Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మజ్ఝిమనికాయ (అట్ఠకథా) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
౩. మహాకచ్చానభద్దేకరత్తసుత్తవణ్ణనా
3. Mahākaccānabhaddekarattasuttavaṇṇanā
౨౭౯. ఏవం మే సుతన్తి మహాకచ్చానభద్దేకరత్తసుత్తం. తత్థ తపోదారామేతి తత్తోదకస్స రహదస్స వసేన ఏవంలద్ధనామే ఆరామే. వేభారపబ్బతస్స కిర హేట్ఠా భూమట్ఠకనాగానం పఞ్చయోజనసతికం నాగభవనం దేవలోకసదిసం మణిమయేన తలేన ఆరామఉయ్యానేహి చ సమన్నాగతం, తత్థ నాగానం కీళనట్ఠానే మహాఉదకరహదో, తతో తపోదా నామ నదీ సన్దతి కుథితా ఉణ్హోదకా. కస్మా పనేసా ఏదిసా జాతా? రాజగహం కిర పరివారేత్వా మహా పేతలోకో, తత్థ ద్విన్నం మహాలోహకుమ్భినిరయానం అన్తరేన అయం తపోదా ఆగచ్ఛతి, తస్మా సా కుథితా సన్దతి. వుత్తమ్పి చేతం – ‘‘యతాయం, భిక్ఖవే, తపోదా సన్దతి, సో దహో అచ్ఛోదకో సీతోదకో సాతోదకో సేతోదకో సుప్పతిత్థో రమణీయో పహూతమచ్ఛకచ్ఛపో, చక్కమత్తాని చ పదుమాని పుప్ఫన్తి . అపిచాయం, భిక్ఖవే, తపోదా ద్విన్నం మహానిరయానం అన్తరికాయ ఆగచ్ఛతి, తేనాయం తపోదా కుథితా సన్దతీ’’తి (పారా॰ ౨౩౧). ఇమస్స పన ఆరామస్స అభిసమ్ముఖట్ఠానే తతో మహాఉదకరహదో జాతో, తస్స నామవసేనాయం విహారో తపోదారామోతి వుచ్చతి.
279.Evaṃme sutanti mahākaccānabhaddekarattasuttaṃ. Tattha tapodārāmeti tattodakassa rahadassa vasena evaṃladdhanāme ārāme. Vebhārapabbatassa kira heṭṭhā bhūmaṭṭhakanāgānaṃ pañcayojanasatikaṃ nāgabhavanaṃ devalokasadisaṃ maṇimayena talena ārāmauyyānehi ca samannāgataṃ, tattha nāgānaṃ kīḷanaṭṭhāne mahāudakarahado, tato tapodā nāma nadī sandati kuthitā uṇhodakā. Kasmā panesā edisā jātā? Rājagahaṃ kira parivāretvā mahā petaloko, tattha dvinnaṃ mahālohakumbhinirayānaṃ antarena ayaṃ tapodā āgacchati, tasmā sā kuthitā sandati. Vuttampi cetaṃ – ‘‘yatāyaṃ, bhikkhave, tapodā sandati, so daho acchodako sītodako sātodako setodako suppatittho ramaṇīyo pahūtamacchakacchapo, cakkamattāni ca padumāni pupphanti . Apicāyaṃ, bhikkhave, tapodā dvinnaṃ mahānirayānaṃ antarikāya āgacchati, tenāyaṃ tapodā kuthitā sandatī’’ti (pārā. 231). Imassa pana ārāmassa abhisammukhaṭṭhāne tato mahāudakarahado jāto, tassa nāmavasenāyaṃ vihāro tapodārāmoti vuccati.
౨౮౦. సమిద్ధీతి తస్స కిర థేరస్స అత్తభావో సమిద్ధో అభిరూపో పాసాదికో, తస్మా సమిద్ధిత్వేవ సఙ్ఖం గతో. ఆదిబ్రహ్మచరియకోతి మగ్గబ్రహ్మచరియస్స ఆది పుబ్బభాగప్పటిపత్తిభూతో. ఇదం వత్వాన సుగతో ఉట్ఠాయాసనాతి మధుపిణ్డికసుత్తే (మ॰ ని॰ ౧.౧౯౯ ఆదయో) వుత్తనయేనేవ విత్థారేతబ్బం.
280.Samiddhīti tassa kira therassa attabhāvo samiddho abhirūpo pāsādiko, tasmā samiddhitveva saṅkhaṃ gato. Ādibrahmacariyakoti maggabrahmacariyassa ādi pubbabhāgappaṭipattibhūto. Idaṃ vatvāna sugato uṭṭhāyāsanāti madhupiṇḍikasutte (ma. ni. 1.199 ādayo) vuttanayeneva vitthāretabbaṃ.
౨౮౨. ఇతి మే చక్ఖున్తి ఇమస్మిం కిర సుత్తే భగవా ద్వాదసాయతనవసేనేవ మాతికం ఠపేసి. థేరోపి ‘‘భగవతా హేట్ఠా ద్వీసు, ఉపరి చతుత్థే చాతి ఇమేసు తీసు సుత్తేసు పఞ్చక్ఖన్ధవసేన మాతికా చ విభఙ్గో చ కతో, ఇధ పన ద్వాదసాయతనవసేనేవ విభజనత్థం మాతికా ఠపితా’’తి నయం పటిలభిత్వా ఏవమాహ. ఇమం పన నయం లభన్తేన థేరేన భారియం కతం, అపదే పదం దస్సితం, ఆకాసే పదం కతం, తేన నం భగవా ఇమమేవ సుత్తం సన్ధాయ – ‘‘ఏతదగ్గం , భిక్ఖవే, మమ సావకానం భిక్ఖూనం సంఖిత్తేన భాసితస్స విత్థారేన అత్థం విభజన్తానం యదిదం మహాకచ్చానో’’తి (అ॰ ని॰ ౧.౧౯౭) ఏతదగ్గే ఠపేసి. ఏత్థ పన చక్ఖూతి చక్ఖుపసాదో. రూపాతి చతుసముట్ఠానికరూపా. ఇమినా నయేన సేసాయతనానిపి వేదితబ్బాని. విఞ్ఞాణన్తి నికన్తివిఞ్ఞాణం. తదభినన్దతీతి తం చక్ఖుఞ్చేవ రూపఞ్చ తణ్హాదిట్ఠివసేన అభినన్దతి. అన్వాగమేతీతి తణ్హాదిట్ఠీహి అనుగచ్ఛతి.
282.Iti me cakkhunti imasmiṃ kira sutte bhagavā dvādasāyatanavaseneva mātikaṃ ṭhapesi. Theropi ‘‘bhagavatā heṭṭhā dvīsu, upari catutthe cāti imesu tīsu suttesu pañcakkhandhavasena mātikā ca vibhaṅgo ca kato, idha pana dvādasāyatanavaseneva vibhajanatthaṃ mātikā ṭhapitā’’ti nayaṃ paṭilabhitvā evamāha. Imaṃ pana nayaṃ labhantena therena bhāriyaṃ kataṃ, apade padaṃ dassitaṃ, ākāse padaṃ kataṃ, tena naṃ bhagavā imameva suttaṃ sandhāya – ‘‘etadaggaṃ , bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ vibhajantānaṃ yadidaṃ mahākaccāno’’ti (a. ni. 1.197) etadagge ṭhapesi. Ettha pana cakkhūti cakkhupasādo. Rūpāti catusamuṭṭhānikarūpā. Iminā nayena sesāyatanānipi veditabbāni. Viññāṇanti nikantiviññāṇaṃ. Tadabhinandatīti taṃ cakkhuñceva rūpañca taṇhādiṭṭhivasena abhinandati. Anvāgametīti taṇhādiṭṭhīhi anugacchati.
ఇతి మే మనో అహోసి అతీతమద్ధానం ఇతి ధమ్మాతి ఏత్థ పన మనోతి భవఙ్గచిత్తం. ధమ్మాతి తేభూమకధమ్మారమ్మణం.
Iti me mano ahosi atītamaddhānaṃ iti dhammāti ettha pana manoti bhavaṅgacittaṃ. Dhammāti tebhūmakadhammārammaṇaṃ.
౨౮౩. పణిదహతీతి పత్థనావసేన ఠపేసి. పణిధానపచ్చయాతి పత్థనాట్ఠపనకారణా. సేసం సబ్బత్థ ఉత్తానమేవాతి.
283.Paṇidahatīti patthanāvasena ṭhapesi. Paṇidhānapaccayāti patthanāṭṭhapanakāraṇā. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
పపఞ్చసూదనియా మజ్ఝిమనికాయట్ఠకథాయ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
మహాకచ్చానభద్దేకరత్తసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Mahākaccānabhaddekarattasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / మజ్ఝిమనికాయ • Majjhimanikāya / ౩. మహాకచ్చానభద్దేకరత్తసుత్తం • 3. Mahākaccānabhaddekarattasuttaṃ
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / మజ్ఝిమనికాయ (టీకా) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ౩. మహాకచ్చానభద్దేకరత్తసుత్తవణ్ణనా • 3. Mahākaccānabhaddekarattasuttavaṇṇanā