Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
๔. มหกปาฎิหาริยสุตฺตวณฺณนา
4. Mahakapāṭihāriyasuttavaṇṇanā
๓๔๖. จตุเตฺถ เสสกํ วิสฺสเชฺชถาติ ตสฺส กิร เถเรหิ สทฺธิํเยว กํสถาลํ ปมชฺชิตฺวา ปายาสํ วเฑฺฒตฺวา อทํสุฯ โส ภุตฺตปายาโส เถเรหิเยว สทฺธิํ คนฺตุกาโม จิเนฺตสิ ‘‘ฆเร ตาว อุปาสิกา เสสกํ วิจาเรติ, อิธ ปนิเม ทาสกมฺมการา มยา อวุตฺตา น วิจาเรสฺสนฺติ, เอวายํ ปณีตปายาโส นสฺสิสฺสตี’’ติ เตสํ อนุชานโนฺต เอวมาหฯ กุถิตนฺติ กุธิตํ, เหฎฺฐา สนฺตตฺตาย วาลิกาย อุปริ อาตเปน จ อติติขิณนฺติ อโตฺถฯ อิทํ ปน เตปิฎเก พุทฺธวจเน อสมฺภินฺนปทํฯ ปเวลิยมาเนนาติ ปฎิลิยมาเนน สาธุ ขฺวสฺส ภเนฺตติ ‘‘ผาสุวิหารํ กริสฺสามิ เนส’’นฺติ จิเนฺตตฺวา เอวมาหฯ
346. Catutthe sesakaṃ vissajjethāti tassa kira therehi saddhiṃyeva kaṃsathālaṃ pamajjitvā pāyāsaṃ vaḍḍhetvā adaṃsu. So bhuttapāyāso therehiyeva saddhiṃ gantukāmo cintesi ‘‘ghare tāva upāsikā sesakaṃ vicāreti, idha panime dāsakammakārā mayā avuttā na vicāressanti, evāyaṃ paṇītapāyāso nassissatī’’ti tesaṃ anujānanto evamāha. Kuthitanti kudhitaṃ, heṭṭhā santattāya vālikāya upari ātapena ca atitikhiṇanti attho. Idaṃ pana tepiṭake buddhavacane asambhinnapadaṃ. Paveliyamānenāti paṭiliyamānena sādhu khvassa bhanteti ‘‘phāsuvihāraṃ karissāmi nesa’’nti cintetvā evamāha.
อิทฺธาภิสงฺขารํ อภิสงฺขรีติ อธิฎฺฐานิทฺธิํ อกาสิฯ เอตฺถ จ ‘‘มนฺทมโนฺท สีตกวาโต วายตุ, อพฺภมณฺฑปํ กตฺวา เทโว เอกเมกํ ผุสายตู’’ติ เอวํ นานาปริกมฺมํ – ‘‘สวาโต เทโว วสฺสตู’’ติ เอวํ อธิฎฺฐานํ เอกโตปิ โหติฯ ‘‘สวาโต เทโว วสฺสตูติ เอกโตปริกมฺมํ, มนฺทมโนฺท สีตกวาโต วายตุ, อพฺภมณฺฑปํ กตฺวา เทโว เอกเมกํ ผุสายตู’’ติ เอวํ นานาอธิฎฺฐานํ โหติฯ วุตฺตนเยเนว นานาปริกมฺมํ นานาธิฎฺฐานํ, เอกโต ปริกมฺมํ เอกโต อธิฎฺฐานมฺปิ โหติเยวฯ ยถา ตถา กโรนฺตสฺส ปน ปาทกชฺฌานโต วุฎฺฐาย กตปริกมฺมสฺส ปริกมฺมานนฺตเรน มหคฺคตอธิฎฺฐานจิเตฺตเนว ตํ อิชฺฌติฯ โอกาเสสีติ วิปฺปกิริฯ
Iddhābhisaṅkhāraṃ abhisaṅkharīti adhiṭṭhāniddhiṃ akāsi. Ettha ca ‘‘mandamando sītakavāto vāyatu, abbhamaṇḍapaṃ katvā devo ekamekaṃ phusāyatū’’ti evaṃ nānāparikammaṃ – ‘‘savāto devo vassatū’’ti evaṃ adhiṭṭhānaṃ ekatopi hoti. ‘‘Savāto devo vassatūti ekatoparikammaṃ, mandamando sītakavāto vāyatu, abbhamaṇḍapaṃ katvā devo ekamekaṃ phusāyatū’’ti evaṃ nānāadhiṭṭhānaṃ hoti. Vuttanayeneva nānāparikammaṃ nānādhiṭṭhānaṃ, ekato parikammaṃ ekato adhiṭṭhānampi hotiyeva. Yathā tathā karontassa pana pādakajjhānato vuṭṭhāya kataparikammassa parikammānantarena mahaggataadhiṭṭhānacitteneva taṃ ijjhati. Okāsesīti vippakiri.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๔. มหกปาฎิหาริยสุตฺตํ • 4. Mahakapāṭihāriyasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๔. มหกปาฎิหาริยสุตฺตวณฺณนา • 4. Mahakapāṭihāriyasuttavaṇṇanā