Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
9. மஹல்லகவிஹாரஸிக்கா²பத³வண்ணனா
9. Mahallakavihārasikkhāpadavaṇṇanā
135. நவமஸிக்கா²பதே³ – யாவ த்³வாரகோஸாதி எத்த² த்³வாரகோஸோ நாம பிட்ட²ஸங்கா⁴டஸ்ஸ ஸமந்தா கவாடவித்தா²ரப்பமாணோ ஓகாஸோ. மஹாபச்சரியங் பன ‘‘த்³வாரபா³ஹதோ பட்டா²ய தி³யட்³டோ⁴ ஹத்தோ²’’தி வுத்தங். குருந்தி³யங் பன ‘‘த்³வாரஸ்ஸ உபோ⁴ஸு பஸ்ஸேஸு கவாடப்பமாண’’ந்தி. மஹாஅட்ட²கதா²யங் ‘‘கவாடங் நாம தி³யட்³ட⁴ஹத்த²ம்பி ஹோதி த்³விஹத்த²ம்பி அட்³ட⁴தெய்யஹத்த²ம்பீ’’தி வுத்தங், தங் ஸுவுத்தங். ததே³வ ஹி ஸந்தா⁴ய ப⁴க³வதாபி ‘‘பிட்ட²ஸங்கா⁴டஸ்ஸ ஸமந்தா ஹத்த²பாஸா’’தி அயங் உக்கட்ட²னித்³தே³ஸோ கதோ. அக்³க³ளட்ட²பனாயாதி ஸகவாடகத்³வாரப³ந்த⁴ட்ட²பனாய; ஸகவாடகஸ்ஸ த்³வாரப³ந்த⁴ஸ்ஸ நிச்சலபா⁴வத்தா²யாதி அத்தோ². த்³வாரட்ட²பனாயாதி இத³ம்பி ஹி பத³பா⁴ஜனங் இமமேவத்த²ங் ஸந்தா⁴ய பா⁴ஸிதங். அயங் பனெத்த² அதி⁴ப்பாயோ – கவாடஞ்ஹி லஹுபரிவட்டகங் விவரணகாலே பி⁴த்திங் ஆஹனதி, பித³ஹனகாலே த்³வாரப³ந்த⁴ங். தேன ஆஹனநேன பி⁴த்தி கம்பதி, ததோ மத்திகா சலதி, சலித்வா ஸிதி²லா வா ஹோதி பததி வா. தேனாஹ ப⁴க³வா ‘‘யாவ த்³வாரகோஸா அக்³க³ளட்ட²பனாயா’’தி. தத்த² கிஞ்சாபி ‘‘இத³ங் நாம கத்தப்³ப³’’ந்தி நேவ மாதிகாயங் ந பத³பா⁴ஜனே வுத்தங், அட்டு²ப்பத்தியங் பன ‘‘புனப்புனங் சா²தா³பேஸி புனப்புனங் லேபாபேஸீ’’தி அதி⁴காரதோ யாவ த்³வாரகோஸா அக்³க³ளட்ட²பனாய புனப்புனங் லிம்பிதப்³போ³ வா லேபாபேதப்³போ³ வாதி ஏவமத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³.
135. Navamasikkhāpade – yāva dvārakosāti ettha dvārakoso nāma piṭṭhasaṅghāṭassa samantā kavāṭavitthārappamāṇo okāso. Mahāpaccariyaṃ pana ‘‘dvārabāhato paṭṭhāya diyaḍḍho hattho’’ti vuttaṃ. Kurundiyaṃ pana ‘‘dvārassa ubhosu passesu kavāṭappamāṇa’’nti. Mahāaṭṭhakathāyaṃ ‘‘kavāṭaṃ nāma diyaḍḍhahatthampi hoti dvihatthampi aḍḍhateyyahatthampī’’ti vuttaṃ, taṃ suvuttaṃ. Tadeva hi sandhāya bhagavatāpi ‘‘piṭṭhasaṅghāṭassa samantā hatthapāsā’’ti ayaṃ ukkaṭṭhaniddeso kato. Aggaḷaṭṭhapanāyāti sakavāṭakadvārabandhaṭṭhapanāya; sakavāṭakassa dvārabandhassa niccalabhāvatthāyāti attho. Dvāraṭṭhapanāyāti idampi hi padabhājanaṃ imamevatthaṃ sandhāya bhāsitaṃ. Ayaṃ panettha adhippāyo – kavāṭañhi lahuparivaṭṭakaṃ vivaraṇakāle bhittiṃ āhanati, pidahanakāle dvārabandhaṃ. Tena āhananena bhitti kampati, tato mattikā calati, calitvā sithilā vā hoti patati vā. Tenāha bhagavā ‘‘yāva dvārakosā aggaḷaṭṭhapanāyā’’ti. Tattha kiñcāpi ‘‘idaṃ nāma kattabba’’nti neva mātikāyaṃ na padabhājane vuttaṃ, aṭṭhuppattiyaṃ pana ‘‘punappunaṃ chādāpesi punappunaṃ lepāpesī’’ti adhikārato yāva dvārakosā aggaḷaṭṭhapanāya punappunaṃ limpitabbo vā lepāpetabbo vāti evamattho daṭṭhabbo.
யங் பன பத³பா⁴ஜனே ‘‘பிட்ட²ஸங்கா⁴டஸ்ஸ ஸமந்தா ஹத்த²பாஸா’’தி வுத்தங். தத்த² யஸ்ஸ வேமஜ்ஜே² த்³வாரங் ஹோதி, உபரிபா⁴கே³ உச்சா பி⁴த்தி, தஸ்ஸ தீஸு தி³ஸாஸு ஸமந்தா ஹத்த²பாஸா உபசாரோ ஹோதி, கு²த்³த³கஸ்ஸ விஹாரஸ்ஸ த்³வீஸு தி³ஸாஸு உபசாரோ ஹோதி. தத்ராபி யங் பி⁴த்திங் விவரியமானங் கவாடங் ஆஹனதி, ஸா அபரிபூரஉபசாராபி ஹோதி. உக்கட்ட²பரிச்சே²தே³ன பன தீஸு தி³ஸாஸு ஸமந்தா ஹத்த²பாஸா த்³வாரஸ்ஸ நிச்சலபா⁴வத்தா²ய லேபோ அனுஞ்ஞாதோ. ஸசே பனஸ்ஸ த்³வாரஸ்ஸ அதோ⁴பா⁴கே³பி லேபோகாஸோ அத்தி², தம்பி லிம்பிதுங் வட்டதி. ஆலோகஸந்தி⁴பரிகம்மாயாதி எத்த² ஆலோகஸந்தீ⁴தி வாதபானகவாடகா வுச்சந்தி, தேபி விவரணகாலே வித³த்தி²மத்தம்பி அதிரேகம்பி பி⁴த்திப்பதே³ஸங் பஹரந்தி. உபசாரோ பனெத்த² ஸப்³ப³தி³ஸாஸு லப்³ப⁴தி, தஸ்மா ஸப்³ப³தி³ஸாஸு கவாடவித்தா²ரப்பமாணோ ஓகாஸோ ஆலோகஸந்தி⁴பரிகம்மத்தா²ய லிம்பிதப்³போ³ வா லேபாபேதப்³போ³ வாதி அயமெத்த² அதி⁴ப்பாயோ.
Yaṃ pana padabhājane ‘‘piṭṭhasaṅghāṭassa samantā hatthapāsā’’ti vuttaṃ. Tattha yassa vemajjhe dvāraṃ hoti, uparibhāge uccā bhitti, tassa tīsu disāsu samantā hatthapāsā upacāro hoti, khuddakassa vihārassa dvīsu disāsu upacāro hoti. Tatrāpi yaṃ bhittiṃ vivariyamānaṃ kavāṭaṃ āhanati, sā aparipūraupacārāpi hoti. Ukkaṭṭhaparicchedena pana tīsu disāsu samantā hatthapāsā dvārassa niccalabhāvatthāya lepo anuññāto. Sace panassa dvārassa adhobhāgepi lepokāso atthi, tampi limpituṃ vaṭṭati. Ālokasandhiparikammāyāti ettha ālokasandhīti vātapānakavāṭakā vuccanti, tepi vivaraṇakāle vidatthimattampi atirekampi bhittippadesaṃ paharanti. Upacāro panettha sabbadisāsu labbhati, tasmā sabbadisāsu kavāṭavitthārappamāṇo okāso ālokasandhiparikammatthāya limpitabbo vā lepāpetabbo vāti ayamettha adhippāyo.
ஸேதவண்ணந்திஆதி³கங் ந மாதிகாய பத³பா⁴ஜனங். இமினா ஹி விஹாரஸ்ஸ பா⁴ரிகத்தங் நாம நத்தீ²தி பத³பா⁴ஜனேயேவ அனுஞ்ஞாதங், தஸ்மா ஸப்³ப³மேதங் யதா²ஸுக²ங் கத்தப்³ப³ங்.
Setavaṇṇantiādikaṃ na mātikāya padabhājanaṃ. Iminā hi vihārassa bhārikattaṃ nāma natthīti padabhājaneyeva anuññātaṃ, tasmā sabbametaṃ yathāsukhaṃ kattabbaṃ.
ஏவங் லேபகம்மே யங் கத்தப்³ப³ங், தங் த³ஸ்ஸெத்வா புன ச²த³னே கத்தப்³ப³ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘த்³வத்திச்ச²த³னஸ்ஸா’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² த்³வத்திச்ச²த³னஸ்ஸ பரியாயந்தி ச²த³னஸ்ஸ த்³வத்திபரியாயங்; பரியாயோ வுச்சதி பரிக்கே²போ, பரிக்கே²பத்³வயங் வா பரிக்கே²பத்தயங் வா அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ந்தி அத்தோ². அப்பஹரிதே டி²தேனாதி அஹரிதே டி²தேன. ஹரிதந்தி செத்த² ஸத்தத⁴ஞ்ஞபே⁴த³ங் புப்³ப³ண்ணங் முக்³க³மாஸதிலகுலத்த²அலாபு³கும்ப⁴ண்டா³தி³பே⁴த³ஞ்ச அபரண்ணங் அதி⁴ப்பேதங். தேனேவாஹ – ‘‘ஹரிதங் நாம புப்³ப³ண்ணங் அபரண்ண’’ந்தி.
Evaṃ lepakamme yaṃ kattabbaṃ, taṃ dassetvā puna chadane kattabbaṃ dassetuṃ ‘‘dvatticchadanassā’’tiādi vuttaṃ. Tattha dvatticchadanassa pariyāyanti chadanassa dvattipariyāyaṃ; pariyāyo vuccati parikkhepo, parikkhepadvayaṃ vā parikkhepattayaṃ vā adhiṭṭhātabbanti attho. Appaharite ṭhitenāti aharite ṭhitena. Haritanti cettha sattadhaññabhedaṃ pubbaṇṇaṃ muggamāsatilakulatthaalābukumbhaṇḍādibhedañca aparaṇṇaṃ adhippetaṃ. Tenevāha – ‘‘haritaṃ nāma pubbaṇṇaṃ aparaṇṇa’’nti.
ஸசே ஹரிதே டி²தோ அதி⁴ட்டா²தி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸாதி எத்த² பன யஸ்மிம்பி கெ²த்தே வுத்தங் பீ³ஜங் ந தாவ ஸம்பஜ்ஜதி, வஸ்ஸே வா பன பதிதே ஸம்பஜ்ஜிஸ்ஸதி, தம்பி ஹரிதஸங்க்²யமேவ க³ச்ச²தி. தஸ்மா ஏவரூபே கெ²த்தேபி டி²தேன ந அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங், அஹரிதேயேவ டி²தேன அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங். தத்ராபி அயங் பரிச்சே²தோ³, பிட்டி²வங்ஸஸ்ஸ வா கூடாகா³ரகண்ணிகாய வா உபரி து²பிகாய வா பஸ்ஸே நிஸின்னோ ச²த³னமுக²வட்டிஅந்தேன ஓலோகெந்தோ யஸ்மிங் பூ⁴மிபா⁴கே³ டி²தங் பஸ்ஸதி, யஸ்மிஞ்ச பூ⁴மிபா⁴கே³ டி²தோ, தங் உபரி நிஸின்னகங் பஸ்ஸதி, தஸ்மிங் டா²னே அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங். தஸ்ஸ அந்தோ அஹரிதேபி ட²த்வா அதி⁴ட்டா²துங் ந லப்³ப⁴தி. கஸ்மா? விஹாரஸ்ஸ ஹி பதந்தஸ்ஸ அயங் பதனோகாஸோதி.
Sace harite ṭhitoadhiṭṭhāti, āpatti dukkaṭassāti ettha pana yasmimpi khette vuttaṃ bījaṃ na tāva sampajjati, vasse vā pana patite sampajjissati, tampi haritasaṅkhyameva gacchati. Tasmā evarūpe khettepi ṭhitena na adhiṭṭhātabbaṃ, ahariteyeva ṭhitena adhiṭṭhātabbaṃ. Tatrāpi ayaṃ paricchedo, piṭṭhivaṃsassa vā kūṭāgārakaṇṇikāya vā upari thupikāya vā passe nisinno chadanamukhavaṭṭiantena olokento yasmiṃ bhūmibhāge ṭhitaṃ passati, yasmiñca bhūmibhāge ṭhito, taṃ upari nisinnakaṃ passati, tasmiṃ ṭhāne adhiṭṭhātabbaṃ. Tassa anto aharitepi ṭhatvā adhiṭṭhātuṃ na labbhati. Kasmā? Vihārassa hi patantassa ayaṃ patanokāsoti.
136. மக்³கே³ன சா²தெ³ந்தஸ்ஸாதி எத்த² மக்³கே³ன சா²த³னங் நாம அபரிக்கி²பித்வா உஜுகமேவ சா²த³னங்; தங் இட்ட²கஸிலாஸுதா⁴ஹி லப்³ப⁴தி. த்³வே மக்³கே³ அதி⁴ட்ட²ஹித்வாதி த்³வே மக்³கா³ ஸசே து³ச்ச²ன்னா ஹொந்தி, அபனெத்வாபி புனப்புனங் சா²தே³துங் லப்³ப⁴தி, தஸ்மா யதா² இச்ச²தி; ததா² த்³வே மக்³கே³ அதி⁴ட்ட²ஹித்வா ததியங்மக்³க³ங் ‘‘இதா³னி ஏவங் சா²தே³ஹீ’’தி ஆணாபெத்வா பக்கமிதப்³ப³ங். பரியாயேனாதி பரிக்கே²பேன. ஏவங்ச²த³னங் பன திணபண்ணேஹி லப்³ப⁴தி. தஸ்மா இதா⁴பி யதா² இச்ச²தி ததா² த்³வே பரியாயே அதி⁴ட்ட²ஹித்வா ததியங் பரியாயங் ‘‘இதா³னி ஏவங் சா²தே³ஹீ’’தி ஆணாபெத்வா பக்கமிதப்³ப³ங். ஸசே ந பக்கமதி, துண்ஹீபூ⁴தேன டா²தப்³ப³ங். ஸப்³ப³ம்பி சேதங் ச²த³னங் ச²த³னூபரி வேதி³தப்³ப³ங். உபரூபரிச்ச²ன்னோ ஹி விஹாரோ சிரங் அனோவஸ்ஸகோ ஹோதீதி மஞ்ஞமானா ஏவங் சா²தெ³ந்தி. ததோ சே உத்தரிந்தி திண்ணங் மக்³கா³னங் வா பரியாயானங் வா உபரி சதுத்தே² மக்³கே³ வா பரியாயே வா.
136.Maggena chādentassāti ettha maggena chādanaṃ nāma aparikkhipitvā ujukameva chādanaṃ; taṃ iṭṭhakasilāsudhāhi labbhati. Dve magge adhiṭṭhahitvāti dve maggā sace ducchannā honti, apanetvāpi punappunaṃ chādetuṃ labbhati, tasmā yathā icchati; tathā dve magge adhiṭṭhahitvā tatiyaṃmaggaṃ ‘‘idāni evaṃ chādehī’’ti āṇāpetvā pakkamitabbaṃ. Pariyāyenāti parikkhepena. Evaṃchadanaṃ pana tiṇapaṇṇehi labbhati. Tasmā idhāpi yathā icchati tathā dve pariyāye adhiṭṭhahitvā tatiyaṃ pariyāyaṃ ‘‘idāni evaṃ chādehī’’ti āṇāpetvā pakkamitabbaṃ. Sace na pakkamati, tuṇhībhūtena ṭhātabbaṃ. Sabbampi cetaṃ chadanaṃ chadanūpari veditabbaṃ. Uparūparicchanno hi vihāro ciraṃ anovassako hotīti maññamānā evaṃ chādenti. Tato ce uttarinti tiṇṇaṃ maggānaṃ vā pariyāyānaṃ vā upari catutthe magge vā pariyāye vā.
137. கரளே கரளேதி திணமுட்டி²யங் திணமுட்டி²யங். ஸேஸமெத்த² உத்தானமேவாதி. ச²ஸமுட்டா²னங் – கிரியங், நோஸஞ்ஞாவிமொக்க²ங், அசித்தகங், பண்ணத்திவஜ்ஜங், காயகம்மங், வசீகம்மங், திசித்தங், திவேத³னந்தி.
137.Karaḷe karaḷeti tiṇamuṭṭhiyaṃ tiṇamuṭṭhiyaṃ. Sesamettha uttānamevāti. Chasamuṭṭhānaṃ – kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
மஹல்லகவிஹாரஸிக்கா²பத³ங் நவமங்.
Mahallakavihārasikkhāpadaṃ navamaṃ.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / 2. பூ⁴தகா³மவக்³கோ³ • 2. Bhūtagāmavaggo
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 9. மஹல்லகவிஹாரஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 9. Mahallakavihārasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / 9. மஹல்லகவிஹாரஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 9. Mahallakavihārasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / 9. மஹல்லகவிஹாரஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 9. Mahallakavihārasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi / 9. மஹல்லகவிஹாரஸிக்கா²பத³ங் • 9. Mahallakavihārasikkhāpadaṃ