Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปฎิสมฺภิทามคฺคปาฬิ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
๗๑. มหากรุณาญาณนิเทฺทโส
71. Mahākaruṇāñāṇaniddeso
๑๑๗. กตมํ ตถาคตสฺส มหากรุณาสมาปตฺติยา ญาณํ? พหุเกหิ อากาเรหิ ปสฺสนฺตานํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ สเตฺตสุ มหากรุณา โอกฺกมติฯ อาทิโตฺต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ สเตฺตสุ มหากรุณา โอกฺกมติฯ อุยฺยุโตฺต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ สเตฺตสุ มหากรุณา โอกฺกมติฯ ปยาโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ สเตฺตสุ มหากรุณา โอกฺกมติฯ กุมฺมคฺคปฺปฎิปโนฺน 1 โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ สเตฺตสุ มหากรุณา โอกฺกมติฯ อุปนียติ โลโก อทฺธุโวติ – ปสฺสนฺตานํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ สเตฺตสุ มหากรุณา โอกฺกมติฯ อตาโณ 2 โลโก อนภิสฺสโรติ – ปสฺสนฺตานํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ สเตฺตสุ มหากรุณา โอกฺกมติฯ อสฺสโก โลโก , สพฺพํ ปหาย คมนียนฺติ – ปสฺสนฺตานํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ สเตฺตสุ มหากรุณา โอกฺกมติฯ อูโน โลโก อตีโต ตณฺหาทาโสติ – ปสฺสนฺตานํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ สเตฺตสุ มหากรุณา โอกฺกมติฯ อตายโน โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… อเลโณ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ …เป.… อสรโณ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… อสรณีภูโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.…ฯ
117. Katamaṃ tathāgatassa mahākaruṇāsamāpattiyā ñāṇaṃ? Bahukehi ākārehi passantānaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ sattesu mahākaruṇā okkamati. Āditto lokasannivāsoti – passantānaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ sattesu mahākaruṇā okkamati. Uyyutto lokasannivāsoti – passantānaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ sattesu mahākaruṇā okkamati. Payāto lokasannivāsoti – passantānaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ sattesu mahākaruṇā okkamati. Kummaggappaṭipanno 3 lokasannivāsoti – passantānaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ sattesu mahākaruṇā okkamati. Upanīyati loko addhuvoti – passantānaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ sattesu mahākaruṇā okkamati. Atāṇo 4 loko anabhissaroti – passantānaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ sattesu mahākaruṇā okkamati. Assako loko , sabbaṃ pahāya gamanīyanti – passantānaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ sattesu mahākaruṇā okkamati. Ūno loko atīto taṇhādāsoti – passantānaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ sattesu mahākaruṇā okkamati. Atāyano lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… aleṇo lokasannivāsoti – passantānaṃ …pe… asaraṇo lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… asaraṇībhūto lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe….
อุทฺธโต โลโก อวูปสโนฺตติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… สสโลฺล โลกสนฺนิวาโส, วิโทฺธ ปุถุสเลฺลหิ; ตสฺส นตฺถโญฺญ โกจิ สลฺลานํ อุทฺธตา, อญฺญตฺร มยาติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… อวิชฺชนฺธการาวรโณ โลกสนฺนิวาโส อณฺฑภูโต กิเลสปญฺชรปกฺขิโตฺต; ตสฺส นตฺถโญฺญ โกจิ อาโลกํ ทเสฺสตา, อญฺญตฺร มยาติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… อวิชฺชาคโต โลกสนฺนิวาโส อณฺฑภูโต ปริโยนโทฺธ ตนฺตากุลกชาโต 5 กุลาคณฺฑิกชาโต 6 มุญฺชปพฺพชภูโต อปายํ ทุคฺคติํ วินิปาตํ สํสารํ นาติวตฺตตีติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… อวิชฺชาวิสโทสสํลิโตฺต โลกสนฺนิวาโส กิเลสกลลีภูโตติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ราคโทสโมหชฎาชฎิโต โลกสนฺนิวาโส; ตสฺส นตฺถโญฺญ โกจิ ชฎํ วิชเฎตา, อญฺญตฺร มยาติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.…ฯ
Uddhato loko avūpasantoti – passantānaṃ…pe… sasallo lokasannivāso, viddho puthusallehi; tassa natthañño koci sallānaṃ uddhatā, aññatra mayāti – passantānaṃ…pe… avijjandhakārāvaraṇo lokasannivāso aṇḍabhūto kilesapañjarapakkhitto; tassa natthañño koci ālokaṃ dassetā, aññatra mayāti – passantānaṃ…pe… avijjāgato lokasannivāso aṇḍabhūto pariyonaddho tantākulakajāto 7 kulāgaṇḍikajāto 8 muñjapabbajabhūto apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ saṃsāraṃ nātivattatīti – passantānaṃ…pe… avijjāvisadosasaṃlitto lokasannivāso kilesakalalībhūtoti – passantānaṃ…pe… rāgadosamohajaṭājaṭito lokasannivāso; tassa natthañño koci jaṭaṃ vijaṭetā, aññatra mayāti – passantānaṃ…pe….
ตณฺหาสงฺฆาฎปฎิมุโกฺก โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ตณฺหาชาเลน โอตฺถโฎ 9 โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ตณฺหาโสเตน วุยฺหติ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ตณฺหาสโญฺญชเนน สญฺญุโตฺต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ตณฺหานุสเยน อนุสโฎ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ตณฺหาสนฺตาเปน สนฺตปฺปติ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ตณฺหาปริฬาเหน ปริฑยฺหติ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.…ฯ
Taṇhāsaṅghāṭapaṭimukko lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… taṇhājālena otthaṭo 10 lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… taṇhāsotena vuyhati lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… taṇhāsaññojanena saññutto lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… taṇhānusayena anusaṭo lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… taṇhāsantāpena santappati lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… taṇhāpariḷāhena pariḍayhati lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe….
ทิฎฺฐิสงฺฆาฎปฎิมุโกฺก โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ทิฎฺฐิชาเลน โอตฺถโฎ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ทิฎฺฐิโสเตน วุยฺหติ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ทิฎฺฐิสโญฺญชเนน สญฺญุโตฺต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ทิฎฺฐานุสเยน อนุสโฎ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ทิฎฺฐิสนฺตาเปน สนฺตปฺปติ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ทิฎฺฐิปริฬาเหน ปริฑยฺหติ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.…ฯ
Diṭṭhisaṅghāṭapaṭimukko lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… diṭṭhijālena otthaṭo lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… diṭṭhisotena vuyhati lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… diṭṭhisaññojanena saññutto lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… diṭṭhānusayena anusaṭo lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… diṭṭhisantāpena santappati lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… diṭṭhipariḷāhena pariḍayhati lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe….
ชาติยา อนุคโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ชราย อนุสโฎ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… พฺยาธินา อภิภูโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ …เป.… มรเณน อพฺภาหโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ทุเกฺข ปติฎฺฐิโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.…ฯ
Jātiyā anugato lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… jarāya anusaṭo lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… byādhinā abhibhūto lokasannivāsoti – passantānaṃ …pe… maraṇena abbhāhato lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… dukkhe patiṭṭhito lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe….
ตณฺหาย อุฑฺฑิโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ชราปาการปริกฺขิโตฺต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… มจฺจุปาเสน ปริกฺขิโตฺต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… มหาพนฺธนพโนฺธ โลกสนฺนิวาโส – ราคพนฺธเนน โทสพนฺธเนน โมหพนฺธเนน มานพนฺธเนน ทิฎฺฐิพนฺธเนน กิเลสพนฺธเนน ทุจฺจริตพนฺธเนน; ตสฺส นตฺถโญฺญ โกจิ พนฺธนํ โมเจตา, อญฺญตฺร มยาติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… มหาสมฺพาธปฺปฎิปโนฺน โลกสนฺนิวาโส; ตสฺส นตฺถโญฺญ โกจิ โอกาสํ ทเสฺสตา, อญฺญตฺร มยาติ – ปสฺสนฺตานํ… มหาปลิโพเธน ปลิพุโทฺธ โลกสนฺนิวาโส; ตสฺส นตฺถโญฺญ โกจิ ปลิโพธํ เฉตา, อญฺญตฺร มยาติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… มหาปปาเต ปติโต โลกสนฺนิวาโส; ตสฺส นตฺถโญฺญ โกจิ ปปาตา อุทฺธตา, อญฺญตฺร มยาติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… มหากนฺตารปฺปฎิปโนฺน โลกสนฺนิวาโส; ตสฺส นตฺถโญฺญ โกจิ กนฺตารํ ตาเรตา, อญฺญตฺร มยาติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… มหาสํสารปฺปฎิปโนฺน โลกสนฺนิวาโส; ตสฺส นตฺถโญฺญ โกจิ สํสารา โมเจตา, อญฺญตฺร มยาติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… มหาวิทุเคฺค สมฺปริวตฺตติ โลกสนฺนิวาโส; ตสฺส นตฺถโญฺญ โกจิ วิทุคฺคา อุทฺธตา, อญฺญตฺร มยาติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… มหาปลิเป 11 ปลิปโนฺน โลกสนฺนิวาโส ; ตสฺส นตฺถโญฺญ โกจิ ปลิปา อุทฺธตา, อญฺญตฺร มยาติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.…ฯ
Taṇhāya uḍḍito lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… jarāpākāraparikkhitto lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… maccupāsena parikkhitto lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… mahābandhanabandho lokasannivāso – rāgabandhanena dosabandhanena mohabandhanena mānabandhanena diṭṭhibandhanena kilesabandhanena duccaritabandhanena; tassa natthañño koci bandhanaṃ mocetā, aññatra mayāti – passantānaṃ…pe… mahāsambādhappaṭipanno lokasannivāso; tassa natthañño koci okāsaṃ dassetā, aññatra mayāti – passantānaṃ… mahāpalibodhena palibuddho lokasannivāso; tassa natthañño koci palibodhaṃ chetā, aññatra mayāti – passantānaṃ…pe… mahāpapāte patito lokasannivāso; tassa natthañño koci papātā uddhatā, aññatra mayāti – passantānaṃ…pe… mahākantārappaṭipanno lokasannivāso; tassa natthañño koci kantāraṃ tāretā, aññatra mayāti – passantānaṃ…pe… mahāsaṃsārappaṭipanno lokasannivāso; tassa natthañño koci saṃsārā mocetā, aññatra mayāti – passantānaṃ…pe… mahāvidugge samparivattati lokasannivāso; tassa natthañño koci viduggā uddhatā, aññatra mayāti – passantānaṃ…pe… mahāpalipe 12 palipanno lokasannivāso ; tassa natthañño koci palipā uddhatā, aññatra mayāti – passantānaṃ…pe….
อพฺภาหโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… อาทิโตฺต โลกสนฺนิวาโส – ราคคฺคินา โทสคฺคินา โมหคฺคินา ชาติยา ชราย มรเณน โสเกหิ ปริเทเวหิ ทุเกฺขหิ โทมนเสฺสหิ อุปายาเสหิ; ตสฺส นตฺถโญฺญ โกจิ นิพฺพาเปตา, อญฺญตฺร มยาติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… อุนฺนีตโก โลกสนฺนิวาโส หญฺญติ นิจฺจมตาโณ ปตฺตทโณฺฑ ตกฺกโรติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… วชฺชพนฺธนพโทฺธ โลกสนฺนิวาโส อาฆาตนปจฺจุปฎฺฐิโต; ตสฺส นตฺถโญฺญ โกจิ พนฺธนํ โมเจตา, อญฺญตฺร มยาติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… อนาโถ โลกสนฺนิวาโส ปรมการุญฺญปฺปโตฺต; ตสฺส นตฺถโญฺญ โกจิ ตาเยตา, อญฺญตฺร มยาติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ทุกฺขาภิตุโนฺน 13 โลกสนฺนิวาโส จิรรตฺตํ ปีฬิโตติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… คธิโต โลกสนฺนิวาโส นิจฺจํ ปิปาสิโตติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.…ฯ
Abbhāhato lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… āditto lokasannivāso – rāgagginā dosagginā mohagginā jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi; tassa natthañño koci nibbāpetā, aññatra mayāti – passantānaṃ…pe… unnītako lokasannivāso haññati niccamatāṇo pattadaṇḍo takkaroti – passantānaṃ…pe… vajjabandhanabaddho lokasannivāso āghātanapaccupaṭṭhito; tassa natthañño koci bandhanaṃ mocetā, aññatra mayāti – passantānaṃ…pe… anātho lokasannivāso paramakāruññappatto; tassa natthañño koci tāyetā, aññatra mayāti – passantānaṃ…pe… dukkhābhitunno 14 lokasannivāso cirarattaṃ pīḷitoti – passantānaṃ…pe… gadhito lokasannivāso niccaṃ pipāsitoti – passantānaṃ…pe….
อโนฺธ โลกสนฺนิวาโส อจกฺขุโกติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… หตเนโตฺต โลกสนฺนิวาโส อปริณายโกติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… วิปถปกฺขโนฺท 15 โลกสนฺนิวาโส อญฺชสาปรโทฺธ; ตสฺส นตฺถโญฺญ โกจิ อริยปถํ อาเนตา, อญฺญตฺร มยาติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… มโหฆปกฺขโนฺท โลกสนฺนิวาโส; ตสฺส นตฺถโญฺญ โกจิ โอฆา อุทฺธตา, อญฺญตฺร มยาติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.…ฯ
Andho lokasannivāso acakkhukoti – passantānaṃ…pe… hatanetto lokasannivāso apariṇāyakoti – passantānaṃ…pe… vipathapakkhando 16 lokasannivāso añjasāparaddho; tassa natthañño koci ariyapathaṃ ānetā, aññatra mayāti – passantānaṃ…pe… mahoghapakkhando lokasannivāso; tassa natthañño koci oghā uddhatā, aññatra mayāti – passantānaṃ…pe….
๑๑๘. ทฺวีหิ ทิฎฺฐิคเตหิ ปริยุฎฺฐิโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ตีหิ ทุจฺจริเตหิ วิปฺปฎิปโนฺน โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… จตูหิ โยเคหิ ยุโตฺต โลกสนฺนิวาโส จตุโยคโยชิโตติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… จตูหิ คเนฺถหิ 17 คนฺถิโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… จตูหิ อุปาทาเนหิ อุปาทิยติ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ปญฺจคติสมารุโฬฺห โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ปญฺจหิ กามคุเณหิ รชฺชติ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ปญฺจหิ นีวรเณหิ โอตฺถโฎ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ฉหิ วิวาทมูเลหิ วิวทติ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ฉหิ ตณฺหากาเยหิ รชฺชติ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ฉหิ ทิฎฺฐิคเตหิ ปริยุฎฺฐิโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ …เป.… สตฺตหิ อนุสเยหิ อนุสโฎ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… สตฺตหิ สโญฺญชเนหิ สญฺญุโตฺต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… สตฺตหิ มาเนหิ อุนฺนโต 18 โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… อฎฺฐหิ โลกธเมฺมหิ สมฺปริวตฺตติ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… อฎฺฐหิ มิจฺฉเตฺตหิ นิยฺยาโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… อฎฺฐหิ ปุริสโทเสหิ ทุสฺสติ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… นวหิ อาฆาตวตฺถูหิ อาฆาติโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ …เป.… นววิธมาเนหิ อุนฺนโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… นวหิ ตณฺหามูลเกหิ ธเมฺมหิ รชฺชติ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ทสหิ กิเลสวตฺถูหิ กิลิสฺสติ โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ทสหิ อาฆาตวตฺถูหิ อาฆาติโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ทสหิ อกุสลกมฺมปเถหิ สมนฺนาคโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ทสหิ สโญฺญชเนหิ สญฺญุโตฺต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ทสหิ มิจฺฉเตฺตหิ นิยฺยาโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ทสวตฺถุกาย มิจฺฉาทิฎฺฐิยา สมนฺนาคโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… ทสวตฺถุกาย อนฺตคฺคาหิกาย ทิฎฺฐิยา สมนฺนาคโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ…เป.… อฎฺฐสตตณฺหาปปญฺจสเตหิ ปปญฺจิโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ สเตฺตสุ มหากรุณา โอกฺกมติฯ ทฺวาสฎฺฐิยา ทิฎฺฐิคเตหิ ปริยุฎฺฐิโต โลกสนฺนิวาโสติ – ปสฺสนฺตานํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ สเตฺตสุ มหากรุณา โอกฺกมติฯ
118. Dvīhi diṭṭhigatehi pariyuṭṭhito lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… tīhi duccaritehi vippaṭipanno lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… catūhi yogehi yutto lokasannivāso catuyogayojitoti – passantānaṃ…pe… catūhi ganthehi 19 ganthito lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… catūhi upādānehi upādiyati lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… pañcagatisamāruḷho lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… pañcahi kāmaguṇehi rajjati lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… pañcahi nīvaraṇehi otthaṭo lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… chahi vivādamūlehi vivadati lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… chahi taṇhākāyehi rajjati lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… chahi diṭṭhigatehi pariyuṭṭhito lokasannivāsoti – passantānaṃ …pe… sattahi anusayehi anusaṭo lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… sattahi saññojanehi saññutto lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… sattahi mānehi unnato 20 lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… aṭṭhahi lokadhammehi samparivattati lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… aṭṭhahi micchattehi niyyāto lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… aṭṭhahi purisadosehi dussati lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… navahi āghātavatthūhi āghātito lokasannivāsoti – passantānaṃ …pe… navavidhamānehi unnato lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… navahi taṇhāmūlakehi dhammehi rajjati lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… dasahi kilesavatthūhi kilissati lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… dasahi āghātavatthūhi āghātito lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… dasahi akusalakammapathehi samannāgato lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… dasahi saññojanehi saññutto lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… dasahi micchattehi niyyāto lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… dasavatthukāya micchādiṭṭhiyā samannāgato lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… dasavatthukāya antaggāhikāya diṭṭhiyā samannāgato lokasannivāsoti – passantānaṃ…pe… aṭṭhasatataṇhāpapañcasatehi papañcito lokasannivāsoti – passantānaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ sattesu mahākaruṇā okkamati. Dvāsaṭṭhiyā diṭṭhigatehi pariyuṭṭhito lokasannivāsoti – passantānaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ sattesu mahākaruṇā okkamati.
อหญฺจมฺหิ ติโณฺณ, โลโก จ อติโณฺณ อหํ จมฺหิ มุโตฺต, โลโก จ อมุโตฺต; อหญฺจมฺหิ ทโนฺต, โลโก จ อทโนฺต; อหํ จมฺหิ สโนฺต, โลโก จ อสโนฺต; อหํ จมฺหิ อสฺสโตฺถ, โลโก จ อนสฺสโตฺถ; อหํ จมฺหิ ปรินิพฺพุโต, โลโก จ อปรินิพฺพุโต; ปโหมิ ขฺวาหํ ติโณฺณ ตาเรตุํ, มุโตฺต โมเจตุํ, ทโนฺต ทเมตุํ, สโนฺต สเมตุํ, อสฺสโตฺถ อสฺสาเสตุํ, ปรินิพฺพุโต ปเร จ ปรินิพฺพาเปตุนฺติ – ปสฺสนฺตานํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ สเตฺตสุ มหากรุณา โอกฺกมติฯ อิทํ ตถาคตสฺส มหากรุณาสมาปตฺติยา ญาณํฯ
Ahañcamhi tiṇṇo, loko ca atiṇṇo ahaṃ camhi mutto, loko ca amutto; ahañcamhi danto, loko ca adanto; ahaṃ camhi santo, loko ca asanto; ahaṃ camhi assattho, loko ca anassattho; ahaṃ camhi parinibbuto, loko ca aparinibbuto; pahomi khvāhaṃ tiṇṇo tāretuṃ, mutto mocetuṃ, danto dametuṃ, santo sametuṃ, assattho assāsetuṃ, parinibbuto pare ca parinibbāpetunti – passantānaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ sattesu mahākaruṇā okkamati. Idaṃ tathāgatassa mahākaruṇāsamāpattiyā ñāṇaṃ.
มหากรุณาญาณนิเทฺทโส เอกสตฺตติโมฯ
Mahākaruṇāñāṇaniddeso ekasattatimo.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ปฎิสมฺภิทามคฺค-อฎฺฐกถา • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ๗๑. มหากรุณาญาณนิเทฺทสวณฺณนา • 71. Mahākaruṇāñāṇaniddesavaṇṇanā