| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya |
੪. ਮਹਾਮਾਲੁਕ੍ਯਸੁਤ੍ਤਂ
4. Mahāmālukyasuttaṃ
੧੨੯. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਜੇਤવਨੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੇ। ਤਤ੍ਰ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਭਿਕ੍ਖવੋ’’ਤਿ। ‘‘ਭਦਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਧਾਰੇਥ ਨੋ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਯਾ ਦੇਸਿਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚੋਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਿ ਸਂਯੋਜਨਾਨੀ’’ਤਿ?
129. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘dhāretha no tumhe, bhikkhave, mayā desitāni pañcorambhāgiyāni saṃyojanānī’’ti?
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਾਲੁਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਹਂ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਧਾਰੇਮਿ ਭਗવਤਾ ਦੇਸਿਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚੋਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਿ ਸਂਯੋਜਨਾਨੀ’’ਤਿ। ‘‘ਯਥਾ ਕਥਂ ਪਨ ਤ੍વਂ, ਮਾਲੁਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਧਾਰੇਸਿ ਮਯਾ ਦੇਸਿਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚੋਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਿ ਸਂਯੋਜਨਾਨੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਾ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਂ ਸਂਯੋਜਨਂ ਦੇਸਿਤਂ ਧਾਰੇਮਿ; વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਾ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਂ ਸਂਯੋਜਨਂ ਦੇਸਿਤਂ ਧਾਰੇਮਿ; ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਾ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਂ ਸਂਯੋਜਨਂ ਦੇਸਿਤਂ ਧਾਰੇਮਿ; ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਾ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਂ ਸਂਯੋਜਨਂ ਦੇਸਿਤਂ ਧਾਰੇਮਿ; ਬ੍ਯਾਪਾਦਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਾ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਂ ਸਂਯੋਜਨਂ ਦੇਸਿਤਂ ਧਾਰੇਮਿ। ਏવਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਧਾਰੇਮਿ ਭਗવਤਾ ਦੇਸਿਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚੋਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਿ ਸਂਯੋਜਨਾਨੀ’’ਤਿ।
Evaṃ vutte, āyasmā mālukyaputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahaṃ kho, bhante, dhāremi bhagavatā desitāni pañcorambhāgiyāni saṃyojanānī’’ti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, mālukyaputta, dhāresi mayā desitāni pañcorambhāgiyāni saṃyojanānī’’ti? ‘‘Sakkāyadiṭṭhiṃ kho ahaṃ, bhante, bhagavatā orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ desitaṃ dhāremi; vicikicchaṃ kho ahaṃ, bhante, bhagavatā orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ desitaṃ dhāremi; sīlabbataparāmāsaṃ kho ahaṃ, bhante, bhagavatā orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ desitaṃ dhāremi; kāmacchandaṃ kho ahaṃ, bhante, bhagavatā orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ desitaṃ dhāremi; byāpādaṃ kho ahaṃ, bhante, bhagavatā orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ desitaṃ dhāremi. Evaṃ kho ahaṃ, bhante, dhāremi bhagavatā desitāni pañcorambhāgiyāni saṃyojanānī’’ti.
‘‘ਕਸ੍ਸ ਖੋ ਨਾਮ ਤ੍વਂ, ਮਾਲੁਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਇਮਾਨਿ ਏવਂ ਪਞ੍ਚੋਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਿ ਸਂਯੋਜਨਾਨਿ ਦੇਸਿਤਾਨਿ ਧਾਰੇਸਿ? ਨਨੁ, ਮਾਲੁਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤ , ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਇਮਿਨਾ ਤਰੁਣੂਪਮੇਨ ਉਪਾਰਮ੍ਭੇਨ ਉਪਾਰਮ੍ਭਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ? ਦਹਰਸ੍ਸ ਹਿ, ਮਾਲੁਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਮਨ੍ਦਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਾਨਸੇਯ੍ਯਕਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਾਯੋਤਿਪਿ ਨ ਹੋਤਿ, ਕੁਤੋ ਪਨਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿ? ਅਨੁਸੇਤ੍વੇવਸ੍ਸ 1 ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਾਨੁਸਯੋ। ਦਹਰਸ੍ਸ ਹਿ, ਮਾਲੁਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਮਨ੍ਦਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਾਨਸੇਯ੍ਯਕਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਾਤਿਪਿ ਨ ਹੋਤਿ, ਕੁਤੋ ਪਨਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ ਧਮ੍ਮੇਸੁ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ? ਅਨੁਸੇਤ੍વੇવਸ੍ਸ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਨੁਸਯੋ। ਦਹਰਸ੍ਸ ਹਿ, ਮਾਲੁਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਮਨ੍ਦਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਾਨਸੇਯ੍ਯਕਸ੍ਸ ਸੀਲਾਤਿਪਿ ਨ ਹੋਤਿ, ਕੁਤੋ ਪਨਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ ਸੀਲੇਸੁ ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸੋ? ਅਨੁਸੇਤ੍વੇવਸ੍ਸ ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸਾਨੁਸਯੋ । ਦਹਰਸ੍ਸ ਹਿ, ਮਾਲੁਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਮਨ੍ਦਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਾਨਸੇਯ੍ਯਕਸ੍ਸ ਕਾਮਾਤਿਪਿ ਨ ਹੋਤਿ, ਕੁਤੋ ਪਨਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ ਕਾਮੇਸੁ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦੋ? ਅਨੁਸੇਤ੍વੇવਸ੍ਸ ਕਾਮਰਾਗਾਨੁਸਯੋ। ਦਹਰਸ੍ਸ ਹਿ, ਮਾਲੁਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਮਨ੍ਦਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਾਨਸੇਯ੍ਯਕਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਾਤਿਪਿ ਨ ਹੋਤਿ, ਕੁਤੋ ਪਨਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ? ਅਨੁਸੇਤ੍વੇવਸ੍ਸ ਬ੍ਯਾਪਾਦਾਨੁਸਯੋ। ਨਨੁ, ਮਾਲੁਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਇਮਿਨਾ ਤਰੁਣੂਪਮੇਨ ਉਪਾਰਮ੍ਭੇਨ ਉਪਾਰਮ੍ਭਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਏਤਸ੍ਸ, ਭਗવਾ, ਕਾਲੋ, ਏਤਸ੍ਸ, ਸੁਗਤ, ਕਾਲੋ ਯਂ ਭਗવਾ ਪਞ੍ਚੋਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਿ ਸਂਯੋਜਨਾਨਿ ਦੇਸੇਯ੍ਯ। ਭਗવਤੋ ਸੁਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਾਰੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਾਨਨ੍ਦ, ਸੁਣਾਹਿ, ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਹਿ; ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸਿ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ –
‘‘Kassa kho nāma tvaṃ, mālukyaputta, imāni evaṃ pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni desitāni dhāresi? Nanu, mālukyaputta , aññatitthiyā paribbājakā iminā taruṇūpamena upārambhena upārambhissanti? Daharassa hi, mālukyaputta, kumārassa mandassa uttānaseyyakassa sakkāyotipi na hoti, kuto panassa uppajjissati sakkāyadiṭṭhi? Anusetvevassa 2 sakkāyadiṭṭhānusayo. Daharassa hi, mālukyaputta, kumārassa mandassa uttānaseyyakassa dhammātipi na hoti, kuto panassa uppajjissati dhammesu vicikicchā? Anusetvevassa vicikicchānusayo. Daharassa hi, mālukyaputta, kumārassa mandassa uttānaseyyakassa sīlātipi na hoti, kuto panassa uppajjissati sīlesu sīlabbataparāmāso? Anusetvevassa sīlabbataparāmāsānusayo . Daharassa hi, mālukyaputta, kumārassa mandassa uttānaseyyakassa kāmātipi na hoti, kuto panassa uppajjissati kāmesu kāmacchando? Anusetvevassa kāmarāgānusayo. Daharassa hi, mālukyaputta, kumārassa mandassa uttānaseyyakassa sattātipi na hoti, kuto panassa uppajjissati sattesu byāpādo? Anusetvevassa byāpādānusayo. Nanu, mālukyaputta, aññatitthiyā paribbājakā iminā taruṇūpamena upārambhena upārambhissantī’’ti? Evaṃ vutte, āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘etassa, bhagavā, kālo, etassa, sugata, kālo yaṃ bhagavā pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni deseyya. Bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantī’’ti. ‘‘Tena hānanda, suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā ānando bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –
੧੩੦. ‘‘ਇਧਾਨਨ੍ਦ , ਅਸ੍ਸੁਤવਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਅਰਿਯਾਨਂ ਅਦਸ੍ਸਾવੀ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਕੋવਿਦੋ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੇ ਅવਿਨੀਤੋ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਅਦਸ੍ਸਾવੀ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਕੋવਿਦੋ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੇ ਅવਿਨੀਤੋ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਹਰਤਿ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਪਰੇਤੇਨ; ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਚ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਾ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿ ਥਾਮਗਤਾ ਅਪ੍ਪਟਿવਿਨੀਤਾ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਂ ਸਂਯੋਜਨਂ। વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਹਰਤਿ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਪਰੇਤੇਨ; ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਚ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਯ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਾ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ ਥਾਮਗਤਾ ਅਪ੍ਪਟਿવਿਨੀਤਾ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਂ ਸਂਯੋਜਨਂ। ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਹਰਤਿ ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸਪਰੇਤੇਨ; ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚ ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸੋ ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸੋ ਥਾਮਗਤੋ ਅਪ੍ਪਟਿવਿਨੀਤੋ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਂ ਸਂਯੋਜਨਂ। ਕਾਮਰਾਗਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਹਰਤਿ ਕਾਮਰਾਗਪਰੇਤੇਨ ; ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚ ਕਾਮਰਾਗਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸੋ ਕਾਮਰਾਗੋ ਥਾਮਗਤੋ ਅਪ੍ਪਟਿવਿਨੀਤੋ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਂ ਸਂਯੋਜਨਂ। ਬ੍ਯਾਪਾਦਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਹਰਤਿ ਬ੍ਯਾਪਾਦਪਰੇਤੇਨ; ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚ ਬ੍ਯਾਪਾਦਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸੋ ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਥਾਮਗਤੋ ਅਪ੍ਪਟਿવਿਨੀਤੋ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਂ ਸਂਯੋਜਨਂ।
130. ‘‘Idhānanda , assutavā puthujjano ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto, sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto sakkāyadiṭṭhipariyuṭṭhitena cetasā viharati sakkāyadiṭṭhiparetena; uppannāya ca sakkāyadiṭṭhiyā nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa sā sakkāyadiṭṭhi thāmagatā appaṭivinītā orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ. Vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena; uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa sā vicikicchā thāmagatā appaṭivinītā orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ. Sīlabbataparāmāsapariyuṭṭhitena cetasā viharati sīlabbataparāmāsaparetena; uppannassa ca sīlabbataparāmāsassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa so sīlabbataparāmāso thāmagato appaṭivinīto orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ. Kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati kāmarāgaparetena ; uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa so kāmarāgo thāmagato appaṭivinīto orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ. Byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati byāpādaparetena; uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa so byāpādo thāmagato appaṭivinīto orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ.
੧੩੧. ‘‘ਸੁਤવਾ ਚ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਅਰਿਯਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾવੀ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕੋવਿਦੋ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੇ ਸੁવਿਨੀਤੋ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾવੀ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕੋવਿਦੋ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੇ ਸੁવਿਨੀਤੋ ਨ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਹਰਤਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਪਰੇਤੇਨ; ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਚ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਾ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿ ਸਾਨੁਸਯਾ ਪਹੀਯਤਿ। ਨ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਹਰਤਿ ਨ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਪਰੇਤੇਨ; ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਚ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਯ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਾ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ ਸਾਨੁਸਯਾ ਪਹੀਯਤਿ। ਨ ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਹਰਤਿ ਨ ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸਪਰੇਤੇਨ; ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚ ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸੋ ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸੋ ਸਾਨੁਸਯੋ ਪਹੀਯਤਿ। ਨ ਕਾਮਰਾਗਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਹਰਤਿ ਨ ਕਾਮਰਾਗਪਰੇਤੇਨ; ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚ ਕਾਮਰਾਗਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸੋ ਕਾਮਰਾਗੋ ਸਾਨੁਸਯੋ ਪਹੀਯਤਿ । ਨ ਬ੍ਯਾਪਾਦਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਹਰਤਿ ਨ ਬ੍ਯਾਪਾਦਪਰੇਤੇਨ; ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚ ਬ੍ਯਾਪਾਦਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸੋ ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਸਾਨੁਸਯੋ ਪਹੀਯਤਿ।
131. ‘‘Sutavā ca kho, ānanda, ariyasāvako ariyānaṃ dassāvī ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinīto, sappurisānaṃ dassāvī sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinīto na sakkāyadiṭṭhipariyuṭṭhitena cetasā viharati na sakkāyadiṭṭhiparetena; uppannāya ca sakkāyadiṭṭhiyā nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa sā sakkāyadiṭṭhi sānusayā pahīyati. Na vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na vicikicchāparetena; uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa sā vicikicchā sānusayā pahīyati. Na sīlabbataparāmāsapariyuṭṭhitena cetasā viharati na sīlabbataparāmāsaparetena; uppannassa ca sīlabbataparāmāsassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa so sīlabbataparāmāso sānusayo pahīyati. Na kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati na kāmarāgaparetena; uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa so kāmarāgo sānusayo pahīyati . Na byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati na byāpādaparetena; uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa so byāpādo sānusayo pahīyati.
੧੩੨. ‘‘ਯੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਮਗ੍ਗੋ ਯਾ ਪਟਿਪਦਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਤਂ ਪਟਿਪਦਂ ਅਨਾਗਮ੍ਮ ਪਞ੍ਚੋਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਿ ਸਂਯੋਜਨਾਨਿ ਞਸ੍ਸਤਿ વਾ ਦਕ੍ਖਤਿ વਾ ਪਜਹਿਸ੍ਸਤਿ વਾਤਿ – ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਮਹਤੋ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਸਾਰવਤੋ ਤਚਂ ਅਚ੍ਛੇਤ੍વਾ ਫੇਗ੍ਗੁਂ ਅਚ੍ਛੇਤ੍વਾ ਸਾਰਚ੍ਛੇਦੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ – ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਯੋ ਮਗ੍ਗੋ ਯਾ ਪਟਿਪਦਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਤਂ ਪਟਿਪਦਂ ਅਨਾਗਮ੍ਮ ਪਞ੍ਚੋਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਿ ਸਂਯੋਜਨਾਨਿ ਞਸ੍ਸਤਿ વਾ ਦਕ੍ਖਤਿ વਾ ਪਜਹਿਸ੍ਸਤਿ વਾਤਿ – ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ।
132. ‘‘Yo, ānanda, maggo yā paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya taṃ maggaṃ taṃ paṭipadaṃ anāgamma pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni ñassati vā dakkhati vā pajahissati vāti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Seyyathāpi, ānanda, mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato tacaṃ acchetvā phegguṃ acchetvā sāracchedo bhavissatīti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati; evameva kho, ānanda, yo maggo yā paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya taṃ maggaṃ taṃ paṭipadaṃ anāgamma pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni ñassati vā dakkhati vā pajahissati vāti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
‘‘ਯੋ ਚ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਮਗ੍ਗੋ ਯਾ ਪਟਿਪਦਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਤਂ ਪਟਿਪਦਂ ਆਗਮ੍ਮ ਪਞ੍ਚੋਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਿ ਸਂਯੋਜਨਾਨਿ ਞਸ੍ਸਤਿ વਾ ਦਕ੍ਖਤਿ વਾ ਪਜਹਿਸ੍ਸਤਿ વਾਤਿ – ਠਾਨਮੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਮਹਤੋ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਸਾਰવਤੋ ਤਚਂ ਛੇਤ੍વਾ ਫੇਗ੍ਗੁਂ ਛੇਤ੍વਾ ਸਾਰਚ੍ਛੇਦੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ – ਠਾਨਮੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਯੋ ਮਗ੍ਗੋ ਯਾ ਪਟਿਪਦਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਤਂ ਪਟਿਪਦਂ ਆਗਮ੍ਮ ਪਞ੍ਚੋਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਿ ਸਂਯੋਜਨਾਨਿ ਞਸ੍ਸਤਿ વਾ ਦਕ੍ਖਤਿ વਾ ਪਜਹਿਸ੍ਸਤਿ વਾਤਿ – ਠਾਨਮੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਗਙ੍ਗਾ ਨਦੀ ਪੂਰਾ ਉਦਕਸ੍ਸ ਸਮਤਿਤ੍ਤਿਕਾ ਕਾਕਪੇਯ੍ਯਾ। ਅਥ ਦੁਬ੍ਬਲਕੋ ਪੁਰਿਸੋ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ – ‘ਅਹਂ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਗਙ੍ਗਾਯ ਨਦਿਯਾ ਤਿਰਿਯਂ ਬਾਹਾਯ ਸੋਤਂ ਛੇਤ੍વਾ ਸੋਤ੍ਥਿਨਾ ਪਾਰਂ ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ 3; ਸੋ ਨ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯ ਗਙ੍ਗਾਯ ਨਦਿਯਾ ਤਿਰਿਯਂ ਬਾਹਾਯ ਸੋਤਂ ਛੇਤ੍વਾ ਸੋਤ੍ਥਿਨਾ ਪਾਰਂ ਗਨ੍ਤੁਂ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਯੇਸਂ ਕੇਸਞ੍ਚਿ 4 ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧਾਯ ਧਮ੍ਮੇ ਦੇਸਿਯਮਾਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ; ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਸੋ ਦੁਬ੍ਬਲਕੋ ਪੁਰਿਸੋ ਏવਮੇਤੇ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਗਙ੍ਗਾ ਨਦੀ ਪੂਰਾ ਉਦਕਸ੍ਸ ਸਮਤਿਤ੍ਤਿਕਾ ਕਾਕਪੇਯ੍ਯਾ। ਅਥ ਬਲવਾ ਪੁਰਿਸੋ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ – ‘ਅਹਂ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਗਙ੍ਗਾਯ ਨਦਿਯਾ ਤਿਰਿਯਂ ਬਾਹਾਯ ਸੋਤਂ ਛੇਤ੍વਾ ਸੋਤ੍ਥਿਨਾ ਪਾਰਂ ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ; ਸੋ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯ ਗਙ੍ਗਾਯ ਨਦਿਯਾ ਤਿਰਿਯਂ ਬਾਹਾਯ ਸੋਤਂ ਛੇਤ੍વਾ ਸੋਤ੍ਥਿਨਾ ਪਾਰਂ ਗਨ੍ਤੁਂ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਯੇਸਂ ਕੇਸਞ੍ਚਿ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧਾਯ ਧਮ੍ਮੇ ਦੇਸਿਯਮਾਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ; ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਸੋ ਬਲવਾ ਪੁਰਿਸੋ ਏવਮੇਤੇ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ।
‘‘Yo ca kho, ānanda, maggo yā paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya taṃ maggaṃ taṃ paṭipadaṃ āgamma pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni ñassati vā dakkhati vā pajahissati vāti – ṭhānametaṃ vijjati. Seyyathāpi, ānanda, mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato tacaṃ chetvā phegguṃ chetvā sāracchedo bhavissatīti – ṭhānametaṃ vijjati; evameva kho, ānanda, yo maggo yā paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya taṃ maggaṃ taṃ paṭipadaṃ āgamma pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni ñassati vā dakkhati vā pajahissati vāti – ṭhānametaṃ vijjati. Seyyathāpi, ānanda, gaṅgā nadī pūrā udakassa samatittikā kākapeyyā. Atha dubbalako puriso āgaccheyya – ‘ahaṃ imissā gaṅgāya nadiyā tiriyaṃ bāhāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ gacchissāmī’ti 5; so na sakkuṇeyya gaṅgāya nadiyā tiriyaṃ bāhāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ gantuṃ. Evameva kho, ānanda, yesaṃ kesañci 6 sakkāyanirodhāya dhamme desiyamāne cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati; seyyathāpi so dubbalako puriso evamete daṭṭhabbā. Seyyathāpi, ānanda, gaṅgā nadī pūrā udakassa samatittikā kākapeyyā. Atha balavā puriso āgaccheyya – ‘ahaṃ imissā gaṅgāya nadiyā tiriyaṃ bāhāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ gacchissāmī’ti; so sakkuṇeyya gaṅgāya nadiyā tiriyaṃ bāhāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ gantuṃ. Evameva kho, ānanda, yesaṃ kesañci sakkāyanirodhāya dhamme desiyamāne cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati; seyyathāpi so balavā puriso evamete daṭṭhabbā.
੧੩੩. ‘‘ਕਤਮੋ ਚਾਨਨ੍ਦ, ਮਗ੍ਗੋ, ਕਤਮਾ ਪਟਿਪਦਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ? ਇਧਾਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਪਧਿવਿવੇਕਾ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹਾਨਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਕਾਯਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਨਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯਾ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ વਿવਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸવਿਤਕ੍ਕਂ ਸવਿਚਾਰਂ વਿવੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਯਦੇવ ਤਤ੍ਥ ਹੋਤਿ ਰੂਪਗਤਂ વੇਦਨਾਗਤਂ ਸਞ੍ਞਾਗਤਂ ਸਙ੍ਖਾਰਗਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਗਤਂ ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਰੋਗਤੋ ਗਣ੍ਡਤੋ ਸਲ੍ਲਤੋ ਅਘਤੋ ਆਬਾਧਤੋ ਪਰਤੋ ਪਲੋਕਤੋ ਸੁਞ੍ਞਤੋ ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਤਿ। ਸੋ ਤੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਟਿવਾਪੇਤਿ 7। ਸੋ ਤੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਟਿવਾਪੇਤ੍વਾ ਅਮਤਾਯ ਧਾਤੁਯਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਸਂਹਰਤਿ – ‘ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਂ ਏਤਂ ਪਣੀਤਂ ਯਦਿਦਂ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰਸਮਥੋ ਸਬ੍ਬੂਪਧਿਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗੋ ਤਣ੍ਹਾਕ੍ਖਯੋ વਿਰਾਗੋ ਨਿਰੋਧੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਠਿਤੋ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ; ਨੋ ਚੇ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਤੇਨੇવ ਧਮ੍ਮਰਾਗੇਨ ਤਾਯ ਧਮ੍ਮਨਨ੍ਦਿਯਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਓਪਪਾਤਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ, ਅਨਾવਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਮਗ੍ਗੋ ਅਯਂ ਪਟਿਪਦਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ।
133. ‘‘Katamo cānanda, maggo, katamā paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya? Idhānanda, bhikkhu upadhivivekā akusalānaṃ dhammānaṃ pahānā sabbaso kāyaduṭṭhullānaṃ paṭippassaddhiyā vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato samanupassati. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpeti 8. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpetvā amatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati – ‘etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ yadidaṃ sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhākkhayo virāgo nirodho nibbāna’nti. So tattha ṭhito āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti; no ce āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti, tattha parinibbāyī, anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, ānanda, maggo ayaṃ paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ…ਪੇ॰… ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ… ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਯਦੇવ ਤਤ੍ਥ ਹੋਤਿ ਰੂਪਗਤਂ વੇਦਨਾਗਤਂ ਸਞ੍ਞਾਗਤਂ ਸਙ੍ਖਾਰਗਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਗਤਂ… ਅਨਾવਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਮਗ੍ਗੋ ਅਯਂ ਪਟਿਪਦਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ।
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ… anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, ānanda, maggo ayaṃ paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਬਸੋ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾ ਪਟਿਘਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਮਨਸਿਕਾਰਾ ‘ਅਨਨ੍ਤੋ ਆਕਾਸੋ’ਤਿ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਯਦੇવ ਤਤ੍ਥ ਹੋਤਿ વੇਦਨਾਗਤਂ ਸਞ੍ਞਾਗਤਂ ਸਙ੍ਖਾਰਗਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਗਤਂ…ਪੇ॰… ਅਨਾવਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਮਗ੍ਗੋ ਅਯਂ ਪਟਿਪਦਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ।
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ…pe… anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, ānanda, maggo ayaṃ paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘ਅਨਨ੍ਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣ’ਨ੍ਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਯਦੇવ ਤਤ੍ਥ ਹੋਤਿ વੇਦਨਾਗਤਂ ਸਞ੍ਞਾਗਤਂ ਸਙ੍ਖਾਰਗਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਗਤਂ…ਪੇ॰… ਅਨਾવਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਮਗ੍ਗੋ ਅਯਂ ਪਟਿਪਦਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ।
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ…pe… anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, ānanda, maggo ayaṃ paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਬਸੋ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚੀ’ਤਿ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਯਦੇવ ਤਤ੍ਥ ਹੋਤਿ વੇਦਨਾਗਤਂ ਸਞ੍ਞਾਗਤਂ ਸਙ੍ਖਾਰਗਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਗਤਂ…ਪੇ॰… ਅਨਾવਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਮਗ੍ਗੋ ਅਯਂ ਪਟਿਪਦਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯਾ’’ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ…pe… anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, ānanda, maggo ayaṃ paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāyā’’ti.
‘‘ਏਸੋ ਚੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਗ੍ਗੋ ਏਸਾ ਪਟਿਪਦਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ, ਅਥ ਕਿਞ੍ਚਰਹਿ ਇਧੇਕਚ੍ਚੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਨੋ ਏਕਚ੍ਚੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਨੋ’’ਤਿ? ‘‘ਏਤ੍ਥ ਖੋ ਪਨੇਸਾਹਂ 9, ਆਨਨ੍ਦ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯવੇਮਤ੍ਤਤਂ વਦਾਮੀ’’ਤਿ।
‘‘Eso ce, bhante, maggo esā paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya, atha kiñcarahi idhekacce bhikkhū cetovimuttino ekacce bhikkhū paññāvimuttino’’ti? ‘‘Ettha kho panesāhaṃ 10, ānanda, indriyavemattataṃ vadāmī’’ti.
ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੀਤਿ।
Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā ānando bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
ਮਹਾਮਾਲੁਕ੍ਯਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
Mahāmālukyasuttaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੪. ਮਹਾਮਾਲੁਕ੍ਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Mahāmālukyasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੪. ਮਹਾਮਾਲੁਕ੍ਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Mahāmālukyasuttavaṇṇanā
