Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய • Saṃyuttanikāya |
8. மஹாலிஸுத்தங்
8. Mahālisuttaṃ
60. ஏவங் மே ஸுதங் – ஏகங் ஸமயங் ப⁴க³வா வேஸாலியங் விஹரதி மஹாவனே கூடாகா³ரஸாலாயங். அத² கோ² மஹாலி லிச்ச²வி யேன ப⁴க³வா தேனுபஸங்கமி …பே॰… ஏகமந்தங் நிஸின்னோ கோ² மஹாலி லிச்ச²வி ப⁴க³வந்தங் ஏதத³வோச –
60. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Atha kho mahāli licchavi yena bhagavā tenupasaṅkami …pe… ekamantaṃ nisinno kho mahāli licchavi bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘பூரணோ, ப⁴ந்தே, கஸ்ஸபோ ஏவமாஹ – ‘நத்தி² ஹேது நத்தி² பச்சயோ ஸத்தானங் ஸங்கிலேஸாய; அஹேதூ அப்பச்சயா ஸத்தா ஸங்கிலிஸ்ஸந்தி. நத்தி² ஹேது நத்தி² பச்சயோ ஸத்தானங் விஸுத்³தி⁴யா; அஹேதூ அப்பச்சயா ஸத்தா விஸுஜ்ஜ²ந்தீ’தி. இத⁴, ப⁴க³வா கிமாஹா’’தி?
‘‘Pūraṇo, bhante, kassapo evamāha – ‘natthi hetu natthi paccayo sattānaṃ saṃkilesāya; ahetū appaccayā sattā saṃkilissanti. Natthi hetu natthi paccayo sattānaṃ visuddhiyā; ahetū appaccayā sattā visujjhantī’ti. Idha, bhagavā kimāhā’’ti?
‘‘அத்தி², மஹாலி, ஹேது அத்தி² பச்சயோ ஸத்தானங் ஸங்கிலேஸாய; ஸஹேதூ ஸப்பச்சயா ஸத்தா ஸங்கிலிஸ்ஸந்தி. அத்தி², மஹாலி, ஹேது, அத்தி² பச்சயோ ஸத்தானங் விஸுத்³தி⁴யா; ஸஹேதூ ஸப்பச்சயா ஸத்தா விஸுஜ்ஜ²ந்தீ’’தி.
‘‘Atthi, mahāli, hetu atthi paccayo sattānaṃ saṃkilesāya; sahetū sappaccayā sattā saṃkilissanti. Atthi, mahāli, hetu, atthi paccayo sattānaṃ visuddhiyā; sahetū sappaccayā sattā visujjhantī’’ti.
‘‘கதமோ பன, ப⁴ந்தே, ஹேது கதமோ பச்சயோ ஸத்தானங் ஸங்கிலேஸாய; கத²ங் ஸஹேதூ ஸப்பச்சயா ஸத்தா ஸங்கிலிஸ்ஸந்தீ’’தி?
‘‘Katamo pana, bhante, hetu katamo paccayo sattānaṃ saṃkilesāya; kathaṃ sahetū sappaccayā sattā saṃkilissantī’’ti?
‘‘ரூபஞ்ச ஹித³ங், மஹாலி, ஏகந்தது³க்க²ங் அப⁴விஸ்ஸ து³க்கா²னுபதிதங் து³க்கா²வக்கந்தங் அனவக்கந்தங் ஸுகே²ன, நயித³ங் ஸத்தா ரூபஸ்மிங் ஸாரஜ்ஜெய்யுங். யஸ்மா ச கோ², மஹாலி, ரூபங் ஸுக²ங் ஸுகா²னுபதிதங் ஸுகா²வக்கந்தங் அனவக்கந்தங் து³க்கே²ன, தஸ்மா ஸத்தா ரூபஸ்மிங் ஸாரஜ்ஜந்தி; ஸாராகா³ ஸங்யுஜ்ஜந்தி; ஸங்யோகா³ ஸங்கிலிஸ்ஸந்தி. அயங் கோ², மஹாலி, ஹேது, அயங் பச்சயோ ஸத்தானங் ஸங்கிலேஸாய; ஏவங் ஸஹேதூ ஸப்பச்சயா ஸத்தா ஸங்கிலிஸ்ஸந்தி.
‘‘Rūpañca hidaṃ, mahāli, ekantadukkhaṃ abhavissa dukkhānupatitaṃ dukkhāvakkantaṃ anavakkantaṃ sukhena, nayidaṃ sattā rūpasmiṃ sārajjeyyuṃ. Yasmā ca kho, mahāli, rūpaṃ sukhaṃ sukhānupatitaṃ sukhāvakkantaṃ anavakkantaṃ dukkhena, tasmā sattā rūpasmiṃ sārajjanti; sārāgā saṃyujjanti; saṃyogā saṃkilissanti. Ayaṃ kho, mahāli, hetu, ayaṃ paccayo sattānaṃ saṃkilesāya; evaṃ sahetū sappaccayā sattā saṃkilissanti.
‘‘வேத³னா ச ஹித³ங், மஹாலி, ஏகந்தது³க்கா² அப⁴விஸ்ஸ து³க்கா²னுபதிதா து³க்கா²வக்கந்தா அனவக்கந்தா ஸுகே²ன, நயித³ங் ஸத்தா வேத³னாய ஸாரஜ்ஜெய்யுங். யஸ்மா ச கோ², மஹாலி, வேத³னா ஸுகா² ஸுகா²னுபதிதா ஸுகா²வக்கந்தா அனவக்கந்தா து³க்கே²ன, தஸ்மா ஸத்தா வேத³னாய ஸாரஜ்ஜந்தி; ஸாராகா³ ஸங்யுஜ்ஜந்தி; ஸங்யோகா³ ஸங்கிலிஸ்ஸந்தி. அயம்பி கோ², மஹாலி, ஹேது, அயங் பச்சயோ ஸத்தானங் ஸங்கிலேஸாய. ஏவம்பி ஸஹேதூ ஸப்பச்சயா ஸத்தா ஸங்கிலிஸ்ஸந்தி.
‘‘Vedanā ca hidaṃ, mahāli, ekantadukkhā abhavissa dukkhānupatitā dukkhāvakkantā anavakkantā sukhena, nayidaṃ sattā vedanāya sārajjeyyuṃ. Yasmā ca kho, mahāli, vedanā sukhā sukhānupatitā sukhāvakkantā anavakkantā dukkhena, tasmā sattā vedanāya sārajjanti; sārāgā saṃyujjanti; saṃyogā saṃkilissanti. Ayampi kho, mahāli, hetu, ayaṃ paccayo sattānaṃ saṃkilesāya. Evampi sahetū sappaccayā sattā saṃkilissanti.
‘‘ஸஞ்ஞா ச ஹித³ங், மஹாலி…பே॰… ஸங்கா²ரா ச ஹித³ங், மஹாலி, ஏகந்தது³க்கா² அப⁴விஸ்ஸங்ஸு து³க்கா²னுபதிதா து³க்கா²வக்கந்தா அனவக்கந்தா ஸுகே²ன, நயித³ங் ஸத்தா ஸங்கா²ரேஸு ஸாரஜ்ஜெய்யுங். யஸ்மா ச கோ², மஹாலி, ஸங்கா²ரா ஸுகா² ஸுகா²னுபதிதா ஸுகா²வக்கந்தா அனவக்கந்தா து³க்கே²ன, தஸ்மா ஸத்தா ஸங்கா²ரேஸு ஸாரஜ்ஜந்தி; ஸாராகா³ ஸங்யுஜ்ஜந்தி; ஸங்யோகா³ ஸங்கிலிஸ்ஸந்தி. அயம்பி கோ², மஹாலி, ஹேது, அயங் பச்சயோ ஸத்தானங் ஸங்கிலேஸாய. ஏவம்பி ஸஹேதூ ஸப்பச்சயா ஸத்தா ஸங்கிலிஸ்ஸந்தி.
‘‘Saññā ca hidaṃ, mahāli…pe… saṅkhārā ca hidaṃ, mahāli, ekantadukkhā abhavissaṃsu dukkhānupatitā dukkhāvakkantā anavakkantā sukhena, nayidaṃ sattā saṅkhāresu sārajjeyyuṃ. Yasmā ca kho, mahāli, saṅkhārā sukhā sukhānupatitā sukhāvakkantā anavakkantā dukkhena, tasmā sattā saṅkhāresu sārajjanti; sārāgā saṃyujjanti; saṃyogā saṃkilissanti. Ayampi kho, mahāli, hetu, ayaṃ paccayo sattānaṃ saṃkilesāya. Evampi sahetū sappaccayā sattā saṃkilissanti.
‘‘விஞ்ஞாணஞ்ச ஹித³ங், மஹாலி, ஏகந்தது³க்க²ங் அப⁴விஸ்ஸ து³க்கா²னுபதிதங் து³க்கா²வக்கந்தங் அனவக்கந்தங் ஸுகே²ன, நயித³ங் ஸத்தா விஞ்ஞாணஸ்மிங் ஸாரஜ்ஜெய்யுங். யஸ்மா ச கோ² , மஹாலி, விஞ்ஞாணங் ஸுக²ங் ஸுகா²னுபதிதங் ஸுகா²வக்கந்தங் அனவக்கந்தங் து³க்கே²ன, தஸ்மா ஸத்தா விஞ்ஞாணஸ்மிங் ஸாரஜ்ஜந்தி; ஸாராகா³ ஸங்யுஜ்ஜந்தி; ஸங்யோகா³ ஸங்கிலிஸ்ஸந்தி. அயம்பி கோ², மஹாலி, ஹேது அயங் பச்சயோ ஸத்தானங் ஸங்கிலேஸாய. ஏவம்பி ஸஹேதூ ஸப்பச்சயா ஸத்தா ஸங்கிலிஸ்ஸந்தீ’’தி.
‘‘Viññāṇañca hidaṃ, mahāli, ekantadukkhaṃ abhavissa dukkhānupatitaṃ dukkhāvakkantaṃ anavakkantaṃ sukhena, nayidaṃ sattā viññāṇasmiṃ sārajjeyyuṃ. Yasmā ca kho , mahāli, viññāṇaṃ sukhaṃ sukhānupatitaṃ sukhāvakkantaṃ anavakkantaṃ dukkhena, tasmā sattā viññāṇasmiṃ sārajjanti; sārāgā saṃyujjanti; saṃyogā saṃkilissanti. Ayampi kho, mahāli, hetu ayaṃ paccayo sattānaṃ saṃkilesāya. Evampi sahetū sappaccayā sattā saṃkilissantī’’ti.
‘‘கதமோ பன, ப⁴ந்தே, ஹேது கதமோ பச்சயோ ஸத்தானங் விஸுத்³தி⁴யா; கத²ங் ஸஹேதூ ஸப்பச்சயா ஸத்தா விஸுஜ்ஜ²ந்தீ’’தி? ‘‘ரூபஞ்ச ஹித³ங், மஹாலி, ஏகந்தஸுக²ங் அப⁴விஸ்ஸ ஸுகா²னுபதிதங் ஸுகா²வக்கந்தங் அனவக்கந்தங் து³க்கே²ன, நயித³ங் ஸத்தா ரூபஸ்மிங் நிப்³பி³ந்தெ³ய்யுங். யஸ்மா ச கோ², மஹாலி, ரூபங் து³க்க²ங் து³க்கா²னுபதிதங் து³க்கா²வக்கந்தங் அனவக்கந்தங் ஸுகே²ன, தஸ்மா ஸத்தா ரூபஸ்மிங் நிப்³பி³ந்த³ந்தி; நிப்³பி³ந்த³ங் விரஜ்ஜந்தி; விராகா³ விஸுஜ்ஜ²ந்தி. அயங் கோ², மஹாலி, ஹேது, அயங் பச்சயோ, ஸத்தானங் விஸுத்³தி⁴யா. ஏவங் ஸஹேதூ ஸப்பச்சயா ஸத்தா விஸுஜ்ஜ²ந்தி’’.
‘‘Katamo pana, bhante, hetu katamo paccayo sattānaṃ visuddhiyā; kathaṃ sahetū sappaccayā sattā visujjhantī’’ti? ‘‘Rūpañca hidaṃ, mahāli, ekantasukhaṃ abhavissa sukhānupatitaṃ sukhāvakkantaṃ anavakkantaṃ dukkhena, nayidaṃ sattā rūpasmiṃ nibbindeyyuṃ. Yasmā ca kho, mahāli, rūpaṃ dukkhaṃ dukkhānupatitaṃ dukkhāvakkantaṃ anavakkantaṃ sukhena, tasmā sattā rūpasmiṃ nibbindanti; nibbindaṃ virajjanti; virāgā visujjhanti. Ayaṃ kho, mahāli, hetu, ayaṃ paccayo, sattānaṃ visuddhiyā. Evaṃ sahetū sappaccayā sattā visujjhanti’’.
‘‘வேத³னா ச ஹித³ங், மஹாலி, ஏகந்தஸுகா² அப⁴விஸ்ஸ…பே॰… ஸஞ்ஞா ச ஹித³ங், மஹாலி…பே॰… ஸங்கா²ரா ச ஹித³ங், மஹாலி, ஏகந்தஸுகா² அப⁴விஸ்ஸங்ஸு…பே॰… விஞ்ஞாணஞ்ச ஹித³ங், மஹாலி, ஏகந்தஸுக²ங் அப⁴விஸ்ஸ ஸுகா²னுபதிதங் ஸுகா²வக்கந்தங் அனவக்கந்தங் து³க்கே²ன, நயித³ங் ஸத்தா விஞ்ஞாணஸ்மிங் நிப்³பி³ந்தெ³ய்யுங். யஸ்மா ச கோ², மஹாலி, விஞ்ஞாணங் து³க்க²ங் து³க்கா²னுபதிதங் து³க்கா²வக்கந்தங் அனவக்கந்தங் ஸுகே²ன, தஸ்மா ஸத்தா விஞ்ஞாணஸ்மிங் நிப்³பி³ந்த³ந்தி; நிப்³பி³ந்த³ங் விரஜ்ஜந்தி; விராகா³ விஸுஜ்ஜ²ந்தி. அயங் கோ², மஹாலி, ஹேது, அயங் பச்சயோ, ஸத்தானங் விஸுத்³தி⁴யா . ஏவம்பி ஸஹேதூ ஸப்பச்சயா ஸத்தா விஸுஜ்ஜ²ந்தீ’’தி. அட்ட²மங்.
‘‘Vedanā ca hidaṃ, mahāli, ekantasukhā abhavissa…pe… saññā ca hidaṃ, mahāli…pe… saṅkhārā ca hidaṃ, mahāli, ekantasukhā abhavissaṃsu…pe… viññāṇañca hidaṃ, mahāli, ekantasukhaṃ abhavissa sukhānupatitaṃ sukhāvakkantaṃ anavakkantaṃ dukkhena, nayidaṃ sattā viññāṇasmiṃ nibbindeyyuṃ. Yasmā ca kho, mahāli, viññāṇaṃ dukkhaṃ dukkhānupatitaṃ dukkhāvakkantaṃ anavakkantaṃ sukhena, tasmā sattā viññāṇasmiṃ nibbindanti; nibbindaṃ virajjanti; virāgā visujjhanti. Ayaṃ kho, mahāli, hetu, ayaṃ paccayo, sattānaṃ visuddhiyā . Evampi sahetū sappaccayā sattā visujjhantī’’ti. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ஸங்யுத்தனிகாய (அட்ட²கதா²) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 8. மஹாலிஸுத்தவண்ணனா • 8. Mahālisuttavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ஸங்யுத்தனிகாய (டீகா) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 8. மஹாலிஸுத்தவண்ணனா • 8. Mahālisuttavaṇṇanā