| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៣. មហាលិសុត្តវណ្ណនា
3. Mahālisuttavaṇṇanā
២៥៩. តតិយេ ឧបសង្កមីតិ ‘‘សក្កោ ទេវរាជាតិ កថេន្តិ, អត្ថិ នុ ខោ សោ សក្កោ, យេន សោ ទិដ្ឋបុព្ពោតិ ឥមមត្ថំ ទសពលំ បុច្ឆិស្សាមី’’តិ ឧបសង្កមិ។ តញ្ច បជានាមីតិ ពហុវចនេ ឯកវចនំ, តេ ច ធម្មេ បជានាមីតិ អត្ថោ។ សក្កោ កិរ អនន្តរេ អត្តភាវេ មគធរដ្ឋេ មចលគាមេ មឃោ នាម មាណវោ អហោសិ បណ្ឌិតោ ព្យត្តោ, ពោធិសត្តចរិយា វិយ ច តស្ស ចរិយា អហោសិ។ សោ តេត្តិំស បុរិសេ គហេត្វា កល្យាណមកាសិ។ ឯកទិវសំ អត្តនោវ បញ្ញាយ ឧបបរិក្ខិត្វា គាមមជ្ឈេ មហាជនស្ស សន្និបតិតដ្ឋានេ កចវរំ ឧភតោបស្សេសុ អបព្យូហិត្វា តំ ឋានំ រមណីយំ អកាសិ។ បុន តត្ថេវ មណ្ឌបំ ការេសិ។ បុន គច្ឆន្តេ កាលេ សាលំ ការេសិ។ គាមតោ ច និក្ខមិត្វា គាវុតម្បិ អឌ្ឍយោជនម្បិ តិគាវុតម្បិ យោជនម្បិ វិចរិត្វា តេហិ សហាយេហិ សទ្ធិំ វិសមំ សមំ អកាសិ។ តេ សព្ពេវ ឯកច្ឆន្ទា តត្ថ តត្ថ សេតុយុត្តដ្ឋានេ សេតុំ, មណ្ឌបសាលាបោក្ខរណិមាលាវច្ឆរោបនបទីនំ យុត្តដ្ឋានេសុ មណ្ឌបសាលាបោក្ខរណិមាលាវច្ឆរោបនាទីនិ ករោន្តា ពហុំ បុញ្ញមកំសុ។ មឃោ សត្ត វតបទានិ បូរេត្វា កាយស្ស ភេទា សទ្ធិំ សហាយេហិ តាវតិំសភវនេ និព្ពត្តិ។ តំ សព្ពំ ភគវា ជានាតិ។ តេនាហ – យេសំ ធម្មានំ សមាទិន្នត្តា សក្កោ សក្កត្តំ អជ្ឈគា, តញ្ច បជានាមីតិ។ អយំ សក្កស្ស សក្កត្តាធិគមេ សង្ខេបកថា, វិត្ថារោ បន សុមង្គលវិលាសិនិយា ទីឃនិកាយដ្ឋកថាយ សក្កបណ្ហវណ្ណនាយំ វុត្តោ។ តតិយំ។
259. Tatiye upasaṅkamīti ‘‘sakko devarājāti kathenti, atthi nu kho so sakko, yena so diṭṭhapubboti imamatthaṃ dasabalaṃ pucchissāmī’’ti upasaṅkami. Tañca pajānāmīti bahuvacane ekavacanaṃ, te ca dhamme pajānāmīti attho. Sakko kira anantare attabhāve magadharaṭṭhe macalagāme magho nāma māṇavo ahosi paṇḍito byatto, bodhisattacariyā viya ca tassa cariyā ahosi. So tettiṃsa purise gahetvā kalyāṇamakāsi. Ekadivasaṃ attanova paññāya upaparikkhitvā gāmamajjhe mahājanassa sannipatitaṭṭhāne kacavaraṃ ubhatopassesu apabyūhitvā taṃ ṭhānaṃ ramaṇīyaṃ akāsi. Puna tattheva maṇḍapaṃ kāresi. Puna gacchante kāle sālaṃ kāresi. Gāmato ca nikkhamitvā gāvutampi aḍḍhayojanampi tigāvutampi yojanampi vicaritvā tehi sahāyehi saddhiṃ visamaṃ samaṃ akāsi. Te sabbeva ekacchandā tattha tattha setuyuttaṭṭhāne setuṃ, maṇḍapasālāpokkharaṇimālāvaccharopanapadīnaṃ yuttaṭṭhānesu maṇḍapasālāpokkharaṇimālāvaccharopanādīni karontā bahuṃ puññamakaṃsu. Magho satta vatapadāni pūretvā kāyassa bhedā saddhiṃ sahāyehi tāvatiṃsabhavane nibbatti. Taṃ sabbaṃ bhagavā jānāti. Tenāha – yesaṃ dhammānaṃ samādinnattā sakko sakkattaṃ ajjhagā, tañca pajānāmīti. Ayaṃ sakkassa sakkattādhigame saṅkhepakathā, vitthāro pana sumaṅgalavilāsiniyā dīghanikāyaṭṭhakathāya sakkapaṇhavaṇṇanāyaṃ vutto. Tatiyaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៣. មហាលិសុត្តំ • 3. Mahālisuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៣. មហាលិសុត្តវណ្ណនា • 3. Mahālisuttavaṇṇanā
