Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੩. ਮਹਾਨਾਮਸਕ੍ਕਸੁਤ੍ਤਂ
3. Mahānāmasakkasuttaṃ
੭੪. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਕ੍ਕੇਸੁ વਿਹਰਤਿ ਕਪਿਲવਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਨਿਗ੍ਰੋਧਾਰਾਮੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਭਗવਾ ਗਿਲਾਨਾવੁਟ੍ਠਿਤੋ 1 ਹੋਤਿ ਅਚਿਰવੁਟ੍ਠਿਤੋ ਗੇਲਞ੍ਞਾ। ਅਥ ਖੋ ਮਹਾਨਾਮੋ ਸਕ੍ਕੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਮਹਾਨਾਮੋ ਸਕ੍ਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਦੀਘਰਤ੍ਤਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਾ ਏવਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸਿਤਂ ਆਜਾਨਾਮਿ – ‘ਸਮਾਹਿਤਸ੍ਸ ਞਾਣਂ, ਨੋ ਅਸਮਾਹਿਤਸ੍ਸਾ’ਤਿ। ਸਮਾਧਿ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪੁਬ੍ਬੇ, ਪਚ੍ਛਾ ਞਾਣਂ; ਉਦਾਹੁ ਞਾਣਂ ਪੁਬ੍ਬੇ, ਪਚ੍ਛਾ ਸਮਾਧੀ’’ਤਿ? ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਆਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਭਗવਾ ਖੋ ਗਿਲਾਨવੁਟ੍ਠਿਤੋ ਅਚਿਰવੁਟ੍ਠਿਤੋ ਗੇਲਞ੍ਞਾ । ਅਯਞ੍ਚ ਮਹਾਨਾਮੋ ਸਕ੍ਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਤਿਗਮ੍ਭੀਰਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਮਹਾਨਾਮਂ ਸਕ੍ਕਂ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਪਨੇਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ।
74. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Tena kho pana samayena bhagavā gilānāvuṭṭhito 2 hoti aciravuṭṭhito gelaññā. Atha kho mahānāmo sakko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho mahānāmo sakko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘dīgharattāhaṃ, bhante, bhagavatā evaṃ dhammaṃ desitaṃ ājānāmi – ‘samāhitassa ñāṇaṃ, no asamāhitassā’ti. Samādhi nu kho, bhante, pubbe, pacchā ñāṇaṃ; udāhu ñāṇaṃ pubbe, pacchā samādhī’’ti? Atha kho āyasmato ānandassa etadahosi – ‘‘bhagavā kho gilānavuṭṭhito aciravuṭṭhito gelaññā . Ayañca mahānāmo sakko bhagavantaṃ atigambhīraṃ pañhaṃ pucchati. Yaṃnūnāhaṃ mahānāmaṃ sakkaṃ ekamantaṃ apanetvā dhammaṃ deseyya’’nti.
ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਮਹਾਨਾਮਂ ਸਕ੍ਕਂ ਬਾਹਾਯਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਪਨੇਤ੍વਾ ਮਹਾਨਾਮਂ ਸਕ੍ਕਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸੇਖਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਮਹਾਨਾਮ, ਸੀਲਂ વੁਤ੍ਤਂ ਭਗવਤਾ, ਅਸੇਖਮ੍ਪਿ ਸੀਲਂ વੁਤ੍ਤਂ ਭਗવਤਾ; ਸੇਖੋਪਿ ਸਮਾਧਿ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ , ਅਸੇਖੋਪਿ ਸਮਾਧਿ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ; ਸੇਖਾਪਿ ਪਞ੍ਞਾ વੁਤ੍ਤਾ ਭਗવਤਾ, ਅਸੇਖਾਪਿ ਪਞ੍ਞਾ વੁਤ੍ਤਾ ਭਗવਤਾ। ਕਤਮਞ੍ਚ, ਮਹਾਨਾਮ , ਸੇਖਂ ਸੀਲਂ? ਇਧ, ਮਹਾਨਾਮ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲવਾ ਹੋਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂવਰਸਂવੁਤੋ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮਾਦਾਯ ਸਿਕ੍ਖਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਮਹਾਨਾਮ, ਸੇਖਂ ਸੀਲਂ’’।
Atha kho āyasmā ānando mahānāmaṃ sakkaṃ bāhāyaṃ gahetvā ekamantaṃ apanetvā mahānāmaṃ sakkaṃ etadavoca – ‘‘sekhampi kho, mahānāma, sīlaṃ vuttaṃ bhagavatā, asekhampi sīlaṃ vuttaṃ bhagavatā; sekhopi samādhi vutto bhagavatā , asekhopi samādhi vutto bhagavatā; sekhāpi paññā vuttā bhagavatā, asekhāpi paññā vuttā bhagavatā. Katamañca, mahānāma , sekhaṃ sīlaṃ? Idha, mahānāma, bhikkhu sīlavā hoti pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati…pe… samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Idaṃ vuccati, mahānāma, sekhaṃ sīlaṃ’’.
‘‘ਕਤਮੋ ਚ, ਮਹਾਨਾਮ, ਸੇਖੋ ਸਮਾਧਿ? ਇਧ, ਮਹਾਨਾਮ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ…ਪੇ॰… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਮਹਾਨਾਮ, ਸੇਖੋ ਸਮਾਧਿ।
‘‘Katamo ca, mahānāma, sekho samādhi? Idha, mahānāma, bhikkhu vivicceva kāmehi…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ vuccati, mahānāma, sekho samādhi.
‘‘ਕਤਮਾ ਚ, ਮਹਾਨਾਮ, ਸੇਖਾ ਪਞ੍ਞਾ? ਇਧ, ਮਹਾਨਾਮ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ…ਪੇ॰… ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਮਹਾਨਾਮ, ਸੇਖਾ ਪਞ੍ਞਾ।
‘‘Katamā ca, mahānāma, sekhā paññā? Idha, mahānāma, bhikkhu idaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ vuccati, mahānāma, sekhā paññā.
‘‘ਸ ਖੋ ਸੋ, ਮਹਾਨਾਮ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਏવਂ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਏવਂ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਏવਂ ਖੋ, ਮਹਾਨਾਮ, ਸੇਖਮ੍ਪਿ ਸੀਲਂ વੁਤ੍ਤਂ ਭਗવਤਾ, ਅਸੇਖਮ੍ਪਿ ਸੀਲਂ વੁਤ੍ਤਂ ਭਗવਤਾ; ਸੇਖੋਪਿ ਸਮਾਧਿ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਅਸੇਖੋਪਿ ਸਮਾਧਿ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ; ਸੇਖਾਪਿ ਪਞ੍ਞਾ વੁਤ੍ਤਾ ਭਗવਤਾ, ਅਸੇਖਾਪਿ ਪਞ੍ਞਾ વੁਤ੍ਤਾ ਭਗવਤਾ’’ਤਿ। ਤਤਿਯਂ।
‘‘Sa kho so, mahānāma, ariyasāvako evaṃ sīlasampanno evaṃ samādhisampanno evaṃ paññāsampanno āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Evaṃ kho, mahānāma, sekhampi sīlaṃ vuttaṃ bhagavatā, asekhampi sīlaṃ vuttaṃ bhagavatā; sekhopi samādhi vutto bhagavatā, asekhopi samādhi vutto bhagavatā; sekhāpi paññā vuttā bhagavatā, asekhāpi paññā vuttā bhagavatā’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੩. ਮਹਾਨਾਮਸਕ੍ਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Mahānāmasakkasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੩. ਮਹਾਨਾਮਸਕ੍ਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Mahānāmasakkasuttavaṇṇanā