| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya |
३. महानामसक्कसुत्तं
3. Mahānāmasakkasuttaṃ
७४. एवं मे सुतं – एकं समयं भगवा सक्केसु विहरति कपिलवत्थुस्मिं निग्रोधारामे। तेन खो पन समयेन भगवा गिलानावुट्ठितो 1 होति अचिरवुट्ठितो गेलञ्ञा। अथ खो महानामो सक्को येन भगवा तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदि। एकमन्तं निसिन्नो खो महानामो सक्को भगवन्तं एतदवोच – ‘‘दीघरत्ताहं, भन्ते, भगवता एवं धम्मं देसितं आजानामि – ‘समाहितस्स ञाणं, नो असमाहितस्सा’ति। समाधि नु खो, भन्ते, पुब्बे, पच्छा ञाणं; उदाहु ञाणं पुब्बे, पच्छा समाधी’’ति? अथ खो आयस्मतो आनन्दस्स एतदहोसि – ‘‘भगवा खो गिलानवुट्ठितो अचिरवुट्ठितो गेलञ्ञा । अयञ्च महानामो सक्को भगवन्तं अतिगम्भीरं पञ्हं पुच्छति। यंनूनाहं महानामं सक्कं एकमन्तं अपनेत्वा धम्मं देसेय्य’’न्ति।
74. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Tena kho pana samayena bhagavā gilānāvuṭṭhito 2 hoti aciravuṭṭhito gelaññā. Atha kho mahānāmo sakko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho mahānāmo sakko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘dīgharattāhaṃ, bhante, bhagavatā evaṃ dhammaṃ desitaṃ ājānāmi – ‘samāhitassa ñāṇaṃ, no asamāhitassā’ti. Samādhi nu kho, bhante, pubbe, pacchā ñāṇaṃ; udāhu ñāṇaṃ pubbe, pacchā samādhī’’ti? Atha kho āyasmato ānandassa etadahosi – ‘‘bhagavā kho gilānavuṭṭhito aciravuṭṭhito gelaññā . Ayañca mahānāmo sakko bhagavantaṃ atigambhīraṃ pañhaṃ pucchati. Yaṃnūnāhaṃ mahānāmaṃ sakkaṃ ekamantaṃ apanetvā dhammaṃ deseyya’’nti.
अथ खो आयस्मा आनन्दो महानामं सक्कं बाहायं गहेत्वा एकमन्तं अपनेत्वा महानामं सक्कं एतदवोच – ‘‘सेखम्पि खो, महानाम, सीलं वुत्तं भगवता, असेखम्पि सीलं वुत्तं भगवता; सेखोपि समाधि वुत्तो भगवता , असेखोपि समाधि वुत्तो भगवता; सेखापि पञ्ञा वुत्ता भगवता, असेखापि पञ्ञा वुत्ता भगवता। कतमञ्च, महानाम , सेखं सीलं? इध, महानाम, भिक्खु सीलवा होति पातिमोक्खसंवरसंवुतो विहरति…पे॰… समादाय सिक्खति सिक्खापदेसु। इदं वुच्चति, महानाम, सेखं सीलं’’।
Atha kho āyasmā ānando mahānāmaṃ sakkaṃ bāhāyaṃ gahetvā ekamantaṃ apanetvā mahānāmaṃ sakkaṃ etadavoca – ‘‘sekhampi kho, mahānāma, sīlaṃ vuttaṃ bhagavatā, asekhampi sīlaṃ vuttaṃ bhagavatā; sekhopi samādhi vutto bhagavatā , asekhopi samādhi vutto bhagavatā; sekhāpi paññā vuttā bhagavatā, asekhāpi paññā vuttā bhagavatā. Katamañca, mahānāma , sekhaṃ sīlaṃ? Idha, mahānāma, bhikkhu sīlavā hoti pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati…pe… samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Idaṃ vuccati, mahānāma, sekhaṃ sīlaṃ’’.
‘‘कतमो च, महानाम, सेखो समाधि? इध, महानाम, भिक्खु विविच्चेव कामेहि…पे॰… चतुत्थं झानं उपसम्पज्ज विहरति। अयं वुच्चति, महानाम, सेखो समाधि।
‘‘Katamo ca, mahānāma, sekho samādhi? Idha, mahānāma, bhikkhu vivicceva kāmehi…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ vuccati, mahānāma, sekho samādhi.
‘‘कतमा च, महानाम, सेखा पञ्ञा? इध, महानाम, भिक्खु इदं दुक्खन्ति यथाभूतं पजानाति…पे॰… अयं दुक्खनिरोधगामिनी पटिपदाति यथाभूतं पजानाति। अयं वुच्चति, महानाम, सेखा पञ्ञा।
‘‘Katamā ca, mahānāma, sekhā paññā? Idha, mahānāma, bhikkhu idaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ vuccati, mahānāma, sekhā paññā.
‘‘स खो सो, महानाम, अरियसावको एवं सीलसम्पन्नो एवं समाधिसम्पन्नो एवं पञ्ञासम्पन्नो आसवानं खया अनासवं चेतोविमुत्तिं पञ्ञाविमुत्तिं दिट्ठेव धम्मे सयं अभिञ्ञा सच्छिकत्वा उपसम्पज्ज विहरति। एवं खो, महानाम, सेखम्पि सीलं वुत्तं भगवता, असेखम्पि सीलं वुत्तं भगवता; सेखोपि समाधि वुत्तो भगवता, असेखोपि समाधि वुत्तो भगवता; सेखापि पञ्ञा वुत्ता भगवता, असेखापि पञ्ञा वुत्ता भगवता’’ति। ततियं।
‘‘Sa kho so, mahānāma, ariyasāvako evaṃ sīlasampanno evaṃ samādhisampanno evaṃ paññāsampanno āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Evaṃ kho, mahānāma, sekhampi sīlaṃ vuttaṃ bhagavatā, asekhampi sīlaṃ vuttaṃ bhagavatā; sekhopi samādhi vutto bhagavatā, asekhopi samādhi vutto bhagavatā; sekhāpi paññā vuttā bhagavatā, asekhāpi paññā vuttā bhagavatā’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ३. महानामसक्कसुत्तवण्णना • 3. Mahānāmasakkasuttavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ३. महानामसक्कसुत्तवण्णना • 3. Mahānāmasakkasuttavaṇṇanā
