| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
೬. ಮಹಾಕಮ್ಮವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
6. Mahākammavibhaṅgasuttavaṇṇanā
೨೯೮. ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಮೋಘಭಾವೋ ನಾಮ ಫಲೇನ ತುಚ್ಛತಾ ಫಲಾಭಾವೋತಿ ಆಹ – ‘‘ಮೋಘನ್ತಿ ತುಚ್ಛಂ ಅಫಲ’’ನ್ತಿ। ತಥಂ ಭೂತನ್ತಿ ಸಚ್ಚಸದ್ದಸ್ಸ ಅತ್ಥಮಾಹ। ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಪನ ‘‘ಸಚ್ಚ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ತಮೇವ ಸಫಲನ್ತಿ ವದತಿ। ಸಫಲಞ್ಹಿ ಕಮ್ಮಂ ಸತ್ಥು ಅಭಿಮತಮನೋಕಮ್ಮನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಇದಞ್ಚ ‘‘ಮೋಘಂ ಕಾಯಕಮ್ಮ’’ನ್ತಿಆದಿವಚನಂ। ತಂ ಗಹೇತ್ವಾತಿ ಪರಮ್ಪರಾಯ ಗಹೇತ್ವಾ। ಏಸಾತಿ ಪೋತಲಿಪುತ್ತೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ। ಅಭಿಸಞ್ಞಾನಿರೋಧಕಥಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ। ಸಾಪಿ ಹಿ ತಿತ್ಥಿಯಾನಂ ಅನ್ತರೇ ಪಾಕಟಾ ಜಾತಾತಿ। ಥೇರೋತಿ ಸಮಿದ್ಧಿತ್ಥೇರೋ। ಯಥಾ ಭಗವತಾ ವುತ್ತಂ, ತತೋ ಚ ಅಞ್ಞಥಾವ ದೋಸಾರೋಪನಭಯೇನ ಗಹೇತ್ವಾ ತತೋ ಭಗವನ್ತಂ ಥೇರೋ ರಕ್ಖತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೇನ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ, ‘‘ಪರಿರಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಅವೋಚಾತಿ ಆಹ – ‘‘ಪರಿರಕ್ಖಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಗರಹತೋ ಮೋಚನೇನ ರಕ್ಖಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ। ಸಞ್ಚೇತನಾ ಅಸ್ಸ ಅತ್ಥೀತಿ ಸಞ್ಚೇತನಿಕಂ। ಕಮ್ಮನ್ತಿ ಸಞ್ಚೇತನಿಕಸ್ಸಪಿ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಅತ್ತನೋ ಸಮಯೇ ಇಚ್ಛಿತತ್ತಾ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೇನ ವುತ್ತಂ।
298. Kammassa moghabhāvo nāma phalena tucchatā phalābhāvoti āha – ‘‘moghanti tucchaṃ aphala’’nti. Tathaṃ bhūtanti saccasaddassa atthamāha. Paribbājako pana ‘‘sacca’’nti iminā tameva saphalanti vadati. Saphalañhi kammaṃ satthu abhimatamanokammanti adhippāyo. Idañca ‘‘moghaṃ kāyakamma’’ntiādivacanaṃ. Taṃ gahetvāti paramparāya gahetvā. Esāti potaliputto paribbājako. Abhisaññānirodhakathaṃ sandhāya vadati. Sāpi hi titthiyānaṃ antare pākaṭā jātāti. Theroti samiddhitthero. Yathā bhagavatā vuttaṃ, tato ca aññathāva dosāropanabhayena gahetvā tato bhagavantaṃ thero rakkhatīti adhippāyena paribbājako, ‘‘parirakkhitabbaṃ maññissatī’’ti avocāti āha – ‘‘parirakkhitabbanti garahato mocanena rakkhitabba’’nti. Sañcetanā assa atthīti sañcetanikaṃ. Kammanti sañcetanikassapi kammassa attano samaye icchitattā paribbājakena vuttaṃ.
ಸಙ್ಖತಸಙ್ಖಾರತಾಯ ರೂಪಮೇವ ‘‘ತಿಲಮತ್ತಮ್ಪಿ ಸಙ್ಖಾರ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ತೇನಾಹ – ‘‘ಮಂಸಚಕ್ಖುನಾವ ಪಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಸಮಾಗಮದಸ್ಸನಂ ಸನ್ಧಾಯಾತಿ ಕತ್ಥಚಿಪಿ ತಸ್ಸ ದಸ್ಸನಂ ಸನ್ಧಾಯ, ನ ಪರಿಞ್ಞಾದಸ್ಸನಂ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ – ‘‘ಕುತೋ ಪನೇವರೂಪಂ ಕಥಾಸಲ್ಲಾಪ’’ನ್ತಿ।
Saṅkhatasaṅkhāratāya rūpameva ‘‘tilamattampi saṅkhāra’’nti vuttaṃ. Tenāha – ‘‘maṃsacakkhunāva passatī’’ti. Samāgamadassanaṃ sandhāyāti katthacipi tassa dassanaṃ sandhāya, na pariññādassanaṃ. Tenāha bhagavā – ‘‘kuto panevarūpaṃ kathāsallāpa’’nti.
೨೯೯. ವಟ್ಟದುಕ್ಖನ್ತಿ ಸಂಸಾರದುಕ್ಖಂ। ಕಿಲೇಸದುಕ್ಖನ್ತಿ ಕಿಲೇಸಸಮ್ಭವರಾಗಪರಿಳಾಹದುಕ್ಖಂ। ಸಙ್ಖಾರದುಕ್ಖನ್ತಿ ಯದನಿಚ್ಚಂ, ತಂ ದುಕ್ಖನ್ತಿ ಏವಂ ವುತ್ತದುಕ್ಖಂ। ಸಚೇ ಭಾಸಿತಂ ಭವೇಯ್ಯಾತಿ ಇಮಂ ಈದಿಸಂ ದುಕ್ಖಂ ಸನ್ಧಾಯ ಆಯಸ್ಮತಾ ಸಮಿದ್ಧಿನಾ ಭಾಸಿತಂ ಸಿಯಾ ನು ಭಗವಾ, ಅವಿಭಜಿತ್ವಾ ಬ್ಯಾಕರಣಂ ಯುತ್ತಮೇವಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
299.Vaṭṭadukkhanti saṃsāradukkhaṃ. Kilesadukkhanti kilesasambhavarāgapariḷāhadukkhaṃ. Saṅkhāradukkhanti yadaniccaṃ, taṃ dukkhanti evaṃ vuttadukkhaṃ. Sace bhāsitaṃ bhaveyyāti imaṃ īdisaṃ dukkhaṃ sandhāya āyasmatā samiddhinā bhāsitaṃ siyā nu bhagavā, avibhajitvā byākaraṇaṃ yuttamevāti adhippāyo.
೩೦೦. ಉಮ್ಮಙ್ಗನ್ತಿ ಉಮ್ಮುಜ್ಜನಂ, ಕಥಾಮುಳ್ಹೇನ ಅನ್ತರಾ ಅಞ್ಞಾಣವಿಸಯಪಞ್ಹಾ ಉಮ್ಮಙ್ಗಂ। ತೇನಾಹ – ‘‘ಪಞ್ಹಾಉಮ್ಮಙ್ಗ’’ನ್ತಿ ನೇವ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುನಾತಿ ಕಸ್ಮಾ ವುತ್ತಂ। ನ ಹಿ ತಂ ಅಯೋನಿಸೋ ಉಮ್ಮುಜ್ಜನಂ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುವಿಸಯನ್ತಿ? ಕಾಮಞ್ಚೇತಂ ನ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುವಿಸಯಂ, ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಪರಿಭಣ್ಡಞಾವಿಸಯಂ ಪನ ಸಿಯಾತಿ ತಥಾ ವುತ್ತಂ। ಅಧಿಪ್ಪಾಯೇನೇವಾತಿ ಉದಾಯಿತ್ಥೇರಸ್ಸ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೇನೇವ ಗಯ್ಹಮಾನೇನ ತಂ ಅಯೋನಿಯೋ ಉಮ್ಮುಜ್ಜನಂ ಅಞ್ಞಾಸಿ। ಸನ್ನಿಸೀದಿತುಂ ಪುಬ್ಬೇ ನಿಸಿನ್ನಾಕಾರೇನ ಸನ್ನಿಸೀದಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ। ಸಮಿದ್ಧಿತ್ಥೇರೇನ ಅನಭಿಸಙ್ಖತಸ್ಸೇವ ಅತ್ಥಸ್ಸ ಕಥಿತತ್ತಾ, ‘‘ಯಂ ಅಭೂತಂ, ತದೇವ ಕಥೇಸ್ಸತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅಯೋನಿಸೋ ಉಮ್ಮುಜ್ಜಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ತಿಸ್ಸೋ ವೇದನಾ ಪುಚ್ಛಿತಾ, ‘‘ಕಿಂ ಸೋ ವೇದಿಯತೀ’’ತಿ ಅವಿಭಾಗೇನ ವೇದಿಯಮಾನಸ್ಸ ಜಾತಿತತ್ತಾ। ಸುಖಾಯ ವೇದನಾಯ ಹಿತನ್ತಿ ಸುಖವೇದನಿಯಂ। ತೇನಾಹ – ‘‘ಸುಖವೇದನಾಯ ಪಚ್ಚಯಭೂತ’’ನ್ತಿ। ಸೇಸೇಸೂತಿ, ‘‘ದುಕ್ಖವೇದನಿಯ’’ನ್ತಿಆದೀಸು।
300.Ummaṅganti ummujjanaṃ, kathāmuḷhena antarā aññāṇavisayapañhā ummaṅgaṃ. Tenāha – ‘‘pañhāummaṅga’’nti neva dibbacakkhunāti kasmā vuttaṃ. Na hi taṃ ayoniso ummujjanaṃ dibbacakkhuvisayanti? Kāmañcetaṃ na dibbacakkhuvisayaṃ, dibbacakkhuparibhaṇḍañāvisayaṃ pana siyāti tathā vuttaṃ. Adhippāyenevāti udāyittherassa adhippāyeneva gayhamānena taṃ ayoniyo ummujjanaṃ aññāsi. Sannisīdituṃ pubbe nisinnākārena sannisīdituṃ na sakkoti. Samiddhittherena anabhisaṅkhatasseva atthassa kathitattā, ‘‘yaṃ abhūtaṃ, tadeva kathessatī’’ti vuttaṃ. Tenāha ‘‘ayoniso ummujjissatī’’ti. Tisso vedanā pucchitā, ‘‘kiṃ so vediyatī’’ti avibhāgena vediyamānassa jātitattā. Sukhāya vedanāya hitanti sukhavedaniyaṃ. Tenāha – ‘‘sukhavedanāya paccayabhūta’’nti. Sesesūti, ‘‘dukkhavedaniya’’ntiādīsu.
ಹೇಟ್ಠಾ ತಿಕಜ್ಝಾನಚೇತನಾತಿ ಏತ್ಥ, ‘‘ಕುಸಲತೋ’’ತಿ ಅಧಿಕಾರತೋ ರೂಪಾವಚರಕುಸಲತೋ ಹೇಟ್ಠಾ ತಿಕಜ್ಝಾನಚೇತನಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏತ್ಥಾತಿ ಏತೇಸು ಕಾಮಾವಚರರೂಪಾವಚರಸುಖವೇದನಿಯಕಮ್ಮೇಸು। ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಮ್ಪೀತಿ ಪಿ-ಸದ್ದೇನ ಇಟ್ಠಾರಮ್ಮಣೇ ಸುಖಮ್ಪೀತಿ ಇಮಮತ್ಥಂ ಸಮ್ಪಿಣ್ಡೇತಿ।
Heṭṭhā tikajjhānacetanāti ettha, ‘‘kusalato’’ti adhikārato rūpāvacarakusalato heṭṭhā tikajjhānacetanāti attho. Etthāti etesu kāmāvacararūpāvacarasukhavedaniyakammesu. Adukkhamasukhampīti pi-saddena iṭṭhārammaṇe sukhampīti imamatthaṃ sampiṇḍeti.
ಯದಿ ಕಾಯದ್ವಾರೇ ಪವತ್ತತೋ ಅಞ್ಞತ್ಥ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ಜನೇತಿ, ಅಥ ಕಸ್ಮಾ, ‘‘ದುಕ್ಖಸ್ಸೇವ ಜನನತೋ’’ತಿ ವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ – ‘‘ಸಾ ಪನ ವೇದನಾ’’ತಿಆದಿ।
Yadi kāyadvāre pavattato aññattha adukkhamasukhaṃ janeti, atha kasmā, ‘‘dukkhasseva jananato’’ti vuttanti āha – ‘‘sā pana vedanā’’tiādi.
ಚತುತ್ಥಜ್ಝಾನಚೇತನಾತಿ ಏತ್ಥ ಅರೂಪಾವಚರಕುಸಲಚೇತನಾತಿಪಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಯಥಾ ಹಿ ‘‘ಕಾಯೇನ ವಾಚಾಯ ಮನಸಾ’’ತಿ ಏತ್ಥ ಯಥಾಲಾಭಗ್ಗಹಣವಸೇನ ಮನಸಾ ಸುಖವೇದನಿಯಂ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖವೇದನಿಯನ್ತಿ ಅಯಮತ್ಥೋ ಅರೂಪಾವಚರಕುಸಲೇಪಿ ಲಬ್ಭತೀತಿ ಸುಖಮ್ಪಿ ಜನೇತಿ ಉಕ್ಕಟ್ಠಸ್ಸ ಞಾಣಸಮ್ಪಯುತ್ತಕುಸಲಸ್ಸ ಸೋಳಸವಿಪಾಕಚಿತ್ತನಿಬ್ಬತ್ತನತೋ, ಅಯಞ್ಚ ನಯೋ ಹೇಟ್ಠಾ, ‘‘ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಮ್ಪೀ’’ತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ। ಪುಬ್ಬೇ ಪರಿಯಾಯತೋ ದುಕ್ಖವೇದನಾ ವುತ್ತಾ, ಸುತ್ತನ್ತಸಂವಣ್ಣನಾ ಹೇಸಾತಿ ಇದಾನಿ ನಿಪ್ಪರಿಯಾಯತೋ ಪುನ ದಸ್ಸೇತುಂ, ‘‘ಅಪಿಚಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ತೇನ ಏತ್ಥ ದುಕ್ಖವೇದನಿಯಂ ಪವತ್ತಿವಸೇನೇವ ವಟ್ಟತೀತಿ। ಏತಸ್ಸಾತಿ ದುಕ್ಖವೇದನಿಯಸ್ಸ ಪವತ್ತಿವಸೇನೇವ ಯುಜ್ಜಮಾನತ್ತಾ ಏತಸ್ಸ ವಸೇನ ಸಬ್ಬಂ ಸುಖವೇದನಿಯಂ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖವೇದನಿಯಞ್ಚ ಪವತ್ತಿವಸೇನೇವ ವತ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
Catutthajjhānacetanāti ettha arūpāvacarakusalacetanātipi vattabbaṃ. Yathā hi ‘‘kāyena vācāya manasā’’ti ettha yathālābhaggahaṇavasena manasā sukhavedaniyaṃ adukkhamasukhavedaniyanti ayamattho arūpāvacarakusalepi labbhatīti sukhampi janeti ukkaṭṭhassa ñāṇasampayuttakusalassa soḷasavipākacittanibbattanato, ayañca nayo heṭṭhā, ‘‘adukkhamasukhampī’’ti etthāpi vattabbo. Pubbe pariyāyato dukkhavedanā vuttā, suttantasaṃvaṇṇanā hesāti idāni nippariyāyato puna dassetuṃ, ‘‘apicā’’tiādi vuttaṃ. Tena ettha dukkhavedaniyaṃ pavattivaseneva vaṭṭatīti. Etassāti dukkhavedaniyassa pavattivaseneva yujjamānattā etassa vasena sabbaṃ sukhavedaniyaṃ adukkhamasukhavedaniyañca pavattivaseneva vattuṃ vaṭṭati.
ಆಲಯೋತಿ ಅಭಿರುಚಿ। ಮಹಾಕಮ್ಮವಿಭಙ್ಗಞಾಣನ್ತಿ ಮಹತಿ ಕಮ್ಮವಿಭಜನೇ ಞಾಣಂ, ಮಹನ್ತಂ ವಾ ಕಮ್ಮವಿಭಜನಞಾಣಂ। ಭಾಜನಂ ನಾಮ ನಿದ್ದೇಸೋ, ಅಯಂ ಪನ ಉದ್ದೇಸೋತಿ ಕತ್ವಾ ಆಹ – ‘‘ಕತಮೇ ಚತ್ತಾರೋ…ಪೇ॰… ಮಾತಿಕಾಟ್ಠಪನ’’ನ್ತಿ।
Ālayoti abhiruci. Mahākammavibhaṅgañāṇanti mahati kammavibhajane ñāṇaṃ, mahantaṃ vā kammavibhajanañāṇaṃ. Bhājanaṃ nāma niddeso, ayaṃ pana uddesoti katvā āha – ‘‘katame cattāro…pe… mātikāṭṭhapana’’nti.
೩೦೧. ಪಾಟಿಯೇಕ್ಕೋ ಅನುಸನ್ಧಿ ಯಥಾಉದ್ದಿಟ್ಠಸ್ಸ ಮಹಾಕಮ್ಮವಿಭಙ್ಗಞಾಣಸ್ಸ ಅಭಾಜನಭಾವತೋ, ಪುಚ್ಛಾನುಸನ್ಧಿಅಜ್ಝಾಸಯಾನುಸನ್ಧೀಸು ಚ ಅನನ್ತೋಗಧತ್ತಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ಇದಂ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ಇದಂ ಆರಮ್ಮಣಂ ಕತ್ವಾತಿ ಇಧ, ‘‘ಪಾಣಾತಿಪಾತಿಂ ಅದಿನ್ನಾದಾಯಿ’’ನ್ತಿಆದಿನಾ ಪುಗ್ಗಲಾಧಿಟ್ಠಾನೇನ ವುತ್ತಂ ಕಮ್ಮವಿಭಙ್ಗಂ ಆರಬ್ಭ। ಇಮಂ ಪಚ್ಚಯಂ ಲಭಿತ್ವಾತಿ ತಸ್ಸೇವ ವೇವಚನಂ। ಇದಂ ದಸ್ಸನಂ ಗಣ್ಹನ್ತೀತಿ ಇದಂ, ‘‘ಅತ್ಥಿ ಕಿರ, ಭೋ, ಪಾಪಕಾನಿ ಕಮ್ಮಾನಿ, ನತ್ಥಿ ಕಿರ, ಭೋ, ಪಾಪಕಾನಿ ಕಮ್ಮಾನೀ’’ತಿ ಚ ಆದೀನಿ ಹತ್ಥಿದಸ್ಸಕಅನ್ಧಾವಿಯ ದಿಟ್ಠಮತ್ತೇ ಏವ ಠತ್ವಾ ಅಚಿತ್ತಕದಸ್ಸನಞ್ಚ ಗಣ್ಹನ್ತಿ। ವೀರಿಯಂ ಕಿಲೇಸಾನಂ ಆತಾಪನವಸೇನ ಆತಪ್ಪಂ, ತದೇವ ಪದಹವಸೇನ ಪಧಾನಂ, ಪುನಪ್ಪುನಂ ಯುಞ್ಜನವಸೇನ ಅನುಯೋಗೋ, ತಥಾ ಭಾವನಾಯ ನಪ್ಪಮಜ್ಜತಿ ಏತೇನಾತಿ ಅಪ್ಪಮಾದೋ, ಸಮ್ಮಾ ಯೋನಿಸೋ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ ಏತೇನಾತಿ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರೋತಿ ವುಚ್ಚತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೇನ, ‘‘ಪಞ್ಚಪಿ ವೀರಿಯಸ್ಸೇವ ನಾಮಾನೀ’’ತಿ ಆಹ। ಅಪ್ಪಮಾದೋ ವಾ ಸತಿಯಾ ಅವಿಪ್ಪವಾಸೋ। ಯಸ್ಮಿಂ ಮನಸಿಕಾರೇ ಸತಿ ತಸ್ಸ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಞಾಣಂ ಇಜ್ಝತಿ, ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರೋತಿ ಏತ್ಥ ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ಚೇತೋಸಮಾಧಿನ್ತಿ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಞಾಣಸಹಗತಂ ಚಿತ್ತಸಮಾಧಿಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಸಮಾಧಿ’’ನ್ತಿ। ಅಞ್ಞಥಾತಿ ಅಕುಸಲಕಮ್ಮಕರಣತೋ ಅಞ್ಞಥಾ, ತಂ ಪನ ಕುಸಲಕಮ್ಮಕರಣಂ ಹೋತೀತಿ ಆಹ – ‘‘ಯೇ ದಸ್ಸನ್ನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಕಮ್ಮಪಥಾನಂ ಪೂರಿತತ್ತಾ’’ತಿ ದಿಟ್ಠಿಥಾಮೇನಾತಿ ದಿಟ್ಠಿವಸೇನ ದಿಟ್ಠಿಬಲೇನ। ದಿಟ್ಠಿಪರಾಮಾಸೇನಾತಿ ದಿಟ್ಠಿವಸೇನ ಧಮ್ಮಸಭಾವಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪರಾಮಾಸೇನ। ಅಧಿಟ್ಠಹಿತ್ವಾತಿ, ‘‘ಇದಮೇವ ಸಚ್ಚಂ, ಮೋಘಮಞ್ಞ’’ನ್ತಿ ಅಧಿಟ್ಠಾಯ ಅಭಿನಿವಿಸಿತ್ವಾ। ಆದಿಯಿತ್ವಾತಿ ದಳ್ಹಗ್ಗಾಹಂ ಗಹೇತ್ವಾ। ವೋಹರತೀತಿ ಅತ್ತನೋ ಗಹಿತಗ್ಗಹಣಂ ಪರೇಸಂ ದೀಪೇನ್ತೋ ವೋಹರತಿ।
301.Pāṭiyekko anusandhi yathāuddiṭṭhassa mahākammavibhaṅgañāṇassa abhājanabhāvato, pucchānusandhiajjhāsayānusandhīsu ca anantogadhattā. Tenāha ‘‘idaṃ hī’’tiādi. Idaṃ ārammaṇaṃ katvāti idha, ‘‘pāṇātipātiṃ adinnādāyi’’ntiādinā puggalādhiṭṭhānena vuttaṃ kammavibhaṅgaṃ ārabbha. Imaṃ paccayaṃ labhitvāti tasseva vevacanaṃ. Idaṃ dassanaṃ gaṇhantīti idaṃ, ‘‘atthi kira, bho, pāpakāni kammāni, natthi kira, bho, pāpakāni kammānī’’ti ca ādīni hatthidassakaandhāviya diṭṭhamatte eva ṭhatvā acittakadassanañca gaṇhanti. Vīriyaṃ kilesānaṃ ātāpanavasena ātappaṃ, tadeva padahavasena padhānaṃ, punappunaṃ yuñjanavasena anuyogo, tathā bhāvanāya nappamajjati etenāti appamādo, sammā yoniso manasi karoti etenāti sammāmanasikāroti vuccatīti adhippāyena, ‘‘pañcapi vīriyasseva nāmānī’’ti āha. Appamādo vā satiyā avippavāso. Yasmiṃ manasikāre sati tassa dibbacakkhuñāṇaṃ ijjhati, ayamettha sammāmanasikāroti ettha attho daṭṭhabbo. Cetosamādhinti dibbacakkhuñāṇasahagataṃ cittasamādhiṃ. Tenāha ‘‘dibbacakkhusamādhi’’nti. Aññathāti akusalakammakaraṇato aññathā, taṃ pana kusalakammakaraṇaṃ hotīti āha – ‘‘ye dassannaṃ kusalānaṃ kammapathānaṃ pūritattā’’ti diṭṭhithāmenāti diṭṭhivasena diṭṭhibalena. Diṭṭhiparāmāsenāti diṭṭhivasena dhammasabhāvaṃ atikkamitvā parāmāsena. Adhiṭṭhahitvāti, ‘‘idameva saccaṃ, moghamañña’’nti adhiṭṭhāya abhinivisitvā. Ādiyitvāti daḷhaggāhaṃ gahetvā. Voharatīti attano gahitaggahaṇaṃ paresaṃ dīpento voharati.
೩೦೨. ತತ್ರಾನನ್ದಾತಿ ಏತ್ಥ ಇತಿ-ಸದ್ದೋ ಆದಿಅತ್ಥೋ। ಇದಮ್ಪೀತಿ ಇದಂ ವಚನಂ। ‘‘ತತ್ರಾನನ್ದಾ’’ತಿ ಏವಮಾದಿವಚನಮ್ಪೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ನ ಮಹಾಕಮ್ಮವಿಭಙ್ಗಞಾಣಸ್ಸ ಭಾಜನಂ ತಸ್ಸ ಅನಿದ್ದೇಸಭಾವತೋ। ಅಸ್ಸಾತಿ ಮಹಾಕಮ್ಮವಿಭಙ್ಗಞಾಣಸ್ಸ ಮಾತಿಕಾಟ್ಠಪನಮೇವ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕಾನಂ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ವಸೇನ ಅನುಞ್ಞಾತಬ್ಬಸ್ಸ ಚ ದಸ್ಸನವಸೇನ ಉದ್ದೇಸಭಾವತೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಏತ್ಥ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಏತ್ಥ ಪನಾತಿ ‘‘ತತ್ರಾನನ್ದಾ’’ತಿಆದಿಪಾಠೇ। ಏತೇಸಂ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕಾನನ್ತಿ ಏತೇಸಂ ಹೇಟ್ಠಾ ಚತೂಸುಪಿ ವಾರೇಸು ಆಗತಾನಂ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕಾನಂ। ಏತ್ತಕಾತಿ ಏಕಚ್ಚಿಯಾ ಸಚ್ಚಗಿರಾ। ಅನುಞ್ಞಾತಾತಿ ಅನುಜಾನಿತಾ। ಅನನುಞ್ಞಾತಾತಿ ಪಟಿಕ್ಖೇಪಿತಾ। ಇಧ ಅನನುಞ್ಞಾತಮುಖೇನ ದೀಪಿತಂ ಅನನುಞ್ಞಾತಭಾವಮತ್ತಂ। ತತ್ರಾನನ್ದಾತಿಆದಿಕೇ ತತ್ರಾತಿ ನಿದ್ಧಾರಣೇ ಭುಮ್ಮನ್ತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ, ‘‘ತೇಸು ಚತೂಸು ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಸೂ’’ತಿ ಆಹ। ಇದಂ ವಚನಂ ‘‘ಅತ್ಥಿ ಕಿರ, ಭೋ…ಪೇ॰… ವಿಪಾಕೋ’’ತಿ ಇದಂ ಏವಂ ವುತ್ತಂ। ಅಸ್ಸಾತಿ ತಥಾವಾದಿನೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ। ಅಞ್ಞೇನಾಕಾರೇನಾತಿ ‘‘ಯೋ ಕಿರ, ಭೋ’’ತಿಆದಿನಾ ವುತ್ತಕಾರಣತೋ ಅಞ್ಞೇನ ಕಾರಣೇನ। ದ್ವೀಸು ಠಾನೇಸೂತಿ ‘‘ಅತ್ಥಿ ಕಿರ, ಭೋ…ಪೇ॰… ವಿಪಾಕೋ’’ತಿ ಚ, ‘‘ಅಪಾಯಂ…ಪೇ॰… ನಿರಯಂ ಉಪಪನ್ನ’’ನ್ತಿ ಚ ಇಮೇಸು ದ್ವೀಸು ಪಾಠಪದೇಸೇಸು। ಅನುಞ್ಞಾತಾ ತದತ್ಥಸ್ಸ ಅತ್ಥಿಭಾವತೋ। ತೀಸು ಠಾನೇಸೂತಿ ‘‘ಯೋ ಕಿರ, ಭೋ…ಪೇ॰… ನಿರಯಂ ಉಪಪಜ್ಜತಿ’’, ‘‘ಯಮ್ಪಿ ಸೋ…ಪೇ॰… ತೇ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ’’, ‘‘ಯಮ್ಪಿ ಸೋ ಯದೇವ…ಪೇ॰… ಮೋಘಮಞ್ಞ’’ನ್ತಿ ಇಮೇಸು ತೀಸು ಪಾಠಪದೇಸೇಸು। ಅನನುಞ್ಞಾತಾ ತದತ್ಥಸ್ಸಾನೇಕನ್ತಿಕತ್ತಾ ಮಿಚ್ಛಾಭಿನಿವೇಸತೋ ಚ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ – ‘‘ಅಞ್ಞಥಾ ಹಿ, ಆನನ್ದ, ತಥಾಗತಸ್ಸ ಮಹಾಕಮ್ಮವಿಭಙ್ಗಞಾಣ’’ನ್ತಿ। ಯಥಾ ತೇ ಅಪ್ಪಹೀನವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ಪದೇಸಞಾಣಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಮ್ಮವಿಭಙ್ಗಂ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ, ತತೋ ಅಞ್ಞಥಾವ ಸಬ್ಬಸೋ ಪಹೀನವಿಪಲ್ಲಾಸಸ್ಸ ತಥಾ ಆಗಮನಾದಿಅತ್ಥೇನ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಮಹಾಕಮ್ಮವಿಭಙ್ಗಞಾಣಂ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
302.Tatrānandāti ettha iti-saddo ādiattho. Idampīti idaṃ vacanaṃ. ‘‘Tatrānandā’’ti evamādivacanampīti attho. Na mahākammavibhaṅgañāṇassa bhājanaṃ tassa aniddesabhāvato. Assāti mahākammavibhaṅgañāṇassa mātikāṭṭhapanameva dibbacakkhukānaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ vasena anuññātabbassa ca dassanavasena uddesabhāvato. Tenāha ‘‘ettha panā’’tiādi. Tattha ettha panāti ‘‘tatrānandā’’tiādipāṭhe. Etesaṃ dibbacakkhukānanti etesaṃ heṭṭhā catūsupi vāresu āgatānaṃ dibbacakkhukānaṃ. Ettakāti ekacciyā saccagirā. Anuññātāti anujānitā. Ananuññātāti paṭikkhepitā. Idha ananuññātamukhena dīpitaṃ ananuññātabhāvamattaṃ. Tatrānandātiādike tatrāti niddhāraṇe bhummanti dassento, ‘‘tesu catūsu samaṇabrāhmaṇesū’’ti āha. Idaṃ vacanaṃ ‘‘atthi kira, bho…pe… vipāko’’ti idaṃ evaṃ vuttaṃ. Assāti tathāvādino samaṇabrāhmaṇassa. Aññenākārenāti ‘‘yo kira, bho’’tiādinā vuttakāraṇato aññena kāraṇena. Dvīsu ṭhānesūti ‘‘atthi kira, bho…pe… vipāko’’ti ca, ‘‘apāyaṃ…pe… nirayaṃ upapanna’’nti ca imesu dvīsu pāṭhapadesesu. Anuññātā tadatthassa atthibhāvato. Tīsu ṭhānesūti ‘‘yo kira, bho…pe… nirayaṃ upapajjati’’, ‘‘yampi so…pe… te sañjānanti’’, ‘‘yampi so yadeva…pe… moghamañña’’nti imesu tīsu pāṭhapadesesu. Ananuññātā tadatthassānekantikattā micchābhinivesato ca. Tenāha bhagavā – ‘‘aññathā hi, ānanda, tathāgatassa mahākammavibhaṅgañāṇa’’nti. Yathā te appahīnavipallāsā padesañāṇasamaṇabrāhmaṇā kammavibhaṅgaṃ sañjānanti, tato aññathāva sabbaso pahīnavipallāsassa tathā āgamanādiatthena tathāgatassa sammāsambuddhassa mahākammavibhaṅgañāṇaṃ hotīti attho.
೩೦೩. ಇಮಿನಾ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕೇನ ಯಂ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತೋ ದಿಟ್ಠೋ, ತತೋ ಪುಬ್ಬೇತಿ ಯೋಜನಾ। ತತೋತಿ ತತೋ ಕರಿಯಮಾನಕಮ್ಮತೋ ಪುಬ್ಬೇ। ಖನ್ದೋತಿ ಕುಮಾರೋ। ಸಿವೋತಿ ಇಸ್ಸರೋ। ಪಿತಾಮಹೋತಿ ಬ್ರಹ್ಮಾ। ಇಸ್ಸರಾದೀಹೀತಿ ಇಸ್ಸರಬ್ರಹ್ಮಪಜಾಪತಿಆದೀಹಿ। ವಿಸಟ್ಠೋತಿ ನಿಮ್ಮಿತೋ। ಮಿಚ್ಛಾದಸ್ಸನೇನಾತಿ ಮಿಚ್ಛಾದಸ್ಸನವಸೇನ। ಯನ್ತಿ ಯಂ ಕಮ್ಮಂ। ತತ್ಥಾತಿ ತೇಸು ಪಾಣಾತಿಪಾತಾದಿವಸೇನ ಪವತ್ತಕಮ್ಮೇಸು। ದಿಟ್ಠೇವ ಧಮ್ಮೇತಿ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಅತ್ತಭಾವೇ ವಿಪಾಕಂ ಪಟಿಸಂವೇದೇತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಉಪಪಜ್ಜಿತ್ವಾತಿ ದುತಿಯಭವೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ। ಅಪರಸ್ಮಿಂ ಪರಿಯಾಯೇತಿ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಭವೇ।
303. Iminā dibbacakkhukena yaṃ kammaṃ karonto diṭṭho, tato pubbeti yojanā. Tatoti tato kariyamānakammato pubbe. Khandoti kumāro. Sivoti issaro. Pitāmahoti brahmā. Issarādīhīti issarabrahmapajāpatiādīhi. Visaṭṭhoti nimmito. Micchādassanenāti micchādassanavasena. Yanti yaṃ kammaṃ. Tatthāti tesu pāṇātipātādivasena pavattakammesu. Diṭṭheva dhammeti tasmiṃyeva attabhāve vipākaṃ paṭisaṃvedetīti yojanā. Upapajjitvāti dutiyabhave nibbattitvā. Aparasmiṃ pariyāyeti aññasmiṃ yattha katthaci bhave.
ಏಕಂ ಕಮ್ಮರಾಸಿನ್ತಿ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾದಿಭೇದೇನ ಏಕಂ ಕಮ್ಮಸಮುದಾಯಂ। ಏಕಂ ವಿಪಾಕರಾಸಿನ್ತಿ ತಸ್ಸೇವ ಅಙ್ಗೇನ ಏಕಂ ವಿಪಾಕಸಮುದಾಯಂ। ಇಮಿನಾತಿ ಯಥಾವುತ್ತೇನ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕೇನ ಸಮಣೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇನ ವಾ ಅದಿಟ್ಠಾ। ತಯೋತಿ ‘‘ಪುಬ್ಬೇ ವಾಸ್ಸ ತಂ ಕತಂ ಹೋತೀ’’ತಿಆದಿನಾ ವುತ್ತಾ ತಯೋ। ದ್ವೇ ವಿಪಾಕರಾಸೀತಿ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮವೇದನಿಯೋ ಅಪರಾಪರಿಯಾಯವೇದನಿಯೋತಿ ದ್ವೇ ವಿಪಾಕರಾಸೀ। ಉಪಪಜ್ಜವೇದನಿಯಂ ಪನ ತೇನ ದಿಟ್ಠಂ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ದ್ವೇ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ದಿಟ್ಠೋ ಏಕೋ, ಅದಿಟ್ಠಾ ತಯೋತಿ ದಿಟ್ಠೇ ಚ ಅದಿಟ್ಠೇ ಚ ಚತ್ತಾರೋ ಕಮ್ಮರಾಸೀ, ತಥಾ ದಿಟ್ಠೋ ಏಕೋ, ಅದಿಟ್ಠಾ ದ್ವೇತಿ ತಯೋ ವಿಪಾಕರಾಸೀ। ಇಮಾನಿ ಸತ್ತ ಠಾನಾನೀತಿ ಯಥಾವುತ್ತಾನಿ ಸತ್ತ ಞಾಣಸ್ಸ ಪವತ್ತನಟ್ಠಾನಾನಿ। ‘‘ಇಮಸ್ಸ ನಾಮ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಇದಂ ಫಲಂ ನಿಬ್ಬತ್ತ’’ನ್ತಿ ಕಮ್ಮಸ್ಸ, ಫಲಸ್ಸ ವಾ ಅದಿಟ್ಠತ್ತಾ, ‘‘ದುತಿಯವಾರೇ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕೇನ ಕಿಞ್ಚಿ ನ ದಿಟ್ಠ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಪಠಮಂ ವುತ್ತನಯೇನ ತಯೋ ಕಮ್ಮರಾಸೀ ವೇದಿತಬ್ಬಾ, ಇಧ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕೇನ ದಿಟ್ಠಸ್ಸ ಅಭಾವತೋ, ‘‘ಪಚ್ಚತ್ತಟ್ಠಾನಾನೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
Ekaṃ kammarāsinti pāṇātipātādibhedena ekaṃ kammasamudāyaṃ. Ekaṃ vipākarāsinti tasseva aṅgena ekaṃ vipākasamudāyaṃ. Imināti yathāvuttena dibbacakkhukena samaṇena brāhmaṇena vā adiṭṭhā. Tayoti ‘‘pubbe vāssa taṃ kataṃ hotī’’tiādinā vuttā tayo. Dve vipākarāsīti diṭṭhadhammavedaniyo aparāpariyāyavedaniyoti dve vipākarāsī. Upapajjavedaniyaṃ pana tena diṭṭhaṃ, tasmā ‘‘dve’’ti vuttaṃ. Diṭṭho eko, adiṭṭhā tayoti diṭṭhe ca adiṭṭhe ca cattāro kammarāsī, tathā diṭṭho eko, adiṭṭhā dveti tayo vipākarāsī. Imāni satta ṭhānānīti yathāvuttāni satta ñāṇassa pavattanaṭṭhānāni. ‘‘Imassa nāma kammassa idaṃ phalaṃ nibbatta’’nti kammassa, phalassa vā adiṭṭhattā, ‘‘dutiyavāre dibbacakkhukena kiñci na diṭṭha’’nti vuttaṃ. Paṭhamaṃ vuttanayena tayo kammarāsī veditabbā, idha dibbacakkhukena diṭṭhassa abhāvato, ‘‘paccattaṭṭhānānī’’ti vuttaṃ.
ಭವತಿ ವಡ್ಢತಿ ಏತೇನಾತಿ ಭಬ್ಬಂ, ವಡ್ಢಿನಿಮಿತ್ತಂ। ನ ಭಬ್ಬಂ ಅಭಬ್ಬನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಭೂತವಿರಹಿತ’’ನ್ತಿ। ಅತ್ತನೋ ಫಲೇ ಭಾಸನಂ ದಿಬ್ಬನಂ ಆಭಾಸನನ್ತಿ ಆಹ – ‘‘ಆಭಾಸತಿ ಅಭಿಭವತಿ ಪಟಿಬಾಹತೀ’’ತಿ। ಬಲವಕಮ್ಮನ್ತಿ ಮಹಾಸಾವಜ್ಜಂ ಕಮ್ಮಂ ಗರುಸಮಾಸೇವಿತಾದಿಭೇದಂ। ಆಸನ್ನೇತಿ ಮರಣೇ, ಅಭಿಣ್ಹಂ ಉಪಟ್ಠಾನೇನ ವಾ ತಸ್ಸ ಮರಣಚಿತ್ತಸ್ಸ ಆಸನ್ನೇ। ಬಲವಕಮ್ಮನ್ತಿ ಗರುಸಮಾಸೇವಿತತಾದಿವಸೇನ ಬಲವಂ ಕುಸಲಕಮ್ಮಂ। ದುಬ್ಬಲಕಮ್ಮಸ್ಸಾತಿ ಅತ್ತನೋ ದುಬ್ಬಲಸ್ಸ। ಆಸನ್ನೇ ಕುಸಲಂ ಕತನ್ತಿ ಇಧಾಪಿ ಆಸನ್ನತಾ ಪುಬ್ಬೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
Bhavati vaḍḍhati etenāti bhabbaṃ, vaḍḍhinimittaṃ. Na bhabbaṃ abhabbanti āha ‘‘bhūtavirahita’’nti. Attano phale bhāsanaṃ dibbanaṃ ābhāsananti āha – ‘‘ābhāsati abhibhavati paṭibāhatī’’ti. Balavakammanti mahāsāvajjaṃ kammaṃ garusamāsevitādibhedaṃ. Āsanneti maraṇe, abhiṇhaṃ upaṭṭhānena vā tassa maraṇacittassa āsanne. Balavakammanti garusamāsevitatādivasena balavaṃ kusalakammaṃ. Dubbalakammassāti attano dubbalassa. Āsanne kusalaṃ katanti idhāpi āsannatā pubbe vuttanayeneva veditabbā.
ಉಪಟ್ಠಾನಾಕಾರೇನಾತಿ ಮರಣಸ್ಸ ಆಸನ್ನಕಾಲೇ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಉಪಟ್ಠಾನಾಕಾರೇನ। ತಸ್ಸಾತಿ ತಸ್ಸ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ। ನಿಬ್ಬತ್ತಿಕಾರಣಭೂತಂ ಹುತ್ವಾ ಉಪಟ್ಠಾತಿ ಅಕುಸಲನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ತಿತ್ಥಿಯಾ ಕಮ್ಮನ್ತರವಿಪಾಕನ್ತರೇಸು ಅಕುಸಲತಾಯ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಮ್ಮಂ ಯಸ್ಸ ಕಸ್ಸಚಿ ವಿಪಾಕಸ್ಸ ಕಾರಣಂ ಕತ್ವಾ ಗಣ್ಹನ್ತಿ ಹತ್ಥಿದಸ್ಸಕಅನ್ಧಾದಯೋ ವಿಯ ದಿಟ್ಠಮತ್ತಾಭಿನಿವೇಸಿನೋತಿ, ‘‘ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾ…ಪೇ॰… ಉಪಟ್ಠಾತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಇತರಸ್ಮಿನ್ತಿ ಭಬ್ಬಞ್ಚೇವ ಭಬ್ಬಾಭಾಸಞ್ಚ, ಭಬ್ಬಂ ಅಭಬ್ಬಾಭಾಸನ್ತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ದ್ವಯೇ । ಏಸೇವ ನಯೋ ಪಠಮದುತಿಯಪುಗ್ಗಲವಸೇನ ಪುರಿಮಾನಂ ದ್ವಿನ್ನಂ ಕಮ್ಮಾನಂ ಯೋಜನಾನಯೋ ವುತ್ತೋ ಉಪಟ್ಠಾನಾಕಾರವಸೇನ। ಅಯಮೇವ ತತಿಯಚತುತ್ಥಪುಗ್ಗಲವಸೇನ ಪಚ್ಛಿಮಾನಂ ದ್ವಿನ್ನಂ ಕಮ್ಮಾನಂ ಯೋಜನಾನಯೋ। ತತಿಯಸ್ಸ ಹಿ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕುಸಲತ್ತಾ ತಸ್ಸ ಚ ಸಗ್ಗೇ ನಿಬ್ಬತ್ತತ್ತಾ ತತ್ಥ ಕಾರಣಭೂತಂ ಕುಸಲಂ ಹುತ್ವಾ ಉಪಟ್ಠಾತಿ; ತಥಾ ಚತುತ್ಥಸ್ಸಪಿ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕುಸಲತ್ತಾ, ತಸ್ಸ ಪನ ನಿರಯೇ ನಿಬ್ಬತ್ತತ್ತಾ ತತ್ಥ ನಿಬ್ಬತ್ತಿಕಾರಣಭೂತಂ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾನಂ ಅಕುಸಲಂ ಹುತ್ವಾ ಉಪಟ್ಠಾತೀತಿ। ಯಂ ಪನೇತ್ಥ ಅತ್ಥತೋ ಅವಿಭತ್ತಂ, ತಂ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಮೇವ।
Upaṭṭhānākārenāti maraṇassa āsannakāle kammassa upaṭṭhānākārena. Tassāti tassa puggalassa. Nibbattikāraṇabhūtaṃ hutvā upaṭṭhāti akusalanti yojanā. Titthiyā kammantaravipākantaresu akusalatāya yaṃ kiñci kammaṃ yassa kassaci vipākassa kāraṇaṃ katvā gaṇhanti hatthidassakaandhādayo viya diṭṭhamattābhinivesinoti, ‘‘aññatitthiyā…pe… upaṭṭhātī’’ti vuttaṃ. Itarasminti bhabbañceva bhabbābhāsañca, bhabbaṃ abhabbābhāsanti imasmiṃ dvaye . Eseva nayo paṭhamadutiyapuggalavasena purimānaṃ dvinnaṃ kammānaṃ yojanānayo vutto upaṭṭhānākāravasena. Ayameva tatiyacatutthapuggalavasena pacchimānaṃ dvinnaṃ kammānaṃ yojanānayo. Tatiyassa hi kammassa kusalattā tassa ca sagge nibbattattā tattha kāraṇabhūtaṃ kusalaṃ hutvā upaṭṭhāti; tathā catutthassapi kammassa kusalattā, tassa pana niraye nibbattattā tattha nibbattikāraṇabhūtaṃ aññatitthiyānaṃ akusalaṃ hutvā upaṭṭhātīti. Yaṃ panettha atthato avibhattaṃ, taṃ suviññeyyameva.
ಮಹಾಕಮ್ಮವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾಯ ಲೀನತ್ಥಪ್ಪಕಾಸನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Mahākammavibhaṅgasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೬. ಮಹಾಕಮ್ಮವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತಂ • 6. Mahākammavibhaṅgasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ೬. ಮಹಾಕಮ್ಮವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Mahākammavibhaṅgasuttavaṇṇanā
