Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தீ³க⁴ நிகாய (அட்ட²கதா²) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā)

    6. மஹாலிஸுத்தவண்ணனா

    6. Mahālisuttavaṇṇanā

    ப்³ராஹ்மணதூ³தவத்து²வண்ணனா

    Brāhmaṇadūtavatthuvaṇṇanā

    359. ஏவங் மே ஸுதங் – ஏகங் ஸமயங் ப⁴க³வா வேஸாலியந்தி மஹாலிஸுத்தங். தத்ராயங் அபுப்³ப³பத³வண்ணனா. வேஸாலியந்தி புனப்புனங் விஸாலபா⁴வூபக³மனதோ வேஸாலீதி லத்³த⁴னாமகே நக³ரே. மஹாவனேதி ப³ஹினக³ரே ஹிமவந்தேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகாப³த்³த⁴ங் ஹுத்வா டி²தங் ஸயங் ஜாதவனங் அத்தி², யங் மஹந்தபா⁴வேனேவ மஹாவனந்தி வுச்சதி, தஸ்மிங் மஹாவனே. கூடாகா³ரஸாலாயந்தி தஸ்மிங் வனஸண்டே³ ஸங்கா⁴ராமங் பதிட்ட²பேஸுங். தத்த² கண்ணிகங் யோஜெத்வா த²ம்பா⁴னங் உபரி கூடாகா³ரஸாலாஸங்கே²பேன தே³வவிமானஸதி³ஸங் பாஸாத³ங் அகங்ஸு, தங் உபாதா³ய ஸகலோபி ஸங்கா⁴ராமோ ‘‘கூடாகா³ரஸாலா’’தி பஞ்ஞாயித்த². ப⁴க³வா தங் வேஸாலிங் உபனிஸ்ஸாய தஸ்மிங் ஸங்கா⁴ராமே விஹரதி. தேன வுத்தங் – ‘‘வேஸாலியங் விஹரதி மஹாவனே கூடாகா³ரஸாலாய’’ந்தி. கோஸலகாதி கோஸலரட்ட²வாஸினோ. மாக³த⁴காதி மக³த⁴ரட்ட²வாஸினோ. கரணீயேனாதி அவஸ்ஸங் கத்தப்³ப³கம்மேன. யஞ்ஹி அகாதும்பி வட்டதி, தங் கிச்சந்தி வுச்சதி, யங் அவஸ்ஸங் காதப்³ப³மேவ, தங் கரணீயங் நாம.

    359.Evaṃme sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyanti mahālisuttaṃ. Tatrāyaṃ apubbapadavaṇṇanā. Vesāliyanti punappunaṃ visālabhāvūpagamanato vesālīti laddhanāmake nagare. Mahāvaneti bahinagare himavantena saddhiṃ ekābaddhaṃ hutvā ṭhitaṃ sayaṃ jātavanaṃ atthi, yaṃ mahantabhāveneva mahāvananti vuccati, tasmiṃ mahāvane. Kūṭāgārasālāyanti tasmiṃ vanasaṇḍe saṅghārāmaṃ patiṭṭhapesuṃ. Tattha kaṇṇikaṃ yojetvā thambhānaṃ upari kūṭāgārasālāsaṅkhepena devavimānasadisaṃ pāsādaṃ akaṃsu, taṃ upādāya sakalopi saṅghārāmo ‘‘kūṭāgārasālā’’ti paññāyittha. Bhagavā taṃ vesāliṃ upanissāya tasmiṃ saṅghārāme viharati. Tena vuttaṃ – ‘‘vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāya’’nti. Kosalakāti kosalaraṭṭhavāsino. Māgadhakāti magadharaṭṭhavāsino. Karaṇīyenāti avassaṃ kattabbakammena. Yañhi akātumpi vaṭṭati, taṃ kiccanti vuccati, yaṃ avassaṃ kātabbameva, taṃ karaṇīyaṃ nāma.

    360. படிஸல்லீனோ ப⁴க³வாதி நானாரம்மணசாரதோ படிக்கம்ம ஸல்லீனோ நிலீனோ, ஏகீபா⁴வங் உபக³ம்ம ஏகத்தாரம்மணே ஜா²னரதிங் அனுப⁴வதீதி அத்தோ². தத்தே²வாதி தஸ்மிஞ்ஞேவ விஹாரே. ஏகமந்தந்தி தஸ்மா டா²னா அபக்கம்ம தாஸு தாஸு ருக்க²ச்சா²யாஸு நிஸீதி³ங்ஸு.

    360.Paṭisallīno bhagavāti nānārammaṇacārato paṭikkamma sallīno nilīno, ekībhāvaṃ upagamma ekattārammaṇe jhānaratiṃ anubhavatīti attho. Tatthevāti tasmiññeva vihāre. Ekamantanti tasmā ṭhānā apakkamma tāsu tāsu rukkhacchāyāsu nisīdiṃsu.

    ஒட்ட²த்³த⁴லிச்ச²வீவத்து²வண்ணனா

    Oṭṭhaddhalicchavīvatthuvaṇṇanā

    361. ஒட்ட²த்³தோ⁴தி அத்³தொ⁴ட்ட²தாய ஏவங்லத்³த⁴னாமோ. மஹதியா லிச்ச²வீபரிஸாயாதி புரேப⁴த்தங் பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ தா³னங் த³த்வா ப⁴க³வதோ ஸந்திகே உபோஸத²ங்கா³னி அதி⁴ட்ட²ஹித்வா க³ந்த⁴மாலாதீ³னி கா³ஹாபெத்வா உக்³கோ⁴ஸனாய மஹதிங் லிச்ச²விராஜபரிஸங் ஸன்னிபாதாபெத்வா தாய நீலபீதாதி³வண்ணவத்தா²ப⁴ரணவிலேபனபடிமண்டி³தாய தாவதிங்ஸபரிஸஸப்படிபா⁴கா³ய மஹதியா லிச்ச²விபரிஸாய ஸத்³தி⁴ங் உபஸங்கமி. அகாலோ கோ² மஹாலீதி தஸ்ஸ ஒட்ட²த்³த⁴ஸ்ஸ மஹாலீதி மூலனாமங், தேன மூலனாமமத்தேன நங் தே²ரோ மஹாலீதி ஆலபதி. ஏகமந்தங் நிஸீதீ³தி பதிரூபாஸு ருக்க²ச்சா²யாஸு தாய லிச்ச²விபரிஸாய ஸத்³தி⁴ங் ரதனத்தயஸ்ஸ வண்ணங் கத²யந்தோ நிஸீதி³.

    361.Oṭṭhaddhoti addhoṭṭhatāya evaṃladdhanāmo. Mahatiyā licchavīparisāyāti purebhattaṃ buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa dānaṃ datvā bhagavato santike uposathaṅgāni adhiṭṭhahitvā gandhamālādīni gāhāpetvā ugghosanāya mahatiṃ licchavirājaparisaṃ sannipātāpetvā tāya nīlapītādivaṇṇavatthābharaṇavilepanapaṭimaṇḍitāya tāvatiṃsaparisasappaṭibhāgāya mahatiyā licchaviparisāya saddhiṃ upasaṅkami. Akālo kho mahālīti tassa oṭṭhaddhassa mahālīti mūlanāmaṃ, tena mūlanāmamattena naṃ thero mahālīti ālapati. Ekamantaṃ nisīdīti patirūpāsu rukkhacchāyāsu tāya licchaviparisāya saddhiṃ ratanattayassa vaṇṇaṃ kathayanto nisīdi.

    362. ஸீஹோ ஸமணுத்³தே³ஸோதி ஆயஸ்மதோ நாகி³தஸ்ஸ பா⁴கி³னெய்யோ ஸத்தவஸ்ஸகாலே பப்³ப³ஜித்வா ஸாஸனே யுத்தபயுத்தோ ‘‘ஸீஹோ’’தி ஏவங்னாமகோ ஸாமணேரோ, ஸோ கிர தங் மஹாபரிஸங் தி³ஸ்வா – ‘‘அயங் பரிஸா மஹதீ, ஸகலங் விஹாரங் பூரெத்வா நிஸின்னா, அத்³தா⁴ ப⁴க³வா அஜ்ஜ இமிஸ்ஸா பரிஸாய மஹந்தேன உஸ்ஸாஹேன த⁴ம்மங் தே³ஸெஸ்ஸதி, யங்னூனாஹங் உபஜ்ஜா²யஸ்ஸாசிக்கி²த்வா ப⁴க³வதோ மஹாபரிஸாய ஸன்னிபதிதபா⁴வங் ஆரோசாபெய்ய’’ந்தி சிந்தெத்வா யேனாயஸ்மா நாகி³தோ தேனுபஸங்கமி. ப⁴ந்தே கஸ்ஸபாதி தே²ரங் கொ³த்தேன ஆலபதி. ஏஸா ஜனதாதி ஏஸோ ஜனஸமூஹோ.

    362.Sīho samaṇuddesoti āyasmato nāgitassa bhāgineyyo sattavassakāle pabbajitvā sāsane yuttapayutto ‘‘sīho’’ti evaṃnāmako sāmaṇero, so kira taṃ mahāparisaṃ disvā – ‘‘ayaṃ parisā mahatī, sakalaṃ vihāraṃ pūretvā nisinnā, addhā bhagavā ajja imissā parisāya mahantena ussāhena dhammaṃ desessati, yaṃnūnāhaṃ upajjhāyassācikkhitvā bhagavato mahāparisāya sannipatitabhāvaṃ ārocāpeyya’’nti cintetvā yenāyasmā nāgito tenupasaṅkami. Bhante kassapāti theraṃ gottena ālapati. Esā janatāti eso janasamūho.

    த்வஞ்ஞேவ ப⁴க³வதோ ஆரோசேஹீதி ஸீஹோ கிர ப⁴க³வதோ விஸ்ஸாஸிகோ, அயஞ்ஹி தே²ரோ தூ²லஸரீரோ, தேனஸ்ஸ ஸரீரக³ருதாய உட்டா²னநிஸஜ்ஜாதீ³ஸு ஆலஸியபா⁴வோ ஈஸகங் அப்பஹீனோ விய ஹோதி. அதா²யங் ஸாமணேரோ ப⁴க³வதோ காலேன காலங் வத்தங் கரோதி. தேன நங் தே²ரோ ‘‘த்வம்பி த³ஸப³லஸ்ஸ விஸ்ஸாஸிகோ’’தி வத்வா க³ச்ச² த்வஞ்ஞேவாரோசேஹீதி ஆஹ. விஹாரபச்சா²யாயந்தி விஹாரசா²யாயங், கூடாகா³ரமஹாகே³ஹச்சா²யாய ப²ரிதோகாஸேதி அத்தோ². ஸா கிர கூடாகா³ரஸாலா த³க்கி²ணுத்தரதோ தீ³கா⁴ பாசீனமுகா², தேனஸ்ஸா புரதோ மஹதீ சா²யா பத்த²டா ஹோதி, ஸீஹோ தத்த² ப⁴க³வதோ ஆஸனங் பஞ்ஞபேஸி.

    Tvaññeva bhagavato ārocehīti sīho kira bhagavato vissāsiko, ayañhi thero thūlasarīro, tenassa sarīragarutāya uṭṭhānanisajjādīsu ālasiyabhāvo īsakaṃ appahīno viya hoti. Athāyaṃ sāmaṇero bhagavato kālena kālaṃ vattaṃ karoti. Tena naṃ thero ‘‘tvampi dasabalassa vissāsiko’’ti vatvā gaccha tvaññevārocehīti āha. Vihārapacchāyāyanti vihārachāyāyaṃ, kūṭāgāramahāgehacchāyāya pharitokāseti attho. Sā kira kūṭāgārasālā dakkhiṇuttarato dīghā pācīnamukhā, tenassā purato mahatī chāyā patthaṭā hoti, sīho tattha bhagavato āsanaṃ paññapesi.

    363. அத² கோ² ப⁴க³வா த்³வாரந்தரேஹி சேவ வாதபானந்தரேஹி ச நிக்க²மித்வா விதா⁴வந்தாஹி விப்ப²ரந்தீஹி ச²ப்³ப³ண்ணாஹி பு³த்³த⁴ரஸ்மீஹி ஸங்ஸூசிதனிக்க²மனோ வலாஹகந்தரதோ புண்ணசந்தோ³ விய கூடாகா³ரஸாலதோ நிக்க²மித்வா பஞ்ஞத்தவரபு³த்³தா⁴ஸனே நிஸீதி³. தேன வுத்தங் – ‘‘அத² கோ² ப⁴க³வா விஹாரா நிக்க²ம்ம விஹாரபச்சா²யாய பஞ்ஞத்தே ஆஸனே நிஸீதீ³’’தி.

    363. Atha kho bhagavā dvārantarehi ceva vātapānantarehi ca nikkhamitvā vidhāvantāhi vippharantīhi chabbaṇṇāhi buddharasmīhi saṃsūcitanikkhamano valāhakantarato puṇṇacando viya kūṭāgārasālato nikkhamitvā paññattavarabuddhāsane nisīdi. Tena vuttaṃ – ‘‘atha kho bhagavā vihārā nikkhamma vihārapacchāyāya paññatte āsane nisīdī’’ti.

    364-365. புரிமானி , ப⁴ந்தே, தி³வஸானி புரிமதரானீதி எத்த² ஹிய்யோ தி³வஸங் புரிமங் நாம, ததோ பரங் புரிமதரங். ததோ பட்டா²ய பன ஸப்³பா³னி புரிமானி சேவ புரிமதரானி ச ஹொந்தி. யத³க்³கே³தி மூலதி³வஸதோ பட்டா²ய யங் தி³வஸங் அக்³க³ங் பரகோடிங் கத்வா விஹராமீதி அத்தோ², யாவ விஹாஸிந்தி வுத்தங் ஹோதி. இதா³னி தஸ்ஸ பரிமாணங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘நசிரங் தீணி வஸ்ஸானீ’’தி ஆஹ. அத² வா யத³க்³கே³தி யங் தி³வஸங் அக்³க³ங் கத்வா நசிரங் தீணி வஸ்ஸானி விஹராமீதிபி அத்தோ² . யங் தி³வஸங் ஆதி³ங் கத்வா நசிரங் விஹாஸிங் தீணியேவ வஸ்ஸானீதி வுத்தங் ஹோதி. அயங் கிர ப⁴க³வதோ பத்தசீவரங் க³ண்ஹந்தோ தீணி ஸங்வச்ச²ரானி ப⁴க³வந்தங் உபட்டா²ஸி, தங் ஸந்தா⁴ய ஏவங் வத³தி. பியரூபானீதி பியஜாதிகானி ஸாதஜாதிகானி. காமூபஸங்ஹிதானீதி காமஸ்ஸாத³யுத்தானி. ரஜனீயானீதி ராக³ஜனகானி. நோ ச கோ² தி³ப்³பா³னி ஸத்³தா³னீதி கஸ்மா ஸுனக்க²த்தோ தானி ந ஸுணாதி? ஸோ கிர ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா தி³ப்³ப³சக்கு²பரிகம்மங் யாசி, தஸ்ஸ ப⁴க³வா ஆசிக்கி², ஸோ யதா²னுஸிட்ட²ங் படிபன்னோ தி³ப்³ப³சக்கு²ங் உப்பாதெ³த்வா தே³வதானங் ரூபானி தி³ஸ்வா சிந்தேஸி ‘‘இமஸ்மிங் ஸரீரஸண்டா²னே ஸத்³தே³ன மது⁴ரேன ப⁴விதப்³ப³ங், கத²ங் நு கோ² நங் ஸுணெய்ய’’ந்தி ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா தி³ப்³ப³ஸோதபரிகம்மங் புச்சி². அயஞ்ச அதீதே ஏகங் ஸீலவந்தங் பி⁴க்கு²ங் கண்ணஸக்க²லியங் பஹரித்வா ப³தி⁴ரமகாஸி. தஸ்மா பரிகம்மங் கரொந்தோபி அப⁴ப்³போ³ தி³ப்³ப³ஸோதாதி⁴க³மாய. தேனஸ்ஸ ந ப⁴க³வா பரிகம்மங் கதே²ஸி. ஸோ எத்தாவதா ப⁴க³வதி ஆகா⁴தங் ப³ந்தி⁴த்வா சிந்தேஸி – ‘‘அத்³தா⁴ ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ ஏவங் ஹோதி – ‘அஹம்பி க²த்தியோ அயம்பி க²த்தியோ, ஸசஸ்ஸ ஞாணங் வட்³டி⁴ஸ்ஸதி, அயம்பி ஸப்³ப³ஞ்ஞூ ப⁴விஸ்ஸதீ’தி உஸூயாய மய்ஹங் ந கதே²ஸீ’’தி. ஸோ அனுக்கமேன கி³ஹிபா⁴வங் பத்வா தமத்த²ங் மஹாலிலிச்ச²வினோ கதெ²ந்தோ ஏவமாஹ.

    364-365.Purimāni, bhante, divasāni purimatarānīti ettha hiyyo divasaṃ purimaṃ nāma, tato paraṃ purimataraṃ. Tato paṭṭhāya pana sabbāni purimāni ceva purimatarāni ca honti. Yadaggeti mūladivasato paṭṭhāya yaṃ divasaṃ aggaṃ parakoṭiṃ katvā viharāmīti attho, yāva vihāsinti vuttaṃ hoti. Idāni tassa parimāṇaṃ dassento ‘‘naciraṃ tīṇi vassānī’’ti āha. Atha vā yadaggeti yaṃ divasaṃ aggaṃ katvā naciraṃ tīṇi vassāni viharāmītipi attho . Yaṃ divasaṃ ādiṃ katvā naciraṃ vihāsiṃ tīṇiyeva vassānīti vuttaṃ hoti. Ayaṃ kira bhagavato pattacīvaraṃ gaṇhanto tīṇi saṃvaccharāni bhagavantaṃ upaṭṭhāsi, taṃ sandhāya evaṃ vadati. Piyarūpānīti piyajātikāni sātajātikāni. Kāmūpasaṃhitānīti kāmassādayuttāni. Rajanīyānīti rāgajanakāni. No ca kho dibbāni saddānīti kasmā sunakkhatto tāni na suṇāti? So kira bhagavantaṃ upasaṅkamitvā dibbacakkhuparikammaṃ yāci, tassa bhagavā ācikkhi, so yathānusiṭṭhaṃ paṭipanno dibbacakkhuṃ uppādetvā devatānaṃ rūpāni disvā cintesi ‘‘imasmiṃ sarīrasaṇṭhāne saddena madhurena bhavitabbaṃ, kathaṃ nu kho naṃ suṇeyya’’nti bhagavantaṃ upasaṅkamitvā dibbasotaparikammaṃ pucchi. Ayañca atīte ekaṃ sīlavantaṃ bhikkhuṃ kaṇṇasakkhaliyaṃ paharitvā badhiramakāsi. Tasmā parikammaṃ karontopi abhabbo dibbasotādhigamāya. Tenassa na bhagavā parikammaṃ kathesi. So ettāvatā bhagavati āghātaṃ bandhitvā cintesi – ‘‘addhā samaṇassa gotamassa evaṃ hoti – ‘ahampi khattiyo ayampi khattiyo, sacassa ñāṇaṃ vaḍḍhissati, ayampi sabbaññū bhavissatī’ti usūyāya mayhaṃ na kathesī’’ti. So anukkamena gihibhāvaṃ patvā tamatthaṃ mahālilicchavino kathento evamāha.

    366-371. ஏகங்ஸபா⁴விதோதி ஏகங்ஸாய ஏககொட்டா²ஸாய பா⁴விதோ, தி³ப்³பா³னங் வா ரூபானங் த³ஸ்ஸனத்தா²ய தி³ப்³பா³னங் வா ஸத்³தா³னங் ஸவனத்தா²ய பா⁴விதோதி அத்தோ². திரியந்தி அனுதி³ஸாய. உப⁴யங்ஸபா⁴விதோதி உப⁴யங்ஸாய உப⁴யகொட்டா²ஸாய பா⁴விதோதி அத்தோ². அயங் கோ² மஹாலி ஹேதூதி அயங் தி³ப்³பா³னங்யேவ ரூபானங் த³ஸ்ஸனாய ஏகங்ஸபா⁴விதோ ஸமாதி⁴ ஹேது. இமமத்த²ங் ஸுத்வா ஸோ லிச்ச²வீ சிந்தேஸி – ‘‘இத³ங் தி³ப்³ப³ஸோதேன ஸத்³த³ஸுணனங் இமஸ்மிங் ஸாஸனே உத்தமத்த²பூ⁴தங் மஞ்ஞே இமஸ்ஸ நூன அத்தா²ய ஏதே பி⁴க்கூ² பஞ்ஞாஸம்பி ஸட்டி²பி வஸ்ஸானி அபண்ணகங் ப்³ரஹ்மசரியங் சரந்தி, யங்னூனாஹங் த³ஸப³லங் ஏதமத்த²ங் புச்செ²ய்ய’’ந்தி.

    366-371.Ekaṃsabhāvitoti ekaṃsāya ekakoṭṭhāsāya bhāvito, dibbānaṃ vā rūpānaṃ dassanatthāya dibbānaṃ vā saddānaṃ savanatthāya bhāvitoti attho. Tiriyanti anudisāya. Ubhayaṃsabhāvitoti ubhayaṃsāya ubhayakoṭṭhāsāya bhāvitoti attho. Ayaṃ kho mahāli hetūti ayaṃ dibbānaṃyeva rūpānaṃ dassanāya ekaṃsabhāvito samādhi hetu. Imamatthaṃ sutvā so licchavī cintesi – ‘‘idaṃ dibbasotena saddasuṇanaṃ imasmiṃ sāsane uttamatthabhūtaṃ maññe imassa nūna atthāya ete bhikkhū paññāsampi saṭṭhipi vassāni apaṇṇakaṃ brahmacariyaṃ caranti, yaṃnūnāhaṃ dasabalaṃ etamatthaṃ puccheyya’’nti.

    372. ததோ தமத்த²ங் புச்ச²ந்தோ ‘‘ஏதாஸங் நூன, ப⁴ந்தே’’திஆதி³மாஹ. ஸமாதி⁴பா⁴வனானந்தி எத்த² ஸமாதி⁴யேவ ஸமாதி⁴பா⁴வனா, உப⁴யங்ஸபா⁴விதானங் ஸமாதீ⁴னந்தி அத்தோ². அத² யஸ்மா ஸாஸனதோ பா³ஹிரா ஏதா ஸமாதி⁴பா⁴வனா, ந அஜ்ஜ²த்திகா. தஸ்மா தா படிக்கி²பித்வா யத³த்த²ங் பி⁴க்கூ² ப்³ரஹ்மசரியங் சரந்தி, தங் த³ஸ்ஸெந்தோ ப⁴க³வா ‘‘ந கோ² மஹாலீ’’திஆதி³மாஹ.

    372. Tato tamatthaṃ pucchanto ‘‘etāsaṃ nūna, bhante’’tiādimāha. Samādhibhāvanānanti ettha samādhiyeva samādhibhāvanā, ubhayaṃsabhāvitānaṃ samādhīnanti attho. Atha yasmā sāsanato bāhirā etā samādhibhāvanā, na ajjhattikā. Tasmā tā paṭikkhipitvā yadatthaṃ bhikkhū brahmacariyaṃ caranti, taṃ dassento bhagavā ‘‘na kho mahālī’’tiādimāha.

    சதுஅரியப²லவண்ணனா

    Catuariyaphalavaṇṇanā

    373. திண்ணங் ஸங்யோஜனானந்தி ஸக்காயதி³ட்டி²ஆதீ³னங் திண்ணங் ப³ந்த⁴னானங். தானி ஹி வட்டது³க்க²மயே ரதே² ஸத்தே ஸங்யோஜெந்தி, தஸ்மா ஸங்யோஜனானீதி வுச்சந்தி. ஸோதாபன்னோ ஹோதீதி மக்³க³ஸோதங் ஆபன்னோ ஹோதி. அவினிபாதத⁴ம்மோதி சதூஸு அபாயேஸு அபதனத⁴ம்மோ. நியதோதி த⁴ம்மனியாமேன நியதோ. ஸம்போ³தி⁴பராயணோதி உபரிமக்³க³த்தயஸங்கா²தா ஸம்போ³தி⁴ பரங் அயனங் அஸ்ஸ, அனேன வா பத்தப்³பா³தி ஸம்போ³தி⁴பராயணோ.

    373.Tiṇṇaṃsaṃyojanānanti sakkāyadiṭṭhiādīnaṃ tiṇṇaṃ bandhanānaṃ. Tāni hi vaṭṭadukkhamaye rathe satte saṃyojenti, tasmā saṃyojanānīti vuccanti. Sotāpannohotīti maggasotaṃ āpanno hoti. Avinipātadhammoti catūsu apāyesu apatanadhammo. Niyatoti dhammaniyāmena niyato. Sambodhiparāyaṇoti uparimaggattayasaṅkhātā sambodhi paraṃ ayanaṃ assa, anena vā pattabbāti sambodhiparāyaṇo.

    தனுத்தாதி பரியுட்டா²னமந்த³தாய ச கதா³சி கரஹசி உப்பத்தியா ச தனுபா⁴வா. ஓரம்பா⁴கி³யானந்தி ஹெட்டா²பா⁴கி³யானங், யே ஹி ப³த்³தோ⁴ உபரி ஸுத்³தா⁴வாஸபூ⁴மியங் நிப்³ப³த்திதுங் ந ஸக்கோதி. ஓபபாதிகோதி ஸேஸயோனிபடிக்கே²பவசனமேதங். தத்த² பரினிப்³பா³யீதி தஸ்மிங் உபரிப⁴வேயேவ பரினிப்³பா³னத⁴ம்மோ. அனாவத்தித⁴ம்மோதி ததோ ப்³ரஹ்மலோகா புன படிஸந்தி⁴வஸேன அனாவத்தனத⁴ம்மோ. சேதோவிமுத்திந்தி சித்தவிஸுத்³தி⁴ங், ஸப்³ப³கிலேஸப³ந்த⁴னவிமுத்தஸ்ஸ அரஹத்தப²லசித்தஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங். பஞ்ஞாவிமுத்திந்தி எத்தா²பி ஸப்³ப³கிலேஸப³ந்த⁴னவிமுத்தா அரஹத்தப²லபஞ்ஞாவ பஞ்ஞாவிமுத்தீதி வேதி³தப்³பா³. தி³ட்டே²வ த⁴ம்மேதி இமஸ்மிங்யேவ அத்தபா⁴வே. ஸயந்தி ஸாமங். அபி⁴ஞ்ஞாதி அபி⁴ஜானித்வா. ஸச்சி²கத்வாதி பச்சக்க²ங் கத்வா. அத² வா அபி⁴ஞ்ஞா ஸச்சி²கத்வாதி அபி⁴ஞ்ஞாய அபி⁴விஸிட்டே²ன ஞாணேன ஸச்சி²கரித்வாதிபி அத்தோ². உபஸம்பஜ்ஜாதி பத்வா படிலபி⁴த்வா. இத³ங் ஸுத்வா லிச்ச²விராஜா சிந்தேஸி – ‘‘அயங் பன த⁴ம்மோ ந ஸகுணேன விய உப்பதித்வா, நாபி கோ³தா⁴ய விய உரேன க³ந்த்வா ஸக்கா படிவிஜ்ஜி²துங் , அத்³தா⁴ பன இமங் படிவிஜ்ஜ²ந்தஸ்ஸ புப்³ப³பா⁴க³ப்படிபதா³ய ப⁴விதப்³ப³ங், புச்சா²மி தாவ ந’’ந்தி.

    Tanuttāti pariyuṭṭhānamandatāya ca kadāci karahaci uppattiyā ca tanubhāvā. Orambhāgiyānanti heṭṭhābhāgiyānaṃ, ye hi baddho upari suddhāvāsabhūmiyaṃ nibbattituṃ na sakkoti. Opapātikoti sesayonipaṭikkhepavacanametaṃ. Tattha parinibbāyīti tasmiṃ uparibhaveyeva parinibbānadhammo. Anāvattidhammoti tato brahmalokā puna paṭisandhivasena anāvattanadhammo. Cetovimuttinti cittavisuddhiṃ, sabbakilesabandhanavimuttassa arahattaphalacittassetaṃ adhivacanaṃ. Paññāvimuttinti etthāpi sabbakilesabandhanavimuttā arahattaphalapaññāva paññāvimuttīti veditabbā. Diṭṭheva dhammeti imasmiṃyeva attabhāve. Sayanti sāmaṃ. Abhiññāti abhijānitvā. Sacchikatvāti paccakkhaṃ katvā. Atha vā abhiññā sacchikatvāti abhiññāya abhivisiṭṭhena ñāṇena sacchikaritvātipi attho. Upasampajjāti patvā paṭilabhitvā. Idaṃ sutvā licchavirājā cintesi – ‘‘ayaṃ pana dhammo na sakuṇena viya uppatitvā, nāpi godhāya viya urena gantvā sakkā paṭivijjhituṃ , addhā pana imaṃ paṭivijjhantassa pubbabhāgappaṭipadāya bhavitabbaṃ, pucchāmi tāva na’’nti.

    அரியஅட்ட²ங்கி³கமக்³க³வண்ணனா

    Ariyaaṭṭhaṅgikamaggavaṇṇanā

    374-375. ததோ ப⁴க³வந்தங் புச்ச²ந்தோ ‘‘அத்தி² பன ப⁴ந்தே’’திஆதி³மாஹ. அட்ட²ங்கி³கோதி பஞ்சங்கி³கங் துரியங் விய அட்ட²ங்கி³கோ கா³மோ விய ச அட்ட²ங்க³மத்தோயேவ ஹுத்வா அட்ட²ங்கி³கோ, ந அங்க³தோ அஞ்ஞோ மக்³கோ³ நாம அத்தி². தேனேவாஹ – ‘‘ஸெய்யதி²த³ங், ஸம்மாதி³ட்டி²…பே॰… ஸம்மாஸமாதீ⁴’’தி. தத்த² ஸம்மாத³ஸ்ஸனலக்க²ணா ஸம்மாதி³ட்டி². ஸம்மா அபி⁴னிரோபனலக்க²ணோ ஸம்மாஸங்கப்போ. ஸம்மா பரிக்³க³ஹணலக்க²ணா ஸம்மாவாசா. ஸம்மா ஸமுட்டா²பனலக்க²ணோ ஸம்மாகம்மந்தோ. ஸம்மா வோதா³பனலக்க²ணோ ஸம்மாஆஜீவோ. ஸம்மா பக்³க³ஹலக்க²ணோ ஸம்மாவாயாமோ. ஸம்மா உபட்டா²னலக்க²ணா ஸம்மாஸதி. ஸம்மா ஸமாதா⁴னலக்க²ணோ ஸம்மாஸமாதி⁴. ஏதேஸு ஏகேகஸ்ஸ தீணி தீணி கிச்சானி ஹொந்தி. ஸெய்யதி²த³ங், ஸம்மாதி³ட்டி² தாவ அஞ்ஞேஹிபி அத்தனோ பச்சனீககிலேஸேஹி ஸத்³தி⁴ங் மிச்சா²தி³ட்டி²ங் பஜஹதி, நிரோத⁴ங் ஆரம்மணங் கரோதி, ஸம்பயுத்தத⁴ம்மே ச பஸ்ஸதி தப்படிச்சா²த³கமோஹவித⁴மனவஸேன அஸம்மோஹதோ. ஸம்மாஸங்கப்பாத³யோபி ததே²வ மிச்சா²ஸங்கப்பாதீ³னி பஜஹந்தி, நிரோத⁴ஞ்ச ஆரம்மணங் கரொந்தி, விஸேஸதோ பனெத்த² ஸம்மாஸங்கப்போ ஸஹஜாதத⁴ம்மே அபி⁴னிரோபேதி. ஸம்மாவாசா ஸம்மா பரிக்³க³ண்ஹதி. ஸம்மாகம்மந்தோ ஸம்மா ஸமுட்டா²பேதி. ஸம்மாஆஜீவோ ஸம்மா வோதா³பேதி. ஸம்மாவாயாமோ ஸம்மா பக்³க³ண்ஹதி. ஸம்மாஸதி ஸம்மா உபட்டா²பேதி. ஸம்மாஸமாதி⁴ ஸம்மா பத³ஹதி.

    374-375. Tato bhagavantaṃ pucchanto ‘‘atthi pana bhante’’tiādimāha. Aṭṭhaṅgikoti pañcaṅgikaṃ turiyaṃ viya aṭṭhaṅgiko gāmo viya ca aṭṭhaṅgamattoyeva hutvā aṭṭhaṅgiko, na aṅgato añño maggo nāma atthi. Tenevāha – ‘‘seyyathidaṃ, sammādiṭṭhi…pe… sammāsamādhī’’ti. Tattha sammādassanalakkhaṇā sammādiṭṭhi. Sammā abhiniropanalakkhaṇo sammāsaṅkappo. Sammā pariggahaṇalakkhaṇā sammāvācā. Sammā samuṭṭhāpanalakkhaṇo sammākammanto. Sammā vodāpanalakkhaṇo sammāājīvo. Sammā paggahalakkhaṇo sammāvāyāmo. Sammā upaṭṭhānalakkhaṇā sammāsati. Sammā samādhānalakkhaṇo sammāsamādhi. Etesu ekekassa tīṇi tīṇi kiccāni honti. Seyyathidaṃ, sammādiṭṭhi tāva aññehipi attano paccanīkakilesehi saddhiṃ micchādiṭṭhiṃ pajahati, nirodhaṃ ārammaṇaṃ karoti, sampayuttadhamme ca passati tappaṭicchādakamohavidhamanavasena asammohato. Sammāsaṅkappādayopi tatheva micchāsaṅkappādīni pajahanti, nirodhañca ārammaṇaṃ karonti, visesato panettha sammāsaṅkappo sahajātadhamme abhiniropeti. Sammāvācā sammā pariggaṇhati. Sammākammanto sammā samuṭṭhāpeti. Sammāājīvo sammā vodāpeti. Sammāvāyāmo sammā paggaṇhati. Sammāsati sammā upaṭṭhāpeti. Sammāsamādhi sammā padahati.

    அபி சேஸா ஸம்மாதி³ட்டி² நாம புப்³ப³பா⁴கே³ நானாக்க²ணா நானாரம்மணா ஹோதி, மக்³க³க்க²ணே ஏகக்க²ணா ஏகாரம்மணா. கிச்சதோ பன ‘‘து³க்கே² ஞாண’’ந்திஆதீ³னி சத்தாரி நாமானி லப⁴தி. ஸம்மாஸங்கப்பாத³யோபி புப்³ப³பா⁴கே³ நானாக்க²ணா நானாரம்மணா ஹொந்தி. மக்³க³க்க²ணே ஏகக்க²ணா ஏகாரம்மணா. தேஸு ஸம்மாஸங்கப்போ கிச்சதோ ‘‘நெக்க²ம்மஸங்கப்போ’’திஆதீ³னி தீணி நாமானி லப⁴தி. ஸம்மா வாசாத³யோ திஸ்ஸோ விரதியோபி ஹொந்தி, சேதனாத³யோபி ஹொந்தி, மக்³க³க்க²ணே பன விரதியேவ. ஸம்மாவாயாமோ ஸம்மாஸதீதி இத³ம்பி த்³வயங் கிச்சதோ ஸம்மப்பதா⁴னஸதிபட்டா²னவஸேன சத்தாரி நாமானி லப⁴தி. ஸம்மாஸமாதி⁴ பன புப்³ப³பா⁴கே³பி மக்³க³க்க²ணேபி ஸம்மாஸமாதி⁴யேவ.

    Api cesā sammādiṭṭhi nāma pubbabhāge nānākkhaṇā nānārammaṇā hoti, maggakkhaṇe ekakkhaṇā ekārammaṇā. Kiccato pana ‘‘dukkhe ñāṇa’’ntiādīni cattāri nāmāni labhati. Sammāsaṅkappādayopi pubbabhāge nānākkhaṇā nānārammaṇā honti. Maggakkhaṇe ekakkhaṇā ekārammaṇā. Tesu sammāsaṅkappo kiccato ‘‘nekkhammasaṅkappo’’tiādīni tīṇi nāmāni labhati. Sammā vācādayo tisso viratiyopi honti, cetanādayopi honti, maggakkhaṇe pana viratiyeva. Sammāvāyāmo sammāsatīti idampi dvayaṃ kiccato sammappadhānasatipaṭṭhānavasena cattāri nāmāni labhati. Sammāsamādhi pana pubbabhāgepi maggakkhaṇepi sammāsamādhiyeva.

    இதி இமேஸு அட்ட²ஸு த⁴ம்மேஸு ப⁴க³வதா நிப்³பா³னாதி⁴க³மாய படிபன்னஸ்ஸ யோகி³னோ ப³ஹுகாரத்தா பட²மங் ஸம்மாதி³ட்டி² தே³ஸிதா. அயஞ்ஹி ‘‘பஞ்ஞாபஜ்ஜோதோ பஞ்ஞாஸத்த²’’ந்தி (த⁴॰ ஸ॰ 20) ச வுத்தா. தஸ்மா ஏதாய புப்³ப³பா⁴கே³ விபஸ்ஸனாஞாணஸங்கா²தாய ஸம்மாதி³ட்டி²யா அவிஜ்ஜந்த⁴காரங் வித⁴மித்வா கிலேஸசோரே கா⁴தெந்தோ கே²மேன யோகா³வசரோ நிப்³பா³னங் பாபுணாதி. தேன வுத்தங் – ‘‘நிப்³பா³னாதி⁴க³மாய படிபன்னஸ்ஸ யோகி³னோ ப³ஹுகாரத்தா பட²மங் ஸம்மாதி³ட்டி² தே³ஸிதா’’தி.

    Iti imesu aṭṭhasu dhammesu bhagavatā nibbānādhigamāya paṭipannassa yogino bahukārattā paṭhamaṃ sammādiṭṭhi desitā. Ayañhi ‘‘paññāpajjoto paññāsattha’’nti (dha. sa. 20) ca vuttā. Tasmā etāya pubbabhāge vipassanāñāṇasaṅkhātāya sammādiṭṭhiyā avijjandhakāraṃ vidhamitvā kilesacore ghātento khemena yogāvacaro nibbānaṃ pāpuṇāti. Tena vuttaṃ – ‘‘nibbānādhigamāya paṭipannassa yogino bahukārattā paṭhamaṃ sammādiṭṭhi desitā’’ti.

    ஸம்மாஸங்கப்போ பன தஸ்ஸா ப³ஹுகாரோ, தஸ்மா தத³னந்தரங் வுத்தோ. யதா² ஹி ஹேரஞ்ஞிகோ ஹத்தே²ன பரிவட்டெத்வா பரிவட்டெத்வா சக்கு²னா கஹாபணங் ஓலோகெந்தோ – ‘‘அயங் சே²கோ, அயங் கூடோ’’தி ஜானாதி. ஏவங் யோகா³வசரோபி புப்³ப³பா⁴கே³ விதக்கேன விதக்கெத்வா விபஸ்ஸனாபஞ்ஞாய ஓலோகயமானோ – ‘‘இமே த⁴ம்மா காமாவசரா, இமே த⁴ம்மா ரூபாவசராத³யோ’’தி பஜானாதி. யதா² வா பன புரிஸேன கோடியங் க³ஹெத்வா பரிவட்டெத்வா பரிவட்டெத்வா தி³ன்னங் மஹாருக்க²ங் தச்ச²கோ வாஸியா தச்செ²த்வா கம்மே உபனேதி, ஏவங் விதக்கேன விதக்கெத்வா விதக்கெத்வா தி³ன்னே த⁴ம்மே யோகா³வசரோ பஞ்ஞாய – ‘‘இமே காமாவசரா, இமே ரூபாவசரா’’திஆதி³னா நயேன பரிச்சி²ந்தி³த்வா கம்மே உபனேதி . தேன வுத்தங் – ‘‘ஸம்மாஸங்கப்போ பன தஸ்ஸா ப³ஹுகாரோ, தஸ்மா தத³னந்தரங் வுத்தோ’’தி. ஸ்வாயங் யதா² ஸம்மாதி³ட்டி²யா ஏவங் ஸம்மாவாசாயபி உபகாரகோ. யதா²ஹ – ‘‘புப்³பே³ கோ², விஸாக², விதக்கெத்வா விசாரெத்வா பச்சா² வாசங் பி⁴ந்த³தீ’’தி, (ம॰ நி॰ 1.463) தஸ்மா தத³னந்தரங் ஸம்மாவாசா வுத்தா.

    Sammāsaṅkappo pana tassā bahukāro, tasmā tadanantaraṃ vutto. Yathā hi heraññiko hatthena parivaṭṭetvā parivaṭṭetvā cakkhunā kahāpaṇaṃ olokento – ‘‘ayaṃ cheko, ayaṃ kūṭo’’ti jānāti. Evaṃ yogāvacaropi pubbabhāge vitakkena vitakketvā vipassanāpaññāya olokayamāno – ‘‘ime dhammā kāmāvacarā, ime dhammā rūpāvacarādayo’’ti pajānāti. Yathā vā pana purisena koṭiyaṃ gahetvā parivaṭṭetvā parivaṭṭetvā dinnaṃ mahārukkhaṃ tacchako vāsiyā tacchetvā kamme upaneti, evaṃ vitakkena vitakketvā vitakketvā dinne dhamme yogāvacaro paññāya – ‘‘ime kāmāvacarā, ime rūpāvacarā’’tiādinā nayena paricchinditvā kamme upaneti . Tena vuttaṃ – ‘‘sammāsaṅkappo pana tassā bahukāro, tasmā tadanantaraṃ vutto’’ti. Svāyaṃ yathā sammādiṭṭhiyā evaṃ sammāvācāyapi upakārako. Yathāha – ‘‘pubbe kho, visākha, vitakketvā vicāretvā pacchā vācaṃ bhindatī’’ti, (ma. ni. 1.463) tasmā tadanantaraṃ sammāvācā vuttā.

    யஸ்மா பன – ‘‘இத³ஞ்சித³ஞ்ச கரிஸ்ஸாமா’’தி பட²மங் வாசாய ஸங்வித³ஹித்வா லோகே கம்மந்தே பயோஜெந்தி; தஸ்மா வாசா காயகம்மஸ்ஸ உபகாரிகாதி ஸம்மாவாசாய அனந்தரங் ஸம்மாகம்மந்தோ வுத்தோ. சதுப்³பி³த⁴ங் பன வசீது³ச்சரிதங், திவித⁴ஞ்ச காயது³ச்சரிதங் பஹாய உப⁴யங் ஸுசரிதங் பூரெந்தஸ்ஸேவ யஸ்மா ஆஜீவட்ட²மகங் ஸீலங் பூரேதி, ந இதரஸ்ஸ, தஸ்மா தது³ப⁴யானந்தரங் ஸம்மாஆஜீவோ வுத்தோ. ஏவங் விஸுத்³தா⁴ஜீவேன பன ‘‘பரிஸுத்³தோ⁴ மே ஆஜீவோ’’தி எத்தாவதா ச பரிதோஸங் கத்வா ஸுத்தபமத்தேன விஹரிதுங் ந யுத்தங், அத² கோ² ‘‘ஸப்³பி³ரியாபதே²ஸு இத³ங் வீரியங் ஸமாரபி⁴தப்³ப³’’ந்தி த³ஸ்ஸேதுங் தத³னந்தரங் ஸம்மாவாயாமோ வுத்தோ. ததோ ‘‘ஆரத்³த⁴வீரியேனபி காயாதீ³ஸு சதூஸு வத்தூ²ஸு ஸதி ஸூபட்டி²தா காதப்³பா³’’தி த³ஸ்ஸனத்த²ங் தத³னந்தரங் ஸம்மாஸதி தே³ஸிதா. யஸ்மா பனேவங் ஸூபட்டி²தா ஸதி ஸமாதி⁴ஸ்ஸுபகாரானுபகாரானங் த⁴ம்மானங் க³தியோ ஸமன்னேஸித்வா பஹோதி ஏகத்தாரம்மணே சித்தங் ஸமாதா⁴துங், தஸ்மா ஸம்மாஸதியா அனந்தரங் ஸம்மாஸமாதி⁴ தே³ஸிதோதி வேதி³தப்³போ³. ஏதேஸங் த⁴ம்மானங் ஸச்சி²கிரியாயாதி ஏதேஸங் ஸோதாபத்திப²லாதீ³னங் பச்சக்க²கிரியத்தா²ய.

    Yasmā pana – ‘‘idañcidañca karissāmā’’ti paṭhamaṃ vācāya saṃvidahitvā loke kammante payojenti; tasmā vācā kāyakammassa upakārikāti sammāvācāya anantaraṃ sammākammanto vutto. Catubbidhaṃ pana vacīduccaritaṃ, tividhañca kāyaduccaritaṃ pahāya ubhayaṃ sucaritaṃ pūrentasseva yasmā ājīvaṭṭhamakaṃ sīlaṃ pūreti, na itarassa, tasmā tadubhayānantaraṃ sammāājīvo vutto. Evaṃ visuddhājīvena pana ‘‘parisuddho me ājīvo’’ti ettāvatā ca paritosaṃ katvā suttapamattena viharituṃ na yuttaṃ, atha kho ‘‘sabbiriyāpathesu idaṃ vīriyaṃ samārabhitabba’’nti dassetuṃ tadanantaraṃ sammāvāyāmo vutto. Tato ‘‘āraddhavīriyenapi kāyādīsu catūsu vatthūsu sati sūpaṭṭhitā kātabbā’’ti dassanatthaṃ tadanantaraṃ sammāsati desitā. Yasmā panevaṃ sūpaṭṭhitā sati samādhissupakārānupakārānaṃ dhammānaṃ gatiyo samannesitvā pahoti ekattārammaṇe cittaṃ samādhātuṃ, tasmā sammāsatiyā anantaraṃ sammāsamādhi desitoti veditabbo. Etesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāyāti etesaṃ sotāpattiphalādīnaṃ paccakkhakiriyatthāya.

    த்³வே பப்³ப³ஜிதவத்து²வண்ணனா

    Dve pabbajitavatthuvaṇṇanā

    376-377. ஏகமிதா³ஹந்தி இத³ங் கஸ்மா ஆரத்³த⁴ங்? அயங் கிர ராஜா – ‘‘ரூபங் அத்தா’’தி ஏவங்லத்³தி⁴கோ, தேனஸ்ஸ தே³ஸனாய சித்தங் நாதி⁴முச்சதி. அத² ப⁴க³வதா தஸ்ஸ லத்³தி⁴யா ஆவிகரணத்த²ங் ஏகங் காரணங் ஆஹரிதுங் இத³மாரத்³த⁴ங். தத்ராயங் ஸங்கே²பத்தோ² – ‘‘அஹங் ஏகங் ஸமயங் கோ⁴ஸிதாராமே விஹராமி, தத்ர வஸந்தங் மங் தே த்³வே பப்³ப³ஜிதா ஏவங் புச்சி²ங்ஸு. அதா²ஹங் தேஸங் பு³த்³து⁴ப்பாத³ங் த³ஸ்ஸெத்வா தந்தித⁴ம்மங் நாம கதெ²ந்தோ இத³மவோசங் – ‘‘ஆவுஸோ, ஸத்³தா⁴ஸம்பன்னோ நாம குலபுத்தோ ஏவரூபஸ்ஸ ஸத்து² ஸாஸனே பப்³ப³ஜிதோ, ஏவங் திவித⁴ங் ஸீலங் பூரெத்வா பட²மஜ்ஜா²னாதீ³னி பத்வா டி²தோ ‘தங் ஜீவ’ந்திஆதீ³னி வதெ³ய்ய, யுத்தங் நு கோ² ஏதமஸ்ஸா’’தி? ததோ தேஹி ‘‘யுத்த’’ந்தி வுத்தே ‘‘அஹங் கோ² பனேதங், ஆவுஸோ, ஏவங் ஜானாமி, ஏவங் பஸ்ஸாமி, அத² ச பனாஹங் ந வதா³மீ’’தி தங் வாத³ங் படிக்கி²பித்வா உத்தரி கீ²ணாஸவங் த³ஸ்ஸெத்வா ‘‘இமஸ்ஸ ஏவங் வத்துங் ந யுத்த’’ந்தி அவோசங். தே மம வசனங் ஸுத்வா அத்தமனா அஹேஸுந்தி. ஏவங் வுத்தே ஸோபி அத்தமனோ அஹோஸி . தேனாஹ – ‘‘இத³மவோச ப⁴க³வா. அத்தமனோ ஒட்ட²த்³தோ⁴ லிச்ச²வீ ப⁴க³வதோ பா⁴ஸிதங் அபி⁴னந்தீ³’’தி.

    376-377.Ekamidāhanti idaṃ kasmā āraddhaṃ? Ayaṃ kira rājā – ‘‘rūpaṃ attā’’ti evaṃladdhiko, tenassa desanāya cittaṃ nādhimuccati. Atha bhagavatā tassa laddhiyā āvikaraṇatthaṃ ekaṃ kāraṇaṃ āharituṃ idamāraddhaṃ. Tatrāyaṃ saṅkhepattho – ‘‘ahaṃ ekaṃ samayaṃ ghositārāme viharāmi, tatra vasantaṃ maṃ te dve pabbajitā evaṃ pucchiṃsu. Athāhaṃ tesaṃ buddhuppādaṃ dassetvā tantidhammaṃ nāma kathento idamavocaṃ – ‘‘āvuso, saddhāsampanno nāma kulaputto evarūpassa satthu sāsane pabbajito, evaṃ tividhaṃ sīlaṃ pūretvā paṭhamajjhānādīni patvā ṭhito ‘taṃ jīva’ntiādīni vadeyya, yuttaṃ nu kho etamassā’’ti? Tato tehi ‘‘yutta’’nti vutte ‘‘ahaṃ kho panetaṃ, āvuso, evaṃ jānāmi, evaṃ passāmi, atha ca panāhaṃ na vadāmī’’ti taṃ vādaṃ paṭikkhipitvā uttari khīṇāsavaṃ dassetvā ‘‘imassa evaṃ vattuṃ na yutta’’nti avocaṃ. Te mama vacanaṃ sutvā attamanā ahesunti. Evaṃ vutte sopi attamano ahosi . Tenāha – ‘‘idamavoca bhagavā. Attamano oṭṭhaddho licchavī bhagavato bhāsitaṃ abhinandī’’ti.

    இதி ஸுமங்க³லவிலாஸினியா தீ³க⁴னிகாயட்ட²கதா²யங்

    Iti sumaṅgalavilāsiniyā dīghanikāyaṭṭhakathāyaṃ

    மஹாலிஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Mahālisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / தீ³க⁴னிகாய • Dīghanikāya / 6. மஹாலிஸுத்தங் • 6. Mahālisuttaṃ

    டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / தீ³க⁴னிகாய (டீகா) • Dīghanikāya (ṭīkā) / 6. மஹாலிஸுத்தவண்ணனா • 6. Mahālisuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact