Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཀངྑཱཝིཏརཎཱི-ཨབྷིནཝ-ཊཱིཀཱ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
༧. མཧཱནཱམསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ
7. Mahānāmasikkhāpadavaṇṇanā
སབྦཉྩེཏཾ ཝཏྠུཝསེན ཝུཏྟནྟི ‘‘ཨགིལཱནེན བྷིཀྑུནཱ ཙཏུམཱསཔཙྩཡཔཝཱརཎཱ སཱདིཏབྦཱ ཨཉྙཏྲ པུནཔཝཱརཎཱཡ ཨཉྙཏྲ ནིཙྩཔཝཱརཎཱཡཱ’’ཏི (པཱཙི॰ ༣༠༦) ཨེཏཾ སབྦཾ སིཀྑཱཔདནིདཱནསངྑཱཏསྶ ཝཏྠུནོ ཝསེན ཝུཏྟཾ། ཏཏྠ ཧི མཧཱནཱམེན སཀྐེན ‘‘ཨིཙྪཱམཧཾ, བྷནྟེ, སངྒྷཾ ཙཏུམཱསཾ བྷེསཛྫེན པཝཱརེཏུ’’ནྟིཨཱདིནཱ (པཱཙི॰ ༣༠༣) ཨུསྶནྣུསྶནྣེན ཙ བྷེསཛྫེན ཙཏུམཱསཾ པུན ནིཙྩཾ པཝཱརཎཱ ཀཏཱ, ཏསྨཱ བྷགཝཏཱ ཏསྶ ཝསེན ཨེཝཾ ཝུཏྟནྟི ཝུཏྟཾ ཧོཏི། ཨཉྙཏྲ པུནཔཝཱརཎཱཡཱཏི ཡདི པུནཔཝཱརཎཱ ཨཏྠི, ཏཾ ཋཔེཏྭཱ། ཨཉྙཏྲ ནིཙྩཔཝཱརཎཱཡཱཏི ཨེཏྠཱཔི ཨེསེཝ ནཡོ། ཡདི པན ཏཱཔི ཨཏྠི, སཱདིཏབྦཱཝཱཏི ཨདྷིཔྤཱཡོ། ཏེནཱཧ ‘‘ཨཡཾ པནེཏྠ ཨཏྠོ’’ཏིཨཱདི། ཏཏྠཱཏི ཏིསྶཾ པཝཱརཎཱཡཾ། བྷེསཛྫེཧི ཝཱ པརིཙྪེདོ ཀཏོ ཧོཏཱིཏི ‘‘སཔྤི ཏེལ’’ནྟི ཨེཝམཱདིནཱ ནཱམཝསེན ཝཱ ‘‘པཏྠེན ནཱལི༹ཡཱ ཨཱལ༹ྷཀེནཱ’’ཏིཨཱདིནཱ པརིམཱཎཝསེན ཝཱ ‘‘ཨེཏྟཀཱནི ཝཱ བྷེསཛྫཱནི ཝིཉྙཱཔེཏབྦཱནཱི’’ཏི བྷེསཛྫེཧི པརིཙྪེདོ ཀཏོ ཧོཏི། ནབྷེསཛྫཀརཎཱིཡེཏི མིསྶཀབྷཏྟེནཱཔི ཙེ ཡཱཔེཏུཾ སཀྐོཏི, ནབྷེསཛྫཀརཎཱིཡཾ ནཱམ ཧོཏི། ཨཉྙཾ བྷེསཛྫནྟི སཔྤིནཱ པཝཱརིཏོ ཏེལཾ, ཨཱལ༹ྷཀེན པཝཱརིཏོ དོཎཾ།
Sabbañcetaṃvatthuvasena vuttanti ‘‘agilānena bhikkhunā catumāsapaccayapavāraṇā sāditabbā aññatra punapavāraṇāya aññatra niccapavāraṇāyā’’ti (pāci. 306) etaṃ sabbaṃ sikkhāpadanidānasaṅkhātassa vatthuno vasena vuttaṃ. Tattha hi mahānāmena sakkena ‘‘icchāmahaṃ, bhante, saṅghaṃ catumāsaṃ bhesajjena pavāretu’’ntiādinā (pāci. 303) ussannussannena ca bhesajjena catumāsaṃ puna niccaṃ pavāraṇā katā, tasmā bhagavatā tassa vasena evaṃ vuttanti vuttaṃ hoti. Aññatra punapavāraṇāyāti yadi punapavāraṇā atthi, taṃ ṭhapetvā. Aññatra niccapavāraṇāyāti etthāpi eseva nayo. Yadi pana tāpi atthi, sāditabbāvāti adhippāyo. Tenāha ‘‘ayaṃ panettha attho’’tiādi. Tatthāti tissaṃ pavāraṇāyaṃ. Bhesajjehi vā paricchedo kato hotīti ‘‘sappi tela’’nti evamādinā nāmavasena vā ‘‘patthena nāḷiyā āḷhakenā’’tiādinā parimāṇavasena vā ‘‘ettakāni vā bhesajjāni viññāpetabbānī’’ti bhesajjehi paricchedo kato hoti. Nabhesajjakaraṇīyeti missakabhattenāpi ce yāpetuṃ sakkoti, nabhesajjakaraṇīyaṃ nāma hoti. Aññaṃ bhesajjanti sappinā pavārito telaṃ, āḷhakena pavārito doṇaṃ.
ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨཱཙིཀྑིཏྭཱཏི ‘‘ཨིམེཧི ཏཡཱ བྷེསཛྫེཧི པཝཱརིཏམྷཱ, ཨམྷཱཀཉྩ ཨིམིནཱ ཙ ཨིམིནཱ ཙ བྷེསཛྫེན ཨཏྠོ, ཡཱསུ ཏཡཱ རཏྟཱིསུ པཝཱརིཏམྷཱ, ཏཱ རཏྟིཡོ ཝཱིཏིཝཏྟཱ, ཨམྷཱཀཉྩ བྷེསཛྫེན ཨཏྠོ’’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨཱརོཙེཏྭཱ། ཨེཝཉྩ ཝིཉྙཱཔེཏུཾ གིལཱནོཝ ལབྷཏི, ན ཨིཏརོ།
Yathābhūtaṃ ācikkhitvāti ‘‘imehi tayā bhesajjehi pavāritamhā, amhākañca iminā ca iminā ca bhesajjena attho, yāsu tayā rattīsu pavāritamhā, tā rattiyo vītivattā, amhākañca bhesajjena attho’’ti yathābhūtaṃ ārocetvā. Evañca viññāpetuṃ gilānova labhati, na itaro.
མཧཱནཱམསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Mahānāmasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.