Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အပဒာနပာဠိ • Apadānapāḷi |
၃. မဟာကပ္ပိနတ္ထေရအပဒာနံ
3. Mahākappinattheraapadānaṃ
၆၆.
66.
‘‘ပဒုမုတ္တရော နာမ ဇိနော၊ သဗ္ဗဓမ္မာန ပာရဂူ။
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammāna pāragū;
၆၇.
67.
‘‘ဝစနာဘာယ ဗောဓေတိ၊ ဝေနေယ္ယပဒုမာနိ သော။
‘‘Vacanābhāya bodheti, veneyyapadumāni so;
ကိလေသပင္ကံ သောသေတိ၊ မတိရံသီဟိ နာယကော။
Kilesapaṅkaṃ soseti, matiraṃsīhi nāyako.
၆၈.
68.
သစ္စတ္ထာဘံ ပကာသေတိ, ရတနံဝ ဒိဝာကရော။
Saccatthābhaṃ pakāseti, ratanaṃva divākaro.
၆၉.
69.
‘‘ဂုဏာနံ အာယတိဘူတော၊ ရတနာနံဝ သာဂရော။
‘‘Guṇānaṃ āyatibhūto, ratanānaṃva sāgaro;
ပဇ္ဇုန္နောရိဝ ဘူတာနိ၊ ဓမ္မမေဃေန ဝသ္သတိ။
Pajjunnoriva bhūtāni, dhammameghena vassati.
၇၀.
70.
‘‘အက္ခဒသ္သော တဒာ အာသိံ၊ နဂရေ ဟံသသဝ္ဟယေ။
‘‘Akkhadasso tadā āsiṃ, nagare haṃsasavhaye;
ဥပေစ္စ ဓမ္မမသ္သောသိံ၊ ဇလဇုတ္တမနာမိနော။
Upecca dhammamassosiṃ, jalajuttamanāmino.
၇၁.
71.
‘‘ဩဝာဒကသ္သ ဘိက္ခူနံ၊ သာဝကသ္သ ကတာဝိနော။
‘‘Ovādakassa bhikkhūnaṃ, sāvakassa katāvino;
၇၂.
72.
‘‘သုတ္ဝာ ပတီတော သုမနော၊ နိမန္တေတ္ဝာ တထာဂတံ။
‘‘Sutvā patīto sumano, nimantetvā tathāgataṃ;
သသိသ္သံ ဘောဇယိတ္ဝာန၊ တံ ဌာနမဘိပတ္ထယိံ။
Sasissaṃ bhojayitvāna, taṃ ṭhānamabhipatthayiṃ.
၇၃.
73.
ပသ္သထေတံ မဟာမတ္တံ၊ ဝိနိစ္ဆယဝိသာရဒံ။
Passathetaṃ mahāmattaṃ, vinicchayavisāradaṃ.
၇၄.
74.
‘‘ပတိတံ ပာဒမူလေ မေ၊ သမုဂ္ဂတတနူရုဟံ။
‘‘Patitaṃ pādamūle me, samuggatatanūruhaṃ;
ဇီမူတဝဏ္ဏံ ပီဏံသံ၊ ပသန္နနယနာနနံ။
Jīmūtavaṇṇaṃ pīṇaṃsaṃ, pasannanayanānanaṃ.
၇၅.
75.
‘‘ပရိဝာရေန မဟတာ၊ ရာဇယုတ္တံ မဟာယသံ။
‘‘Parivārena mahatā, rājayuttaṃ mahāyasaṃ;
ဧသော ကတာဝိနော ဌာနံ၊ ပတ္ထေတိ မုဒိတာသယော။
Eso katāvino ṭhānaṃ, pattheti muditāsayo.
၇၆.
76.
ကပ္ပသတသဟသ္သာနိ၊ နုပပဇ္ဇတိ ဒုဂ္ဂတိံ။
Kappasatasahassāni, nupapajjati duggatiṃ.
၇၇.
77.
‘‘‘ဒေဝေသု ဒေဝသောဘဂ္ဂံ၊ မနုသ္သေသု မဟန္တတံ။
‘‘‘Devesu devasobhaggaṃ, manussesu mahantataṃ;
၇၈.
78.
‘‘‘သတသဟသ္သိတော ကပ္ပေ၊ ဩက္ကာကကုလသမ္ဘဝော။
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
ဂောတမော နာမ ဂောတ္တေန၊ သတ္ထာ လောကေ ဘဝိသ္သတိ။
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
၇၉.
79.
‘‘‘တသ္သ ဓမ္မေသု ဒာယာဒော၊ ဩရသော ဓမ္မနိမ္မိတော။
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
ကပ္ပိနော နာမ နာမေန၊ ဟေသ္သတိ သတ္ထု သာဝကော’။
Kappino nāma nāmena, hessati satthu sāvako’.
၈၀.
80.
‘‘တတောဟံ သုကတံ ကာရံ၊ ကတ္ဝာန ဇိနသာသနေ။
‘‘Tatohaṃ sukataṃ kāraṃ, katvāna jinasāsane;
ဇဟိတ္ဝာ မာနုသံ ဒေဟံ၊ တုသိတံ အဂမာသဟံ။
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tusitaṃ agamāsahaṃ.
၈၁.
81.
‘‘ဒေဝမာနုသရဇ္ဇာနိ၊ သတသော အနုသာသိယ။
‘‘Devamānusarajjāni, sataso anusāsiya;
ဗာရာဏသိယမာသန္နေ၊ ဇာတော ကေနိယဇာတိယံ။
Bārāṇasiyamāsanne, jāto keniyajātiyaṃ.
၈၂.
82.
ပဉ္စ ပစ္စေကဗုဒ္ဓာနံ၊ သတာနိ သမုပဋ္ဌဟိံ။
Pañca paccekabuddhānaṃ, satāni samupaṭṭhahiṃ.
၈၃.
83.
‘‘တေမာသံ ဘောဇယိတ္ဝာန၊ ပစ္ဆာဒမ္ဟ တိစီဝရံ။
‘‘Temāsaṃ bhojayitvāna, pacchādamha ticīvaraṃ;
တတော စုတာ မယံ သဗ္ဗေ၊ အဟုမ္ဟ တိဒသူပဂာ။
Tato cutā mayaṃ sabbe, ahumha tidasūpagā.
၈၄.
84.
‘‘ပုနော သဗ္ဗေ မနုသ္သတ္တံ၊ အဂမိမ္ဟ တတော စုတာ။
‘‘Puno sabbe manussattaṃ, agamimha tato cutā;
ကုက္ကုဋမ္ဟိ ပုရေ ဇာတာ၊ ဟိမဝန္တသ္သ ပသ္သတော။
Kukkuṭamhi pure jātā, himavantassa passato.
၈၅.
85.
‘‘ကပ္ပိနော နာမဟံ အာသိံ၊ ရာဇပုတ္တော မဟာယသော။
‘‘Kappino nāmahaṃ āsiṃ, rājaputto mahāyaso;
သေသာမစ္စကုလေ ဇာတာ၊ မမေဝ ပရိဝာရယုံ။
Sesāmaccakule jātā, mameva parivārayuṃ.
၈၆.
86.
‘‘မဟာရဇ္ဇသုခံ ပတ္တော၊ သဗ္ဗကာမသမိဒ္ဓိမာ။
‘‘Mahārajjasukhaṃ patto, sabbakāmasamiddhimā;
ဝာဏိဇေဟိ သမက္ခာတံ၊ ဗုဒ္ဓုပ္ပာဒမဟံ သုဏိံ။
Vāṇijehi samakkhātaṃ, buddhuppādamahaṃ suṇiṃ.
၈၇.
87.
‘‘‘ဗုဒ္ဓော လောကေ သမုပ္ပန္နော၊ အသမော ဧကပုဂ္ဂလော။
‘‘‘Buddho loke samuppanno, asamo ekapuggalo;
သော ပကာသေတိ သဒ္ဓမ္မံ၊ အမတံ သုခမုတ္တမံ။
So pakāseti saddhammaṃ, amataṃ sukhamuttamaṃ.
၈၈.
88.
‘‘‘သုယုတ္တာ တသ္သ သိသ္သာ စ၊ သုမုတ္တာ စ အနာသဝာ’။
‘‘‘Suyuttā tassa sissā ca, sumuttā ca anāsavā’;
‘‘သုတ္ဝာ နေသံ သုဝစနံ၊ သက္ကရိတ္ဝာန ဝာဏိဇေ။
‘‘Sutvā nesaṃ suvacanaṃ, sakkaritvāna vāṇije.
၈၉.
89.
‘‘ပဟာယ ရဇ္ဇံ သာမစ္စော၊ နိက္ခမိံ ဗုဒ္ဓမာမကော။
‘‘Pahāya rajjaṃ sāmacco, nikkhamiṃ buddhamāmako;
နဒိံ ဒိသ္ဝာ မဟာစန္ဒံ၊ ပူရိတံ သမတိတ္တိကံ။
Nadiṃ disvā mahācandaṃ, pūritaṃ samatittikaṃ.
၉၀.
90.
‘‘အပ္ပတိဋ္ဌံ အနာလမ္ဗံ၊ ဒုတ္တရံ သီဃဝာဟိနိံ။
‘‘Appatiṭṭhaṃ anālambaṃ, duttaraṃ sīghavāhiniṃ;
ဂုဏံ သရိတ္ဝာ ဗုဒ္ဓသ္သ၊ သောတ္ထိနာ သမတိက္ကမိံ။
Guṇaṃ saritvā buddhassa, sotthinā samatikkamiṃ.
၉၁.
91.
‘‘‘ဘဝသောတံ သစေ ဗုဒ္ဓော၊ တိဏ္ဏော လောကန္တဂူ ဝိဒူ 15။
‘‘‘Bhavasotaṃ sace buddho, tiṇṇo lokantagū vidū 16;
ဧတေန သစ္စဝဇ္ဇေန၊ ဂမနံ မေ သမိဇ္ဈတု။
Etena saccavajjena, gamanaṃ me samijjhatu.
၉၂.
92.
‘‘‘ယဒိ သန္တိဂမော မဂ္ဂော၊ မောက္ခော စစ္စန္တိကံ 17 သုခံ။
‘‘‘Yadi santigamo maggo, mokkho caccantikaṃ 18 sukhaṃ;
ဧတေန သစ္စဝဇ္ဇေန၊ ဂမနံ မေ သမိဇ္ဈတု။
Etena saccavajjena, gamanaṃ me samijjhatu.
၉၃.
93.
‘‘‘သင္ဃော စေ တိဏ္ဏကန္တာရော၊ ပုညက္ခေတ္တော အနုတ္တရော။
‘‘‘Saṅgho ce tiṇṇakantāro, puññakkhetto anuttaro;
ဧတေန သစ္စဝဇ္ဇေန၊ ဂမနံ မေ သမိဇ္ဈတု’။
Etena saccavajjena, gamanaṃ me samijjhatu’.
၉၄.
94.
‘‘သဟ ကတေ သစ္စဝရေ၊ မဂ္ဂာ အပဂတံ ဇလံ။
‘‘Saha kate saccavare, maggā apagataṃ jalaṃ;
တတော သုခေန ဥတ္တိဏ္ဏော၊ နဒီတီရေ မနောရမေ။
Tato sukhena uttiṇṇo, nadītīre manorame.
၉၅.
95.
‘‘နိသိန္နံ အဒ္ဒသံ ဗုဒ္ဓံ၊ ဥဒေန္တံဝ ပဘင္ကရံ။
‘‘Nisinnaṃ addasaṃ buddhaṃ, udentaṃva pabhaṅkaraṃ;
ဇလန္တံ ဟေမသေလံဝ၊ ဒီပရုက္ခံဝ ဇောတိတံ။
Jalantaṃ hemaselaṃva, dīparukkhaṃva jotitaṃ.
၉၆.
96.
‘‘သသိံဝ တာရာသဟိတံ၊ သာဝကေဟိ ပုရက္ခတံ။
‘‘Sasiṃva tārāsahitaṃ, sāvakehi purakkhataṃ;
၉၇.
97.
‘‘ဝန္ဒိတ္ဝာန သဟာမစ္စော၊ ဧကမန္တမုပာဝိသိံ။
‘‘Vanditvāna sahāmacco, ekamantamupāvisiṃ;
၉၈.
98.
‘‘သုတ္ဝာန ဓမ္မံ ဝိမလံ၊ အဝောစုမ္ဟ မယံ ဇိနံ။
‘‘Sutvāna dhammaṃ vimalaṃ, avocumha mayaṃ jinaṃ;
၉၉.
99.
‘‘‘သ္ဝက္ခာတော ဘိက္ခဝေ ဓမ္မော၊ ဒုက္ခန္တကရဏာယ ဝော။
‘‘‘Svakkhāto bhikkhave dhammo, dukkhantakaraṇāya vo;
စရထ ဗ္ရဟ္မစရိယံ’၊ ဣစ္စာဟ မုနိသတ္တမော။
Caratha brahmacariyaṃ’, iccāha munisattamo.
၁၀၀.
100.
‘‘သဟ ဝာစာယ သဗ္ဗေပိ၊ ဘိက္ခုဝေသဓရာ မယံ။
‘‘Saha vācāya sabbepi, bhikkhuvesadharā mayaṃ;
အဟုမ္ဟ ဥပသမ္ပန္နာ၊ သောတာပန္နာ စ သာသနေ။
Ahumha upasampannā, sotāpannā ca sāsane.
၁၀၁.
101.
‘‘တတော ဇေတဝနံ ဂန္တ္ဝာ၊ အနုသာသိ ဝိနာယကော။
‘‘Tato jetavanaṃ gantvā, anusāsi vināyako;
အနုသိဋ္ဌော ဇိနေနာဟံ၊ အရဟတ္တမပာပုဏိံ။
Anusiṭṭho jinenāhaṃ, arahattamapāpuṇiṃ.
၁၀၂.
102.
မမာနုသာသနကရာ၊ တေပိ အာသုံ အနာသဝာ။
Mamānusāsanakarā, tepi āsuṃ anāsavā.
၁၀၃.
103.
‘‘ဇိနော တသ္မိံ ဂုဏေ တုဋ္ဌော၊ ဧတဒဂ္ဂေ ဌပေသိ မံ။
‘‘Jino tasmiṃ guṇe tuṭṭho, etadagge ṭhapesi maṃ;
ဘိက္ခုဩဝာဒကာနဂ္ဂော၊ ကပ္ပိနောတိ မဟာဇနေ။
Bhikkhuovādakānaggo, kappinoti mahājane.
၁၀၄.
104.
‘‘သတသဟသ္သေ ကတံ ကမ္မံ၊ ဖလံ ဒသ္သေသိ မေ ဣဓ။
‘‘Satasahasse kataṃ kammaṃ, phalaṃ dassesi me idha;
၁၀၅.
105.
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယ္ဟံ။ပေ.။ ဝိဟရာမိ အနာသဝော။
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
၁၀၆.
106.
‘‘သ္ဝာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ.။ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ။
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
၁၀၇.
107.
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒာ စတသ္သော။ပေ.။ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ’’။
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ မဟာကပ္ပိနော ထေရော ဣမာ ဂာထာယော
Itthaṃ sudaṃ āyasmā mahākappino thero imā gāthāyo
အဘာသိတ္ထာတိ။
Abhāsitthāti.
မဟာကပ္ပိနတ္ထေရသ္သာပဒာနံ တတိယံ။
Mahākappinattherassāpadānaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / အပဒာန-အဋ္ဌကထာ • Apadāna-aṭṭhakathā / ၃. မဟာကပ္ပိနတ္ထေရအပဒာနဝဏ္ဏနာ • 3. Mahākappinattheraapadānavaṇṇanā