Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ထေရဂာထာပာဠိ • Theragāthāpāḷi |
၂၀. သဋ္ဌိနိပာတော
20. Saṭṭhinipāto
၁. မဟာမောဂ္ဂလ္လာနတ္ထေရဂာထာ
1. Mahāmoggallānattheragāthā
၁၁၄၉.
1149.
‘‘အာရညိကာ ပိဏ္ဍပာတိကာ၊ ဥဉ္ဆာပတ္တာဂတေ ရတာ။
‘‘Āraññikā piṇḍapātikā, uñchāpattāgate ratā;
ဒာလေမု မစ္စုနော သေနံ၊ အဇ္ဈတ္တံ သုသမာဟိတာ။
Dālemu maccuno senaṃ, ajjhattaṃ susamāhitā.
၁၁၅၀.
1150.
‘‘အာရညိကာ ပိဏ္ဍပာတိကာ၊ ဥဉ္ဆာပတ္တာဂတေ ရတာ။
‘‘Āraññikā piṇḍapātikā, uñchāpattāgate ratā;
ဓုနာမ မစ္စုနော သေနံ၊ နဠာဂာရံဝ ကုဉ္ဇရော။
Dhunāma maccuno senaṃ, naḷāgāraṃva kuñjaro.
၁၁၅၁.
1151.
‘‘ရုက္ခမူလိကာ သာတတိကာ၊ ဥဉ္ဆာပတ္တာဂတေ ရတာ။
‘‘Rukkhamūlikā sātatikā, uñchāpattāgate ratā;
ဒာလေမု မစ္စုနော သေနံ၊ အဇ္ဈတ္တံ သုသမာဟိတာ။
Dālemu maccuno senaṃ, ajjhattaṃ susamāhitā.
၁၁၅၂.
1152.
‘‘ရုက္ခမူလိကာ သာတတိကာ၊ ဥဉ္ဆာပတ္တာဂတေ ရတာ။
‘‘Rukkhamūlikā sātatikā, uñchāpattāgate ratā;
ဓုနာမ မစ္စုနော သေနံ၊ နဠာဂာရံဝ ကုဉ္ဇရော။
Dhunāma maccuno senaṃ, naḷāgāraṃva kuñjaro.
၁၁၅၃.
1153.
‘‘အဋ္ဌိကင္ကလကုဋိကေ၊ မံသန္ဟာရုပသိဗ္ဗိတေ။
‘‘Aṭṭhikaṅkalakuṭike, maṃsanhārupasibbite;
ဓိရတ္ထု ပုရေ ဒုဂ္ဂန္ဓေ၊ ပရဂတ္တေ မမာယသေ။
Dhiratthu pure duggandhe, paragatte mamāyase.
၁၁၅၄.
1154.
‘‘ဂူထဘသ္တေ တစောနဒ္ဓေ၊ ဥရဂဏ္ဍိပိသာစိနိ။
‘‘Gūthabhaste taconaddhe, uragaṇḍipisācini;
နဝ သောတာနိ တေ ကာယေ၊ ယာနိ သန္ဒန္တိ သဗ္ဗဒာ။
Nava sotāni te kāye, yāni sandanti sabbadā.
၁၁၅၅.
1155.
‘‘တဝ သရီရံ နဝသောတံ၊ ဒုဂ္ဂန္ဓကရံ ပရိဗန္ဓံ။
‘‘Tava sarīraṃ navasotaṃ, duggandhakaraṃ paribandhaṃ;
ဘိက္ခု ပရိဝဇ္ဇယတေ တံ၊ မီဠ္ဟံ စ ယထာ သုစိကာမော။
Bhikkhu parivajjayate taṃ, mīḷhaṃ ca yathā sucikāmo.
၁၁၅၆.
1156.
‘‘ဧဝဉ္စေ တံ ဇနော ဇညာ၊ ယထာ ဇာနာမိ တံ အဟံ။
‘‘Evañce taṃ jano jaññā, yathā jānāmi taṃ ahaṃ;
အာရကာ ပရိဝဇ္ဇေယ္ယ၊ ဂူထဋ္ဌာနံဝ ပာဝုသေ’’။
Ārakā parivajjeyya, gūthaṭṭhānaṃva pāvuse’’.
၁၁၅၇.
1157.
‘‘ဧဝမေတံ မဟာဝီရ၊ ယထာ သမဏ ဘာသသိ။
‘‘Evametaṃ mahāvīra, yathā samaṇa bhāsasi;
ဧတ္ထ စေကေ ဝိသီဒန္တိ၊ ပင္ကမ္ဟိဝ ဇရဂ္ဂဝော။
Ettha ceke visīdanti, paṅkamhiva jaraggavo.
၁၁၅၈.
1158.
‘‘အာကာသမ္ဟိ ဟလိဒ္ဒိယာ၊ ယော မညေထ ရဇေတဝေ။
‘‘Ākāsamhi haliddiyā, yo maññetha rajetave;
အညေန ဝာပိ ရင္ဂေန၊ ဝိဃာတုဒယမေဝ တံ။
Aññena vāpi raṅgena, vighātudayameva taṃ.
၁၁၅၉.
1159.
‘‘တဒာကာသသမံ စိတ္တံ၊ အဇ္ဈတ္တံ သုသမာဟိတံ။
‘‘Tadākāsasamaṃ cittaṃ, ajjhattaṃ susamāhitaṃ;
မာ ပာပစိတ္တေ အာသာဒိ၊ အဂ္ဂိခန္ဓံဝ ပက္ခိမာ။
Mā pāpacitte āsādi, aggikhandhaṃva pakkhimā.
၁၁၆၀.
1160.
‘‘ပသ္သ စိတ္တကတံ ဗိမ္ဗံ၊ အရုကာယံ သမုသ္သိတံ။
‘‘Passa cittakataṃ bimbaṃ, arukāyaṃ samussitaṃ;
အာတုရံ ဗဟုသင္ကပ္ပံ၊ ယသ္သ နတ္ထိ ဓုဝံ ဌိတိ။
Āturaṃ bahusaṅkappaṃ, yassa natthi dhuvaṃ ṭhiti.
၁၁၆၁.
1161.
‘‘ပသ္သ စိတ္တကတံ ရူပံ၊ မဏိနာ ကုဏ္ဍလေန စ။
‘‘Passa cittakataṃ rūpaṃ, maṇinā kuṇḍalena ca;
အဋ္ဌိံ တစေန ဩနဒ္ဓံ၊ သဟ ဝတ္ထေဟိ သောဘတိ။
Aṭṭhiṃ tacena onaddhaṃ, saha vatthehi sobhati.
၁၁၆၂.
1162.
‘‘အလတ္တကကတာ ပာဒာ၊ မုခံ စုဏ္ဏကမက္ခိတံ။
‘‘Alattakakatā pādā, mukhaṃ cuṇṇakamakkhitaṃ;
အလံ ဗာလသ္သ မောဟာယ၊ နော စ ပာရဂဝေသိနော။
Alaṃ bālassa mohāya, no ca pāragavesino.
၁၁၆၃.
1163.
‘‘အဋ္ဌပဒကတာ ကေသာ၊ နေတ္တာ အဉ္ဇနမက္ခိတာ။
‘‘Aṭṭhapadakatā kesā, nettā añjanamakkhitā;
အလံ ဗာလသ္သ မောဟာယ၊ နော စ ပာရဂဝေသိနော။
Alaṃ bālassa mohāya, no ca pāragavesino.
၁၁၆၄.
1164.
‘‘အဉ္ဇနီဝ နဝာ စိတ္တာ၊ ပူတိကာယော အလင္ကတော။
‘‘Añjanīva navā cittā, pūtikāyo alaṅkato;
အလံ ဗာလသ္သ မောဟာယ၊ နော စ ပာရဂဝေသိနော။
Alaṃ bālassa mohāya, no ca pāragavesino.
၁၁၆၅.
1165.
‘‘ဩဒဟိ မိဂဝော ပာသံ၊ နာသဒာ ဝာဂုရံ မိဂော။
‘‘Odahi migavo pāsaṃ, nāsadā vāguraṃ migo;
ဘုတ္ဝာ နိဝာပံ ဂစ္ဆာမ၊ ကဒ္ဒန္တေ မိဂဗန္ဓကေ။
Bhutvā nivāpaṃ gacchāma, kaddante migabandhake.
၁၁၆၆.
1166.
‘‘ဆိန္နော ပာသော မိဂဝသ္သ၊ နာသဒာ ဝာဂုရံ မိဂော။
‘‘Chinno pāso migavassa, nāsadā vāguraṃ migo;
ဘုတ္ဝာ နိဝာပံ ဂစ္ဆာမ၊ သောစန္တေ မိဂလုဒ္ဒကေ။
Bhutvā nivāpaṃ gacchāma, socante migaluddake.
၁၁၆၇.
1167.
‘‘တဒာသိ ယံ ဘိံသနကံ၊ တဒာသိ လောမဟံသနံ။
‘‘Tadāsi yaṃ bhiṃsanakaṃ, tadāsi lomahaṃsanaṃ;
အနေကာကာရသမ္ပန္နေ၊ သာရိပုတ္တမ္ဟိ နိဗ္ဗုတေ။
Anekākārasampanne, sāriputtamhi nibbute.
၁၁၆၈.
1168.
ဥပဇ္ဇိတ္ဝာ နိရုဇ္ဈန္တိ၊ တေသံ ဝူပသမော သုခော။
Upajjitvā nirujjhanti, tesaṃ vūpasamo sukho.
၁၁၆၉.
1169.
‘‘သုခုမံ တေ ပဋိဝိဇ္ဈန္တိ၊ ဝာလဂ္ဂံ ဥသုနာ ယထာ။
‘‘Sukhumaṃ te paṭivijjhanti, vālaggaṃ usunā yathā;
ယေ ပဉ္စက္ခန္ဓေ ပသ္သန္တိ၊ ပရတော နော စ အတ္တတော။
Ye pañcakkhandhe passanti, parato no ca attato.
၁၁၇၀.
1170.
‘‘ယေ စ ပသ္သန္တိ သင္ခာရေ၊ ပရတော နော စ အတ္တတော။
‘‘Ye ca passanti saṅkhāre, parato no ca attato;
ပစ္စဗ္ယာဓိံသု နိပုဏံ၊ ဝာလဂ္ဂံ ဥသုနာ ယထာ။
Paccabyādhiṃsu nipuṇaṃ, vālaggaṃ usunā yathā.
၁၁၇၁.
1171.
ကာမရာဂပ္ပဟာနာယ၊ သတော ဘိက္ခု ပရိဗ္ဗဇေ။
Kāmarāgappahānāya, sato bhikkhu paribbaje.
၁၁၇၂.
1172.
ဘဝရာဂပ္ပဟာနာယ၊ သတော ဘိက္ခု ပရိဗ္ဗဇေ’’။
Bhavarāgappahānāya, sato bhikkhu paribbaje’’.
၁၁၇၃.
1173.
‘‘စောဒိတော ဘာဝိတတ္တေန၊ သရီရန္တိမဓာရိနာ။
‘‘Codito bhāvitattena, sarīrantimadhārinā;
မိဂာရမာတုပာသာဒံ၊ ပာဒင္ဂုဋ္ဌေန ကမ္ပယိံ။
Migāramātupāsādaṃ, pādaṅguṭṭhena kampayiṃ.
၁၁၇၄.
1174.
‘‘နယိဒံ သိထိလမာရဗ္ဘ၊ နယိဒံ အပ္ပေန ထာမသာ။
‘‘Nayidaṃ sithilamārabbha, nayidaṃ appena thāmasā;
နိဗ္ဗာနမဓိဂန္တဗ္ဗံ၊ သဗ္ဗဂန္ထ-ပမောစနံ။
Nibbānamadhigantabbaṃ, sabbagantha-pamocanaṃ.
၁၁၇၅.
1175.
‘‘အယဉ္စ ဒဟရော ဘိက္ခု၊ အယမုတ္တမပောရိသော။
‘‘Ayañca daharo bhikkhu, ayamuttamaporiso;
၁၁၇၆.
1176.
‘‘ဝိဝရမနုပဘန္တိ ဝိဇ္ဇုတာ၊ ဝေဘာရသ္သ စ ပဏ္ဍဝသ္သ စ။
‘‘Vivaramanupabhanti vijjutā, vebhārassa ca paṇḍavassa ca;
နဂဝိဝရဂတော ဈာယတိ၊ ပုတ္တော အပ္ပဋိမသ္သ တာဒိနော။
Nagavivaragato jhāyati, putto appaṭimassa tādino.
၁၁၇၇.
1177.
‘‘ဥပသန္တော ဥပရတော၊ ပန္တသေနာသနော မုနိ။
‘‘Upasanto uparato, pantasenāsano muni;
ဒာယာဒော ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌသ္သ၊ ဗ္ရဟ္မုနာ အဘိဝန္ဒိတော။
Dāyādo buddhaseṭṭhassa, brahmunā abhivandito.
၁၁၇၈.
1178.
‘‘ဥပသန္တံ ဥပရတံ၊ ပန္တသေနာသနံ မုနိံ။
‘‘Upasantaṃ uparataṃ, pantasenāsanaṃ muniṃ;
ဒာယာဒံ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌသ္သ၊ ဝန္ဒ ဗ္ရာဟ္မဏ ကသ္သပံ။
Dāyādaṃ buddhaseṭṭhassa, vanda brāhmaṇa kassapaṃ.
၁၁၇၉.
1179.
‘‘ယော စ ဇာတိသတံ ဂစ္ဆေ၊ သဗ္ဗာ ဗ္ရာဟ္မဏဇာတိယော။
‘‘Yo ca jātisataṃ gacche, sabbā brāhmaṇajātiyo;
သောတ္တိယော ဝေဒသမ္ပန္နော၊ မနုသ္သေသု ပုနပ္ပုနံ။
Sottiyo vedasampanno, manussesu punappunaṃ.
၁၁၈၀.
1180.
‘‘အဇ္ဈာယကောပိ စေ အသ္သ၊ တိဏ္ဏံ ဝေဒာန ပာရဂူ။
‘‘Ajjhāyakopi ce assa, tiṇṇaṃ vedāna pāragū;
ဧတသ္သ ဝန္ဒနာယေတံ၊ ကလံ နာဂ္ဃတိ သောဠသိံ။
Etassa vandanāyetaṃ, kalaṃ nāgghati soḷasiṃ.
၁၁၈၁.
1181.
‘‘ယော သော အဋ္ဌ ဝိမောက္ခာနိ၊ ပုရေဘတ္တံ အဖသ္သယိ 9။
‘‘Yo so aṭṭha vimokkhāni, purebhattaṃ aphassayi 10;
အနုလောမံ ပဋိလောမံ၊ တတော ပိဏ္ဍာယ ဂစ္ဆတိ။
Anulomaṃ paṭilomaṃ, tato piṇḍāya gacchati.
၁၁၈၂.
1182.
‘‘တာဒိသံ ဘိက္ခုံ မာသာဒိ 11၊ မာတ္တာနံ ခဏိ ဗ္ရာဟ္မဏ။
‘‘Tādisaṃ bhikkhuṃ māsādi 12, māttānaṃ khaṇi brāhmaṇa;
အဘိပ္ပသာဒေဟိ မနံ၊ အရဟန္တမ္ဟိ တာဒိနေ။
Abhippasādehi manaṃ, arahantamhi tādine;
ခိပ္ပံ ပဉ္ဇလိကော ဝန္ဒ၊ မာ တေ ဝိဇဋိ မတ္ထကံ။
Khippaṃ pañjaliko vanda, mā te vijaṭi matthakaṃ.
၁၁၈၃.
1183.
‘‘နေသော ပသ္သတိ သဒ္ဓမ္မံ၊ သံသာရေန ပုရက္ခတော။
‘‘Neso passati saddhammaṃ, saṃsārena purakkhato;
အဓောဂမံ ဇိမ္ဟပထံ၊ ကုမ္မဂ္ဂမနုဓာဝတိ။
Adhogamaṃ jimhapathaṃ, kummaggamanudhāvati.
၁၁၈၄.
1184.
‘‘ကိမီဝ မီဠ္ဟသလ္လိတ္တော၊ သင္ခာရေ အဓိမုစ္ဆိတော။
‘‘Kimīva mīḷhasallitto, saṅkhāre adhimucchito;
ပဂာဠ္ဟော လာဘသက္ကာရေ၊ တုစ္ဆော ဂစ္ဆတိ ပောဋ္ဌိလော။
Pagāḷho lābhasakkāre, tuccho gacchati poṭṭhilo.
၁၁၈၅.
1185.
‘‘ဣမဉ္စ ပသ္သ အာယန္တံ၊ သာရိပုတ္တံ သုဒသ္သနံ။
‘‘Imañca passa āyantaṃ, sāriputtaṃ sudassanaṃ;
ဝိမုတ္တံ ဥဘတောဘာဂေ၊ အဇ္ဈတ္တံ သုသမာဟိတံ။
Vimuttaṃ ubhatobhāge, ajjhattaṃ susamāhitaṃ.
၁၁၈၆.
1186.
‘‘ဝိသလ္လံ ခီဏသံယောဂံ၊ တေဝိဇ္ဇံ မစ္စုဟာယိနံ။
‘‘Visallaṃ khīṇasaṃyogaṃ, tevijjaṃ maccuhāyinaṃ;
ဒက္ခိဏေယ္ယံ မနုသ္သာနံ၊ ပုညက္ခေတ္တံ အနုတ္တရံ။
Dakkhiṇeyyaṃ manussānaṃ, puññakkhettaṃ anuttaraṃ.
၁၁၈၇.
1187.
‘‘ဧတေ သမ္ဗဟုလာ ဒေဝာ၊ ဣဒ္ဓိမန္တော ယသသ္သိနော။
‘‘Ete sambahulā devā, iddhimanto yasassino;
ဒသ ဒေဝသဟသ္သာနိ၊ သဗ္ဗေ ဗ္ရဟ္မပုရောဟိတာ။
Dasa devasahassāni, sabbe brahmapurohitā;
မောဂ္ဂလ္လာနံ နမသ္သန္တာ၊ တိဋ္ဌန္တိ ပဉ္ဇလီကတာ။
Moggallānaṃ namassantā, tiṭṭhanti pañjalīkatā.
၁၁၈၈.
1188.
‘‘‘နမော တေ ပုရိသာဇည၊ နမော တေ ပုရိသုတ္တမ။
‘‘‘Namo te purisājañña, namo te purisuttama;
ယသ္သ တေ အာသဝာ ခီဏာ၊ ဒက္ခိဏေယ္ယောသိ မာရိသ’။
Yassa te āsavā khīṇā, dakkhiṇeyyosi mārisa’.
၁၁၈၉.
1189.
‘‘ပူဇိတော နရဒေဝေန၊ ဥပ္ပန္နော မရဏာဘိဘူ။
‘‘Pūjito naradevena, uppanno maraṇābhibhū;
ပုဏ္ဍရီကံဝ တောယေန၊ သင္ခာရေနုပလိပ္ပတိ။
Puṇḍarīkaṃva toyena, saṅkhārenupalippati.
၁၁၉၀.
1190.
‘‘ယသ္သ မုဟုတ္တေန သဟသ္သဓာ လောကော၊ သံဝိဒိတော သဗ္ရဟ္မကပ္ပော ဝသိ။
‘‘Yassa muhuttena sahassadhā loko, saṃvidito sabrahmakappo vasi;
ဣဒ္ဓိဂုဏေ စုတုပပာတေ ကာလေ၊ ပသ္သတိ ဒေဝတာ သ ဘိက္ခု။
Iddhiguṇe cutupapāte kāle, passati devatā sa bhikkhu.
၁၁၉၁.
1191.
‘‘သာရိပုတ္တောဝ ပညာယ၊ သီလေန ဥပသမေန စ။
‘‘Sāriputtova paññāya, sīlena upasamena ca;
ယောပိ ပာရင္ဂတော ဘိက္ခု၊ ဧတာဝပရမော သိယာ။
Yopi pāraṅgato bhikkhu, etāvaparamo siyā.
၁၁၉၂.
1192.
‘‘ကောဋိသတသဟသ္သသ္သ၊ အတ္တဘာဝံ ခဏေန နိမ္မိနေ။
‘‘Koṭisatasahassassa, attabhāvaṃ khaṇena nimmine;
အဟံ ဝိကုဗ္ဗနာသု ကုသလော၊ ဝသီဘူတောမ္ဟိ ဣဒ္ဓိယာ။
Ahaṃ vikubbanāsu kusalo, vasībhūtomhi iddhiyā.
၁၁၉၃.
1193.
‘‘သမာဓိဝိဇ္ဇာဝသိပာရမီဂတော၊ မောဂ္ဂလ္လာနဂောတ္တော အသိတသ္သ သာသနေ။
‘‘Samādhivijjāvasipāramīgato, moggallānagotto asitassa sāsane;
ဓီရော သမုစ္ဆိန္ဒိ သမာဟိတိန္ဒ္ရိယော၊ နာဂော ယထာ ပူတိလတံဝ ဗန္ဓနံ။
Dhīro samucchindi samāhitindriyo, nāgo yathā pūtilataṃva bandhanaṃ.
၁၁၉၄.
1194.
‘‘ပရိစိဏ္ဏော မယာ သတ္ထာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ။
‘‘Pariciṇṇo mayā satthā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ;
ဩဟိတော ဂရုကော ဘာရော၊ ဘဝနေတ္တိ သမူဟတာ။
Ohito garuko bhāro, bhavanetti samūhatā.
၁၁၉၅.
1195.
‘‘ယသ္သ စတ္ထာယ ပဗ္ဗဇိတော၊ အဂာရသ္မာနဂာရိယံ။
‘‘Yassa catthāya pabbajito, agārasmānagāriyaṃ;
သော မေ အတ္ထော အနုပ္ပတ္တော၊ သဗ္ဗသံယောဇနက္ခယော။
So me attho anuppatto, sabbasaṃyojanakkhayo.
၁၁၉၆.
1196.
ဝိဓုရံ သာဝကမာသဇ္ဇ၊ ကကုသန္ဓဉ္စ ဗ္ရာဟ္မဏံ။
Vidhuraṃ sāvakamāsajja, kakusandhañca brāhmaṇaṃ.
၁၁၉၇.
1197.
‘‘သတံ အာသိ အယောသင္ကူ၊ သဗ္ဗေ ပစ္စတ္တဝေဒနာ။
‘‘Sataṃ āsi ayosaṅkū, sabbe paccattavedanā;
ဤဒိသော နိရယော အာသိ၊ ယတ္ထ ဒုသ္သီ အပစ္စထ။
Īdiso nirayo āsi, yattha dussī apaccatha;
ဝိဓုရံ သာဝကမာသဇ္ဇ၊ ကကုသန္ဓဉ္စ ဗ္ရာဟ္မဏံ။
Vidhuraṃ sāvakamāsajja, kakusandhañca brāhmaṇaṃ.
၁၁၉၈.
1198.
‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ၊ ဘိက္ခု ဗုဒ္ဓသ္သ သာဝကော။
‘‘Yo etamabhijānāti, bhikkhu buddhassa sāvako;
တာဒိသံ ဘိက္ခုမာသဇ္ဇ၊ ကဏ္ဟ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။
Tādisaṃ bhikkhumāsajja, kaṇha dukkhaṃ nigacchasi.
၁၁၉၉.
1199.
‘‘မဇ္ဈေသရသ္မိံ 15 တိဋ္ဌန္တိ၊ ဝိမာနာ ကပ္ပဌာယိနော။
‘‘Majjhesarasmiṃ 16 tiṭṭhanti, vimānā kappaṭhāyino;
ဝေဠုရိယဝဏ္ဏာ ရုစိရာ၊ အစ္စိမန္တော ပဘသ္သရာ။
Veḷuriyavaṇṇā rucirā, accimanto pabhassarā;
အစ္ဆရာ တတ္ထ နစ္စန္တိ၊ ပုထု နာနတ္တဝဏ္ဏိယော။
Accharā tattha naccanti, puthu nānattavaṇṇiyo.
၁၂၀၀.
1200.
‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ။ပေ.။ ကဏ္ဟ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။
‘‘Yo etamabhijānāti…pe… kaṇha dukkhaṃ nigacchasi.
၁၂၀၁.
1201.
‘‘ယော ဝေ ဗုဒ္ဓေန စောဒိတော၊ ဘိက္ခုသင္ဃသ္သ ပေက္ခတော။
‘‘Yo ve buddhena codito, bhikkhusaṅghassa pekkhato;
မိဂာရမာတုပာသာဒံ၊ ပာဒင္ဂုဋ္ဌေန ကမ္ပယိ။
Migāramātupāsādaṃ, pādaṅguṭṭhena kampayi.
၁၂၀၂.
1202.
‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ။ပေ.။ ကဏ္ဟ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။
‘‘Yo etamabhijānāti…pe… kaṇha dukkhaṃ nigacchasi.
၁၂၀၃.
1203.
‘‘ယော ဝေဇယန္တပာသာဒံ၊ ပာဒင္ဂုဋ္ဌေန ကမ္ပယိ။
‘‘Yo vejayantapāsādaṃ, pādaṅguṭṭhena kampayi;
ဣဒ္ဓိဗလေနုပတ္ထဒ္ဓော၊ သံဝေဇေသိ စ ဒေဝတာ။
Iddhibalenupatthaddho, saṃvejesi ca devatā.
၁၂၀၄.
1204.
‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ။ပေ.။ ကဏ္ဟ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။
‘‘Yo etamabhijānāti…pe… kaṇha dukkhaṃ nigacchasi.
၁၂၀၄.
1204.
‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ။ပေ.။ ကဏ္ဟ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။
‘‘Yo etamabhijānāti…pe… kaṇha dukkhaṃ nigacchasi.
၁၂၀၅.
1205.
‘‘ယော ဝေဇယန္တပာသာဒေ၊ သက္ကံ သော ပရိပုစ္ဆတိ။
‘‘Yo vejayantapāsāde, sakkaṃ so paripucchati;
အပိ အာဝုသော ဇာနာသိ၊ တဏ္ဟက္ခယဝိမုတ္တိယော။
Api āvuso jānāsi, taṇhakkhayavimuttiyo;
တသ္သ သက္ကော ဝိယာကာသိ၊ ပဉ္ဟံ ပုဋ္ဌော ယထာတထံ။
Tassa sakko viyākāsi, pañhaṃ puṭṭho yathātathaṃ.
၁၂၀၆.
1206.
‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ။ပေ.။ ကဏ္ဟ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။
‘‘Yo etamabhijānāti…pe… kaṇha dukkhaṃ nigacchasi.
၁၂၀၇.
1207.
‘‘ယော ဗ္ရဟ္မာနံ ပရိပုစ္ဆတိ၊ သုဓမ္မာယံ ဌိတော 17 သဘံ။
‘‘Yo brahmānaṃ paripucchati, sudhammāyaṃ ṭhito 18 sabhaṃ;
အဇ္ဇာပိ တ္ယာဝုသော သာ ဒိဋ္ဌိ၊ ယာ တေ ဒိဋ္ဌိ ပုရေ အဟု။
Ajjāpi tyāvuso sā diṭṭhi, yā te diṭṭhi pure ahu;
ပသ္သသိ ဝီတိဝတ္တန္တံ၊ ဗ္ရဟ္မလောကေ ပဘသ္သရံ။
Passasi vītivattantaṃ, brahmaloke pabhassaraṃ.
၁၂၀၈.
1208.
‘‘တသ္သ ဗ္ရဟ္မာ ဝိယာကာသိ၊ ပဉ္ဟံ ပုဋ္ဌော ယထာတထံ။
‘‘Tassa brahmā viyākāsi, pañhaṃ puṭṭho yathātathaṃ;
န မေ မာရိသ သာ ဒိဋ္ဌိ၊ ယာ မေ ဒိဋ္ဌိ ပုရေ အဟု။
Na me mārisa sā diṭṭhi, yā me diṭṭhi pure ahu.
၁၂၀၉.
1209.
‘‘ပသ္သာမိ ဝီတိဝတ္တန္တံ၊ ဗ္ရဟ္မလောကေ ပဘသ္သရံ။
‘‘Passāmi vītivattantaṃ, brahmaloke pabhassaraṃ;
သောဟံ အဇ္ဇ ကထံ ဝဇ္ဇံ၊ အဟံ နိစ္စောမ္ဟိ သသ္သတော။
Sohaṃ ajja kathaṃ vajjaṃ, ahaṃ niccomhi sassato.
၁၂၁၀.
1210.
‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ။ပေ.။ ကဏ္ဟ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။
‘‘Yo etamabhijānāti…pe… kaṇha dukkhaṃ nigacchasi.
၁၂၁၁.
1211.
ဝနံ ပုဗ္ဗဝိဒေဟာနံ၊ ယေ စ ဘူမိသယာ နရာ။
Vanaṃ pubbavidehānaṃ, ye ca bhūmisayā narā.
၁၂၁၂.
1212.
‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ၊ ဘိက္ခု ဗုဒ္ဓသ္သ သာဝကော။
‘‘Yo etamabhijānāti, bhikkhu buddhassa sāvako;
တာဒိသံ ဘိက္ခုမာသဇ္ဇ၊ ကဏ္ဟ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။
Tādisaṃ bhikkhumāsajja, kaṇha dukkhaṃ nigacchasi.
၁၂၁၃.
1213.
‘‘န ဝေ အဂ္ဂိ စေတယတိ၊ အဟံ ဗာလံ ဍဟာမီတိ။
‘‘Na ve aggi cetayati, ahaṃ bālaṃ ḍahāmīti;
ဗာလောဝ ဇလိတံ အဂ္ဂိံ၊ အာသဇ္ဇ နံ ပဍယ္ဟတိ။
Bālova jalitaṃ aggiṃ, āsajja naṃ paḍayhati.
၁၂၁၄.
1214.
‘‘ဧဝမေဝ တုဝံ မာရ၊ အာသဇ္ဇ နံ တထာဂတံ။
‘‘Evameva tuvaṃ māra, āsajja naṃ tathāgataṃ;
သယံ ဍဟိသ္သသိ အတ္တာနံ၊ ဗာလော အဂ္ဂိံဝ သမ္ဖုသံ။
Sayaṃ ḍahissasi attānaṃ, bālo aggiṃva samphusaṃ.
၁၂၁၅.
1215.
‘‘အပုညံ ပသဝီ မာရော၊ အာသဇ္ဇ နံ တထာဂတံ။
‘‘Apuññaṃ pasavī māro, āsajja naṃ tathāgataṃ;
ကိံ နု မညသိ ပာပိမ၊ န မေ ပာပံ ဝိပစ္စတိ။
Kiṃ nu maññasi pāpima, na me pāpaṃ vipaccati.
၁၂၁၆.
1216.
မာရ နိဗ္ဗိန္ဒ ဗုဒ္ဓမ္ဟာ၊ အာသံ မာကာသိ ဘိက္ခုသု။
Māra nibbinda buddhamhā, āsaṃ mākāsi bhikkhusu.
၁၂၁၇.
1217.
‘‘ဣတိ မာရံ အတဇ္ဇေသိ၊ ဘိက္ခု ဘေသကဠာဝနေ။
‘‘Iti māraṃ atajjesi, bhikkhu bhesakaḷāvane;
တတော သော ဒုမ္မနော ယက္ခော၊ တတ္ထေဝန္တရဓာယထာ’’တိ။
Tato so dummano yakkho, tatthevantaradhāyathā’’ti.
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော 23 ထေရော ဂာထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
Itthaṃ sudaṃ āyasmā mahāmoggallāno 24 thero gāthāyo abhāsitthāti.
သဋ္ဌိနိပာတော နိဋ္ဌိတော။
Saṭṭhinipāto niṭṭhito.
တတ္ရုဒ္ဒာနံ –
Tatruddānaṃ –
သဋ္ဌိကမ္ဟိ နိပာတမ္ဟိ၊ မောဂ္ဂလ္လာနော မဟိဒ္ဓိကော။
Saṭṭhikamhi nipātamhi, moggallāno mahiddhiko;
ဧကောဝ ထေရဂာထာယော၊ အဋ္ဌသဋ္ဌိ ဘဝန္တိ တာတိ။
Ekova theragāthāyo, aṭṭhasaṭṭhi bhavanti tāti.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ထေရဂာထာ-အဋ္ဌကထာ • Theragāthā-aṭṭhakathā / ၁. မဟာမောဂ္ဂလ္လာနတ္ထေရဂာထာဝဏ္ဏနာ • 1. Mahāmoggallānattheragāthāvaṇṇanā