| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೧೧. ಮಹಾಕಪ್ಪಿನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
11. Mahākappinasuttavaṇṇanā
೨೪೫. ಮಹಾಕಪ್ಪಿನೋತಿ ಪೂಜಾವಚನಮೇತಂ ಯಥಾ ‘‘ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ’’ತಿ। ತಥಾರೂಪನ್ತಿ ‘‘ಬುದ್ಧೋ ಧಮ್ಮೋ’’ತಿಆದಿಕಂ ಗುಣವಿಸೇಸವನ್ತಪಟಿಬದ್ಧಂ। ಸಾಸನನ್ತಿ ದೇಸನ್ತರತೋ ಆಗತವಚನಂ। ಜಙ್ಘವಾಣಿಜಾತಿ ಜಙ್ಘಚಾರಿನೋ ವಾಣಿಜಾ। ಕಿಞ್ಚಿ ಸಾಸನನ್ತಿ ಅಪುಬ್ಬಪವತ್ತಿದೀಪಕಂ ಕಿಞ್ಚಿ ವಚನನ್ತಿ ಪುಚ್ಛಿ। ಪೀತಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿ ಯಥಾ ತಂ ಸುಚಿರಂ ಕತಾಭಿನೀಹಾರತಾಯ ಪರಿಪಕ್ಕಞಾಣಸ್ಸ। ಅಪರಿಮಾಣಂ ಗುಣಸ್ಸ ಅಪರಿಮಾಣತೋ ಸಬ್ಬಞ್ಞುಗುಣಪರಿದೀಪನತೋ, ಸೇಸರತನದ್ವಯೇ ನಿಯ್ಯಾನಿಕಭಾವದೀಪನತೋ ದಿಟ್ಠಿಸೀಲಸಾಮಞ್ಞೇನ ಸಂಹತಭಾವದೀಪನತೋತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಯಥಾನುಸಿಟ್ಠಂ ಪಟಿಪಜ್ಜಮಾನೇ ಅಪಾಯದುಕ್ಖತೋ ಸಂಸಾರದುಕ್ಖತೋ ಚ ಅಪತನ್ತೇ ಧಾರೇತೀತಿ ಧಮ್ಮೋ। ಸುಪರಿಸುದ್ಧದಿಟ್ಠಿಸೀಲಸಾಮಞ್ಞೇನ ಸಂಹತೋತಿ ಸಙ್ಘೋತಿ। ರತನತ್ಥೋ ಪನ ತಿಣ್ಣಮ್ಪಿ ಸದಿಸೋ ಏವಾತಿ।
245.Mahākappinoti pūjāvacanametaṃ yathā ‘‘mahāmoggallāno’’ti. Tathārūpanti ‘‘buddho dhammo’’tiādikaṃ guṇavisesavantapaṭibaddhaṃ. Sāsananti desantarato āgatavacanaṃ. Jaṅghavāṇijāti jaṅghacārino vāṇijā. Kiñci sāsananti apubbapavattidīpakaṃ kiñci vacananti pucchi. Pīti uppajji yathā taṃ suciraṃ katābhinīhāratāya paripakkañāṇassa. Aparimāṇaṃ guṇassa aparimāṇato sabbaññuguṇaparidīpanato, sesaratanadvaye niyyānikabhāvadīpanato diṭṭhisīlasāmaññena saṃhatabhāvadīpanatoti vattabbaṃ. Yathānusiṭṭhaṃ paṭipajjamāne apāyadukkhato saṃsāradukkhato ca apatante dhāretīti dhammo. Suparisuddhadiṭṭhisīlasāmaññena saṃhatoti saṅghoti. Ratanattho pana tiṇṇampi sadiso evāti.
ನವಸತಸಹಸ್ಸಾನಿ ಅದಾಸಿ ದೇವೀ। ತುಮ್ಹೇತಿ ರಾಜಿನಿಂ ಗಾರವೇನ ಬಹುವಚನೇನ ವದತಿ। ರಾಗೋತಿ ಅನುಗಚ್ಛನ್ತರಾಗೋ।
Navasatasahassāni adāsi devī. Tumheti rājiniṃ gāravena bahuvacanena vadati. Rāgoti anugacchantarāgo.
ಜನಿತೇತಿ ಕಮ್ಮಕಿಲೇಸೇಹಿ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತೇ। ಕಮ್ಮಕಿಲೇಸೇಹಿ ಪಜಾತತ್ತಾ ಪಜಾತಿ ಪಜಾಸದ್ದೋ ಜನಿತಸದ್ದೇನ ಸಮಾನತ್ಥೋತಿ ಆಹ – ‘‘ಜನಿತೇ, ಪಜಾಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ’’ತಿ। ಅಟ್ಠಹಿ ವಿಜ್ಜಾಹೀತಿ ಅಮ್ಬಟ್ಠಸುತ್ತೇ (ದೀ॰ ನಿ॰ ೧.೨೭೮) ಆಗತನಯೇನ। ತತ್ಥ ಹಿ ವಿಪಸ್ಸನಾಞಾಣಮನೋಮಯಿದ್ಧೀಹಿ ಸಹ ಛ ಅಭಿಞ್ಞಾ ‘‘ಅಟ್ಠ ವಿಜ್ಜಾ’’ತಿ ಆಗತಾ । ತಪತಿ ಪಟಿಪಕ್ಖವಿಧಮನೇನ ವಿಜ್ಜೋತತಿ, ತಂ ಸೂರಿಯಸ್ಸ ವಿರೋಚನನ್ತಿ ಆಹ – ‘‘ತಪತೀತಿ ವಿರೋಚತೀ’’ತಿ। ಝಾನಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತೇನ ಚಿತ್ತೇನ ವಿಪಸ್ಸನಂ ವಡ್ಢೇತ್ವಾ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ನಿಸಿನ್ನೋತಿ ಆಹ – ‘‘ದುವಿಧೇನ ಝಾನೇನ ಝಾಯಮಾನೋ’’ತಿ। ಸಬ್ಬಮಙ್ಗಲಗಾಥಾತಿ ಸಬ್ಬಮಙ್ಗಲಾವಿರೋಧೀ ಗಾಥಾತಿ ವದನ್ತಿ। ತಥಾ ಹಿ ವದನ್ತಿ –
Janiteti kammakilesehi nibbattite. Kammakilesehi pajātattā pajāti pajāsaddo janitasaddena samānatthoti āha – ‘‘janite, pajāyāti attho’’ti. Aṭṭhahi vijjāhīti ambaṭṭhasutte (dī. ni. 1.278) āgatanayena. Tattha hi vipassanāñāṇamanomayiddhīhi saha cha abhiññā ‘‘aṭṭha vijjā’’ti āgatā . Tapati paṭipakkhavidhamanena vijjotati, taṃ sūriyassa virocananti āha – ‘‘tapatīti virocatī’’ti. Jhānaṃ samāpajjitvā samāhitena cittena vipassanaṃ vaḍḍhetvā phalasamāpattiṃ samāpajjitvā nisinnoti āha – ‘‘duvidhena jhānena jhāyamāno’’ti. Sabbamaṅgalagāthāti sabbamaṅgalāvirodhī gāthāti vadanti. Tathā hi vadanti –
‘‘ಮಙ್ಗಲಂ ಭಗವಾ ಬುದ್ಧೋ, ಧಮ್ಮೋ ಸಙ್ಘೋ ಚ ಮಙ್ಗಲಂ।
‘‘Maṅgalaṃ bhagavā buddho, dhammo saṅgho ca maṅgalaṃ;
ಸಬ್ಬೇಸಮ್ಪಿ ಚ ಸತ್ತಾನಂ, ಸ ಪುಞ್ಞವಿತಮಙ್ಗಲ’’ನ್ತಿ॥
Sabbesampi ca sattānaṃ, sa puññavitamaṅgala’’nti.
ಪೂಜಂ ಕಾರೇತ್ವಾ ಏಕಂ ಅಗಾರಿಕಧಮ್ಮಕಥಿಕಂ ಉಪಾಸಕಂ ಆಹ। ಏತ್ಥ ಚ ‘‘ಝಾಯೀ ತಪತೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಆರಮ್ಮಣೂಪನಿಜ್ಝಾನಾನಂ ಗಹಿತತ್ತಾ ಧಮ್ಮರತನಂ ಗಹಿತಮೇವ। ‘‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಸಙ್ಘರತನಂ ಗಹಿತಮೇವ। ಬುದ್ಧರತನಂ ಪನ ಸರೂಪೇನೇವ ಗಹಿತನ್ತಿ।
Pūjaṃ kāretvā ekaṃ agārikadhammakathikaṃ upāsakaṃ āha. Ettha ca ‘‘jhāyī tapatī’’ti iminā ārammaṇūpanijjhānānaṃ gahitattā dhammaratanaṃ gahitameva. ‘‘Brāhmaṇo’’ti iminā saṅgharatanaṃ gahitameva. Buddharatanaṃ pana sarūpeneva gahitanti.
ಮಹಾಕಪ್ಪಿನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Mahākappinasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧೧. ಮಹಾಕಪ್ಪಿನಸುತ್ತಂ • 11. Mahākappinasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧೧. ಮಹಾಕಪ್ಪಿನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 11. Mahākappinasuttavaṇṇanā
