Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
၆. မဟာကစ္စာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ
6. Mahākaccānasuttavaṇṇanā
၂၆. ဆဋ္ဌေ သမ္ဗာဓေတိ ဝာ တဏ္ဟာသံကိလေသာဒီနံ သမ္ပီဠေ သင္ကရေ ဃရာဝာသေ။ ဩကာသာ ဝုစ္စန္တီတိ မဂ္ဂဖလသုခာဓိဂမာယ ဩကာသဘာဝတော ဩကာသာတိ ဝုစ္စန္တိ။ ဩကာသာဓိဂမောတိ လောကုတ္တရဓမ္မသ္သ အဓိဂမာယ အဓိဂန္တဗ္ဗဩကာသော။ ဝိသုဇ္ဈနတ္ထာယာတိ ရာဂာဒီဟိ မလေဟိ အဘိဇ္ဈာဝိသမလောဘာဒီဟိ စ ဥပက္ကိလိဋ္ဌစိတ္တာနံ ဝိသုဒ္ဓတ္ထာယ။ သာ ပနာယံ စိတ္တသ္သ ဝိသုဒ္ဓိ သိဇ္ဈမာနာ ယသ္မာ သောကာဒီနံ အနုပာဒာယ သံဝတ္တတိ, တသ္မာ ဝုတ္တံ ‘‘သောကပရိဒေဝာနံ သမတိက္ကမာယာ’’တိအာဒိ။ တတ္ထ သောစနံ ဉာတိဗ္ယသနာဒိနိမိတ္တံ စေတသော သန္တာပော အန္တောတာပော အန္တောနိဇ္ဈာနံ သောကော, ဉာတိဗ္ယသနာဒိနိမိတ္တမေဝ သောစိကတာ။ ‘‘ကဟံ ဧကပုတ္တကာ’’တိအာဒိနာ (မ. နိ. ၂.၃၅၃-၃၅၄; သံ. နိ. ၂.၆၃) ပရိဒေဝနဝသေန လပနံ ပရိဒေဝော။ သမတိက္ကမနတ္ထာယာတိ ပဟာနာယ။ အာယတိံ အနုပ္ပဇ္ဇနဉ္ဟိ ဣဓ သမတိက္ကမော။ ဒုက္ခဒောမနသ္သာနံ အတ္ထင္ဂမာယာတိ ကာယိကဒုက္ခသ္သ စ စေတသိကဒောမနသ္သသ္သ စာတိ ဣမေသံ ဒ္ဝိန္နံ အတ္ထင္ဂမာယ, နိရောဓာယာတိ အတ္ထော။ ဉာယတိ နိစ္ဆယေန ကမတိ နိဗ္ဗာနံ, တံ ဝာ ဉာယတိ ပဋိဝိဇ္ဈတိ ဧတေနာတိ ဉာယော, အရိယမဂ္ဂော။ ဣဓ ပန သဟ ပုဗ္ဗဘာဂေန အရိယမဂ္ဂော ဂဟိတောတိ အာဟ ‘‘သဟဝိပသ္သနကသ္သ မဂ္ဂသ္သ အဓိဂမနတ္ထာယာ’’တိ။ အပစ္စယပရိနိဗ္ဗာနသ္သာတိ အနုပာဒိသေသနိဗ္ဗာနံ သန္ဓာယ ဝဒတိ။ ပစ္စယဝသေန အနုပ္ပန္နံ အသင္ခတံ အမတဓာတုမေဝ။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။
26. Chaṭṭhe sambādheti vā taṇhāsaṃkilesādīnaṃ sampīḷe saṅkare gharāvāse. Okāsā vuccantīti maggaphalasukhādhigamāya okāsabhāvato okāsāti vuccanti. Okāsādhigamoti lokuttaradhammassa adhigamāya adhigantabbaokāso. Visujjhanatthāyāti rāgādīhi malehi abhijjhāvisamalobhādīhi ca upakkiliṭṭhacittānaṃ visuddhatthāya. Sā panāyaṃ cittassa visuddhi sijjhamānā yasmā sokādīnaṃ anupādāya saṃvattati, tasmā vuttaṃ ‘‘sokaparidevānaṃ samatikkamāyā’’tiādi. Tattha socanaṃ ñātibyasanādinimittaṃ cetaso santāpo antotāpo antonijjhānaṃ soko, ñātibyasanādinimittameva socikatā. ‘‘Kahaṃ ekaputtakā’’tiādinā (ma. ni. 2.353-354; saṃ. ni. 2.63) paridevanavasena lapanaṃ paridevo. Samatikkamanatthāyāti pahānāya. Āyatiṃ anuppajjanañhi idha samatikkamo. Dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāyāti kāyikadukkhassa ca cetasikadomanassassa cāti imesaṃ dvinnaṃ atthaṅgamāya, nirodhāyāti attho. Ñāyati nicchayena kamati nibbānaṃ, taṃ vā ñāyati paṭivijjhati etenāti ñāyo, ariyamaggo. Idha pana saha pubbabhāgena ariyamaggo gahitoti āha ‘‘sahavipassanakassa maggassa adhigamanatthāyā’’ti. Apaccayaparinibbānassāti anupādisesanibbānaṃ sandhāya vadati. Paccayavasena anuppannaṃ asaṅkhataṃ amatadhātumeva. Sesamettha uttānameva.
မဟာကစ္စာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Mahākaccānasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၆. မဟာကစ္စာနသုတ္တံ • 6. Mahākaccānasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၆. မဟာကစ္စာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 6. Mahākaccānasuttavaṇṇanā