| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
೩. ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಭದ್ದೇಕರತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
3. Mahākaccānabhaddekarattasuttavaṇṇanā
೨೭೯. ಏವಂ ಮೇ ಸುತನ್ತಿ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಭದ್ದೇಕರತ್ತಸುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ತಪೋದಾರಾಮೇತಿ ತತ್ತೋದಕಸ್ಸ ರಹದಸ್ಸ ವಸೇನ ಏವಂಲದ್ಧನಾಮೇ ಆರಾಮೇ। ವೇಭಾರಪಬ್ಬತಸ್ಸ ಕಿರ ಹೇಟ್ಠಾ ಭೂಮಟ್ಠಕನಾಗಾನಂ ಪಞ್ಚಯೋಜನಸತಿಕಂ ನಾಗಭವನಂ ದೇವಲೋಕಸದಿಸಂ ಮಣಿಮಯೇನ ತಲೇನ ಆರಾಮಉಯ್ಯಾನೇಹಿ ಚ ಸಮನ್ನಾಗತಂ, ತತ್ಥ ನಾಗಾನಂ ಕೀಳನಟ್ಠಾನೇ ಮಹಾಉದಕರಹದೋ, ತತೋ ತಪೋದಾ ನಾಮ ನದೀ ಸನ್ದತಿ ಕುಥಿತಾ ಉಣ್ಹೋದಕಾ। ಕಸ್ಮಾ ಪನೇಸಾ ಏದಿಸಾ ಜಾತಾ? ರಾಜಗಹಂ ಕಿರ ಪರಿವಾರೇತ್ವಾ ಮಹಾ ಪೇತಲೋಕೋ, ತತ್ಥ ದ್ವಿನ್ನಂ ಮಹಾಲೋಹಕುಮ್ಭಿನಿರಯಾನಂ ಅನ್ತರೇನ ಅಯಂ ತಪೋದಾ ಆಗಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸಾ ಕುಥಿತಾ ಸನ್ದತಿ। ವುತ್ತಮ್ಪಿ ಚೇತಂ – ‘‘ಯತಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಪೋದಾ ಸನ್ದತಿ, ಸೋ ದಹೋ ಅಚ್ಛೋದಕೋ ಸೀತೋದಕೋ ಸಾತೋದಕೋ ಸೇತೋದಕೋ ಸುಪ್ಪತಿತ್ಥೋ ರಮಣೀಯೋ ಪಹೂತಮಚ್ಛಕಚ್ಛಪೋ, ಚಕ್ಕಮತ್ತಾನಿ ಚ ಪದುಮಾನಿ ಪುಪ್ಫನ್ತಿ । ಅಪಿಚಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಪೋದಾ ದ್ವಿನ್ನಂ ಮಹಾನಿರಯಾನಂ ಅನ್ತರಿಕಾಯ ಆಗಚ್ಛತಿ, ತೇನಾಯಂ ತಪೋದಾ ಕುಥಿತಾ ಸನ್ದತೀ’’ತಿ (ಪಾರಾ॰ ೨೩೧)। ಇಮಸ್ಸ ಪನ ಆರಾಮಸ್ಸ ಅಭಿಸಮ್ಮುಖಟ್ಠಾನೇ ತತೋ ಮಹಾಉದಕರಹದೋ ಜಾತೋ, ತಸ್ಸ ನಾಮವಸೇನಾಯಂ ವಿಹಾರೋ ತಪೋದಾರಾಮೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
279.Evaṃme sutanti mahākaccānabhaddekarattasuttaṃ. Tattha tapodārāmeti tattodakassa rahadassa vasena evaṃladdhanāme ārāme. Vebhārapabbatassa kira heṭṭhā bhūmaṭṭhakanāgānaṃ pañcayojanasatikaṃ nāgabhavanaṃ devalokasadisaṃ maṇimayena talena ārāmauyyānehi ca samannāgataṃ, tattha nāgānaṃ kīḷanaṭṭhāne mahāudakarahado, tato tapodā nāma nadī sandati kuthitā uṇhodakā. Kasmā panesā edisā jātā? Rājagahaṃ kira parivāretvā mahā petaloko, tattha dvinnaṃ mahālohakumbhinirayānaṃ antarena ayaṃ tapodā āgacchati, tasmā sā kuthitā sandati. Vuttampi cetaṃ – ‘‘yatāyaṃ, bhikkhave, tapodā sandati, so daho acchodako sītodako sātodako setodako suppatittho ramaṇīyo pahūtamacchakacchapo, cakkamattāni ca padumāni pupphanti . Apicāyaṃ, bhikkhave, tapodā dvinnaṃ mahānirayānaṃ antarikāya āgacchati, tenāyaṃ tapodā kuthitā sandatī’’ti (pārā. 231). Imassa pana ārāmassa abhisammukhaṭṭhāne tato mahāudakarahado jāto, tassa nāmavasenāyaṃ vihāro tapodārāmoti vuccati.
೨೮೦. ಸಮಿದ್ಧೀತಿ ತಸ್ಸ ಕಿರ ಥೇರಸ್ಸ ಅತ್ತಭಾವೋ ಸಮಿದ್ಧೋ ಅಭಿರೂಪೋ ಪಾಸಾದಿಕೋ, ತಸ್ಮಾ ಸಮಿದ್ಧಿತ್ವೇವ ಸಙ್ಖಂ ಗತೋ। ಆದಿಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಕೋತಿ ಮಗ್ಗಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಸ್ಸ ಆದಿ ಪುಬ್ಬಭಾಗಪ್ಪಟಿಪತ್ತಿಭೂತೋ। ಇದಂ ವತ್ವಾನ ಸುಗತೋ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾತಿ ಮಧುಪಿಣ್ಡಿಕಸುತ್ತೇ (ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೧೯೯ ಆದಯೋ) ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವಿತ್ಥಾರೇತಬ್ಬಂ।
280.Samiddhīti tassa kira therassa attabhāvo samiddho abhirūpo pāsādiko, tasmā samiddhitveva saṅkhaṃ gato. Ādibrahmacariyakoti maggabrahmacariyassa ādi pubbabhāgappaṭipattibhūto. Idaṃ vatvāna sugato uṭṭhāyāsanāti madhupiṇḍikasutte (ma. ni. 1.199 ādayo) vuttanayeneva vitthāretabbaṃ.
೨೮೨. ಇತಿ ಮೇ ಚಕ್ಖುನ್ತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಕಿರ ಸುತ್ತೇ ಭಗವಾ ದ್ವಾದಸಾಯತನವಸೇನೇವ ಮಾತಿಕಂ ಠಪೇಸಿ। ಥೇರೋಪಿ ‘‘ಭಗವತಾ ಹೇಟ್ಠಾ ದ್ವೀಸು, ಉಪರಿ ಚತುತ್ಥೇ ಚಾತಿ ಇಮೇಸು ತೀಸು ಸುತ್ತೇಸು ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧವಸೇನ ಮಾತಿಕಾ ಚ ವಿಭಙ್ಗೋ ಚ ಕತೋ, ಇಧ ಪನ ದ್ವಾದಸಾಯತನವಸೇನೇವ ವಿಭಜನತ್ಥಂ ಮಾತಿಕಾ ಠಪಿತಾ’’ತಿ ನಯಂ ಪಟಿಲಭಿತ್ವಾ ಏವಮಾಹ। ಇಮಂ ಪನ ನಯಂ ಲಭನ್ತೇನ ಥೇರೇನ ಭಾರಿಯಂ ಕತಂ, ಅಪದೇ ಪದಂ ದಸ್ಸಿತಂ, ಆಕಾಸೇ ಪದಂ ಕತಂ, ತೇನ ನಂ ಭಗವಾ ಇಮಮೇವ ಸುತ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ – ‘‘ಏತದಗ್ಗಂ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಮ ಸಾವಕಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ವಿಭಜನ್ತಾನಂ ಯದಿದಂ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ’’ತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೧.೧೯೭) ಏತದಗ್ಗೇ ಠಪೇಸಿ। ಏತ್ಥ ಪನ ಚಕ್ಖೂತಿ ಚಕ್ಖುಪಸಾದೋ। ರೂಪಾತಿ ಚತುಸಮುಟ್ಠಾನಿಕರೂಪಾ। ಇಮಿನಾ ನಯೇನ ಸೇಸಾಯತನಾನಿಪಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾನಿ। ವಿಞ್ಞಾಣನ್ತಿ ನಿಕನ್ತಿವಿಞ್ಞಾಣಂ। ತದಭಿನನ್ದತೀತಿ ತಂ ಚಕ್ಖುಞ್ಚೇವ ರೂಪಞ್ಚ ತಣ್ಹಾದಿಟ್ಠಿವಸೇನ ಅಭಿನನ್ದತಿ। ಅನ್ವಾಗಮೇತೀತಿ ತಣ್ಹಾದಿಟ್ಠೀಹಿ ಅನುಗಚ್ಛತಿ।
282.Iti me cakkhunti imasmiṃ kira sutte bhagavā dvādasāyatanavaseneva mātikaṃ ṭhapesi. Theropi ‘‘bhagavatā heṭṭhā dvīsu, upari catutthe cāti imesu tīsu suttesu pañcakkhandhavasena mātikā ca vibhaṅgo ca kato, idha pana dvādasāyatanavaseneva vibhajanatthaṃ mātikā ṭhapitā’’ti nayaṃ paṭilabhitvā evamāha. Imaṃ pana nayaṃ labhantena therena bhāriyaṃ kataṃ, apade padaṃ dassitaṃ, ākāse padaṃ kataṃ, tena naṃ bhagavā imameva suttaṃ sandhāya – ‘‘etadaggaṃ , bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ vibhajantānaṃ yadidaṃ mahākaccāno’’ti (a. ni. 1.197) etadagge ṭhapesi. Ettha pana cakkhūti cakkhupasādo. Rūpāti catusamuṭṭhānikarūpā. Iminā nayena sesāyatanānipi veditabbāni. Viññāṇanti nikantiviññāṇaṃ. Tadabhinandatīti taṃ cakkhuñceva rūpañca taṇhādiṭṭhivasena abhinandati. Anvāgametīti taṇhādiṭṭhīhi anugacchati.
ಇತಿ ಮೇ ಮನೋ ಅಹೋಸಿ ಅತೀತಮದ್ಧಾನಂ ಇತಿ ಧಮ್ಮಾತಿ ಏತ್ಥ ಪನ ಮನೋತಿ ಭವಙ್ಗಚಿತ್ತಂ। ಧಮ್ಮಾತಿ ತೇಭೂಮಕಧಮ್ಮಾರಮ್ಮಣಂ।
Iti me mano ahosi atītamaddhānaṃ iti dhammāti ettha pana manoti bhavaṅgacittaṃ. Dhammāti tebhūmakadhammārammaṇaṃ.
೨೮೩. ಪಣಿದಹತೀತಿ ಪತ್ಥನಾವಸೇನ ಠಪೇಸಿ। ಪಣಿಧಾನಪಚ್ಚಯಾತಿ ಪತ್ಥನಾಟ್ಠಪನಕಾರಣಾ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।
283.Paṇidahatīti patthanāvasena ṭhapesi. Paṇidhānapaccayāti patthanāṭṭhapanakāraṇā. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
ಪಪಞ್ಚಸೂದನಿಯಾ ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯಟ್ಠಕಥಾಯ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಭದ್ದೇಕರತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Mahākaccānabhaddekarattasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೩. ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಭದ್ದೇಕರತ್ತಸುತ್ತಂ • 3. Mahākaccānabhaddekarattasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೩. ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಭದ್ದೇಕರತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Mahākaccānabhaddekarattasuttavaṇṇanā
