| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / कङ्खावितरणी-अभिनव-टीका • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
७. महानामसिक्खापदवण्णना
7. Mahānāmasikkhāpadavaṇṇanā
सब्बञ्चेतं वत्थुवसेन वुत्तन्ति ‘‘अगिलानेन भिक्खुना चतुमासपच्चयपवारणा सादितब्बा अञ्ञत्र पुनपवारणाय अञ्ञत्र निच्चपवारणाया’’ति (पाचि॰ ३०६) एतं सब्बं सिक्खापदनिदानसङ्खातस्स वत्थुनो वसेन वुत्तं। तत्थ हि महानामेन सक्केन ‘‘इच्छामहं, भन्ते, सङ्घं चतुमासं भेसज्जेन पवारेतु’’न्तिआदिना (पाचि॰ ३०३) उस्सन्नुस्सन्नेन च भेसज्जेन चतुमासं पुन निच्चं पवारणा कता, तस्मा भगवता तस्स वसेन एवं वुत्तन्ति वुत्तं होति। अञ्ञत्र पुनपवारणायाति यदि पुनपवारणा अत्थि, तं ठपेत्वा। अञ्ञत्र निच्चपवारणायाति एत्थापि एसेव नयो। यदि पन तापि अत्थि, सादितब्बावाति अधिप्पायो। तेनाह ‘‘अयं पनेत्थ अत्थो’’तिआदि। तत्थाति तिस्सं पवारणायं। भेसज्जेहि वा परिच्छेदो कतो होतीति ‘‘सप्पि तेल’’न्ति एवमादिना नामवसेन वा ‘‘पत्थेन नाळिया आळ्हकेना’’तिआदिना परिमाणवसेन वा ‘‘एत्तकानि वा भेसज्जानि विञ्ञापेतब्बानी’’ति भेसज्जेहि परिच्छेदो कतो होति। नभेसज्जकरणीयेति मिस्सकभत्तेनापि चे यापेतुं सक्कोति, नभेसज्जकरणीयं नाम होति। अञ्ञं भेसज्जन्ति सप्पिना पवारितो तेलं, आळ्हकेन पवारितो दोणं।
Sabbañcetaṃvatthuvasena vuttanti ‘‘agilānena bhikkhunā catumāsapaccayapavāraṇā sāditabbā aññatra punapavāraṇāya aññatra niccapavāraṇāyā’’ti (pāci. 306) etaṃ sabbaṃ sikkhāpadanidānasaṅkhātassa vatthuno vasena vuttaṃ. Tattha hi mahānāmena sakkena ‘‘icchāmahaṃ, bhante, saṅghaṃ catumāsaṃ bhesajjena pavāretu’’ntiādinā (pāci. 303) ussannussannena ca bhesajjena catumāsaṃ puna niccaṃ pavāraṇā katā, tasmā bhagavatā tassa vasena evaṃ vuttanti vuttaṃ hoti. Aññatra punapavāraṇāyāti yadi punapavāraṇā atthi, taṃ ṭhapetvā. Aññatra niccapavāraṇāyāti etthāpi eseva nayo. Yadi pana tāpi atthi, sāditabbāvāti adhippāyo. Tenāha ‘‘ayaṃ panettha attho’’tiādi. Tatthāti tissaṃ pavāraṇāyaṃ. Bhesajjehi vā paricchedo kato hotīti ‘‘sappi tela’’nti evamādinā nāmavasena vā ‘‘patthena nāḷiyā āḷhakenā’’tiādinā parimāṇavasena vā ‘‘ettakāni vā bhesajjāni viññāpetabbānī’’ti bhesajjehi paricchedo kato hoti. Nabhesajjakaraṇīyeti missakabhattenāpi ce yāpetuṃ sakkoti, nabhesajjakaraṇīyaṃ nāma hoti. Aññaṃ bhesajjanti sappinā pavārito telaṃ, āḷhakena pavārito doṇaṃ.
यथाभूतं आचिक्खित्वाति ‘‘इमेहि तया भेसज्जेहि पवारितम्हा, अम्हाकञ्च इमिना च इमिना च भेसज्जेन अत्थो, यासु तया रत्तीसु पवारितम्हा, ता रत्तियो वीतिवत्ता, अम्हाकञ्च भेसज्जेन अत्थो’’ति यथाभूतं आरोचेत्वा। एवञ्च विञ्ञापेतुं गिलानोव लभति, न इतरो।
Yathābhūtaṃ ācikkhitvāti ‘‘imehi tayā bhesajjehi pavāritamhā, amhākañca iminā ca iminā ca bhesajjena attho, yāsu tayā rattīsu pavāritamhā, tā rattiyo vītivattā, amhākañca bhesajjena attho’’ti yathābhūtaṃ ārocetvā. Evañca viññāpetuṃ gilānova labhati, na itaro.
महानामसिक्खापदवण्णना निट्ठिता।
Mahānāmasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
