| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ದೀಘನಿಕಾಯ • Dīghanikāya |
೬. ಮಹಾಲಿಸುತ್ತಂ
6. Mahālisuttaṃ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತವತ್ಥು
Brāhmaṇadūtavatthu
೩೫೯. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಉಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ವೇಸಾಲಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಮಹಾವನೇ ಕೂಟಾಗಾರಸಾಲಾಯಂ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಕೋಸಲಕಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತಾ ಮಾಗಧಕಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತಾ ವೇಸಾಲಿಯಂ ಪಟಿವಸನ್ತಿ ಕೇನಚಿದೇವ ಕರಣೀಯೇನ। ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ ತೇ ಕೋಸಲಕಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತಾ ಮಾಗಧಕಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತಾ – ‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತೋ ಸಕ್ಯಕುಲಾ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ವೇಸಾಲಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಮಹಾವನೇ ಕೂಟಾಗಾರಸಾಲಾಯಂ। ತಂ ಖೋ ಪನ ಭವನ್ತಂ ಗೋತಮಂ ಏವಂ ಕಲ್ಯಾಣೋ ಕಿತ್ತಿಸದ್ದೋ ಅಬ್ಭುಗ್ಗತೋ – ‘ಇತಿಪಿ ಸೋ ಭಗವಾ ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ವಿಜ್ಜಾಚರಣಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸುಗತೋ ಲೋಕವಿದೂ ಅನುತ್ತರೋ ಪುರಿಸದಮ್ಮಸಾರಥಿ ಸತ್ಥಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ’। ಸೋ ಇಮಂ ಲೋಕಂ ಸದೇವಕಂ ಸಮಾರಕಂ ಸಬ್ರಹ್ಮಕಂ ಸಸ್ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಂ ಪಜಂ ಸದೇವಮನುಸ್ಸಂ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಪವೇದೇತಿ। ಸೋ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತಿ ಆದಿಕಲ್ಯಾಣಂ ಮಜ್ಝೇಕಲ್ಯಾಣಂ ಪರಿಯೋಸಾನಕಲ್ಯಾಣಂ ಸಾತ್ಥಂ ಸಬ್ಯಞ್ಜನಂ ಕೇವಲಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಪರಿಸುದ್ಧಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಪಕಾಸೇತಿ। ಸಾಧು ಖೋ ಪನ ತಥಾರೂಪಾನಂ ಅರಹತಂ ದಸ್ಸನಂ ಹೋತೀ’’ತಿ।
359. Evaṃ me sutaṃ – uekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Tena kho pana samayena sambahulā kosalakā ca brāhmaṇadūtā māgadhakā ca brāhmaṇadūtā vesāliyaṃ paṭivasanti kenacideva karaṇīyena. Assosuṃ kho te kosalakā ca brāhmaṇadūtā māgadhakā ca brāhmaṇadūtā – ‘‘samaṇo khalu, bho, gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’. So imaṃ lokaṃ sadevakaṃ samārakaṃ sabrahmakaṃ sassamaṇabrāhmaṇiṃ pajaṃ sadevamanussaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti. So dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Sādhu kho pana tathārūpānaṃ arahataṃ dassanaṃ hotī’’ti.
೩೬೦. ಅಥ ಖೋ ತೇ ಕೋಸಲಕಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತಾ ಮಾಗಧಕಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತಾ ಯೇನ ಮಹಾವನಂ ಕೂಟಾಗಾರಸಾಲಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮಾ ನಾಗಿತೋ ಭಗವತೋ ಉಪಟ್ಠಾಕೋ ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಕೋಸಲಕಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತಾ ಮಾಗಧಕಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತಾ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ನಾಗಿತೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು। ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ನಾಗಿತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಕಹಂ ನು ಖೋ, ಭೋ ನಾಗಿತ, ಏತರಹಿ ಸೋ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ವಿಹರತಿ? ದಸ್ಸನಕಾಮಾ ಹಿ ಮಯಂ ತಂ ಭವನ್ತಂ ಗೋತಮ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಅಕಾಲೋ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ, ಪಟಿಸಲ್ಲೀನೋ ಭಗವಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಕೋಸಲಕಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತಾ ಮಾಗಧಕಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತಾ ತತ್ಥೇವ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು – ‘‘ದಿಸ್ವಾವ ಮಯಂ ತಂ ಭವನ್ತಂ ಗೋತಮಂ ಗಮಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ।
360. Atha kho te kosalakā ca brāhmaṇadūtā māgadhakā ca brāhmaṇadūtā yena mahāvanaṃ kūṭāgārasālā tenupasaṅkamiṃsu. Tena kho pana samayena āyasmā nāgito bhagavato upaṭṭhāko hoti. Atha kho te kosalakā ca brāhmaṇadūtā māgadhakā ca brāhmaṇadūtā yenāyasmā nāgito tenupasaṅkamiṃsu. Upasaṅkamitvā āyasmantaṃ nāgitaṃ etadavocuṃ – ‘‘kahaṃ nu kho, bho nāgita, etarahi so bhavaṃ gotamo viharati? Dassanakāmā hi mayaṃ taṃ bhavantaṃ gotama’’nti. ‘‘Akālo kho, āvuso, bhagavantaṃ dassanāya, paṭisallīno bhagavā’’ti. Atha kho te kosalakā ca brāhmaṇadūtā māgadhakā ca brāhmaṇadūtā tattheva ekamantaṃ nisīdiṃsu – ‘‘disvāva mayaṃ taṃ bhavantaṃ gotamaṃ gamissāmā’’ti.
ಓಟ್ಠದ್ಧಲಿಚ್ಛವೀವತ್ಥು
Oṭṭhaddhalicchavīvatthu
೩೬೧. ಓಟ್ಠದ್ಧೋಪಿ ಲಿಚ್ಛವೀ ಮಹತಿಯಾ ಲಿಚ್ಛವೀಪರಿಸಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಯೇನ ಮಹಾವನಂ ಕೂಟಾಗಾರಸಾಲಾ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ನಾಗಿತೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ನಾಗಿತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತೋ ಖೋ ಓಟ್ಠದ್ಧೋಪಿ ಲಿಚ್ಛವೀ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ನಾಗಿತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಹಂ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ ನಾಗಿತ, ಏತರಹಿ ಸೋ ಭಗವಾ ವಿಹರತಿ ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ, ದಸ್ಸನಕಾಮಾ ಹಿ ಮಯಂ ತಂ ಭಗವನ್ತಂ ಅರಹನ್ತಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಅಕಾಲೋ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ, ಪಟಿಸಲ್ಲೀನೋ ಭಗವಾ’’ತಿ। ಓಟ್ಠದ್ಧೋಪಿ ಲಿಚ್ಛವೀ ತತ್ಥೇವ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ – ‘‘ದಿಸ್ವಾವ ಅಹಂ ತಂ ಭಗವನ್ತಂ ಗಮಿಸ್ಸಾಮಿ ಅರಹನ್ತಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧ’’ನ್ತಿ।
361. Oṭṭhaddhopi licchavī mahatiyā licchavīparisāya saddhiṃ yena mahāvanaṃ kūṭāgārasālā yenāyasmā nāgito tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ nāgitaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho oṭṭhaddhopi licchavī āyasmantaṃ nāgitaṃ etadavoca – ‘‘kahaṃ nu kho, bhante nāgita, etarahi so bhagavā viharati arahaṃ sammāsambuddho, dassanakāmā hi mayaṃ taṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddha’’nti. ‘‘Akālo kho, mahāli, bhagavantaṃ dassanāya, paṭisallīno bhagavā’’ti. Oṭṭhaddhopi licchavī tattheva ekamantaṃ nisīdi – ‘‘disvāva ahaṃ taṃ bhagavantaṃ gamissāmi arahantaṃ sammāsambuddha’’nti.
೩೬೨. ಅಥ ಖೋ ಸೀಹೋ ಸಮಣುದ್ದೇಸೋ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ನಾಗಿತೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ನಾಗಿತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತೋ ಖೋ ಸೀಹೋ ಸಮಣುದ್ದೇಸೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ನಾಗಿತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಏತೇ, ಭನ್ತೇ ಕಸ್ಸಪ, ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಕೋಸಲಕಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತಾ ಮಾಗಧಕಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತಾ ಇಧೂಪಸಙ್ಕನ್ತಾ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ; ಓಟ್ಠದ್ಧೋಪಿ ಲಿಚ್ಛವೀ ಮಹತಿಯಾ ಲಿಚ್ಛವೀಪರಿಸಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಇಧೂಪಸಙ್ಕನ್ತೋ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ, ಸಾಧು, ಭನ್ತೇ ಕಸ್ಸಪ, ಲಭತಂ ಏಸಾ ಜನತಾ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯಾ’’ತಿ।
362. Atha kho sīho samaṇuddeso yenāyasmā nāgito tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ nāgitaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho sīho samaṇuddeso āyasmantaṃ nāgitaṃ etadavoca – ‘‘ete, bhante kassapa, sambahulā kosalakā ca brāhmaṇadūtā māgadhakā ca brāhmaṇadūtā idhūpasaṅkantā bhagavantaṃ dassanāya; oṭṭhaddhopi licchavī mahatiyā licchavīparisāya saddhiṃ idhūpasaṅkanto bhagavantaṃ dassanāya, sādhu, bhante kassapa, labhataṃ esā janatā bhagavantaṃ dassanāyā’’ti.
‘‘ತೇನ ಹಿ, ಸೀಹ, ತ್ವಞ್ಞೇವ ಭಗವತೋ ಆರೋಚೇಹೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ಸೀಹೋ ಸಮಣುದ್ದೇಸೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ನಾಗಿತಸ್ಸ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತೋ ಖೋ ಸೀಹೋ ಸಮಣುದ್ದೇಸೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಏತೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಕೋಸಲಕಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತಾ ಮಾಗಧಕಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತಾ ಇಧೂಪಸಙ್ಕನ್ತಾ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ, ಓಟ್ಠದ್ಧೋಪಿ ಲಿಚ್ಛವೀ ಮಹತಿಯಾ ಲಿಚ್ಛವೀಪರಿಸಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಇಧೂಪಸಙ್ಕನ್ತೋ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ। ಸಾಧು, ಭನ್ತೇ, ಲಭತಂ ಏಸಾ ಜನತಾ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯಾ’’ತಿ। ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಸೀಹ, ವಿಹಾರಪಚ್ಛಾಯಾಯಂ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇಹೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ಸೀಹೋ ಸಮಣುದ್ದೇಸೋ ಭಗವತೋ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ವಿಹಾರಪಚ್ಛಾಯಾಯಂ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇಸಿ।
‘‘Tena hi, sīha, tvaññeva bhagavato ārocehī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho sīho samaṇuddeso āyasmato nāgitassa paṭissutvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho sīho samaṇuddeso bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ete, bhante, sambahulā kosalakā ca brāhmaṇadūtā māgadhakā ca brāhmaṇadūtā idhūpasaṅkantā bhagavantaṃ dassanāya, oṭṭhaddhopi licchavī mahatiyā licchavīparisāya saddhiṃ idhūpasaṅkanto bhagavantaṃ dassanāya. Sādhu, bhante, labhataṃ esā janatā bhagavantaṃ dassanāyā’’ti. ‘‘Tena hi, sīha, vihārapacchāyāyaṃ āsanaṃ paññapehī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho sīho samaṇuddeso bhagavato paṭissutvā vihārapacchāyāyaṃ āsanaṃ paññapesi.
೩೬೩. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ವಿಹಾರಾ ನಿಕ್ಖಮ್ಮ ವಿಹಾರಪಚ್ಛಾಯಾಯಂ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಕೋಸಲಕಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತಾ ಮಾಗಧಕಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದೂತಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿಂಸು। ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಓಟ್ಠದ್ಧೋಪಿ ಲಿಚ್ಛವೀ ಮಹತಿಯಾ ಲಿಚ್ಛವೀಪರಿಸಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ।
363. Atha kho bhagavā vihārā nikkhamma vihārapacchāyāyaṃ paññatte āsane nisīdi. Atha kho te kosalakā ca brāhmaṇadūtā māgadhakā ca brāhmaṇadūtā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Oṭṭhaddhopi licchavī mahatiyā licchavīparisāya saddhiṃ yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi.
೩೬೪. ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಓಟ್ಠದ್ಧೋ ಲಿಚ್ಛವೀ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಪುರಿಮಾನಿ, ಭನ್ತೇ, ದಿವಸಾನಿ ಪುರಿಮತರಾನಿ ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಯೇನಾಹಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮಂ ಏತದವೋಚ – ‘ಯದಗ್ಗೇ ಅಹಂ, ಮಹಾಲಿ, ಭಗವನ್ತಂ ಉಪನಿಸ್ಸಾಯ ವಿಹರಾಮಿ, ನ ಚಿರಂ ತೀಣಿ ವಸ್ಸಾನಿ, ದಿಬ್ಬಾನಿ ಹಿ ಖೋ ರೂಪಾನಿ ಪಸ್ಸಾಮಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಿ ಸದ್ದಾನಿ ಸುಣಾಮಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನೀ’ತಿ। ಸನ್ತಾನೇವ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ದಿಬ್ಬಾನಿ ಸದ್ದಾನಿ ನಾಸ್ಸೋಸಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ, ಉದಾಹು ಅಸನ್ತಾನೀ’’ತಿ?
364. Ekamantaṃ nisinno kho oṭṭhaddho licchavī bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘purimāni, bhante, divasāni purimatarāni sunakkhatto licchaviputto yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā maṃ etadavoca – ‘yadagge ahaṃ, mahāli, bhagavantaṃ upanissāya viharāmi, na ciraṃ tīṇi vassāni, dibbāni hi kho rūpāni passāmi piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, no ca kho dibbāni saddāni suṇāmi piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyānī’ti. Santāneva nu kho, bhante, sunakkhatto licchaviputto dibbāni saddāni nāssosi piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, udāhu asantānī’’ti?
ಏಕಂಸಭಾವಿತಸಮಾಧಿ
Ekaṃsabhāvitasamādhi
೩೬೫. ‘‘ಸನ್ತಾನೇವ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ದಿಬ್ಬಾನಿ ಸದ್ದಾನಿ ನಾಸ್ಸೋಸಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ, ನೋ ಅಸನ್ತಾನೀ’’ತಿ। ‘‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಹೇತು, ಕೋ ಪಚ್ಚಯೋ, ಯೇನ ಸನ್ತಾನೇವ ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ದಿಬ್ಬಾನಿ ಸದ್ದಾನಿ ನಾಸ್ಸೋಸಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ, ನೋ ಅಸನ್ತಾನೀ’’ತಿ?
365. ‘‘Santāneva kho, mahāli, sunakkhatto licchaviputto dibbāni saddāni nāssosi piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, no asantānī’’ti. ‘‘Ko nu kho, bhante, hetu, ko paccayo, yena santāneva sunakkhatto licchaviputto dibbāni saddāni nāssosi piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, no asantānī’’ti?
೩೬೬. ‘‘ಇಧ , ಮಹಾಲಿ, ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ ಏಕಂಸಭಾವಿತೋ ಸಮಾಧಿ ಹೋತಿ ದಿಬ್ಬಾನಂ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ। ಸೋ ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ ಏಕಂಸಭಾವಿತೇ ಸಮಾಧಿಮ್ಹಿ ದಿಬ್ಬಾನಂ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ। ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ ದಿಬ್ಬಾನಿ ರೂಪಾನಿ ಪಸ್ಸತಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಿ ಸದ್ದಾನಿ ಸುಣಾತಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಏವಞ್ಹೇತಂ, ಮಹಾಲಿ, ಹೋತಿ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ ಏಕಂಸಭಾವಿತೇ ಸಮಾಧಿಮ್ಹಿ ದಿಬ್ಬಾನಂ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ।
366. ‘‘Idha , mahāli, bhikkhuno puratthimāya disāya ekaṃsabhāvito samādhi hoti dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. So puratthimāya disāya ekaṃsabhāvite samādhimhi dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. Puratthimāya disāya dibbāni rūpāni passati piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, no ca kho dibbāni saddāni suṇāti piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, mahāli, hoti bhikkhuno puratthimāya disāya ekaṃsabhāvite samādhimhi dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ.
೩೬೭. ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಮಹಾಲಿ, ಭಿಕ್ಖುನೋ ದಕ್ಖಿಣಾಯ ದಿಸಾಯ…ಪೇ॰… ಪಚ್ಛಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ … ಉತ್ತರಾಯ ದಿಸಾಯ… ಉದ್ಧಮಧೋ ತಿರಿಯಂ ಏಕಂಸಭಾವಿತೋ ಸಮಾಧಿ ಹೋತಿ ದಿಬ್ಬಾನಂ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ। ಸೋ ಉದ್ಧಮಧೋ ತಿರಿಯಂ ಏಕಂಸಭಾವಿತೇ ಸಮಾಧಿಮ್ಹಿ ದಿಬ್ಬಾನಂ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ। ಉದ್ಧಮಧೋ ತಿರಿಯಂ ದಿಬ್ಬಾನಿ ರೂಪಾನಿ ಪಸ್ಸತಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಿ ಸದ್ದಾನಿ ಸುಣಾತಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಏವಞ್ಹೇತಂ, ಮಹಾಲಿ, ಹೋತಿ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಉದ್ಧಮಧೋ ತಿರಿಯಂ ಏಕಂಸಭಾವಿತೇ ಸಮಾಧಿಮ್ಹಿ ದಿಬ್ಬಾನಂ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ।
367. ‘‘Puna caparaṃ, mahāli, bhikkhuno dakkhiṇāya disāya…pe… pacchimāya disāya … uttarāya disāya… uddhamadho tiriyaṃ ekaṃsabhāvito samādhi hoti dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. So uddhamadho tiriyaṃ ekaṃsabhāvite samādhimhi dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. Uddhamadho tiriyaṃ dibbāni rūpāni passati piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, no ca kho dibbāni saddāni suṇāti piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, mahāli, hoti bhikkhuno uddhamadho tiriyaṃ ekaṃsabhāvite samādhimhi dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ.
೩೬೮. ‘‘ಇಧ , ಮಹಾಲಿ, ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ ಏಕಂಸಭಾವಿತೋ ಸಮಾಧಿ ಹೋತಿ ದಿಬ್ಬಾನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಂ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ। ಸೋ ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ ಏಕಂಸಭಾವಿತೇ ಸಮಾಧಿಮ್ಹಿ ದಿಬ್ಬಾನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಂ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ। ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ ದಿಬ್ಬಾನಿ ಸದ್ದಾನಿ ಸುಣಾತಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಿ ರೂಪಾನಿ ಪಸ್ಸತಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಏವಞ್ಹೇತಂ, ಮಹಾಲಿ, ಹೋತಿ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ ಏಕಂಸಭಾವಿತೇ ಸಮಾಧಿಮ್ಹಿ ದಿಬ್ಬಾನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಂ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ।
368. ‘‘Idha , mahāli, bhikkhuno puratthimāya disāya ekaṃsabhāvito samādhi hoti dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. So puratthimāya disāya ekaṃsabhāvite samādhimhi dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. Puratthimāya disāya dibbāni saddāni suṇāti piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, no ca kho dibbāni rūpāni passati piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, mahāli, hoti bhikkhuno puratthimāya disāya ekaṃsabhāvite samādhimhi dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ.
೩೬೯. ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಮಹಾಲಿ, ಭಿಕ್ಖುನೋ ದಕ್ಖಿಣಾಯ ದಿಸಾಯ…ಪೇ॰… ಪಚ್ಛಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ… ಉತ್ತರಾಯ ದಿಸಾಯ… ಉದ್ಧಮಧೋ ತಿರಿಯಂ ಏಕಂಸಭಾವಿತೋ ಸಮಾಧಿ ಹೋತಿ ದಿಬ್ಬಾನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಂ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ। ಸೋ ಉದ್ಧಮಧೋ ತಿರಿಯಂ ಏಕಂಸಭಾವಿತೇ ಸಮಾಧಿಮ್ಹಿ ದಿಬ್ಬಾನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಂ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ। ಉದ್ಧಮಧೋ ತಿರಿಯಂ ದಿಬ್ಬಾನಿ ಸದ್ದಾನಿ ಸುಣಾತಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಿ ರೂಪಾನಿ ಪಸ್ಸತಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಏವಞ್ಹೇತಂ, ಮಹಾಲಿ, ಹೋತಿ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಉದ್ಧಮಧೋ ತಿರಿಯಂ ಏಕಂಸಭಾವಿತೇ ಸಮಾಧಿಮ್ಹಿ ದಿಬ್ಬಾನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ, ನೋ ಚ ಖೋ ದಿಬ್ಬಾನಂ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ।
369. ‘‘Puna caparaṃ, mahāli, bhikkhuno dakkhiṇāya disāya…pe… pacchimāya disāya… uttarāya disāya… uddhamadho tiriyaṃ ekaṃsabhāvito samādhi hoti dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. So uddhamadho tiriyaṃ ekaṃsabhāvite samādhimhi dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. Uddhamadho tiriyaṃ dibbāni saddāni suṇāti piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, no ca kho dibbāni rūpāni passati piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, mahāli, hoti bhikkhuno uddhamadho tiriyaṃ ekaṃsabhāvite samādhimhi dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ.
೩೭೦. ‘‘ಇಧ , ಮಹಾಲಿ, ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ ಉಭಯಂಸಭಾವಿತೋ ಸಮಾಧಿ ಹೋತಿ ದಿಬ್ಬಾನಞ್ಚ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ ದಿಬ್ಬಾನಞ್ಚ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ। ಸೋ ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ ಉಭಯಂಸಭಾವಿತೇ ಸಮಾಧಿಮ್ಹಿ ದಿಬ್ಬಾನಞ್ಚ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ, ದಿಬ್ಬಾನಞ್ಚ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ। ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ ದಿಬ್ಬಾನಿ ಚ ರೂಪಾನಿ ಪಸ್ಸತಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ, ದಿಬ್ಬಾನಿ ಚ ಸದ್ದಾನಿ ಸುಣಾತಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಏವಞ್ಹೇತಂ, ಮಹಾಲಿ, ಹೋತಿ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ ಉಭಯಂಸಭಾವಿತೇ ಸಮಾಧಿಮ್ಹಿ ದಿಬ್ಬಾನಞ್ಚ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ ದಿಬ್ಬಾನಞ್ಚ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ।
370. ‘‘Idha , mahāli, bhikkhuno puratthimāya disāya ubhayaṃsabhāvito samādhi hoti dibbānañca rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ dibbānañca saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. So puratthimāya disāya ubhayaṃsabhāvite samādhimhi dibbānañca rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, dibbānañca saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. Puratthimāya disāya dibbāni ca rūpāni passati piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, dibbāni ca saddāni suṇāti piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, mahāli, hoti bhikkhuno puratthimāya disāya ubhayaṃsabhāvite samādhimhi dibbānañca rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ dibbānañca saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ.
೩೭೧. ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಮಹಾಲಿ, ಭಿಕ್ಖುನೋ ದಕ್ಖಿಣಾಯ ದಿಸಾಯ…ಪೇ॰… ಪಚ್ಛಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ… ಉತ್ತರಾಯ ದಿಸಾಯ… ಉದ್ಧಮಧೋ ತಿರಿಯಂ ಉಭಯಂಸಭಾವಿತೋ ಸಮಾಧಿ ಹೋತಿ ದಿಬ್ಬಾನಞ್ಚ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ, ದಿಬ್ಬಾನಞ್ಚ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ। ಸೋ ಉದ್ಧಮಧೋ ತಿರಿಯಂ ಉಭಯಂಸಭಾವಿತೇ ಸಮಾಧಿಮ್ಹಿ ದಿಬ್ಬಾನಞ್ಚ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ ದಿಬ್ಬಾನಞ್ಚ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ। ಉದ್ಧಮಧೋ ತಿರಿಯಂ ದಿಬ್ಬಾನಿ ಚ ರೂಪಾನಿ ಪಸ್ಸತಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ, ದಿಬ್ಬಾನಿ ಚ ಸದ್ದಾನಿ ಸುಣಾತಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಏವಞ್ಹೇತಂ, ಮಹಾಲಿ, ಹೋತಿ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಉದ್ಧಮಧೋ ತಿರಿಯಂ ಉಭಯಂಸಭಾವಿತೇ ಸಮಾಧಿಮ್ಹಿ ದಿಬ್ಬಾನಞ್ಚ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ, ದಿಬ್ಬಾನಞ್ಚ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಾಯ ಪಿಯರೂಪಾನಂ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಂ ರಜನೀಯಾನಂ। ಅಯಂ ಖೋ ಮಹಾಲಿ, ಹೇತು, ಅಯಂ ಪಚ್ಚಯೋ, ಯೇನ ಸನ್ತಾನೇವ ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ದಿಬ್ಬಾನಿ ಸದ್ದಾನಿ ನಾಸ್ಸೋಸಿ ಪಿಯರೂಪಾನಿ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾನಿ ರಜನೀಯಾನಿ, ನೋ ಅಸನ್ತಾನೀ’’ತಿ।
371. ‘‘Puna caparaṃ, mahāli, bhikkhuno dakkhiṇāya disāya…pe… pacchimāya disāya… uttarāya disāya… uddhamadho tiriyaṃ ubhayaṃsabhāvito samādhi hoti dibbānañca rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, dibbānañca saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. So uddhamadho tiriyaṃ ubhayaṃsabhāvite samādhimhi dibbānañca rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ dibbānañca saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. Uddhamadho tiriyaṃ dibbāni ca rūpāni passati piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, dibbāni ca saddāni suṇāti piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, mahāli, hoti bhikkhuno uddhamadho tiriyaṃ ubhayaṃsabhāvite samādhimhi dibbānañca rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, dibbānañca saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. Ayaṃ kho mahāli, hetu, ayaṃ paccayo, yena santāneva sunakkhatto licchaviputto dibbāni saddāni nāssosi piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, no asantānī’’ti.
೩೭೨. ‘‘ಏತಾಸಂ ನೂನ, ಭನ್ತೇ, ಸಮಾಧಿಭಾವನಾನಂ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಹೇತು ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರನ್ತೀ’’ತಿ। ‘‘ನ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಏತಾಸಂ ಸಮಾಧಿಭಾವನಾನಂ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಹೇತು ಭಿಕ್ಖೂ ಮಯಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರನ್ತಿ। ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಅಞ್ಞೇವ ಧಮ್ಮಾ ಉತ್ತರಿತರಾ ಚ ಪಣೀತತರಾ ಚ, ಯೇಸಂ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಹೇತು ಭಿಕ್ಖೂ ಮಯಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರನ್ತೀ’’ತಿ।
372. ‘‘Etāsaṃ nūna, bhante, samādhibhāvanānaṃ sacchikiriyāhetu bhikkhū bhagavati brahmacariyaṃ carantī’’ti. ‘‘Na kho, mahāli, etāsaṃ samādhibhāvanānaṃ sacchikiriyāhetu bhikkhū mayi brahmacariyaṃ caranti. Atthi kho, mahāli, aññeva dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca, yesaṃ sacchikiriyāhetu bhikkhū mayi brahmacariyaṃ carantī’’ti.
ಚತುಅರಿಯಫಲಂ
Catuariyaphalaṃ
೩೭೩. ‘‘ಕತಮೇ ಪನ ತೇ, ಭನ್ತೇ, ಧಮ್ಮಾ ಉತ್ತರಿತರಾ ಚ ಪಣೀತತರಾ ಚ, ಯೇಸಂ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಹೇತು ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರನ್ತೀ’’ತಿ? ‘‘ಇಧ, ಮಹಾಲಿ, ಭಿಕ್ಖು ತಿಣ್ಣಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಸೋತಾಪನ್ನೋ ಹೋತಿ ಅವಿನಿಪಾತಧಮ್ಮೋ ನಿಯತೋ ಸಮ್ಬೋಧಿಪರಾಯಣೋ। ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಧಮ್ಮೋ ಉತ್ತರಿತರೋ ಚ ಪಣೀತತರೋ ಚ, ಯಸ್ಸ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಹೇತು ಭಿಕ್ಖೂ ಮಯಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರನ್ತಿ।
373. ‘‘Katame pana te, bhante, dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca, yesaṃ sacchikiriyāhetu bhikkhū bhagavati brahmacariyaṃ carantī’’ti? ‘‘Idha, mahāli, bhikkhu tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sotāpanno hoti avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo. Ayampi kho, mahāli, dhammo uttaritaro ca paṇītataro ca, yassa sacchikiriyāhetu bhikkhū mayi brahmacariyaṃ caranti.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಮಹಾಲಿ, ಭಿಕ್ಖು ತಿಣ್ಣಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ರಾಗದೋಸಮೋಹಾನಂ ತನುತ್ತಾ ಸಕದಾಗಾಮೀ ಹೋತಿ, ಸಕಿದೇವ 1 ಇಮಂ ಲೋಕಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸನ್ತಂ ಕರೋತಿ। ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಧಮ್ಮೋ ಉತ್ತರಿತರೋ ಚ ಪಣೀತತರೋ ಚ, ಯಸ್ಸ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಹೇತು ಭಿಕ್ಖೂ ಮಯಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರನ್ತಿ।
‘‘Puna caparaṃ, mahāli, bhikkhu tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmī hoti, sakideva 2 imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karoti. Ayampi kho, mahāli, dhammo uttaritaro ca paṇītataro ca, yassa sacchikiriyāhetu bhikkhū mayi brahmacariyaṃ caranti.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಮಹಾಲಿ, ಭಿಕ್ಖು ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಓಪಪಾತಿಕೋ ಹೋತಿ, ತತ್ಥ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ, ಅನಾವತ್ತಿಧಮ್ಮೋ ತಸ್ಮಾ ಲೋಕಾ। ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಧಮ್ಮೋ ಉತ್ತರಿತರೋ ಚ ಪಣೀತತರೋ ಚ, ಯಸ್ಸ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಹೇತು ಭಿಕ್ಖೂ ಮಯಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರನ್ತಿ।
‘‘Puna caparaṃ, mahāli, bhikkhu pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti, tattha parinibbāyī, anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, mahāli, dhammo uttaritaro ca paṇītataro ca, yassa sacchikiriyāhetu bhikkhū mayi brahmacariyaṃ caranti.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಮಹಾಲಿ, ಭಿಕ್ಖು ಆಸವಾನಂ ಖಯಾ ಅನಾಸವಂ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಂ ದಿಟ್ಠೇವ ಧಮ್ಮೇ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಧಮ್ಮೋ ಉತ್ತರಿತರೋ ಚ ಪಣೀತತರೋ ಚ, ಯಸ್ಸ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಹೇತು ಭಿಕ್ಖೂ ಮಯಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರನ್ತಿ। ಇಮೇ ಖೋ ತೇ, ಮಹಾಲಿ, ಧಮ್ಮಾ ಉತ್ತರಿತರಾ ಚ ಪಣೀತತರಾ ಚ, ಯೇಸಂ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಹೇತು ಭಿಕ್ಖೂ ಮಯಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರನ್ತೀ’’ತಿ।
‘‘Puna caparaṃ, mahāli, bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Ayampi kho, mahāli, dhammo uttaritaro ca paṇītataro ca, yassa sacchikiriyāhetu bhikkhū mayi brahmacariyaṃ caranti. Ime kho te, mahāli, dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca, yesaṃ sacchikiriyāhetu bhikkhū mayi brahmacariyaṃ carantī’’ti.
ಅರಿಯಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕಮಗ್ಗೋ
Ariyaaṭṭhaṅgikamaggo
೩೭೪. ‘‘ಅತ್ಥಿ ಪನ, ಭನ್ತೇ, ಮಗ್ಗೋ ಅತ್ಥಿ ಪಟಿಪದಾ ಏತೇಸಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ? ‘‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಮಗ್ಗೋ ಅತ್ಥಿ ಪಟಿಪದಾ ಏತೇಸಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ।
374. ‘‘Atthi pana, bhante, maggo atthi paṭipadā etesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāyā’’ti? ‘‘Atthi kho, mahāli, maggo atthi paṭipadā etesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāyā’’ti.
೩೭೫. ‘‘ಕತಮೋ ಪನ, ಭನ್ತೇ, ಮಗ್ಗೋ ಕತಮಾ ಪಟಿಪದಾ ಏತೇಸಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ? ‘‘ಅಯಮೇವ ಅರಿಯೋ ಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕೋ ಮಗ್ಗೋ। ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ ಸಮ್ಮಾಸಙ್ಕಪ್ಪೋ ಸಮ್ಮಾವಾಚಾ ಸಮ್ಮಾಕಮ್ಮನ್ತೋ ಸಮ್ಮಾಆಜೀವೋ ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ ಸಮ್ಮಾಸತಿ ಸಮ್ಮಾಸಮಾಧಿ। ಅಯಂ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಮಗ್ಗೋ ಅಯಂ ಪಟಿಪದಾ ಏತೇಸಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ।
375. ‘‘Katamo pana, bhante, maggo katamā paṭipadā etesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāyā’’ti? ‘‘Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo. Seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvācā sammākammanto sammāājīvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi. Ayaṃ kho, mahāli, maggo ayaṃ paṭipadā etesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāya.
ದ್ವೇಪಬ್ಬಜಿತವತ್ಥು
Dvepabbajitavatthu
೩೭೬. ‘‘ಏಕಮಿದಾಹಂ, ಮಹಾಲಿ, ಸಮಯಂ ಕೋಸಮ್ಬಿಯಂ ವಿಹರಾಮಿ ಘೋಸಿತಾರಾಮೇ । ಅಥ ಖೋ ದ್ವೇ ಪಬ್ಬಜಿತಾ – ಮುಣ್ಡಿಯೋ ಚ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಜಾಲಿಯೋ ಚ ದಾರುಪತ್ತಿಕನ್ತೇವಾಸೀ ಯೇನಾಹಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು। ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿಂಸು। ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಂಸು। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತಾ ಖೋ ತೇ ದ್ವೇ ಪಬ್ಬಜಿತಾ ಮಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘ಕಿಂ ನು ಖೋ, ಆವುಸೋ ಗೋತಮ, ತಂ ಜೀವಂ ತಂ ಸರೀರಂ, ಉದಾಹು ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ?
376. ‘‘Ekamidāhaṃ, mahāli, samayaṃ kosambiyaṃ viharāmi ghositārāme . Atha kho dve pabbajitā – muṇḍiyo ca paribbājako jāliyo ca dārupattikantevāsī yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu. Upasaṅkamitvā mayā saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho te dve pabbajitā maṃ etadavocuṃ – ‘kiṃ nu kho, āvuso gotama, taṃ jīvaṃ taṃ sarīraṃ, udāhu aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti?
೩೭೭. ‘‘‘ತೇನ ಹಾವುಸೋ, ಸುಣಾಥ ಸಾಧುಕಂ ಮನಸಿ ಕರೋಥ ಭಾಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ‘ಏವಮಾವುಸೋ’ತಿ ಖೋ ತೇ ದ್ವೇ ಪಬ್ಬಜಿತಾ ಮಮ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ। ಅಹಂ ಏತದವೋಚಂ – ಇಧಾವುಸೋ ತಥಾಗತೋ ಲೋಕೇ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ…ಪೇ॰… (ಯಥಾ ೧೯೦-೨೧೨ ಅನುಚ್ಛೇದೇಸು ಏವಂ ವಿತ್ಥಾರೇತಬ್ಬಂ)। ಏವಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಸೀಲಸಮ್ಪನ್ನೋ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಯೋ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಜಾನಾತಿ ಏವಂ ಪಸ್ಸತಿ, ಕಲ್ಲಂ ನು ಖೋ ತಸ್ಸೇತಂ ವಚನಾಯ – ‘ತಂ ಜೀವಂ ತಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾತಿ? ಯೋ ಸೋ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಜಾನಾತಿ ಏವಂ ಪಸ್ಸತಿ, ಕಲ್ಲಂ ತಸ್ಸೇತಂ ವಚನಾಯ – ‘ತಂ ಜೀವಂ ತಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾ, ‘ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾತಿ। ಅಹಂ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಆವುಸೋ, ಏವಂ ಜಾನಾಮಿ ಏವಂ ಪಸ್ಸಾಮಿ। ಅಥ ಚ ಪನಾಹಂ ನ ವದಾಮಿ – ‘ತಂ ಜೀವಂ ತಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾ…ಪೇ॰… ದುತಿಯಂ ಝಾನಂ…ಪೇ॰… ತತಿಯಂ ಝಾನಂ…ಪೇ॰… ಚತುತ್ಥಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಯೋ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಜಾನಾತಿ ಏವಂ ಪಸ್ಸತಿ, ಕಲ್ಲಂ ನು ಖೋ ತಸ್ಸೇತಂ ವಚನಾಯ – ‘ತಂ ಜೀವಂ ತಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾತಿ? ಯೋ ಸೋ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಜಾನಾತಿ ಏವಂ ಪಸ್ಸತಿ , ಕಲ್ಲಂ ತಸ್ಸೇತಂ ವಚನಾಯ – ‘ತಂ ಜೀವಂ ತಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾತಿ। ಅಹಂ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಆವುಸೋ, ಏವಂ ಜಾನಾಮಿ ಏವಂ ಪಸ್ಸಾಮಿ। ಅಥ ಚ ಪನಾಹಂ ನ ವದಾಮಿ – ‘ತಂ ಜೀವಂ ತಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾ…ಪೇ॰… ಞಾಣದಸ್ಸನಾಯ ಚಿತ್ತಂ ಅಭಿನೀಹರತಿ ಅಭಿನಿನ್ನಾಮೇತಿ…ಪೇ॰… ಯೋ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಜಾನಾತಿ ಏವಂ ಪಸ್ಸತಿ, ಕಲ್ಲಂ ನು ಖೋ ತಸ್ಸೇತಂ ವಚನಾಯ – ‘ತಂ ಜೀವಂ ತಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾತಿ? ಯೋ ಸೋ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಜಾನಾತಿ ಏವಂ ಪಸ್ಸತಿ, ಕಲ್ಲಂ 3 ತಸ್ಸೇತಂ ವಚನಾಯ – ‘ತಂ ಜೀವಂ ತಂ ಸರೀರ’’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾತಿ। ಅಹಂ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಆವುಸೋ, ಏವಂ ಜಾನಾಮಿ ಏವಂ ಪಸ್ಸಾಮಿ। ಅಥ ಚ ಪನಾಹಂ ನ ವದಾಮಿ – ‘ತಂ ಜೀವಂ ತಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾ…ಪೇ॰… ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾತಿ ಪಜಾನಾತಿ। ಯೋ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಜಾನಾತಿ ಏವಂ ಪಸ್ಸತಿ, ಕಲ್ಲಂ ನು ಖೋ ತಸ್ಸೇತಂ ವಚನಾಯ – ‘ತಂ ಜೀವಂ ತಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾತಿ? ಯೋ ಸೋ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಜಾನಾತಿ ಏವಂ ಪಸ್ಸತಿ ನ ಕಲ್ಲಂ ತಸ್ಸೇತಂ ವಚನಾಯ – ‘ತಂ ಜೀವಂ ತಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾತಿ। ಅಹಂ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಆವುಸೋ, ಏವಂ ಜಾನಾಮಿ ಏವಂ ಪಸ್ಸಾಮಿ। ಅಥ ಚ ಪನಾಹಂ ನ ವದಾಮಿ – ‘ತಂ ಜೀವಂ ತಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರ’ನ್ತಿ ವಾ’’ತಿ। ಇದಮವೋಚ ಭಗವಾ। ಅತ್ತಮನೋ ಓಟ್ಠದ್ಧೋ ಲಿಚ್ಛವೀ ಭಗವತೋ ಭಾಸಿತಂ ಅಭಿನನ್ದೀತಿ।
377. ‘‘‘Tena hāvuso, suṇātha sādhukaṃ manasi karotha bhāsissāmī’’ti. ‘Evamāvuso’ti kho te dve pabbajitā mama paccassosuṃ. Ahaṃ etadavocaṃ – idhāvuso tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho…pe… (yathā 190-212 anucchedesu evaṃ vitthāretabbaṃ). Evaṃ kho, āvuso, bhikkhu sīlasampanno hoti…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yo kho, āvuso, bhikkhu evaṃ jānāti evaṃ passati, kallaṃ nu kho tassetaṃ vacanāya – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vāti? Yo so, āvuso, bhikkhu evaṃ jānāti evaṃ passati, kallaṃ tassetaṃ vacanāya – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā, ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vāti. Ahaṃ kho panetaṃ, āvuso, evaṃ jānāmi evaṃ passāmi. Atha ca panāhaṃ na vadāmi – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yo kho, āvuso, bhikkhu evaṃ jānāti evaṃ passati, kallaṃ nu kho tassetaṃ vacanāya – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vāti? Yo so, āvuso, bhikkhu evaṃ jānāti evaṃ passati , kallaṃ tassetaṃ vacanāya – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vāti. Ahaṃ kho panetaṃ, āvuso, evaṃ jānāmi evaṃ passāmi. Atha ca panāhaṃ na vadāmi – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vā…pe… ñāṇadassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti…pe… yo kho, āvuso, bhikkhu evaṃ jānāti evaṃ passati, kallaṃ nu kho tassetaṃ vacanāya – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vāti? Yo so, āvuso, bhikkhu evaṃ jānāti evaṃ passati, kallaṃ 4 tassetaṃ vacanāya – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vāti. Ahaṃ kho panetaṃ, āvuso, evaṃ jānāmi evaṃ passāmi. Atha ca panāhaṃ na vadāmi – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vā…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānāti. Yo kho, āvuso, bhikkhu evaṃ jānāti evaṃ passati, kallaṃ nu kho tassetaṃ vacanāya – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vāti? Yo so, āvuso, bhikkhu evaṃ jānāti evaṃ passati na kallaṃ tassetaṃ vacanāya – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vāti. Ahaṃ kho panetaṃ, āvuso, evaṃ jānāmi evaṃ passāmi. Atha ca panāhaṃ na vadāmi – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vā’’ti. Idamavoca bhagavā. Attamano oṭṭhaddho licchavī bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
ಮಹಾಲಿಸುತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ ಛಟ್ಠಂ।
Mahālisuttaṃ niṭṭhitaṃ chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ದೀಘ ನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ೬. ಮಹಾಲಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Mahālisuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ದೀಘನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ೬. ಮಹಾಲಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Mahālisuttavaṇṇanā
