| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೩. ಮಹಾಲಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
3. Mahālisuttavaṇṇanā
೨೫೯. ತತಿಯೇ ಉಪಸಙ್ಕಮೀತಿ ‘‘ಸಕ್ಕೋ ದೇವರಾಜಾತಿ ಕಥೇನ್ತಿ, ಅತ್ಥಿ ನು ಖೋ ಸೋ ಸಕ್ಕೋ, ಯೇನ ಸೋ ದಿಟ್ಠಪುಬ್ಬೋತಿ ಇಮಮತ್ಥಂ ದಸಬಲಂ ಪುಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಉಪಸಙ್ಕಮಿ। ತಞ್ಚ ಪಜಾನಾಮೀತಿ ಬಹುವಚನೇ ಏಕವಚನಂ, ತೇ ಚ ಧಮ್ಮೇ ಪಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಕ್ಕೋ ಕಿರ ಅನನ್ತರೇ ಅತ್ತಭಾವೇ ಮಗಧರಟ್ಠೇ ಮಚಲಗಾಮೇ ಮಘೋ ನಾಮ ಮಾಣವೋ ಅಹೋಸಿ ಪಣ್ಡಿತೋ ಬ್ಯತ್ತೋ, ಬೋಧಿಸತ್ತಚರಿಯಾ ವಿಯ ಚ ತಸ್ಸ ಚರಿಯಾ ಅಹೋಸಿ। ಸೋ ತೇತ್ತಿಂಸ ಪುರಿಸೇ ಗಹೇತ್ವಾ ಕಲ್ಯಾಣಮಕಾಸಿ। ಏಕದಿವಸಂ ಅತ್ತನೋವ ಪಞ್ಞಾಯ ಉಪಪರಿಕ್ಖಿತ್ವಾ ಗಾಮಮಜ್ಝೇ ಮಹಾಜನಸ್ಸ ಸನ್ನಿಪತಿತಟ್ಠಾನೇ ಕಚವರಂ ಉಭತೋಪಸ್ಸೇಸು ಅಪಬ್ಯೂಹಿತ್ವಾ ತಂ ಠಾನಂ ರಮಣೀಯಂ ಅಕಾಸಿ। ಪುನ ತತ್ಥೇವ ಮಣ್ಡಪಂ ಕಾರೇಸಿ। ಪುನ ಗಚ್ಛನ್ತೇ ಕಾಲೇ ಸಾಲಂ ಕಾರೇಸಿ। ಗಾಮತೋ ಚ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಗಾವುತಮ್ಪಿ ಅಡ್ಢಯೋಜನಮ್ಪಿ ತಿಗಾವುತಮ್ಪಿ ಯೋಜನಮ್ಪಿ ವಿಚರಿತ್ವಾ ತೇಹಿ ಸಹಾಯೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ವಿಸಮಂ ಸಮಂ ಅಕಾಸಿ। ತೇ ಸಬ್ಬೇವ ಏಕಚ್ಛನ್ದಾ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಸೇತುಯುತ್ತಟ್ಠಾನೇ ಸೇತುಂ, ಮಣ್ಡಪಸಾಲಾಪೋಕ್ಖರಣಿಮಾಲಾವಚ್ಛರೋಪನಪದೀನಂ ಯುತ್ತಟ್ಠಾನೇಸು ಮಣ್ಡಪಸಾಲಾಪೋಕ್ಖರಣಿಮಾಲಾವಚ್ಛರೋಪನಾದೀನಿ ಕರೋನ್ತಾ ಬಹುಂ ಪುಞ್ಞಮಕಂಸು। ಮಘೋ ಸತ್ತ ವತಪದಾನಿ ಪೂರೇತ್ವಾ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಹಾಯೇಹಿ ತಾವತಿಂಸಭವನೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ। ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಭಗವಾ ಜಾನಾತಿ। ತೇನಾಹ – ಯೇಸಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಸಮಾದಿನ್ನತ್ತಾ ಸಕ್ಕೋ ಸಕ್ಕತ್ತಂ ಅಜ್ಝಗಾ, ತಞ್ಚ ಪಜಾನಾಮೀತಿ। ಅಯಂ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ಸಕ್ಕತ್ತಾಧಿಗಮೇ ಸಙ್ಖೇಪಕಥಾ, ವಿತ್ಥಾರೋ ಪನ ಸುಮಙ್ಗಲವಿಲಾಸಿನಿಯಾ ದೀಘನಿಕಾಯಟ್ಠಕಥಾಯ ಸಕ್ಕಪಣ್ಹವಣ್ಣನಾಯಂ ವುತ್ತೋ। ತತಿಯಂ।
259. Tatiye upasaṅkamīti ‘‘sakko devarājāti kathenti, atthi nu kho so sakko, yena so diṭṭhapubboti imamatthaṃ dasabalaṃ pucchissāmī’’ti upasaṅkami. Tañca pajānāmīti bahuvacane ekavacanaṃ, te ca dhamme pajānāmīti attho. Sakko kira anantare attabhāve magadharaṭṭhe macalagāme magho nāma māṇavo ahosi paṇḍito byatto, bodhisattacariyā viya ca tassa cariyā ahosi. So tettiṃsa purise gahetvā kalyāṇamakāsi. Ekadivasaṃ attanova paññāya upaparikkhitvā gāmamajjhe mahājanassa sannipatitaṭṭhāne kacavaraṃ ubhatopassesu apabyūhitvā taṃ ṭhānaṃ ramaṇīyaṃ akāsi. Puna tattheva maṇḍapaṃ kāresi. Puna gacchante kāle sālaṃ kāresi. Gāmato ca nikkhamitvā gāvutampi aḍḍhayojanampi tigāvutampi yojanampi vicaritvā tehi sahāyehi saddhiṃ visamaṃ samaṃ akāsi. Te sabbeva ekacchandā tattha tattha setuyuttaṭṭhāne setuṃ, maṇḍapasālāpokkharaṇimālāvaccharopanapadīnaṃ yuttaṭṭhānesu maṇḍapasālāpokkharaṇimālāvaccharopanādīni karontā bahuṃ puññamakaṃsu. Magho satta vatapadāni pūretvā kāyassa bhedā saddhiṃ sahāyehi tāvatiṃsabhavane nibbatti. Taṃ sabbaṃ bhagavā jānāti. Tenāha – yesaṃ dhammānaṃ samādinnattā sakko sakkattaṃ ajjhagā, tañca pajānāmīti. Ayaṃ sakkassa sakkattādhigame saṅkhepakathā, vitthāro pana sumaṅgalavilāsiniyā dīghanikāyaṭṭhakathāya sakkapaṇhavaṇṇanāyaṃ vutto. Tatiyaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೩. ಮಹಾಲಿಸುತ್ತಂ • 3. Mahālisuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೩. ಮಹಾಲಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Mahālisuttavaṇṇanā
