Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
၇-၈. မဟာမောဂ္ဂလ္လာနသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ
7-8. Mahāmoggallānasuttādivaṇṇanā
၁၆၇-၁၆၈. သတ္တမဋ္ဌမေသု မဟာမောဂ္ဂလ္လာနတ္ထေရသ္သာတိအာဒိနာ မောဂ္ဂလ္လာနတ္ထေရသ္သ ဟေဋ္ဌာ တိဏ္ဏံ မဂ္ဂာနံ သုခပဋိပဒဒန္ဓာဘိညဘာဝော, အရဟတ္တမဂ္ဂသ္သ ဒုက္ခပဋိပဒခိပ္ပာဘိညဘာဝော ဝုတ္တော, သာရိပုတ္တတ္ထေရသ္သ ပန ဟေဋ္ဌိမာနံ တိဏ္ဏံ မဂ္ဂာနံ သုခပဋိပဒဒန္ဓာဘိညဘာဝော, အရဟတ္တမဂ္ဂသ္သ စ သုခပဋိပဒခိပ္ပာဘိညဘာဝော ဒသ္သိတော။ ယံ ပန ဝုတ္တံ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေ (ဝိသုဒ္ဓိ. ၂.၈၀၁) ‘‘ဗုဒ္ဓာနံ ပန စတ္တာရောပိ မဂ္ဂာ သုခပဋိပဒခိပ္ပာဘိညာဝ အဟေသုံ, တထာ ဓမ္မသေနာပတိသ္သ။ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနတ္ထေရသ္သ ပန ပဌမမဂ္ဂော သုခပဋိပဒခိပ္ပာဘိညော အဟောသိ, ဥပရိ တယော ဒုက္ခပဋိပဒဒန္ဓာဘိညာ’’တိ။ ယဉ္စ ဝုတ္တံ အဋ္ဌသာလိနိယံ (ဓ. သ. အဋ္ဌ. ၁၄၇၆) ‘‘တထာဂတသ္သ ဟိ သာရိပုတ္တတ္ထေရသ္သ စ စတ္တာရောပိ မဂ္ဂာ သုခပဋိပဒခိပ္ပာဘိညာဝ အဟေသုံ, မဟာမောဂ္ဂလ္လာနတ္ထေရသ္သ ပန ပဌမမဂ္ဂော သုခပဋိပဒခိပ္ပာဘိညော ဥပရိ တယော ဒုက္ခပဋိပဒခိပ္ပာဘိညာ’’တိ, တံ သဗ္ဗံ အညမညံ နာနုလောမေတိ။ ဣမာယ ပာဠိယာ ဣမာယ စ အဋ္ဌကထာယ န သမေတိ, တသ္မာ ဝီမံသိတဗ္ဗမေတံ။ တံတံဘာဏကာနံ ဝာ မတေန တတ္ထ တတ္ထ တထာ တထာ ဝုတ္တန္တိ ဂဟေတဗ္ဗံ။
167-168. Sattamaṭṭhamesu mahāmoggallānattherassātiādinā moggallānattherassa heṭṭhā tiṇṇaṃ maggānaṃ sukhapaṭipadadandhābhiññabhāvo, arahattamaggassa dukkhapaṭipadakhippābhiññabhāvo vutto, sāriputtattherassa pana heṭṭhimānaṃ tiṇṇaṃ maggānaṃ sukhapaṭipadadandhābhiññabhāvo, arahattamaggassa ca sukhapaṭipadakhippābhiññabhāvo dassito. Yaṃ pana vuttaṃ visuddhimagge (visuddhi. 2.801) ‘‘buddhānaṃ pana cattāropi maggā sukhapaṭipadakhippābhiññāva ahesuṃ, tathā dhammasenāpatissa. Mahāmoggallānattherassa pana paṭhamamaggo sukhapaṭipadakhippābhiñño ahosi, upari tayo dukkhapaṭipadadandhābhiññā’’ti. Yañca vuttaṃ aṭṭhasāliniyaṃ (dha. sa. aṭṭha. 1476) ‘‘tathāgatassa hi sāriputtattherassa ca cattāropi maggā sukhapaṭipadakhippābhiññāva ahesuṃ, mahāmoggallānattherassa pana paṭhamamaggo sukhapaṭipadakhippābhiñño upari tayo dukkhapaṭipadakhippābhiññā’’ti, taṃ sabbaṃ aññamaññaṃ nānulometi. Imāya pāḷiyā imāya ca aṭṭhakathāya na sameti, tasmā vīmaṃsitabbametaṃ. Taṃtaṃbhāṇakānaṃ vā matena tattha tattha tathā tathā vuttanti gahetabbaṃ.
မဟာမောဂ္ဂလ္လာနသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Mahāmoggallānasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya
၇. မဟာမောဂ္ဂလ္လာနသုတ္တံ • 7. Mahāmoggallānasuttaṃ
၈. သာရိပုတ္တသုတ္တံ • 8. Sāriputtasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
၇. မဟာမောဂ္ဂလ္လာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 7. Mahāmoggallānasuttavaṇṇanā
၈. သာရိပုတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 8. Sāriputtasuttavaṇṇanā