| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಥೇರಗಾಥಾಪಾಳಿ • Theragāthāpāḷi |
೧೮. ಚತ್ತಾಲೀಸನಿಪಾತೋ
18. Cattālīsanipāto
೧. ಮಹಾಕಸ್ಸಪತ್ಥೇರಗಾಥಾ
1. Mahākassapattheragāthā
೧೦೫೪.
1054.
‘‘ನ ಗಣೇನ ಪುರಕ್ಖತೋ ಚರೇ, ವಿಮನೋ ಹೋತಿ ಸಮಾಧಿ ದುಲ್ಲಭೋ।
‘‘Na gaṇena purakkhato care, vimano hoti samādhi dullabho;
ನಾನಾಜನಸಙ್ಗಹೋ ದುಖೋ, ಇತಿ ದಿಸ್ವಾನ ಗಣಂ ನ ರೋಚಯೇ॥
Nānājanasaṅgaho dukho, iti disvāna gaṇaṃ na rocaye.
೧೦೫೫.
1055.
‘‘ನ ಕುಲಾನಿ ಉಪಬ್ಬಜೇ ಮುನಿ, ವಿಮನೋ ಹೋತಿ ಸಮಾಧಿ ದುಲ್ಲಭೋ।
‘‘Na kulāni upabbaje muni, vimano hoti samādhi dullabho;
ಸೋ ಉಸ್ಸುಕ್ಕೋ ರಸಾನುಗಿದ್ಧೋ, ಅತ್ಥಂ ರಿಞ್ಚತಿ ಯೋ ಸುಖಾವಹೋ॥
So ussukko rasānugiddho, atthaṃ riñcati yo sukhāvaho.
೧೦೫೬.
1056.
‘‘ಪಙ್ಕೋತಿ ಹಿ ನಂ ಅವೇದಯುಂ, ಯಾಯಂ ವನ್ದನಪೂಜನಾ ಕುಲೇಸು।
‘‘Paṅkoti hi naṃ avedayuṃ, yāyaṃ vandanapūjanā kulesu;
ಸುಖುಮಂ ಸಲ್ಲ ದುರುಬ್ಬಹಂ, ಸಕ್ಕಾರೋ ಕಾಪುರಿಸೇನ ದುಜ್ಜಹೋ॥
Sukhumaṃ salla durubbahaṃ, sakkāro kāpurisena dujjaho.
೧೦೫೭.
1057.
‘‘ಸೇನಾಸನಮ್ಹಾ ಓರುಯ್ಹ, ನಗರಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪಾವಿಸಿಂ।
‘‘Senāsanamhā oruyha, nagaraṃ piṇḍāya pāvisiṃ;
ಭುಞ್ಜನ್ತಂ ಪುರಿಸಂ ಕುಟ್ಠಿಂ, ಸಕ್ಕಚ್ಚಂ ತಂ ಉಪಟ್ಠಹಿಂ॥
Bhuñjantaṃ purisaṃ kuṭṭhiṃ, sakkaccaṃ taṃ upaṭṭhahiṃ.
೧೦೫೮.
1058.
೧೦೫೯.
1059.
ಭುಞ್ಜಮಾನೇ ವಾ ಭುತ್ತೇ ವಾ, ಜೇಗುಚ್ಛಂ ಮೇ ನ ವಿಜ್ಜತಿ॥
Bhuñjamāne vā bhutte vā, jegucchaṃ me na vijjati.
೧೦೬೦.
1060.
‘‘ಉತ್ತಿಟ್ಠಪಿಣ್ಡೋ ಆಹಾರೋ, ಪೂತಿಮುತ್ತಞ್ಚ ಓಸಧಂ।
‘‘Uttiṭṭhapiṇḍo āhāro, pūtimuttañca osadhaṃ;
ಸೇನಾಸನಂ ರುಕ್ಖಮೂಲಂ, ಪಂಸುಕೂಲಞ್ಚ ಚೀವರಂ।
Senāsanaṃ rukkhamūlaṃ, paṃsukūlañca cīvaraṃ;
೧೦೬೧.
1061.
‘‘ಯತ್ಥ ಏಕೇ ವಿಹಞ್ಞನ್ತಿ, ಆರುಹನ್ತಾ ಸಿಲುಚ್ಚಯಂ।
‘‘Yattha eke vihaññanti, āruhantā siluccayaṃ;
ತಸ್ಸ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ದಾಯಾದೋ, ಸಮ್ಪಜಾನೋ ಪತಿಸ್ಸತೋ।
Tassa buddhassa dāyādo, sampajāno patissato;
ಇದ್ಧಿಬಲೇನುಪತ್ಥದ್ಧೋ , ಕಸ್ಸಪೋ ಅಭಿರೂಹತಿ॥
Iddhibalenupatthaddho , kassapo abhirūhati.
೧೦೬೨.
1062.
‘‘ಪಿಣ್ಡಪಾತಪಟಿಕ್ಕನ್ತೋ , ಸೇಲಮಾರುಯ್ಹ ಕಸ್ಸಪೋ।
‘‘Piṇḍapātapaṭikkanto , selamāruyha kassapo;
ಝಾಯತಿ ಅನುಪಾದಾನೋ, ಪಹೀನಭಯಭೇರವೋ॥
Jhāyati anupādāno, pahīnabhayabheravo.
೧೦೬೩.
1063.
‘‘ಪಿಣ್ಡಪಾತಪಟಿಕ್ಕನ್ತೋ, ಸೇಲಮಾರುಯ್ಹ ಕಸ್ಸಪೋ।
‘‘Piṇḍapātapaṭikkanto, selamāruyha kassapo;
ಝಾಯತಿ ಅನುಪಾದಾನೋ, ಡಯ್ಹಮಾನೇಸು ನಿಬ್ಬುತೋ॥
Jhāyati anupādāno, ḍayhamānesu nibbuto.
೧೦೬೪.
1064.
‘‘ಪಿಣ್ಡಪಾತಪಟಿಕ್ಕನ್ತೋ, ಸೇಲಮಾರುಯ್ಹ ಕಸ್ಸಪೋ।
‘‘Piṇḍapātapaṭikkanto, selamāruyha kassapo;
ಝಾಯತಿ ಅನುಪಾದಾನೋ, ಕತಕಿಚ್ಚೋ ಅನಾಸವೋ॥
Jhāyati anupādāno, katakicco anāsavo.
೧೦೬೫.
1065.
‘‘ಕರೇರಿಮಾಲಾವಿತತಾ , ಭೂಮಿಭಾಗಾ ಮನೋರಮಾ।
‘‘Karerimālāvitatā , bhūmibhāgā manoramā;
ಕುಞ್ಜರಾಭಿರುದಾ ರಮ್ಮಾ, ತೇ ಸೇಲಾ ರಮಯನ್ತಿ ಮಂ॥
Kuñjarābhirudā rammā, te selā ramayanti maṃ.
೧೦೬೬.
1066.
‘‘ನೀಲಬ್ಭವಣ್ಣಾ ರುಚಿರಾ, ವಾರಿಸೀತಾ ಸುಚಿನ್ಧರಾ।
‘‘Nīlabbhavaṇṇā rucirā, vārisītā sucindharā;
ಇನ್ದಗೋಪಕಸಞ್ಛನ್ನಾ, ತೇ ಸೇಲಾ ರಮಯನ್ತಿ ಮಂ॥
Indagopakasañchannā, te selā ramayanti maṃ.
೧೦೬೭.
1067.
‘‘ನೀಲಬ್ಭಕೂಟಸದಿಸಾ, ಕೂಟಾಗಾರವರೂಪಮಾ।
‘‘Nīlabbhakūṭasadisā, kūṭāgāravarūpamā;
ವಾರಣಾಭಿರುದಾ ರಮ್ಮಾ, ತೇ ಸೇಲಾ ರಮಯನ್ತಿ ಮಂ॥
Vāraṇābhirudā rammā, te selā ramayanti maṃ.
೧೦೬೮.
1068.
‘‘ಅಭಿವುಟ್ಠಾ ರಮ್ಮತಲಾ, ನಗಾ ಇಸಿಭಿ ಸೇವಿತಾ।
‘‘Abhivuṭṭhā rammatalā, nagā isibhi sevitā;
ಅಬ್ಭುನ್ನದಿತಾ ಸಿಖೀಹಿ, ತೇ ಸೇಲಾ ರಮಯನ್ತಿ ಮಂ॥
Abbhunnaditā sikhīhi, te selā ramayanti maṃ.
೧೦೬೯.
1069.
‘‘ಅಲಂ ಝಾಯಿತುಕಾಮಸ್ಸ, ಪಹಿತತ್ತಸ್ಸ ಮೇ ಸತೋ।
‘‘Alaṃ jhāyitukāmassa, pahitattassa me sato;
೧೦೭೦.
1070.
‘‘ಅಲಂ ಮೇ ಫಾಸುಕಾಮಸ್ಸ, ಪಹಿತತ್ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ।
‘‘Alaṃ me phāsukāmassa, pahitattassa bhikkhuno;
ಅಲಂ ಮೇ ಯೋಗಕಾಮಸ್ಸ, ಪಹಿತತ್ತಸ್ಸ ತಾದಿನೋ॥
Alaṃ me yogakāmassa, pahitattassa tādino.
೧೦೭೧.
1071.
‘‘ಉಮಾಪುಪ್ಫೇನ ಸಮಾನಾ, ಗಗನಾವಬ್ಭಛಾದಿತಾ।
‘‘Umāpupphena samānā, gaganāvabbhachāditā;
ನಾನಾದಿಜಗಣಾಕಿಣ್ಣಾ , ತೇ ಸೇಲಾ ರಮಯನ್ತಿ ಮಂ॥
Nānādijagaṇākiṇṇā , te selā ramayanti maṃ.
೧೦೭೨.
1072.
‘‘ಅನಾಕಿಣ್ಣಾ ಗಹಟ್ಠೇಹಿ, ಮಿಗಸಙ್ಘನಿಸೇವಿತಾ।
‘‘Anākiṇṇā gahaṭṭhehi, migasaṅghanisevitā;
ನಾನಾದಿಜಗಣಾಕಿಣ್ಣಾ, ತೇ ಸೇಲಾ ರಮಯನ್ತಿ ಮಂ॥
Nānādijagaṇākiṇṇā, te selā ramayanti maṃ.
೧೦೭೩.
1073.
‘‘ಅಚ್ಛೋದಿಕಾ ಪುಥುಸಿಲಾ, ಗೋನಙ್ಗುಲಮಿಗಾಯುತಾ।
‘‘Acchodikā puthusilā, gonaṅgulamigāyutā;
ಅಮ್ಬುಸೇವಾಲಸಞ್ಛನ್ನಾ, ತೇ ಸೇಲಾ ರಮಯನ್ತಿ ಮಂ॥
Ambusevālasañchannā, te selā ramayanti maṃ.
೧೦೭೪.
1074.
‘‘ನ ಪಞ್ಚಙ್ಗಿಕೇನ ತುರಿಯೇನ, ರತಿ ಮೇ ಹೋತಿ ತಾದಿಸೀ।
‘‘Na pañcaṅgikena turiyena, rati me hoti tādisī;
ಯಥಾ ಏಕಗ್ಗಚಿತ್ತಸ್ಸ, ಸಮ್ಮಾ ಧಮ್ಮಂ ವಿಪಸ್ಸತೋ॥
Yathā ekaggacittassa, sammā dhammaṃ vipassato.
೧೦೭೫.
1075.
‘‘ಕಮ್ಮಂ ಬಹುಕಂ ನ ಕಾರಯೇ, ಪರಿವಜ್ಜೇಯ್ಯ ಜನಂ ನ ಉಯ್ಯಮೇ।
‘‘Kammaṃ bahukaṃ na kāraye, parivajjeyya janaṃ na uyyame;
ಉಸ್ಸುಕ್ಕೋ ಸೋ ರಸಾನುಗಿದ್ಧೋ, ಅತ್ಥಂ ರಿಞ್ಚತಿ ಯೋ ಸುಖಾವಹೋ॥
Ussukko so rasānugiddho, atthaṃ riñcati yo sukhāvaho.
೧೦೭೬.
1076.
‘‘ಕಮ್ಮಂ ಬಹುಕಂ ನ ಕಾರಯೇ, ಪರಿವಜ್ಜೇಯ್ಯ ಅನತ್ತನೇಯ್ಯಮೇತಂ।
‘‘Kammaṃ bahukaṃ na kāraye, parivajjeyya anattaneyyametaṃ;
ಕಿಚ್ಛತಿ ಕಾಯೋ ಕಿಲಮತಿ, ದುಕ್ಖಿತೋ ಸೋ ಸಮಥಂ ನ ವಿನ್ದತಿ॥
Kicchati kāyo kilamati, dukkhito so samathaṃ na vindati.
೧೦೭೭.
1077.
‘‘ಓಟ್ಠಪ್ಪಹತಮತ್ತೇನ, ಅತ್ತಾನಮ್ಪಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ।
‘‘Oṭṭhappahatamattena, attānampi na passati;
ಪತ್ಥದ್ಧಗೀವೋ ಚರತಿ, ಅಹಂ ಸೇಯ್ಯೋತಿ ಮಞ್ಞತಿ॥
Patthaddhagīvo carati, ahaṃ seyyoti maññati.
೧೦೭೮.
1078.
‘‘ಅಸೇಯ್ಯೋ ಸೇಯ್ಯಸಮಾನಂ, ಬಾಲೋ ಮಞ್ಞತಿ ಅತ್ತಾನಂ।
‘‘Aseyyo seyyasamānaṃ, bālo maññati attānaṃ;
ನ ತಂ ವಿಞ್ಞೂ ಪಸಂಸನ್ತಿ, ಪತ್ಥದ್ಧಮಾನಸಂ ನರಂ॥
Na taṃ viññū pasaṃsanti, patthaddhamānasaṃ naraṃ.
೧೦೭೯.
1079.
‘‘ಯೋ ಚ ಸೇಯ್ಯೋಹಮಸ್ಮೀತಿ, ನಾಹಂ ಸೇಯ್ಯೋತಿ ವಾ ಪನ।
‘‘Yo ca seyyohamasmīti, nāhaṃ seyyoti vā pana;
೧೦೮೦.
1080.
‘‘ಪಞ್ಞವನ್ತಂ ತಥಾ ತಾದಿಂ, ಸೀಲೇಸು ಸುಸಮಾಹಿತಂ।
‘‘Paññavantaṃ tathā tādiṃ, sīlesu susamāhitaṃ;
ಚೇತೋಸಮಥಮನುತ್ತಂ, ತಞ್ಚೇ ವಿಞ್ಞೂ ಪಸಂಸರೇ॥
Cetosamathamanuttaṃ, tañce viññū pasaṃsare.
೧೦೮೧.
1081.
‘‘ಯಸ್ಸ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀಸು, ಗಾರವೋ ನೂಪಲಬ್ಭತಿ।
‘‘Yassa sabrahmacārīsu, gāravo nūpalabbhati;
ಆರಕಾ ಹೋತಿ ಸದ್ಧಮ್ಮಾ, ನಭತೋ ಪುಥವೀ ಯಥಾ॥
Ārakā hoti saddhammā, nabhato puthavī yathā.
೧೦೮೨.
1082.
‘‘ಯೇಸಞ್ಚ ಹಿರಿ ಓತ್ತಪ್ಪಂ, ಸದಾ ಸಮ್ಮಾ ಉಪಟ್ಠಿತಂ।
‘‘Yesañca hiri ottappaṃ, sadā sammā upaṭṭhitaṃ;
ವಿರೂಳ್ಹಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಾ ತೇ, ತೇಸಂ ಖೀಣಾ ಪುನಬ್ಭವಾ॥
Virūḷhabrahmacariyā te, tesaṃ khīṇā punabbhavā.
೧೦೮೩.
1083.
‘‘ಉದ್ಧತೋ ಚಪಲೋ ಭಿಕ್ಖು, ಪಂಸುಕೂಲೇನ ಪಾರುತೋ।
‘‘Uddhato capalo bhikkhu, paṃsukūlena pāruto;
ಕಪೀವ ಸೀಹಚಮ್ಮೇನ, ನ ಸೋ ತೇನುಪಸೋಭತಿ॥
Kapīva sīhacammena, na so tenupasobhati.
೧೦೮೪.
1084.
‘‘ಅನುದ್ಧತೋ ಅಚಪಲೋ, ನಿಪಕೋ ಸಂವುತಿನ್ದ್ರಿಯೋ।
‘‘Anuddhato acapalo, nipako saṃvutindriyo;
ಸೋಭತಿ ಪಂಸುಕೂಲೇನ, ಸೀಹೋವ ಗಿರಿಗಬ್ಭರೇ॥
Sobhati paṃsukūlena, sīhova girigabbhare.
೧೦೮೫.
1085.
‘‘ಏತೇ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ದೇವಾ, ಇದ್ಧಿಮನ್ತೋ ಯಸಸ್ಸಿನೋ।
‘‘Ete sambahulā devā, iddhimanto yasassino;
ದಸದೇವಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಬ್ರಹ್ಮಕಾಯಿಕಾ॥
Dasadevasahassāni, sabbe te brahmakāyikā.
೧೦೮೬.
1086.
‘‘ಧಮ್ಮಸೇನಾಪತಿಂ ವೀರಂ, ಮಹಾಝಾಯಿಂ ಸಮಾಹಿತಂ।
‘‘Dhammasenāpatiṃ vīraṃ, mahājhāyiṃ samāhitaṃ;
ಸಾರಿಪುತ್ತಂ ನಮಸ್ಸನ್ತಾ, ತಿಟ್ಠನ್ತಿ ಪಞ್ಜಲೀಕತಾ॥
Sāriputtaṃ namassantā, tiṭṭhanti pañjalīkatā.
೧೦೮೭.
1087.
‘‘‘ನಮೋ ತೇ ಪುರಿಸಾಜಞ್ಞ, ನಮೋ ತೇ ಪುರಿಸುತ್ತಮ।
‘‘‘Namo te purisājañña, namo te purisuttama;
೧೦೮೮.
1088.
‘‘‘ಅಚ್ಛೇರಂ ವತ ಬುದ್ಧಾನಂ, ಗಮ್ಭೀರೋ ಗೋಚರೋ ಸಕೋ।
‘‘‘Accheraṃ vata buddhānaṃ, gambhīro gocaro sako;
ಯೇ ಮಯಂ ನಾಭಿಜಾನಾಮ, ವಾಲವೇಧಿಸಮಾಗತಾ’॥
Ye mayaṃ nābhijānāma, vālavedhisamāgatā’.
೧೦೮೯.
1089.
‘‘ತಂ ತಥಾ ದೇವಕಾಯೇಹಿ, ಪೂಜಿತಂ ಪೂಜನಾರಹಂ।
‘‘Taṃ tathā devakāyehi, pūjitaṃ pūjanārahaṃ;
ಸಾರಿಪುತ್ತಂ ತದಾ ದಿಸ್ವಾ, ಕಪ್ಪಿನಸ್ಸ ಸಿತಂ ಅಹು॥
Sāriputtaṃ tadā disvā, kappinassa sitaṃ ahu.
೧೦೯೦.
1090.
‘‘ಯಾವತಾ ಬುದ್ಧಖೇತ್ತಮ್ಹಿ, ಠಪಯಿತ್ವಾ ಮಹಾಮುನಿಂ।
‘‘Yāvatā buddhakhettamhi, ṭhapayitvā mahāmuniṃ;
ಧುತಗುಣೇ ವಿಸಿಟ್ಠೋಹಂ, ಸದಿಸೋ ಮೇ ನ ವಿಜ್ಜತಿ॥
Dhutaguṇe visiṭṭhohaṃ, sadiso me na vijjati.
೧೦೯೧.
1091.
‘‘ಪರಿಚಿಣ್ಣೋ ಮಯಾ ಸತ್ಥಾ, ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನಂ।
‘‘Pariciṇṇo mayā satthā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ;
ಓಹಿತೋ ಗರುಕೋ ಭಾರೋ, ನತ್ಥಿ ದಾನಿ ಪುನಬ್ಭವೋ॥
Ohito garuko bhāro, natthi dāni punabbhavo.
೧೦೯೨.
1092.
‘‘ನ ಚೀವರೇ ನ ಸಯನೇ, ಭೋಜನೇ ನುಪಲಿಮ್ಪತಿ।
‘‘Na cīvare na sayane, bhojane nupalimpati;
ಗೋತಮೋ ಅನಪ್ಪಮೇಯ್ಯೋ, ಮುಳಾಲಪುಪ್ಫಂ ವಿಮಲಂವ।
Gotamo anappameyyo, muḷālapupphaṃ vimalaṃva;
ಅಮ್ಬುನಾ ನೇಕ್ಖಮ್ಮನಿನ್ನೋ, ತಿಭವಾಭಿನಿಸ್ಸಟೋ॥
Ambunā nekkhammaninno, tibhavābhinissaṭo.
೧೦೯೩.
1093.
‘‘ಸತಿಪಟ್ಠಾನಗೀವೋ ಸೋ, ಸದ್ಧಾಹತ್ಥೋ ಮಹಾಮುನಿ।
‘‘Satipaṭṭhānagīvo so, saddhāhattho mahāmuni;
ಪಞ್ಞಾಸೀಸೋ ಮಹಾಞಾಣೀ, ಸದಾ ಚರತಿ ನಿಬ್ಬುತೋ’’ತಿ॥
Paññāsīso mahāñāṇī, sadā carati nibbuto’’ti.
… ಮಹಾಕಸ್ಸಪೋ ಥೇರೋ…।
… Mahākassapo thero….
ಚತ್ತಾಲೀಸನಿಪಾತೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।
Cattālīsanipāto niṭṭhito.
ತತ್ರುದ್ದಾನಂ –
Tatruddānaṃ –
ಚತ್ತಾಲೀಸನಿಪಾತಮ್ಹಿ, ಮಹಾಕಸ್ಸಪಸವ್ಹಯೋ।
Cattālīsanipātamhi, mahākassapasavhayo;
ಏಕೋವ ಥೇರೋ ಗಾಥಾಯೋ, ಚತ್ತಾಸೀಲ ದುವೇಪಿ ಚಾತಿ॥
Ekova thero gāthāyo, cattāsīla duvepi cāti.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಥೇರಗಾಥಾ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Theragāthā-aṭṭhakathā / ೧. ಮಹಾಕಸ್ಸಪತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ • 1. Mahākassapattheragāthāvaṇṇanā
