Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi |
೭೦. ಮಹಾಕಪ್ಪಿನವತ್ಥು
70. Mahākappinavatthu
೧೩೭. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಪ್ಪಿನೋ ರಾಜಗಹೇ ವಿಹರತಿ ಮದ್ದಕುಚ್ಛಿಮ್ಹಿ ಮಿಗದಾಯೇ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಮಹಾಕಪ್ಪಿನಸ್ಸ ರಹೋಗತಸ್ಸ ಪಟಿಸಲ್ಲೀನಸ್ಸ ಏವಂ ಚೇತಸೋ ಪರಿವಿತಕ್ಕೋ ಉದಪಾದಿ – ‘‘ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಂ ವಾಹಂ ಉಪೋಸಥಂ ನ ವಾ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಂ, ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಂ ವಾಹಂ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಂ ನ ವಾ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಂ, ಅಥ ಖ್ವಾಹಂ ವಿಸುದ್ಧೋ ಪರಮಾಯ ವಿಸುದ್ಧಿಯಾ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮತೋ ಮಹಾಕಪ್ಪಿನಸ್ಸ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ – ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಬಲವಾ ಪುರಿಸೋ ಸಮಿಞ್ಜಿತಂ ವಾ ಬಾಹಂ ಪಸಾರೇಯ್ಯ, ಪಸಾರಿತಂ ವಾ ಬಾಹಂ ಸಮಿಞ್ಜೇಯ್ಯ, ಏವಮೇವ – ಗಿಜ್ಝಕೂಟೇ ಪಬ್ಬತೇ ಅನ್ತರಹಿತೋ ಮದ್ದಕುಚ್ಛಿಮ್ಹಿ ಮಿಗದಾಯೇ ಆಯಸ್ಮತೋ ಮಹಾಕಪ್ಪಿನಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೇ ಪಾತುರಹೋಸಿ। ನಿಸೀದಿ ಭಗವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ। ಆಯಸ್ಮಾಪಿ ಖೋ ಮಹಾಕಪ್ಪಿನೋ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಮಹಾಕಪ್ಪಿನಂ ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ – ‘‘ನನು ತೇ, ಕಪ್ಪಿನ, ರಹೋಗತಸ್ಸ ಪಟಿಸಲ್ಲೀನಸ್ಸ ಏವಂ ಚೇತಸೋ ಪರಿವಿತಕ್ಕೋ ಉದಪಾದಿ – ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಂ ವಾಹಂ ಉಪೋಸಥಂ ನ ವಾ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಂ, ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಂ ವಾಹಂ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಂ ನ ವಾ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಂ, ಅಥ ಖ್ವಾಹಂ ವಿಸುದ್ಧೋ ಪರಮಾಯ ವಿಸುದ್ಧಿಯಾ’’ತಿ? ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ತುಮ್ಹೇ ಚೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉಪೋಸಥಂ ನ ಸಕ್ಕರಿಸ್ಸಥ ನ ಗರುಕರಿಸ್ಸಥ 1 ನ ಮಾನೇಸ್ಸಥ ನ ಪೂಜೇಸ್ಸಥ, ಅಥ ಕೋ ಚರಹಿ ಉಪೋಸಥಂ ಸಕ್ಕರಿಸ್ಸತಿ ಗರುಕರಿಸ್ಸತಿ ಮಾನೇಸ್ಸತಿ ಪೂಜೇಸ್ಸತಿ? ಗಚ್ಛ ತ್ವಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉಪೋಸಥಂ, ಮಾ ನೋ ಅಗಮಾಸಿ। ಗಚ್ಛ ತ್ವಂ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಂ, ಮಾ ನೋ ಅಗಮಾಸೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಪ್ಪಿನೋ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಮಹಾಕಪ್ಪಿನಂ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ ಸಮುತ್ತೇಜೇತ್ವಾ ಸಮ್ಪಹಂಸೇತ್ವಾ – ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಬಲವಾ ಪುರಿಸೋ ಸಮಿಞ್ಜಿತಂ ವಾ ಬಾಹಂ ಪಸಾರೇಯ್ಯ, ಪಸಾರಿತಂ ವಾ ಬಾಹಂ ಸಮಿಞ್ಜೇಯ್ಯ, ಏವಮೇವ – ಮದ್ದಕುಚ್ಛಿಮ್ಹಿ ಮಿಗದಾಯೇ ಆಯಸ್ಮತೋ ಮಹಾಕಪ್ಪಿನಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೇ ಅನ್ತರಹಿತೋ ಗಿಜ್ಝಕೂಟೇ ಪಬ್ಬತೇ ಪಾತುರಹೋಸಿ।
137. Tena kho pana samayena āyasmā mahākappino rājagahe viharati maddakucchimhi migadāye. Atha kho āyasmato mahākappinassa rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘gaccheyyaṃ vāhaṃ uposathaṃ na vā gaccheyyaṃ, gaccheyyaṃ vāhaṃ saṅghakammaṃ na vā gaccheyyaṃ, atha khvāhaṃ visuddho paramāya visuddhiyā’’ti? Atha kho bhagavā āyasmato mahākappinassa cetasā cetoparivitakkamaññāya – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evameva – gijjhakūṭe pabbate antarahito maddakucchimhi migadāye āyasmato mahākappinassa sammukhe pāturahosi. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Āyasmāpi kho mahākappino bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ mahākappinaṃ bhagavā etadavoca – ‘‘nanu te, kappina, rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – gaccheyyaṃ vāhaṃ uposathaṃ na vā gaccheyyaṃ, gaccheyyaṃ vāhaṃ saṅghakammaṃ na vā gaccheyyaṃ, atha khvāhaṃ visuddho paramāya visuddhiyā’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Tumhe ce brāhmaṇā uposathaṃ na sakkarissatha na garukarissatha 2 na mānessatha na pūjessatha, atha ko carahi uposathaṃ sakkarissati garukarissati mānessati pūjessati? Gaccha tvaṃ, brāhmaṇa, uposathaṃ, mā no agamāsi. Gaccha tvaṃ saṅghakammaṃ, mā no agamāsī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā mahākappino bhagavato paccassosi. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ mahākappinaṃ dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evameva – maddakucchimhi migadāye āyasmato mahākappinassa sammukhe antarahito gijjhakūṭe pabbate pāturahosi.
Footnotes:
Related texts:
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಸನ್ನಿಪಾತಾನುಜಾನನಾದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā