| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಸ್ಸ ಸೀಹನಾದಕಥಾ
Mahāmoggallānassa sīhanādakathā
೧೭. ಆಯಸ್ಮಾತಿ ವಾ ದೇವಾನಂಪಿಯಾತಿ ವಾ ಭದ್ರಭವನ್ತಿ ವಾ ಪಿಯಸಮುದಾಚಾರೋ ಏಸೋತಿ ಆಹ ‘‘ಆಯಸ್ಮಾತಿ ಪಿಯವಚನಮೇತ’’ನ್ತಿ। ವಿಞ್ಞುಜಾತಿಕಾ ಹಿ ಪರಂ ಪಿಯೇನ ಸಮುದಾಚರನ್ತಾ ‘‘ಭವ’’ನ್ತಿ ವಾ ‘‘ದೇವಾನಂಪಿಯಾ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಆಯಸ್ಮಾ’’ತಿ ವಾ ಸಮುದಾಚರನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸಮ್ಮುಖಾ ಸಮ್ಬೋಧನವಸೇನ ಆವುಸೋತಿ, ತಿರೋಕ್ಖಂ ಆಯಸ್ಮಾತಿ ಅಯಮ್ಪಿ ಸಮುದಾಚಾರೋ। ತಯಿದಂ ಪಿಯವಚನಂ ಗರುಗಾರವಸಪ್ಪತಿಸ್ಸವಸೇನ ವುಚ್ಚತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಗರುಗಾರವಸಪ್ಪತಿಸ್ಸಾಧಿವಚನಮೇತ’’ನ್ತಿ। ಗುಣಮಹತ್ತತಾಯ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ, ನ ಚೂಳಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಸ್ಸ ಅತ್ಥಿತಾಯಾತಿ ಆಹ ‘‘ಮಹಾ ಚ ಸೋ ಗುಣಮಹನ್ತತಾಯಾ’’ತಿ। ಪಪ್ಪಟಕೋಜನ್ತಿ ಪಥವೀಸನ್ಧಾರಕಂ ಉದಕಂ ಆಹಚ್ಚ ಠಿತೇ ಮಹಾಪಥವಿಯಾ ಹೇಟ್ಠಿಮತಲೇ ಸಮುಟ್ಠಿತಂ ಉದಕೋಘೇನ ಅಜ್ಝೋತ್ಥಟೇ ಭೂಮಿಪ್ಪದೇಸೇ ಸಞ್ಜಾತಕದ್ದಮಪಟಲಸದಿಸಂ ಅತಿಮಧುರಪಥವೀಮಣ್ಡಂ। ನ ಮೇ ತಂ ಅಸ್ಸ ಪತಿರೂಪನ್ತಿ ತಂ ಅನಾಪುಚ್ಛಾ ಕರಣಂ ನ ಮೇ ಅನುಚ್ಛವಿಕಂ ಭವೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅನಾಪುಚ್ಛಾ ಕರೋನ್ತೇನ ಚ ಯಥಾ ಭಗವಾ ಇಚ್ಛಿತಿಚ್ಛಿತಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಅನಾಪುಚ್ಛಾ ಕರೋತಿ, ಏವಮಹಮ್ಪೀತಿ ಭಗವತಾ ಸಮಾನಂ ಕತ್ವಾ ಅತ್ತಾನಂ ಮಾನೇನ ಕತಂ ವಿಯ ಭವಿಸ್ಸತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಯುಗಗ್ಗಾಹೋ ವಿಯ ಭಗವತಾ ಸದ್ಧಿಂ ಕತೋ ಭವೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ಪರೇನ ಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಯುಗಂ ಯುಗಳಂ ಸಮಾನಂ ಕತ್ವಾ ಗಾಹೋ, ತಸ್ಸ ಮಮ ವಾ ಕೋ ವಿಸೇಸೋತಿ ಗಹಣಂ ಯುಗಗ್ಗಾಹೋ।
17. Āyasmāti vā devānaṃpiyāti vā bhadrabhavanti vā piyasamudācāro esoti āha ‘‘āyasmātipiyavacanameta’’nti. Viññujātikā hi paraṃ piyena samudācarantā ‘‘bhava’’nti vā ‘‘devānaṃpiyā’’ti vā ‘‘āyasmā’’ti vā samudācaranti, tasmā sammukhā sambodhanavasena āvusoti, tirokkhaṃ āyasmāti ayampi samudācāro. Tayidaṃ piyavacanaṃ garugāravasappatissavasena vuccatīti āha ‘‘garugāravasappatissādhivacanameta’’nti. Guṇamahattatāya mahāmoggallāno, na cūḷamoggallānassa atthitāyāti āha ‘‘mahā ca so guṇamahantatāyā’’ti. Pappaṭakojanti pathavīsandhārakaṃ udakaṃ āhacca ṭhite mahāpathaviyā heṭṭhimatale samuṭṭhitaṃ udakoghena ajjhotthaṭe bhūmippadese sañjātakaddamapaṭalasadisaṃ atimadhurapathavīmaṇḍaṃ. Na me taṃ assa patirūpanti taṃ anāpucchā karaṇaṃ na me anucchavikaṃ bhaveyyāti attho. Anāpucchā karontena ca yathā bhagavā icchiticchitaṃ kiñci anāpucchā karoti, evamahampīti bhagavatā samānaṃ katvā attānaṃ mānena kataṃ viya bhavissatīti āha ‘‘yugaggāho viya bhagavatā saddhiṃ kato bhaveyyā’’ti. Parena hi saddhiṃ attānaṃ yugaṃ yugaḷaṃ samānaṃ katvā gāho, tassa mama vā ko visesoti gahaṇaṃ yugaggāho.
ಸಮ್ಪನ್ನನ್ತಿ ಸಮ್ಪತ್ತಿಯುತ್ತಂ। ಸಾ ಪನೇತ್ಥ ರಸಸಮ್ಪತ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ ಸಾಮಞ್ಞಜೋತನಾಯ ವಿಸೇಸೇ ಅವಟ್ಠಾನತೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಸಮ್ಪನ್ನನ್ತಿ ಮಧುರಂ ಸಾದುರಸನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ’’ತಿ। ತಿವಿಧಞ್ಹಿ ಸಮ್ಪನ್ನಂ ಪರಿಪುಣ್ಣಸಮಙ್ಗೀಮಧುರವಸೇನ। ತತ್ಥ –
Sampannanti sampattiyuttaṃ. Sā panettha rasasampatti adhippetā sāmaññajotanāya visese avaṭṭhānato. Tenāha ‘‘sampannanti madhuraṃ sādurasanti attho’’ti. Tividhañhi sampannaṃ paripuṇṇasamaṅgīmadhuravasena. Tattha –
‘‘ಸಮ್ಪನ್ನಂ ಸಾಲಿಕೇದಾರಂ, ಸುವಾ ಭುಞ್ಜನ್ತಿ ಕೋಸಿಯ।
‘‘Sampannaṃ sālikedāraṃ, suvā bhuñjanti kosiya;
ಪಟಿವೇದೇಮಿ ತೇ ಬ್ರಹ್ಮೇ, ನ ನೇ ವಾರೇತುಮುಸ್ಸಹೇ’’ತಿ॥ (ಜಾ॰ ೧.೧೪.೧) –
Paṭivedemi te brahme, na ne vāretumussahe’’ti. (jā. 1.14.1) –
ಇದಂ ಪರಿಪುಣ್ಣಸಮ್ಪನ್ನಂ ನಾಮ। ಪರಿಪುಣ್ಣಮ್ಪಿ ಹಿ ಸಮನ್ತತೋ ಪನ್ನಂ ಪತ್ತನ್ತಿ ಸಮ್ಪನ್ನನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ‘‘ಇಮಿನಾ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸಂವರೇನ ಉಪೇತೋ ಹೋತಿ ಸಮುಪೇತೋ ಉಪಗತೋ ಸಮುಪಗತೋ ಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸಮನ್ನಾಗತೋ’’ತಿ (ವಿಭ॰ ೫೧೧) ಇದಂ ಸಮಙ್ಗೀಸಮ್ಪನ್ನಂ ನಾಮ। ಸಮಙ್ಗೀಪಿ ಹಿ ಸಮ್ಮದೇವ ಪನ್ನೋ ಗತೋ ಉಪಗತೋತಿ ಸಮ್ಪನ್ನೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ‘‘ತತ್ರಸ್ಸ ರುಕ್ಖೋ ಸಮ್ಪನ್ನಫಲೋ ಚ ಉಪಪನ್ನಫಲೋ ಚಾ’’ತಿ (ಮ॰ ನಿ॰ ೨.೪೮) ಇದಂ ಮಧುರಸಮ್ಪನ್ನಂ ನಾಮ। ತತ್ಥ ಮಧುರಸಮ್ಪನ್ನಂ ಇಧಾಧಿಪ್ಪೇತನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಉಪಪನ್ನಫಲೋತಿ ಬಹುಫಲೋ। ಅಸ್ಸಾತಿ ಪಥವಿಯಾ ಹೇಟ್ಠಿಮತಲಸ್ಸ। ಓಪಮ್ಮನಿದಸ್ಸನತ್ಥನ್ತಿ ಉಪಮಾಯ ನಿದಸ್ಸನತ್ಥಂ। ಅನೀಳಕನ್ತಿ ನಿದ್ದೋಸಂ। ನಿದ್ದೋಸತಾ ಚೇತ್ಥ ಮಕ್ಖಿಕಾದಿರಹಿತತಾಯಾತಿ ಆಹ ‘‘ನಿಮ್ಮಕ್ಖಿಕ’’ನ್ತಿಆದಿ। ನತ್ಥಿ ಏತ್ಥ ಮಕ್ಖಿಕಾತಿ ನಿಮ್ಮಕ್ಖಿಕಂ। ಮಕ್ಖಿಕಾಸದ್ದೇನ ಚೇತ್ಥ ಮಕ್ಖಿಕಣ್ಡಕಮ್ಪಿ ಸಾಮಞ್ಞತೋ ಗಹಿತನ್ತಿ ವದನ್ತಿ। ತೇನೇವ ತೀಸುಪಿ ಗಣ್ಠಿಪದೇಸು ವುತ್ತಂ ‘‘ನಿಮ್ಮಕ್ಖಿಕನ್ತಿ ಇಮಸ್ಸೇವತ್ಥಂ ಪಕಾಸೇತುಂ ನಿಮ್ಮಕ್ಖಿಕಣ್ಡಕನ್ತಿ ವುತ್ತಂ, ಮಕ್ಖಿಕಾಹಿ ತಾಸಂ ಅಣ್ಡಕೇಹಿ ಚ ವಿರಹಿತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ’’ತಿ। ಅಯಂ ಪನೇತ್ಥ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಖನ್ತಿ ‘‘ಮಕ್ಖಿಕಾನಂ ಅಣ್ಡಾನಿ ಮಕ್ಖಿಕಣ್ಡಾನಿ, ನತ್ಥಿ ಏತ್ಥ ಮಕ್ಖಿಕಣ್ಡಾನೀತಿ ನಿಮ್ಮಕ್ಖಿಕಣ್ಡನ್ತಿ। ಇಮಿನಾ ಮಕ್ಖಿಕಾನಂ ಅಣ್ಡೇಹಿ ರಹಿತತಾ ವುತ್ತಾ, ‘ನಿಮ್ಮಕ್ಖಿಕ’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಪನ ಮಕ್ಖಿಕಾನಂಯೇವ ಅಭಾವೋ ವುತ್ತೋ’’ತಿ। ಏತಂ ಕಿರ ಮಧೂತಿ ಖುದ್ದಕಮಕ್ಖಿಕಾಹಿ ಕತಮಧು। ಸಬ್ಬಮಧೂಹೀತಿ ಮಹಾಮಕ್ಖಿಕಭಮರಮಕ್ಖಿಕಾದಿಕತೇಹಿ। ಅಗ್ಗನ್ತಿ ಉತ್ತಮಂ। ಸೇಟ್ಠನ್ತಿ ಪಸತ್ಥತಮಂ। ಸುರಸನ್ತಿ ಸೋಭನರಸಂ। ಓಜವನ್ತನ್ತಿ ಅಚ್ಚನ್ತಮೋಜಸಮ್ಪನ್ನಂ।
Idaṃ paripuṇṇasampannaṃ nāma. Paripuṇṇampi hi samantato pannaṃ pattanti sampannanti vuccati. ‘‘Iminā pātimokkhasaṃvarena upeto hoti samupeto upagato samupagato sampanno samannāgato’’ti (vibha. 511) idaṃ samaṅgīsampannaṃ nāma. Samaṅgīpi hi sammadeva panno gato upagatoti sampannoti vuccati. ‘‘Tatrassa rukkho sampannaphalo ca upapannaphalo cā’’ti (ma. ni. 2.48) idaṃ madhurasampannaṃ nāma. Tattha madhurasampannaṃ idhādhippetanti veditabbaṃ. Upapannaphaloti bahuphalo. Assāti pathaviyā heṭṭhimatalassa. Opammanidassanatthanti upamāya nidassanatthaṃ. Anīḷakanti niddosaṃ. Niddosatā cettha makkhikādirahitatāyāti āha ‘‘nimmakkhika’’ntiādi. Natthi ettha makkhikāti nimmakkhikaṃ. Makkhikāsaddena cettha makkhikaṇḍakampi sāmaññato gahitanti vadanti. Teneva tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ ‘‘nimmakkhikanti imassevatthaṃ pakāsetuṃ nimmakkhikaṇḍakanti vuttaṃ, makkhikāhi tāsaṃ aṇḍakehi ca virahitanti attho’’ti. Ayaṃ panettha amhākaṃ khanti ‘‘makkhikānaṃ aṇḍāni makkhikaṇḍāni, natthi ettha makkhikaṇḍānīti nimmakkhikaṇḍanti. Iminā makkhikānaṃ aṇḍehi rahitatā vuttā, ‘nimmakkhika’nti iminā pana makkhikānaṃyeva abhāvo vutto’’ti. Etaṃ kira madhūti khuddakamakkhikāhi katamadhu. Sabbamadhūhīti mahāmakkhikabhamaramakkhikādikatehi. Agganti uttamaṃ. Seṭṭhanti pasatthatamaṃ. Surasanti sobhanarasaṃ. Ojavantanti accantamojasampannaṃ.
ಆಯಾಚನವಚನಮೇತನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛನಸಮ್ಪಹಂಸನಾದಿಅತ್ಥಂ ನಿವತ್ತೇತಿ। ಏಕಂ ಹತ್ಥನ್ತಿ ಏಕಂ ಪಾಣಿತಲಂ। ‘‘ಅಭಿನಿಮ್ಮಿನಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವುತ್ತಮತ್ಥಂ ಪಕಾಸೇತುಂ ‘‘ಪಥವೀಸದಿಸಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಅಯಂ ನು ಖೋ ಪಥವೀ, ಉದಾಹು ನ ಅಯನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ನಿಮ್ಮಿತಪಥವಿಯಾ ಪಕತಿಪಥವಿಯಾ ಚ ಸನ್ದಿಸ್ಸಮಾನತ್ತಾ ‘‘ಏಸಾ ನು ಖೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪಥವೀ, ಉದಾಹು ಅಞ್ಞಾ’’ತಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ನಿಬದ್ಧವಿಪುಲಾಗಮೋ ಗಾಮೋ ನಿಗಮೋ, ಪವತ್ತಿತಮಹಾಆಯೋ ಮಹಾಗಾಮೋತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ನ ವಾ ಏಸ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋತಿ ಪುಬ್ಬಪಕ್ಖಂ ನಿದಸ್ಸೇತಿ। ಕಸ್ಮಾ ಪನೇಸ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ನ ಹೋತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಅಚಿನ್ತೇಯ್ಯೋ ಹಿ ಇದ್ಧಿಮತೋ ಇದ್ಧಿವಿಸಯೋ’’ತಿ। ಇದ್ಧಿಬಲೇನೇವ ತೇಸಂ ಸತ್ತಾನಂ ತಾದಿಸೋ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ನ ಭವಿಸ್ಸತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಇದಾನಿ ಅಞ್ಞಥಾ ವಿಪಲ್ಲಾಸಪ್ಪಟಿಲಾಭಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಏವಂ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ। ಗರಹನ್ತಾತಿ ಸಮ್ಮುಖಾ ಗರಹನ್ತಾ। ಉಪವದನ್ತಾತಿ ಪರಮ್ಮುಖಾ ಅಕ್ಕೋಸನ್ತಾ।
Āyācanavacanametanti iminā sampaṭicchanasampahaṃsanādiatthaṃ nivatteti. Ekaṃ hatthanti ekaṃ pāṇitalaṃ. ‘‘Abhinimminissāmī’’ti vuttamatthaṃ pakāsetuṃ ‘‘pathavīsadisaṃ karissāmī’’ti vuttaṃ. Ayaṃ nu kho pathavī, udāhu na ayanti iminā nimmitapathaviyā pakatipathaviyā ca sandissamānattā ‘‘esā nu kho amhākaṃ pathavī, udāhu aññā’’ti uppajjamānakukkuccaṃ dasseti. Nibaddhavipulāgamo gāmo nigamo, pavattitamahāāyo mahāgāmoti vuttaṃ hoti. Na vā esa vipallāsoti pubbapakkhaṃ nidasseti. Kasmā panesa vipallāso na hotīti āha ‘‘acinteyyo hi iddhimato iddhivisayo’’ti. Iddhibaleneva tesaṃ sattānaṃ tādiso vipallāso na bhavissatīti adhippāyo. Idāni aññathā vipallāsappaṭilābhaṃ dassento āha ‘‘evaṃ panā’’tiādi. Garahantāti sammukhā garahantā. Upavadantāti parammukhā akkosantā.
ನನು ಚ ಉತ್ತರಕುರುಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಗಮನಂ ಪಟಿಸೇಧೇತ್ವಾ ವಿಪಲ್ಲಾಸಮ್ಪಿ ಸತ್ತಾ ಪಟಿಲಭೇಯ್ಯುನ್ತಿ ಕಾರಣಂ ನ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಮಾ ಕಿಮೇತ್ಥ ಕಾರಣನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ತತ್ಥ ಕಿಞ್ಚಾಪೀ’’ತಿಆದಿ। ಯದಿಪಿ ನ ವುತ್ತಂ, ತಥಾಪಿ ‘‘ವಿಪಲ್ಲಾಸಮ್ಪಿ ಸತ್ತಾ ಪಟಿಲಭೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ ಪುಬ್ಬೇ ಅಧಿಕತತ್ತಾ ತೇನೇವ ಕಾರಣೇನ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಉತ್ತರಕುರುಗಮನಮ್ಪಿ ಭಗವತಾ ಪಟಿಸಿದ್ಧನ್ತಿ ವಿಞ್ಞಾಯತಿ, ತಸ್ಮಾ ತದೇವ ಕಾರಣಂ ಇಧಾಪಿ ಗಹೇತಬ್ಬನ್ತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಪುಬ್ಬೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಗಹೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ। ವಿಪಲ್ಲಾಸಮ್ಪಿ ಸತ್ತಾ ಪಟಿಲಭೇಯ್ಯುನ್ತಿ ಇದಂ ಇಧ ಅವುತ್ತಮ್ಪಿ ಆನೇತ್ವಾ ಸಮ್ಬನ್ಧಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಅತ್ಥೋಪಿ ಚಸ್ಸ ವುತ್ತಸದಿಸಮೇವ ವೇದಿತಬ್ಬೋತಿ। ‘‘ಏವಂ ಪನ ವಿಪಲ್ಲಾಸಂ ಪಟಿಲಭೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿಆದಿನಾ ಪಚ್ಛಾ ವುತ್ತಮೇವ ಅತ್ಥವಿಕಪ್ಪಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ। ಯಂ ಪನ ತತ್ಥ ವುತ್ತಂ ‘‘ತೇ ಗುಣೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೇತ್ವಾ ದುಬ್ಭಿಕ್ಖಕಾಲೇ ಪಥವಿಂ ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ಪಪ್ಪಟಕೋಜಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿಂಸೂ’’ತಿ, ತಂ ಅಪನೇತ್ವಾ ತೇ ಗುಣೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೇತ್ವಾ ದುಬ್ಭಿಕ್ಖಕಾಲೇ ಉತ್ತರಕುರುಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಿಂಸೂತಿ ಏವಮೇತ್ಥ ಯೋಜನಾ ಕಾತಬ್ಬಾ। ಏಕೇನ ಪದವೀತಿಹಾರೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಪದಸ್ಸ ವೀತಿಹರಣಂ ನಿಕ್ಖಿಪನಂ ಪದವೀತಿಹಾರೋ, ಪದನಿಕ್ಖೇಪೋ, ತಸ್ಮಾ ಏಕೇನ ಪದನಿಕ್ಖೇಪೇನಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಏಕೇನ ಪದವೀತಿಹಾರೇನ ಅತಿಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಟ್ಠಾನಞ್ಚ ಸಮಗಮನೇನ ದ್ವಿನ್ನಂ ಪದಾನಂ ಅನ್ತರೇ ಮುಟ್ಠಿರತನಮತ್ತಂ, ತಸ್ಮಾ। ಮಾತಿಕಾಮತ್ತಂ ಅಧಿಟ್ಠಹಿತ್ವಾತಿ ಮುಟ್ಠಿರತನಪ್ಪಮಾಣಂ ಮಾತಿಕಾಮತ್ತಂ ಅಧಿಟ್ಠಾಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
Nanu ca uttarakuruṃ piṇḍāya gamanaṃ paṭisedhetvā vipallāsampi sattā paṭilabheyyunti kāraṇaṃ na vuttaṃ, tasmā kimettha kāraṇanti āha ‘‘tattha kiñcāpī’’tiādi. Yadipi na vuttaṃ, tathāpi ‘‘vipallāsampi sattā paṭilabheyyu’’nti pubbe adhikatattā teneva kāraṇena piṇḍāya uttarakurugamanampi bhagavatā paṭisiddhanti viññāyati, tasmā tadeva kāraṇaṃ idhāpi gahetabbanti dassento āha ‘‘pubbe vuttanayeneva gahetabba’’nti. Vipallāsampi sattā paṭilabheyyunti idaṃ idha avuttampi ānetvā sambandhitabbanti adhippāyo. Atthopi cassa vuttasadisameva veditabboti. ‘‘Evaṃ pana vipallāsaṃ paṭilabheyyu’’ntiādinā pacchā vuttameva atthavikappaṃ sandhāya vadati. Yaṃ pana tattha vuttaṃ ‘‘te guṇe nibbattetvā dubbhikkhakāle pathaviṃ parivattetvā pappaṭakojaṃ paribhuñjiṃsū’’ti, taṃ apanetvā te guṇe nibbattetvā dubbhikkhakāle uttarakuruṃ gantvā piṇḍāya caritvā paribhuñjiṃsūti evamettha yojanā kātabbā. Ekena padavītihārenāti ettha padassa vītiharaṇaṃ nikkhipanaṃ padavītihāro, padanikkhepo, tasmā ekena padanikkhepenāti vuttaṃ hoti. Ekena padavītihārena atikkamitabbaṭṭhānañca samagamanena dvinnaṃ padānaṃ antare muṭṭhiratanamattaṃ, tasmā. Mātikāmattaṃ adhiṭṭhahitvāti muṭṭhiratanappamāṇaṃ mātikāmattaṃ adhiṭṭhāyāti attho.
ನಿಟ್ಠಿತಾ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಸ್ಸ ಸೀಹನಾದಕಥಾ।
Niṭṭhitā mahāmoggallānassa sīhanādakathā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ವೇರಞ್ಜಕಣ್ಡಂ • Verañjakaṇḍaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಸ್ಸಸೀಹನಾದಕಥಾ • Mahāmoggallānassasīhanādakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಉಪಾಸಕತ್ತಪಟಿವೇದನಾಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Upāsakattapaṭivedanākathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಉಪಾಸಕತ್ತಪಟಿವೇದನಾಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Upāsakattapaṭivedanākathāvaṇṇanā
