாம ஹோது, தயா தி³ன்னங் அதி⁴வாஸிதகாலதோ பட்டா²ய யங் யங் த்வங் பா⁴ஸஸி, தங் தங் மயா படிக்³க³ஹிதமேவ ஹோதி. தேன வுத்தங் – ‘‘படிக்³க³ண்ஹாம தே அக்³க⁴ங், யங் த்வங் கோ³விந்த³ பா⁴ஸஸீ’’தி. ஏவங் பன அக்³க⁴ங் படிக்³க³ண்ஹித்வா பஞ்ஹஸ்ஸ ஓகாஸங் கரொந்தோ தி³ட்ட²த⁴ம்மஹிதத்தா²யாதிஆதி³மாஹ.
Atha kho brahmā – ‘‘kiṃ nu kho paṇḍito mama paribhogakaraṇābhāvaṃ ñatvā pucchati, udāhu kohaññe ṭhatvā pucchatī’’ti samannāharanto ‘‘vattasīse ṭhito pucchatī’’ti ñatvā paṭiggaṇhituṃ dāni me vaṭṭatīti paṭiggaṇhāma te agghaṃ, yaṃ tvaṃ govinda bhāsasīti āha. Yaṃ tvaṃ govinda bhāsasi – ‘‘idamāsanaṃ paññattaṃ, ettha nisīdathā’’tiādi, tatra te mayaṃ āsane nisinnā nāma homa, pānīyaṃ pītā nāma homa, pādāpi me dhotā nāma hontu, telenapi makkhitā nāma hontu, udakasākampi paribhuttaṃ nāma hotu, tayā dinnaṃ adhivāsitakālato paṭṭhāya yaṃ yaṃ tvaṃ bhāsasi, taṃ taṃ mayā paṭiggahitameva hoti. Tena vuttaṃ – ‘‘paṭiggaṇhāma te agghaṃ, yaṃ tvaṃ govinda bhāsasī’’ti. Evaṃ pana agghaṃ paṭiggaṇhitvā pañhassa okāsaṃ karonto diṭṭhadhammahitatthāyātiādimāha.
கங்கீ² அகங்கி²ங் பரவேதி³யேஸூதி அஹங் ஸவிசிகிச்சோ² ப⁴வந்தங் பரேன ஸயங் அபி⁴ஸங்க²தத்தா பரஸ்ஸ பாகடேஸு பரவேதி³யேஸு பஞ்ஹேஸு நிப்³பி³சிகிச்ச²ங்.
Kaṅkhīakaṅkhiṃ paravediyesūti ahaṃ savicikiccho bhavantaṃ parena sayaṃ abhisaṅkhatattā parassa pākaṭesu paravediyesu pañhesu nibbicikicchaṃ.
ஹித்வா மமத்தந்தி இத³ங் மம, இத³ங் மமாதி உபகரணதண்ஹங் சஜித்வா. மனுஜேஸூதி ஸத்தேஸு, மனுஜேஸு யோ கோசி மனுஜோ மமத்தங் ஹித்வாதி அத்தோ². ஏகோதி³பூ⁴தோதி ஏகீபூ⁴தோ, ஏகோ திட்ட²ந்தோ ஏகோ நிஸீத³ந்தோதி. வசனத்தோ² பனெத்த² ஏகோ உதே³தி பவத்ததீதி ஏகோதி³, தாதி³ஸோ பூ⁴தோதி ஏகோதி³பூ⁴தோ . கருணேதி⁴முத்தோதி கருணாஜா²னே அதி⁴முத்தோ, தங் ஜா²னங் நிப்³ப³த்தெத்வாதி அத்தோ². நிராமக³ந்தோ⁴தி விஸ்ஸக³ந்த⁴விரஹிதோ. எத்த² டி²தோதி ஏதேஸு த⁴ம்மேஸு டி²தோ. எத்த² ச ஸிக்க²மானோதி ஏதேஸு த⁴ம்மேஸு ஸிக்க²மானோ. அயமெத்த² ஸங்கே²போ, வித்தா²ரோ பன உபரி மஹாகோ³விந்தே³ன ச ப்³ரஹ்முனா ச வுத்தோயேவ.
Hitvā mamattanti idaṃ mama, idaṃ mamāti upakaraṇataṇhaṃ cajitvā. Manujesūti sattesu, manujesu yo koci manujo mamattaṃ hitvāti attho. Ekodibhūtoti ekībhūto, eko tiṭṭhanto eko nisīdantoti. Vacanattho panettha eko udeti pavattatīti ekodi, tādiso bhūtoti ekodibhūto . Karuṇedhimuttoti karuṇājhāne adhimutto, taṃ jhānaṃ nibbattetvāti attho. Nirāmagandhoti vissagandhavirahito. Ettha ṭhitoti etesu dhammesu ṭhito. Ettha ca sikkhamānoti etesu dhammesu sikkhamāno. Ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana upari mahāgovindena ca brahmunā ca vuttoyeva.
320. தத்த² ஏதே அவித்³வாதி ஏதே ஆமக³ந்தே⁴ அஹங் அவித்³வா, ந ஜானாமீதி அத்தோ². இத⁴ ப்³ரூஹி தீ⁴ராதி தே மே த்வங் இத⁴ தீ⁴ர பண்டி³த, ப்³ரூஹி, வத³. கேனாவடா வாதி பஜா குருதூதி கதமேன கிலேஸாவரணேன ஆவரிதா பஜா பூதிகா வாயதி. ஆபாயிகாதி அபாயூபகா³. நிவுதப்³ரஹ்மலோகாதி நிவுதோ பிஹிதோ ப்³ரஹ்மலோகோ அஸ்ஸாதி நிவுதப்³ரஹ்மலோகோ. கதமேன கிலேஸேன பஜாய ப்³ரஹ்மலோகூபகோ³ மக்³கோ³ நிவுதோ பிஹிதோ படிச்ச²ன்னோதி புச்ச²தி.
320. Tattha ete avidvāti ete āmagandhe ahaṃ avidvā, na jānāmīti attho. Idha brūhi dhīrāti te me tvaṃ idha dhīra paṇḍita, brūhi, vada. Kenāvaṭā vāti pajā kurutūti katamena kilesāvaraṇena āvaritā pajā pūtikā vāyati. Āpāyikāti apāyūpagā. Nivutabrahmalokāti nivuto pihito brahmaloko assāti nivutabrahmaloko. Katamena kilesena pajāya brahmalokūpago maggo nivuto pihito paṭicchannoti pucchati.
கோதோ⁴ மோஸவஜ்ஜங் நிகதி ச து³ப்³போ⁴தி குஜ்ஜ²னலக்க²ணோ கோதோ⁴ ச, பரவிஸங்வாத³னலக்க²ணோ முஸாவாதோ³ ச, ஸதி³ஸங் த³ஸ்ஸெத்வா வஞ்சனலக்க²ணா நிகதி ச, மித்தது³ப்³ப⁴னலக்க²ணோ து³ப்³போ⁴ ச. கத³ரியதா அதிமானோ உஸூயாதி த²த்³த⁴மச்ச²ரியலக்க²ணா கத³ரியதா ச, அதிக்கமித்வா மஞ்ஞனலக்க²ணோ அதிமானோ ச, பரஸம்பத்திகீ²யனலக்க²ணா உஸூயா ச. இச்சா² விவிச்சா² பரஹேட²னா சாதி தண்ஹாலக்க²ணா இச்சா² ச, மச்ச²ரியலக்க²ணா விவிச்சா² ச, விஹிங்ஸாலக்க²ணா பரஹேட²னா ச. லோபோ⁴ ச தோ³ஸோ ச மதோ³ ச மோஹோதி யத்த² கத்த²சி லுப்³ப⁴னலக்க²ணோ லோபோ⁴ ச, து³ஸ்ஸனலக்க²ணோ தோ³ஸோ ச, மஜ்ஜனலக்க²ணோ மதோ³ ச, முய்ஹனலக்க²ணோ மோஹோ ச. ஏதேஸு யுத்தா அனிராமக³ந்தா⁴தி ஏதேஸு சுத்³த³ஸஸு கிலேஸேஸு யுத்தா பஜா நிராமக³ந்தா⁴ ந ஹோதி, ஆமக³ந்தா⁴ ஸகுணபக³ந்தா⁴ பூதிக³ந்தா⁴யேவாதி வத³தி. ஆபாயிகா நிவுதப்³ரஹ்மலோகாதி ஏஸா பன ஆபாயிகா சேவ ஹோதி, படிச்ச²ன்னப்³ரஹ்மலோகமக்³கா³ சாதி. இத³ங் பன ஸுத்தங் கதெ²ந்தேன ஆமக³ந்த⁴ஸுத்தேன தீ³பெத்வா கதே²தப்³ப³ங், ஆமக³ந்த⁴ஸுத்தம்பி இமினா தீ³பெத்வா கதே²தப்³ப³ங்.
Kodho mosavajjaṃ nikati ca dubbhoti kujjhanalakkhaṇo kodho ca, paravisaṃvādanalakkhaṇo musāvādo ca, sadisaṃ dassetvā vañcanalakkhaṇā nikati ca, mittadubbhanalakkhaṇo dubbho ca. Kadariyatā atimāno usūyāti thaddhamacchariyalakkhaṇā kadariyatā ca, atikkamitvā maññanalakkhaṇo atimāno ca, parasampattikhīyanalakkhaṇā usūyā ca. Icchā vivicchā paraheṭhanā cāti taṇhālakkhaṇā icchā ca, macchariyalakkhaṇā vivicchā ca, vihiṃsālakkhaṇā paraheṭhanā ca. Lobho ca doso ca mado ca mohoti yattha katthaci lubbhanalakkhaṇo lobho ca, dussanalakkhaṇo doso ca, majjanalakkhaṇo mado ca, muyhanalakkhaṇo moho ca. Etesu yuttā anirāmagandhāti etesu cuddasasu kilesesu yuttā pajā nirāmagandhā na hoti, āmagandhā sakuṇapagandhā pūtigandhāyevāti vadati. Āpāyikā nivutabrahmalokāti esā pana āpāyikā ceva hoti, paṭicchannabrahmalokamaggā cāti. Idaṃ pana suttaṃ kathentena āmagandhasuttena dīpetvā kathetabbaṃ, āmagandhasuttampi iminā dīpetvā kathetabbaṃ.
தே ந ஸுனிம்மத³யாதி தே ஆமக³ந்தா⁴ ஸுனிம்மத³யா ஸுகே²ன நிம்மதே³தப்³பா³ பஹாதப்³பா³ ந ஹொந்தி, து³ப்பஜஹா து³ஜ்ஜயாதி அத்தோ². யஸ்ஸ தா³னி ப⁴வங் கோ³விந்தோ³ காலங் மஞ்ஞதீதி ‘‘யஸ்ஸா பப்³ப³ஜ்ஜாய ப⁴வங் கோ³விந்தோ³ காலங் மஞ்ஞதி, அயமேவ ஹோது, ஏவங் ஸதி மய்ஹம்பி தவ ஸந்திகே ஆக³மனங் ஸ்வாக³மனங் ப⁴விஸ்ஸதி, கதி²தத⁴ம்மகதா² ஸுகதி²தா ப⁴விஸ்ஸதி, த்வங் தாத ஸகலஜம்பு³தீ³பே அக்³க³புரிஸோ த³ஹரோ பட²மவயே டி²தோ, ஏவங் மஹந்தங் நாம ஸம்பத்திஸிரிவிலாஸங் பஹாய தவ பப்³ப³ஜனங் நாம க³ந்த⁴ஹத்தி²னோ அயப³ந்த⁴னங் சி²ந்தி³த்வா க³மனங் விய அதிஉளாரங், பு³த்³த⁴தந்தி நாமேஸா’’தி மஹாபுரிஸஸ்ஸ த³ள்ஹீகம்மங் கத்வா ப்³ரஹ்மா ஸனங்குமாரோ ப்³ரஹ்மலோகமேவ க³தோ.
Te na sunimmadayāti te āmagandhā sunimmadayā sukhena nimmadetabbā pahātabbā na honti, duppajahā dujjayāti attho. Yassa dāni bhavaṃ govindo kālaṃ maññatīti ‘‘yassā pabbajjāya bhavaṃ govindo kālaṃ maññati, ayameva hotu, evaṃ sati mayhampi tava santike āgamanaṃ svāgamanaṃ bhavissati, kathitadhammakathā sukathitā bhavissati, tvaṃ tāta sakalajambudīpe aggapuriso daharo paṭhamavaye ṭhito, evaṃ mahantaṃ nāma sampattisirivilāsaṃ pahāya tava pabbajanaṃ nāma gandhahatthino ayabandhanaṃ chinditvā gamanaṃ viya atiuḷāraṃ, buddhatanti nāmesā’’ti mahāpurisassa daḷhīkammaṃ katvā brahmā sanaṅkumāro brahmalokameva gato.
ரேணுராஜஆமந்தனாவண்ணனா
Reṇurājaāmantanāvaṇṇanā
321. மஹாபுரிஸோபி ‘‘மம இதோவ நிக்க²மித்வா பப்³ப³ஜனங் நாம ந யுத்தங், அஹங் ராஜகுலஸ்ஸ அத்த²ங் அனுஸாஸாமி, தஸ்மா ரஞ்ஞோ ஆரோசெஸ்ஸாமி. ஸசே ஸோபி பப்³ப³ஜிஸ்ஸதி, ஸுந்த³ரமேவ. நோ சே பப்³ப³ஜிஸ்ஸதி, புரோஹிதட்டா²னங் நிய்யாதெத்வா அஹங் பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீ’’தி சிந்தெத்வா ராஜானங் உபஸங்கமி, தேன வுத்தங் – ‘‘அத² கோ² போ⁴ மஹாகோ³விந்தோ³,…பே॰… நாஹங் போரோஹச்சே ரமே’’தி.
321. Mahāpurisopi ‘‘mama itova nikkhamitvā pabbajanaṃ nāma na yuttaṃ, ahaṃ rājakulassa atthaṃ anusāsāmi, tasmā rañño ārocessāmi. Sace sopi pabbajissati, sundarameva. No ce pabbajissati, purohitaṭṭhānaṃ niyyātetvā ahaṃ pabbajissāmī’’ti cintetvā rājānaṃ upasaṅkami, tena vuttaṃ – ‘‘atha kho bho mahāgovindo,…pe… nāhaṃ porohacce rame’’ti.
தத்த² த்வங் பஜானஸ்ஸு ரஜ்ஜேனாதி தவ ரஜ்ஜேன த்வமேவ ஜானாஹி. நாஹங் போரோஹிச்சே ரமேதி அஹங் புரோஹிதபா⁴வே ந ரமாமி, உக்கண்டி²தொஸ்மி, அஞ்ஞங் அனுஸாஸகங் ஜானாஹி, நாஹங் போரோஹிச்சே ரமேதி.
Tattha tvaṃ pajānassu rajjenāti tava rajjena tvameva jānāhi. Nāhaṃ porohicce rameti ahaṃ purohitabhāve na ramāmi, ukkaṇṭhitosmi, aññaṃ anusāsakaṃ jānāhi, nāhaṃ porohicce rameti.
அத² ராஜா – ‘‘து⁴வங் சத்தாரோ மாஸே படிஸல்லீனஸ்ஸ ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ கே³ஹே போ⁴கா³ மந்தா³ ஜாதா’’தி சிந்தெத்வா த⁴னேன நிமந்தெந்தோ – ‘‘ஸசே தே ஊனங் காமேஹி. அஹங் பரிபூரயாமி தே’’தி வத்வா புன – ‘‘கின்னு கோ² ஏஸ ஏககோ விஹரந்தோ கேனசி விஹிங்ஸிதோ ப⁴வெய்யா’’தி சிந்தெத்வா,
Atha rājā – ‘‘dhuvaṃ cattāro māse paṭisallīnassa brāhmaṇassa gehe bhogā mandā jātā’’ti cintetvā dhanena nimantento – ‘‘sace te ūnaṃ kāmehi. Ahaṃ paripūrayāmi te’’ti vatvā puna – ‘‘kinnu kho esa ekako viharanto kenaci vihiṃsito bhaveyyā’’ti cintetvā,
‘‘யோ தங் ஹிங்ஸதி வாரேமி, பூ⁴மிஸேனாபதி அஹங்;
‘‘Yo taṃ hiṃsati vāremi, bhūmisenāpati ahaṃ;
துவங் பிதா அஹங் புத்தோ, மா நோ கோ³விந்த³ பாஜஹீ’’தி. –
Tuvaṃ pitā ahaṃ putto, mā no govinda pājahī’’ti. –
ஆஹ . தஸ்ஸத்தோ² – யோ தங் ஹிங்ஸதி, தங் வாரேமி, கேவலங் தும்ஹே ‘‘அஸுகோ’’தி ஆசிக்க²த², அஹமெத்த² கத்தப்³ப³ங் ஜானிஸ்ஸாமீதி. பூ⁴மிஸேனாபதி அஹந்தி அத² வா அஹங் பத²வியா ஸாமீ, ஸ்வாஹங் இமங் ரஜ்ஜங் தும்ஹேயேவ படிச்சா²பெஸ்ஸாமி. துவங் பிதா அஹங் புத்தோதி த்வங் பிதிட்டா²னே ட²ஸ்ஸஸி, அஹங் புத்தட்டா²னே. ஸோ த்வங் மம மனங் ஹரித்வா அத்தனோயேவ மனங் கோ³விந்த³, பாஜேஹி; யதா² இச்ச²ஸி ததா² பவத்தஸ்ஸு. அஹங் பன தவ மனங்யேவ அனுவத்தந்தோ தயா தி³ன்னபிண்ட³ங் பரிபு⁴ஞ்ஜந்தோ தங் அஸிசம்மஹத்தோ² வா உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமி, ரத²ங் வா தே பாஜெஸ்ஸாமி. ‘‘மா நோ கோ³விந்த³, பஜஹீ’’தி வா பாடோ² . தஸ்ஸத்தோ² – த்வங் பிதிட்டா²னே திட்ட², அஹங் புத்தட்டா²னே ட²ஸ்ஸாமி. மா நோ த்வங் போ⁴ கோ³விந்த³, பஜஹி, மா பரிச்சஜீதி. அத² மஹாபுரிஸோ யங் ராஜா சிந்தேஸி, தஸ்ஸ அத்தனி அபா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ –
Āha . Tassattho – yo taṃ hiṃsati, taṃ vāremi, kevalaṃ tumhe ‘‘asuko’’ti ācikkhatha, ahamettha kattabbaṃ jānissāmīti. Bhūmisenāpati ahanti atha vā ahaṃ pathaviyā sāmī, svāhaṃ imaṃ rajjaṃ tumheyeva paṭicchāpessāmi. Tuvaṃ pitā ahaṃ puttoti tvaṃ pitiṭṭhāne ṭhassasi, ahaṃ puttaṭṭhāne. So tvaṃ mama manaṃ haritvā attanoyeva manaṃ govinda, pājehi; yathā icchasi tathā pavattassu. Ahaṃ pana tava manaṃyeva anuvattanto tayā dinnapiṇḍaṃ paribhuñjanto taṃ asicammahattho vā upaṭṭhahissāmi, rathaṃ vā te pājessāmi. ‘‘Mā no govinda, pajahī’’ti vā pāṭho . Tassattho – tvaṃ pitiṭṭhāne tiṭṭha, ahaṃ puttaṭṭhāne ṭhassāmi. Mā no tvaṃ bho govinda, pajahi, mā pariccajīti. Atha mahāpuriso yaṃ rājā cintesi, tassa attani abhāvaṃ dassento –
‘‘ந மத்தி² ஊனங் காமேஹி, ஹிங்ஸிதா மே ந விஜ்ஜதி;
‘‘Na matthi ūnaṃ kāmehi, hiṃsitā me na vijjati;
அமனுஸ்ஸவசோ ஸுத்வா, தஸ்மாஹங் ந க³ஹே ரமே’’தி. –
Amanussavaco sutvā, tasmāhaṃ na gahe rame’’ti. –
ஆஹ. தத்த² ந மத்தீ²தி ந மே அத்தி². க³ஹேதி கே³ஹே. அத² நங் ராஜா புச்சி² –
Āha. Tattha na matthīti na me atthi. Gaheti gehe. Atha naṃ rājā pucchi –
‘‘அமனுஸ்ஸோ கத²ங் வண்ணோ, கிங் தே அத்த²ங் அபா⁴ஸத²;
‘‘Amanusso kathaṃ vaṇṇo, kiṃ te atthaṃ abhāsatha;
யஞ்ச ஸுத்வா ஜஹாஸி நோ, கே³ஹே அம்ஹே ச கேவலீ’’தி.
Yañca sutvā jahāsi no, gehe amhe ca kevalī’’ti.
தத்த² ஜஹாஸி நோ, கே³ஹே அம்ஹே ச கேவலீதி ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ ஸம்பத்திப⁴ரிதே கே³ஹே ஸங்க³ஹவஸேன அத்தனோ கே³ஹே கரொந்தோ யங் ஸுத்வா அம்ஹாகங் கே³ஹே ச அம்ஹே ச கேவலீ ஸப்³பே³ அபரிஸேஸே ஜம்பு³தீ³பவாஸினோ ஜஹாஸீதி வத³தி.
Tattha jahāsi no, gehe amhe ca kevalīti brāhmaṇassa sampattibharite gehe saṅgahavasena attano gehe karonto yaṃ sutvā amhākaṃ gehe ca amhe ca kevalī sabbe aparisese jambudīpavāsino jahāsīti vadati.
அத²ஸ்ஸ ஆசிக்க²ந்தோ மஹாபுரிஸோ உபவுத்த²ஸ்ஸ மே புப்³பே³திஆதி³மாஹ. தத்த² உபவுத்த²ஸ்ஸாதி சத்தாரோ மாஸே ஏகீபா⁴வங் உபக³ந்த்வா வுத்த²ஸ்ஸ. யிட்ட²காமஸ்ஸ மே ஸதோதி யஜிதுகாமஸ்ஸ மே ஸமானஸ்ஸ. அக்³கி³ பஜ்ஜலிதோ ஆஸி, குஸபத்தபரித்த²தோதி குஸபத்தேஹி பரித்த²தோ ஸப்பித³தி⁴மது⁴ஆதீ³னி பக்கி²பித்வா அக்³கி³ ஜலயிதுமாரத்³தோ⁴ ஆஸி, ஏவங் அக்³கி³ங் ஜாலெத்வா ‘‘மஹாஜனஸ்ஸ தா³னங் த³ஸ்ஸாமீ’’தி ஏவங் சிந்தெத்வா டி²தஸ்ஸ மமாதி அயமெத்த² அத்தோ².
Athassa ācikkhanto mahāpuriso upavutthassa me pubbetiādimāha. Tattha upavutthassāti cattāro māse ekībhāvaṃ upagantvā vutthassa. Yiṭṭhakāmassa me satoti yajitukāmassa me samānassa. Aggi pajjalito āsi, kusapattaparitthatoti kusapattehi paritthato sappidadhimadhuādīni pakkhipitvā aggi jalayitumāraddho āsi, evaṃ aggiṃ jāletvā ‘‘mahājanassa dānaṃ dassāmī’’ti evaṃ cintetvā ṭhitassa mamāti ayamettha attho.
ஸனந்தனோதி ஸனங்குமாரோ ப்³ரஹ்மா. ததோ ராஜா ஸயம்பி பப்³ப³ஜிதுகாமோ ஹுத்வா ஸத்³த³ஹாமீதிஆதி³மாஹ. தத்த² கத²ங் வத்தேத² அஞ்ஞதா²தி கத²ங் தும்ஹே அஞ்ஞதா² வத்திஸ்ஸத². தே தங் அனுவத்திஸ்ஸாமாதி தே மயம்பி தும்ஹேயேவ அனுவத்திஸ்ஸாம, அனுபப்³ப³ஜிஸ்ஸாமாதி அத்தோ². ‘‘அனுவஜிஸ்ஸாமா’’திபி பாடோ², தஸ்ஸ அனுக³ச்சி²ஸ்ஸாமாதி அத்தோ². அகாசோதி நிக்காசோ அகக்கஸோ. கோ³விந்த³ஸ்ஸானுஸாஸனேதி தவ கோ³விந்த³ஸ்ஸ ஸாஸனே. ப⁴வந்தங் கோ³விந்த³மேவ ஸத்தா²ரங் கரித்வா சரிஸ்ஸாமாதி வத³தி.
Sanantanoti sanaṅkumāro brahmā. Tato rājā sayampi pabbajitukāmo hutvā saddahāmītiādimāha. Tattha kathaṃ vattetha aññathāti kathaṃ tumhe aññathā vattissatha. Te taṃ anuvattissāmāti te mayampi tumheyeva anuvattissāma, anupabbajissāmāti attho. ‘‘Anuvajissāmā’’tipi pāṭho, tassa anugacchissāmāti attho. Akācoti nikkāco akakkaso. Govindassānusāsaneti tava govindassa sāsane. Bhavantaṃ govindameva satthāraṃ karitvā carissāmāti vadati.
ச² க²த்தியஆமந்தனாவண்ணனா
Cha khattiyaāmantanāvaṇṇanā
322. யேன தே ச² க²த்தியா தேனுபஸங்கமீதி ரேணுங் ராஜானங் ‘‘ஸாது⁴ மஹாராஜ ரஜ்ஜங் நாம மாதரங் பிதரங் பா⁴திப⁴கி³னீஆத³யோபி மாரெத்வா க³ண்ஹந்தேஸு ஸத்தேஸு ஏவங் மஹந்தங் ரஜ்ஜஸிரிங் பஹாய பப்³ப³ஜிதுகாமேன உளாரங் மஹாராஜேன கத’’ந்தி உபத்த²ம்பெ⁴த்வா த³ள்ஹதரமஸ்ஸ உஸ்ஸாஹங் கத்வா உபஸங்கமி . ஏவங் ஸமசிந்தேஸுந்தி ரஞ்ஞோ சிந்திதனயேனேவ கதா³சி ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ போ⁴கா³ பரிஹீனா ப⁴வெய்யுந்தி மஞ்ஞமானா ஸமசிந்தேஸுங். த⁴னேன ஸிக்கெ²ய்யாமாதி உபலாபெய்யாம ஸங்க³ண்ஹெய்யாம. தாவதகங் ஆஹரீயதந்தி தாவதகங் ஆஹராபியது க³ண்ஹியது, யத்தகங் இச்ச²த², தத்தகங் க³ண்ஹதா²தி வுத்தங் ஹோதி. ப⁴வந்தானங்யேவ வாஹஸாதி ப⁴வந்தே பச்சயங் கத்வா, தும்ஹேஹி தி³ன்னத்தாயேவ பஹூதங் ஸாபதெய்யங் ஜாதங்.
322.Yenate cha khattiyā tenupasaṅkamīti reṇuṃ rājānaṃ ‘‘sādhu mahārāja rajjaṃ nāma mātaraṃ pitaraṃ bhātibhaginīādayopi māretvā gaṇhantesu sattesu evaṃ mahantaṃ rajjasiriṃ pahāya pabbajitukāmena uḷāraṃ mahārājena kata’’nti upatthambhetvā daḷhataramassa ussāhaṃ katvā upasaṅkami . Evaṃ samacintesunti rañño cintitanayeneva kadāci brāhmaṇassa bhogā parihīnā bhaveyyunti maññamānā samacintesuṃ. Dhanena sikkheyyāmāti upalāpeyyāma saṅgaṇheyyāma. Tāvatakaṃ āharīyatanti tāvatakaṃ āharāpiyatu gaṇhiyatu, yattakaṃ icchatha, tattakaṃ gaṇhathāti vuttaṃ hoti. Bhavantānaṃyeva vāhasāti bhavante paccayaṃ katvā, tumhehi dinnattāyeva pahūtaṃ sāpateyyaṃ jātaṃ.
323. ஸசே ஜஹத² காமானீதி ஸசே வத்து²காமே ச கிலேஸகாமே ச பரிச்சஜத². யத்த² ஸத்தோ புது²ஜ்ஜனோதி யேஸு காமேஸு புது²ஜ்ஜனோ ஸத்தோ லக்³கோ³ லக்³கி³தோ. ஆரம்ப⁴வ்ஹோ த³ள்ஹா ஹோதா²தி ஏவங் ஸந்தே வீரியங் ஆரப⁴த², அஸிதி²லபரக்கமதங் அதி⁴ட்டா²ய த³ள்ஹா ப⁴வத². க²ந்தீப³லஸமாஹிதாதி க²ந்திப³லேன ஸமன்னாக³தா ப⁴வதா²தி ராஜூனங் உஸ்ஸாஹங் ஜனேதி.
323.Sace jahatha kāmānīti sace vatthukāme ca kilesakāme ca pariccajatha. Yattha satto puthujjanoti yesu kāmesu puthujjano satto laggo laggito. Ārambhavho daḷhā hothāti evaṃ sante vīriyaṃ ārabhatha, asithilaparakkamataṃ adhiṭṭhāya daḷhā bhavatha. Khantībalasamāhitāti khantibalena samannāgatā bhavathāti rājūnaṃ ussāhaṃ janeti.
ஏஸ மக்³கோ³ உஜுமக்³கோ³தி ஏஸ கருணாஜா²னமக்³கோ³ உஜுமக்³கோ³ நாம. ஏஸ மக்³கோ³ அனுத்தரோதி ஏஸேவ ப்³ரஹ்மலோகூபபத்தியா அஸதி³ஸமக்³கோ³ உத்தமமக்³கோ³ நாம. ஸத்³த⁴ம்மோ ஸப்³பி⁴ ரக்கி²தோதி ஏஸோ ஏவ ச பு³த்³த⁴பச்சேகபு³த்³த⁴ஸாவகேஹி ஸப்³பி⁴ரக்கி²தத⁴ம்மோ நாம. இதி கருணாஜா²னஸ்ஸ வண்ணப⁴ணனேனாபி தேஸங் அனிவத்தனத்தா²ய த³ள்ஹீகம்மமேவ கரோதி.
Esa maggo ujumaggoti esa karuṇājhānamaggo ujumaggo nāma. Esa maggo anuttaroti eseva brahmalokūpapattiyā asadisamaggo uttamamaggo nāma. Saddhammo sabbhi rakkhitoti eso eva ca buddhapaccekabuddhasāvakehi sabbhirakkhitadhammo nāma. Iti karuṇājhānassa vaṇṇabhaṇanenāpi tesaṃ anivattanatthāya daḷhīkammameva karoti.
கோ நு கோ² பன போ⁴ ஜானாதி ஜீவிதானந்தி போ⁴ ஜீவிதங் நாம உத³கபுப்பு²ளூபமங் திணக்³கே³ உஸ்ஸாவபி³ந்தூ³பமங் தங்க²ணவித்³த⁴ங்ஸனத⁴ம்மங், தஸ்ஸ கோ க³திங் ஜானாதி, கிஸ்மிங் க²ணே பி⁴ஜ்ஜிஸ்ஸதி? க³மனீயோ ஸம்பராயோதி பரலோகோ பன அவஸ்ஸங் க³ந்தப்³போ³வ, தத்த² பண்டி³தேன குலபுத்தேன மந்தாயங் பொ³த்³த⁴ப்³ப³ங். மந்தா வுச்சதி பஞ்ஞா, தாய மந்தேதப்³ப³ங் பு³ஜ்ஜி²தப்³ப³ங், உபபரிக்கி²தப்³ப³ஞ்ச ஜானிதப்³ப³ஞ்சாதி அத்தோ². கரணத்தே² வா பு⁴ம்மங். மந்தாயங் பொ³த்³த⁴ப்³ப³ந்தி மந்தாய பு³ஜ்ஜி²தப்³ப³ங், ஞாணேன ஜானிதப்³ப³ந்தி அத்தோ². கிங் பு³ஜ்ஜி²தப்³ப³ங்? ஜீவிதஸ்ஸ து³ஜ்ஜானதா, ஸம்பராயஸ்ஸ ச அவஸ்ஸங் க³மனீயதா, பு³ஜ்ஜி²த்வா ச பன ஸப்³ப³பலிபோ³தே⁴ சி²ந்தி³த்வா கத்தப்³ப³ங் குஸலங் சரிதப்³ப³ங் ப்³ரஹ்மசரியங். கஸ்மா? யஸ்மா நத்தி² ஜாதஸ்ஸ அமரணங்.
Ko nu kho pana bho jānāti jīvitānanti bho jīvitaṃ nāma udakapupphuḷūpamaṃ tiṇagge ussāvabindūpamaṃ taṅkhaṇaviddhaṃsanadhammaṃ, tassa ko gatiṃ jānāti, kismiṃ khaṇe bhijjissati? Gamanīyo samparāyoti paraloko pana avassaṃ gantabbova, tattha paṇḍitena kulaputtena mantāyaṃ boddhabbaṃ. Mantā vuccati paññā, tāya mantetabbaṃ bujjhitabbaṃ, upaparikkhitabbañca jānitabbañcāti attho. Karaṇatthe vā bhummaṃ. Mantāyaṃ boddhabbanti mantāya bujjhitabbaṃ, ñāṇena jānitabbanti attho. Kiṃ bujjhitabbaṃ? Jīvitassa dujjānatā, samparāyassa ca avassaṃ gamanīyatā, bujjhitvā ca pana sabbapalibodhe chinditvā kattabbaṃ kusalaṃ caritabbaṃ brahmacariyaṃ. Kasmā? Yasmā natthi jātassa amaraṇaṃ.
ப்³ராஹ்மணமஹாஸாலாதீ³னங் ஆமந்தனாவண்ணனா
Brāhmaṇamahāsālādīnaṃ āmantanāvaṇṇanā
324. அப்பேஸக்கா² ச அப்பலாபா⁴ சாதி போ⁴ பப்³ப³ஜ்ஜா நாம அப்பயஸா சேவ, பப்³ப³ஜிதகாலதோ பட்டா²ய ஹி ரஜ்ஜங் பஹாய பப்³ப³ஜிதங் விஹேடெ²த்வா விஹேடெ²த்வா லாமகங் அனாத²ங் கத்வாவ கதெ²ந்தி. அப்பலாபா⁴ ச, ஸகலகா³மங் சரித்வாபி அஜ்ஜோ²ஹரணீயங் து³ல்லப⁴மேவ. இத³ங் பன ப்³ரஹ்மஞ்ஞங் மஹேஸக்க²ஞ்ச மஹாயஸத்தா, மஹாலாப⁴ஞ்ச லாப⁴ஸக்காரஸம்பன்னத்தா. ப⁴வஞ்ஹி ஏதரஹி ஸகலஜம்பு³தீ³பே அக்³க³புரோஹிதோ ஸப்³ப³த்த² அக்³கா³ஸனங் அக்³கோ³த³கங் அக்³க³ப⁴த்தங் அக்³க³க³ந்த⁴ங் அக்³க³மாலங் லப⁴தீதி.
324.Appesakkhā ca appalābhā cāti bho pabbajjā nāma appayasā ceva, pabbajitakālato paṭṭhāya hi rajjaṃ pahāya pabbajitaṃ viheṭhetvā viheṭhetvā lāmakaṃ anāthaṃ katvāva kathenti. Appalābhā ca, sakalagāmaṃ caritvāpi ajjhoharaṇīyaṃ dullabhameva. Idaṃ pana brahmaññaṃmahesakkhañca mahāyasattā, mahālābhañca lābhasakkārasampannattā. Bhavañhi etarahi sakalajambudīpe aggapurohito sabbattha aggāsanaṃ aggodakaṃ aggabhattaṃ aggagandhaṃ aggamālaṃ labhatīti.
ராஜாவ ரஞ்ஞந்தி அஹஞ்ஹி போ⁴ ஏதரஹி பகதிரஞ்ஞங் மஜ்ஜே² சக்கவத்திராஜா விய. ப்³ரஹ்மாவ ப்³ரஹ்மானந்தி பகதிப்³ரஹ்மானங் மஜ்ஜே² மஹாப்³ரஹ்மஸதி³ஸோ. தே³வதாவ க³ஹபதிகானந்தி அவஸேஸக³ஹபதிகானங் பனம்ஹி ஸக்கதே³வராஜஸதி³ஸோ.
Rājāva raññanti ahañhi bho etarahi pakatiraññaṃ majjhe cakkavattirājā viya. Brahmāva brahmānanti pakatibrahmānaṃ majjhe mahābrahmasadiso. Devatāva gahapatikānanti avasesagahapatikānaṃ panamhi sakkadevarājasadiso.
ப⁴ரியானங் ஆமந்தனாவண்ணனா
Bhariyānaṃ āmantanāvaṇṇanā
325. சத்தாரீஸா ப⁴ரியா ஸாதி³ஸியோதி ஸாதி³ஸியோவ சத்தாரீஸா ப⁴ரியா, அஞ்ஞா பனஸ்ஸ தீஸு வயேஸு நாடகித்தி²யோ ப³ஹுகாயேவ.
325.Cattārīsā bhariyā sādisiyoti sādisiyova cattārīsā bhariyā, aññā panassa tīsu vayesu nāṭakitthiyo bahukāyeva.
மஹாகோ³விந்த³பப்³ப³ஜ்ஜாவண்ணனா
Mahāgovindapabbajjāvaṇṇanā
326. சாரிகங் சரதீதி கா³மனிக³மபடிபாடியா சாரிகங் சரதி, க³தக³தட்டா²னே பு³த்³த⁴கோலாஹலங் விய ஹோதி. மனுஸ்ஸா ‘‘மஹாகோ³விந்த³பண்டி³தோ கிர ஆக³ச்ச²தீ’’தி ஸுத்வா புரேதரமேவ மண்ட³பங் காரெத்வா மக்³க³ங் அலங்கரித்வா பச்சுக்³க³ந்த்வா க³ண்ஹித்வா எந்தி, மஹாலாப⁴ஸக்காரோ மஹோகோ⁴ விய அஜ்ஜொ²த்த²ரந்தோ உப்பஜ்ஜி. ஸத்தபுரோஹிதஸ்ஸாதி ஸத்தன்னங் ராஜூனங் புரோஹிதஸ்ஸ. இதி யதா² ஏதரஹி ஏவரூபேஸு வா டா²னேஸு கிஸ்மிஞ்சிதே³வ து³க்கே² உப்பன்னே ‘‘நமோ பு³த்³த⁴ஸ்ஸா’’தி வத³ந்தி, ஏவங் ததா³ ‘‘நமத்து² மஹாகோ³விந்த³ஸ்ஸ ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ, நமத்து² ஸத்தபுரோஹிதஸ்ஸா’’தி வத³ந்தி.
326.Cārikaṃ caratīti gāmanigamapaṭipāṭiyā cārikaṃ carati, gatagataṭṭhāne buddhakolāhalaṃ viya hoti. Manussā ‘‘mahāgovindapaṇḍito kira āgacchatī’’ti sutvā puretarameva maṇḍapaṃ kāretvā maggaṃ alaṅkaritvā paccuggantvā gaṇhitvā enti, mahālābhasakkāro mahogho viya ajjhottharanto uppajji. Sattapurohitassāti sattannaṃ rājūnaṃ purohitassa. Iti yathā etarahi evarūpesu vā ṭhānesu kismiñcideva dukkhe uppanne ‘‘namo buddhassā’’ti vadanti, evaṃ tadā ‘‘namatthu mahāgovindassa brāhmaṇassa, namatthu sattapurohitassā’’ti vadanti.
327. மெத்தாஸஹக³தேனாதிஆதி³னா நயேன பாளியங் ப்³ரஹ்மவிஹாராவ ஆக³தா, மஹாபுரிஸோ பன ஸப்³பா³பி அட்ட² ஸமாபத்தியோ ச பஞ்ச ச அபி⁴ஞ்ஞாயோ நிப்³ப³த்தேஸி. ஸாவகானஞ்ச ப்³ரஹ்மலோகஸஹப்³யதாய மக்³க³ங் தே³ஸேஸீதி ப்³ரஹ்மலோகே ப்³ரஹ்முனா ஸஹபா⁴வாய மக்³க³ங் கதே²ஸி.
327.Mettāsahagatenātiādinā nayena pāḷiyaṃ brahmavihārāva āgatā, mahāpuriso pana sabbāpi aṭṭha samāpattiyo ca pañca ca abhiññāyo nibbattesi. Sāvakānañca brahmalokasahabyatāya maggaṃ desesīti brahmaloke brahmunā sahabhāvāya maggaṃ kathesi.
328. ஸப்³பே³னஸப்³ப³ந்தி யே அட்ட² ச ஸமாபத்தியோ பஞ்ச ச அபி⁴ஞ்ஞாயோ நிப்³ப³த்தேஸுங். யே ந ஸப்³பே³ன ஸப்³ப³ங் ஸாஸனங் ஆஜானிங்ஸூதி யே அட்ட²ஸு ஸமாபத்தீஸு ஏகஸமாபத்திம்பி ந ஜானிங்ஸு, ந ஸக்கி²ங்ஸு நிப்³ப³த்தேதுங். அமோகா⁴தி ஸவிபாகா. அவஞ்ஜா²தி ந வஞ்ஜா². ஸப்³ப³னிஹீனங் பஸவந்தி க³ந்த⁴ப்³ப³காயங் பஸவி. ஸப²லாதி அவஸேஸதே³வலோகூபபத்தீஹி ஸாத்தா². ஸஉத்³ரயாதி ப்³ரஹ்மலோகூபபத்தியா ஸவுட்³டி⁴.
328.Sabbenasabbanti ye aṭṭha ca samāpattiyo pañca ca abhiññāyo nibbattesuṃ. Ye na sabbena sabbaṃ sāsanaṃ ājāniṃsūti ye aṭṭhasu samāpattīsu ekasamāpattimpi na jāniṃsu, na sakkhiṃsu nibbattetuṃ. Amoghāti savipākā. Avañjhāti na vañjhā. Sabbanihīnaṃ pasavanti gandhabbakāyaṃ pasavi. Saphalāti avasesadevalokūpapattīhi sātthā. Saudrayāti brahmalokūpapattiyā savuḍḍhi.
329. ஸராமஹந்தி ஸராமி அஹங் பஞ்சஸிக², இமினா கிர பதே³ன அயங் ஸுத்தந்தோ பு³த்³த⁴பா⁴ஸிதோ நாம ஜாதோ. ந நிப்³பி³தா³யாதி ந வட்டே நிப்³பி³ந்த³னத்தா²ய. ந விராகா³யாதி ந வட்டே விராக³த்தா²ய. ந நிரோதா⁴யாதி ந வட்டஸ்ஸ நிரோத⁴த்தா²ய. ந உபஸமாயாதி ந வட்டஸ்ஸ உபஸமனத்தா²ய. ந அபி⁴ஞ்ஞாயாதி ந வட்டங் அபி⁴ஜானநத்தா²ய. ந ஸம்போ³தா⁴யாதி ந கிலேஸனித்³தா³விக³மேன வட்டதோ பபு³ஜ்ஜ²னத்தா²ய. ந நிப்³பா³னாயாதி ந அமதனிப்³பா³னத்தா²ய.
329.Sarāmahanti sarāmi ahaṃ pañcasikha, iminā kira padena ayaṃ suttanto buddhabhāsito nāma jāto. Na nibbidāyāti na vaṭṭe nibbindanatthāya. Na virāgāyāti na vaṭṭe virāgatthāya. Na nirodhāyāti na vaṭṭassa nirodhatthāya. Na upasamāyāti na vaṭṭassa upasamanatthāya. Na abhiññāyāti na vaṭṭaṃ abhijānanatthāya. Na sambodhāyāti na kilesaniddāvigamena vaṭṭato pabujjhanatthāya. Na nibbānāyāti na amatanibbānatthāya.
ஏகந்தனிப்³பி³தா³யாதி ஏகந்தமேவ வட்டே நிப்³பி³ந்த³னத்தா²ய. எத்த² பன நிப்³பி³தா³யாதி விபஸ்ஸனா. விராகா³யாதி மக்³கோ³. நிரோதா⁴ய உபஸமாயாதி நிப்³பா³னங். அபி⁴ஞ்ஞாய ஸம்போ³தா⁴யாதி மக்³கோ³. நிப்³பா³னாயாதி நிப்³பா³னமேவ. ஏவங் ஏகஸ்மிங் டா²னே விபஸ்ஸனா, தீஸு மக்³கோ³, தீஸு நிப்³பா³னங் வுத்தந்தி ஏவங் வவத்தா²னகதா² வேதி³தப்³பா³. பரியாயேன பன ஸப்³பா³னிபேதானி மக்³க³வேவசனானிபி நிப்³பா³னவேவசனானிபி ஹொந்தியேவ. ஸம்மாதி³ட்டி²ஆதீ³ஸு யங் வத்தப்³ப³ங், தங் விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ ஸச்சவண்ணனாயங் வுத்தமேவ.
Ekantanibbidāyāti ekantameva vaṭṭe nibbindanatthāya. Ettha pana nibbidāyāti vipassanā. Virāgāyāti maggo. Nirodhāya upasamāyāti nibbānaṃ. Abhiññāya sambodhāyāti maggo. Nibbānāyāti nibbānameva. Evaṃ ekasmiṃ ṭhāne vipassanā, tīsu maggo, tīsu nibbānaṃ vuttanti evaṃ vavatthānakathā veditabbā. Pariyāyena pana sabbānipetāni maggavevacanānipi nibbānavevacanānipi hontiyeva. Sammādiṭṭhiādīsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ visuddhimagge saccavaṇṇanāyaṃ vuttameva.
330. யே ந ஸப்³பே³னஸப்³ப³ந்தி யே சத்தாரோபி அரியமக்³கே³ பரிபூரேதுங் ந ஜானந்தி, தீணி வா த்³வே வா ஏகங் வா நிப்³ப³த்தெந்தி. ஸப்³பே³ஸங்யேவ இமேஸங் குலபுத்தானந்தி ப்³ரஹ்மசரியசிண்ணகுலபுத்தானங். அமோகா⁴…பே॰… ஸப²லா ஸஉத்³ரயாதி அரஹத்தனிகூடேன தே³ஸனங் நிட்டா²பேஸி.
330.Ye na sabbenasabbanti ye cattāropi ariyamagge paripūretuṃ na jānanti, tīṇi vā dve vā ekaṃ vā nibbattenti. Sabbesaṃyeva imesaṃ kulaputtānanti brahmacariyaciṇṇakulaputtānaṃ. Amoghā…pe… saphalā saudrayāti arahattanikūṭena desanaṃ niṭṭhāpesi.
ப⁴க³வந்தங் அபி⁴வாதெ³த்வா பத³க்கி²ணங் கத்வாதி (தீ³॰ நி॰ 2.188) ப⁴க³வதோ த⁴ம்மதே³ஸனங் சித்தேன ஸம்படிச்ச²ந்தோ அபி⁴னந்தி³த்வா வாசாய பஸங்ஸமானோ அனுமோதி³த்வா மஹந்தங் அஞ்ஜலிங் ஸிரஸ்மிங் பதிட்ட²பெத்வா பஸன்னலாகா²ரஸே நிமுஜ்ஜமானோ விய த³ஸப³லஸ்ஸ ச²ப்³ப³ண்ணரஸ்மிஜாலந்தரங் பவிஸித்வா சதூஸு டா²னேஸு வந்தி³த்வா திக்க²த்துங் பத³க்கி²ணங் கத்வா ப⁴க³வந்தங் அபி⁴த்த²வந்தோ அபி⁴த்த²வந்தோ ஸத்து² புரதோ அந்தரதா⁴யித்வா அத்தனோ தே³வலோகமேவ அக³மாஸீதி.
Bhagavantaṃabhivādetvā padakkhiṇaṃ katvāti (dī. ni. 2.188) bhagavato dhammadesanaṃ cittena sampaṭicchanto abhinanditvā vācāya pasaṃsamāno anumoditvā mahantaṃ añjaliṃ sirasmiṃ patiṭṭhapetvā pasannalākhārase nimujjamāno viya dasabalassa chabbaṇṇarasmijālantaraṃ pavisitvā catūsu ṭhānesu vanditvā tikkhattuṃ padakkhiṇaṃ katvā bhagavantaṃ abhitthavanto abhitthavanto satthu purato antaradhāyitvā attano devalokameva agamāsīti.
இதி ஸுமங்க³லவிலாஸினியா தீ³க⁴னிகாயட்ட²கதா²யங்
Iti sumaṅgalavilāsiniyā dīghanikāyaṭṭhakathāyaṃ
மஹாகோ³விந்த³ஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Mahāgovindasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / தீ³க⁴னிகாய • Dīghanikāya / 6. மஹாகோ³விந்த³ஸுத்தங் • 6. Mahāgovindasuttaṃ
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / தீ³க⁴னிகாய (டீகா) • Dīghanikāya (ṭīkā) / 6. மஹாகோ³விந்த³ஸுத்தவண்ணனா • 6. Mahāgovindasuttavaṇṇanā