Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய (அட்ட²கதா²) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
11. மஹாகப்பினஸுத்தவண்ணனா
11. Mahākappinasuttavaṇṇanā
245. ஏகாத³ஸமே மஹாகப்பினோதி ஏவங்னாமகோ அபி⁴ஞ்ஞாப³லப்பத்தோ அஸீதிமஹாஸாவகானங் அப்³ப⁴ந்தரோ மஹாதே²ரோ. ஸோ கிர கி³ஹிகாலே குக்குடவதீனக³ரே தியோஜனஸதிகங் ரஜ்ஜங் அகாஸி. பச்சி²மப⁴விகத்தா பன ததா²ரூபங் ஸாஸனங் ஸோதுங் ஓஹிதஸோதோ விசரதி. அதே²கதி³வஸங் அமச்சஸஹஸ்ஸபரிவுதோ உய்யானகீளிகங் அக³மாஸி. ததா³ ச மஜ்ஜி²மதே³ஸதோ ஜங்க⁴வாணிஜா தங் நக³ரங் க³ந்த்வா, ப⁴ண்ட³ங் படிஸாமெத்வா, ‘‘ராஜானங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமா’’தி பண்ணாகாரஹத்தா² ராஜகுலத்³வாரங் க³ந்த்வா, ‘‘ராஜா உய்யானங் க³தோ’’தி ஸுத்வா, உய்யானங் க³ந்த்வா, த்³வாரே டி²தா, படிஹாரஸ்ஸ ஆரோசயிங்ஸு. அத² ரஞ்ஞோ நிவேதி³தே ராஜா பக்கோஸாபெத்வா நிய்யாதிதபண்ணாகாரே வந்தி³த்வா டி²தே, ‘‘தாதா, குதோ ஆக³தத்தா²’’தி? புச்சி². ‘‘ஸாவத்தி²தோ தே³வா’’தி. ‘‘கச்சி வோ ரட்ட²ங் ஸுபி⁴க்க²ங், த⁴ம்மிகோ ராஜா’’தி? ‘‘ஆம, தே³வா’’தி. ‘‘அத்தி² பன தும்ஹாகங் தே³ஸே கிஞ்சி ஸாஸன’’ந்தி? ‘‘அத்தி², தே³வ, ந பன ஸக்கா உச்சி²ட்ட²முகே²ஹி கதே²து’’ந்தி. ராஜா ஸுவண்ணபி⁴ங்கா³ரேன உத³கங் தா³பேஸி. தே முக²ங் விக்கா²லெத்வா த³ஸப³லாபி⁴முகா² அஞ்ஜலிங் பக்³க³ண்ஹித்வா, ‘‘தே³வ, அம்ஹாகங் தே³ஸே பு³த்³த⁴ரதனங் நாம உப்பன்ன’’ந்தி ஆஹங்ஸு. ரஞ்ஞோ ‘‘பு³த்³தோ⁴’’தி வசனே ஸுதமத்தே ஸகலஸரீரங் ப²ரமானா பீதி உப்பஜ்ஜி. ததோ ‘‘பு³த்³தோ⁴தி, தாதா, வத³தா²’’தி? ஆஹ. ‘‘பு³த்³தோ⁴தி தே³வ வதா³மா’’தி. ஏவங் திக்க²த்துங் வதா³பெத்வா, ‘‘பு³த்³தோ⁴தி பத³ங் அபரிமாணங், நாஸ்ஸ ஸக்கா பரிமாணங் காது’’ந்தி தஸ்மிங்யேவ பஸன்னோ ஸதஸஹஸ்ஸங் த³த்வா புன ‘‘அஞ்ஞங் கிங் ஸாஸன’’ந்தி? புச்சி². ‘‘தே³வ த⁴ம்மரதனங் நாம உப்பன்ன’’ந்தி. தம்பி ஸுத்வா ததே²வ திக்க²த்துங் படிஞ்ஞங் க³ஹெத்வா அபரம்பி ஸதஸஹஸ்ஸங் த³த்வா புன ‘‘அஞ்ஞங் கிங் ஸாஸன’’ந்தி? புச்சி². ‘‘ஸங்க⁴ரதனங் தே³வ உப்பன்ன’’ந்தி. தம்பி ஸுத்வா ததே²வ திக்க²த்துங் படிஞ்ஞங் க³ஹெத்வா அபரம்பி ஸதஸஹஸ்ஸங் த³த்வா தி³ன்னபா⁴வங் பண்ணே லிகி²த்வா, ‘‘தாதா, தே³வியா ஸந்திகங் க³ச்ச²தா²’’தி பேஸேஸி. தேஸு க³தேஸு அமச்சே புச்சி², ‘‘தாதா, பு³த்³தோ⁴ லோகே உப்பன்னோ, தும்ஹே கிங் கரிஸ்ஸதா²’’தி? ‘‘தே³வ தும்ஹே கிங் கத்துகாமா’’தி? ‘‘அஹங் பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீ’’தி. ‘‘மயம்பி பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமா’’தி. தே ஸப்³பே³பி க⁴ரங் வா குடும்ப³ங் வா அனபலோகெத்வா யே அஸ்ஸே ஆருய்ஹ க³தா, தேஹேவ நிக்க²மிங்ஸு.
245. Ekādasame mahākappinoti evaṃnāmako abhiññābalappatto asītimahāsāvakānaṃ abbhantaro mahāthero. So kira gihikāle kukkuṭavatīnagare tiyojanasatikaṃ rajjaṃ akāsi. Pacchimabhavikattā pana tathārūpaṃ sāsanaṃ sotuṃ ohitasoto vicarati. Athekadivasaṃ amaccasahassaparivuto uyyānakīḷikaṃ agamāsi. Tadā ca majjhimadesato jaṅghavāṇijā taṃ nagaraṃ gantvā, bhaṇḍaṃ paṭisāmetvā, ‘‘rājānaṃ passissāmā’’ti paṇṇākārahatthā rājakuladvāraṃ gantvā, ‘‘rājā uyyānaṃ gato’’ti sutvā, uyyānaṃ gantvā, dvāre ṭhitā, paṭihārassa ārocayiṃsu. Atha rañño nivedite rājā pakkosāpetvā niyyātitapaṇṇākāre vanditvā ṭhite, ‘‘tātā, kuto āgatatthā’’ti? Pucchi. ‘‘Sāvatthito devā’’ti. ‘‘Kacci vo raṭṭhaṃ subhikkhaṃ, dhammiko rājā’’ti? ‘‘Āma, devā’’ti. ‘‘Atthi pana tumhākaṃ dese kiñci sāsana’’nti? ‘‘Atthi, deva, na pana sakkā ucchiṭṭhamukhehi kathetu’’nti. Rājā suvaṇṇabhiṅgārena udakaṃ dāpesi. Te mukhaṃ vikkhāletvā dasabalābhimukhā añjaliṃ paggaṇhitvā, ‘‘deva, amhākaṃ dese buddharatanaṃ nāma uppanna’’nti āhaṃsu. Rañño ‘‘buddho’’ti vacane sutamatte sakalasarīraṃ pharamānā pīti uppajji. Tato ‘‘buddhoti, tātā, vadathā’’ti? Āha. ‘‘Buddhoti deva vadāmā’’ti. Evaṃ tikkhattuṃ vadāpetvā, ‘‘buddhoti padaṃ aparimāṇaṃ, nāssa sakkā parimāṇaṃ kātu’’nti tasmiṃyeva pasanno satasahassaṃ datvā puna ‘‘aññaṃ kiṃ sāsana’’nti? Pucchi. ‘‘Deva dhammaratanaṃ nāma uppanna’’nti. Tampi sutvā tatheva tikkhattuṃ paṭiññaṃ gahetvā aparampi satasahassaṃ datvā puna ‘‘aññaṃ kiṃ sāsana’’nti? Pucchi. ‘‘Saṅgharatanaṃ deva uppanna’’nti. Tampi sutvā tatheva tikkhattuṃ paṭiññaṃ gahetvā aparampi satasahassaṃ datvā dinnabhāvaṃ paṇṇe likhitvā, ‘‘tātā, deviyā santikaṃ gacchathā’’ti pesesi. Tesu gatesu amacce pucchi, ‘‘tātā, buddho loke uppanno, tumhe kiṃ karissathā’’ti? ‘‘Deva tumhe kiṃ kattukāmā’’ti? ‘‘Ahaṃ pabbajissāmī’’ti. ‘‘Mayampi pabbajissāmā’’ti. Te sabbepi gharaṃ vā kuṭumbaṃ vā anapaloketvā ye asse āruyha gatā, teheva nikkhamiṃsu.
வாணிஜா அனோஜாதே³வியா ஸந்திகங் க³ந்த்வா பண்ணங் த³ஸ்ஸேஸுங். ஸா வாசெத்வா ‘‘ரஞ்ஞா தும்ஹாகங் ப³ஹூ கஹாபணா தி³ன்னா, கிங் தும்ஹேஹி கதங், தாதா’’தி? புச்சி². ‘‘பியஸாஸனங் தே³வி ஆனீத’’ந்தி. ‘‘அம்ஹேபி ஸக்கா, தாதா, ஸுணாபேது’’ந்தி. ‘‘ஸக்கா தே³வி, உச்சி²ட்ட²முகே²ஹி பன வத்துங் ந ஸக்கா’’தி. ஸா ஸுவண்ணபி⁴ங்கா³ரேன உத³கங் தா³பேஸி. தே முக²ங் விக்கா²லெத்வா ரஞ்ஞோ ஆரோசிதனயேனேவ ஆரோசேஸுங். ஸாபி ஸுத்வா உப்பன்னபாமோஜ்ஜா தேனேவ நயேன ஏகேகஸ்மிங் பதே³ திக்க²த்துங் படிஞ்ஞங் க³ஹெத்வா படிஞ்ஞாக³ணனாய தீணி தீணி கத்வா நவஸதஸஹஸ்ஸானி அதா³ஸி. வாணிஜா ஸப்³பா³னிபி த்³வாத³ஸஸதஸஹஸ்ஸானி லபி⁴ங்ஸு. அத² நே ‘‘ராஜா கஹங், தாதா’’தி, புச்சி². ‘‘பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீதி நிக்க²ந்தோ தே³வீ’’தி. ‘‘தேன ஹி, தாதா, தும்ஹே க³ச்ச²தா²’’தி தே உய்யோஜெத்வா ரஞ்ஞா ஸத்³தி⁴ங் க³தானங் அமச்சானங் மாதுகா³மே பக்கோஸாபெத்வா, ‘‘தும்ஹே அத்தனோ ஸாமிகானங் க³தட்டா²னங் ஜானாத² அம்மா’’தி புச்சி². ‘‘ஜானாம அய்யே, ரஞ்ஞா ஸத்³தி⁴ங் உய்யானகீளிகங் க³தா’’தி. ஆம க³தா, தத்த² பன க³ந்த்வா, ‘‘பு³த்³தோ⁴ உப்பன்னோ, த⁴ம்மோ உப்பன்னோ, ஸங்கோ⁴ உப்பன்னோ’’தி ஸுத்வா, ‘‘த³ஸப³லஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமா’’தி க³தா. ‘‘தும்ஹே கிங் கரிஸ்ஸதா²’’தி? ‘‘தும்ஹே பன அய்யே கிங் கத்துகாமா’’தி? ‘‘அஹங் பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமி, ந தேஹி வந்தவமனங் ஜிவ்ஹக்³கே³ ட²பெய்ய’’ந்தி. ‘‘யதி³ ஏவங், மயம்பி பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமா’’தி ஸப்³பா³ ரதே² யோஜாபெத்வா நிக்க²மிங்ஸு.
Vāṇijā anojādeviyā santikaṃ gantvā paṇṇaṃ dassesuṃ. Sā vācetvā ‘‘raññā tumhākaṃ bahū kahāpaṇā dinnā, kiṃ tumhehi kataṃ, tātā’’ti? Pucchi. ‘‘Piyasāsanaṃ devi ānīta’’nti. ‘‘Amhepi sakkā, tātā, suṇāpetu’’nti. ‘‘Sakkā devi, ucchiṭṭhamukhehi pana vattuṃ na sakkā’’ti. Sā suvaṇṇabhiṅgārena udakaṃ dāpesi. Te mukhaṃ vikkhāletvā rañño ārocitanayeneva ārocesuṃ. Sāpi sutvā uppannapāmojjā teneva nayena ekekasmiṃ pade tikkhattuṃ paṭiññaṃ gahetvā paṭiññāgaṇanāya tīṇi tīṇi katvā navasatasahassāni adāsi. Vāṇijā sabbānipi dvādasasatasahassāni labhiṃsu. Atha ne ‘‘rājā kahaṃ, tātā’’ti, pucchi. ‘‘Pabbajissāmīti nikkhanto devī’’ti. ‘‘Tena hi, tātā, tumhe gacchathā’’ti te uyyojetvā raññā saddhiṃ gatānaṃ amaccānaṃ mātugāme pakkosāpetvā, ‘‘tumhe attano sāmikānaṃ gataṭṭhānaṃ jānātha ammā’’ti pucchi. ‘‘Jānāma ayye, raññā saddhiṃ uyyānakīḷikaṃ gatā’’ti. Āma gatā, tattha pana gantvā, ‘‘buddho uppanno, dhammo uppanno, saṅgho uppanno’’ti sutvā, ‘‘dasabalassa santike pabbajissāmā’’ti gatā. ‘‘Tumhe kiṃ karissathā’’ti? ‘‘Tumhe pana ayye kiṃ kattukāmā’’ti? ‘‘Ahaṃ pabbajissāmi, na tehi vantavamanaṃ jivhagge ṭhapeyya’’nti. ‘‘Yadi evaṃ, mayampi pabbajissāmā’’ti sabbā rathe yojāpetvā nikkhamiṃsu.
ராஜாபி அமச்சஸஹஸ்ஸேன ஸத்³தி⁴ங் க³ங்கா³ய தீரங் பாபுணி. தஸ்மிஞ்ச ஸமயே க³ங்கா³ பூரா ஹோதி. அத² நங் தி³ஸ்வா, ‘‘அயங் க³ங்கா³ பூரா சண்ட³மச்சா²கிண்ணா, அம்ஹேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஆக³தா தா³ஸா வா மனுஸ்ஸா வா நத்தி², யே நோ நாவங் வா உளும்பங் வா கத்வா த³தெ³ய்யுங், ஏதஸ்ஸ பன ஸத்து² கு³ணா நாம ஹெட்டா² அவீசிதோ உபரி யாவ ப⁴வக்³கா³ பத்த²டா, ஸசே ஏஸ ஸத்தா² ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴, இமேஸங் அஸ்ஸானங் கு²ரபிட்டா²னி மா தேமெந்தூ’’தி உத³கபிட்டே²ன அஸ்ஸே பக்க²ந்தா³பேஸுங் . ஏகஅஸ்ஸஸ்ஸாபி கு²ரபிட்ட²மத்தங் ந தேமி, ராஜமக்³கே³ன க³ச்ச²ந்தா விய பரதீரங் பத்வா புரதோ அஞ்ஞங் மஹானதி³ங் பாபுணிங்ஸு. தத்த² அஞ்ஞா ஸச்சகிரியா நத்தி², தாய ஏவ ஸச்சகிரியாய தம்பி அட்³ட⁴யோஜனவித்தா²ரங் நதி³ங் அதிக்கமிங்ஸு. அத² ததியங் சந்த³பா⁴க³ங் நாம மஹானதி³ங் பத்வா தம்பி தாய ஏவ ஸச்சகிரியாய அதிக்கமிங்ஸு.
Rājāpi amaccasahassena saddhiṃ gaṅgāya tīraṃ pāpuṇi. Tasmiñca samaye gaṅgā pūrā hoti. Atha naṃ disvā, ‘‘ayaṃ gaṅgā pūrā caṇḍamacchākiṇṇā, amhehi saddhiṃ āgatā dāsā vā manussā vā natthi, ye no nāvaṃ vā uḷumpaṃ vā katvā dadeyyuṃ, etassa pana satthu guṇā nāma heṭṭhā avīcito upari yāva bhavaggā patthaṭā, sace esa satthā sammāsambuddho, imesaṃ assānaṃ khurapiṭṭhāni mā tementū’’ti udakapiṭṭhena asse pakkhandāpesuṃ . Ekaassassāpi khurapiṭṭhamattaṃ na temi, rājamaggena gacchantā viya paratīraṃ patvā purato aññaṃ mahānadiṃ pāpuṇiṃsu. Tattha aññā saccakiriyā natthi, tāya eva saccakiriyāya tampi aḍḍhayojanavitthāraṃ nadiṃ atikkamiṃsu. Atha tatiyaṃ candabhāgaṃ nāma mahānadiṃ patvā tampi tāya eva saccakiriyāya atikkamiṃsu.
ஸத்தா²பி தங்தி³வஸங் பச்சூஸஸமயே மஹாகருணாஸமாபத்திதோ வுட்டா²ய லோகங் ஓலோகெந்தோ ‘‘அஜ்ஜ மஹாகப்பினோ தியோஜனஸதிகங் ரஜ்ஜங் பஹாய அமச்சஸஹஸ்ஸபரிவாரோ மம ஸந்திகே பப்³ப³ஜிதுங் ஆக³ச்ச²தீ’’தி தி³ஸ்வா, ‘‘மயா தேஸங் பச்சுக்³க³மனங் காதுங் யுத்த’’ந்தி பாதோவ ஸரீரபடிஜக்³க³னங் கத்வா, பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவாரோ ஸாவத்தி²யங் பிண்டா³ய சரித்வா, பச்சா²ப⁴த்தங் பிண்ட³பாதபடிக்கந்தோ ஸயமேவ பத்தசீவரங் க³ஹெத்வா, ஆகாஸே உப்பதித்வா சந்த³பா⁴கா³ய நதி³யா தீரே தேஸங் உத்தரணதித்த²ஸ்ஸ அபி⁴முகே² டா²னே மஹானிக்³ரோத⁴ருக்கோ² அத்தி², தத்த² பல்லங்கேன நிஸீதி³த்வா பரிமுக²ங் ஸதிங் உபட்ட²பெத்வா ச²ப்³ப³ண்ணபு³த்³த⁴ரஸ்மியோ விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. தே தேன தித்தே²ன உத்தரந்தா ச ச²ப்³ப³ண்ணபு³த்³த⁴ரஸ்மியோ இதோ சிதோ ச விதா⁴வந்தியோ ஓலோகெந்தா த³ஸப³லஸ்ஸ புண்ணசந்த³ஸஸ்ஸிரிகங் முக²ங் தி³ஸ்வா, ‘‘யங் ஸத்தா²ரங் உத்³தி³ஸ்ஸ மயங் பப்³ப³ஜிதா, அத்³தா⁴ ஸோ ஏஸோ’’தி த³ஸ்ஸனேனேவ நிட்ட²ங் க³ந்த்வா தி³ட்ட²ட்டா²னதோ பட்டா²ய ஓனதா வந்த³மானா ஆக³ம்ம ஸத்தா²ரங் வந்தி³ங்ஸு. ராஜா கொ³ப்ப²கேஸு க³ஹெத்வா ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³ ஸத்³தி⁴ங் அமச்சஸஹஸ்ஸேன. ஸத்தா² தேஸங் த⁴ம்மங் கதே²ஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே ஸப்³பே³ அரஹத்தே பதிட்டா²ய ஸத்தா²ரங் பப்³ப³ஜ்ஜங் யாசிங்ஸு. ஸத்தா² ‘‘புப்³பே³ இமே சீவரதா³னஸ்ஸ தி³ன்னத்தா அத்தனோ சீவரானி க³ஹெத்வாவ ஆக³தா’’தி ஸுவண்ணவண்ணங் ஹத்த²ங் பஸாரெத்வா, ‘‘ஏத² பி⁴க்க²வோ ஸ்வாக்கா²தோ த⁴ம்மோ, சரத² ப்³ரஹ்மசரியங் ஸம்மா து³க்க²ஸ்ஸ அந்தகிரியாயா’’தி ஆஹ. ஸாவ தேஸங் ஆயஸ்மந்தானங் பப்³ப³ஜ்ஜா ச உபஸம்பதா³ ச அஹோஸி, வஸ்ஸஸட்டி²கத்தே²ரா விய ஸத்தா²ரங் பரிவாரயிங்ஸு.
Satthāpi taṃdivasaṃ paccūsasamaye mahākaruṇāsamāpattito vuṭṭhāya lokaṃ olokento ‘‘ajja mahākappino tiyojanasatikaṃ rajjaṃ pahāya amaccasahassaparivāro mama santike pabbajituṃ āgacchatī’’ti disvā, ‘‘mayā tesaṃ paccuggamanaṃ kātuṃ yutta’’nti pātova sarīrapaṭijagganaṃ katvā, bhikkhusaṅghaparivāro sāvatthiyaṃ piṇḍāya caritvā, pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto sayameva pattacīvaraṃ gahetvā, ākāse uppatitvā candabhāgāya nadiyā tīre tesaṃ uttaraṇatitthassa abhimukhe ṭhāne mahānigrodharukkho atthi, tattha pallaṅkena nisīditvā parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā chabbaṇṇabuddharasmiyo vissajjesi. Te tena titthena uttarantā ca chabbaṇṇabuddharasmiyo ito cito ca vidhāvantiyo olokentā dasabalassa puṇṇacandasassirikaṃ mukhaṃ disvā, ‘‘yaṃ satthāraṃ uddissa mayaṃ pabbajitā, addhā so eso’’ti dassaneneva niṭṭhaṃ gantvā diṭṭhaṭṭhānato paṭṭhāya onatā vandamānā āgamma satthāraṃ vandiṃsu. Rājā gopphakesu gahetvā satthāraṃ vanditvā ekamantaṃ nisīdi saddhiṃ amaccasahassena. Satthā tesaṃ dhammaṃ kathesi. Desanāpariyosāne sabbe arahatte patiṭṭhāya satthāraṃ pabbajjaṃ yāciṃsu. Satthā ‘‘pubbe ime cīvaradānassa dinnattā attano cīvarāni gahetvāva āgatā’’ti suvaṇṇavaṇṇaṃ hatthaṃ pasāretvā, ‘‘etha bhikkhavo svākkhāto dhammo, caratha brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti āha. Sāva tesaṃ āyasmantānaṃ pabbajjā ca upasampadā ca ahosi, vassasaṭṭhikattherā viya satthāraṃ parivārayiṃsu.
அனோஜாபி தே³வீ ரத²ஸஹஸ்ஸபரிவாரா க³ங்கா³தீரங் பத்வா ரஞ்ஞோ அத்தா²ய ஆப⁴தங் நாவங் வா உளும்பங் வா அதி³ஸ்வா அத்தனோ ப்³யத்ததாய சிந்தேஸி – ‘‘ராஜா ஸச்சகிரியங் கத்வா க³தோ ப⁴விஸ்ஸதி, ஸோ பன ஸத்தா² ந கேவலங் தேஸங்யேவ அத்தா²ய நிப்³ப³த்தோ, ஸசே ஸோ ஸத்தா² ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴, அம்ஹாகங் ரதா² மா உத³கே நிமுஜ்ஜிங்ஸூ’’தி உத³கபிட்டே² ரதே² பக்க²ந்தா³பேஸி. ரதா²னங் நேமிவட்டிமத்தம்பி ந தேமி. து³தியததியனதீ³பி தேனேவ ஸச்சகாரேன உத்தரமானாயேவ நிக்³ரோத⁴ருக்க²மூலே ஸத்தா²ரங் அத்³த³ஸ. ஸத்தா² ‘‘இமாஸங் அத்தனோ ஸாமிகே பஸ்ஸந்தீனங் ச²ந்த³ராகோ³ உப்பஜ்ஜித்வா மக்³க³ப²லானங் அந்தராயங் கரெய்ய, ஸோ ஏவங் காதுங் ந ஸக்கி²ஸ்ஸதீ’’தி யதா² அஞ்ஞமஞ்ஞே ந பஸ்ஸந்தி, ததா² அகாஸி. தா ஸப்³பா³பி தித்த²தோ உத்தரித்வா த³ஸப³லங் வந்தி³த்வா நிஸீதி³ங்ஸு. ஸத்தா² தாஸங் த⁴ம்மங் கதே²ஸி, தே³ஸனாபரியோஸானே ஸப்³பா³பி ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ய அஞ்ஞமஞ்ஞே பஸ்ஸிங்ஸு. ஸத்தா² ‘‘உப்பலவண்ணா ஆக³ச்ச²தூ’’தி சிந்தேஸி. தே²ரீ ஆக³ந்த்வா ஸப்³பா³ பப்³பா³ஜெத்வா ஆதா³ய பி⁴க்கு²னீனங் உபஸ்ஸயங் க³தா. ஸத்தா² பி⁴க்கு²ஸஹஸ்ஸங் க³ஹெத்வா ஆகாஸேன ஜேதவனங் அக³மாஸி. இமங் ஸந்தா⁴யேதங் வுத்தங் – ‘‘மஹாகப்பினோதி ஏவங் நாமகோ அபி⁴ஞ்ஞாப³லப்பத்தோ அஸீதிமஹாஸாவகானங் அப்³ப⁴ந்தரோ மஹாதே²ரோ’’தி.
Anojāpi devī rathasahassaparivārā gaṅgātīraṃ patvā rañño atthāya ābhataṃ nāvaṃ vā uḷumpaṃ vā adisvā attano byattatāya cintesi – ‘‘rājā saccakiriyaṃ katvā gato bhavissati, so pana satthā na kevalaṃ tesaṃyeva atthāya nibbatto, sace so satthā sammāsambuddho, amhākaṃ rathā mā udake nimujjiṃsū’’ti udakapiṭṭhe rathe pakkhandāpesi. Rathānaṃ nemivaṭṭimattampi na temi. Dutiyatatiyanadīpi teneva saccakārena uttaramānāyeva nigrodharukkhamūle satthāraṃ addasa. Satthā ‘‘imāsaṃ attano sāmike passantīnaṃ chandarāgo uppajjitvā maggaphalānaṃ antarāyaṃ kareyya, so evaṃ kātuṃ na sakkhissatī’’ti yathā aññamaññe na passanti, tathā akāsi. Tā sabbāpi titthato uttaritvā dasabalaṃ vanditvā nisīdiṃsu. Satthā tāsaṃ dhammaṃ kathesi, desanāpariyosāne sabbāpi sotāpattiphale patiṭṭhāya aññamaññe passiṃsu. Satthā ‘‘uppalavaṇṇā āgacchatū’’ti cintesi. Therī āgantvā sabbā pabbājetvā ādāya bhikkhunīnaṃ upassayaṃ gatā. Satthā bhikkhusahassaṃ gahetvā ākāsena jetavanaṃ agamāsi. Imaṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ – ‘‘mahākappinoti evaṃ nāmako abhiññābalappatto asītimahāsāvakānaṃ abbhantaro mahāthero’’ti.
ஜனேதஸ்மிந்தி ஜனிதே பஜாயாதி அத்தோ². யே கொ³த்தபடிஸாரினோதி யே ‘‘மயங் வாஸெட்டா² கோ³தமா’’தி கொ³த்தங் படிஸரந்தி படிஜானந்தி, தேஸங் க²த்தியோ ஸெட்டோ²தி அத்தோ². விஜ்ஜாசரணஸம்பன்னோதி அட்ட²ஹி விஜ்ஜாஹி சேவ பன்னரஸத⁴ம்மபே⁴தே³ன சரணேன ச ஸமன்னாக³தோ. தபதீதி விரோசதி. ஜா²யீ தபதி ப்³ராஹ்மணோதி கீ²ணாஸவப்³ராஹ்மணோ து³விதே⁴ன ஜா²னேன ஜா²யமானோ தபதி விரோசதி. தஸ்மிங் பன க²ணே காலுதா³யித்தே²ரோ து³விதே⁴ன ஜா²னேன ஜா²யமானோ அவிதூ³ரே நிஸின்னோ ஹோதி. பு³த்³தோ⁴ தபதீதி ஸப்³ப³ஞ்ஞுபு³த்³தோ⁴ விரோசதி. ஸப்³ப³மங்க³லகா³தா² கிரேஸா. பா⁴திகராஜா கிர ஏகங் பூஜங் காரெத்வா ஆசரியகங் ஆஹ – ‘‘தீஹி ரதனேஹி அமுத்தங் ஏகங் ஜயமங்க³லங் வத³தா²’’தி. ஸோ தேபிடகங் பு³த்³த⁴வசனங் ஸம்மஸித்வா இமங் கா³த²ங் வத³ந்தோ ‘‘தி³வா தபதி ஆதி³ச்சோ’’தி வத்வா அத்த²ங்க³மெந்தஸ்ஸ ஸூரியஸ்ஸ அஞ்ஜலிங் பக்³க³ண்ஹி. ‘‘ரத்திமாபா⁴தி சந்தி³மா’’தி, உட்ட²ஹந்தஸ்ஸ சந்த³ஸ்ஸ அஞ்ஜலிங் பக்³க³ண்ஹி. ‘‘ஸன்னத்³தோ⁴ க²த்தியோ தபதீ’’தி ரஞ்ஞோ அஞ்ஜலிங் பக்³க³ண்ஹி. ‘‘ஜா²யீ தபதி ப்³ராஹ்மணோ’’தி பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ அஞ்ஜலிங் பக்³க³ண்ஹி. ‘‘பு³த்³தோ⁴ தபதி தேஜஸா’’தி வத்வா பன மஹாசேதியஸ்ஸ அஞ்ஜலிங் பக்³க³ண்ஹி. அத² நங் ராஜா ‘‘மா ஹத்த²ங் ஓதாரேஹீ’’தி உக்கி²த்தஸ்மிங்யேவ ஹத்தே² ஸஹஸ்ஸங் ட²பேஸி. ஏகாத³ஸமங்.
Janetasminti janite pajāyāti attho. Ye gottapaṭisārinoti ye ‘‘mayaṃ vāseṭṭhā gotamā’’ti gottaṃ paṭisaranti paṭijānanti, tesaṃ khattiyo seṭṭhoti attho. Vijjācaraṇasampannoti aṭṭhahi vijjāhi ceva pannarasadhammabhedena caraṇena ca samannāgato. Tapatīti virocati. Jhāyī tapati brāhmaṇoti khīṇāsavabrāhmaṇo duvidhena jhānena jhāyamāno tapati virocati. Tasmiṃ pana khaṇe kāludāyitthero duvidhena jhānena jhāyamāno avidūre nisinno hoti. Buddho tapatīti sabbaññubuddho virocati. Sabbamaṅgalagāthā kiresā. Bhātikarājā kira ekaṃ pūjaṃ kāretvā ācariyakaṃ āha – ‘‘tīhi ratanehi amuttaṃ ekaṃ jayamaṅgalaṃ vadathā’’ti. So tepiṭakaṃ buddhavacanaṃ sammasitvā imaṃ gāthaṃ vadanto ‘‘divā tapati ādicco’’ti vatvā atthaṅgamentassa sūriyassa añjaliṃ paggaṇhi. ‘‘Rattimābhāti candimā’’ti, uṭṭhahantassa candassa añjaliṃ paggaṇhi. ‘‘Sannaddho khattiyo tapatī’’ti rañño añjaliṃ paggaṇhi. ‘‘Jhāyī tapati brāhmaṇo’’ti bhikkhusaṅghassa añjaliṃ paggaṇhi. ‘‘Buddho tapati tejasā’’ti vatvā pana mahācetiyassa añjaliṃ paggaṇhi. Atha naṃ rājā ‘‘mā hatthaṃ otārehī’’ti ukkhittasmiṃyeva hatthe sahassaṃ ṭhapesi. Ekādasamaṃ.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய • Saṃyuttanikāya / 11. மஹாகப்பினஸுத்தங் • 11. Mahākappinasuttaṃ
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ஸங்யுத்தனிகாய (டீகா) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 11. மஹாகப்பினஸுத்தவண்ணனா • 11. Mahākappinasuttavaṇṇanā