Library / Tipiṭaka / д̇ибидага • Tipiṭaka / ан̇г̇уд̇д̇аранигааяа • Aṅguttaranikāya |
4. махаамог̇г̇аллаанасуд̇д̇ам̣
4. Mahāmoggallānasuttaṃ
34. згам̣ самаяам̣ бхаг̇аваа саавад̇т̇ияам̣ вихарад̇и ж̇зд̇аванз анаат̇абин̣д̣игасса аараамз. ат̇а ко ааяасмад̇о махаамог̇г̇аллаанасса рахог̇ад̇асса бадисаллийнасса звам̣ жзд̇асо баривид̇агго уд̣̇абаад̣̇и – ‘‘гад̇амзсаанам̣ д̣̇зваанам̣ звам̣ н̃аан̣ам̣ ход̇и – ‘сод̇аабаннаа наама 1 авинибаад̇ад̇хаммаа нияад̇аа самб̣од̇хибарааяан̣аа’’’д̇и ? д̇зна ко бана самаязна д̇иссо наама бхигку ад̇хунаагаалан̇гад̇о ан̃н̃ад̇арам̣ б̣рахмалогам̣ убабанно ход̇и. д̇ад̇раби нам̣ звам̣ ж̇аананд̇и – ‘‘д̇иссо б̣рахмаа махид̣̇д̇хиго махаанубхааво’’д̇и.
34. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho āyasmato mahāmoggallānassa rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘katamesānaṃ devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘sotāpannā nāma 2 avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyaṇā’’’ti ? Tena kho pana samayena tisso nāma bhikkhu adhunākālaṅkato aññataraṃ brahmalokaṃ upapanno hoti. Tatrapi naṃ evaṃ jānanti – ‘‘tisso brahmā mahiddhiko mahānubhāvo’’ti.
ат̇а ко ааяасмаа махаамог̇г̇аллаано – сзяяат̇ааби наама б̣алаваа бурисо самин̃ж̇ид̇ам̣ 3 ваа б̣аахам̣ басаарзяяа басаарид̇ам̣ ваа б̣аахам̣ самин̃ж̇зяяа, звамзвам̣ – ж̇зд̇аванз анд̇арахид̇о д̇асмим̣ б̣рахмалогз баад̇урахоси. ад̣̇д̣̇асаа ко д̇иссо б̣рахмаа ааяасманд̇ам̣ махаамог̇г̇аллаанам̣ д̣̇уурад̇ова ааг̇ажчанд̇ам̣. д̣̇исваана ааяасманд̇ам̣ махаамог̇г̇аллаанам̣ зд̇ад̣̇авожа – ‘‘зхи ко, маариса мог̇г̇аллаана; свааг̇ад̇ам̣ 4, маариса мог̇г̇аллаана; жирассам̣ ко, маариса мог̇г̇аллаана; имам̣ барияааяамагааси, яад̣̇ид̣̇ам̣ ид̇хааг̇аманааяа. нисийд̣̇а, маариса мог̇г̇аллаана, ид̣̇амаасанам̣ бан̃н̃ад̇д̇а’’нд̇и. нисийд̣̇и ко ааяасмаа махаамог̇г̇аллаано бан̃н̃ад̇д̇з аасанз. д̇иссоби ко б̣рахмаа ааяасманд̇ам̣ махаамог̇г̇аллаанам̣ абхиваад̣̇зд̇ваа згаманд̇ам̣ нисийд̣̇и. згаманд̇ам̣ нисиннам̣ ко д̇иссам̣ б̣рахмаанам̣ ааяасмаа махаамог̇г̇аллаано зд̇ад̣̇авожа –
Atha kho āyasmā mahāmoggallāno – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ 5 vā bāhaṃ pasāreyya pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evamevaṃ – jetavane antarahito tasmiṃ brahmaloke pāturahosi. Addasā kho tisso brahmā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavoca – ‘‘ehi kho, mārisa moggallāna; svāgataṃ 6, mārisa moggallāna; cirassaṃ kho, mārisa moggallāna; imaṃ pariyāyamakāsi, yadidaṃ idhāgamanāya. Nisīda, mārisa moggallāna, idamāsanaṃ paññatta’’nti. Nisīdi kho āyasmā mahāmoggallāno paññatte āsane. Tissopi kho brahmā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho tissaṃ brahmānaṃ āyasmā mahāmoggallāno etadavoca –
‘‘гад̇амзсаанам̣ ко, д̇исса, д̣̇зваанам̣ звам̣ н̃аан̣ам̣ ход̇и – ‘сод̇аабаннаа наама авинибаад̇ад̇хаммаа нияад̇аа самб̣од̇хибарааяан̣аа’’’д̇и? ‘‘жаад̇умахаарааж̇игаанам̣ ко, маариса мог̇г̇аллаана, д̣̇зваанам̣ звам̣ н̃аан̣ам̣ ход̇и – ‘сод̇аабаннаа наама авинибаад̇ад̇хаммаа нияад̇аа самб̣од̇хибарааяан̣аа’’’д̇и.
‘‘Katamesānaṃ kho, tissa, devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘sotāpannā nāma avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyaṇā’’’ti? ‘‘Cātumahārājikānaṃ kho, mārisa moggallāna, devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘sotāpannā nāma avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyaṇā’’’ti.
‘‘саб̣б̣зсан̃н̃зва ну ко, д̇исса, жаад̇умахаарааж̇игаанам̣ д̣̇зваанам̣ звам̣ н̃аан̣ам̣ ход̇и – ‘сод̇аабаннаа наама авинибаад̇ад̇хаммаа нияад̇аа самб̣од̇хибарааяан̣аа’’’д̇и? ‘‘на ко, маариса мог̇г̇аллаана, саб̣б̣зсам̣ жаад̇умахаарааж̇игаанам̣ д̣̇зваанам̣ звам̣ н̃аан̣ам̣ ход̇и – ‘сод̇аабаннаа наама авинибаад̇ад̇хаммаа нияад̇аа самб̣од̇хибарааяан̣аа’д̇и. яз ко д̇з, маариса мог̇г̇аллаана, жаад̇умахаарааж̇игаа д̣̇зваа б̣уд̣̇д̇хз авзжжаббасаад̣̇зна асаманнааг̇ад̇аа д̇хаммз авзжжаббасаад̣̇зна асаманнааг̇ад̇аа сан̇гхз авзжжаббасаад̣̇зна асаманнааг̇ад̇аа арияаганд̇зхи сийлзхи асаманнааг̇ад̇аа на д̇зсам̣ д̣̇зваанам̣ звам̣ н̃аан̣ам̣ ход̇и – ‘сод̇аабаннаа наама авинибаад̇ад̇хаммаа нияад̇аа самб̣од̇хибарааяан̣аа’д̇и. яз жа ко д̇з, маариса мог̇г̇аллаана, жаад̇умахаарааж̇игаа д̣̇зваа б̣уд̣̇д̇хз авзжжаббасаад̣̇зна саманнааг̇ад̇аа, д̇хаммз авзжжаббасаад̣̇зна саманнааг̇ад̇аа, сан̇гхз авзжжаббасаад̣̇зна саманнааг̇ад̇аа арияаганд̇зхи сийлзхи саманнааг̇ад̇аа, д̇зсам̣ звам̣ н̃аан̣ам̣ ход̇и – ‘сод̇аабаннаа наама авинибаад̇ад̇хаммаа нияад̇аа самб̣од̇хибарааяан̣аа’’’д̇и.
‘‘Sabbesaññeva nu kho, tissa, cātumahārājikānaṃ devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘sotāpannā nāma avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyaṇā’’’ti? ‘‘Na kho, mārisa moggallāna, sabbesaṃ cātumahārājikānaṃ devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘sotāpannā nāma avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyaṇā’ti. Ye kho te, mārisa moggallāna, cātumahārājikā devā buddhe aveccappasādena asamannāgatā dhamme aveccappasādena asamannāgatā saṅghe aveccappasādena asamannāgatā ariyakantehi sīlehi asamannāgatā na tesaṃ devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘sotāpannā nāma avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyaṇā’ti. Ye ca kho te, mārisa moggallāna, cātumahārājikā devā buddhe aveccappasādena samannāgatā, dhamme aveccappasādena samannāgatā, saṅghe aveccappasādena samannāgatā ariyakantehi sīlehi samannāgatā, tesaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘sotāpannā nāma avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyaṇā’’’ti.
‘‘жаад̇умахаарааж̇игаанан̃н̃зва ну ко, д̇исса, д̣̇зваанам̣ звам̣ н̃аан̣ам̣ ход̇и – ‘сод̇аабаннаа наама авинибаад̇ад̇хаммаа нияад̇аа самб̣од̇хибарааяан̣аа’д̇и уд̣̇ааху д̇аавад̇им̣саанамби д̣̇зваанам̣…бз… яаамаанамби д̣̇зваанам̣… д̇усид̇аанамби д̣̇зваанам̣… ниммаанарад̇ийнамби д̣̇зваанам̣… бараниммид̇авасавад̇д̇ийнамби д̣̇зваанам̣ звам̣ н̃аан̣ам̣ ход̇и – ‘сод̇аабаннаа наама авинибаад̇ад̇хаммаа нияад̇аа самб̣од̇хибарааяан̣аа’’’д̇и? ‘‘бараниммид̇авасавад̇д̇ийнамби ко, маариса мог̇г̇аллаана, д̣̇зваанам̣ звам̣ н̃аан̣ам̣ ход̇и – ‘сод̇аабаннаа наама авинибаад̇ад̇хаммаа нияад̇аа самб̣од̇хибарааяан̣аа’’’д̇и.
‘‘Cātumahārājikānaññeva nu kho, tissa, devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘sotāpannā nāma avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyaṇā’ti udāhu tāvatiṃsānampi devānaṃ…pe… yāmānampi devānaṃ… tusitānampi devānaṃ… nimmānaratīnampi devānaṃ… paranimmitavasavattīnampi devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘sotāpannā nāma avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyaṇā’’’ti? ‘‘Paranimmitavasavattīnampi kho, mārisa moggallāna, devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘sotāpannā nāma avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyaṇā’’’ti.
‘‘саб̣б̣зсан̃н̃зва ну ко, д̇исса, бараниммид̇авасавад̇д̇ийнам̣ д̣̇зваанам̣ звам̣ н̃аан̣ам̣ ход̇и – ‘сод̇аабаннаа наама авинибаад̇ад̇хаммаа нияад̇аа самб̣од̇хибарааяан̣аа’’’д̇и? ‘‘на ко, маариса мог̇г̇аллаана, саб̣б̣зсам̣ бараниммид̇авасавад̇д̇ийнам̣ д̣̇зваанам̣ звам̣ н̃аан̣ам̣ ход̇и – ‘сод̇аабаннаа наама авинибаад̇ад̇хаммаа нияад̇аа самб̣од̇хибарааяан̣аа’д̇и. яз ко д̇з, маариса мог̇г̇аллаана, бараниммид̇авасавад̇д̇ий д̣̇зваа б̣уд̣̇д̇хз авзжжаббасаад̣̇зна асаманнааг̇ад̇аа, д̇хаммз авзжжаббасаад̣̇зна асаманнааг̇ад̇аа, сан̇гхз авзжжаббасаад̣̇зна асаманнааг̇ад̇аа, арияаганд̇зхи сийлзхи асаманнааг̇ад̇аа, на д̇зсам̣ д̣̇зваанам̣ звам̣ н̃аан̣ам̣ ход̇и – ‘сод̇аабаннаа наама авинибаад̇ад̇хаммаа нияад̇аа самб̣од̇хибарааяан̣аа’д̇и. яз жа ко д̇з, маариса мог̇г̇аллаана, бараниммид̇авасавад̇д̇ий д̣̇зваа б̣уд̣̇д̇хз авзжжаббасаад̣̇зна саманнааг̇ад̇аа, д̇хаммз авзжжаббасаад̣̇зна саманнааг̇ад̇аа, сан̇гхз авзжжаббасаад̣̇зна саманнааг̇ад̇аа, арияаганд̇зхи сийлзхи саманнааг̇ад̇аа д̇зсам̣ звам̣ н̃аан̣ам̣ ход̇и – ‘сод̇аабаннаа наама авинибаад̇ад̇хаммаа нияад̇аа самб̣од̇хибарааяан̣аа’’’д̇и.
‘‘Sabbesaññeva nu kho, tissa, paranimmitavasavattīnaṃ devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘sotāpannā nāma avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyaṇā’’’ti? ‘‘Na kho, mārisa moggallāna, sabbesaṃ paranimmitavasavattīnaṃ devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘sotāpannā nāma avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyaṇā’ti. Ye kho te, mārisa moggallāna, paranimmitavasavattī devā buddhe aveccappasādena asamannāgatā, dhamme aveccappasādena asamannāgatā, saṅghe aveccappasādena asamannāgatā, ariyakantehi sīlehi asamannāgatā, na tesaṃ devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘sotāpannā nāma avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyaṇā’ti. Ye ca kho te, mārisa moggallāna, paranimmitavasavattī devā buddhe aveccappasādena samannāgatā, dhamme aveccappasādena samannāgatā, saṅghe aveccappasādena samannāgatā, ariyakantehi sīlehi samannāgatā tesaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘sotāpannā nāma avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyaṇā’’’ti.
ат̇а ко ааяасмаа махаамог̇г̇аллаано д̇иссасса б̣рахмуно бхаасид̇ам̣ абхинанд̣̇ид̇ваа анумод̣̇ид̇ваа – ‘‘сзяяат̇ааби наама б̣алаваа бурисо самин̃ж̇ид̇ам̣ ваа б̣аахам̣ басаарзяяа, басаарид̇ам̣ ваа б̣аахам̣ самин̃ж̇зяяа, звамзвам̣ – ‘б̣рахмалогз анд̇арахид̇о ж̇зд̇аванз баад̇урахосий’’’д̇и. жад̇уд̇т̇ам̣.
Atha kho āyasmā mahāmoggallāno tissassa brahmuno bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā – ‘‘seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evamevaṃ – ‘brahmaloke antarahito jetavane pāturahosī’’’ti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
адтагат̇аа • Aṭṭhakathā / суд̇д̇абидага (адтагат̇аа) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ан̇г̇уд̇д̇аранигааяа (адтагат̇аа) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 4. махаамог̇г̇аллаанасуд̇д̇аван̣н̣анаа • 4. Mahāmoggallānasuttavaṇṇanā
дийгаа • Tīkā / суд̇д̇абидага (дийгаа) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ан̇г̇уд̇д̇аранигааяа (дийгаа) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 1-4. сзкасуд̇д̇аад̣̇иван̣н̣анаа • 1-4. Sekhasuttādivaṇṇanā