| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਦੀਘਨਿਕਾਯ • Dīghanikāya |
੬. ਮਹਾਲਿਸੁਤ੍ਤਂ
6. Mahālisuttaṃ
ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤવਤ੍ਥੁ
Brāhmaṇadūtavatthu
੩੫੯. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਉਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ વੇਸਾਲਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਮਹਾવਨੇ ਕੂਟਾਗਾਰਸਾਲਾਯਂ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਕੋਸਲਕਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤਾ ਮਾਗਧਕਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤਾ વੇਸਾਲਿਯਂ ਪਟਿવਸਨ੍ਤਿ ਕੇਨਚਿਦੇવ ਕਰਣੀਯੇਨ। ਅਸ੍ਸੋਸੁਂ ਖੋ ਤੇ ਕੋਸਲਕਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤਾ ਮਾਗਧਕਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤਾ – ‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ ਸਕ੍ਯਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ વੇਸਾਲਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਮਹਾવਨੇ ਕੂਟਾਗਾਰਸਾਲਾਯਂ। ਤਂ ਖੋ ਪਨ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਏવਂ ਕਲ੍ਯਾਣੋ ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦੋ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋ – ‘ਇਤਿਪਿ ਸੋ ਭਗવਾ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸੁਗਤੋ ਲੋਕવਿਦੂ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਪੁਰਿਸਦਮ੍ਮਸਾਰਥਿ ਸਤ੍ਥਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ’। ਸੋ ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਸਦੇવਕਂ ਸਮਾਰਕਂ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਂ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਂ ਪਜਂ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਤਿ। ਸੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਆਦਿਕਲ੍ਯਾਣਂ ਮਜ੍ਝੇਕਲ੍ਯਾਣਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਕਲ੍ਯਾਣਂ ਸਾਤ੍ਥਂ ਸਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਕੇવਲਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਕਾਸੇਤਿ। ਸਾਧੁ ਖੋ ਪਨ ਤਥਾਰੂਪਾਨਂ ਅਰਹਤਂ ਦਸ੍ਸਨਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ।
359. Evaṃ me sutaṃ – uekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Tena kho pana samayena sambahulā kosalakā ca brāhmaṇadūtā māgadhakā ca brāhmaṇadūtā vesāliyaṃ paṭivasanti kenacideva karaṇīyena. Assosuṃ kho te kosalakā ca brāhmaṇadūtā māgadhakā ca brāhmaṇadūtā – ‘‘samaṇo khalu, bho, gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’. So imaṃ lokaṃ sadevakaṃ samārakaṃ sabrahmakaṃ sassamaṇabrāhmaṇiṃ pajaṃ sadevamanussaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti. So dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Sādhu kho pana tathārūpānaṃ arahataṃ dassanaṃ hotī’’ti.
੩੬੦. ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਕੋਸਲਕਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤਾ ਮਾਗਧਕਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤਾ ਯੇਨ ਮਹਾવਨਂ ਕੂਟਾਗਾਰਸਾਲਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਾ ਨਾਗਿਤੋ ਭਗવਤੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕੋ ਹੋਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਕੋਸਲਕਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤਾ ਮਾਗਧਕਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤਾ ਯੇਨਾਯਸ੍ਮਾ ਨਾਗਿਤੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ। ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਨਾਗਿਤਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ, ਭੋ ਨਾਗਿਤ, ਏਤਰਹਿ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ વਿਹਰਤਿ? ਦਸ੍ਸਨਕਾਮਾ ਹਿ ਮਯਂ ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਅਕਾਲੋ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ, ਪਟਿਸਲ੍ਲੀਨੋ ਭਗવਾ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਕੋਸਲਕਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤਾ ਮਾਗਧਕਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤਾ ਤਤ੍ਥੇવ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ – ‘‘ਦਿਸ੍વਾવ ਮਯਂ ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ।
360. Atha kho te kosalakā ca brāhmaṇadūtā māgadhakā ca brāhmaṇadūtā yena mahāvanaṃ kūṭāgārasālā tenupasaṅkamiṃsu. Tena kho pana samayena āyasmā nāgito bhagavato upaṭṭhāko hoti. Atha kho te kosalakā ca brāhmaṇadūtā māgadhakā ca brāhmaṇadūtā yenāyasmā nāgito tenupasaṅkamiṃsu. Upasaṅkamitvā āyasmantaṃ nāgitaṃ etadavocuṃ – ‘‘kahaṃ nu kho, bho nāgita, etarahi so bhavaṃ gotamo viharati? Dassanakāmā hi mayaṃ taṃ bhavantaṃ gotama’’nti. ‘‘Akālo kho, āvuso, bhagavantaṃ dassanāya, paṭisallīno bhagavā’’ti. Atha kho te kosalakā ca brāhmaṇadūtā māgadhakā ca brāhmaṇadūtā tattheva ekamantaṃ nisīdiṃsu – ‘‘disvāva mayaṃ taṃ bhavantaṃ gotamaṃ gamissāmā’’ti.
ਓਟ੍ਠਦ੍ਧਲਿਚ੍ਛવੀવਤ੍ਥੁ
Oṭṭhaddhalicchavīvatthu
੩੬੧. ਓਟ੍ਠਦ੍ਧੋਪਿ ਲਿਚ੍ਛવੀ ਮਹਤਿਯਾ ਲਿਚ੍ਛવੀਪਰਿਸਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੇਨ ਮਹਾવਨਂ ਕੂਟਾਗਾਰਸਾਲਾ ਯੇਨਾਯਸ੍ਮਾ ਨਾਗਿਤੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਨਾਗਿਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤੋ ਖੋ ਓਟ੍ਠਦ੍ਧੋਪਿ ਲਿਚ੍ਛવੀ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਨਾਗਿਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਿਤ, ਏਤਰਹਿ ਸੋ ਭਗવਾ વਿਹਰਤਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਦਸ੍ਸਨਕਾਮਾ ਹਿ ਮਯਂ ਤਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਰਹਨ੍ਤਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਅਕਾਲੋ ਖੋ, ਮਹਾਲਿ, ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ, ਪਟਿਸਲ੍ਲੀਨੋ ਭਗવਾ’’ਤਿ। ਓਟ੍ਠਦ੍ਧੋਪਿ ਲਿਚ੍ਛવੀ ਤਤ੍ਥੇવ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ – ‘‘ਦਿਸ੍વਾવ ਅਹਂ ਤਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ ਅਰਹਨ੍ਤਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ।
361. Oṭṭhaddhopi licchavī mahatiyā licchavīparisāya saddhiṃ yena mahāvanaṃ kūṭāgārasālā yenāyasmā nāgito tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ nāgitaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho oṭṭhaddhopi licchavī āyasmantaṃ nāgitaṃ etadavoca – ‘‘kahaṃ nu kho, bhante nāgita, etarahi so bhagavā viharati arahaṃ sammāsambuddho, dassanakāmā hi mayaṃ taṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddha’’nti. ‘‘Akālo kho, mahāli, bhagavantaṃ dassanāya, paṭisallīno bhagavā’’ti. Oṭṭhaddhopi licchavī tattheva ekamantaṃ nisīdi – ‘‘disvāva ahaṃ taṃ bhagavantaṃ gamissāmi arahantaṃ sammāsambuddha’’nti.
੩੬੨. ਅਥ ਖੋ ਸੀਹੋ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸੋ ਯੇਨਾਯਸ੍ਮਾ ਨਾਗਿਤੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਨਾਗਿਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤੋ ਖੋ ਸੀਹੋ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਨਾਗਿਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਏਤੇ, ਭਨ੍ਤੇ ਕਸ੍ਸਪ, ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਕੋਸਲਕਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤਾ ਮਾਗਧਕਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤਾ ਇਧੂਪਸਙ੍ਕਨ੍ਤਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ; ਓਟ੍ਠਦ੍ਧੋਪਿ ਲਿਚ੍ਛવੀ ਮਹਤਿਯਾ ਲਿਚ੍ਛવੀਪਰਿਸਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਇਧੂਪਸਙ੍ਕਨ੍ਤੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ, ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ ਕਸ੍ਸਪ, ਲਭਤਂ ਏਸਾ ਜਨਤਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯਾ’’ਤਿ।
362. Atha kho sīho samaṇuddeso yenāyasmā nāgito tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ nāgitaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho sīho samaṇuddeso āyasmantaṃ nāgitaṃ etadavoca – ‘‘ete, bhante kassapa, sambahulā kosalakā ca brāhmaṇadūtā māgadhakā ca brāhmaṇadūtā idhūpasaṅkantā bhagavantaṃ dassanāya; oṭṭhaddhopi licchavī mahatiyā licchavīparisāya saddhiṃ idhūpasaṅkanto bhagavantaṃ dassanāya, sādhu, bhante kassapa, labhataṃ esā janatā bhagavantaṃ dassanāyā’’ti.
‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਸੀਹ, ਤ੍વਞ੍ਞੇવ ਭਗવਤੋ ਆਰੋਚੇਹੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਸੀਹੋ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਨਾਗਿਤਸ੍ਸ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤ੍વਾ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤੋ ਖੋ ਸੀਹੋ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਏਤੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਕੋਸਲਕਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤਾ ਮਾਗਧਕਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤਾ ਇਧੂਪਸਙ੍ਕਨ੍ਤਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ, ਓਟ੍ਠਦ੍ਧੋਪਿ ਲਿਚ੍ਛવੀ ਮਹਤਿਯਾ ਲਿਚ੍ਛવੀਪਰਿਸਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਇਧੂਪਸਙ੍ਕਨ੍ਤੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ। ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਲਭਤਂ ਏਸਾ ਜਨਤਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯਾ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਸੀਹ, વਿਹਾਰਪਚ੍ਛਾਯਾਯਂ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਹੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਸੀਹੋ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸੋ ਭਗવਤੋ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤ੍વਾ વਿਹਾਰਪਚ੍ਛਾਯਾਯਂ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਸਿ।
‘‘Tena hi, sīha, tvaññeva bhagavato ārocehī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho sīho samaṇuddeso āyasmato nāgitassa paṭissutvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho sīho samaṇuddeso bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ete, bhante, sambahulā kosalakā ca brāhmaṇadūtā māgadhakā ca brāhmaṇadūtā idhūpasaṅkantā bhagavantaṃ dassanāya, oṭṭhaddhopi licchavī mahatiyā licchavīparisāya saddhiṃ idhūpasaṅkanto bhagavantaṃ dassanāya. Sādhu, bhante, labhataṃ esā janatā bhagavantaṃ dassanāyā’’ti. ‘‘Tena hi, sīha, vihārapacchāyāyaṃ āsanaṃ paññapehī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho sīho samaṇuddeso bhagavato paṭissutvā vihārapacchāyāyaṃ āsanaṃ paññapesi.
੩੬੩. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ વਿਹਾਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ વਿਹਾਰਪਚ੍ਛਾਯਾਯਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ। ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਕੋਸਲਕਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤਾ ਮਾਗਧਕਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਦੂਤਾ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਮੋਦਿਂਸੁ। ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ਕਥਂ ਸਾਰਣੀਯਂ વੀਤਿਸਾਰੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ। ਓਟ੍ਠਦ੍ਧੋਪਿ ਲਿਚ੍ਛવੀ ਮਹਤਿਯਾ ਲਿਚ੍ਛવੀਪਰਿਸਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ।
363. Atha kho bhagavā vihārā nikkhamma vihārapacchāyāyaṃ paññatte āsane nisīdi. Atha kho te kosalakā ca brāhmaṇadūtā māgadhakā ca brāhmaṇadūtā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Oṭṭhaddhopi licchavī mahatiyā licchavīparisāya saddhiṃ yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi.
੩੬੪. ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਓਟ੍ਠਦ੍ਧੋ ਲਿਚ੍ਛવੀ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਪੁਰਿਮਾਨਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦਿવਸਾਨਿ ਪੁਰਿਮਤਰਾਨਿ ਸੁਨਕ੍ਖਤ੍ਤੋ ਲਿਚ੍ਛવਿਪੁਤ੍ਤੋ ਯੇਨਾਹਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਮਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਯਦਗ੍ਗੇ ਅਹਂ, ਮਹਾਲਿ, ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਾਮਿ, ਨ ਚਿਰਂ ਤੀਣਿ વਸ੍ਸਾਨਿ, ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਹਿ ਖੋ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਾਮਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਸਦ੍ਦਾਨਿ ਸੁਣਾਮਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨੀ’ਤਿ। ਸਨ੍ਤਾਨੇવ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸੁਨਕ੍ਖਤ੍ਤੋ ਲਿਚ੍ਛવਿਪੁਤ੍ਤੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਸਦ੍ਦਾਨਿ ਨਾਸ੍ਸੋਸਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ, ਉਦਾਹੁ ਅਸਨ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ?
364. Ekamantaṃ nisinno kho oṭṭhaddho licchavī bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘purimāni, bhante, divasāni purimatarāni sunakkhatto licchaviputto yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā maṃ etadavoca – ‘yadagge ahaṃ, mahāli, bhagavantaṃ upanissāya viharāmi, na ciraṃ tīṇi vassāni, dibbāni hi kho rūpāni passāmi piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, no ca kho dibbāni saddāni suṇāmi piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyānī’ti. Santāneva nu kho, bhante, sunakkhatto licchaviputto dibbāni saddāni nāssosi piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, udāhu asantānī’’ti?
ਏਕਂਸਭਾવਿਤਸਮਾਧਿ
Ekaṃsabhāvitasamādhi
੩੬੫. ‘‘ਸਨ੍ਤਾਨੇવ ਖੋ, ਮਹਾਲਿ, ਸੁਨਕ੍ਖਤ੍ਤੋ ਲਿਚ੍ਛવਿਪੁਤ੍ਤੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਸਦ੍ਦਾਨਿ ਨਾਸ੍ਸੋਸਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ, ਨੋ ਅਸਨ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ। ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਹੇਤੁ, ਕੋ ਪਚ੍ਚਯੋ, ਯੇਨ ਸਨ੍ਤਾਨੇવ ਸੁਨਕ੍ਖਤ੍ਤੋ ਲਿਚ੍ਛવਿਪੁਤ੍ਤੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਸਦ੍ਦਾਨਿ ਨਾਸ੍ਸੋਸਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ, ਨੋ ਅਸਨ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ?
365. ‘‘Santāneva kho, mahāli, sunakkhatto licchaviputto dibbāni saddāni nāssosi piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, no asantānī’’ti. ‘‘Ko nu kho, bhante, hetu, ko paccayo, yena santāneva sunakkhatto licchaviputto dibbāni saddāni nāssosi piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, no asantānī’’ti?
੩੬੬. ‘‘ਇਧ , ਮਹਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਏਕਂਸਭਾવਿਤੋ ਸਮਾਧਿ ਹੋਤਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ। ਸੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਏਕਂਸਭਾવਿਤੇ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ। ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਸਦ੍ਦਾਨਿ ਸੁਣਾਤਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਮਹਾਲਿ, ਹੋਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਏਕਂਸਭਾવਿਤੇ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ।
366. ‘‘Idha , mahāli, bhikkhuno puratthimāya disāya ekaṃsabhāvito samādhi hoti dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. So puratthimāya disāya ekaṃsabhāvite samādhimhi dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. Puratthimāya disāya dibbāni rūpāni passati piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, no ca kho dibbāni saddāni suṇāti piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, mahāli, hoti bhikkhuno puratthimāya disāya ekaṃsabhāvite samādhimhi dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ.
੩੬੭. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਮਹਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਕ੍ਖਿਣਾਯ ਦਿਸਾਯ…ਪੇ॰… ਪਚ੍ਛਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ … ਉਤ੍ਤਰਾਯ ਦਿਸਾਯ… ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਏਕਂਸਭਾવਿਤੋ ਸਮਾਧਿ ਹੋਤਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ। ਸੋ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਏਕਂਸਭਾવਿਤੇ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ। ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਸਦ੍ਦਾਨਿ ਸੁਣਾਤਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਮਹਾਲਿ, ਹੋਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਏਕਂਸਭਾવਿਤੇ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ।
367. ‘‘Puna caparaṃ, mahāli, bhikkhuno dakkhiṇāya disāya…pe… pacchimāya disāya … uttarāya disāya… uddhamadho tiriyaṃ ekaṃsabhāvito samādhi hoti dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. So uddhamadho tiriyaṃ ekaṃsabhāvite samādhimhi dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. Uddhamadho tiriyaṃ dibbāni rūpāni passati piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, no ca kho dibbāni saddāni suṇāti piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, mahāli, hoti bhikkhuno uddhamadho tiriyaṃ ekaṃsabhāvite samādhimhi dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ.
੩੬੮. ‘‘ਇਧ , ਮਹਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਏਕਂਸਭਾવਿਤੋ ਸਮਾਧਿ ਹੋਤਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ। ਸੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਏਕਂਸਭਾવਿਤੇ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ। ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਸਦ੍ਦਾਨਿ ਸੁਣਾਤਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਮਹਾਲਿ, ਹੋਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਏਕਂਸਭਾવਿਤੇ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ।
368. ‘‘Idha , mahāli, bhikkhuno puratthimāya disāya ekaṃsabhāvito samādhi hoti dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. So puratthimāya disāya ekaṃsabhāvite samādhimhi dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. Puratthimāya disāya dibbāni saddāni suṇāti piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, no ca kho dibbāni rūpāni passati piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, mahāli, hoti bhikkhuno puratthimāya disāya ekaṃsabhāvite samādhimhi dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ.
੩੬੯. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਮਹਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਕ੍ਖਿਣਾਯ ਦਿਸਾਯ…ਪੇ॰… ਪਚ੍ਛਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ… ਉਤ੍ਤਰਾਯ ਦਿਸਾਯ… ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਏਕਂਸਭਾવਿਤੋ ਸਮਾਧਿ ਹੋਤਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ। ਸੋ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਏਕਂਸਭਾવਿਤੇ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ। ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਸਦ੍ਦਾਨਿ ਸੁਣਾਤਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਮਹਾਲਿ, ਹੋਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਏਕਂਸਭਾવਿਤੇ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ।
369. ‘‘Puna caparaṃ, mahāli, bhikkhuno dakkhiṇāya disāya…pe… pacchimāya disāya… uttarāya disāya… uddhamadho tiriyaṃ ekaṃsabhāvito samādhi hoti dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. So uddhamadho tiriyaṃ ekaṃsabhāvite samādhimhi dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. Uddhamadho tiriyaṃ dibbāni saddāni suṇāti piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, no ca kho dibbāni rūpāni passati piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, mahāli, hoti bhikkhuno uddhamadho tiriyaṃ ekaṃsabhāvite samādhimhi dibbānaṃ saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, no ca kho dibbānaṃ rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ.
੩੭੦. ‘‘ਇਧ , ਮਹਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਉਭਯਂਸਭਾવਿਤੋ ਸਮਾਧਿ ਹੋਤਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ ਦਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ। ਸੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਉਭਯਂਸਭਾવਿਤੇ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ, ਦਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ। ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ, ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਸਦ੍ਦਾਨਿ ਸੁਣਾਤਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਮਹਾਲਿ, ਹੋਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਉਭਯਂਸਭਾવਿਤੇ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ ਦਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ।
370. ‘‘Idha , mahāli, bhikkhuno puratthimāya disāya ubhayaṃsabhāvito samādhi hoti dibbānañca rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ dibbānañca saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. So puratthimāya disāya ubhayaṃsabhāvite samādhimhi dibbānañca rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, dibbānañca saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. Puratthimāya disāya dibbāni ca rūpāni passati piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, dibbāni ca saddāni suṇāti piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, mahāli, hoti bhikkhuno puratthimāya disāya ubhayaṃsabhāvite samādhimhi dibbānañca rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ dibbānañca saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ.
੩੭੧. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਮਹਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਕ੍ਖਿਣਾਯ ਦਿਸਾਯ…ਪੇ॰… ਪਚ੍ਛਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ… ਉਤ੍ਤਰਾਯ ਦਿਸਾਯ… ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਉਭਯਂਸਭਾવਿਤੋ ਸਮਾਧਿ ਹੋਤਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ, ਦਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ। ਸੋ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਉਭਯਂਸਭਾવਿਤੇ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ ਦਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ। ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ, ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਸਦ੍ਦਾਨਿ ਸੁਣਾਤਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਮਹਾਲਿ, ਹੋਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਉਭਯਂਸਭਾવਿਤੇ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਰੂਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ, ਦਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸવਨਾਯ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ। ਅਯਂ ਖੋ ਮਹਾਲਿ, ਹੇਤੁ, ਅਯਂ ਪਚ੍ਚਯੋ, ਯੇਨ ਸਨ੍ਤਾਨੇવ ਸੁਨਕ੍ਖਤ੍ਤੋ ਲਿਚ੍ਛવਿਪੁਤ੍ਤੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਸਦ੍ਦਾਨਿ ਨਾਸ੍ਸੋਸਿ ਪਿਯਰੂਪਾਨਿ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਿ ਰਜਨੀਯਾਨਿ, ਨੋ ਅਸਨ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ।
371. ‘‘Puna caparaṃ, mahāli, bhikkhuno dakkhiṇāya disāya…pe… pacchimāya disāya… uttarāya disāya… uddhamadho tiriyaṃ ubhayaṃsabhāvito samādhi hoti dibbānañca rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, dibbānañca saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. So uddhamadho tiriyaṃ ubhayaṃsabhāvite samādhimhi dibbānañca rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ dibbānañca saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. Uddhamadho tiriyaṃ dibbāni ca rūpāni passati piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, dibbāni ca saddāni suṇāti piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, mahāli, hoti bhikkhuno uddhamadho tiriyaṃ ubhayaṃsabhāvite samādhimhi dibbānañca rūpānaṃ dassanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, dibbānañca saddānaṃ savanāya piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. Ayaṃ kho mahāli, hetu, ayaṃ paccayo, yena santāneva sunakkhatto licchaviputto dibbāni saddāni nāssosi piyarūpāni kāmūpasaṃhitāni rajanīyāni, no asantānī’’ti.
੩੭੨. ‘‘ਏਤਾਸਂ ਨੂਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਮਾਧਿਭਾવਨਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਹੇਤੁ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ‘‘ਨ ਖੋ, ਮਹਾਲਿ, ਏਤਾਸਂ ਸਮਾਧਿਭਾવਨਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਹੇਤੁ ਭਿਕ੍ਖੂ ਮਯਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਨ੍ਤਿ। ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਮਹਾਲਿ, ਅਞ੍ਞੇવ ਧਮ੍ਮਾ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਾ ਚ ਪਣੀਤਤਰਾ ਚ, ਯੇਸਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਹੇਤੁ ਭਿਕ੍ਖੂ ਮਯਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।
372. ‘‘Etāsaṃ nūna, bhante, samādhibhāvanānaṃ sacchikiriyāhetu bhikkhū bhagavati brahmacariyaṃ carantī’’ti. ‘‘Na kho, mahāli, etāsaṃ samādhibhāvanānaṃ sacchikiriyāhetu bhikkhū mayi brahmacariyaṃ caranti. Atthi kho, mahāli, aññeva dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca, yesaṃ sacchikiriyāhetu bhikkhū mayi brahmacariyaṃ carantī’’ti.
ਚਤੁਅਰਿਯਫਲਂ
Catuariyaphalaṃ
੩੭੩. ‘‘ਕਤਮੇ ਪਨ ਤੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਧਮ੍ਮਾ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਾ ਚ ਪਣੀਤਤਰਾ ਚ, ਯੇਸਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਹੇਤੁ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਇਧ, ਮਹਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ ਅવਿਨਿਪਾਤਧਮ੍ਮੋ ਨਿਯਤੋ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਰਾਯਣੋ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਮਹਾਲਿ, ਧਮ੍ਮੋ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰੋ ਚ ਪਣੀਤਤਰੋ ਚ, ਯਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਹੇਤੁ ਭਿਕ੍ਖੂ ਮਯਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਨ੍ਤਿ।
373. ‘‘Katame pana te, bhante, dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca, yesaṃ sacchikiriyāhetu bhikkhū bhagavati brahmacariyaṃ carantī’’ti? ‘‘Idha, mahāli, bhikkhu tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sotāpanno hoti avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo. Ayampi kho, mahāli, dhammo uttaritaro ca paṇītataro ca, yassa sacchikiriyāhetu bhikkhū mayi brahmacariyaṃ caranti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਮਹਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਰਾਗਦੋਸਮੋਹਾਨਂ ਤਨੁਤ੍ਤਾ ਸਕਦਾਗਾਮੀ ਹੋਤਿ, ਸਕਿਦੇવ 1 ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਕਰੋਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਮਹਾਲਿ, ਧਮ੍ਮੋ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰੋ ਚ ਪਣੀਤਤਰੋ ਚ, ਯਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਹੇਤੁ ਭਿਕ੍ਖੂ ਮਯਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, mahāli, bhikkhu tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmī hoti, sakideva 2 imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karoti. Ayampi kho, mahāli, dhammo uttaritaro ca paṇītataro ca, yassa sacchikiriyāhetu bhikkhū mayi brahmacariyaṃ caranti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਮਹਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਓਪਪਾਤਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ, ਅਨਾવਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਮਹਾਲਿ, ਧਮ੍ਮੋ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰੋ ਚ ਪਣੀਤਤਰੋ ਚ, ਯਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਹੇਤੁ ਭਿਕ੍ਖੂ ਮਯਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, mahāli, bhikkhu pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti, tattha parinibbāyī, anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, mahāli, dhammo uttaritaro ca paṇītataro ca, yassa sacchikiriyāhetu bhikkhū mayi brahmacariyaṃ caranti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਮਹਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਮਹਾਲਿ, ਧਮ੍ਮੋ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰੋ ਚ ਪਣੀਤਤਰੋ ਚ, ਯਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਹੇਤੁ ਭਿਕ੍ਖੂ ਮਯਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਨ੍ਤਿ। ਇਮੇ ਖੋ ਤੇ, ਮਹਾਲਿ, ਧਮ੍ਮਾ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਾ ਚ ਪਣੀਤਤਰਾ ਚ, ਯੇਸਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਹੇਤੁ ਭਿਕ੍ਖੂ ਮਯਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, mahāli, bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Ayampi kho, mahāli, dhammo uttaritaro ca paṇītataro ca, yassa sacchikiriyāhetu bhikkhū mayi brahmacariyaṃ caranti. Ime kho te, mahāli, dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca, yesaṃ sacchikiriyāhetu bhikkhū mayi brahmacariyaṃ carantī’’ti.
ਅਰਿਯਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕਮਗ੍ਗੋ
Ariyaaṭṭhaṅgikamaggo
੩੭੪. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਗ੍ਗੋ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਪਦਾ ਏਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਮਹਾਲਿ, ਮਗ੍ਗੋ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਪਦਾ ਏਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯਾ’’ਤਿ।
374. ‘‘Atthi pana, bhante, maggo atthi paṭipadā etesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāyā’’ti? ‘‘Atthi kho, mahāli, maggo atthi paṭipadā etesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāyā’’ti.
੩੭੫. ‘‘ਕਤਮੋ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਗ੍ਗੋ ਕਤਮਾ ਪਟਿਪਦਾ ਏਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਯਮੇવ ਅਰਿਯੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਸਮ੍ਮਾવਾਚਾ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਮਾਆਜੀવੋ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ। ਅਯਂ ਖੋ, ਮਹਾਲਿ, ਮਗ੍ਗੋ ਅਯਂ ਪਟਿਪਦਾ ਏਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ।
375. ‘‘Katamo pana, bhante, maggo katamā paṭipadā etesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāyā’’ti? ‘‘Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo. Seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvācā sammākammanto sammāājīvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi. Ayaṃ kho, mahāli, maggo ayaṃ paṭipadā etesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāya.
ਦ੍વੇਪਬ੍ਬਜਿਤવਤ੍ਥੁ
Dvepabbajitavatthu
੩੭੬. ‘‘ਏਕਮਿਦਾਹਂ, ਮਹਾਲਿ, ਸਮਯਂ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ વਿਹਰਾਮਿ ਘੋਸਿਤਾਰਾਮੇ । ਅਥ ਖੋ ਦ੍વੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ – ਮੁਣ੍ਡਿਯੋ ਚ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਜਾਲਿਯੋ ਚ ਦਾਰੁਪਤ੍ਤਿਕਨ੍ਤੇવਾਸੀ ਯੇਨਾਹਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ। ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਮੋਦਿਂਸੁ। ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ਕਥਂ ਸਾਰਣੀਯਂ વੀਤਿਸਾਰੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਂਸੁ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤਾ ਖੋ ਤੇ ਦ੍વੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਮਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ ਗੋਤਮ, ਤਂ ਜੀવਂ ਤਂ ਸਰੀਰਂ, ਉਦਾਹੁ ਅਞ੍ਞਂ ਜੀવਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ?
376. ‘‘Ekamidāhaṃ, mahāli, samayaṃ kosambiyaṃ viharāmi ghositārāme . Atha kho dve pabbajitā – muṇḍiyo ca paribbājako jāliyo ca dārupattikantevāsī yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu. Upasaṅkamitvā mayā saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho te dve pabbajitā maṃ etadavocuṃ – ‘kiṃ nu kho, āvuso gotama, taṃ jīvaṃ taṃ sarīraṃ, udāhu aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti?
੩੭੭. ‘‘‘ਤੇਨ ਹਾવੁਸੋ, ਸੁਣਾਥ ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥ ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘ਏવਮਾવੁਸੋ’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਦ੍વੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਮਮ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਅਹਂ ਏਤਦવੋਚਂ – ਇਧਾવੁਸੋ ਤਥਾਗਤੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ…ਪੇ॰… (ਯਥਾ ੧੯੦-੨੧੨ ਅਨੁਚ੍ਛੇਦੇਸੁ ਏવਂ વਿਤ੍ਥਾਰੇਤਬ੍ਬਂ)। ਏવਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਯੋ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏવਂ ਜਾਨਾਤਿ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਕਲ੍ਲਂ ਨੁ ਖੋ ਤਸ੍ਸੇਤਂ વਚਨਾਯ – ‘ਤਂ ਜੀવਂ ਤਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾ ‘ਅਞ੍ਞਂ ਜੀવਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾਤਿ? ਯੋ ਸੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏવਂ ਜਾਨਾਤਿ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਕਲ੍ਲਂ ਤਸ੍ਸੇਤਂ વਚਨਾਯ – ‘ਤਂ ਜੀવਂ ਤਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾ, ‘ਅਞ੍ਞਂ ਜੀવਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾਤਿ। ਅਹਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਏવਂ ਜਾਨਾਮਿ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਾਮਿ। ਅਥ ਚ ਪਨਾਹਂ ਨ વਦਾਮਿ – ‘ਤਂ ਜੀવਂ ਤਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾ ‘ਅਞ੍ਞਂ ਜੀવਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾ…ਪੇ॰… ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ…ਪੇ॰… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਯੋ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏવਂ ਜਾਨਾਤਿ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਕਲ੍ਲਂ ਨੁ ਖੋ ਤਸ੍ਸੇਤਂ વਚਨਾਯ – ‘ਤਂ ਜੀવਂ ਤਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾ ‘ਅਞ੍ਞਂ ਜੀવਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾਤਿ? ਯੋ ਸੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏવਂ ਜਾਨਾਤਿ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਤਿ , ਕਲ੍ਲਂ ਤਸ੍ਸੇਤਂ વਚਨਾਯ – ‘ਤਂ ਜੀવਂ ਤਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾ ‘ਅਞ੍ਞਂ ਜੀવਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾਤਿ। ਅਹਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਏવਂ ਜਾਨਾਮਿ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਾਮਿ। ਅਥ ਚ ਪਨਾਹਂ ਨ વਦਾਮਿ – ‘ਤਂ ਜੀવਂ ਤਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾ ‘ਅਞ੍ਞਂ ਜੀવਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾ…ਪੇ॰… ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨੀਹਰਤਿ ਅਭਿਨਿਨ੍ਨਾਮੇਤਿ…ਪੇ॰… ਯੋ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏવਂ ਜਾਨਾਤਿ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਕਲ੍ਲਂ ਨੁ ਖੋ ਤਸ੍ਸੇਤਂ વਚਨਾਯ – ‘ਤਂ ਜੀવਂ ਤਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾ ‘ਅਞ੍ਞਂ ਜੀવਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾਤਿ? ਯੋ ਸੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏવਂ ਜਾਨਾਤਿ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਕਲ੍ਲਂ 3 ਤਸ੍ਸੇਤਂ વਚਨਾਯ – ‘ਤਂ ਜੀવਂ ਤਂ ਸਰੀਰ’’ਨ੍ਤਿ વਾ ‘ਅਞ੍ਞਂ ਜੀવਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾਤਿ। ਅਹਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਏવਂ ਜਾਨਾਮਿ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਾਮਿ। ਅਥ ਚ ਪਨਾਹਂ ਨ વਦਾਮਿ – ‘ਤਂ ਜੀવਂ ਤਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾ ‘ਅਞ੍ਞਂ ਜੀવਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾ…ਪੇ॰… ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਯੋ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏવਂ ਜਾਨਾਤਿ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਕਲ੍ਲਂ ਨੁ ਖੋ ਤਸ੍ਸੇਤਂ વਚਨਾਯ – ‘ਤਂ ਜੀવਂ ਤਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾ ‘ਅਞ੍ਞਂ ਜੀવਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾਤਿ? ਯੋ ਸੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏવਂ ਜਾਨਾਤਿ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਤਿ ਨ ਕਲ੍ਲਂ ਤਸ੍ਸੇਤਂ વਚਨਾਯ – ‘ਤਂ ਜੀવਂ ਤਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾ ‘ਅਞ੍ਞਂ ਜੀવਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾਤਿ। ਅਹਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਏવਂ ਜਾਨਾਮਿ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਾਮਿ। ਅਥ ਚ ਪਨਾਹਂ ਨ વਦਾਮਿ – ‘ਤਂ ਜੀવਂ ਤਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾ ‘ਅਞ੍ਞਂ ਜੀવਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ વਾ’’ਤਿ। ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਓਟ੍ਠਦ੍ਧੋ ਲਿਚ੍ਛવੀ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੀਤਿ।
377. ‘‘‘Tena hāvuso, suṇātha sādhukaṃ manasi karotha bhāsissāmī’’ti. ‘Evamāvuso’ti kho te dve pabbajitā mama paccassosuṃ. Ahaṃ etadavocaṃ – idhāvuso tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho…pe… (yathā 190-212 anucchedesu evaṃ vitthāretabbaṃ). Evaṃ kho, āvuso, bhikkhu sīlasampanno hoti…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yo kho, āvuso, bhikkhu evaṃ jānāti evaṃ passati, kallaṃ nu kho tassetaṃ vacanāya – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vāti? Yo so, āvuso, bhikkhu evaṃ jānāti evaṃ passati, kallaṃ tassetaṃ vacanāya – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā, ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vāti. Ahaṃ kho panetaṃ, āvuso, evaṃ jānāmi evaṃ passāmi. Atha ca panāhaṃ na vadāmi – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yo kho, āvuso, bhikkhu evaṃ jānāti evaṃ passati, kallaṃ nu kho tassetaṃ vacanāya – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vāti? Yo so, āvuso, bhikkhu evaṃ jānāti evaṃ passati , kallaṃ tassetaṃ vacanāya – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vāti. Ahaṃ kho panetaṃ, āvuso, evaṃ jānāmi evaṃ passāmi. Atha ca panāhaṃ na vadāmi – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vā…pe… ñāṇadassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti…pe… yo kho, āvuso, bhikkhu evaṃ jānāti evaṃ passati, kallaṃ nu kho tassetaṃ vacanāya – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vāti? Yo so, āvuso, bhikkhu evaṃ jānāti evaṃ passati, kallaṃ 4 tassetaṃ vacanāya – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vāti. Ahaṃ kho panetaṃ, āvuso, evaṃ jānāmi evaṃ passāmi. Atha ca panāhaṃ na vadāmi – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vā…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānāti. Yo kho, āvuso, bhikkhu evaṃ jānāti evaṃ passati, kallaṃ nu kho tassetaṃ vacanāya – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vāti? Yo so, āvuso, bhikkhu evaṃ jānāti evaṃ passati na kallaṃ tassetaṃ vacanāya – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vāti. Ahaṃ kho panetaṃ, āvuso, evaṃ jānāmi evaṃ passāmi. Atha ca panāhaṃ na vadāmi – ‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’nti vā ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’nti vā’’ti. Idamavoca bhagavā. Attamano oṭṭhaddho licchavī bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
ਮਹਾਲਿਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਛਟ੍ਠਂ।
Mahālisuttaṃ niṭṭhitaṃ chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਦੀਘ ਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ੬. ਮਹਾਲਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Mahālisuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਦੀਘਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ੬. ਮਹਾਲਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Mahālisuttavaṇṇanā
