Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya |
೩. ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಭದ್ದೇಕರತ್ತಸುತ್ತಂ
3. Mahākaccānabhaddekarattasuttaṃ
೨೭೯. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ರಾಜಗಹೇ ವಿಹರತಿ ತಪೋದಾರಾಮೇ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಸಮಿದ್ಧಿ ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಯ ಯೇನ ತಪೋದೋ 1 ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ ಗತ್ತಾನಿ ಪರಿಸಿಞ್ಚಿತುಂ। ತಪೋದೇ ಗತ್ತಾನಿ ಪರಿಸಿಞ್ಚಿತ್ವಾ ಪಚ್ಚುತ್ತರಿತ್ವಾ ಏಕಚೀವರೋ ಅಟ್ಠಾಸಿ ಗತ್ತಾನಿ ಪುಬ್ಬಾಪಯಮಾನೋ 2। ಅಥ ಖೋ ಅಞ್ಞತರಾ ದೇವತಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣಾ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ ತಪೋದಂ ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಸಮಿದ್ಧಿ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತಾ ಖೋ ಸಾ ದೇವತಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಸಮಿದ್ಧಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಧಾರೇಸಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚಾ’’ತಿ? ‘‘ನ ಖೋ ಅಹಂ, ಆವುಸೋ, ಧಾರೇಮಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ। ತ್ವಂ ಪನಾವುಸೋ, ಧಾರೇಸಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚಾ’’ತಿ? ‘‘ಅಹಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖು, ನ ಧಾರೇಮಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ। ಧಾರೇಸಿ ಪನ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾ’’ತಿ? ‘‘ನ ಖೋ ಅಹಂ, ಆವುಸೋ, ಧಾರೇಮಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾತಿ। ತ್ವಂ ಪನಾವುಸೋ, ಧಾರೇಸಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾ’’ತಿ? ‘‘ಅಹಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖು ನ ಧಾರೇಮಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾತಿ। ಉಗ್ಗಣ್ಹಾಹಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ; ಪರಿಯಾಪುಣಾಹಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ; ಧಾರೇಹಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ। ಅತ್ಥಸಂಹಿತೋ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸೋ ಚ ವಿಭಙ್ಗೋ ಚ ಆದಿಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಕೋ’’ತಿ। ಇದಮವೋಚ ಸಾ ದೇವತಾ; ಇದಂ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವನ್ತರಧಾಯಿ।
279. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati tapodārāme. Atha kho āyasmā samiddhi rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya yena tapodo 3 tenupasaṅkami gattāni parisiñcituṃ. Tapode gattāni parisiñcitvā paccuttaritvā ekacīvaro aṭṭhāsi gattāni pubbāpayamāno 4. Atha kho aññatarā devatā abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ tapodaṃ obhāsetvā yenāyasmā samiddhi tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitā kho sā devatā āyasmantaṃ samiddhiṃ etadavoca – ‘‘dhāresi tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañcā’’ti? ‘‘Na kho ahaṃ, āvuso, dhāremi bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca. Tvaṃ panāvuso, dhāresi bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañcā’’ti? ‘‘Ahampi kho, bhikkhu, na dhāremi bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca. Dhāresi pana tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattiyo gāthā’’ti? ‘‘Na kho ahaṃ, āvuso, dhāremi bhaddekarattiyo gāthāti. Tvaṃ panāvuso, dhāresi bhaddekarattiyo gāthā’’ti? ‘‘Ahampi kho, bhikkhu na dhāremi bhaddekarattiyo gāthāti. Uggaṇhāhi tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca; pariyāpuṇāhi tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca; dhārehi tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca. Atthasaṃhito, bhikkhu, bhaddekarattassa uddeso ca vibhaṅgo ca ādibrahmacariyako’’ti. Idamavoca sā devatā; idaṃ vatvā tatthevantaradhāyi.
೨೮೦. ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಸಮಿದ್ಧಿ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಸಮಿದ್ಧಿ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ –
280. Atha kho āyasmā samiddhi tassā rattiyā accayena yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā samiddhi bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ಇಧಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಯ ಯೇನ ತಪೋದೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂ ಗತ್ತಾನಿ ಪರಿಸಿಞ್ಚಿತುಂ। ತಪೋದೇ ಗತ್ತಾನಿ ಪರಿಸಿಞ್ಚಿತ್ವಾ ಪಚ್ಚುತ್ತರಿತ್ವಾ ಏಕಚೀವರೋ ಅಟ್ಠಾಸಿಂ ಗತ್ತಾನಿ ಪುಬ್ಬಾಪಯಮಾನೋ। ಅಥ ಖೋ ಭನ್ತೇ, ಅಞ್ಞತರಾ ದೇವತಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣಾ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ ತಪೋದಂ ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನಾಹಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತಾ ಖೋ ಸಾ ದೇವತಾ ಮಂ ಏತದವೋಚ – ‘ಧಾರೇಸಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚಾ’’’ತಿ?
‘‘Idhāhaṃ, bhante, rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya yena tapodo tenupasaṅkamiṃ gattāni parisiñcituṃ. Tapode gattāni parisiñcitvā paccuttaritvā ekacīvaro aṭṭhāsiṃ gattāni pubbāpayamāno. Atha kho bhante, aññatarā devatā abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ tapodaṃ obhāsetvā yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitā kho sā devatā maṃ etadavoca – ‘dhāresi tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañcā’’’ti?
‘‘ಏವಂ ವುತ್ತೇ ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ತಂ ದೇವತಂ ಏತದವೋಚಂ – ‘ನ ಖೋ ಅಹಂ, ಆವುಸೋ, ಧಾರೇಮಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ। ತ್ವಂ ಪನಾವುಸೋ, ಧಾರೇಸಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚಾ’ತಿ? ‘ಅಹಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖು, ನ ಧಾರೇಮಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ। ಧಾರೇಸಿ ಪನ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾ’ತಿ? ‘ನ ಖೋ ಅಹಂ, ಆವುಸೋ, ಧಾರೇಮಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾತಿ। ತ್ವಂ ಪನಾವುಸೋ, ಧಾರೇಸಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾ’ತಿ? ‘ಅಹಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖು, ನ ಧಾರೇಮಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾತಿ। ಉಗ್ಗಣ್ಹಾಹಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ; ಪರಿಯಾಪುಣಾಹಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ; ಧಾರೇಹಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ। ಅತ್ಥಸಂಹಿತೋ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸೋ ಚ ವಿಭಙ್ಗೋ ಚ ಆದಿಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಕೋ’ತಿ। ಇದಮವೋಚ, ಭನ್ತೇ, ಸಾ ದೇವತಾ; ಇದಂ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವನ್ತರಧಾಯಿ। ಸಾಧು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ ದೇಸೇತೂ’’ತಿ। ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖು, ಸುಣಾಹಿ, ಸಾಧುಕಂ ಮನಸಿ ಕರೋಹಿ; ಭಾಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಸಮಿದ್ಧಿ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸಿ। ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ –
‘‘Evaṃ vutte ahaṃ, bhante, taṃ devataṃ etadavocaṃ – ‘na kho ahaṃ, āvuso, dhāremi bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca. Tvaṃ panāvuso, dhāresi bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañcā’ti? ‘Ahampi kho, bhikkhu, na dhāremi bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca. Dhāresi pana tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattiyo gāthā’ti? ‘Na kho ahaṃ, āvuso, dhāremi bhaddekarattiyo gāthāti. Tvaṃ panāvuso, dhāresi bhaddekarattiyo gāthā’ti? ‘Ahampi kho, bhikkhu, na dhāremi bhaddekarattiyo gāthāti. Uggaṇhāhi tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca; pariyāpuṇāhi tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca; dhārehi tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca. Atthasaṃhito, bhikkhu, bhaddekarattassa uddeso ca vibhaṅgo ca ādibrahmacariyako’ti. Idamavoca, bhante, sā devatā; idaṃ vatvā tatthevantaradhāyi. Sādhu me, bhante, bhagavā bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca desetū’’ti. ‘‘Tena hi, bhikkhu, suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā samiddhi bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –
‘‘ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇಯ್ಯ, ನಪ್ಪಟಿಕಙ್ಖೇ ಅನಾಗತಂ।
‘‘Atītaṃ nānvāgameyya, nappaṭikaṅkhe anāgataṃ;
ಯದತೀತಂ ಪಹೀನಂ ತಂ, ಅಪ್ಪತ್ತಞ್ಚ ಅನಾಗತಂ॥
Yadatītaṃ pahīnaṃ taṃ, appattañca anāgataṃ.
‘‘ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಞ್ಚ ಯೋ ಧಮ್ಮಂ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ವಿಪಸ್ಸತಿ।
‘‘Paccuppannañca yo dhammaṃ, tattha tattha vipassati;
ಅಸಂಹೀರಂ ಅಸಂಕುಪ್ಪಂ, ತಂ ವಿದ್ವಾ ಮನುಬ್ರೂಹಯೇ॥
Asaṃhīraṃ asaṃkuppaṃ, taṃ vidvā manubrūhaye.
‘‘ಅಜ್ಜೇವ ಕಿಚ್ಚಮಾತಪ್ಪಂ, ಕೋ ಜಞ್ಞಾ ಮರಣಂ ಸುವೇ।
‘‘Ajjeva kiccamātappaṃ, ko jaññā maraṇaṃ suve;
ನ ಹಿ ನೋ ಸಙ್ಗರಂ ತೇನ, ಮಹಾಸೇನೇನ ಮಚ್ಚುನಾ॥
Na hi no saṅgaraṃ tena, mahāsenena maccunā.
‘‘ಏವಂ ವಿಹಾರಿಂ ಆತಾಪಿಂ, ಅಹೋರತ್ತಮತನ್ದಿತಂ।
‘‘Evaṃ vihāriṃ ātāpiṃ, ahorattamatanditaṃ;
ತಂ ವೇ ಭದ್ದೇಕರತ್ತೋತಿ, ಸನ್ತೋ ಆಚಿಕ್ಖತೇ ಮುನೀ’’ತಿ॥
Taṃ ve bhaddekarattoti, santo ācikkhate munī’’ti.
ಇದಮವೋಚ ಭಗವಾ; ಇದಂ ವತ್ವಾನ ಸುಗತೋ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ವಿಹಾರಂ ಪಾವಿಸಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ , ಅಚಿರಪಕ್ಕನ್ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಇದಂ ಖೋ ನೋ, ಆವುಸೋ, ಭಗವಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಉದ್ದೇಸಂ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಅವಿಭಜಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ವಿಹಾರಂ ಪವಿಟ್ಠೋ –
Idamavoca bhagavā; idaṃ vatvāna sugato uṭṭhāyāsanā vihāraṃ pāvisi. Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ , acirapakkantassa bhagavato, etadahosi – ‘‘idaṃ kho no, āvuso, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho –
‘‘ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇಯ್ಯ, ನಪ್ಪಟಿಕಙ್ಖೇ ಅನಾಗತಂ।
‘‘Atītaṃ nānvāgameyya, nappaṭikaṅkhe anāgataṃ;
ಯದತೀತಂ ಪಹೀನಂ ತಂ, ಅಪ್ಪತ್ತಞ್ಚ ಅನಾಗತಂ॥
Yadatītaṃ pahīnaṃ taṃ, appattañca anāgataṃ.
‘‘ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಞ್ಚ ಯೋ ಧಮ್ಮಂ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ವಿಪಸ್ಸತಿ।
‘‘Paccuppannañca yo dhammaṃ, tattha tattha vipassati;
ಅಸಂಹೀರಂ ಅಸಂಕುಪ್ಪಂ, ತಂ ವಿದ್ವಾ ಮನುಬ್ರೂಹಯೇ॥
Asaṃhīraṃ asaṃkuppaṃ, taṃ vidvā manubrūhaye.
‘‘ಅಜ್ಜೇವ ಕಿಚ್ಚಮಾತಪ್ಪಂ, ಕೋ ಜಞ್ಞಾ ಮರಣಂ ಸುವೇ।
‘‘Ajjeva kiccamātappaṃ, ko jaññā maraṇaṃ suve;
ನ ಹಿ ನೋ ಸಙ್ಗರಂ ತೇನ, ಮಹಾಸೇನೇನ ಮಚ್ಚುನಾ॥
Na hi no saṅgaraṃ tena, mahāsenena maccunā.
‘‘ಏವಂ ವಿಹಾರಿಂ ಆತಾಪಿಂ, ಅಹೋರತ್ತಮತನ್ದಿತಂ।
‘‘Evaṃ vihāriṃ ātāpiṃ, ahorattamatanditaṃ;
ತಂ ವೇ ಭದ್ದೇಕರತ್ತೋತಿ, ಸನ್ತೋ ಆಚಿಕ್ಖತೇ ಮುನೀ’’ತಿ॥
Taṃ ve bhaddekarattoti, santo ācikkhate munī’’ti.
‘‘ಕೋ ನು ಖೋ ಇಮಸ್ಸ ಭಗವತಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಉದ್ದೇಸಸ್ಸ ಉದ್ದಿಟ್ಠಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಅವಿಭತ್ತಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ವಿಭಜೇಯ್ಯಾ’’ತಿ?
‘‘Ko nu kho imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajeyyā’’ti?
ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಯಂ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ ಸತ್ಥು ಚೇವ ಸಂವಣ್ಣಿತೋ ಸಮ್ಭಾವಿತೋ ಚ ವಿಞ್ಞೂನಂ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀನಂ; ಪಹೋತಿ ಚಾಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ ಇಮಸ್ಸ ಭಗವತಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಉದ್ದೇಸಸ್ಸ ಉದ್ದಿಟ್ಠಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಅವಿಭತ್ತಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ವಿಭಜಿತುಂ। ಯಂನೂನ ಮಯಂ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮೇಯ್ಯಾಮ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಂ ಏತಮತ್ಥಂ ಪಟಿಪುಚ್ಛೇಯ್ಯಾಮಾ’’ತಿ।
Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘ayaṃ kho āyasmā mahākaccāno satthu ceva saṃvaṇṇito sambhāvito ca viññūnaṃ sabrahmacārīnaṃ; pahoti cāyasmā mahākaccāno imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajituṃ. Yaṃnūna mayaṃ yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkameyyāma; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etamatthaṃ paṭipuccheyyāmā’’ti.
೨೮೧. ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮತಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿಂಸು। ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಾ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಇದಂ ಖೋ ನೋ, ಆವುಸೋ ಕಚ್ಚಾನ, ಭಗವಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಉದ್ದೇಸಂ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಅವಿಭಜಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ವಿಹಾರಂ ಪವಿಟ್ಠೋ –
281. Atha kho te bhikkhū yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmatā mahākaccānena saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etadavocuṃ – ‘‘idaṃ kho no, āvuso kaccāna, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho –
‘‘ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇಯ್ಯ…ಪೇ॰…
‘‘Atītaṃ nānvāgameyya…pe…
ತಂ ವೇ ಭದ್ದೇಕರತ್ತೋತಿ, ಸನ್ತೋ ಆಚಿಕ್ಖತೇ ಮುನೀ’’ತಿ॥
Taṃ ve bhaddekarattoti, santo ācikkhate munī’’ti.
‘‘ತೇಸಂ ನೋ, ಆವುಸೋ ಕಚ್ಚಾನ, ಅಮ್ಹಾಕಂ, ಅಚಿರಪಕ್ಕನ್ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ, ಏತದಹೋಸಿ – ಇದಂ ಖೋ ನೋ, ಆವುಸೋ, ಭಗವಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಉದ್ದೇಸಂ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಅವಿಭಜಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ವಿಹಾರಂ ಪವಿಟ್ಠೋ –
‘‘Tesaṃ no, āvuso kaccāna, amhākaṃ, acirapakkantassa bhagavato, etadahosi – idaṃ kho no, āvuso, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho –
‘‘ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇಯ್ಯ…ಪೇ॰…
‘‘Atītaṃ nānvāgameyya…pe…
ತಂ ವೇ ಭದ್ದೇಕರತ್ತೋತಿ, ಸನ್ತೋ ಆಚಿಕ್ಖತೇ ಮುನೀ’’ತಿ॥
Taṃ ve bhaddekarattoti, santo ācikkhate munī’’ti.
‘‘ಕೋ ನು ಖೋ ಇಮಸ್ಸ ಭಗವತಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಉದ್ದೇಸಸ್ಸ ಉದ್ದಿಟ್ಠಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಅವಿಭತ್ತಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ವಿಭಜೇಯ್ಯಾತಿ? ತೇಸಂ ನೋ , ಆವುಸೋ ಕಚ್ಚಾನ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಅಯಂ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ ಸತ್ಥು ಚೇವ ಸಂವಣ್ಣಿತೋ ಸಮ್ಭಾವಿತೋ ಚ ವಿಞ್ಞೂನಂ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀನಂ। ಪಹೋತಿ ಚಾಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ ಇಮಸ್ಸ ಭಗವತಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಉದ್ದೇಸಸ್ಸ ಉದ್ದಿಟ್ಠಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಅವಿಭತ್ತಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ವಿಭಜಿತುಂ। ಯಂನೂನ ಮಯಂ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮೇಯ್ಯಾಮ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಂ ಏತಮತ್ಥಂ ಪಟಿಪುಚ್ಛೇಯ್ಯಾಮಾ’ತಿ। ವಿಭಜತಾಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ’’ತಿ।
‘‘Ko nu kho imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajeyyāti? Tesaṃ no , āvuso kaccāna, amhākaṃ etadahosi – ‘ayaṃ kho āyasmā mahākaccāno satthu ceva saṃvaṇṇito sambhāvito ca viññūnaṃ sabrahmacārīnaṃ. Pahoti cāyasmā mahākaccāno imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajituṃ. Yaṃnūna mayaṃ yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkameyyāma; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etamatthaṃ paṭipuccheyyāmā’ti. Vibhajatāyasmā mahākaccāno’’ti.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಆವುಸೋ, ಪುರಿಸೋ ಸಾರತ್ಥಿಕೋ ಸಾರಗವೇಸೀ ಸಾರಪರಿಯೇಸನಂ ಚರಮಾನೋ ಮಹತೋ ರುಕ್ಖಸ್ಸ ತಿಟ್ಠತೋ ಸಾರವತೋ ಅತಿಕ್ಕಮ್ಮೇವ ಮೂಲಂ ಅತಿಕ್ಕಮ್ಮ ಖನ್ಧಂ ಸಾಖಾಪಲಾಸೇ ಸಾರಂ ಪರಿಯೇಸಿತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞೇಯ್ಯ; ಏವಂ ಸಮ್ಪದಮಿದಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಸತ್ಥರಿ ಸಮ್ಮುಖೀಭೂತೇ ತಂ ಭಗವನ್ತಂ ಅತಿಸಿತ್ವಾ ಅಮ್ಹೇ ಏತಮತ್ಥಂ ಪಟಿಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞಥ 5। ಸೋ ಹಾವುಸೋ, ಭಗವಾ ಜಾನಂ ಜಾನಾತಿ, ಪಸ್ಸಂ ಪಸ್ಸತಿ, ಚಕ್ಖುಭೂತೋ ಞಾಣಭೂತೋ ಧಮ್ಮಭೂತೋ ಬ್ರಹ್ಮಭೂತೋ ವತ್ತಾ ಪವತ್ತಾ ಅತ್ಥಸ್ಸ ನಿನ್ನೇತಾ ಅಮತಸ್ಸ ದಾತಾ ಧಮ್ಮಸ್ಸಾಮೀ ತಥಾಗತೋ। ಸೋ ಚೇವ ಪನೇತಸ್ಸ ಕಾಲೋ ಅಹೋಸಿ ಯಂ ಭಗವನ್ತಂಯೇವ ಏತಮತ್ಥಂ ಪಟಿಪುಚ್ಛೇಯ್ಯಾಥ, ಯಥಾ ವೋ ಭಗವಾ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯ ತಥಾ ನಂ ಧಾರೇಯ್ಯಾಥಾ’’ತಿ।
‘‘Seyyathāpi, āvuso, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva mūlaṃ atikkamma khandhaṃ sākhāpalāse sāraṃ pariyesitabbaṃ maññeyya; evaṃ sampadamidaṃ āyasmantānaṃ satthari sammukhībhūte taṃ bhagavantaṃ atisitvā amhe etamatthaṃ paṭipucchitabbaṃ maññatha 6. So hāvuso, bhagavā jānaṃ jānāti, passaṃ passati, cakkhubhūto ñāṇabhūto dhammabhūto brahmabhūto vattā pavattā atthassa ninnetā amatassa dātā dhammassāmī tathāgato. So ceva panetassa kālo ahosi yaṃ bhagavantaṃyeva etamatthaṃ paṭipuccheyyātha, yathā vo bhagavā byākareyya tathā naṃ dhāreyyāthā’’ti.
‘‘ಅದ್ಧಾವುಸೋ ಕಚ್ಚಾನ, ಭಗವಾ ಜಾನಂ ಜಾನಾತಿ, ಪಸ್ಸಂ ಪಸ್ಸತಿ, ಚಕ್ಖುಭೂತೋ ಞಾಣಭೂತೋ ಧಮ್ಮಭೂತೋ ಬ್ರಹ್ಮಭೂತೋ ವತ್ತಾ ಪವತ್ತಾ ಅತ್ಥಸ್ಸ ನಿನ್ನೇತಾ ಅಮತಸ್ಸ ದಾತಾ ಧಮ್ಮಸ್ಸಾಮೀ ತಥಾಗತೋ। ಸೋ ಚೇವ ಪನೇತಸ್ಸ ಕಾಲೋ ಅಹೋಸಿ ಯಂ ಭಗವನ್ತಂಯೇವ ಏತಮತ್ಥಂ ಪಟಿಪುಚ್ಛೇಯ್ಯಾಮ; ಯಥಾ ನೋ ಭಗವಾ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯ ತಥಾ ನಂ ಧಾರೇಯ್ಯಾಮ। ಅಪಿ ಚಾಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ ಸತ್ಥುಚೇವ ಸಂವಣ್ಣಿತೋ ಸಮ್ಭಾವಿತೋ ಚ ವಿಞ್ಞೂನಂ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀನಂ; ಪಹೋತಿ ಚಾಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ ಇಮಸ್ಸ ಭಗವತಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಉದ್ದೇಸಸ್ಸ ಉದ್ದಿಟ್ಠಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಅವಿಭತ್ತಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ವಿಭಜಿತುಂ। ವಿಭಜತಾಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ ಅಗರುಂ ಕರಿತ್ವಾ’’ತಿ 7।
‘‘Addhāvuso kaccāna, bhagavā jānaṃ jānāti, passaṃ passati, cakkhubhūto ñāṇabhūto dhammabhūto brahmabhūto vattā pavattā atthassa ninnetā amatassa dātā dhammassāmī tathāgato. So ceva panetassa kālo ahosi yaṃ bhagavantaṃyeva etamatthaṃ paṭipuccheyyāma; yathā no bhagavā byākareyya tathā naṃ dhāreyyāma. Api cāyasmā mahākaccāno satthuceva saṃvaṇṇito sambhāvito ca viññūnaṃ sabrahmacārīnaṃ; pahoti cāyasmā mahākaccāno imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajituṃ. Vibhajatāyasmā mahākaccāno agaruṃ karitvā’’ti 8.
‘‘ತೇನ ಹಾವುಸೋ, ಸುಣಾಥ, ಸಾಧುಕಂ ಮನಸಿ ಕರೋಥ; ಭಾಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಮಾವುಸೋ’’ತಿ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಯಸ್ಮತೋ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಸ್ಸ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ। ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ ಏತದವೋಚ –
‘‘Tena hāvuso, suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato mahākaccānassa paccassosuṃ. Āyasmā mahākaccāno etadavoca –
‘‘ಯಂ ಖೋ ನೋ, ಆವುಸೋ, ಭಗವಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಉದ್ದೇಸಂ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಅವಿಭಜಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ವಿಹಾರಂ ಪವಿಟ್ಠೋ –
‘‘Yaṃ kho no, āvuso, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho –
‘‘ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇಯ್ಯ…ಪೇ॰…
‘‘Atītaṃ nānvāgameyya…pe…
ತಂ ವೇ ಭದ್ದೇಕರತ್ತೋತಿ, ಸನ್ತೋ ಆಚಿಕ್ಖತೇ ಮುನೀ’’ತಿ॥
Taṃ ve bhaddekarattoti, santo ācikkhate munī’’ti.
ಇಮಸ್ಸ ಖೋ ಅಹಂ, ಆವುಸೋ, ಭಗವತಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಉದ್ದೇಸಸ್ಸ ಉದ್ದಿಟ್ಠಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಅವಿಭತ್ತಸ್ಸ ಏವಂ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಆಜಾನಾಮಿ –
Imassa kho ahaṃ, āvuso, bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa evaṃ vitthārena atthaṃ ājānāmi –
೨೮೨. ‘‘ಕಥಞ್ಚ, ಆವುಸೋ, ಅತೀತಂ ಅನ್ವಾಗಮೇತಿ? ಇತಿ ಮೇ ಚಕ್ಖು ಅಹೋಸಿ ಅತೀತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ರೂಪಾತಿ – ತತ್ಥ ಛನ್ದರಾಗಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಂ 9 ಹೋತಿ ವಿಞ್ಞಾಣಂ, ಛನ್ದರಾಗಪ್ಪಟಿಬದ್ಧತ್ತಾ ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ತದಭಿನನ್ದತಿ, ತದಭಿನನ್ದನ್ತೋ ಅತೀತಂ ಅನ್ವಾಗಮೇತಿ। ಇತಿ ಮೇ ಸೋತಂ ಅಹೋಸಿ ಅತೀತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಸದ್ದಾತಿ…ಪೇ॰… ಇತಿ ಮೇ ಘಾನಂ ಅಹೋಸಿ ಅತೀತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಗನ್ಧಾತಿ… ಇತಿ ಮೇ ಜಿವ್ಹಾ ಅಹೋಸಿ ಅತೀತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ರಸಾತಿ… ಇತಿ ಮೇ ಕಾಯೋ ಅಹೋಸಿ ಅತೀತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾತಿ… ಇತಿ ಮೇ ಮನೋ ಅಹೋಸಿ ಅತೀತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಧಮ್ಮಾತಿ – ತತ್ಥ ಛನ್ದರಾಗಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಂ ಹೋತಿ ವಿಞ್ಞಾಣಂ, ಛನ್ದರಾಗಪ್ಪಟಿಬದ್ಧತ್ತಾ ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ತದಭಿನನ್ದತಿ, ತದಭಿನನ್ದನ್ತೋ ಅತೀತಂ ಅನ್ವಾಗಮೇತಿ – ಏವಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಅತೀತಂ ಅನ್ವಾಗಮೇತಿ।
282. ‘‘Kathañca, āvuso, atītaṃ anvāgameti? Iti me cakkhu ahosi atītamaddhānaṃ iti rūpāti – tattha chandarāgappaṭibaddhaṃ 10 hoti viññāṇaṃ, chandarāgappaṭibaddhattā viññāṇassa tadabhinandati, tadabhinandanto atītaṃ anvāgameti. Iti me sotaṃ ahosi atītamaddhānaṃ iti saddāti…pe… iti me ghānaṃ ahosi atītamaddhānaṃ iti gandhāti… iti me jivhā ahosi atītamaddhānaṃ iti rasāti… iti me kāyo ahosi atītamaddhānaṃ iti phoṭṭhabbāti… iti me mano ahosi atītamaddhānaṃ iti dhammāti – tattha chandarāgappaṭibaddhaṃ hoti viññāṇaṃ, chandarāgappaṭibaddhattā viññāṇassa tadabhinandati, tadabhinandanto atītaṃ anvāgameti – evaṃ kho, āvuso, atītaṃ anvāgameti.
‘‘ಕಥಞ್ಚ , ಆವುಸೋ, ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇತಿ? ಇತಿ ಮೇ ಚಕ್ಖು ಅಹೋಸಿ ಅತೀತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ರೂಪಾತಿ – ತತ್ಥ ನ ಛನ್ದರಾಗಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಂ ಹೋತಿ ವಿಞ್ಞಾಣಂ, ನ ಛನ್ದರಾಗಪ್ಪಟಿಬದ್ಧತ್ತಾ ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ನ ತದಭಿನನ್ದತಿ, ನ ತದಭಿನನ್ದನ್ತೋ ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇತಿ। ಇತಿ ಮೇ ಸೋತಂ ಅಹೋಸಿ ಅತೀತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಸದ್ದಾತಿ…ಪೇ॰… ಇತಿ ಮೇ ಘಾನಂ ಅಹೋಸಿ ಅತೀತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಗನ್ಧಾತಿ… ಇತಿ ಮೇ ಜಿವ್ಹಾ ಅಹೋಸಿ ಅತೀತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ರಸಾತಿ… ಇತಿ ಮೇ ಕಾಯೋ ಅಹೋಸಿ ಅತೀತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾತಿ… ಇತಿ ಮೇ ಮನೋ ಅಹೋಸಿ ಅತೀತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಧಮ್ಮಾತಿ – ತತ್ಥ ನ ಛನ್ದರಾಗಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಂ ಹೋತಿ ವಿಞ್ಞಾಣಂ, ನ ಛನ್ದರಾಗಪ್ಪಟಿಬದ್ಧತ್ತಾ ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ, ನ ತದಭಿನನ್ದತಿ, ನ ತದಭಿನನ್ದನ್ತೋ ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇತಿ – ಏವಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇತಿ।
‘‘Kathañca , āvuso, atītaṃ nānvāgameti? Iti me cakkhu ahosi atītamaddhānaṃ iti rūpāti – tattha na chandarāgappaṭibaddhaṃ hoti viññāṇaṃ, na chandarāgappaṭibaddhattā viññāṇassa na tadabhinandati, na tadabhinandanto atītaṃ nānvāgameti. Iti me sotaṃ ahosi atītamaddhānaṃ iti saddāti…pe… iti me ghānaṃ ahosi atītamaddhānaṃ iti gandhāti… iti me jivhā ahosi atītamaddhānaṃ iti rasāti… iti me kāyo ahosi atītamaddhānaṃ iti phoṭṭhabbāti… iti me mano ahosi atītamaddhānaṃ iti dhammāti – tattha na chandarāgappaṭibaddhaṃ hoti viññāṇaṃ, na chandarāgappaṭibaddhattā viññāṇassa, na tadabhinandati, na tadabhinandanto atītaṃ nānvāgameti – evaṃ kho, āvuso, atītaṃ nānvāgameti.
೨೮೩. ‘‘ಕಥಞ್ಚ , ಆವುಸೋ, ಅನಾಗತಂ ಪಟಿಕಙ್ಖತಿ? ಇತಿ ಮೇ ಚಕ್ಖು ಸಿಯಾ ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ರೂಪಾತಿ – ಅಪ್ಪಟಿಲದ್ಧಸ್ಸ ಪಟಿಲಾಭಾಯ ಚಿತ್ತಂ ಪಣಿದಹತಿ, ಚೇತಸೋ ಪಣಿಧಾನಪಚ್ಚಯಾ ತದಭಿನನ್ದತಿ, ತದಭಿನನ್ದನ್ತೋ ಅನಾಗತಂ ಪಟಿಕಙ್ಖತಿ। ಇತಿ ಮೇ ಸೋತಂ ಸಿಯಾ ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಸದ್ದಾತಿ…ಪೇ॰… ಇತಿ ಮೇ ಘಾನಂ ಸಿಯಾ ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಗನ್ಧಾತಿ… ಇತಿ ಮೇ ಜಿವ್ಹಾ ಸಿಯಾ ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ರಸಾತಿ… ಇತಿ ಮೇ ಕಾಯೋ ಸಿಯಾ ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾತಿ… ಇತಿ ಮೇ ಮನೋ ಸಿಯಾ ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಧಮ್ಮಾತಿ – ಅಪ್ಪಟಿಲದ್ಧಸ್ಸ ಪಟಿಲಾಭಾಯ ಚಿತ್ತಂ ಪಣಿದಹತಿ, ಚೇತಸೋ ಪಣಿಧಾನಪಚ್ಚಯಾ ತದಭಿನನ್ದತಿ, ತದಭಿನನ್ದನ್ತೋ ಅನಾಗತಂ ಪಟಿಕಙ್ಖತಿ – ಏವಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಅನಾಗತಂ ಪಟಿಕಙ್ಖತಿ।
283. ‘‘Kathañca , āvuso, anāgataṃ paṭikaṅkhati? Iti me cakkhu siyā anāgatamaddhānaṃ iti rūpāti – appaṭiladdhassa paṭilābhāya cittaṃ paṇidahati, cetaso paṇidhānapaccayā tadabhinandati, tadabhinandanto anāgataṃ paṭikaṅkhati. Iti me sotaṃ siyā anāgatamaddhānaṃ iti saddāti…pe… iti me ghānaṃ siyā anāgatamaddhānaṃ iti gandhāti… iti me jivhā siyā anāgatamaddhānaṃ iti rasāti… iti me kāyo siyā anāgatamaddhānaṃ iti phoṭṭhabbāti… iti me mano siyā anāgatamaddhānaṃ iti dhammāti – appaṭiladdhassa paṭilābhāya cittaṃ paṇidahati, cetaso paṇidhānapaccayā tadabhinandati, tadabhinandanto anāgataṃ paṭikaṅkhati – evaṃ kho, āvuso, anāgataṃ paṭikaṅkhati.
‘‘ಕಥಞ್ಚ, ಆವುಸೋ, ಅನಾಗತಂ ನಪ್ಪಟಿಕಙ್ಖತಿ? ಇತಿ ಮೇ ಚಕ್ಖು ಸಿಯಾ ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ರೂಪಾತಿ – ಅಪ್ಪಟಿಲದ್ಧಸ್ಸ ಪಟಿಲಾಭಾಯ ಚಿತ್ತಂ ನಪ್ಪಣಿದಹತಿ , ಚೇತಸೋ ಅಪ್ಪಣಿಧಾನಪಚ್ಚಯಾ ನ ತದಭಿನನ್ದತಿ, ನ ತದಭಿನನ್ದನ್ತೋ ಅನಾಗತಂ ನಪ್ಪಟಿಕಙ್ಖತಿ। ಇತಿ ಮೇ ಸೋತಂ ಸಿಯಾ ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಸದ್ದಾತಿ…ಪೇ॰… ಇತಿ ಮೇ ಘಾನಂ ಸಿಯಾ ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಗನ್ಧಾತಿ… ಇತಿ ಮೇ ಜಿವ್ಹಾ ಸಿಯಾ ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ರಸಾತಿ… ಇತಿ ಮೇ ಕಾಯೋ ಸಿಯಾ ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾತಿ… ಇತಿ ಮೇ ಮನೋ ಸಿಯಾ ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಧಮ್ಮಾತಿ – ಅಪ್ಪಟಿಲದ್ಧಸ್ಸ ಪಟಿಲಾಭಾಯ ಚಿತ್ತಂ ನಪ್ಪಣಿದಹತಿ, ಚೇತಸೋ ಅಪ್ಪಣಿಧಾನಪಚ್ಚಯಾ ನ ತದಭಿನನ್ದತಿ, ನ ತದಭಿನನ್ದನ್ತೋ ಅನಾಗತಂ ನಪ್ಪಟಿಕಙ್ಖತಿ – ಏವಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಅನಾಗತಂ ನಪ್ಪಟಿಕಙ್ಖತಿ।
‘‘Kathañca, āvuso, anāgataṃ nappaṭikaṅkhati? Iti me cakkhu siyā anāgatamaddhānaṃ iti rūpāti – appaṭiladdhassa paṭilābhāya cittaṃ nappaṇidahati , cetaso appaṇidhānapaccayā na tadabhinandati, na tadabhinandanto anāgataṃ nappaṭikaṅkhati. Iti me sotaṃ siyā anāgatamaddhānaṃ iti saddāti…pe… iti me ghānaṃ siyā anāgatamaddhānaṃ iti gandhāti… iti me jivhā siyā anāgatamaddhānaṃ iti rasāti… iti me kāyo siyā anāgatamaddhānaṃ iti phoṭṭhabbāti… iti me mano siyā anāgatamaddhānaṃ iti dhammāti – appaṭiladdhassa paṭilābhāya cittaṃ nappaṇidahati, cetaso appaṇidhānapaccayā na tadabhinandati, na tadabhinandanto anāgataṃ nappaṭikaṅkhati – evaṃ kho, āvuso, anāgataṃ nappaṭikaṅkhati.
೨೮೪. ‘‘ಕಥಞ್ಚ, ಆವುಸೋ, ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಸಂಹೀರತಿ? ಯಞ್ಚಾವುಸೋ, ಚಕ್ಖು ಯೇ ಚ ರೂಪಾ – ಉಭಯಮೇತಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ। ತಸ್ಮಿಂ ಚೇ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇ ಛನ್ದರಾಗಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಂ ಹೋತಿ ವಿಞ್ಞಾಣಂ, ಛನ್ದರಾಗಪ್ಪಟಿಬದ್ಧತ್ತಾ ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ತದಭಿನನ್ದತಿ, ತದಭಿನನ್ದನ್ತೋ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಸಂಹೀರತಿ। ಯಞ್ಚಾವುಸೋ, ಸೋತಂ ಯೇ ಚ ಸದ್ದಾ…ಪೇ॰… ಯಞ್ಚಾವುಸೋ, ಘಾನಂ ಯೇ ಚ ಗನ್ಧಾ… ಯಾ ಚಾವುಸೋ, ಜಿವ್ಹಾ ಯೇ ಚ ರಸಾ… ಯೋ ಚಾವುಸೋ, ಕಾಯೋ ಯೇ ಚ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾ… ಯೋ ಚಾವುಸೋ, ಮನೋ ಯೇ ಚ ಧಮ್ಮಾ – ಉಭಯಮೇತಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ। ತಸ್ಮಿಂ ಚೇ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇ ಛನ್ದರಾಗಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಂ ಹೋತಿ ವಿಞ್ಞಾಣಂ, ಛನ್ದರಾಗಪ್ಪಟಿಬದ್ಧತ್ತಾ ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ತದಭಿನನ್ದತಿ, ತದಭಿನನ್ದನ್ತೋ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಸಂಹೀರತಿ – ಏವಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಸಂಹೀರತಿ।
284. ‘‘Kathañca, āvuso, paccuppannesu dhammesu saṃhīrati? Yañcāvuso, cakkhu ye ca rūpā – ubhayametaṃ paccuppannaṃ. Tasmiṃ ce paccuppanne chandarāgappaṭibaddhaṃ hoti viññāṇaṃ, chandarāgappaṭibaddhattā viññāṇassa tadabhinandati, tadabhinandanto paccuppannesu dhammesu saṃhīrati. Yañcāvuso, sotaṃ ye ca saddā…pe… yañcāvuso, ghānaṃ ye ca gandhā… yā cāvuso, jivhā ye ca rasā… yo cāvuso, kāyo ye ca phoṭṭhabbā… yo cāvuso, mano ye ca dhammā – ubhayametaṃ paccuppannaṃ. Tasmiṃ ce paccuppanne chandarāgappaṭibaddhaṃ hoti viññāṇaṃ, chandarāgappaṭibaddhattā viññāṇassa tadabhinandati, tadabhinandanto paccuppannesu dhammesu saṃhīrati – evaṃ kho, āvuso, paccuppannesu dhammesu saṃhīrati.
‘‘ಕಥಞ್ಚ , ಆವುಸೋ, ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ನ ಸಂಹೀರತಿ? ಯಞ್ಚಾವುಸೋ, ಚಕ್ಖು ಯೇ ಚ ರೂಪಾ – ಉಭಯಮೇತಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ। ತಸ್ಮಿಂ ಚೇ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇ ನ ಛನ್ದರಾಗಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಂ ಹೋತಿ ವಿಞ್ಞಾಣಂ, ನ ಛನ್ದರಾಗಪ್ಪಟಿಬದ್ಧತ್ತಾ ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ನ ತದಭಿನನ್ದತಿ, ನ ತದಭಿನನ್ದನ್ತೋ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ನ ಸಂಹೀರತಿ। ಯಞ್ಚಾವುಸೋ, ಸೋತಂ ಯೇ ಚ ಸದ್ದಾ…ಪೇ॰… ಯಞ್ಚಾವುಸೋ, ಘಾನಂ ಯೇ ಚ ಗನ್ಧಾ… ಯಾ ಚಾವುಸೋ, ಜಿವ್ಹಾ ಯೇ ಚ ರಸಾ… ಯೋ ಚಾವುಸೋ, ಕಾಯೋ ಯೇ ಚ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾ… ಯೋ ಚಾವುಸೋ, ಮನೋ ಯೇ ಚ ಧಮ್ಮಾ – ಉಭಯಮೇತಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ। ತಸ್ಮಿಂ ಚೇ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇ ನ ಛನ್ದರಾಗಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಂ ಹೋತಿ ವಿಞ್ಞಾಣಂ, ನ ಛನ್ದರಾಗಪ್ಪಟಿಬದ್ಧತ್ತಾ ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ನ ತದಭಿನನ್ದತಿ, ನ ತದಭಿನನ್ದನ್ತೋ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ನ ಸಂಹೀರತಿ – ಏವಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ನ ಸಂಹೀರತಿ।
‘‘Kathañca , āvuso, paccuppannesu dhammesu na saṃhīrati? Yañcāvuso, cakkhu ye ca rūpā – ubhayametaṃ paccuppannaṃ. Tasmiṃ ce paccuppanne na chandarāgappaṭibaddhaṃ hoti viññāṇaṃ, na chandarāgappaṭibaddhattā viññāṇassa na tadabhinandati, na tadabhinandanto paccuppannesu dhammesu na saṃhīrati. Yañcāvuso, sotaṃ ye ca saddā…pe… yañcāvuso, ghānaṃ ye ca gandhā… yā cāvuso, jivhā ye ca rasā… yo cāvuso, kāyo ye ca phoṭṭhabbā… yo cāvuso, mano ye ca dhammā – ubhayametaṃ paccuppannaṃ. Tasmiṃ ce paccuppanne na chandarāgappaṭibaddhaṃ hoti viññāṇaṃ, na chandarāgappaṭibaddhattā viññāṇassa na tadabhinandati, na tadabhinandanto paccuppannesu dhammesu na saṃhīrati – evaṃ kho, āvuso, paccuppannesu dhammesu na saṃhīrati.
೨೮೫. ‘‘ಯಂ ಖೋ ನೋ, ಆವುಸೋ, ಭಗವಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಉದ್ದೇಸಂ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಅವಿಭಜಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ವಿಹಾರಂ ಪವಿಟ್ಠೋ –
285. ‘‘Yaṃ kho no, āvuso, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho –
‘‘ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇಯ್ಯ…ಪೇ॰…
‘‘Atītaṃ nānvāgameyya…pe…
ತಂ ವೇ ಭದ್ದೇಕರತ್ತೋತಿ, ಸನ್ತೋ ಆಚಿಕ್ಖತೇ ಮುನೀ’’ತಿ॥
Taṃ ve bhaddekarattoti, santo ācikkhate munī’’ti.
‘‘ಇಮಸ್ಸ ಖೋ ಅಹಂ, ಆವುಸೋ, ಭಗವತಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಉದ್ದೇಸಸ್ಸ ಉದ್ದಿಟ್ಠಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಅವಿಭತ್ತಸ್ಸ ಏವಂ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಆಜಾನಾಮಿ। ಆಕಙ್ಖಮಾನಾ ಚ ಪನ ತುಮ್ಹೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಭಗವನ್ತಂಯೇವ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏತಮತ್ಥಂ ಪಟಿಪುಚ್ಛೇಯ್ಯಾಥ, ಯಥಾ ವೋ ಭಗವಾ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ ತಥಾ ನಂ ಧಾರೇಯ್ಯಾಥಾ’’ತಿ।
‘‘Imassa kho ahaṃ, āvuso, bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa evaṃ vitthārena atthaṃ ājānāmi. Ākaṅkhamānā ca pana tumhe āyasmanto bhagavantaṃyeva upasaṅkamitvā etamatthaṃ paṭipuccheyyātha, yathā vo bhagavā byākaroti tathā naṃ dhāreyyāthā’’ti.
ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಯಸ್ಮತೋ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಸ್ಸ ಭಾಸಿತಂ ಅಭಿನನ್ದಿತ್ವಾ ಅನುಮೋದಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಾ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಯಂ ಖೋ ನೋ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಉದ್ದೇಸಂ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಅವಿಭಜಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ವಿಹಾರಂ ಪವಿಟ್ಠೋ –
Atha kho te bhikkhū āyasmato mahākaccānassa bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘yaṃ kho no, bhante, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho –
‘‘ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇಯ್ಯ…ಪೇ॰…
‘‘Atītaṃ nānvāgameyya…pe…
ತಂ ವೇ ಭದ್ದೇಕರತ್ತೋತಿ, ಸನ್ತೋ ಆಚಿಕ್ಖತೇ ಮುನೀ’’ತಿ॥
Taṃ ve bhaddekarattoti, santo ācikkhate munī’’ti.
ತೇಸಂ ನೋ, ಭನ್ತೇ, ಅಮ್ಹಾಕಂ, ಅಚಿರಪಕ್ಕನ್ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಇದಂ ಖೋ ನೋ, ಆವುಸೋ, ಭಗವಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಉದ್ದೇಸಂ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಅವಿಭಜಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ವಿಹಾರಂ ಪವಿಟ್ಠೋ –
Tesaṃ no, bhante, amhākaṃ, acirapakkantassa bhagavato, etadahosi – ‘‘idaṃ kho no, āvuso, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho –
‘‘ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇಯ್ಯ, ನಪ್ಪಟಿಕಙ್ಖೇ ಅನಾಗತಂ।
‘‘Atītaṃ nānvāgameyya, nappaṭikaṅkhe anāgataṃ;
ಯದತೀತಂ ಪಹೀನಂ ತಂ, ಅಪ್ಪತ್ತಞ್ಚ ಅನಾಗತಂ॥
Yadatītaṃ pahīnaṃ taṃ, appattañca anāgataṃ.
‘‘ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಞ್ಚ ಯೋ ಧಮ್ಮಂ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ವಿಪಸ್ಸತಿ।
‘‘Paccuppannañca yo dhammaṃ, tattha tattha vipassati;
ಅಸಂಹೀರಂ ಅಸಂಕುಪ್ಪಂ, ತಂ ವಿದ್ವಾ ಮನುಬ್ರೂಹಯೇ॥
Asaṃhīraṃ asaṃkuppaṃ, taṃ vidvā manubrūhaye.
‘‘ಅಜ್ಜೇವ ಕಿಚ್ಚಮಾತಪ್ಪಂ, ಕೋ ಜಞ್ಞಾ ಮರಣಂ ಸುವೇ।
‘‘Ajjeva kiccamātappaṃ, ko jaññā maraṇaṃ suve;
ನ ಹಿ ನೋ ಸಙ್ಗರಂ ತೇನ, ಮಹಾಸೇನೇನ ಮಚ್ಚುನಾ॥
Na hi no saṅgaraṃ tena, mahāsenena maccunā.
‘‘ಏವಂ ವಿಹಾರಿಂ ಆತಾಪಿಂ, ಅಹೋರತ್ತಮತನ್ದಿತಂ।
‘‘Evaṃ vihāriṃ ātāpiṃ, ahorattamatanditaṃ;
ತಂ ವೇ ಭದ್ದೇಕರತ್ತೋತಿ, ಸನ್ತೋ ಆಚಿಕ್ಖತೇ ಮುನೀ’’ತಿ॥
Taṃ ve bhaddekarattoti, santo ācikkhate munī’’ti.
‘‘‘ಕೋ ನು ಖೋ ಇಮಸ್ಸ ಭಗವತಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಉದ್ದೇಸಸ್ಸ ಉದ್ದಿಟ್ಠಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಅವಿಭತ್ತಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ವಿಭಜೇಯ್ಯಾ’ತಿ? ತೇಸಂ ನೋ, ಭನ್ತೇ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಅಯಂ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ ಸತ್ಥು ಚೇವ ಸಂವಣ್ಣಿತೋ ಸಮ್ಭಾವಿತೋ ಚ ವಿಞ್ಞೂನಂ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀನಂ। ಪಹೋತಿ ಚಾಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ ಇಮಸ್ಸ ಭಗವತಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಉದ್ದೇಸಸ್ಸ ಉದ್ದಿಟ್ಠಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಅವಿಭತ್ತಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ವಿಭಜಿತುಂ। ಯಂನೂನ ಮಯಂ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮೇಯ್ಯಾಮ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಂ ಏತಮತ್ಥಂ ಪಟಿಪುಚ್ಛೇಯ್ಯಾಮಾ’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಮ್ಹ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಂ ಏತಮತ್ಥಂ ಪಟಿಪುಚ್ಛಿಮ್ಹ। ತೇಸಂ ನೋ, ಭನ್ತೇ, ಆಯಸ್ಮತಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೇನ ಇಮೇಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಇಮೇಹಿ ಪದೇಹಿ ಇಮೇಹಿ ಬ್ಯಞ್ಜನೇಹಿ ಅತ್ಥೋ ವಿಭತ್ತೋ’’ತಿ।
‘‘‘Ko nu kho imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajeyyā’ti? Tesaṃ no, bhante, amhākaṃ etadahosi – ‘ayaṃ kho āyasmā mahākaccāno satthu ceva saṃvaṇṇito sambhāvito ca viññūnaṃ sabrahmacārīnaṃ. Pahoti cāyasmā mahākaccāno imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajituṃ. Yaṃnūna mayaṃ yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkameyyāma; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etamatthaṃ paṭipuccheyyāmā’ti. Atha kho mayaṃ, bhante, yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkamimha; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etamatthaṃ paṭipucchimha. Tesaṃ no, bhante, āyasmatā mahākaccānena imehi ākārehi imehi padehi imehi byañjanehi attho vibhatto’’ti.
‘‘ಪಣ್ಡಿತೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ; ಮಹಾಪಞ್ಞೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ। ಮಂ ಚೇಪಿ ತುಮ್ಹೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏತಮತ್ಥಂ ಪಟಿಪುಚ್ಛೇಯ್ಯಾಥ, ಅಹಮ್ಪಿ ತಂ ಏವಮೇವಂ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯಂ ಯಥಾ ತಂ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೇನ ಬ್ಯಾಕತಂ। ಏಸೋ, ಚೇವೇತಸ್ಸ ಅತ್ಥೋ। ಏವಞ್ಚ ನಂ ಧಾರೇಥಾ’’ತಿ।
‘‘Paṇḍito, bhikkhave, mahākaccāno; mahāpañño, bhikkhave mahākaccāno. Maṃ cepi tumhe, bhikkhave, etamatthaṃ paṭipuccheyyātha, ahampi taṃ evamevaṃ byākareyyaṃ yathā taṃ mahākaccānena byākataṃ. Eso, cevetassa attho. Evañca naṃ dhārethā’’ti.
ಇದಮವೋಚ ಭಗವಾ। ಅತ್ತಮನಾ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಭಾಸಿತಂ ಅಭಿನನ್ದುನ್ತಿ।
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಭದ್ದೇಕರತ್ತಸುತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ ತತಿಯಂ।
Mahākaccānabhaddekarattasuttaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ೩. ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಭದ್ದೇಕರತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Mahākaccānabhaddekarattasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೩. ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಭದ್ದೇಕರತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Mahākaccānabhaddekarattasuttavaṇṇanā