Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi

    158. මහාකච්‌චානස්‌ස පඤ්‌චවරපරිදස්‌සනා

    158. Mahākaccānassa pañcavaraparidassanā

    අථ ඛො ආයස්‌මතො සොණස්‌ස වස්‌සංවුට්‌ඨස්‌ස රහොගතස්‌ස පටිසල්‌ලීනස්‌ස එවං චෙතසො පරිවිතක්‌කො උදපාදි – ‘‘සුතොයෙව ඛො මෙ සො භගවා එදිසො ච එදිසො චාති, න ච මයා සම්‌මුඛා දිට්‌ඨො, ගච්‌ඡෙය්‍යාහං තං භගවන්‌තං දස්‌සනාය අරහන්‌තං සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධං, සචෙ මං උපජ්‌ඣායො අනුජානෙය්‍යා’’ති. අථ ඛො ආයස්‌මා සොණො සායන්‌හසමයං පටිසල්‌ලානා වුට්‌ඨිතො යෙනායස්‌මා මහාකච්‌චානො තෙනුපසඞ්‌කමි, උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මන්‌තං මහාකච්‌චානං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො ආයස්‌මා සොණො ආයස්‌මන්‌තං මහාකච්‌චානං එතදවොච – ‘‘ඉධ මය්‌හං, භන්‌තෙ, රහොගතස්‌ස පටිසල්‌ලීනස්‌ස එවං චෙතසො පරිවිතක්‌කො උදපාදි – ‘සුතො යෙව ඛො මෙ සො භගවා එදිසො ච එදිසො චාති, න ච මයා සම්‌මුඛා දිට්‌ඨො, ගච්‌ඡෙය්‍යාහං තං භගවන්‌තං දස්‌සනාය අරහන්‌තං සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධං, සචෙ මං උපජ්‌ඣායො අනුජානෙය්‍යා’ති; ගච්‌ඡෙය්‍යාහං, භන්‌තෙ, තං භගවන්‌තං දස්‌සනාය අරහන්‌තං සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධං, සචෙ මං උපජ්‌ඣායො අනුජානාතී’’ති. ‘‘සාධු සාධු, සොණ. ගච්‌ඡ ත්‌වං, සොණ, තං භගවන්‌තං දස්‌සනාය අරහන්‌තං සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධං. දක්‌ඛිස්‌සසි ත්‌වං, සොණ, තං භගවන්‌තං පාසාදිකං පසාදනීයං සන්‌තින්‌ද්‍රියං සන්‌තමානසං උත්‌තමදමථසමථං අමනුප්‌පත්‌තං දන්‌තං ගුත්‌තං යතින්‌ද්‍රියං නාගං. තෙන හි ත්‌වං, සොණ, මම වචනෙන භගවතො පාදෙ සිරසා වන්‌ද – ‘උපජ්‌ඣායො මෙ, භන්‌තෙ, ආයස්‌මා මහාකච්‌චානො භගවතො පාදෙ සිරසා වන්‌දතී’’’ති. එවඤ්‌ච වදෙහි – ‘‘අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථො, භන්‌තෙ, අප්‌පභික්‌ඛුකො, තිණ්‌ණං මෙ වස්‌සානං අච්‌චයෙන කිච්‌ඡෙන කසිරෙන තතො තතො දසවග්‌ගං භික්‌ඛුසඞ්‌ඝං සන්‌නිපාතාපෙත්‌වා උපසම්‌පදං අලත්‌ථං; අප්‌පෙව නාම භගවා අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ අප්‌පතරෙන ගණෙන උපසම්‌පදං අනුජානෙය්‍ය. අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ, භන්‌තෙ, කණ්‌හුත්‌තරා භූමි ඛරා ගොකණ්‌ටකහතා; අප්‌පෙව නාම භගවා අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ ගුණඞ්‌ගුණූපාහනං අනුජානෙය්‍ය. අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ, භන්‌තෙ, නහානගරුකා මනුස්‌සා උදකසුද්‌ධිකා; අප්‌පෙව නාම භගවා අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ ධුවනහානං අනුජානෙය්‍ය. අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ, භන්‌තෙ, චම්‌මානි අත්‌ථරණානි, එළකචම්‌මං අජචම්‌මං මිගචම්‌මං. සෙය්‍යථාපි, භන්‌තෙ, මජ්‌ඣිමෙසු ජනපදෙසු එරගූ මොරගූ මජ්‌ජාරූ 1 ජන්‌තූ, එවමෙව ඛො, භන්‌තෙ, අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ චම්‌මානි අත්‌ථරණානි, එළකචම්‌මං අජචම්‌මං මිගචම්‌මං; අප්‌පෙව නාම භගවා අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ චම්‌මානි අත්‌ථරණානි අනුජානෙය්‍ය, එළකචම්‌මං අජචම්‌මං මිගචම්‌මං. එතරහි, භන්‌තෙ, මනුස්‌සා නිස්‌සීමගතානං භික්‌ඛූනං චීවරං දෙන්‌ති – ‘ඉමං චීවරං ඉත්‌ථන්‌නාමස්‌ස දෙමා’’’ති. තෙ ආගන්‌ත්‌වා ආරොචෙන්‌ති – ‘ඉත්‌ථන්‌නාමෙහි තෙ, ආවුසො, මනුස්‌සෙහි චීවරං දින්‌න’න්‌ති තෙ කුක්‌කුච්‌චායන්‌තා න සාදියන්‌ති – ‘මා නො නිස්‌සග්‌ගියං අහොසී’ති; අප්‌පෙව නාම භගවා චීවරෙ පරියායං ආචික්‌ඛෙය්‍යා’’ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො ආයස්‌මා සොණො ආයස්‌මතො මහාකච්‌චානස්‌ස පටිස්‌සුත්‌වා උට්‌ඨායාසනා ආයස්‌මන්‌තං මහාකච්‌චානං අභිවාදෙත්‌වා පදක්‌ඛිණං කත්‌වා සෙනාසනං සංසාමෙත්‌වා පත්‌තචීවරමාදාය යෙන සාවත්‌ථි තෙන පක්‌කාමි. අනුපුබ්‌බෙන යෙන සාවත්‌ථි ජෙතවනං අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි, උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. අථ ඛො භගවා ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං ආමන්‌තෙසි – ‘‘ඉමස්‌ස, ආනන්‌ද, ආගන්‌තුකස්‌ස භික්‌ඛුනො සෙනාසනං පඤ්‌ඤාපෙහී’’ති. අථ ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො – ‘‘යස්‌ස ඛො මං භගවා ආණාපෙති, ‘ඉමස්‌ස, ආනන්‌ද, ආගන්‌තුකස්‌ස භික්‌ඛුනො සෙනාසනං පඤ්‌ඤාපෙහී’ති, ඉච්‌ඡති භගවා තෙන භික්‌ඛුනා සද්‌ධිං එකවිහාරෙ වත්‌ථුං, ඉච්‌ඡති භගවා ආයස්‌මතා සොණෙන සද්‌ධිං එකවිහාරෙ වත්‌ථු’’න්‌ති – යස්‌මිං විහාරෙ භගවා විහරති තස්‌මිං විහාරෙ ආයස්‌මතො සොණස්‌ස සෙනාසනං පඤ්‌ඤාපෙසි.

    Atha kho āyasmato soṇassa vassaṃvuṭṭhassa rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘sutoyeva kho me so bhagavā ediso ca ediso cāti, na ca mayā sammukhā diṭṭho, gaccheyyāhaṃ taṃ bhagavantaṃ dassanāya arahantaṃ sammāsambuddhaṃ, sace maṃ upajjhāyo anujāneyyā’’ti. Atha kho āyasmā soṇo sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahākaccānaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā soṇo āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etadavoca – ‘‘idha mayhaṃ, bhante, rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘suto yeva kho me so bhagavā ediso ca ediso cāti, na ca mayā sammukhā diṭṭho, gaccheyyāhaṃ taṃ bhagavantaṃ dassanāya arahantaṃ sammāsambuddhaṃ, sace maṃ upajjhāyo anujāneyyā’ti; gaccheyyāhaṃ, bhante, taṃ bhagavantaṃ dassanāya arahantaṃ sammāsambuddhaṃ, sace maṃ upajjhāyo anujānātī’’ti. ‘‘Sādhu sādhu, soṇa. Gaccha tvaṃ, soṇa, taṃ bhagavantaṃ dassanāya arahantaṃ sammāsambuddhaṃ. Dakkhissasi tvaṃ, soṇa, taṃ bhagavantaṃ pāsādikaṃ pasādanīyaṃ santindriyaṃ santamānasaṃ uttamadamathasamathaṃ amanuppattaṃ dantaṃ guttaṃ yatindriyaṃ nāgaṃ. Tena hi tvaṃ, soṇa, mama vacanena bhagavato pāde sirasā vanda – ‘upajjhāyo me, bhante, āyasmā mahākaccāno bhagavato pāde sirasā vandatī’’’ti. Evañca vadehi – ‘‘avantidakkhiṇāpatho, bhante, appabhikkhuko, tiṇṇaṃ me vassānaṃ accayena kicchena kasirena tato tato dasavaggaṃ bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā upasampadaṃ alatthaṃ; appeva nāma bhagavā avantidakkhiṇāpathe appatarena gaṇena upasampadaṃ anujāneyya. Avantidakkhiṇāpathe, bhante, kaṇhuttarā bhūmi kharā gokaṇṭakahatā; appeva nāma bhagavā avantidakkhiṇāpathe guṇaṅguṇūpāhanaṃ anujāneyya. Avantidakkhiṇāpathe, bhante, nahānagarukā manussā udakasuddhikā; appeva nāma bhagavā avantidakkhiṇāpathe dhuvanahānaṃ anujāneyya. Avantidakkhiṇāpathe, bhante, cammāni attharaṇāni, eḷakacammaṃ ajacammaṃ migacammaṃ. Seyyathāpi, bhante, majjhimesu janapadesu eragū moragū majjārū 2 jantū, evameva kho, bhante, avantidakkhiṇāpathe cammāni attharaṇāni, eḷakacammaṃ ajacammaṃ migacammaṃ; appeva nāma bhagavā avantidakkhiṇāpathe cammāni attharaṇāni anujāneyya, eḷakacammaṃ ajacammaṃ migacammaṃ. Etarahi, bhante, manussā nissīmagatānaṃ bhikkhūnaṃ cīvaraṃ denti – ‘imaṃ cīvaraṃ itthannāmassa demā’’’ti. Te āgantvā ārocenti – ‘itthannāmehi te, āvuso, manussehi cīvaraṃ dinna’nti te kukkuccāyantā na sādiyanti – ‘mā no nissaggiyaṃ ahosī’ti; appeva nāma bhagavā cīvare pariyāyaṃ ācikkheyyā’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā soṇo āyasmato mahākaccānassa paṭissutvā uṭṭhāyāsanā āyasmantaṃ mahākaccānaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā senāsanaṃ saṃsāmetvā pattacīvaramādāya yena sāvatthi tena pakkāmi. Anupubbena yena sāvatthi jetavanaṃ anāthapiṇḍikassa ārāmo yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘imassa, ānanda, āgantukassa bhikkhuno senāsanaṃ paññāpehī’’ti. Atha kho āyasmā ānando – ‘‘yassa kho maṃ bhagavā āṇāpeti, ‘imassa, ānanda, āgantukassa bhikkhuno senāsanaṃ paññāpehī’ti, icchati bhagavā tena bhikkhunā saddhiṃ ekavihāre vatthuṃ, icchati bhagavā āyasmatā soṇena saddhiṃ ekavihāre vatthu’’nti – yasmiṃ vihāre bhagavā viharati tasmiṃ vihāre āyasmato soṇassa senāsanaṃ paññāpesi.

    258. අථ ඛො භගවා බහුදෙව රත්‌තිං අජ්‌ඣොකාසෙ වීතිනාමෙත්‌වා විහාරං පාවිසි. ආයස්‌මාපි ඛො සොණො බහුදෙව රත්‌තිං අජ්‌ඣොකාසෙ වීතිනාමෙත්‌වා විහාරං පාවිසි. අථ ඛො භගවා රත්‌තියා පච්‌චූසසමයං පච්‌චුට්‌ඨාය ආයස්‌මන්‌තං සොණං අජ්‌ඣෙසි – ‘‘පටිභාතු තං, භික්‌ඛු, ධම්‌මො භාසිතු’’න්‌ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො ආයස්‌මා සොණො භගවතො පටිස්‌සුණිත්‌වා සබ්‌බානෙව අට්‌ඨකවග්‌ගිකානි සරෙන අභාසි. අථ ඛො භගවා ආයස්‌මතො සොණස්‌ස සරභඤ්‌ඤපරියොසානෙ අබ්‌භානුමොදි – ‘‘සාධු, සාධු, භික්‌ඛු. සුග්‌ගහිතානි ඛො තෙ, භික්‌ඛු, අට්‌ඨකවග්‌ගිකානි , සුමනසිකතානි සූපධාරිතානි. කල්‍යාණියාපි වාචාය සමන්‌නාගතො, විස්‌සට්‌ඨාය, අනෙලගලාය 3, අත්‌ථස්‌ස විඤ්‌ඤාපනියා. කතිවස්‌සොසි ත්‌වං, භික්‌ඛූ’’ති? ‘‘එකවස්‌සොහං, භගවා’’ති. ‘‘කිස්‌ස පන ත්‌වං, භික්‌ඛු, එවං චිරං අකාසී’’ති? ‘‘චිරං දිට්‌ඨො මෙ, භන්‌තෙ, කාමෙසු ආදීනවො, අපි ච සම්‌බාධා ඝරාවාසා බහුකිච්‌චා බහුකරණීයා’’ති. අථ ඛො භගවා එතමත්‌ථං විදිත්‌වා තායං වෙලායං ඉමං උදානං උදානෙසි –

    258. Atha kho bhagavā bahudeva rattiṃ ajjhokāse vītināmetvā vihāraṃ pāvisi. Āyasmāpi kho soṇo bahudeva rattiṃ ajjhokāse vītināmetvā vihāraṃ pāvisi. Atha kho bhagavā rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya āyasmantaṃ soṇaṃ ajjhesi – ‘‘paṭibhātu taṃ, bhikkhu, dhammo bhāsitu’’nti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā soṇo bhagavato paṭissuṇitvā sabbāneva aṭṭhakavaggikāni sarena abhāsi. Atha kho bhagavā āyasmato soṇassa sarabhaññapariyosāne abbhānumodi – ‘‘sādhu, sādhu, bhikkhu. Suggahitāni kho te, bhikkhu, aṭṭhakavaggikāni , sumanasikatāni sūpadhāritāni. Kalyāṇiyāpi vācāya samannāgato, vissaṭṭhāya, anelagalāya 4, atthassa viññāpaniyā. Kativassosi tvaṃ, bhikkhū’’ti? ‘‘Ekavassohaṃ, bhagavā’’ti. ‘‘Kissa pana tvaṃ, bhikkhu, evaṃ ciraṃ akāsī’’ti? ‘‘Ciraṃ diṭṭho me, bhante, kāmesu ādīnavo, api ca sambādhā gharāvāsā bahukiccā bahukaraṇīyā’’ti. Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi –

    5 ‘‘දිස්‌වා ආදීනවං ලොකෙ, ඤත්‌වා ධම්‌මං නිරූපධිං;

    6 ‘‘Disvā ādīnavaṃ loke, ñatvā dhammaṃ nirūpadhiṃ;

    අරියො න රමතී පාපෙ, පාපෙ න රමතී සුචී’’ති.

    Ariyo na ramatī pāpe, pāpe na ramatī sucī’’ti.

    අථ ඛො ආයස්‌මා සොණො – පටිසම්‌මොදති ඛො මං භගවා, අයං ඛ්‌වස්‌ස කාලො යං මෙ උපජ්‌ඣායො පරිදස්‌සීති – උට්‌ඨායාසනා එකංසං උත්‌තරාසඞ්‌ගං කරිත්‌වා භගවතො පාදෙසු සිරසා නිපතිත්‌වා භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘උපජ්‌ඣායො මෙ, භන්‌තෙ, ආයස්‌මා මහාකච්‌චානො භගවතො පාදෙ සිරසා වන්‌දති, එවඤ්‌ච වදෙති අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථො, භන්‌තෙ, අප්‌පභික්‌ඛුකො. තිණ්‌ණං මෙ වස්‌සානං අච්‌චයෙන කිච්‌ඡෙන කසිරෙන තතො තතො දසවග්‌ගං භික්‌ඛුසඞ්‌ඝං සන්‌නිපාතාපෙත්‌වා උපසම්‌පදං අලත්‌ථං, අප්‌පෙව නාම භගවා අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ අප්‌පතරෙන ගණෙන උපසම්‌පදං අනුජානෙය්‍ය. අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ, භන්‌තෙ, කණ්‌හුත්‌තරා භූමි ඛරා ගොකණ්‌ටකහතා; අප්‌පෙව නාම භගවා අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ ගුණඞ්‌ගුණූපාහනං අනුජානෙය්‍ය. අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ, භන්‌තෙ, නහානගරුකා මනුස්‌සා උදකසුද්‌ධිකා, අප්‌පෙව නාම භගවා අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ ධුවනහානං අනුජානෙය්‍ය. අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ, භන්‌තෙ, චම්‌මානි අත්‌ථරණානි, එළකචම්‌මං අජචම්‌මං මිගචම්‌මං. සෙය්‍යථාපි, භන්‌තෙ, මජ්‌ඣිමෙසු ජනපදෙසු එරගූ මොරගූ මජ්‌ජාරූ ජන්‌තූ , එවමෙව ඛො, භන්‌තෙ, අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ චම්‌මානි අත්‌ථරණානි, එළකචම්‌මං අජචම්‌මං මිගචම්‌මං; අප්‌පෙව නාම භගවා අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ චම්‌මානි අත්‌ථරණානි අනුජානෙය්‍ය, එළකචම්‌මං අජචම්‌මං මිගචම්‌මං. එතරහි, භන්‌තෙ, මනුස්‌සා නිස්‌සීමගතානං භික්‌ඛූනං චීවරං දෙන්‌ති – ‘ඉමං චීවරං ඉත්‌ථන්‌නාමස්‌ස දෙමා’ති. තෙ ආගන්‌ත්‌වා ආරොචෙන්‌ති – ‘ඉත්‌ථන්‌නාමෙහි තෙ, ආවුසො, මනුස්‌සෙහි චීවරං දින්‌න’න්‌ති. තෙ කුක්‌කුච්‌චායන්‌තා න සාදියන්‌ති – ‘මා නො නිස්‌සග්‌ගියං අහොසී’ති; අප්‌පෙව නාම භගවා චීවරෙ පරියායං ආචික්‌ඛෙය්‍යා’’ති.

    Atha kho āyasmā soṇo – paṭisammodati kho maṃ bhagavā, ayaṃ khvassa kālo yaṃ me upajjhāyo paridassīti – uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘upajjhāyo me, bhante, āyasmā mahākaccāno bhagavato pāde sirasā vandati, evañca vadeti avantidakkhiṇāpatho, bhante, appabhikkhuko. Tiṇṇaṃ me vassānaṃ accayena kicchena kasirena tato tato dasavaggaṃ bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā upasampadaṃ alatthaṃ, appeva nāma bhagavā avantidakkhiṇāpathe appatarena gaṇena upasampadaṃ anujāneyya. Avantidakkhiṇāpathe, bhante, kaṇhuttarā bhūmi kharā gokaṇṭakahatā; appeva nāma bhagavā avantidakkhiṇāpathe guṇaṅguṇūpāhanaṃ anujāneyya. Avantidakkhiṇāpathe, bhante, nahānagarukā manussā udakasuddhikā, appeva nāma bhagavā avantidakkhiṇāpathe dhuvanahānaṃ anujāneyya. Avantidakkhiṇāpathe, bhante, cammāni attharaṇāni, eḷakacammaṃ ajacammaṃ migacammaṃ. Seyyathāpi, bhante, majjhimesu janapadesu eragū moragū majjārū jantū , evameva kho, bhante, avantidakkhiṇāpathe cammāni attharaṇāni, eḷakacammaṃ ajacammaṃ migacammaṃ; appeva nāma bhagavā avantidakkhiṇāpathe cammāni attharaṇāni anujāneyya, eḷakacammaṃ ajacammaṃ migacammaṃ. Etarahi, bhante, manussā nissīmagatānaṃ bhikkhūnaṃ cīvaraṃ denti – ‘imaṃ cīvaraṃ itthannāmassa demā’ti. Te āgantvā ārocenti – ‘itthannāmehi te, āvuso, manussehi cīvaraṃ dinna’nti. Te kukkuccāyantā na sādiyanti – ‘mā no nissaggiyaṃ ahosī’ti; appeva nāma bhagavā cīvare pariyāyaṃ ācikkheyyā’’ti.

    259. අථ ඛො භගවා එතස්‌මිං නිදානෙ එතස්‌මිං පකරණෙ ධම්‌මිං කථං කත්‌වා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථො, භික්‌ඛවෙ, අප්‌පභික්‌ඛුකො. අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, සබ්‌බපච්‌චන්‌තිමෙසු ජනපදෙසු විනයධරපඤ්‌චමෙන ගණෙන උපසම්‌පදං. තත්‍රිමෙ පච්‌චන්‌තිමා ජනපදා – පුරත්‌ථිමාය දිසාය ගජඞ්‌ගලං 7 නාම නිගමො, තස්‌ස පරෙන මහාසාලා, තතො පරා පච්‌චන්‌තිමා ජනපදා, ඔරතො මජ්‌ඣෙ; පුරත්‌ථිමදක්‌ඛිණාය දිසාය සල්‌ලවතී 8 නාම නදී, තතො පරා පච්‌චන්‌තිමා ජනපදා, ඔරතො මජ්‌ඣෙ; දක්‌ඛිණාය දිසාය සෙතකණ්‌ණිකං නාම නිගමො, තතො පරා පච්‌චන්‌තිමා ජනපදා, ඔරතො මජ්‌ඣෙ; පච්‌ඡිමාය දිසාය ථූණං නාම බ්‍රාහ්‌මණගාමො, තතො පරා පච්‌චන්‌තිමා ජනපදා, ඔරතො මජ්‌ඣෙ; උත්‌තරාය දිසාය උසීරද්‌ධජො නාම පබ්‌බතො, තතො පරා පච්‌චන්‌තිමා ජනපදා, ඔරතො මජ්‌ඣෙ . අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, එවරූපෙසු පච්‌චන්‌තිමෙසු ජනපදෙසු විනයධරපඤ්‌චමෙන ගණෙන උපසම්‌පදං. අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ, භික්‌ඛවෙ, කණ්‌හුත්‌තරා භූමි ඛරා ගොකණ්‌ටකහතා. අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, සබ්‌බපච්‌චන්‌තිමෙසු ජනපදෙසු ගුණඞ්‌ගුණූපාහනං. අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ, භික්‌ඛවෙ, නහානගරුකා මනුස්‌සා උදකසුද්‌ධිකා. අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, සබ්‌බපච්‌චන්‌තිමෙසු ජනපදෙසු ධුවනහානං. අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ, භික්‌ඛවෙ, චම්‌මානි අත්‌ථරණානි, එළකචම්‌මං අජචම්‌මං මිගචම්‌මං. සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, මජ්‌ඣිමෙසු ජනපදෙසු එරගූ මොරගූ මජ්‌ජාරූ ජන්‌තූ, එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, අවන්‌තිදක්‌ඛිණාපථෙ චම්‌මානි අත්‌ථරණානි, එළකචම්‌මං අජචම්‌මං මිගචම්‌මං. අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, සබ්‌බපච්‌චන්‌තිමෙසු ජනපදෙසු චම්‌මානි අත්‌ථරණානි, එළකචම්‌මං අජචම්‌මං මිගචම්‌මං. ඉධ පන, භික්‌ඛවෙ, මනුස්‌සා නිස්‌සීමගතානං භික්‌ඛූනං චීවරං දෙන්‌ති – ‘ඉමං චීවරං ඉත්‌ථන්‌නාමස්‌ස දෙමා’ති. අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, සාදිතුං, න තාව තං ගණනූපගං යාව න හත්‌ථං ගච්‌ඡතී’’ති.

    259. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘avantidakkhiṇāpatho, bhikkhave, appabhikkhuko. Anujānāmi, bhikkhave, sabbapaccantimesu janapadesu vinayadharapañcamena gaṇena upasampadaṃ. Tatrime paccantimā janapadā – puratthimāya disāya gajaṅgalaṃ 9 nāma nigamo, tassa parena mahāsālā, tato parā paccantimā janapadā, orato majjhe; puratthimadakkhiṇāya disāya sallavatī 10 nāma nadī, tato parā paccantimā janapadā, orato majjhe; dakkhiṇāya disāya setakaṇṇikaṃ nāma nigamo, tato parā paccantimā janapadā, orato majjhe; pacchimāya disāya thūṇaṃ nāma brāhmaṇagāmo, tato parā paccantimā janapadā, orato majjhe; uttarāya disāya usīraddhajo nāma pabbato, tato parā paccantimā janapadā, orato majjhe . Anujānāmi, bhikkhave, evarūpesu paccantimesu janapadesu vinayadharapañcamena gaṇena upasampadaṃ. Avantidakkhiṇāpathe, bhikkhave, kaṇhuttarā bhūmi kharā gokaṇṭakahatā. Anujānāmi, bhikkhave, sabbapaccantimesu janapadesu guṇaṅguṇūpāhanaṃ. Avantidakkhiṇāpathe, bhikkhave, nahānagarukā manussā udakasuddhikā. Anujānāmi, bhikkhave, sabbapaccantimesu janapadesu dhuvanahānaṃ. Avantidakkhiṇāpathe, bhikkhave, cammāni attharaṇāni, eḷakacammaṃ ajacammaṃ migacammaṃ. Seyyathāpi, bhikkhave, majjhimesu janapadesu eragū moragū majjārū jantū, evameva kho, bhikkhave, avantidakkhiṇāpathe cammāni attharaṇāni, eḷakacammaṃ ajacammaṃ migacammaṃ. Anujānāmi, bhikkhave, sabbapaccantimesu janapadesu cammāni attharaṇāni, eḷakacammaṃ ajacammaṃ migacammaṃ. Idha pana, bhikkhave, manussā nissīmagatānaṃ bhikkhūnaṃ cīvaraṃ denti – ‘imaṃ cīvaraṃ itthannāmassa demā’ti. Anujānāmi, bhikkhave, sādituṃ, na tāva taṃ gaṇanūpagaṃ yāva na hatthaṃ gacchatī’’ti.

    මහාකච්‌චානස්‌ස පඤ්‌චවරපරිදස්‌සනා නිට්‌ඨිතා.

    Mahākaccānassa pañcavaraparidassanā niṭṭhitā.

    චම්‌මක්‌ඛන්‌ධකො පඤ්‌චමො.

    Cammakkhandhako pañcamo.







    Footnotes:
    1. මජ්‌ඣාරූ (ක.)
    2. majjhārū (ka.)
    3. අනෙළගලාය (ක.)
    4. aneḷagalāya (ka.)
    5. උදා. 46 උදානෙපි
    6. udā. 46 udānepi
    7. කජඞ්‌ගලං (සී. ස්‍යා.)
    8. සලලවතී (සී.)
    9. kajaṅgalaṃ (sī. syā.)
    10. salalavatī (sī.)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / සබ්‌බචම්‌මපටික්‌ඛෙපාදිකථා • Sabbacammapaṭikkhepādikathā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / සොණකුටිකණ්‌ණවත්‌ථුකථාවණ්‌ණනා • Soṇakuṭikaṇṇavatthukathāvaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / සබ්‌බචම්‌මපටික්‌ඛෙපාදිකථාවණ්‌ණනා • Sabbacammapaṭikkhepādikathāvaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / ගිහිවිකතානුඤ්‌ඤාතාදිකථාවණ්‌ණනා • Gihivikatānuññātādikathāvaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 157. සොණකුටිකණ්‌ණවත්‌ථුකථා • 157. Soṇakuṭikaṇṇavatthukathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact