| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៧. មហាលិសុត្តំ
7. Mahālisuttaṃ
៤៧. ឯកំ សមយំ ភគវា វេសាលិយំ វិហរតិ មហាវនេ កូដាគារសាលាយំ។ អថ ខោ មហាលិ លិច្ឆវិ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ មហាលិ លិច្ឆវិ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘កោ នុ ខោ, ភន្តេ ហេតុ, កោ បច្ចយោ បាបស្ស កម្មស្ស កិរិយាយ បាបស្ស កម្មស្ស បវត្តិយា’’តិ? ‘‘លោភោ ខោ, មហាលិ, ហេតុ, លោភោ បច្ចយោ បាបស្ស កម្មស្ស កិរិយាយ បាបស្ស កម្មស្ស បវត្តិយា។ ទោសោ ខោ, មហាលិ, ហេតុ, ទោសោ បច្ចយោ បាបស្ស កម្មស្ស កិរិយាយ បាបស្ស កម្មស្ស បវត្តិយា។ មោហោ ខោ, មហាលិ, ហេតុ, មោហោ បច្ចយោ បាបស្ស កម្មស្ស កិរិយាយ បាបស្ស កម្មស្ស បវត្តិយា។ អយោនិសោ មនសិការោ ខោ, មហាលិ, ហេតុ, អយោនិសោ មនសិការោ បច្ចយោ បាបស្ស កម្មស្ស កិរិយាយ បាបស្ស កម្មស្ស បវត្តិយា។ មិច្ឆាបណិហិតំ ខោ, មហាលិ, ចិត្តំ ហេតុ, មិច្ឆាបណិហិតំ ចិត្តំ បច្ចយោ បាបស្ស កម្មស្ស កិរិយាយ បាបស្ស កម្មស្ស បវត្តិយាតិ។ អយំ ខោ, មហាលិ, ហេតុ, អយំ បច្ចយោ បាបស្ស កម្មស្ស កិរិយាយ បាបស្ស កម្មស្ស បវត្តិយា’’តិ។
47. Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Atha kho mahāli licchavi yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho mahāli licchavi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante hetu, ko paccayo pāpassa kammassa kiriyāya pāpassa kammassa pavattiyā’’ti? ‘‘Lobho kho, mahāli, hetu, lobho paccayo pāpassa kammassa kiriyāya pāpassa kammassa pavattiyā. Doso kho, mahāli, hetu, doso paccayo pāpassa kammassa kiriyāya pāpassa kammassa pavattiyā. Moho kho, mahāli, hetu, moho paccayo pāpassa kammassa kiriyāya pāpassa kammassa pavattiyā. Ayoniso manasikāro kho, mahāli, hetu, ayoniso manasikāro paccayo pāpassa kammassa kiriyāya pāpassa kammassa pavattiyā. Micchāpaṇihitaṃ kho, mahāli, cittaṃ hetu, micchāpaṇihitaṃ cittaṃ paccayo pāpassa kammassa kiriyāya pāpassa kammassa pavattiyāti. Ayaṃ kho, mahāli, hetu, ayaṃ paccayo pāpassa kammassa kiriyāya pāpassa kammassa pavattiyā’’ti.
‘‘កោ បន, ភន្តេ, ហេតុ កោ បច្ចយោ កល្យាណស្ស កម្មស្ស កិរិយាយ កល្យាណស្ស កម្មស្ស បវត្តិយា’’តិ? ‘‘អលោភោ ខោ, មហាលិ, ហេតុ, អលោភោ បច្ចយោ កល្យាណស្ស កម្មស្ស កិរិយាយ កល្យាណស្ស កម្មស្ស បវត្តិយា។ អទោសោ ខោ, មហាលិ, ហេតុ, អទោសោ បច្ចយោ កល្យាណស្ស កម្មស្ស កិរិយាយ កល្យាណស្ស កម្មស្ស បវត្តិយា។ អមោហោ ខោ, មហាលិ, ហេតុ, អមោហោ បច្ចយោ កល្យាណស្ស កម្មស្ស កិរិយាយ កល្យាណស្ស កម្មស្ស បវត្តិយា។ យោនិសោ មនសិការោ ខោ, មហាលិ, ហេតុ, យោនិសោ មនសិការោ បច្ចយោ កល្យាណស្ស កម្មស្ស កិរិយាយ កល្យាណស្ស កម្មស្ស បវត្តិយា។ សម្មាបណិហិតំ ខោ, មហាលិ, ចិត្តំ ហេតុ, សម្មាបណិហិតំ ចិត្តំ បច្ចយោ កល្យាណស្ស កម្មស្ស កិរិយាយ កល្យាណស្ស កម្មស្ស បវត្តិយា។ អយំ ខោ, មហាលិ, ហេតុ, អយំ បច្ចយោ កល្យាណស្ស កម្មស្ស កិរិយាយ កល្យាណស្ស កម្មស្ស បវត្តិយា។ ឥមេ ច, មហាលិ, ទស ធម្មា លោកេ ន សំវិជ្ជេយ្យុំ, នយិធ បញ្ញាយេថ អធម្មចរិយាវិសមចរិយាតិ វា ធម្មចរិយាសមចរិយាតិ វា។ យស្មា ច ខោ, មហាលិ, ឥមេ ទស ធម្មា លោកេ សំវិជ្ជន្តិ, តស្មា បញ្ញាយតិ អធម្មចរិយាវិសមចរិយាតិ វា ធម្មចរិយាសមចរិយាតិ វា’’តិ។ សត្តមំ។
‘‘Ko pana, bhante, hetu ko paccayo kalyāṇassa kammassa kiriyāya kalyāṇassa kammassa pavattiyā’’ti? ‘‘Alobho kho, mahāli, hetu, alobho paccayo kalyāṇassa kammassa kiriyāya kalyāṇassa kammassa pavattiyā. Adoso kho, mahāli, hetu, adoso paccayo kalyāṇassa kammassa kiriyāya kalyāṇassa kammassa pavattiyā. Amoho kho, mahāli, hetu, amoho paccayo kalyāṇassa kammassa kiriyāya kalyāṇassa kammassa pavattiyā. Yoniso manasikāro kho, mahāli, hetu, yoniso manasikāro paccayo kalyāṇassa kammassa kiriyāya kalyāṇassa kammassa pavattiyā. Sammāpaṇihitaṃ kho, mahāli, cittaṃ hetu, sammāpaṇihitaṃ cittaṃ paccayo kalyāṇassa kammassa kiriyāya kalyāṇassa kammassa pavattiyā. Ayaṃ kho, mahāli, hetu, ayaṃ paccayo kalyāṇassa kammassa kiriyāya kalyāṇassa kammassa pavattiyā. Ime ca, mahāli, dasa dhammā loke na saṃvijjeyyuṃ, nayidha paññāyetha adhammacariyāvisamacariyāti vā dhammacariyāsamacariyāti vā. Yasmā ca kho, mahāli, ime dasa dhammā loke saṃvijjanti, tasmā paññāyati adhammacariyāvisamacariyāti vā dhammacariyāsamacariyāti vā’’ti. Sattamaṃ.
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៧. មហាលិសុត្តវណ្ណនា • 7. Mahālisuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ១-៨. វិវាទសុត្តាទិវណ្ណនា • 1-8. Vivādasuttādivaṇṇanā
