Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தீ³க⁴ நிகாய (அட்ட²கதா²) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) |
நமோ தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அரஹதோ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
தீ³க⁴னிகாயே
Dīghanikāye
மஹாவக்³க³ட்ட²கதா²
Mahāvaggaṭṭhakathā
1. மஹாபதா³னஸுத்தவண்ணனா
1. Mahāpadānasuttavaṇṇanā
புப்³பே³னிவாஸபடிஸங்யுத்தகதா²
Pubbenivāsapaṭisaṃyuttakathā
1. ஏவங் மே ஸுதங்…பே॰… கரேரிகுடிகாயந்தி மஹாபதா³னஸுத்தங். தத்ராயங் அபுப்³ப³பத³வண்ணனா – கரேரிகுடிகாயந்தி கரேரீதி வருணருக்க²ஸ்ஸ நாமங், கரேரிமண்ட³போ தஸ்ஸா குடிகாய த்³வாரே டி²தோ, தஸ்மா ‘‘கரேரிகுடிகா’’தி வுச்சதி, யதா² கோஸம்ப³ருக்க²ஸ்ஸ த்³வாரே டி²தத்தா ‘‘கோஸம்ப³குடிகா’’தி. அந்தோஜேதவனே கிர கரேரிகுடி கோஸம்ப³குடி க³ந்த⁴குடி ஸலளாகா³ரந்தி சத்தாரி மஹாகே³ஹானி, ஏகேகங் ஸதஸஹஸ்ஸபரிச்சாகே³ன நிப்ப²ன்னங். தேஸு ஸலளாகா³ரங் ரஞ்ஞா பஸேனதி³னா காரிதங், ஸேஸானி அனாத²பிண்டி³கேன காரிதானி. இதி ப⁴க³வா அனாத²பிண்டி³கேன க³ஹபதினா த²ம்பா⁴னங் உபரி காரிதாய தே³வவிமானகப்பாய கரேரிகுடிகாயங் விஹரதி . பச்சா²ப⁴த்தந்தி ஏகாஸனிகக²லுபச்சா²ப⁴த்திகானங் பாதோவ பு⁴த்தானங் அந்தோமஜ்ஜ²ன்ஹிகேபி பச்சா²ப⁴த்தமேவ. இத⁴ பன பகதிப⁴த்தஸ்ஸ பச்ச²தோ ‘‘பச்சா²ப⁴த்த’’ந்தி அதி⁴ப்பேதங். பிண்ட³பாதபடிக்கந்தானந்தி பிண்ட³பாததோ படிக்கந்தானங், ப⁴த்தகிச்சங் நிட்ட²பெத்வா உட்டி²தானந்தி அத்தோ².
1.Evaṃme sutaṃ…pe… karerikuṭikāyanti mahāpadānasuttaṃ. Tatrāyaṃ apubbapadavaṇṇanā – karerikuṭikāyanti karerīti varuṇarukkhassa nāmaṃ, karerimaṇḍapo tassā kuṭikāya dvāre ṭhito, tasmā ‘‘karerikuṭikā’’ti vuccati, yathā kosambarukkhassa dvāre ṭhitattā ‘‘kosambakuṭikā’’ti. Antojetavane kira karerikuṭi kosambakuṭi gandhakuṭi salaḷāgāranti cattāri mahāgehāni, ekekaṃ satasahassapariccāgena nipphannaṃ. Tesu salaḷāgāraṃ raññā pasenadinā kāritaṃ, sesāni anāthapiṇḍikena kāritāni. Iti bhagavā anāthapiṇḍikena gahapatinā thambhānaṃ upari kāritāya devavimānakappāya karerikuṭikāyaṃ viharati . Pacchābhattanti ekāsanikakhalupacchābhattikānaṃ pātova bhuttānaṃ antomajjhanhikepi pacchābhattameva. Idha pana pakatibhattassa pacchato ‘‘pacchābhatta’’nti adhippetaṃ. Piṇḍapātapaṭikkantānanti piṇḍapātato paṭikkantānaṃ, bhattakiccaṃ niṭṭhapetvā uṭṭhitānanti attho.
கரேரிமண்ட³லமாளேதி தஸ்ஸேவ கரேரிமண்ட³பஸ்ஸ அவிதூ³ரே கதாய நிஸீத³னஸாலாய. ஸோ கிர கரேரிமண்ட³போ க³ந்த⁴குடிகாய ச ஸாலாய ச அந்தரே ஹோதி, தஸ்மா க³ந்த⁴குடீபி கரேரிகுடிகாபி ஸாலாபி – ‘‘கரேரிமண்ட³லமாளோ’’தி வுச்சதி. புப்³பே³னிவாஸபடிஸங்யுத்தாதி ‘‘ஏகம்பி ஜாதிங், த்³வேபி ஜாதியோ’’தி ஏவங் விப⁴த்தேன புப்³பே³னிவுத்த²க்க²ந்த⁴ஸந்தானஸங்கா²தேன புப்³பே³னிவாஸேன ஸத்³தி⁴ங் யோஜெத்வா பவத்திதா. த⁴ம்மீதி த⁴ம்மஸங்யுத்தா.
Karerimaṇḍalamāḷeti tasseva karerimaṇḍapassa avidūre katāya nisīdanasālāya. So kira karerimaṇḍapo gandhakuṭikāya ca sālāya ca antare hoti, tasmā gandhakuṭīpi karerikuṭikāpi sālāpi – ‘‘karerimaṇḍalamāḷo’’ti vuccati. Pubbenivāsapaṭisaṃyuttāti ‘‘ekampi jātiṃ, dvepi jātiyo’’ti evaṃ vibhattena pubbenivutthakkhandhasantānasaṅkhātena pubbenivāsena saddhiṃ yojetvā pavattitā. Dhammīti dhammasaṃyuttā.
உத³பாதீ³தி அஹோ அச்ச²ரியங் த³ஸப³லஸ்ஸ புப்³பே³னிவாஸஞாணங் , புப்³பே³னிவாஸங் நாம கே அனுஸ்ஸரந்தி, கே நானுஸ்ஸரந்தீதி. தித்தி²யா அனுஸ்ஸரந்தி, ஸாவகா ச பச்சேகபு³த்³தா⁴ ச பு³த்³தா⁴ ச அனுஸ்ஸரந்தி. கதரதித்தி²யா அனுஸ்ஸரந்தி? யே அக்³க³ப்பத்தகம்மவாதி³னோ, தேபி சத்தாலீஸங்யேவ கப்பே அனுஸ்ஸரந்தி, ந ததோ பரங். ஸாவகா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் அனுஸ்ஸரந்தி. த்³வே அக்³க³ஸாவகா அஸங்க்²யெய்யஞ்சேவ கப்பஸதஸஹஸ்ஸஞ்ச. பச்சேகபு³த்³தா⁴ த்³வே அஸங்க்²யெய்யானி கப்பஸதஸஹஸ்ஸஞ்ச. பு³த்³தா⁴னங் பன எத்தகந்தி பரிச்சே²தோ³ நத்தி², யாவதகங் ஆகங்க²ந்தி, தாவதகங் அனுஸ்ஸரந்தி.
Udapādīti aho acchariyaṃ dasabalassa pubbenivāsañāṇaṃ , pubbenivāsaṃ nāma ke anussaranti, ke nānussarantīti. Titthiyā anussaranti, sāvakā ca paccekabuddhā ca buddhā ca anussaranti. Kataratitthiyā anussaranti? Ye aggappattakammavādino, tepi cattālīsaṃyeva kappe anussaranti, na tato paraṃ. Sāvakā kappasatasahassaṃ anussaranti. Dve aggasāvakā asaṅkhyeyyañceva kappasatasahassañca. Paccekabuddhā dve asaṅkhyeyyāni kappasatasahassañca. Buddhānaṃ pana ettakanti paricchedo natthi, yāvatakaṃ ākaṅkhanti, tāvatakaṃ anussaranti.
தித்தி²யா க²ந்த⁴படிபாடியா அனுஸ்ஸரந்தி, படிபாடிங் முஞ்சித்வா ந ஸக்கொந்தி. படிபாடியா அனுஸ்ஸரந்தாபி அஸஞ்ஞப⁴வங் பத்வா க²ந்த⁴ப்பவத்திங் ந பஸ்ஸந்தி, ஜாலே பதிதா குண்டா² விய, கூபே பதிதா பங்கு³ளா விய ச ஹொந்தி. தே தத்த² ட²த்வா ‘‘எத்தகமேவ, இதோ பரங் நத்தீ²’’தி தி³ட்டி²ங் க³ண்ஹந்தி. இதி தித்தி²யானங் புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸரணங் அந்தா⁴னங் யட்டி²கோடிக³மனங் விய ஹோதி. யதா² ஹி அந்தா⁴ யட்டி²கோடிக்³கா³ஹகே ஸதியேவ க³ச்ச²ந்தி, அஸதி தத்தே²வ நிஸீத³ந்தி, ஏவமேவ தித்தி²யா க²ந்த⁴படிபாடியாவ அனுஸ்ஸரிதுங் ஸக்கொந்தி, படிபாடிங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா ந ஸக்கொந்தி.
Titthiyā khandhapaṭipāṭiyā anussaranti, paṭipāṭiṃ muñcitvā na sakkonti. Paṭipāṭiyā anussarantāpi asaññabhavaṃ patvā khandhappavattiṃ na passanti, jāle patitā kuṇṭhā viya, kūpe patitā paṅguḷā viya ca honti. Te tattha ṭhatvā ‘‘ettakameva, ito paraṃ natthī’’ti diṭṭhiṃ gaṇhanti. Iti titthiyānaṃ pubbenivāsānussaraṇaṃ andhānaṃ yaṭṭhikoṭigamanaṃ viya hoti. Yathā hi andhā yaṭṭhikoṭiggāhake satiyeva gacchanti, asati tattheva nisīdanti, evameva titthiyā khandhapaṭipāṭiyāva anussarituṃ sakkonti, paṭipāṭiṃ vissajjetvā na sakkonti.
ஸாவகாபி க²ந்த⁴படிபாடியாவ அனுஸ்ஸரந்தி, அஸஞ்ஞப⁴வங் பத்வா க²ந்த⁴ப்பவத்திங் ந பஸ்ஸந்தி. ஏவங் ஸந்தேபி தே வட்டே ஸங்ஸரணகஸத்தானங் க²ந்தா⁴னங் அபா⁴வகாலோ நாம நத்தி². அஸஞ்ஞப⁴வே பன பஞ்சகப்பஸதானி பவத்தந்தீதி தத்தகங் காலங் அதிக்கமித்வா பு³த்³தே⁴ஹி தி³ன்னநயே ட²த்வா பரதோ அனுஸ்ஸரந்தி; ஸெய்யதா²பி ஆயஸ்மா ஸோபி⁴தோ. த்³வே அக்³க³ஸாவகா பன பச்சேகபு³த்³தா⁴ ச சுதிபடிஸந்தி⁴ங் ஓலோகெத்வா அனுஸ்ஸரந்தி. பு³த்³தா⁴னங் சுதிபடிஸந்தி⁴கிச்சங் நத்தி², யங் யங் டா²னங் பஸ்ஸிதுகாமா ஹொந்தி, தங் ததே³வ பஸ்ஸந்தி.
Sāvakāpi khandhapaṭipāṭiyāva anussaranti, asaññabhavaṃ patvā khandhappavattiṃ na passanti. Evaṃ santepi te vaṭṭe saṃsaraṇakasattānaṃ khandhānaṃ abhāvakālo nāma natthi. Asaññabhave pana pañcakappasatāni pavattantīti tattakaṃ kālaṃ atikkamitvā buddhehi dinnanaye ṭhatvā parato anussaranti; seyyathāpi āyasmā sobhito. Dve aggasāvakā pana paccekabuddhā ca cutipaṭisandhiṃ oloketvā anussaranti. Buddhānaṃ cutipaṭisandhikiccaṃ natthi, yaṃ yaṃ ṭhānaṃ passitukāmā honti, taṃ tadeva passanti.
தித்தி²யா ச புப்³பே³னிவாஸங் அனுஸ்ஸரமானா அத்தனா தி³ட்ட²கதஸுதமேவ அனுஸ்ஸரந்தி. ததா² ஸாவகா ச பச்சேகபு³த்³தா⁴ ச. பு³த்³தா⁴ பன அத்தனா வா பரேஹி வா தி³ட்ட²கதஸுதங் ஸப்³ப³மேவ அனுஸ்ஸரந்தி.
Titthiyā ca pubbenivāsaṃ anussaramānā attanā diṭṭhakatasutameva anussaranti. Tathā sāvakā ca paccekabuddhā ca. Buddhā pana attanā vā parehi vā diṭṭhakatasutaṃ sabbameva anussaranti.
தித்தி²யானங் புப்³பே³னிவாஸஞாணங் க²ஜ்ஜோபனகஓபா⁴ஸஸதி³ஸங், ஸாவகானங் பதீ³போபா⁴ஸஸதி³ஸங், அக்³க³ஸாவகானங் ஓஸதி⁴தாரகோபா⁴ஸஸதி³ஸங், பச்சேகபு³த்³தா⁴னங் சந்தோ³பா⁴ஸஸதி³ஸங், பு³த்³தா⁴னங் ஸரத³ஸூரியமண்ட³லோபா⁴ஸஸதி³ஸங். தஸ்ஸ எத்தகானி ஜாதிஸதானி ஜாதிஸஹஸ்ஸானி ஜாதிஸதஸஹஸ்ஸானீதி வா எத்தகானி கப்பஸதானி கப்பஸஹஸ்ஸானி கப்பஸதஸஹஸ்ஸானீதி வா நத்தி², யங் கிஞ்சி அனுஸ்ஸரந்தஸ்ஸ நேவ க²லிதங், ந படிகா⁴தங் ஹோதி, ஆவஜ்ஜனபடிப³த்³த⁴மேவ ஆகங்க²மனஸிகாரசித்துப்பாத³படிப³த்³த⁴மேவ ஹோதி. து³ப்³ப³லபத்தபுடே வேக³க்கி²த்தனாராசோ விய, ஸினேருகூடே விஸ்ஸட்ட²இந்த³வஜிரங் விய ச அஸஜ்ஜமானமேவ க³ச்ச²தி. ‘‘அஹோ மஹந்தங் ப⁴க³வதோ புப்³பே³னிவாஸஞாண’’ந்தி ஏவங் ப⁴க³வந்தங்யேவ ஆரப்³ப⁴ கதா² உப்பன்னா, ஜாதா பவத்தாதி அத்தோ². தங் ஸப்³ப³ம்பி ஸங்கே²பதோ த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘இதிபி புப்³பே³னிவாஸோ, இதிபி புப்³வேனிவாஸோ’’தி எத்தகமேவ பாளியங் வுத்தங். தத்த² இதிபீதி ஏவம்பி.
Titthiyānaṃ pubbenivāsañāṇaṃ khajjopanakaobhāsasadisaṃ, sāvakānaṃ padīpobhāsasadisaṃ, aggasāvakānaṃ osadhitārakobhāsasadisaṃ, paccekabuddhānaṃ candobhāsasadisaṃ, buddhānaṃ saradasūriyamaṇḍalobhāsasadisaṃ. Tassa ettakāni jātisatāni jātisahassāni jātisatasahassānīti vā ettakāni kappasatāni kappasahassāni kappasatasahassānīti vā natthi, yaṃ kiñci anussarantassa neva khalitaṃ, na paṭighātaṃ hoti, āvajjanapaṭibaddhameva ākaṅkhamanasikāracittuppādapaṭibaddhameva hoti. Dubbalapattapuṭe vegakkhittanārāco viya, sinerukūṭe vissaṭṭhaindavajiraṃ viya ca asajjamānameva gacchati. ‘‘Aho mahantaṃ bhagavato pubbenivāsañāṇa’’nti evaṃ bhagavantaṃyeva ārabbha kathā uppannā, jātā pavattāti attho. Taṃ sabbampi saṅkhepato dassetuṃ ‘‘itipi pubbenivāso, itipi pubvenivāso’’ti ettakameva pāḷiyaṃ vuttaṃ. Tattha itipīti evampi.
2-3. அஸ்ஸோஸி கோ²…பே॰… அத² ப⁴க³வா அனுப்பத்தோதி எத்த² யங் வத்தப்³ப³ங், தங் ப்³ரஹ்மஜாலஸுத்தவண்ணனாயங் வுத்தமேவ. அயமேவ ஹி விஸேஸோ – தத்த² ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணேன அஸ்ஸோஸி, இத⁴ தி³ப்³ப³ஸோதேன. தத்த² ச வண்ணாவண்ணகதா² விப்பகதா, இத⁴ புப்³பே³னிவாஸகதா². தஸ்மா ப⁴க³வா – ‘‘இமே பி⁴க்கூ² மம புப்³பே³னிவாஸஞாணங் ஆரப்³ப⁴ கு³ணங் தோ²மெந்தி, புப்³பே³னிவாஸஞாணஸ்ஸ பன மே நிப்ப²த்திங் ந ஜானந்தி; ஹந்த³ நேஸங் தஸ்ஸ நிப்ப²த்திங் கதெ²த்வா த³ஸ்ஸாமீ’’தி ஆக³ந்த்வா பகதியாபி பு³த்³தா⁴னங் நிஸீதி³த்வா த⁴ம்மதே³ஸனத்த²மேவ ட²பிதே தங்க²ணே பி⁴க்கூ²ஹி பப்போ²டெத்வா தி³ன்னே வரபு³த்³தா⁴ஸனே நிஸீதி³த்வா ‘‘காய நுத்த², பி⁴க்க²வே’’தி புச்சா²ய ச ‘‘இத⁴ , ப⁴ந்தே’’திஆதி³படிவசனஸ்ஸ ச பரியோஸானே தேஸங் புப்³பே³னிவாஸபடிஸங்யுத்தங் த⁴ம்மிங் கத²ங் கதே²துகாமோ இச்செ²ய்யாத² நோதிஆதி³மாஹ. தத்த² இச்செ²ய்யாத² நோதி இச்செ²ய்யாத² நு. அத² நங் பஹட்ட²மானஸா பி⁴க்கூ² யாசமானா ஏதஸ்ஸ ப⁴க³வாதிஆதி³மாஹங்ஸு. தத்த² ஏதஸ்ஸாதி ஏதஸ்ஸ த⁴ம்மிகதா²கரணஸ்ஸ.
2-3.Assosi kho…pe… atha bhagavā anuppattoti ettha yaṃ vattabbaṃ, taṃ brahmajālasuttavaṇṇanāyaṃ vuttameva. Ayameva hi viseso – tattha sabbaññutaññāṇena assosi, idha dibbasotena. Tattha ca vaṇṇāvaṇṇakathā vippakatā, idha pubbenivāsakathā. Tasmā bhagavā – ‘‘ime bhikkhū mama pubbenivāsañāṇaṃ ārabbha guṇaṃ thomenti, pubbenivāsañāṇassa pana me nipphattiṃ na jānanti; handa nesaṃ tassa nipphattiṃ kathetvā dassāmī’’ti āgantvā pakatiyāpi buddhānaṃ nisīditvā dhammadesanatthameva ṭhapite taṅkhaṇe bhikkhūhi papphoṭetvā dinne varabuddhāsane nisīditvā ‘‘kāya nuttha, bhikkhave’’ti pucchāya ca ‘‘idha , bhante’’tiādipaṭivacanassa ca pariyosāne tesaṃ pubbenivāsapaṭisaṃyuttaṃ dhammiṃ kathaṃ kathetukāmo iccheyyātha notiādimāha. Tattha iccheyyātha noti iccheyyātha nu. Atha naṃ pahaṭṭhamānasā bhikkhū yācamānā etassa bhagavātiādimāhaṃsu. Tattha etassāti etassa dhammikathākaraṇassa.
4. அத² ப⁴க³வா தேஸங் யாசனங் க³ஹெத்வா கதே²துகாமோ ‘‘தேன ஹி, பி⁴க்க²வே, ஸுணாதா²’’தி தே ஸோதாவதா⁴ரணஸாது⁴கமனஸிகாரேஸு நியோஜெத்வா அஞ்ஞேஸங் அஸாதா⁴ரணங் சி²ன்னவடுமகானுஸ்ஸரணங் பகாஸேதுகாமோ இதோ ஸோ, பி⁴க்க²வேதிஆதி³மாஹ. தத்த² யங் விபஸ்ஸீதி யஸ்மிங் கப்பே விபஸ்ஸீ. அயஞ்ஹி ‘ய’ந்தி ஸத்³தோ³ ‘‘யங் மே, ப⁴ந்தே, தே³வானங் தாவதிங்ஸானங் ஸம்முகா² ஸுதங் ஸம்முகா² படிக்³க³ஹிதங், ஆரோசேமி தங், ப⁴க³வதோ’’திஆதீ³ஸு (தீ³॰ நி॰ 2.203) பச்சத்தவசனே தி³ஸ்ஸதி. ‘‘யங் தங் அபுச்சி²ம்ஹ அகித்தயீ நோ, அஞ்ஞங் தங் புச்சா²ம ததி³ங்க⁴ ப்³ரூஹீ’’திஆதீ³ஸு (ஸு॰ நி॰ 881) உபயோக³வசனே. ‘‘அட்டா²னமேதங், பி⁴க்க²வே, அனவகாஸோ, யங் ஏகிஸ்ஸா லோகதா⁴துயா’’திஆதீ³ஸு (அ॰ நி॰ 1.277) கரணவசனே. இத⁴ பன பு⁴ம்மத்தே²தி த³ட்ட²ப்³போ³. தேன வுத்தங் – ‘‘யஸ்மிங் கப்பே’’தி. உத³பாதீ³தி த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴துங் உன்னாதெ³ந்தோ உப்பஜ்ஜி.
4. Atha bhagavā tesaṃ yācanaṃ gahetvā kathetukāmo ‘‘tena hi, bhikkhave, suṇāthā’’ti te sotāvadhāraṇasādhukamanasikāresu niyojetvā aññesaṃ asādhāraṇaṃ chinnavaṭumakānussaraṇaṃ pakāsetukāmo ito so, bhikkhavetiādimāha. Tattha yaṃ vipassīti yasmiṃ kappe vipassī. Ayañhi ‘ya’nti saddo ‘‘yaṃ me, bhante, devānaṃ tāvatiṃsānaṃ sammukhā sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ, ārocemi taṃ, bhagavato’’tiādīsu (dī. ni. 2.203) paccattavacane dissati. ‘‘Yaṃ taṃ apucchimha akittayī no, aññaṃ taṃ pucchāma tadiṅgha brūhī’’tiādīsu (su. ni. 881) upayogavacane. ‘‘Aṭṭhānametaṃ, bhikkhave, anavakāso, yaṃ ekissā lokadhātuyā’’tiādīsu (a. ni. 1.277) karaṇavacane. Idha pana bhummattheti daṭṭhabbo. Tena vuttaṃ – ‘‘yasmiṃ kappe’’ti. Udapādīti dasasahassilokadhātuṃ unnādento uppajji.
ப⁴த்³த³கப்பேதி பஞ்சபு³த்³து⁴ப்பாத³படிமண்டி³தத்தா ஸுந்த³ரகப்பே ஸாரகப்பேதி ப⁴க³வா இமங் கப்பங் தோ²மெந்தோ ஏவமாஹ. யதோ பட்டா²ய கிர அம்ஹாகங் ப⁴க³வதா அபி⁴னீஹாரோ கதோ, ஏதஸ்மிங் அந்தரே ஏககப்பேபி பஞ்ச பு³த்³தா⁴ நிப்³ப³த்தா நாம நத்தி². அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ அபி⁴னீஹாரஸ்ஸ புரதோ பன தண்ஹங்கரோ, மேத⁴ங்கரோ, ஸரணங்கரோ, தீ³பங்கரோதி சத்தாரோ பு³த்³தா⁴ ஏகஸ்மிங் கப்பே நிப்³ப³த்திங்ஸு. தேஸங் ஓரபா⁴கே³ ஏகங் அஸங்க்²யெய்யங் பு³த்³த⁴ஸுஞ்ஞமேவ அஹோஸி.
Bhaddakappeti pañcabuddhuppādapaṭimaṇḍitattā sundarakappe sārakappeti bhagavā imaṃ kappaṃ thomento evamāha. Yato paṭṭhāya kira amhākaṃ bhagavatā abhinīhāro kato, etasmiṃ antare ekakappepi pañca buddhā nibbattā nāma natthi. Amhākaṃ bhagavato abhinīhārassa purato pana taṇhaṅkaro, medhaṅkaro, saraṇaṅkaro, dīpaṅkaroti cattāro buddhā ekasmiṃ kappe nibbattiṃsu. Tesaṃ orabhāge ekaṃ asaṅkhyeyyaṃ buddhasuññameva ahosi.
அஸங்க்²யெய்யகப்பபரியோஸானே பன கொண்ட³ஞ்ஞோ நாம பு³த்³தோ⁴ ஏகோவ ஏகஸ்மிங் கப்பே உப்பன்னோ. ததோபி அஸங்க்²யெய்யங் பு³த்³த⁴ஸுஞ்ஞமேவ அஹோஸி. அஸங்க்²யெய்யகப்பபரியோஸானே மங்க³லோ, ஸுமனோ, ரேவதோ, ஸோபி⁴தோதி சத்தாரோ பு³த்³தா⁴ ஏகஸ்மிங் கப்பே உப்பன்னா . ததோபி அஸங்க்²யெய்யங் பு³த்³த⁴ஸுஞ்ஞமேவ அஹோஸி. அஸங்க்²யெய்யகப்பபரியோஸானே பன இதோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸாதி⁴கஸ்ஸ அஸங்க்²யெய்யஸ்ஸ உபரி அனோமத³ஸ்ஸீ, பது³மோ, நாரதோ³தி தயோ பு³த்³தா⁴ ஏகஸ்மிங் கப்பே உப்பன்னா. ததோபி அஸங்க்²யெய்யங் பு³த்³த⁴ஸுஞ்ஞமேவ அஹோஸி. அஸங்க்²யெய்யகப்பபரியோஸானே பன இதோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸானங் உபரி பது³முத்தரோ ப⁴க³வா ஏகோவ ஏகஸ்மிங் கப்பே உப்பன்னோ. தஸ்ஸ ஓரபா⁴கே³ இதோ திங்ஸகப்பஸஹஸ்ஸானங் உபரி ஸுமேதோ⁴, ஸுஜாதோதி த்³வே பு³த்³தா⁴ ஏகஸ்மிங் கப்பே உப்பன்னா. ததோ ஓரபா⁴கே³ இதோ அட்டா²ரஸன்னங் கப்பஸஹஸ்ஸானங் உபரி பியத³ஸ்ஸீ, அத்த²த³ஸ்ஸீ, த⁴ம்மத³ஸ்ஸீதி தயோ பு³த்³தா⁴ ஏகஸ்மிங் கப்பே உப்பன்னா. அத² இதோ சதுனவுதிகப்பே ஸித்³த⁴த்தோ² நாம பு³த்³தோ⁴ ஏகோவ ஏகஸ்மிங் கப்பே உப்பன்னோ. இதோ த்³வே நவுதிகப்பே திஸ்ஸோ, பு²ஸ்ஸோதி த்³வே பு³த்³தா⁴ ஏகஸ்மிங் கப்பே உப்பன்னா. இதோ ஏகனவுதிகப்பே விபஸ்ஸீ ப⁴க³வா உப்பன்னோ. இதோ ஏகதிங்ஸே கப்பே ஸிகீ², வெஸ்ஸபூ⁴தி த்³வே பு³த்³தா⁴ உப்பன்னா. இமஸ்மிங் ப⁴த்³த³கப்பே ககுஸந்தோ⁴, கோணாக³மனோ, கஸ்ஸபோ, கோ³தமோ அம்ஹாகங் ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴தி சத்தாரோ பு³த்³தா⁴ உப்பன்னா, மெத்தெய்யோ உப்பஜ்ஜிஸ்ஸதி. ஏவமயங் கப்போ பஞ்சபு³த்³து⁴ப்பாத³படிமண்டி³தத்தா ஸுந்த³ரகப்போ ஸாரகப்போதி ப⁴க³வா இமங் கப்பங் தோ²மெந்தோ ஏவமாஹ.
Asaṅkhyeyyakappapariyosāne pana koṇḍañño nāma buddho ekova ekasmiṃ kappe uppanno. Tatopi asaṅkhyeyyaṃ buddhasuññameva ahosi. Asaṅkhyeyyakappapariyosāne maṅgalo, sumano, revato, sobhitoti cattāro buddhā ekasmiṃ kappe uppannā . Tatopi asaṅkhyeyyaṃ buddhasuññameva ahosi. Asaṅkhyeyyakappapariyosāne pana ito kappasatasahassādhikassa asaṅkhyeyyassa upari anomadassī, padumo, nāradoti tayo buddhā ekasmiṃ kappe uppannā. Tatopi asaṅkhyeyyaṃ buddhasuññameva ahosi. Asaṅkhyeyyakappapariyosāne pana ito kappasatasahassānaṃ upari padumuttaro bhagavā ekova ekasmiṃ kappe uppanno. Tassa orabhāge ito tiṃsakappasahassānaṃ upari sumedho, sujātoti dve buddhā ekasmiṃ kappe uppannā. Tato orabhāge ito aṭṭhārasannaṃ kappasahassānaṃ upari piyadassī, atthadassī, dhammadassīti tayo buddhā ekasmiṃ kappe uppannā. Atha ito catunavutikappe siddhattho nāma buddho ekova ekasmiṃ kappe uppanno. Ito dve navutikappe tisso, phussoti dve buddhā ekasmiṃ kappe uppannā. Ito ekanavutikappe vipassī bhagavā uppanno. Ito ekatiṃse kappe sikhī, vessabhūti dve buddhā uppannā. Imasmiṃ bhaddakappe kakusandho, koṇāgamano, kassapo, gotamo amhākaṃ sammāsambuddhoti cattāro buddhā uppannā, metteyyo uppajjissati. Evamayaṃ kappo pañcabuddhuppādapaṭimaṇḍitattā sundarakappo sārakappoti bhagavā imaṃ kappaṃ thomento evamāha.
கிங் பனேதங் பு³த்³தா⁴னங்யேவ பாகடங் ஹோதி – ‘‘இமஸ்மிங் கப்பே எத்தகா பு³த்³தா⁴ உப்பன்னா வா உப்பஜ்ஜிஸ்ஸந்தீதி வா’’தி, உதா³ஹு அஞ்ஞேஸம்பி பாகடங் ஹோதீதி? அஞ்ஞேஸம்பி பாகடங் ஹோதி. கேஸங்? ஸுத்³தா⁴வாஸப்³ரஹ்மானங். கப்பஸண்டா²னகாலஸ்மிஞ்ஹி ஏகமஸங்க்²யெய்யங் ஏகங்க³ணங் ஹுத்வா டி²தே லோகஸன்னிவாஸே லோகஸ்ஸ ஸண்டா²னத்தா²ய தே³வோ வஸ்ஸிதுங் ஆரப⁴தி. ஆதி³தோவ அந்தரட்ட²கே ஹிமபாதோ விய ஹோதி. ததோ திலமத்தா கணமத்தா தண்டு³லமத்தா முக்³க³-மாஸ-ப³த³ர-ஆமலக-ஏளாலுக-கும்ப⁴ண்ட³-அலாபு³மத்தா உத³கதா⁴ரா ஹுத்வா அனுக்கமேன உஸப⁴த்³வேஉஸப⁴அட்³ட⁴கா³வுதகா³வுதத்³வேகா³வுதஅட்³ட⁴யோஜனயோஜனத்³வியோஜன…பே॰… யோஜனஸதயோஜனஸஹஸ்ஸயோஜனஸதஸஹஸ்ஸமத்தா ஹுத்வா கோடிஸதஸஹஸ்ஸசக்கவாளப்³ப⁴ந்தரே யாவ அவினட்ட²ப்³ரஹ்மலோகா பூரெத்வா திட்ட²ந்தி. அத² தங் உத³கங் அனுபுப்³பே³ன ப⁴ஸ்ஸதி, ப⁴ஸ்ஸந்தே உத³கே பகதிதே³வலோகட்டா²னேஸு தே³வலோகா ஸண்ட²ஹந்தி, தேஸங் ஸண்ட²ஹனவிதா⁴னங் விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ புப்³பே³னிவாஸகதா²யங் வுத்தமேவ.
Kiṃ panetaṃ buddhānaṃyeva pākaṭaṃ hoti – ‘‘imasmiṃ kappe ettakā buddhā uppannā vā uppajjissantīti vā’’ti, udāhu aññesampi pākaṭaṃ hotīti? Aññesampi pākaṭaṃ hoti. Kesaṃ? Suddhāvāsabrahmānaṃ. Kappasaṇṭhānakālasmiñhi ekamasaṅkhyeyyaṃ ekaṅgaṇaṃ hutvā ṭhite lokasannivāse lokassa saṇṭhānatthāya devo vassituṃ ārabhati. Āditova antaraṭṭhake himapāto viya hoti. Tato tilamattā kaṇamattā taṇḍulamattā mugga-māsa-badara-āmalaka-eḷāluka-kumbhaṇḍa-alābumattā udakadhārā hutvā anukkamena usabhadveusabhaaḍḍhagāvutagāvutadvegāvutaaḍḍhayojanayojanadviyojana…pe… yojanasatayojanasahassayojanasatasahassamattā hutvā koṭisatasahassacakkavāḷabbhantare yāva avinaṭṭhabrahmalokā pūretvā tiṭṭhanti. Atha taṃ udakaṃ anupubbena bhassati, bhassante udake pakatidevalokaṭṭhānesu devalokā saṇṭhahanti, tesaṃ saṇṭhahanavidhānaṃ visuddhimagge pubbenivāsakathāyaṃ vuttameva.
மனுஸ்ஸலோகஸண்ட²ஹனட்டா²னங் பன பத்தே உத³கே த⁴மகரணமுகே² பிஹிதே விய வாதவஸேன தங் உத³கங் ஸந்திட்ட²தி, உத³கபிட்டே² உப்பலினிபண்ணங் விய பத²வீ ஸண்ட²ஹதி. மஹாபோ³தி⁴பல்லங்கோ வினஸ்ஸமானே லோகே பச்சா² வினஸ்ஸதி, ஸண்ட²ஹமானே பட²மங் ஸண்ட²ஹதி. தத்த² புப்³ப³னிமித்தங் ஹுத்வா ஏகோ பது³மினிக³ச்சோ² உப்பஜ்ஜதி, தஸ்ஸ ஸசே தஸ்மிங் கப்பே பு³த்³தோ⁴ நிப்³ப³த்திஸ்ஸதி, புப்ப²ங் உப்பஜ்ஜதி. நோ சே, நுப்பஜ்ஜதி. உப்பஜ்ஜமானஞ்ச ஸசே ஏகோ பு³த்³தோ⁴ நிப்³ப³த்திஸ்ஸதி, ஏகங் உப்பஜ்ஜதி. ஸசே த்³வே, தயோ, சத்தாரோ, பஞ்ச பு³த்³தா⁴ நிப்³ப³த்திஸ்ஸந்தி, பஞ்ச உப்பஜ்ஜந்தி. தானி ச கோ² ஏகஸ்மிங்யேவ நாளே கண்ணிகாப³த்³தா⁴னி ஹுத்வா. ஸுத்³தா⁴வாஸப்³ரஹ்மானோ ‘‘ஆயாம , மயங் மாரிஸா, புப்³ப³னிமித்தங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமா’’தி மஹாபோ³தி⁴பல்லங்கட்டா²னங் ஆக³ச்ச²ந்தி, பு³த்³தா⁴னங் அனிப்³ப³த்தனகப்பே புப்ப²ங் ந ஹோதி. தே பன அபுப்பி²தக³ச்ச²ங் தி³ஸ்வா – ‘‘அந்த⁴காரோ வத போ⁴ லோகோ ப⁴விஸ்ஸதி, மதா மதா ஸத்தா அபாயே பூரெஸ்ஸந்தி, ச² தே³வலோகா நவ ப்³ரஹ்மலோகா ஸுஞ்ஞா ப⁴விஸ்ஸந்தீ’’தி அனத்தமனா ஹொந்தி. புப்பி²தகாலே பன புப்ப²ங் தி³ஸ்வா – ‘‘ஸப்³ப³ஞ்ஞுபோ³தி⁴ஸத்தேஸு மாதுகுச்சி²ங் ஓக்கமந்தேஸு நிக்க²மந்தேஸு ஸம்பு³ஜ்ஜ²ந்தேஸு த⁴ம்மசக்கங் பவத்தெந்தேஸு யமகபாடிஹாரியங் கரொந்தேஸு தே³வோரோஹனங் கரொந்தேஸு ஆயுஸங்கா²ரங் ஒஸ்ஸஜ்ஜந்தேஸு பரினிப்³பா³யந்தேஸு த³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளகம்பனாதீ³னி பாடிஹாரியானி த³க்கி²ஸ்ஸாமா’’தி ச ‘‘சத்தாரோ அபாயா பரிஹாயிஸ்ஸந்தி, ச² தே³வலோகா நவ ப்³ரஹ்மலோகா பரிபூரெஸ்ஸந்தீ’’தி ச அத்தமனா உதா³னங் உதா³னெந்தா அத்தனோ அத்தனோ ப்³ரஹ்மலோகங் க³ச்ச²ந்தி. இமஸ்மிங் ப⁴த்³த³கப்பே பஞ்ச பது³மானி உப்பஜ்ஜிங்ஸு. தேஸங் நிமித்தானங் ஆனுபா⁴வேன சத்தாரோ பு³த்³தா⁴ உப்பன்னா, பஞ்சமோ உப்பஜ்ஜிஸ்ஸதி. ஸுத்³தா⁴வாஸப்³ரஹ்மானோபி தானி பது³மானி தி³ஸ்வா இமமத்த²ங் ஜானிங்ஸு. தேன வுத்தங் – ‘‘அஞ்ஞேஸம்பி பாகடங் ஹோதீ’’தி.
Manussalokasaṇṭhahanaṭṭhānaṃ pana patte udake dhamakaraṇamukhe pihite viya vātavasena taṃ udakaṃ santiṭṭhati, udakapiṭṭhe uppalinipaṇṇaṃ viya pathavī saṇṭhahati. Mahābodhipallaṅko vinassamāne loke pacchā vinassati, saṇṭhahamāne paṭhamaṃ saṇṭhahati. Tattha pubbanimittaṃ hutvā eko paduminigaccho uppajjati, tassa sace tasmiṃ kappe buddho nibbattissati, pupphaṃ uppajjati. No ce, nuppajjati. Uppajjamānañca sace eko buddho nibbattissati, ekaṃ uppajjati. Sace dve, tayo, cattāro, pañca buddhā nibbattissanti, pañca uppajjanti. Tāni ca kho ekasmiṃyeva nāḷe kaṇṇikābaddhāni hutvā. Suddhāvāsabrahmāno ‘‘āyāma , mayaṃ mārisā, pubbanimittaṃ passissāmā’’ti mahābodhipallaṅkaṭṭhānaṃ āgacchanti, buddhānaṃ anibbattanakappe pupphaṃ na hoti. Te pana apupphitagacchaṃ disvā – ‘‘andhakāro vata bho loko bhavissati, matā matā sattā apāye pūressanti, cha devalokā nava brahmalokā suññā bhavissantī’’ti anattamanā honti. Pupphitakāle pana pupphaṃ disvā – ‘‘sabbaññubodhisattesu mātukucchiṃ okkamantesu nikkhamantesu sambujjhantesu dhammacakkaṃ pavattentesu yamakapāṭihāriyaṃ karontesu devorohanaṃ karontesu āyusaṅkhāraṃ ossajjantesu parinibbāyantesu dasasahassacakkavāḷakampanādīni pāṭihāriyāni dakkhissāmā’’ti ca ‘‘cattāro apāyā parihāyissanti, cha devalokā nava brahmalokā paripūressantī’’ti ca attamanā udānaṃ udānentā attano attano brahmalokaṃ gacchanti. Imasmiṃ bhaddakappe pañca padumāni uppajjiṃsu. Tesaṃ nimittānaṃ ānubhāvena cattāro buddhā uppannā, pañcamo uppajjissati. Suddhāvāsabrahmānopi tāni padumāni disvā imamatthaṃ jāniṃsu. Tena vuttaṃ – ‘‘aññesampi pākaṭaṃ hotī’’ti.
ஆயுபரிச்சே²த³வண்ணனா
Āyuparicchedavaṇṇanā
5-7. இதி ப⁴க³வா – ‘‘இதோ ஸோ, பி⁴க்க²வே’’திஆதி³னா நயேன கப்பபரிச்சே²த³வஸேன புப்³பே³னிவாஸங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி தேஸங் பு³த்³தா⁴னங் ஜாதிபரிச்சே²தா³தி³வஸேன த³ஸ்ஸேதுங் விபஸ்ஸீ, பி⁴க்க²வேதிஆதி³மாஹ. தத்த² ஆயுபரிச்சே²தே³ பரித்தங் லஹுகந்தி உப⁴யமேதங் அப்பகஸ்ஸேவ வேவசனங். யஞ்ஹி அப்பகங், தங் பரித்தஞ்சேவ லஹுகஞ்ச ஹோதி.
5-7. Iti bhagavā – ‘‘ito so, bhikkhave’’tiādinā nayena kappaparicchedavasena pubbenivāsaṃ dassetvā idāni tesaṃ buddhānaṃ jātiparicchedādivasena dassetuṃ vipassī, bhikkhavetiādimāha. Tattha āyuparicchede parittaṃ lahukanti ubhayametaṃ appakasseva vevacanaṃ. Yañhi appakaṃ, taṃ parittañceva lahukañca hoti.
அப்பங் வா பி⁴ய்யோதி வஸ்ஸஸததோ வா உபரி அப்பங், அஞ்ஞங் வஸ்ஸஸதங் அபத்வா வீஸங் வா திங்ஸங் வா சத்தாலீஸங் வா பண்ணாஸங் வா ஸட்டி² வா வஸ்ஸானி ஜீவதி. ஏவங் தீ³கா⁴யுகோ பன அதிது³ல்லபோ⁴, அஸுகோ கிர ஏவங் சிரங் ஜீவதீதி தத்த² தத்த² க³ந்த்வா த³ட்ட²ப்³போ³ ஹோதி. தத்த² விஸாகா² உபாஸிகா வீஸவஸ்ஸஸதங் ஜீவதி, ததா² பொக்க²ரஸாதி ப்³ராஹ்மணோ, ப்³ரஹ்மாயு ப்³ராஹ்மணோ, ஸேலோ ப்³ராஹ்மணோ, பா³வரியப்³ராஹ்மணோ, ஆனந்த³த்தே²ரோ, மஹாகஸ்ஸபத்தே²ரோதி. அனுருத்³த⁴த்தே²ரோ பன வஸ்ஸஸதஞ்சேவ பண்ணாஸஞ்ச வஸ்ஸானி, பா³குலத்தே²ரோ வஸ்ஸஸதஞ்சேவ ஸட்டி² ச வஸ்ஸானி. அயங் ஸப்³ப³தீ³கா⁴யுகோ. ஸோபி த்³வே வஸ்ஸஸதானி ந ஜீவதி.
Appaṃ vā bhiyyoti vassasatato vā upari appaṃ, aññaṃ vassasataṃ apatvā vīsaṃ vā tiṃsaṃ vā cattālīsaṃ vā paṇṇāsaṃ vā saṭṭhi vā vassāni jīvati. Evaṃ dīghāyuko pana atidullabho, asuko kira evaṃ ciraṃ jīvatīti tattha tattha gantvā daṭṭhabbo hoti. Tattha visākhā upāsikā vīsavassasataṃ jīvati, tathā pokkharasāti brāhmaṇo, brahmāyu brāhmaṇo, selo brāhmaṇo, bāvariyabrāhmaṇo, ānandatthero, mahākassapattheroti. Anuruddhatthero pana vassasatañceva paṇṇāsañca vassāni, bākulatthero vassasatañceva saṭṭhi ca vassāni. Ayaṃ sabbadīghāyuko. Sopi dve vassasatāni na jīvati.
விபஸ்ஸீஆத³யோ பன ஸப்³பே³பி போ³தி⁴ஸத்தா மெத்தாபுப்³ப³பா⁴கே³ன ஸோமனஸ்ஸஸஹக³தஞாணஸம்பயுத்தஅஸங்கா²ரிகசித்தேன மாதுகுச்சி²ஸ்மிங் படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹிங்ஸு. தேன சித்தேன க³ஹிதாய படிஸந்தி⁴யா அஸங்க்²யெய்யங் ஆயு, இதி ஸப்³பே³ பு³த்³தா⁴ அஸங்க்²யெய்யாயுகா. தே கஸ்மா அஸங்க்²யெய்யங் ந அட்ட²ங்ஸு? உதுபோ⁴ஜனவிபத்தியா. உதுபோ⁴ஜனவஸேன ஹி ஆயு ஹாயதிபி வட்³ட⁴திபி.
Vipassīādayo pana sabbepi bodhisattā mettāpubbabhāgena somanassasahagatañāṇasampayuttaasaṅkhārikacittena mātukucchismiṃ paṭisandhiṃ gaṇhiṃsu. Tena cittena gahitāya paṭisandhiyā asaṅkhyeyyaṃ āyu, iti sabbe buddhā asaṅkhyeyyāyukā. Te kasmā asaṅkhyeyyaṃ na aṭṭhaṃsu? Utubhojanavipattiyā. Utubhojanavasena hi āyu hāyatipi vaḍḍhatipi.
தத்த² யதா³ ராஜானோ அத⁴ம்மிகா ஹொந்தி, ததா³ உபராஜானோ, ஸேனாபதி, ஸெட்டி², ஸகலனக³ரங், ஸகலரட்ட²ங் அத⁴ம்மிகமேவ ஹோதி; அத² தேஸங் ஆரக்க²தே³வதா, தாஸங் தே³வதானங் மித்தா பூ⁴மட்ட²தே³வதா, தாஸங் தே³வதானங் மித்தா ஆகாஸட்ட²கதே³வதா, ஆகாஸட்ட²கதே³வதானங் மித்தா உண்ஹவலாஹகா தே³வதா, தாஸங் மித்தா அப்³ப⁴வலாஹகா தே³வதா, தாஸங் மித்தா ஸீதவலாஹகா தே³வதா, தாஸங் மித்தா வஸ்ஸவலாஹகா தே³வதா, தாஸங் மித்தா சாதுமஹாராஜிகா தே³வதா, தாஸங் மித்தா தாவதிங்ஸா தே³வதா, தாஸங் மித்தா யாமா தே³வதாதி ஏவமாதி³. ஏவங் யாவ ப⁴வக்³கா³ ட²பெத்வா அரியஸாவகே ஸப்³பா³ தே³வப்³ரஹ்மபரிஸாபி அத⁴ம்மிகாவ ஹொந்தி. தாஸங் அத⁴ம்மிகதாய விஸமங் சந்தி³மஸூரியா பரிஹரந்தி, வாதோ யதா²மக்³கே³ன ந வாயதி, அயதா²மக்³கே³ன வாயந்தோ ஆகாஸட்ட²கவிமானானி கோ²பே⁴தி, விமானேஸு கோ²பி⁴தேஸு தே³வதானங் கீளனத்தா²ய சித்தானி ந நமந்தி, தே³வதானங் கீளனத்தா²ய சித்தேஸு அனமந்தேஸு ஸீதுண்ஹபே⁴தோ³ உது யதா²காலேன ந ஸம்பஜ்ஜதி, தஸ்மிங் அஸம்பஜ்ஜந்தே ந ஸம்மா தே³வோ வஸ்ஸதி, கதா³சி வஸ்ஸதி, கதா³சி ந வஸ்ஸதி; கத்த²சி வஸ்ஸதி, கத்த²சி ந வஸ்ஸதி, வஸ்ஸந்தோபி வப்பகாலே அங்குரகாலே நாளகாலே புப்ப²காலே கீ²ரக்³க³ஹணாதி³காலேஸு யதா² யதா² ஸஸ்ஸானங் உபகாரோ ந ஹோதி, ததா² ததா² வஸ்ஸதி ச விக³ச்ச²தி ச, தேன ஸஸ்ஸானி விஸமபாகானி ஹொந்தி, விக³தக³ந்த⁴வண்ணரஸாதி³ஸம்பன்னானி. ஏகபா⁴ஜனே பக்கி²த்ததண்டு³லேஸுபி ஏகஸ்மிங் பதே³ஸே ப⁴த்தங் உத்தண்டு³லங் ஹோதி, ஏகஸ்மிங் அதிகிலின்னங், ஏகஸ்மிங் ஸமபாகங். தங் பரிபு⁴த்தங் குச்சி²யம்பி தீஹாகாரேஹி பச்சதி. தேன ஸத்தா ப³ஹ்வாபா³தா⁴ சேவ ஹொந்தி, அப்பாயுகா ச. ஏவங் தாவ உதுபோ⁴ஜனவஸேன ஆயு ஹாயதி.
Tattha yadā rājāno adhammikā honti, tadā uparājāno, senāpati, seṭṭhi, sakalanagaraṃ, sakalaraṭṭhaṃ adhammikameva hoti; atha tesaṃ ārakkhadevatā, tāsaṃ devatānaṃ mittā bhūmaṭṭhadevatā, tāsaṃ devatānaṃ mittā ākāsaṭṭhakadevatā, ākāsaṭṭhakadevatānaṃ mittā uṇhavalāhakā devatā, tāsaṃ mittā abbhavalāhakā devatā, tāsaṃ mittā sītavalāhakā devatā, tāsaṃ mittā vassavalāhakā devatā, tāsaṃ mittā cātumahārājikā devatā, tāsaṃ mittā tāvatiṃsā devatā, tāsaṃ mittā yāmā devatāti evamādi. Evaṃ yāva bhavaggā ṭhapetvā ariyasāvake sabbā devabrahmaparisāpi adhammikāva honti. Tāsaṃ adhammikatāya visamaṃ candimasūriyā pariharanti, vāto yathāmaggena na vāyati, ayathāmaggena vāyanto ākāsaṭṭhakavimānāni khobheti, vimānesu khobhitesu devatānaṃ kīḷanatthāya cittāni na namanti, devatānaṃ kīḷanatthāya cittesu anamantesu sītuṇhabhedo utu yathākālena na sampajjati, tasmiṃ asampajjante na sammā devo vassati, kadāci vassati, kadāci na vassati; katthaci vassati, katthaci na vassati, vassantopi vappakāle aṅkurakāle nāḷakāle pupphakāle khīraggahaṇādikālesu yathā yathā sassānaṃ upakāro na hoti, tathā tathā vassati ca vigacchati ca, tena sassāni visamapākāni honti, vigatagandhavaṇṇarasādisampannāni. Ekabhājane pakkhittataṇḍulesupi ekasmiṃ padese bhattaṃ uttaṇḍulaṃ hoti, ekasmiṃ atikilinnaṃ, ekasmiṃ samapākaṃ. Taṃ paribhuttaṃ kucchiyampi tīhākārehi paccati. Tena sattā bahvābādhā ceva honti, appāyukā ca. Evaṃ tāva utubhojanavasena āyu hāyati.
யதா³ பன ராஜானோ த⁴ம்மிகா ஹொந்தி, ததா³ உபராஜானோபி த⁴ம்மிகா ஹொந்தீதி புரிமனயேனேவ யாவ ப்³ரஹ்மலோகா ஸப்³பே³பி த⁴ம்மிகா ஹொந்தி. தேஸங் த⁴ம்மிகத்தா ஸமங் சந்தி³மஸூரியா பரிஹரந்தி, யதா²மக்³கே³ன வாதோ வாயதி, யதா²மக்³கே³ன வாயந்தோ ஆகாஸட்ட²கவிமானானி ந கோ²பே⁴தி, தேஸங் அகோ²பா⁴ தே³வதானங் கீளனத்தா²ய சித்தானி நமந்தி. ஏவங் காலேன உது ஸம்பஜ்ஜதி, தே³வோ ஸம்மா வஸ்ஸதி, வப்பகாலதோ பட்டா²ய ஸஸ்ஸானங் உபகாரங் கரொந்தோ காலே வஸ்ஸதி, காலே விக³ச்ச²தி, தேன ஸஸ்ஸானி ஸமபாகானி ஸுக³ந்தா⁴னி ஸுவண்ணானி ஸுரஸானி ஓஜவந்தானி ஹொந்தி, தேஹி ஸம்பாதி³தங் போ⁴ஜனங் பரிபு⁴த்தம்பி ஸம்மா பரிபாகங் க³ச்ச²தி , தேன ஸத்தா அரோகா³ தீ³கா⁴யுகா ஹொந்தி. ஏவங் உதுபோ⁴ஜனவஸேன ஆயு வட்³ட⁴தி.
Yadā pana rājāno dhammikā honti, tadā uparājānopi dhammikā hontīti purimanayeneva yāva brahmalokā sabbepi dhammikā honti. Tesaṃ dhammikattā samaṃ candimasūriyā pariharanti, yathāmaggena vāto vāyati, yathāmaggena vāyanto ākāsaṭṭhakavimānāni na khobheti, tesaṃ akhobhā devatānaṃ kīḷanatthāya cittāni namanti. Evaṃ kālena utu sampajjati, devo sammā vassati, vappakālato paṭṭhāya sassānaṃ upakāraṃ karonto kāle vassati, kāle vigacchati, tena sassāni samapākāni sugandhāni suvaṇṇāni surasāni ojavantāni honti, tehi sampāditaṃ bhojanaṃ paribhuttampi sammā paripākaṃ gacchati , tena sattā arogā dīghāyukā honti. Evaṃ utubhojanavasena āyu vaḍḍhati.
தத்த² விபஸ்ஸீ ப⁴க³வா அஸீதிவஸ்ஸஸஹஸ்ஸாயுககாலே நிப்³ப³த்தோ, ஸிகீ² ஸத்ததிவஸ்ஸஸஹஸ்ஸாயுககாலேதி இத³ங் அனுபுப்³பே³ன பரிஹீனஸதி³ஸங் கதங், ந பன ஏவங் பரிஹீனங், வட்³டி⁴த்வா வட்³டி⁴த்வா பரிஹீனந்தி வேதி³தப்³ப³ங். கத²ங்? இமஸ்மிங் தாவ கப்பே ககுஸந்தோ⁴ ப⁴க³வா சத்தாலீஸவஸ்ஸஸஹஸ்ஸாயுககாலே நிப்³ப³த்தோ, ஆயுப்பமாணங் பஞ்ச கொட்டா²ஸே கத்வா சத்தாரி ட²த்வா பஞ்சமே விஜ்ஜமானேயேவ பரினிப்³பு³தோ. தங் ஆயு பரிஹாயமானங் த³ஸவஸ்ஸகாலங் பத்வா புன வட்³ட⁴மானங் அஸங்க்²யெய்யங் ஹுத்வா ததோ பரிஹாயமானங் திங்ஸவஸ்ஸஸஹஸ்ஸகாலே டி²தங்; ததா³ கோணாக³மனோ ப⁴க³வா நிப்³ப³த்தோ. தஸ்மிம்பி ததே²வ பரினிப்³பு³தே தங் ஆயு த³ஸவஸ்ஸகாலங் பத்வா புன வட்³ட⁴மானங் அஸங்க்²யெய்யங் ஹுத்வா பரிஹாயித்வா வீஸதிவஸ்ஸஸஹஸ்ஸகாலே டி²தங்; ததா³ கஸ்ஸபோ ப⁴க³வா நிப்³ப³த்தோ. தஸ்மிம்பி ததே²வ பரினிப்³பு³தே தங் ஆயு த³ஸவஸ்ஸகாலங் பத்வா புன வட்³ட⁴மானங் அஸங்க்²யெய்யங் ஹுத்வா பரிஹாயித்வா வஸ்ஸஸதகாலங் பத்தங், அத² அம்ஹாகங் ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ நிப்³ப³த்தோ. ஏவங் அனுபுப்³பே³ன பரிஹாயித்வா பரிஹாயித்வா வட்³டி⁴த்வா வட்³டி⁴த்வா பரிஹீனந்தி வேதி³தப்³ப³ங். தத்த² யங் யங் ஆயுபரிமாணேஸு மனுஸ்ஸேஸு பு³த்³தா⁴ நிப்³ப³த்தந்தி, தேஸம்பி தங் ததே³வ ஆயுபரிமாணங் ஹோதீதி வேதி³தப்³ப³ங்.
Tattha vipassī bhagavā asītivassasahassāyukakāle nibbatto, sikhī sattativassasahassāyukakāleti idaṃ anupubbena parihīnasadisaṃ kataṃ, na pana evaṃ parihīnaṃ, vaḍḍhitvā vaḍḍhitvā parihīnanti veditabbaṃ. Kathaṃ? Imasmiṃ tāva kappe kakusandho bhagavā cattālīsavassasahassāyukakāle nibbatto, āyuppamāṇaṃ pañca koṭṭhāse katvā cattāri ṭhatvā pañcame vijjamāneyeva parinibbuto. Taṃ āyu parihāyamānaṃ dasavassakālaṃ patvā puna vaḍḍhamānaṃ asaṅkhyeyyaṃ hutvā tato parihāyamānaṃ tiṃsavassasahassakāle ṭhitaṃ; tadā koṇāgamano bhagavā nibbatto. Tasmimpi tatheva parinibbute taṃ āyu dasavassakālaṃ patvā puna vaḍḍhamānaṃ asaṅkhyeyyaṃ hutvā parihāyitvā vīsativassasahassakāle ṭhitaṃ; tadā kassapo bhagavā nibbatto. Tasmimpi tatheva parinibbute taṃ āyu dasavassakālaṃ patvā puna vaḍḍhamānaṃ asaṅkhyeyyaṃ hutvā parihāyitvā vassasatakālaṃ pattaṃ, atha amhākaṃ sammāsambuddho nibbatto. Evaṃ anupubbena parihāyitvā parihāyitvā vaḍḍhitvā vaḍḍhitvā parihīnanti veditabbaṃ. Tattha yaṃ yaṃ āyuparimāṇesu manussesu buddhā nibbattanti, tesampi taṃ tadeva āyuparimāṇaṃ hotīti veditabbaṃ.
ஆயுபரிச்சே²த³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Āyuparicchedavaṇṇanā niṭṭhitā.
போ³தி⁴பரிச்சே²த³வண்ணனா
Bodhiparicchedavaṇṇanā
8. போ³தி⁴பரிச்சே²தே³ பன பாடலியா மூலேதி பாடலிருக்க²ஸ்ஸ ஹெட்டா². தஸ்ஸா பன பாடலியா க²ந்தோ⁴ தங் தி³வஸங் பண்ணாஸரதனோ ஹுத்வா அப்³பு⁴க்³க³தோ, ஸாகா² பண்ணாஸரதனாதி உப்³பே³தே⁴ன ரதனஸதங் அஹோஸி. தங் தி³வஸஞ்ச ஸா பாடலி கண்ணிகாப³த்³தே⁴ஹி விய புப்பே²ஹி மூலதோ பட்டா²ய ஏகஸஞ்ச²ன்னா அஹோஸி, தி³ப்³ப³க³ந்த⁴ங் வாயதி. ந கேவலஞ்ச ததா³ அயமேவ புப்பி²தா, த³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளே ஸப்³ப³பாடலியோ புப்பி²தா. ந கேவலஞ்ச பாடலியோ, த³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளே ஸப்³ப³ருக்கா²னங் க²ந்தே⁴ஸு க²ந்த⁴பது³மானி, ஸாகா²ஸு ஸாகா²பது³மானி, லதாஸு லதாபது³மானி, ஆகாஸே ஆகாஸபது³மானி புப்பி²தானி, பத²விதலங் பி⁴ந்தி³த்வாபி மஹாபது³மானி உட்டி²தானி. மஹாஸமுத்³தோ³பி பஞ்சவண்ணேஹி பது³மேஹி நீலுப்பலரத்துப்பலேஹி ச ஸஞ்ச²ன்னோ அஹோஸி. ஸகலத³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளங் த⁴ஜமாலாகுலங் தத்த² தத்த² நிப³த்³த⁴புப்ப²தா³மவிஸ்ஸட்ட²மாலாகு³ளவிப்பகிண்ணங் நானாவண்ணகுஸுமஸமுஜ்ஜலங் நந்த³னவனசித்தலதாவனமிஸ்ஸகவனபா²ருஸகவனஸதி³ஸங் அஹோஸி. புரத்தி²மசக்கவாளமுக²வட்டியங் உஸ்ஸிதத்³த⁴ஜா பச்சி²மசக்கவாளமுக²வட்டிங் அபி⁴ஹனந்தி. பச்சி²மத³க்கி²ணஉத்தரசக்கவாளமுக²வட்டியங் உஸ்ஸிதத்³த⁴ஜா த³க்கி²ணசக்கவாளமுக²வட்டிங் அபி⁴ஹனந்தி. ஏவங் அஞ்ஞமஞ்ஞஸிரீஸம்பத்தானி சக்கவாளானி அஹேஸுங். அபி⁴ஸம்பு³த்³தோ⁴தி ஸகலங் பு³த்³த⁴கு³ணவிப⁴வஸிரிங் படிவிஜ்ஜ²மானோ சத்தாரி ஸச்சானி அபி⁴ஸம்பு³த்³தோ⁴.
8. Bodhiparicchede pana pāṭaliyā mūleti pāṭalirukkhassa heṭṭhā. Tassā pana pāṭaliyā khandho taṃ divasaṃ paṇṇāsaratano hutvā abbhuggato, sākhā paṇṇāsaratanāti ubbedhena ratanasataṃ ahosi. Taṃ divasañca sā pāṭali kaṇṇikābaddhehi viya pupphehi mūlato paṭṭhāya ekasañchannā ahosi, dibbagandhaṃ vāyati. Na kevalañca tadā ayameva pupphitā, dasasahassacakkavāḷe sabbapāṭaliyo pupphitā. Na kevalañca pāṭaliyo, dasasahassacakkavāḷe sabbarukkhānaṃ khandhesu khandhapadumāni, sākhāsu sākhāpadumāni, latāsu latāpadumāni, ākāse ākāsapadumāni pupphitāni, pathavitalaṃ bhinditvāpi mahāpadumāni uṭṭhitāni. Mahāsamuddopi pañcavaṇṇehi padumehi nīluppalarattuppalehi ca sañchanno ahosi. Sakaladasasahassacakkavāḷaṃ dhajamālākulaṃ tattha tattha nibaddhapupphadāmavissaṭṭhamālāguḷavippakiṇṇaṃ nānāvaṇṇakusumasamujjalaṃ nandanavanacittalatāvanamissakavanaphārusakavanasadisaṃ ahosi. Puratthimacakkavāḷamukhavaṭṭiyaṃ ussitaddhajā pacchimacakkavāḷamukhavaṭṭiṃ abhihananti. Pacchimadakkhiṇauttaracakkavāḷamukhavaṭṭiyaṃ ussitaddhajā dakkhiṇacakkavāḷamukhavaṭṭiṃ abhihananti. Evaṃ aññamaññasirīsampattāni cakkavāḷāni ahesuṃ. Abhisambuddhoti sakalaṃ buddhaguṇavibhavasiriṃ paṭivijjhamāno cattāri saccāni abhisambuddho.
‘‘ஸிகீ², பி⁴க்க²வே, ப⁴க³வா அரஹங் ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ புண்ட³ரீகஸ்ஸ மூலே அபி⁴ஸம்பு³த்³தோ⁴’’திஆதீ³ஸுபி இமினாவ நயேன பத³வண்ணனா வேதி³தப்³பா³. எத்த² பன புண்ட³ரீகோதி ஸேதம்ப³ருக்கோ². தஸ்ஸாபி ததே³வ பரிமாணங். தங் தி³வஸஞ்ச ஸோபி தி³ப்³ப³க³ந்தே⁴ஹி புப்பே²ஹி ஸுஸஞ்ச²ன்னோ அஹோஸி. ந கேவலஞ்ச புப்பே²ஹி, ப²லேஹிபி ஸஞ்ச²ன்னோ அஹோஸி. தஸ்ஸ ஏகதோ தருணானி ப²லானி, ஏகதோ மஜ்ஜி²மானி ப²லானி, ஏகதோ நாதிபக்கானி ப²லானி, ஏகதோ ஸுபக்கானி பக்கி²த்ததி³ப்³போ³ஜானி விய ஸுரஸானி ஓலம்ப³ந்தி. யதா² ஸோ, ஏவங் ஸகலத³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளேஸு புப்பூ²பக³ருக்கா² புப்பே²ஹி, ப²லூபக³ருக்கா² ப²லேஹி படிமண்டி³தா அஹேஸுங்.
‘‘Sikhī, bhikkhave, bhagavā arahaṃ sammāsambuddho puṇḍarīkassa mūle abhisambuddho’’tiādīsupi imināva nayena padavaṇṇanā veditabbā. Ettha pana puṇḍarīkoti setambarukkho. Tassāpi tadeva parimāṇaṃ. Taṃ divasañca sopi dibbagandhehi pupphehi susañchanno ahosi. Na kevalañca pupphehi, phalehipi sañchanno ahosi. Tassa ekato taruṇāni phalāni, ekato majjhimāni phalāni, ekato nātipakkāni phalāni, ekato supakkāni pakkhittadibbojāni viya surasāni olambanti. Yathā so, evaṃ sakaladasasahassacakkavāḷesu pupphūpagarukkhā pupphehi, phalūpagarukkhā phalehi paṭimaṇḍitā ahesuṃ.
ஸாலோதி ஸாலருக்கோ². தஸ்ஸாபி ததே³வ பரிமாணங், ததே²வ புப்ப²ஸிரீவிப⁴வோ வேதி³தப்³போ³. ஸிரீஸருக்கே²பி ஏஸேவ நயோ. உது³ம்ப³ரருக்கே² புப்பா²னி நாஹேஸுங், ப²லவிபூ⁴தி பனெத்த² அம்பே³ வுத்தனயாவ, ததா² நிக்³ரோதே⁴, ததா² அஸ்ஸத்தே². இதி ஸப்³ப³பு³த்³தா⁴னங் ஏகோவ பல்லங்கோ, ருக்கா² பன அஞ்ஞேபி ஹொந்தி. தேஸு யஸ்ஸ யஸ்ஸ ருக்க²ஸ்ஸ மூலே சதுமக்³க³ஞாணஸங்கா²தபோ³தி⁴ங் பு³த்³தா⁴ படிவிஜ்ஜ²ந்தி, ஸோ ஸோ போ³தீ⁴தி வுச்சதி. அயங் போ³தி⁴பரிச்சே²தோ³ நாம.
Sāloti sālarukkho. Tassāpi tadeva parimāṇaṃ, tatheva pupphasirīvibhavo veditabbo. Sirīsarukkhepi eseva nayo. Udumbararukkhe pupphāni nāhesuṃ, phalavibhūti panettha ambe vuttanayāva, tathā nigrodhe, tathā assatthe. Iti sabbabuddhānaṃ ekova pallaṅko, rukkhā pana aññepi honti. Tesu yassa yassa rukkhassa mūle catumaggañāṇasaṅkhātabodhiṃ buddhā paṭivijjhanti, so so bodhīti vuccati. Ayaṃ bodhiparicchedo nāma.
ஸாவகயுக³பரிச்சே²த³வண்ணனா
Sāvakayugaparicchedavaṇṇanā
9. ஸாவகயுக³பரிச்சே²தே³ பன க²ண்ட³திஸ்ஸந்தி க²ண்டோ³ ச திஸ்ஸோ ச. தேஸு க²ண்டோ³ ஏகபிதிகோ கனிட்ட²பா⁴தா, திஸ்ஸோ புரோஹிதபுத்தோ . க²ண்டோ³ பஞ்ஞாபாரமியா மத்த²கங் பத்தோ, திஸ்ஸோ ஸமாதி⁴பாரமியா மத்த²கங் பத்தோ. அக்³க³ந்தி ட²பெத்வா விபஸ்ஸிங் ப⁴க³வந்தங் அவஸேஸேஹி ஸத்³தி⁴ங் அஸதி³ஸகு³ணதாய உத்தமங். ப⁴த்³த³யுக³ந்தி அக்³க³த்தாயேவ ப⁴த்³த³யுக³ங். அபி⁴பூ⁴ஸம்ப⁴வந்தி அபி⁴பூ⁴ ச ஸம்ப⁴வோ ச. தேஸு அபி⁴பூ⁴ பஞ்ஞாபாரமியா மத்த²கங் பத்தோ. ஸிகி²னா ப⁴க³வதா ஸத்³தி⁴ங் அருணவதிதோ ப்³ரஹ்மலோகங் க³ந்த்வா ப்³ரஹ்மபரிஸாய விவிதா⁴னி பாடிஹாரியானி த³ஸ்ஸெந்தோ த⁴ம்மங் தே³ஸெத்வா த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴துங் அந்த⁴காரேன ப²ரித்வா – ‘‘கிங் இத³’’ந்தி ஸஞ்ஜாதஸங்வேகா³னங் ஓபா⁴ஸங் ப²ரித்வா – ‘‘ஸப்³பே³ மே ரூபஞ்ச பஸ்ஸந்து, ஸத்³த³ஞ்ச ஸுணந்தூ’’தி அதி⁴ட்ட²ஹித்வா – ‘‘ஆரம்ப⁴தா²’’தி கா³தா²த்³வயங் (ஸங்॰ நி॰ 1.185) ப⁴ணந்தோ ஸத்³த³ங் ஸாவேஸி. ஸம்ப⁴வோ ஸமாதி⁴பாரமியா மத்த²கங் பத்தோ அஹோஸி.
9. Sāvakayugaparicchede pana khaṇḍatissanti khaṇḍo ca tisso ca. Tesu khaṇḍo ekapitiko kaniṭṭhabhātā, tisso purohitaputto . Khaṇḍo paññāpāramiyā matthakaṃ patto, tisso samādhipāramiyā matthakaṃ patto. Agganti ṭhapetvā vipassiṃ bhagavantaṃ avasesehi saddhiṃ asadisaguṇatāya uttamaṃ. Bhaddayuganti aggattāyeva bhaddayugaṃ. Abhibhūsambhavanti abhibhū ca sambhavo ca. Tesu abhibhū paññāpāramiyā matthakaṃ patto. Sikhinā bhagavatā saddhiṃ aruṇavatito brahmalokaṃ gantvā brahmaparisāya vividhāni pāṭihāriyāni dassento dhammaṃ desetvā dasasahassilokadhātuṃ andhakārena pharitvā – ‘‘kiṃ ida’’nti sañjātasaṃvegānaṃ obhāsaṃ pharitvā – ‘‘sabbe me rūpañca passantu, saddañca suṇantū’’ti adhiṭṭhahitvā – ‘‘ārambhathā’’ti gāthādvayaṃ (saṃ. ni. 1.185) bhaṇanto saddaṃ sāvesi. Sambhavo samādhipāramiyā matthakaṃ patto ahosi.
ஸோணுத்தரந்தி ஸோணோ ச உத்தரோ ச. தேஸுபி ஸோணோ பஞ்ஞாபாரமிங் பத்தோ, உத்தரோ ஸமாதி⁴பாரமிங் பத்தோ அஹோஸி. விது⁴ரஸஞ்ஜீவந்தி விது⁴ரோ ச ஸஞ்ஜீவோ ச. தேஸு விது⁴ரோ பஞ்ஞாபாரமிங் பத்தோ அஹோஸி, ஸஞ்ஜீவோ ஸமாதி⁴பாரமிங் பத்தோ. ஸமாபஜ்ஜனப³ஹுலோ ரத்திட்டா²னதி³வாட்டா²னகுடிலேணமண்ட³பாதீ³ஸு ஸமாபத்திப³லேன ஜா²யந்தோ ஏகதி³வஸங் அரஞ்ஞே நிரோத⁴ங் ஸமாபஜ்ஜி, அத² நங் வனகம்மிகாத³யோ ‘‘மதோ’’தி ஸல்லக்கெ²த்வா ஜா²பேஸுங். ஸோ யதா²பரிச்சே²தே³ன ஸமாபத்திதோ உட்டா²ய சீவரானி பப்போ²டெத்வா கா³மங் பிண்டா³ய பாவிஸி. தது³பாதா³யேவ ச நங் ‘‘ஸஞ்ஜீவோ’’தி ஸஞ்ஜானிங்ஸு. பி⁴ய்யோஸுத்தரந்தி பி⁴ய்யோஸோ ச உத்தரோ ச. தேஸு பி⁴ய்யோஸோ பஞ்ஞாய உத்தரோ, உத்தரோ ஸமாதி⁴னா அக்³கோ³ அஹோஸி. திஸ்ஸபா⁴ரத்³வாஜந்தி திஸ்ஸோ ச பா⁴ரத்³வாஜோ ச . தேஸு திஸ்ஸோ பஞ்ஞாபாரமிங் பத்தோ, பா⁴ரத்³வாஜோ ஸமாதி⁴பாரமிங் பத்தோ அஹோஸி . ஸாரிபுத்தமொக்³க³ல்லானந்தி ஸாரிபுத்தோ ச மொக்³க³ல்லானோ ச. தேஸு ஸாரிபுத்தோ பஞ்ஞாவிஸயே, மொக்³க³ல்லானோ ஸமாதி⁴விஸயே அக்³கோ³ அஹோஸி. அயங் ஸாவகயுக³பரிச்சே²தோ³ நாம.
Soṇuttaranti soṇo ca uttaro ca. Tesupi soṇo paññāpāramiṃ patto, uttaro samādhipāramiṃ patto ahosi. Vidhurasañjīvanti vidhuro ca sañjīvo ca. Tesu vidhuro paññāpāramiṃ patto ahosi, sañjīvo samādhipāramiṃ patto. Samāpajjanabahulo rattiṭṭhānadivāṭṭhānakuṭileṇamaṇḍapādīsu samāpattibalena jhāyanto ekadivasaṃ araññe nirodhaṃ samāpajji, atha naṃ vanakammikādayo ‘‘mato’’ti sallakkhetvā jhāpesuṃ. So yathāparicchedena samāpattito uṭṭhāya cīvarāni papphoṭetvā gāmaṃ piṇḍāya pāvisi. Tadupādāyeva ca naṃ ‘‘sañjīvo’’ti sañjāniṃsu. Bhiyyosuttaranti bhiyyoso ca uttaro ca. Tesu bhiyyoso paññāya uttaro, uttaro samādhinā aggo ahosi. Tissabhāradvājanti tisso ca bhāradvājo ca . Tesu tisso paññāpāramiṃ patto, bhāradvājo samādhipāramiṃ patto ahosi . Sāriputtamoggallānanti sāriputto ca moggallāno ca. Tesu sāriputto paññāvisaye, moggallāno samādhivisaye aggo ahosi. Ayaṃ sāvakayugaparicchedo nāma.
ஸாவகஸன்னிபாதபரிச்சே²த³வண்ணனா
Sāvakasannipātaparicchedavaṇṇanā
10. ஸாவகஸன்னிபாதபரிச்சே²தே³ விபஸ்ஸிஸ்ஸ ப⁴க³வதோ பட²மஸன்னிபாதோ சதுரங்கி³கோ அஹோஸி, ஸப்³பே³ ஏஹிபி⁴க்கூ², ஸப்³பே³ இத்³தி⁴யா நிப்³ப³த்தபத்தசீவரா, ஸப்³பே³ அனாமந்திதாவ ஆக³தா, இதி தே ச கோ² பன்னரஸே உபோஸத²தி³வஸே. அத² ஸத்தா² பீ³ஜனிங் க³ஹெத்வா நிஸின்னோ உபோஸத²ங் ஓஸாரேஸி. து³தியததியேஸுபி ஏஸேவ நயோ. ததா² ஸேஸபு³த்³தா⁴னங் ஸப்³ப³ஸன்னிபாதேஸு. யஸ்மா பன அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ பட²மபோ³தி⁴யாவ ஸன்னிபாதோ அஹோஸி, இத³ஞ்ச ஸுத்தங் அபரபா⁴கே³ வுத்தங், தஸ்மா ‘‘மய்ஹங், பி⁴க்க²வே, ஏதரஹி ஏகோ ஸாவகானங் ஸன்னிபாதோ’’தி அனிட்ட²பெத்வா ‘‘அஹோஸீ’’தி வுத்தங்.
10. Sāvakasannipātaparicchede vipassissa bhagavato paṭhamasannipāto caturaṅgiko ahosi, sabbe ehibhikkhū, sabbe iddhiyā nibbattapattacīvarā, sabbe anāmantitāva āgatā, iti te ca kho pannarase uposathadivase. Atha satthā bījaniṃ gahetvā nisinno uposathaṃ osāresi. Dutiyatatiyesupi eseva nayo. Tathā sesabuddhānaṃ sabbasannipātesu. Yasmā pana amhākaṃ bhagavato paṭhamabodhiyāva sannipāto ahosi, idañca suttaṃ aparabhāge vuttaṃ, tasmā ‘‘mayhaṃ, bhikkhave, etarahi eko sāvakānaṃ sannipāto’’ti aniṭṭhapetvā ‘‘ahosī’’ti vuttaṃ.
தத்த² அட்³ட⁴தேளஸானி பி⁴க்கு²ஸதானீதி புராணஜடிலானங் ஸஹஸ்ஸங், த்³வின்னங் அக்³க³ஸாவகானங் பரிவாரானி அட்³ட⁴தெய்யஸதானீதி அட்³ட⁴தேளஸானி பி⁴க்கு²ஸதானி. தத்த² த்³வின்னங் அக்³க³ஸாவகானங் அபி⁴னீஹாரதோ பட்டா²ய வத்து²ங் கதெ²த்வா பப்³ப³ஜ்ஜா தீ³பேதப்³பா³. பப்³ப³ஜிதானங் பன தேஸங் மஹாமொக்³க³ல்லானோ ஸத்தமே தி³வஸே அரஹத்தங் பத்தோ. த⁴ம்மஸேனாபதி பன்னரஸமே தி³வஸே கி³ஜ்ஜ²கூடபப்³ப³தமஜ்ஜே² ஸூகரக²தலேணபப்³பா⁴ரே பா⁴கி³னெய்யஸ்ஸ தீ³க⁴னக²பரிப்³பா³ஜகஸ்ஸ ஸஜ்ஜிதே த⁴ம்மயாகே³ வேத³னாபரிக்³க³ஹஸுத்தந்தே (ம॰ நி॰ 2.201) தே³ஸியமானே தே³ஸனங் அனுபு³ஜ்ஜ²மானங் ஞாணங் பேஸெத்வா ஸாவகபாரமிஞாணங் பத்தோ. ப⁴க³வா தே²ரஸ்ஸ அரஹத்தப்பத்திங் ஞத்வா வேஹாஸங் அப்³பு⁴க்³க³ந்த்வா வேளுவனேயேவ பச்சுட்டா²ஸி. தே²ரோ – ‘‘குஹிங் நு கோ² ப⁴க³வா க³தோ’’தி ஆவஜ்ஜந்தோ வேளுவனே பதிட்டி²தபா⁴வங் ஞத்வா ஸயம்பி வேஹாஸங் அப்³பு⁴க்³க³ந்த்வா வேளுவனேயேவ பச்சுட்டா²ஸி. அத² ப⁴க³வா பாதிமொக்க²ங் ஓஸாரேஸி. தங் ஸன்னிபாதங் ஸந்தா⁴ய ப⁴க³வா – ‘‘அட்³ட⁴தேளஸானி பி⁴க்கு²ஸதானீ’’தி ஆஹ. அயங் ஸாவகஸன்னிபாதபரிச்சே²தோ³ நாம.
Tattha aḍḍhateḷasāni bhikkhusatānīti purāṇajaṭilānaṃ sahassaṃ, dvinnaṃ aggasāvakānaṃ parivārāni aḍḍhateyyasatānīti aḍḍhateḷasāni bhikkhusatāni. Tattha dvinnaṃ aggasāvakānaṃ abhinīhārato paṭṭhāya vatthuṃ kathetvā pabbajjā dīpetabbā. Pabbajitānaṃ pana tesaṃ mahāmoggallāno sattame divase arahattaṃ patto. Dhammasenāpati pannarasame divase gijjhakūṭapabbatamajjhe sūkarakhataleṇapabbhāre bhāgineyyassa dīghanakhaparibbājakassa sajjite dhammayāge vedanāpariggahasuttante (ma. ni. 2.201) desiyamāne desanaṃ anubujjhamānaṃ ñāṇaṃ pesetvā sāvakapāramiñāṇaṃ patto. Bhagavā therassa arahattappattiṃ ñatvā vehāsaṃ abbhuggantvā veḷuvaneyeva paccuṭṭhāsi. Thero – ‘‘kuhiṃ nu kho bhagavā gato’’ti āvajjanto veḷuvane patiṭṭhitabhāvaṃ ñatvā sayampi vehāsaṃ abbhuggantvā veḷuvaneyeva paccuṭṭhāsi. Atha bhagavā pātimokkhaṃ osāresi. Taṃ sannipātaṃ sandhāya bhagavā – ‘‘aḍḍhateḷasāni bhikkhusatānī’’ti āha. Ayaṃ sāvakasannipātaparicchedo nāma.
உபட்டா²கபரிச்சே²த³வண்ணனா
Upaṭṭhākaparicchedavaṇṇanā
11. உபட்டா²கபரிச்சே²தே³ பன ஆனந்தோ³தி நிப³த்³து⁴பட்டா²கபா⁴வங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ப⁴க³வதோ ஹி பட²மபோ³தி⁴யங் அனிப³த்³தா⁴ உபட்டா²கா அஹேஸுங். ஏகதா³ நாக³ஸமாலோ பத்தசீவரங் க³ஹெத்வா விசரி, ஏகதா³ நாகி³தோ, ஏகதா³ உபவானோ, ஏகதா³ ஸுனக்க²த்தோ, ஏகதா³ சுந்தோ³ ஸமணுத்³தே³ஸோ, ஏகதா³ ஸாக³தோ , ஏகதா³ மேகி⁴யோ. தத்த² ஏகதா³ ப⁴க³வா நாக³ஸமாலத்தே²ரேன ஸத்³தி⁴ங் அத்³தா⁴னமக்³க³படிபன்னோ த்³வேதா⁴பத²ங் பத்தோ. தே²ரோ மக்³கா³ ஓக்கம்ம – ‘‘ப⁴க³வா, அஹங் இமினா மக்³கே³ன க³ச்சா²மீ’’தி ஆஹ. அத² நங் ப⁴க³வா – ‘‘ஏஹி பி⁴க்கு², இமினா மக்³கே³ன க³ச்சா²மா’’தி ஆஹ. ஸோ – ‘‘ஹந்த³, ப⁴க³வா, தும்ஹாகங் பத்தசீவரங் க³ண்ஹத², அஹங் இமினா மக்³கே³ன க³ச்சா²மீ’’தி வத்வா பத்தசீவரங் ச²மாயங் ட²பேதுங் ஆரத்³தோ⁴. அத² நங் ப⁴க³வா – ‘‘ஆஹர, பி⁴க்கூ²’’தி வத்வா பத்தசீவரங் க³ஹெத்வா க³தோ. தஸ்ஸபி பி⁴க்கு²னோ இதரேன மக்³கே³ன க³ச்ச²தோ சோரா பத்தசீவரஞ்சேவ ஹரிங்ஸு, ஸீஸஞ்ச பி⁴ந்தி³ங்ஸு. ஸோ – ‘‘ப⁴க³வா இதா³னி மே படிஸரணங், ந அஞ்ஞோ’’தி சிந்தெத்வா லோஹிதேன க³ளிதேன ப⁴க³வதோ ஸந்திகங் அக³மாஸி. ‘‘கிமித³ங் பி⁴க்கூ²’’தி ச வுத்தே தங் பவத்திங் ஆரோசேஸி. அத² நங் ப⁴க³வா – ‘‘மா சிந்தயி, பி⁴க்கு², ஏதங்யேவ தே காரணங் ஸல்லக்கெ²த்வா நிவாரயிம்ஹா’’தி வத்வா நங் ஸமஸ்ஸாஸேஸி.
11. Upaṭṭhākaparicchede pana ānandoti nibaddhupaṭṭhākabhāvaṃ sandhāya vuttaṃ. Bhagavato hi paṭhamabodhiyaṃ anibaddhā upaṭṭhākā ahesuṃ. Ekadā nāgasamālo pattacīvaraṃ gahetvā vicari, ekadā nāgito, ekadā upavāno, ekadā sunakkhatto, ekadā cundo samaṇuddeso, ekadā sāgato , ekadā meghiyo. Tattha ekadā bhagavā nāgasamālattherena saddhiṃ addhānamaggapaṭipanno dvedhāpathaṃ patto. Thero maggā okkamma – ‘‘bhagavā, ahaṃ iminā maggena gacchāmī’’ti āha. Atha naṃ bhagavā – ‘‘ehi bhikkhu, iminā maggena gacchāmā’’ti āha. So – ‘‘handa, bhagavā, tumhākaṃ pattacīvaraṃ gaṇhatha, ahaṃ iminā maggena gacchāmī’’ti vatvā pattacīvaraṃ chamāyaṃ ṭhapetuṃ āraddho. Atha naṃ bhagavā – ‘‘āhara, bhikkhū’’ti vatvā pattacīvaraṃ gahetvā gato. Tassapi bhikkhuno itarena maggena gacchato corā pattacīvarañceva hariṃsu, sīsañca bhindiṃsu. So – ‘‘bhagavā idāni me paṭisaraṇaṃ, na añño’’ti cintetvā lohitena gaḷitena bhagavato santikaṃ agamāsi. ‘‘Kimidaṃ bhikkhū’’ti ca vutte taṃ pavattiṃ ārocesi. Atha naṃ bhagavā – ‘‘mā cintayi, bhikkhu, etaṃyeva te kāraṇaṃ sallakkhetvā nivārayimhā’’ti vatvā naṃ samassāsesi.
ஏகதா³ பன ப⁴க³வா மேகி⁴யத்தே²ரேன ஸத்³தி⁴ங் பாசீனவங்ஸமிக³தா³யே ஜந்துகா³மங் அக³மாஸி. தத்ராபி மேகி⁴யோ ஜந்துகா³மே பிண்டா³ய சரித்வா நதீ³தீரே பாஸாதி³கங் அம்ப³வனங் தி³ஸ்வா – ‘‘ப⁴க³வா, தும்ஹாகங் பத்தசீவரங் க³ண்ஹத², அஹங் தஸ்மிங் அம்ப³வனே ஸமணத⁴ம்மங் கரோமீ’’தி வத்வா ப⁴க³வதா திக்க²த்துங் நிவாரியமானோபி க³ந்த்வா அகுஸலவிதக்கேஹி உபத்³து³தோ அன்வாஸத்தோ (அ॰ நி॰ 9.3; உதா³ன பரிச்சே²தோ³ 31 த³ட்ட²ப்³போ³). பச்சாக³ந்த்வா தங் பவத்திங் ஆரோசேஸி. தம்பி ப⁴க³வா – ‘‘இத³மேவ தே காரணங் ஸல்லக்கெ²த்வா நிவாரயிம்ஹா’’தி வத்வா அனுபுப்³பே³ன ஸாவத்தி²ங் அக³மாஸி. தத்த² க³ந்த⁴குடிபரிவேணே பஞ்ஞத்தவரபு³த்³தா⁴ஸனே நிஸின்னோ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ பி⁴க்கூ² ஆமந்தேஸி – ‘‘பி⁴க்க²வே, இதா³னிம்ஹி மஹல்லகோ, ‘ஏகச்சே பி⁴க்கூ² இமினா மக்³கே³ன க³ச்சா²மா’தி வுத்தே அஞ்ஞேன க³ச்ச²ந்தி, ஏகச்சே மய்ஹங் பத்தசீவரங் நிக்கி²பந்தி, மய்ஹங் நிப³த்³து⁴பட்டா²கங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் ஜானாதா²’’தி. பி⁴க்கூ²னங் த⁴ம்மஸங்வேகோ³ உத³பாதி³. அதா²யஸ்மா ஸாரிபுத்தோ உட்டா²யாஸனா ப⁴க³வந்தங் வந்தி³த்வா – ‘‘அஹங் , ப⁴ந்தே, தும்ஹேயேவ பத்த²யமானோ ஸதஸஹஸ்ஸகப்பாதி⁴கங் அஸங்க்²யெய்யங் பாரமியோ பூரயிங், நனு மாதி³ஸோ மஹாபஞ்ஞோ உபட்டா²கோ நாம வட்டதி, அஹங் உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமீ’’தி ஆஹ. தங் ப⁴க³வா – ‘‘அலங் ஸாரிபுத்த, யஸ்ஸங் தி³ஸாயங் த்வங் விஹரஸி, அஸுஞ்ஞாயேவ மே ஸா தி³ஸா, தவ ஓவாதோ³ பு³த்³தா⁴னங் ஓவாத³ஸதி³ஸோ, ந மே தயா உபட்டா²ககிச்சங் அத்தீ²’’தி படிக்கி²பி. ஏதேனேவுபாயேன மஹாமொக்³க³ல்லானங் ஆதி³ங் கத்வா அஸீதிமஹாஸாவகா உட்ட²ஹிங்ஸு. தே ஸப்³பே³பி ப⁴க³வா படிக்கி²பி.
Ekadā pana bhagavā meghiyattherena saddhiṃ pācīnavaṃsamigadāye jantugāmaṃ agamāsi. Tatrāpi meghiyo jantugāme piṇḍāya caritvā nadītīre pāsādikaṃ ambavanaṃ disvā – ‘‘bhagavā, tumhākaṃ pattacīvaraṃ gaṇhatha, ahaṃ tasmiṃ ambavane samaṇadhammaṃ karomī’’ti vatvā bhagavatā tikkhattuṃ nivāriyamānopi gantvā akusalavitakkehi upadduto anvāsatto (a. ni. 9.3; udāna paricchedo 31 daṭṭhabbo). Paccāgantvā taṃ pavattiṃ ārocesi. Tampi bhagavā – ‘‘idameva te kāraṇaṃ sallakkhetvā nivārayimhā’’ti vatvā anupubbena sāvatthiṃ agamāsi. Tattha gandhakuṭipariveṇe paññattavarabuddhāsane nisinno bhikkhusaṅghaparivuto bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhave, idānimhi mahallako, ‘ekacce bhikkhū iminā maggena gacchāmā’ti vutte aññena gacchanti, ekacce mayhaṃ pattacīvaraṃ nikkhipanti, mayhaṃ nibaddhupaṭṭhākaṃ ekaṃ bhikkhuṃ jānāthā’’ti. Bhikkhūnaṃ dhammasaṃvego udapādi. Athāyasmā sāriputto uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ vanditvā – ‘‘ahaṃ , bhante, tumheyeva patthayamāno satasahassakappādhikaṃ asaṅkhyeyyaṃ pāramiyo pūrayiṃ, nanu mādiso mahāpañño upaṭṭhāko nāma vaṭṭati, ahaṃ upaṭṭhahissāmī’’ti āha. Taṃ bhagavā – ‘‘alaṃ sāriputta, yassaṃ disāyaṃ tvaṃ viharasi, asuññāyeva me sā disā, tava ovādo buddhānaṃ ovādasadiso, na me tayā upaṭṭhākakiccaṃ atthī’’ti paṭikkhipi. Etenevupāyena mahāmoggallānaṃ ādiṃ katvā asītimahāsāvakā uṭṭhahiṃsu. Te sabbepi bhagavā paṭikkhipi.
ஆனந்த³த்தே²ரோ பன துண்ஹீயேவ நிஸீதி³. அத² நங் பி⁴க்கூ² ஏவமாஹங்ஸு – ‘‘ஆவுஸோ, ஆனந்த³, பி⁴க்கு²ஸங்கோ⁴ உபட்டா²கட்டா²னங் யாசதி, த்வம்பி யாசாஹீ’’தி. ஸோ ஆஹ – ‘‘யாசித்வா லத்³து⁴பட்டா²னங் நாம ஆவுஸோ கீதி³ஸங் ஹோதி, கிங் மங் ஸத்தா² ந பஸ்ஸதி, ஸசே ரோசிஸ்ஸதி, ஆனந்தோ³ மங் உபட்டா²தூதி வக்க²தீ’’தி. அத² ப⁴க³வா – ‘‘ந, பி⁴க்க²வே, ஆனந்தோ³ அஞ்ஞேன உஸ்ஸாஹேதப்³போ³, ஸயமேவ ஜானித்வா மங் உபட்ட²ஹிஸ்ஸதீ’’தி ஆஹ. ததோ பி⁴க்கூ² – ‘‘உட்டே²ஹி, ஆவுஸோ ஆனந்த³, உட்டே²ஹி ஆவுஸோ ஆனந்த³, த³ஸப³லங் உபட்டா²கட்டா²னங் யாசாஹீ’’தி ஆஹங்ஸு. தே²ரோ உட்ட²ஹித்வா சத்தாரோ படிக்கே²பே, சதஸ்ஸோ ச ஆயாசனாதி அட்ட² வரே யாசி.
Ānandatthero pana tuṇhīyeva nisīdi. Atha naṃ bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘āvuso, ānanda, bhikkhusaṅgho upaṭṭhākaṭṭhānaṃ yācati, tvampi yācāhī’’ti. So āha – ‘‘yācitvā laddhupaṭṭhānaṃ nāma āvuso kīdisaṃ hoti, kiṃ maṃ satthā na passati, sace rocissati, ānando maṃ upaṭṭhātūti vakkhatī’’ti. Atha bhagavā – ‘‘na, bhikkhave, ānando aññena ussāhetabbo, sayameva jānitvā maṃ upaṭṭhahissatī’’ti āha. Tato bhikkhū – ‘‘uṭṭhehi, āvuso ānanda, uṭṭhehi āvuso ānanda, dasabalaṃ upaṭṭhākaṭṭhānaṃ yācāhī’’ti āhaṃsu. Thero uṭṭhahitvā cattāro paṭikkhepe, catasso ca āyācanāti aṭṭha vare yāci.
சத்தாரோ படிக்கே²பா நாம – ‘‘ஸசே மே, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வா அத்தனா லத்³த⁴ங் பணீதங் சீவரங் ந த³ஸ்ஸதி, பிண்ட³பாதங் ந த³ஸ்ஸதி, ஏகக³ந்த⁴குடியங் வஸிதுங் ந த³ஸ்ஸதி, நிமந்தனங் க³ஹெத்வா ந க³மிஸ்ஸதி, ஏவாஹங் ப⁴க³வந்தங் உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமீ’’தி வத்வா – ‘‘கிங் பனெத்த², ஆனந்த³, ஆதீ³னவங் பஸ்ஸஸீ’’தி வுத்தே – ‘‘ஸசாஹங், ப⁴ந்தே, இமானி வத்தூ²னி லபி⁴ஸ்ஸாமி, ப⁴விஸ்ஸந்தி வத்தாரோ – ‘ஆனந்தோ³ த³ஸப³லேன லத்³த⁴ங் பணீதங் சீவரங் பரிபு⁴ஞ்ஜதி, பிண்ட³பாதங் பரிபு⁴ஞ்ஜதி, ஏகக³ந்த⁴குடியங் வஸதி, ஏகதோ நிமந்தனங் க³ச்ச²தி, ஏதங் லாப⁴ங் லப⁴ந்தோ ததா²க³தங் உபட்டா²தி, கோ ஏவங் உபட்ட²ஹதோ பா⁴ரோ’தி’’ இமே சத்தாரோ படிக்கே²பே யாசி.
Cattāro paṭikkhepā nāma – ‘‘sace me, bhante, bhagavā attanā laddhaṃ paṇītaṃ cīvaraṃ na dassati, piṇḍapātaṃ na dassati, ekagandhakuṭiyaṃ vasituṃ na dassati, nimantanaṃ gahetvā na gamissati, evāhaṃ bhagavantaṃ upaṭṭhahissāmī’’ti vatvā – ‘‘kiṃ panettha, ānanda, ādīnavaṃ passasī’’ti vutte – ‘‘sacāhaṃ, bhante, imāni vatthūni labhissāmi, bhavissanti vattāro – ‘ānando dasabalena laddhaṃ paṇītaṃ cīvaraṃ paribhuñjati, piṇḍapātaṃ paribhuñjati, ekagandhakuṭiyaṃ vasati, ekato nimantanaṃ gacchati, etaṃ lābhaṃ labhanto tathāgataṃ upaṭṭhāti, ko evaṃ upaṭṭhahato bhāro’ti’’ ime cattāro paṭikkhepe yāci.
சதஸ்ஸோ ஆயாசனா நாம – ‘‘ஸசே, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வா மயா க³ஹிதனிமந்தனங் க³மிஸ்ஸதி, ஸசாஹங் திரோரட்டா² திரோஜனபதா³ ப⁴க³வந்தங் த³ட்டு²ங் ஆக³தங் பரிஸங் ஆக³தக்க²ணே ஏவ ப⁴க³வந்தங் த³ஸ்ஸேதுங் லச்சா²மி, யதா³ மே கங்கா² உப்பஜ்ஜதி, தஸ்மிங்யேவ க²ணே ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமிதுங் லச்சா²மி, யங் ப⁴க³வா மய்ஹங் பரம்முகா² த⁴ம்மங் தே³ஸேதி, தங் ஆக³ந்த்வா மய்ஹங் கதெ²ஸ்ஸதி, ஏவாஹங் ப⁴க³வந்தங் உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமீ’’தி வத்வா – ‘‘கங் பனெத்த², ஆனந்த³, ஆனிஸங்ஸங் பஸ்ஸஸீ’’தி வுத்தே – ‘‘இத⁴, ப⁴ந்தே, ஸத்³தா⁴ குலபுத்தா ப⁴க³வதோ ஓகாஸங் அலப⁴ந்தா மங் ஏவங் வத³ந்தி – ‘ஸ்வே, ப⁴ந்தே ஆனந்த³, ப⁴க³வதா ஸத்³தி⁴ங் அம்ஹாகங் க⁴ரே பி⁴க்க²ங் க³ண்ஹெய்யாதா²’தி, ஸசே ப⁴ந்தே ப⁴க³வா தத்த² ந க³மிஸ்ஸதி, இச்சி²தக்க²ணேயேவ பரிஸங் த³ஸ்ஸேதுங், கங்க²ஞ்ச வினோதே³துங் ஓகாஸங் ந லச்சா²மி, ப⁴விஸ்ஸந்தி வத்தாரோ – ‘கிங் ஆனந்தோ³ த³ஸப³லங் உபட்டா²தி, எத்தகம்பிஸ்ஸ அனுக்³க³ஹங் ப⁴க³வா ந கரோதீ’தி. ப⁴க³வதோ ச பரம்முகா² மங் புச்சி²ஸ்ஸந்தி – ‘அயங், ஆவுஸோ ஆனந்த³, கா³தா², இத³ங் ஸுத்தங், இத³ங் ஜாதகங், கத்த² தே³ஸித’ந்தி. ஸசாஹங் தங் ந ஸம்பாத³யிஸ்ஸாமி, ப⁴விஸ்ஸந்தி வத்தாரோ – ‘எத்தகம்பி, ஆவுஸோ, ந ஜானாஸி, கஸ்மா த்வங் சா²யா விய ப⁴க³வந்தங் அவிஜஹந்தோ தீ³க⁴ரத்தங் விசரஸீ’தி. தேனாஹங் பரம்முகா² தே³ஸிதஸ்ஸபி த⁴ம்மஸ்ஸ புன கத²னங் இச்சா²மீ’’தி இமா சதஸ்ஸோ ஆயாசனா யாசி. ப⁴க³வாபிஸ்ஸ அதா³ஸி.
Catasso āyācanā nāma – ‘‘sace, bhante, bhagavā mayā gahitanimantanaṃ gamissati, sacāhaṃ tiroraṭṭhā tirojanapadā bhagavantaṃ daṭṭhuṃ āgataṃ parisaṃ āgatakkhaṇe eva bhagavantaṃ dassetuṃ lacchāmi, yadā me kaṅkhā uppajjati, tasmiṃyeva khaṇe bhagavantaṃ upasaṅkamituṃ lacchāmi, yaṃ bhagavā mayhaṃ parammukhā dhammaṃ deseti, taṃ āgantvā mayhaṃ kathessati, evāhaṃ bhagavantaṃ upaṭṭhahissāmī’’ti vatvā – ‘‘kaṃ panettha, ānanda, ānisaṃsaṃ passasī’’ti vutte – ‘‘idha, bhante, saddhā kulaputtā bhagavato okāsaṃ alabhantā maṃ evaṃ vadanti – ‘sve, bhante ānanda, bhagavatā saddhiṃ amhākaṃ ghare bhikkhaṃ gaṇheyyāthā’ti, sace bhante bhagavā tattha na gamissati, icchitakkhaṇeyeva parisaṃ dassetuṃ, kaṅkhañca vinodetuṃ okāsaṃ na lacchāmi, bhavissanti vattāro – ‘kiṃ ānando dasabalaṃ upaṭṭhāti, ettakampissa anuggahaṃ bhagavā na karotī’ti. Bhagavato ca parammukhā maṃ pucchissanti – ‘ayaṃ, āvuso ānanda, gāthā, idaṃ suttaṃ, idaṃ jātakaṃ, kattha desita’nti. Sacāhaṃ taṃ na sampādayissāmi, bhavissanti vattāro – ‘ettakampi, āvuso, na jānāsi, kasmā tvaṃ chāyā viya bhagavantaṃ avijahanto dīgharattaṃ vicarasī’ti. Tenāhaṃ parammukhā desitassapi dhammassa puna kathanaṃ icchāmī’’ti imā catasso āyācanā yāci. Bhagavāpissa adāsi.
ஏவங் இமே அட்ட² வரே க³ஹெத்வா நிப³த்³து⁴பட்டா²கோ அஹோஸி. தஸ்ஸேவ டா²னந்தரஸ்ஸத்தா²ய கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் பூரிதானங் பாரமீனங் ப²லங் பாபுணீதி இமஸ்ஸ நிப³த்³து⁴பட்டா²கபா⁴வங் ஸந்தா⁴ய – ‘‘மய்ஹங், பி⁴க்க²வே, ஏதரஹி ஆனந்தோ³ பி⁴க்கு² உபட்டா²கோ அக்³கு³பட்டா²கோ’’தி ஆஹ. அயங் உபட்டா²கபரிச்சே²தோ³ நாம.
Evaṃ ime aṭṭha vare gahetvā nibaddhupaṭṭhāko ahosi. Tasseva ṭhānantarassatthāya kappasatasahassaṃ pūritānaṃ pāramīnaṃ phalaṃ pāpuṇīti imassa nibaddhupaṭṭhākabhāvaṃ sandhāya – ‘‘mayhaṃ, bhikkhave, etarahi ānando bhikkhu upaṭṭhāko aggupaṭṭhāko’’ti āha. Ayaṃ upaṭṭhākaparicchedo nāma.
12. பிதிபரிச்சே²தோ³ உத்தானத்தோ²யேவ.
12. Pitiparicchedo uttānatthoyeva.
விஹாரங் பாவிஸீதி கஸ்மா விஹாரங் பாவிஸி? ப⁴க³வா கிர எத்தகங் கதெ²த்வா சிந்தேஸி – ‘‘ந தாவ மயா ஸத்தன்னங் பு³த்³தா⁴னங் வங்ஸோ நிரந்தரங் மத்த²கங் பாபெத்வா கதி²தோ, அஜ்ஜ மயி பன விஹாரங் பவிட்டே² இமே பி⁴க்கூ² பி⁴ய்யோஸோ மத்தாய புப்³பே³னிவாஸஞாணங் ஆரப்³ப⁴ வண்ணங் கத²யிஸ்ஸந்தி. அதா²ஹங் ஆக³ந்த்வா நிரந்தரங் பு³த்³த⁴வங்ஸங் கதெ²த்வா மத்த²கங் பாபெத்வா த³ஸ்ஸாமீ’’தி பி⁴க்கூ²னங் கதா²வாரஸ்ஸ ஓகாஸங் த³த்வா உட்டா²யாஸனா விஹாரங் பாவிஸி.
Vihāraṃ pāvisīti kasmā vihāraṃ pāvisi? Bhagavā kira ettakaṃ kathetvā cintesi – ‘‘na tāva mayā sattannaṃ buddhānaṃ vaṃso nirantaraṃ matthakaṃ pāpetvā kathito, ajja mayi pana vihāraṃ paviṭṭhe ime bhikkhū bhiyyoso mattāya pubbenivāsañāṇaṃ ārabbha vaṇṇaṃ kathayissanti. Athāhaṃ āgantvā nirantaraṃ buddhavaṃsaṃ kathetvā matthakaṃ pāpetvā dassāmī’’ti bhikkhūnaṃ kathāvārassa okāsaṃ datvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ pāvisi.
யஞ்சேதங் ப⁴க³வா தந்திங் கதே²ஸி, தத்த² கப்பபரிச்சே²தோ³, ஜாதிபரிச்சே²தோ³, கொ³த்தபரிச்சே²தோ³, ஆயுபரிச்சே²தோ³, போ³தி⁴பரிச்சே²தோ³, ஸாவகயுக³பரிச்சே²தோ³, ஸாவகஸன்னிபாதபரிச்சே²தோ³, உபட்டா²கபரிச்சே²தோ³, பிதிபரிச்சே²தோ³தி நவிமே வாரா ஆக³தா, ஸம்ப³ஹுலவாரோ அனாக³தோ, ஆனெத்வா பன தீ³பேதப்³போ³.
Yañcetaṃ bhagavā tantiṃ kathesi, tattha kappaparicchedo, jātiparicchedo, gottaparicchedo, āyuparicchedo, bodhiparicchedo, sāvakayugaparicchedo, sāvakasannipātaparicchedo, upaṭṭhākaparicchedo, pitiparicchedoti navime vārā āgatā, sambahulavāro anāgato, ānetvā pana dīpetabbo.
ஸம்ப³ஹுலவாரகதா²வண்ணனா
Sambahulavārakathāvaṇṇanā
ஸப்³ப³போ³தி⁴ஸத்தானஞ்ஹி ஏகஸ்மிங் குலவங்ஸானுரூபே புத்தே ஜாதே நிக்க²மித்வா பப்³ப³ஜிதப்³ப³ந்தி அயமேவ வங்ஸோ, அயங் பவேணீ. கஸ்மா? ஸப்³ப³ஞ்ஞுபோ³தி⁴ஸத்தானஞ்ஹி மாதுகுச்சி²ங் ஓக்கமனதோ பட்டா²ய புப்³பே³ வுத்தப்பகாரானி அனேகானி பாடிஹாரியானி ஹொந்தி, தத்ர நேஸங் யதி³ நேவ ஜாதனக³ரங், ந பிதா, ந மாதா, ந ப⁴ரியா, ந புத்தோ பஞ்ஞாயெய்ய, ‘‘இமஸ்ஸ நேவ ஜாதனக³ரங், ந பிதா, ந ப⁴ரியா, ந புத்தோ பஞ்ஞாயதி, தே³வோ வா ஸக்கோ வா மாரோ வா ப்³ரஹ்மா வா ஏஸ மஞ்ஞே, தே³வானஞ்ச ஈதி³ஸங் பாடிஹாரியங் அனச்ச²ரிய’’ந்தி மஞ்ஞமானோ ஜனோ நேவ ஸோதப்³ப³ங், ந ஸத்³தா⁴தப்³ப³ங் மஞ்ஞெய்ய. ததோ அபி⁴ஸமயோ ந ப⁴வெய்ய, அபி⁴ஸமயே அஸதி நிரத்த²கோவ பு³த்³து⁴ப்பாதோ³, அனிய்யானிகங் ஸாஸனங் ஹோதி. தஸ்மா ஸப்³ப³போ³தி⁴ஸத்தானங் – ‘‘ஏகஸ்மிங் குலவங்ஸானுரூபே புத்தே ஜாதே நிக்க²மித்வா பப்³ப³ஜிதப்³ப³’’ந்தி அயமேவ வங்ஸோ அயங் பவேணீ. தஸ்மா புத்தாதீ³னங் வஸேன ஸம்ப³ஹுலவாரோ ஆனெத்வா தீ³பேதப்³போ³.
Sabbabodhisattānañhi ekasmiṃ kulavaṃsānurūpe putte jāte nikkhamitvā pabbajitabbanti ayameva vaṃso, ayaṃ paveṇī. Kasmā? Sabbaññubodhisattānañhi mātukucchiṃ okkamanato paṭṭhāya pubbe vuttappakārāni anekāni pāṭihāriyāni honti, tatra nesaṃ yadi neva jātanagaraṃ, na pitā, na mātā, na bhariyā, na putto paññāyeyya, ‘‘imassa neva jātanagaraṃ, na pitā, na bhariyā, na putto paññāyati, devo vā sakko vā māro vā brahmā vā esa maññe, devānañca īdisaṃ pāṭihāriyaṃ anacchariya’’nti maññamāno jano neva sotabbaṃ, na saddhātabbaṃ maññeyya. Tato abhisamayo na bhaveyya, abhisamaye asati niratthakova buddhuppādo, aniyyānikaṃ sāsanaṃ hoti. Tasmā sabbabodhisattānaṃ – ‘‘ekasmiṃ kulavaṃsānurūpe putte jāte nikkhamitvā pabbajitabba’’nti ayameva vaṃso ayaṃ paveṇī. Tasmā puttādīnaṃ vasena sambahulavāro ānetvā dīpetabbo.
ஸம்ப³ஹுலபரிச்சே²த³வண்ணனா
Sambahulaparicchedavaṇṇanā
தத்த² –
Tattha –
ஸமவத்தக்க²ந்தோ⁴ அதுலோ, ஸுப்பபு³த்³தோ⁴ ச உத்தரோ;
Samavattakkhandho atulo, suppabuddho ca uttaro;
ஸத்த²வாஹோ விஜிதஸேனோ, ராஹுலோ ப⁴வதி ஸத்தமோதி.
Satthavāho vijitaseno, rāhulo bhavati sattamoti.
ஏதே தாவ ஸத்தன்னம்பி போ³தி⁴ஸத்தானங் அனுக்கமேனேவ ஸத்த புத்தா வேதி³தப்³பா³.
Ete tāva sattannampi bodhisattānaṃ anukkameneva satta puttā veditabbā.
தத்த² ராஹுலப⁴த்³தே³ தாவ ஜாதே பண்ணங் ஆஹரித்வா மஹாபுரிஸஸ்ஸ ஹத்தே² ட²பயிங்ஸு. அத²ஸ்ஸ தாவதே³வ ஸகலஸரீரங் கோ²பெ⁴த்வா புத்தஸினேஹோ அட்டா²ஸி. ஸோ சிந்தேஸி – ‘‘ஏகஸ்மிங் தாவ ஜாதே ஏவரூபோ புத்தஸினேஹோ, பரோஸஹஸ்ஸங் கிர மே புத்தா ப⁴விஸ்ஸந்தி, தேஸு ஏகேகஸ்மிங் ஜாதே இத³ங் ஸினேஹப³ந்த⁴னங் ஏவங் வட்³ட⁴ந்தங் து³ப்³பே⁴ஜ்ஜங் ப⁴விஸ்ஸதி, ராஹு ஜாதோ, ப³ந்த⁴னங் ஜாத’’ந்தி ஆஹ. தங் தி³வஸமேவ ச ரஜ்ஜங் பஹாய நிக்க²ந்தோ. ஏஸ நயோ ஸப்³பே³ஸங் புத்துப்பத்தியந்தி. அயங் புத்தபரிச்சே²தோ³.
Tattha rāhulabhadde tāva jāte paṇṇaṃ āharitvā mahāpurisassa hatthe ṭhapayiṃsu. Athassa tāvadeva sakalasarīraṃ khobhetvā puttasineho aṭṭhāsi. So cintesi – ‘‘ekasmiṃ tāva jāte evarūpo puttasineho, parosahassaṃ kira me puttā bhavissanti, tesu ekekasmiṃ jāte idaṃ sinehabandhanaṃ evaṃ vaḍḍhantaṃ dubbhejjaṃ bhavissati, rāhu jāto, bandhanaṃ jāta’’nti āha. Taṃ divasameva ca rajjaṃ pahāya nikkhanto. Esa nayo sabbesaṃ puttuppattiyanti. Ayaṃ puttaparicchedo.
ஸுதனா ஸப்³ப³காமா ச, ஸுசித்தா அத² ரோசினீ;
Sutanā sabbakāmā ca, sucittā atha rocinī;
ருசக்³க³தீ ஸுனந்தா³ ச, பி³ம்பா³ ப⁴வதி ஸத்தமாதி.
Rucaggatī sunandā ca, bimbā bhavati sattamāti.
ஏதா தேஸங் ஸத்தன்னம்பி புத்தானங் மாதரோ அஹேஸுங். பி³ம்பா³தே³வீ பன ராஹுலகுமாரே ஜாதே ராஹுலமாதாதி பஞ்ஞாயித்த². அயங் ப⁴ரியபரிச்சே²தோ³.
Etā tesaṃ sattannampi puttānaṃ mātaro ahesuṃ. Bimbādevī pana rāhulakumāre jāte rāhulamātāti paññāyittha. Ayaṃ bhariyaparicchedo.
விபஸ்ஸீ ககுஸந்தோ⁴தி இமே பன த்³வே போ³தி⁴ஸத்தா பயுத்தஆஜஞ்ஞரத²மாருய்ஹ மஹாபி⁴னிக்க²மனங் நிக்க²மிங்ஸு. ஸிகீ² கோணாக³மனோதி இமே த்³வே ஹத்தி²க்க²ந்த⁴வரக³தா ஹுத்வா நிக்க²மிங்ஸு. வெஸ்ஸபூ⁴ ஸுவண்ணஸிவிகாய நிஸீதி³த்வா நிக்க²மி. கஸ்ஸபோ உபரிபாஸாதே³ மஹாதலே நிஸின்னோவ ஆனாபானசதுத்த²ஜ்ஜா²னங் நிப்³ப³த்தெத்வா ஜா²னா உட்டா²ய தங் ஜா²னங் பாத³கங் கத்வா – ‘‘பாஸாதோ³ உக்³க³ந்த்வா போ³தி⁴மண்டே³ ஓதரதூ’’தி அதி⁴ட்டா²ஸி. பாஸாதோ³ ஆகாஸேன க³ந்த்வா போ³தி⁴மண்டே³ ஓதரி. மஹாபுரிஸோபி ததோ ஓதரித்வா பூ⁴மியங் ட²த்வா – ‘‘பாஸாதோ³ யதா²டா²னேயேவ பதிட்டா²தூ’’தி சிந்தேஸி. ஸோ யதா²டா²னே பதிட்டா²ஸி. மஹாபுரிஸோபி ஸத்த தி³வஸானி பதா⁴னமனுயுஞ்ஜித்வா போ³தி⁴பல்லங்கே நிஸீதி³த்வா ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் படிவிஜ்ஜி². அம்ஹாகங் பன போ³தி⁴ஸத்தோ கண்டகங் அஸ்ஸவரமாருய்ஹ நிக்க²ந்தோதி. அயங் யானபரிச்சே²தோ³.
Vipassī kakusandhoti ime pana dve bodhisattā payuttaājaññarathamāruyha mahābhinikkhamanaṃ nikkhamiṃsu. Sikhī koṇāgamanoti ime dve hatthikkhandhavaragatā hutvā nikkhamiṃsu. Vessabhū suvaṇṇasivikāya nisīditvā nikkhami. Kassapo uparipāsāde mahātale nisinnova ānāpānacatutthajjhānaṃ nibbattetvā jhānā uṭṭhāya taṃ jhānaṃ pādakaṃ katvā – ‘‘pāsādo uggantvā bodhimaṇḍe otaratū’’ti adhiṭṭhāsi. Pāsādo ākāsena gantvā bodhimaṇḍe otari. Mahāpurisopi tato otaritvā bhūmiyaṃ ṭhatvā – ‘‘pāsādo yathāṭhāneyeva patiṭṭhātū’’ti cintesi. So yathāṭhāne patiṭṭhāsi. Mahāpurisopi satta divasāni padhānamanuyuñjitvā bodhipallaṅke nisīditvā sabbaññutaṃ paṭivijjhi. Amhākaṃ pana bodhisatto kaṇṭakaṃ assavaramāruyha nikkhantoti. Ayaṃ yānaparicchedo.
விபஸ்ஸிஸ்ஸ பன ப⁴க³வதோ யோஜனப்பமாணே பதே³ஸே விஹாரோ பதிட்டா²ஸி, ஸிகி²ஸ்ஸ திகா³வுதே, வெஸ்ஸபு⁴ஸ்ஸ அட்³ட⁴யோஜனே, ககுஸந்த⁴ஸ்ஸ கா³வுதே, கோணாக³மனஸ்ஸ அட்³ட⁴கா³வுதே, கஸ்ஸபஸ்ஸ வீஸதிஉஸபே⁴. அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ பகதிமானேன ஸோளஸகரீஸே, ராஜமானேன அட்ட²கரீஸே பதே³ஸே விஹாரோ பதிட்டி²தோதி. அயங் விஹாரபரிச்சே²தோ³.
Vipassissa pana bhagavato yojanappamāṇe padese vihāro patiṭṭhāsi, sikhissa tigāvute, vessabhussa aḍḍhayojane, kakusandhassa gāvute, koṇāgamanassa aḍḍhagāvute, kassapassa vīsatiusabhe. Amhākaṃ bhagavato pakatimānena soḷasakarīse, rājamānena aṭṭhakarīse padese vihāro patiṭṭhitoti. Ayaṃ vihāraparicchedo.
விபஸ்ஸிஸ்ஸ பன ப⁴க³வதோ ஏகரதனாயாமா வித³த்தி²வித்தா²ரா அட்ட²ங்கு³லுப்³பே³தா⁴ ஸுவண்ணிட்ட²கா காரெத்வா சூளங்ஸேன சா²தெ³த்வா விஹாரட்டா²னங் கிணிங்ஸு. ஸிகி²ஸ்ஸ ஸுவண்ணயட்டி²பா²லேஹி சா²தெ³த்வா கிணிங்ஸு. வெஸ்ஸபு⁴ஸ்ஸ ஸுவண்ணஹத்தி²பாதா³னி காரெத்வா தேஸங் சூளங்ஸேன சா²தெ³த்வா கிணிங்ஸு. ககுஸந்த⁴ஸ்ஸ வுத்தனயேனேவ ஸுவண்ணிட்ட²காஹி சா²தெ³த்வா கிணிங்ஸு. கோணாக³மனஸ்ஸ வுத்தனயேனேவ ஸுவண்ணகச்ச²பேஹி சா²தெ³த்வா கிணிங்ஸு. கஸ்ஸபஸ்ஸ ஸுவண்ணகட்டீஹியேவ சா²தெ³த்வா கிணிங்ஸு. அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ ஸலக்க²ணானங் கஹாபணானங் சூளங்ஸேன சா²தெ³த்வா கிணிங்ஸு. அயங் விஹாரபூ⁴மிக்³க³ஹணத⁴னபரிச்சே²தோ³.
Vipassissa pana bhagavato ekaratanāyāmā vidatthivitthārā aṭṭhaṅgulubbedhā suvaṇṇiṭṭhakā kāretvā cūḷaṃsena chādetvā vihāraṭṭhānaṃ kiṇiṃsu. Sikhissa suvaṇṇayaṭṭhiphālehi chādetvā kiṇiṃsu. Vessabhussa suvaṇṇahatthipādāni kāretvā tesaṃ cūḷaṃsena chādetvā kiṇiṃsu. Kakusandhassa vuttanayeneva suvaṇṇiṭṭhakāhi chādetvā kiṇiṃsu. Koṇāgamanassa vuttanayeneva suvaṇṇakacchapehi chādetvā kiṇiṃsu. Kassapassa suvaṇṇakaṭṭīhiyeva chādetvā kiṇiṃsu. Amhākaṃ bhagavato salakkhaṇānaṃ kahāpaṇānaṃ cūḷaṃsena chādetvā kiṇiṃsu. Ayaṃ vihārabhūmiggahaṇadhanaparicchedo.
தத்த² விபஸ்ஸிஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ததா² பூ⁴மிங் கிணித்வா விஹாரங் கத்வா தி³ன்னுபட்டா²கோ புனப்³ப³ஸுமித்தோ நாம அஹோஸி, ஸிகி²ஸ்ஸ ஸிரிவட்³ட⁴னோ நாம, வெஸ்ஸபு⁴ஸ்ஸ ஸொத்தி²யோ நாம, ககுஸந்த⁴ஸ்ஸ அச்சுதோ நாம, கோணாக³மனஸ்ஸ உக்³கோ³ நாம, கஸ்ஸபஸ்ஸ ஸுமனோ நாம, அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ ஸுத³த்தோ நாம. ஸப்³பே³ சேதே க³ஹபதிமஹாஸாலா ஸெட்டி²னோ அஹேஸுந்தி. அயங் உபட்டா²கபரிச்சே²தோ³ நாம.
Tattha vipassissa bhagavato tathā bhūmiṃ kiṇitvā vihāraṃ katvā dinnupaṭṭhāko punabbasumitto nāma ahosi, sikhissa sirivaḍḍhano nāma, vessabhussa sotthiyo nāma, kakusandhassa accuto nāma, koṇāgamanassa uggo nāma, kassapassa sumano nāma, amhākaṃ bhagavato sudatto nāma. Sabbe cete gahapatimahāsālā seṭṭhino ahesunti. Ayaṃ upaṭṭhākaparicchedo nāma.
அபரானி சத்தாரி அவிஜஹிதட்டா²னானி நாம ஹொந்தி. ஸப்³ப³பு³த்³தா⁴னஞ்ஹி போ³தி⁴பல்லங்கோ அவிஜஹிதோ, ஏகஸ்மிங்யேவ டா²னே ஹோதி. த⁴ம்மசக்கப்பவத்தனங் இஸிபதனே மிக³தா³யே அவிஜஹிதமேவ ஹோதி. தே³வோரோஹனகாலே ஸங்கஸ்ஸனக³ரத்³வாரே பட²மபத³க³ண்டி²கா அவிஜஹிதாவ ஹோதி. ஜேதவனே க³ந்த⁴குடியா சத்தாரி மஞ்சபாத³ட்டா²னானி அவிஜஹிதானேவ ஹொந்தி. விஹாரோ பன கு²த்³த³கோபி மஹந்தோபி ஹோதி, விஹாரோபி ந விஜஹிதோயேவ, நக³ரங் பன விஜஹதி. யதா³ நக³ரங் பாசீனதோ ஹோதி, ததா³ விஹாரோ பச்சி²மதோ; யதா³ நக³ரங் த³க்கி²ணதோ, ததா³ விஹாரோ உத்தரதோ. யதா³ நக³ரங் பச்சி²மதோ, ததா³ விஹாரோ பாசீனதோ; யதா³ நக³ரங் உத்தரதோ, ததா³ விஹாரோ த³க்கி²ணதோ. இதா³னி பன நக³ரங் உத்தரதோ, விஹாரோ த³க்கி²ணதோ.
Aparāni cattāri avijahitaṭṭhānāni nāma honti. Sabbabuddhānañhi bodhipallaṅko avijahito, ekasmiṃyeva ṭhāne hoti. Dhammacakkappavattanaṃ isipatane migadāye avijahitameva hoti. Devorohanakāle saṅkassanagaradvāre paṭhamapadagaṇṭhikā avijahitāva hoti. Jetavane gandhakuṭiyā cattāri mañcapādaṭṭhānāni avijahitāneva honti. Vihāro pana khuddakopi mahantopi hoti, vihāropi na vijahitoyeva, nagaraṃ pana vijahati. Yadā nagaraṃ pācīnato hoti, tadā vihāro pacchimato; yadā nagaraṃ dakkhiṇato, tadā vihāro uttarato. Yadā nagaraṃ pacchimato, tadā vihāro pācīnato; yadā nagaraṃ uttarato, tadā vihāro dakkhiṇato. Idāni pana nagaraṃ uttarato, vihāro dakkhiṇato.
ஸப்³ப³பு³த்³தா⁴னஞ்ச ஆயுவேமத்தங், பமாணவேமத்தங், குலவேமத்தங், பதா⁴னவேமத்தங், ரஸ்மிவேமத்தந்தி பஞ்ச வேமத்தானி ஹொந்தி. ஆயுவேமத்தங் நாம கேசி தீ³கா⁴யுகா ஹொந்தி, கேசி அப்பாயுகா. ததா² ஹி தீ³பங்கரஸ்ஸ வஸ்ஸஸதஸஹஸ்ஸங் ஆயுப்பமாணங் அஹோஸி, அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ வஸ்ஸஸதங் ஆயுப்பமாணங்.
Sabbabuddhānañca āyuvemattaṃ, pamāṇavemattaṃ, kulavemattaṃ, padhānavemattaṃ, rasmivemattanti pañca vemattāni honti. Āyuvemattaṃ nāma keci dīghāyukā honti, keci appāyukā. Tathā hi dīpaṅkarassa vassasatasahassaṃ āyuppamāṇaṃ ahosi, amhākaṃ bhagavato vassasataṃ āyuppamāṇaṃ.
பமாணவேமத்தங் நாம கேசி தீ³கா⁴ ஹொந்தி கேசி ரஸ்ஸா. ததா² ஹி தீ³பங்கரோ அஸீதிஹத்தோ² அஹோஸி, ஸுமனோ நவுதிஹத்தோ², அம்ஹாகங் ப⁴க³வா அட்டா²ரஸஹத்தோ².
Pamāṇavemattaṃ nāma keci dīghā honti keci rassā. Tathā hi dīpaṅkaro asītihattho ahosi, sumano navutihattho, amhākaṃ bhagavā aṭṭhārasahattho.
குலவேமத்தங் நாம கேசி க²த்தியகுலே நிப்³ப³த்தந்தி, கேசி ப்³ராஹ்மணகுலே. பதா⁴னவேமத்தங் நாம கேஸஞ்சி பதா⁴னங் இத்தரகாலமேவ ஹோதி, யதா² கஸ்ஸபஸ்ஸ ப⁴க³வதோ. கேஸஞ்சி அத்³த⁴னியங், யதா² அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ.
Kulavemattaṃ nāma keci khattiyakule nibbattanti, keci brāhmaṇakule. Padhānavemattaṃ nāma kesañci padhānaṃ ittarakālameva hoti, yathā kassapassa bhagavato. Kesañci addhaniyaṃ, yathā amhākaṃ bhagavato.
ரஸ்மிவேமத்தங் நாம மங்க³லஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸரீரரஸ்மி த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴துப்பமாணா அஹோஸி. அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ ஸமந்தா ப்³யாமமத்தா . தத்ர ரஸ்மிவேமத்தங் அஜ்ஜா²ஸயப்படிப³த்³த⁴ங், யோ யத்தகங் இச்ச²தி, தஸ்ஸ தத்தகங் ஸரீரப்பபா⁴ ப²ரதி. மங்க³லஸ்ஸ பன நிச்சம்பி த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴துங் ப²ரதூதி அஜ்ஜா²ஸயோ அஹோஸி. படிவித்³த⁴கு³ணேஸு பன கஸ்ஸசி வேமத்தங் நாம நத்தி².
Rasmivemattaṃ nāma maṅgalassa bhagavato sarīrarasmi dasasahassilokadhātuppamāṇā ahosi. Amhākaṃ bhagavato samantā byāmamattā . Tatra rasmivemattaṃ ajjhāsayappaṭibaddhaṃ, yo yattakaṃ icchati, tassa tattakaṃ sarīrappabhā pharati. Maṅgalassa pana niccampi dasasahassilokadhātuṃ pharatūti ajjhāsayo ahosi. Paṭividdhaguṇesu pana kassaci vemattaṃ nāma natthi.
அபரங் அம்ஹாகங்யேவ ப⁴க³வதோ ஸஹஜாதபரிச்சே²த³ஞ்ச நக்க²த்தபரிச்சே²த³ஞ்ச தீ³பேஸுங். ஸப்³ப³ஞ்ஞுபோ³தி⁴ஸத்தேன கிர ஸத்³தி⁴ங் ராஹுலமாதா, ஆனந்த³த்தே²ரோ, ச²ன்னோ, கண்டகோ, நிதி⁴கும்போ⁴, மஹாபோ³தி⁴, காளுதா³யீதி இமானி ஸத்த ஸஹஜாதானி. மஹாபுரிஸோ ச உத்தராஸாள்ஹனக்க²த்தேனேவ மாதுகுச்சி²ங் ஓக்கமி, மஹாபி⁴னிக்க²மனங் நிக்க²மி, த⁴ம்மசக்கங் பவத்தேஸி, யமகபாடிஹாரியங் அகாஸி. விஸாகா²னக்க²த்தேன ஜாதோ ச அபி⁴ஸம்பு³த்³தோ⁴ ச பரினிப்³பு³தோ ச. மாக⁴னக்க²த்தேனஸ்ஸ ஸாவகஸன்னிபாதோ ச அஹோஸி, ஆயுஸங்கா²ரொஸ்ஸஜ்ஜனஞ்ச, அஸ்ஸயுஜனக்க²த்தேன தே³வோரோஹனந்தி எத்தகங் ஆஹரித்வா தீ³பேதப்³ப³ங். அயங் ஸம்ப³ஹுலபரிச்சே²தோ³ நாம.
Aparaṃ amhākaṃyeva bhagavato sahajātaparicchedañca nakkhattaparicchedañca dīpesuṃ. Sabbaññubodhisattena kira saddhiṃ rāhulamātā, ānandatthero, channo, kaṇṭako, nidhikumbho, mahābodhi, kāḷudāyīti imāni satta sahajātāni. Mahāpuriso ca uttarāsāḷhanakkhatteneva mātukucchiṃ okkami, mahābhinikkhamanaṃ nikkhami, dhammacakkaṃ pavattesi, yamakapāṭihāriyaṃ akāsi. Visākhānakkhattena jāto ca abhisambuddho ca parinibbuto ca. Māghanakkhattenassa sāvakasannipāto ca ahosi, āyusaṅkhārossajjanañca, assayujanakkhattena devorohananti ettakaṃ āharitvā dīpetabbaṃ. Ayaṃ sambahulaparicchedo nāma.
13. இதா³னி அத² கோ² தேஸங் பி⁴க்கூ²னந்திஆதீ³ஸு தே பி⁴க்கூ² – ‘‘ஆவுஸோ, புப்³பே³னிவாஸஸ்ஸ நாம அயங் க³தி, யதி³த³ங் சுதிதோ பட்டா²ய படிஸந்தி⁴ஆரோஹனங். யங் பன இத³ங் படிஸந்தி⁴தோ பட்டா²ய பச்சா²முக²ங் ஞாணங் பேஸெத்வா சுதி க³ந்தப்³ப³ங், இத³ங் அதிக³ருகங். ஆகாஸே பத³ங் த³ஸ்ஸெந்தோ விய ப⁴க³வா கதே²ஸீ’’தி அதிவிம்ஹயஜாதா ஹுத்வா – ‘‘அச்ச²ரியங், ஆவுஸோ,’’திஆதீ³னி வத்வா புன அபரம்பி காரணங் த³ஸ்ஸெந்தோ – ‘‘யத்ர ஹி நாம ததா²க³தோ’’திஆதி³மாஹங்ஸு . தத்த² யத்ர ஹி நாமாதி அச்ச²ரியத்தே² நிபாதோ, யோ நாம ததா²க³தோதி அத்தோ². சி²ன்னபபஞ்சேதி எத்த² பபஞ்சா நாம தண்ஹா மானோ தி³ட்டீ²தி இமே தயோ கிலேஸா. சி²ன்னவடுமேதி எத்த² வடுமந்தி குஸலாகுஸலகம்மவட்டங் வுச்சதி. பரியாதி³ன்னவட்டேதி தஸ்ஸேவ வேவசனங், பரியாதி³ன்னஸப்³ப³கம்மவட்டேதி அத்தோ². ஸப்³ப³து³க்க²வீதிவத்தேதி ஸப்³ப³ங் விபாகவட்டஸங்கா²தங் து³க்க²ங் வீதிவத்தே . அனுஸ்ஸரிஸ்ஸதீதி இத³ங் யத்ராதி நிபாதவஸேன அனாக³தவசனங், அத்தோ² பனெத்த² அதீதவஸேன வேதி³தப்³போ³. ப⁴க³வா ஹி தே பு³த்³தே⁴ அனுஸ்ஸரி, ந இதா³னி அனுஸ்ஸரிஸ்ஸதி. ஏவங்ஸீலாதி மக்³க³ஸீலேன ப²லஸீலேன லோகியலோகுத்தரஸீலேன ஏவங்ஸீலா. ஏவங்த⁴ம்மாதி எத்த² ஸமாதி⁴பக்கா² த⁴ம்மா அதி⁴ப்பேதா, மக்³க³ஸமாதி⁴னா ப²லஸமாதி⁴னா லோகியலோகுத்தரஸமாதி⁴னா, ஏவங்ஸமாத⁴யோதி அத்தோ². ஏவங்பஞ்ஞாதி மக்³க³பஞ்ஞாதி³வஸேனேவ ஏவங்பஞ்ஞா. ஏவங்விஹாரீதி எத்த² பன ஹெட்டா² ஸமாதி⁴பக்கா²னங் த⁴ம்மானங் க³ஹிதத்தா விஹாரோ க³ஹிதோவ புன கஸ்மா க³ஹிதமேவ க³ண்ஹாதீதி சே; ந இத³ங் க³ஹிதமேவ, இத³ஞ்ஹி நிரோத⁴ஸமாபத்திதீ³பனத்த²ங் வுத்தங். தஸ்மா ஏவங் நிரோத⁴ஸமாபத்திவிஹாரீ தே ப⁴க³வந்தோ அஹேஸுந்தி ஏவமெத்த² அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³.
13. Idāni atha kho tesaṃ bhikkhūnantiādīsu te bhikkhū – ‘‘āvuso, pubbenivāsassa nāma ayaṃ gati, yadidaṃ cutito paṭṭhāya paṭisandhiārohanaṃ. Yaṃ pana idaṃ paṭisandhito paṭṭhāya pacchāmukhaṃ ñāṇaṃ pesetvā cuti gantabbaṃ, idaṃ atigarukaṃ. Ākāse padaṃ dassento viya bhagavā kathesī’’ti ativimhayajātā hutvā – ‘‘acchariyaṃ, āvuso,’’tiādīni vatvā puna aparampi kāraṇaṃ dassento – ‘‘yatra hi nāma tathāgato’’tiādimāhaṃsu . Tattha yatra hi nāmāti acchariyatthe nipāto, yo nāma tathāgatoti attho. Chinnapapañceti ettha papañcā nāma taṇhā māno diṭṭhīti ime tayo kilesā. Chinnavaṭumeti ettha vaṭumanti kusalākusalakammavaṭṭaṃ vuccati. Pariyādinnavaṭṭeti tasseva vevacanaṃ, pariyādinnasabbakammavaṭṭeti attho. Sabbadukkhavītivatteti sabbaṃ vipākavaṭṭasaṅkhātaṃ dukkhaṃ vītivatte . Anussarissatīti idaṃ yatrāti nipātavasena anāgatavacanaṃ, attho panettha atītavasena veditabbo. Bhagavā hi te buddhe anussari, na idāni anussarissati. Evaṃsīlāti maggasīlena phalasīlena lokiyalokuttarasīlena evaṃsīlā. Evaṃdhammāti ettha samādhipakkhā dhammā adhippetā, maggasamādhinā phalasamādhinā lokiyalokuttarasamādhinā, evaṃsamādhayoti attho. Evaṃpaññāti maggapaññādivaseneva evaṃpaññā. Evaṃvihārīti ettha pana heṭṭhā samādhipakkhānaṃ dhammānaṃ gahitattā vihāro gahitova puna kasmā gahitameva gaṇhātīti ce; na idaṃ gahitameva, idañhi nirodhasamāpattidīpanatthaṃ vuttaṃ. Tasmā evaṃ nirodhasamāpattivihārī te bhagavanto ahesunti evamettha attho daṭṭhabbo.
ஏவங்விமுத்தாதி எத்த² விக்க²ம்ப⁴னவிமுத்தி, தத³ங்க³விமுத்தி, ஸமுச்சே²த³விமுத்தி, படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴விமுத்தி, நிஸ்ஸரணவிமுத்தீதி பஞ்சவிதா⁴ விமுத்தி. தத்த² அட்ட² ஸமாபத்தியோ ஸயங் விக்க²ம்பி⁴தேஹி நீவரணாதீ³ஹி விமுத்தத்தா விக்க²ம்ப⁴னவிமுத்தீதி ஸங்க்²யங் க³ச்ச²ந்தி. அனிச்சானுபஸ்ஸனாதி³கா ஸத்தானுபஸ்ஸனா ஸயங் தஸ்ஸ தஸ்ஸ பச்சனீகங்க³வஸேன பரிச்சத்தாஹி நிச்சஸஞ்ஞாதீ³ஹி விமுத்தத்தா தத³ங்க³விமுத்தீதி ஸங்க்²யங் க³ச்ச²ந்தி. சத்தாரோ அரியமக்³கா³ ஸயங் ஸமுச்சி²ன்னேஹி கிலேஸேஹி விமுத்தத்தா ஸமுச்சே²த³விமுத்தீதி ஸங்க்²யங் க³ச்ச²ந்தி. சத்தாரி ஸாமஞ்ஞப²லானி மக்³கா³னுபா⁴வேன கிலேஸானங் படிப்பஸ்ஸத்³த⁴ந்தே உப்பன்னத்தா படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴விமுத்தீதி ஸங்க்²யங் க³ச்ச²ந்தி. நிப்³பா³னங் ஸப்³ப³கிலேஸேஹி நிஸ்ஸடத்தா அபக³தத்தா தூ³ரே டி²தத்தா நிஸ்ஸரணவிமுத்தீதி ஸங்க்²யங் க³ச்ச²தி. இதி இமாஸங் பஞ்சன்னங் விமுத்தீனங் வஸேன – ‘‘ஏவங் விமுத்தா’’தி எத்த² அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³.
Evaṃvimuttāti ettha vikkhambhanavimutti, tadaṅgavimutti, samucchedavimutti, paṭippassaddhivimutti, nissaraṇavimuttīti pañcavidhā vimutti. Tattha aṭṭha samāpattiyo sayaṃ vikkhambhitehi nīvaraṇādīhi vimuttattā vikkhambhanavimuttīti saṅkhyaṃ gacchanti. Aniccānupassanādikā sattānupassanā sayaṃ tassa tassa paccanīkaṅgavasena pariccattāhi niccasaññādīhi vimuttattā tadaṅgavimuttīti saṅkhyaṃ gacchanti. Cattāro ariyamaggā sayaṃ samucchinnehi kilesehi vimuttattā samucchedavimuttīti saṅkhyaṃ gacchanti. Cattāri sāmaññaphalāni maggānubhāvena kilesānaṃ paṭippassaddhante uppannattā paṭippassaddhivimuttīti saṅkhyaṃ gacchanti. Nibbānaṃ sabbakilesehi nissaṭattā apagatattā dūre ṭhitattā nissaraṇavimuttīti saṅkhyaṃ gacchati. Iti imāsaṃ pañcannaṃ vimuttīnaṃ vasena – ‘‘evaṃ vimuttā’’ti ettha attho daṭṭhabbo.
14. படிஸல்லானா வுட்டி²தோதி ஏகீபா⁴வா வுட்டி²தோ.
14.Paṭisallānā vuṭṭhitoti ekībhāvā vuṭṭhito.
16. ‘‘இதோ ஸோ, பி⁴க்க²வே’’தி கோ அனுஸந்தி⁴? இத³ஞ்ஹி ஸுத்தங் – ‘‘ததா²க³தஸ்ஸேவேஸா, பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மதா⁴து ஸுப்படிவித்³தா⁴’’தி ச ‘‘தே³வதாபி ததா²க³தஸ்ஸ ஏதமத்த²ங் ஆரோசேஸு’’ந்தி ச இமேஹி த்³வீஹி பதே³ஹி ஆப³த்³த⁴ங். தத்த² தே³வதாரோசனபத³ங் ஸுத்தந்தபரியோஸானே தே³வசாரிககோலாஹலங் த³ஸ்ஸெந்தோ விசாரெஸ்ஸதி . த⁴ம்மதா⁴துபதா³னுஸந்தி⁴வஸேன பன அயங் தே³ஸனா ஆரத்³தா⁴. தத்த² க²த்தியோ ஜாதியாதிஆதீ³னி ஏகாத³ஸபதா³னி நிதா³னகண்டே³ வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³பா³னி.
16.‘‘Ito so, bhikkhave’’ti ko anusandhi? Idañhi suttaṃ – ‘‘tathāgatassevesā, bhikkhave, dhammadhātu suppaṭividdhā’’ti ca ‘‘devatāpi tathāgatassa etamatthaṃ ārocesu’’nti ca imehi dvīhi padehi ābaddhaṃ. Tattha devatārocanapadaṃ suttantapariyosāne devacārikakolāhalaṃ dassento vicāressati . Dhammadhātupadānusandhivasena pana ayaṃ desanā āraddhā. Tattha khattiyo jātiyātiādīni ekādasapadāni nidānakaṇḍe vuttanayeneva veditabbāni.
போ³தி⁴ஸத்தத⁴ம்மதாவண்ணனா
Bodhisattadhammatāvaṇṇanā
17. அத² கோ², பி⁴க்க²வே, விபஸ்ஸீ போ³தி⁴ஸத்தோதிஆதீ³ஸு பன விபஸ்ஸீதி தஸ்ஸ நாமங், தஞ்ச கோ² விவிதே⁴ அத்தே² பஸ்ஸனகுஸலதாய லத்³த⁴ங். போ³தி⁴ஸத்தோதி பண்டி³தஸத்தோ பு³ஜ்ஜ²னகஸத்தோ. போ³தி⁴ஸங்கா²தேஸு வா சதூஸு மக்³கே³ஸு ஸத்தோ ஆஸத்தோ லக்³க³மானஸோதி போ³தி⁴ஸத்தோ. ஸதோ ஸம்பஜானோதி எத்த² ஸதோதி ஸதியேவ. ஸம்பஜானோதி ஞாணங். ஸதிங் ஸூபட்டி²தங் கத்வா ஞாணேன பரிச்சி²ந்தி³த்வா மாதுகுச்சி²ங் ஓக்கமீதி அத்தோ². ஓக்கமீதி இமினா சஸ்ஸ ஓக்கந்தபா⁴வோ பாளியங் த³ஸ்ஸிதோ, ந ஓக்கமனக்கமோ. ஸோ பன யஸ்மா அட்ட²கத²ங் ஆரூள்ஹோ, தஸ்மா ஏவங் வேதி³தப்³போ³ –
17.Athakho, bhikkhave, vipassī bodhisattotiādīsu pana vipassīti tassa nāmaṃ, tañca kho vividhe atthe passanakusalatāya laddhaṃ. Bodhisattoti paṇḍitasatto bujjhanakasatto. Bodhisaṅkhātesu vā catūsu maggesu satto āsatto laggamānasoti bodhisatto. Sato sampajānoti ettha satoti satiyeva. Sampajānoti ñāṇaṃ. Satiṃ sūpaṭṭhitaṃ katvā ñāṇena paricchinditvā mātukucchiṃ okkamīti attho. Okkamīti iminā cassa okkantabhāvo pāḷiyaṃ dassito, na okkamanakkamo. So pana yasmā aṭṭhakathaṃ ārūḷho, tasmā evaṃ veditabbo –
ஸப்³ப³போ³தி⁴ஸத்தா ஹி ஸமதிங்ஸ பாரமியோ பூரெத்வா, பஞ்ச மஹாபரிச்சாகே³ பரிச்சஜித்வா, ஞாதத்த²சரியலோகத்த²சரியபு³த்³த⁴சரியானங் கோடிங் பத்வா, வெஸ்ஸந்தரஸதி³ஸே ததியே அத்தபா⁴வே ட²த்வா, ஸத்த மஹாதா³னானி த³த்வா, ஸத்தக்க²த்துங் பத²விங் கம்பெத்வா, காலங்கத்வா, து³தியசித்தவாரே துஸிதப⁴வனே நிப்³ப³த்தந்தி. விபஸ்ஸீ போ³தி⁴ஸத்தோபி ததே²வ கத்வா துஸிதபுரே நிப்³ப³த்தித்வா ஸட்டி²ஸதஸஹஸ்ஸாதி⁴கா ஸத்தபஞ்ஞாஸ வஸ்ஸகோடியோ தத்த² அட்டா²ஸி. அஞ்ஞதா³ பன தீ³கா⁴யுகதே³வலோகே நிப்³ப³த்தா போ³தி⁴ஸத்தா ந யாவதாயுகங் திட்ட²ந்தி. கஸ்மா? தத்த² பாரமீனங் து³ப்பூரணீயத்தா. தே அதி⁴முத்திகாலகிரியங் கத்வா மனுஸ்ஸபதே²யேவ நிப்³ப³த்தந்தி. பாரமீனங் பூரெந்தோ பன யதா² இதா³னி ஏகேன அத்தபா⁴வேன ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் உபனேதுங் ஸக்கொந்தி, ஏவங் ஸப்³ப³ஸோ பூரிதத்தா ததா³ விபஸ்ஸீ போ³தி⁴ஸத்தோ தத்த² யாவதாயுகங் அட்டா²ஸி.
Sabbabodhisattā hi samatiṃsa pāramiyo pūretvā, pañca mahāpariccāge pariccajitvā, ñātatthacariyalokatthacariyabuddhacariyānaṃ koṭiṃ patvā, vessantarasadise tatiye attabhāve ṭhatvā, satta mahādānāni datvā, sattakkhattuṃ pathaviṃ kampetvā, kālaṅkatvā, dutiyacittavāre tusitabhavane nibbattanti. Vipassī bodhisattopi tatheva katvā tusitapure nibbattitvā saṭṭhisatasahassādhikā sattapaññāsa vassakoṭiyo tattha aṭṭhāsi. Aññadā pana dīghāyukadevaloke nibbattā bodhisattā na yāvatāyukaṃ tiṭṭhanti. Kasmā? Tattha pāramīnaṃ duppūraṇīyattā. Te adhimuttikālakiriyaṃ katvā manussapatheyeva nibbattanti. Pāramīnaṃ pūrento pana yathā idāni ekena attabhāvena sabbaññutaṃ upanetuṃ sakkonti, evaṃ sabbaso pūritattā tadā vipassī bodhisatto tattha yāvatāyukaṃ aṭṭhāsi.
தே³வதானங் பன – ‘‘மனுஸ்ஸானங் க³ணனாவஸேன இதா³னி ஸத்தஹி தி³வஸேஹி சுதி ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி பஞ்ச புப்³ப³னிமித்தானி உப்பஜ்ஜந்தி – மாலா மிலாயந்தி, வத்தா²னி கிலிஸ்ஸந்தி, கச்சே²ஹி ஸேதா³ முச்சந்தி, காயே து³ப்³ப³ண்ணியங் ஓக்கமதி, தே³வோ தே³வாஸனே ந ஸண்டா²தி. தத்த² மாலாதி படிஸந்தி⁴க்³க³ஹணதி³வஸே பிளந்த⁴னமாலா , தா கிர ஸட்டி²ஸதஸஹஸ்ஸாதி⁴கா ஸத்தபண்ணாஸ வஸ்ஸகோடியோ அமிலாயித்வா ததா³ மிலாயந்தி. வத்தே²ஸுபி ஏஸேவ நயோ. எத்தகங் பன காலங் தே³வானங் நேவ ஸீதங் ந உண்ஹங் ஹோதி, தஸ்மிங் காலே ஸரீரா பி³ந்து³பி³ந்து³வஸேன ஸேதா³ முச்சந்தி. எத்தகஞ்ச காலங் தேஸங் ஸரீரே க²ண்டி³ச்சபாலிச்சாதி³வஸேன விவண்ணதா ந பஞ்ஞாயதி, தே³வதீ⁴தா ஸோளஸவஸ்ஸுத்³தே³ஸிகா விய கா²யந்தி, தே³வபுத்தா வீஸதிவஸ்ஸுத்³தே³ஸிகா விய கா²யந்தி, மரணகாலே பன தேஸங் கிலந்தரூபோ அத்தபா⁴வோ ஹோதி. எத்தகஞ்ச தேஸங் காலங் தே³வலோகே உக்கண்டி²தா நாம நத்தி², மரணகாலே பன நிஸ்ஸஸந்தி விஜம்ப⁴ந்தி, ஸகே ஆஸனே நாபி⁴ரமந்தி.
Devatānaṃ pana – ‘‘manussānaṃ gaṇanāvasena idāni sattahi divasehi cuti bhavissatī’’ti pañca pubbanimittāni uppajjanti – mālā milāyanti, vatthāni kilissanti, kacchehi sedā muccanti, kāye dubbaṇṇiyaṃ okkamati, devo devāsane na saṇṭhāti. Tattha mālāti paṭisandhiggahaṇadivase piḷandhanamālā , tā kira saṭṭhisatasahassādhikā sattapaṇṇāsa vassakoṭiyo amilāyitvā tadā milāyanti. Vatthesupi eseva nayo. Ettakaṃ pana kālaṃ devānaṃ neva sītaṃ na uṇhaṃ hoti, tasmiṃ kāle sarīrā bindubinduvasena sedā muccanti. Ettakañca kālaṃ tesaṃ sarīre khaṇḍiccapāliccādivasena vivaṇṇatā na paññāyati, devadhītā soḷasavassuddesikā viya khāyanti, devaputtā vīsativassuddesikā viya khāyanti, maraṇakāle pana tesaṃ kilantarūpo attabhāvo hoti. Ettakañca tesaṃ kālaṃ devaloke ukkaṇṭhitā nāma natthi, maraṇakāle pana nissasanti vijambhanti, sake āsane nābhiramanti.
இமானி பன புப்³ப³னிமித்தானி யதா² லோகே மஹாபுஞ்ஞானங் ராஜராஜமஹாமத்தாதீ³னங்யேவ உக்காபாதபூ⁴மிசாலசந்த³க்³கா³ஹாதீ³னி நிமித்தானி பஞ்ஞாயந்தி, ந ஸப்³பே³ஸங்; ஏவங் மஹேஸக்க²தே³வதானங்யேவ பஞ்ஞாயந்தி, ந ஸப்³பே³ஸங். யதா² ச மனுஸ்ஸேஸு புப்³ப³னிமித்தானி நக்க²த்தபாட²காத³யோவ ஜானந்தி, ந ஸப்³பே³; ஏவங் தானிபி ந ஸப்³ப³தே³வதா ஜானந்தி, பண்டி³தா ஏவ பன ஜானந்தி. தத்த² யே மந்தே³ன குஸலகம்மேன நிப்³ப³த்தா தே³வபுத்தா, தே தேஸு உப்பன்னேஸு – ‘‘இதா³னி கோ ஜானாதி, ‘குஹிங் நிப்³ப³த்தெஸ்ஸாமா’தி’’ பா⁴யந்தி. யே மஹாபுஞ்ஞா, தே ‘‘அம்ஹேஹி தி³ன்னங் தா³னங், ரக்கி²தங் ஸீலங், பா⁴விதங் பா⁴வனங் ஆக³ம்ம உபரி தே³வலோகேஸு ஸம்பத்திங் அனுப⁴விஸ்ஸாமா’’தி ந பா⁴யந்தி. விபஸ்ஸீ போ³தி⁴ஸத்தோபி தானி புப்³ப³னிமித்தானி தி³ஸ்வா ‘‘இதா³னி அனந்தரே அத்தபா⁴வே பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸாமீ’’தி ந பா⁴யதி. அத²ஸ்ஸ தேஸு நிமித்தேஸு பாதுபூ⁴தேஸு த³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளதே³வதா ஸன்னிபதித்வா – ‘‘மாரிஸ, தும்ஹேஹி த³ஸ பாரமியோ பூரெந்தேஹி ந ஸக்கஸம்பத்திங், ந மாரஸம்பத்திங், ந ப்³ரஹ்மஸம்பத்திங், ந சக்கவத்திஸம்பத்திங் பத்தெ²ந்தேஹி பூரிதா, லோகனித்த²ரணத்தா²ய பன பு³த்³த⁴த்தங் பத்த²யமானேஹி பூரிதா. ஸோ வோ, இதா³னி காலோ, மாரிஸ, பு³த்³த⁴த்தாய, ஸமயோ, மாரிஸ, பு³த்³த⁴த்தாயா’’தி யாசந்தி.
Imāni pana pubbanimittāni yathā loke mahāpuññānaṃ rājarājamahāmattādīnaṃyeva ukkāpātabhūmicālacandaggāhādīni nimittāni paññāyanti, na sabbesaṃ; evaṃ mahesakkhadevatānaṃyeva paññāyanti, na sabbesaṃ. Yathā ca manussesu pubbanimittāni nakkhattapāṭhakādayova jānanti, na sabbe; evaṃ tānipi na sabbadevatā jānanti, paṇḍitā eva pana jānanti. Tattha ye mandena kusalakammena nibbattā devaputtā, te tesu uppannesu – ‘‘idāni ko jānāti, ‘kuhiṃ nibbattessāmā’ti’’ bhāyanti. Ye mahāpuññā, te ‘‘amhehi dinnaṃ dānaṃ, rakkhitaṃ sīlaṃ, bhāvitaṃ bhāvanaṃ āgamma upari devalokesu sampattiṃ anubhavissāmā’’ti na bhāyanti. Vipassī bodhisattopi tāni pubbanimittāni disvā ‘‘idāni anantare attabhāve buddho bhavissāmī’’ti na bhāyati. Athassa tesu nimittesu pātubhūtesu dasasahassacakkavāḷadevatā sannipatitvā – ‘‘mārisa, tumhehi dasa pāramiyo pūrentehi na sakkasampattiṃ, na mārasampattiṃ, na brahmasampattiṃ, na cakkavattisampattiṃ patthentehi pūritā, lokanittharaṇatthāya pana buddhattaṃ patthayamānehi pūritā. So vo, idāni kālo, mārisa, buddhattāya, samayo, mārisa, buddhattāyā’’ti yācanti.
அத² மஹாஸத்தோ தாஸங் தே³வதானங் படிஞ்ஞங் அத³த்வாவ காலதீ³பதே³ஸகுலஜனெத்திஆயுபரிச்சே²த³வஸேன பஞ்சமஹாவிலோகனங் நாம விலோகேஸி. தத்த² ‘‘காலோ நு கோ², ந காலோ’’தி பட²மங் காலங் விலோகேஸி. தத்த² வஸ்ஸஸதஸஹஸ்ஸதோ உத்³த⁴ங் வட்³டி⁴தஆயுகாலோ காலோ நாம ந ஹோதி. கஸ்மா? ததா³ ஹி ஸத்தானங் ஜாதிஜராமரணானி ந பஞ்ஞாயந்தி, பு³த்³தா⁴னஞ்ச த⁴ம்மதே³ஸனா நாம திலக்க²ணமுத்தா நத்தி². தே தேஸங் – ‘‘அனிச்சங் து³க்க²மனத்தா’’தி கதெ²ந்தானங் – ‘‘கிங் நாமேதங் கதெ²ந்தீ’’தி நேவ ஸோதுங், ந ஸத்³த³ஹிதுங் மஞ்ஞந்தி, ததோ அபி⁴ஸமயோ ந ஹோதி, தஸ்மிங் அஸதி அனிய்யானிகங் ஸாஸனங் ஹோதி. தஸ்மா ஸோ அகாலோ. வஸ்ஸஸததோ ஊனஆயுகாலோபி காலோ ந ஹோதி. கஸ்மா? ததா³ ஹி ஸத்தா உஸ்ஸன்னகிலேஸா ஹொந்தி, உஸ்ஸன்னகிலேஸானஞ்ச தி³ன்னோ ஓவாதோ³ ஓவாத³ட்டா²னே ந திட்ட²தி, உத³கே த³ண்ட³ராஜி விய கி²ப்பங் விக³ச்ச²தி. தஸ்மா ஸோபி அகாலோவ. வஸ்ஸஸதஸஹஸ்ஸதோ பட்டா²ய ஹெட்டா², வஸ்ஸஸததோ பட்டா²ய உத்³த⁴ங் ஆயுகாலோ காலோ நாம, ததா³ ச அஸீதிவஸ்ஸஸஹஸ்ஸாயுகா மனுஸ்ஸா. அத² மஹாஸத்தோ – ‘‘நிப்³ப³த்திதப்³ப³காலோ’’தி காலங் பஸ்ஸி.
Atha mahāsatto tāsaṃ devatānaṃ paṭiññaṃ adatvāva kāladīpadesakulajanettiāyuparicchedavasena pañcamahāvilokanaṃ nāma vilokesi. Tattha ‘‘kālo nu kho, na kālo’’ti paṭhamaṃ kālaṃ vilokesi. Tattha vassasatasahassato uddhaṃ vaḍḍhitaāyukālo kālo nāma na hoti. Kasmā? Tadā hi sattānaṃ jātijarāmaraṇāni na paññāyanti, buddhānañca dhammadesanā nāma tilakkhaṇamuttā natthi. Te tesaṃ – ‘‘aniccaṃ dukkhamanattā’’ti kathentānaṃ – ‘‘kiṃ nāmetaṃ kathentī’’ti neva sotuṃ, na saddahituṃ maññanti, tato abhisamayo na hoti, tasmiṃ asati aniyyānikaṃ sāsanaṃ hoti. Tasmā so akālo. Vassasatato ūnaāyukālopi kālo na hoti. Kasmā? Tadā hi sattā ussannakilesā honti, ussannakilesānañca dinno ovādo ovādaṭṭhāne na tiṭṭhati, udake daṇḍarāji viya khippaṃ vigacchati. Tasmā sopi akālova. Vassasatasahassato paṭṭhāya heṭṭhā, vassasatato paṭṭhāya uddhaṃ āyukālo kālo nāma, tadā ca asītivassasahassāyukā manussā. Atha mahāsatto – ‘‘nibbattitabbakālo’’ti kālaṃ passi.
ததோ தீ³பங் விலோகெந்தோ ஸபரிவாரே சத்தாரோ தீ³பே ஓலோகெத்வா – ‘‘தீஸு தீ³பேஸு பு³த்³தா⁴ ந நிப்³ப³த்தந்தி, ஜம்பு³தீ³பேயேவ நிப்³ப³த்தந்தீ’’தி தீ³பங் பஸ்ஸி.
Tato dīpaṃ vilokento saparivāre cattāro dīpe oloketvā – ‘‘tīsu dīpesu buddhā na nibbattanti, jambudīpeyeva nibbattantī’’ti dīpaṃ passi.
ததோ – ‘‘ஜம்பு³தீ³போ நாம மஹா, த³ஸயோஜனஸஹஸ்ஸபரிமாணோ, கதரஸ்மிங் நு கோ² பதே³ஸே பு³த்³தா⁴ நிப்³ப³த்தந்தீ’’தி தே³ஸங் விலோகெந்தோ மஜ்ஜி²மதே³ஸங் பஸ்ஸி. மஜ்ஜி²மதே³ஸோ நாம – ‘‘புரத்தி²மாய தி³ஸாய க³ஜங்க³லங் நாம நிக³மோ’’திஆதி³னா (மஹாவ॰ 259) நயேன வினயே வுத்தோவ. ஸோ ஆயாமதோ தீணி யோஜனஸதானி, வித்தா²ரதோ அட்³ட⁴தெய்யானி, பரிக்கே²பதோ நவயோஜனஸதானீதி. ஏதஸ்மிஞ்ஹி பதே³ஸே பு³த்³தா⁴ பச்சேகபு³த்³தா⁴ அக்³க³ஸாவகா அஸீதி மஹாஸாவகா சக்கவத்திராஜானோ அஞ்ஞே ச மஹேஸக்கா² க²த்தியப்³ராஹ்மணக³ஹபதிமஹாஸாலா உப்பஜ்ஜந்தி. இத³ஞ்செத்த² ப³ந்து⁴மதீ நாம நக³ரங், தத்த² மயா நிப்³ப³த்திதப்³ப³ந்தி நிட்ட²ங் அக³மாஸி.
Tato – ‘‘jambudīpo nāma mahā, dasayojanasahassaparimāṇo, katarasmiṃ nu kho padese buddhā nibbattantī’’ti desaṃ vilokento majjhimadesaṃ passi. Majjhimadeso nāma – ‘‘puratthimāya disāya gajaṅgalaṃ nāma nigamo’’tiādinā (mahāva. 259) nayena vinaye vuttova. So āyāmato tīṇi yojanasatāni, vitthārato aḍḍhateyyāni, parikkhepato navayojanasatānīti. Etasmiñhi padese buddhā paccekabuddhā aggasāvakā asīti mahāsāvakā cakkavattirājāno aññe ca mahesakkhā khattiyabrāhmaṇagahapatimahāsālā uppajjanti. Idañcettha bandhumatī nāma nagaraṃ, tattha mayā nibbattitabbanti niṭṭhaṃ agamāsi.
ததோ குலங் விலோகெந்தோ – ‘‘பு³த்³தா⁴ நாம லோகஸம்மதே குலே நிப்³ப³த்தந்தி. இதா³னி ச க²த்தியகுலங் லோகஸம்மதங், தத்த² நிப்³ப³த்திஸ்ஸாமி, ப³ந்து⁴மா நாம மே ராஜா பிதா ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி குலங் பஸ்ஸி.
Tato kulaṃ vilokento – ‘‘buddhā nāma lokasammate kule nibbattanti. Idāni ca khattiyakulaṃ lokasammataṃ, tattha nibbattissāmi, bandhumā nāma me rājā pitā bhavissatī’’ti kulaṃ passi.
ததோ மாதரங் விலோகெந்தோ – ‘‘பு³த்³த⁴மாதா நாம லோலா ஸுராது⁴த்தா ந ஹோதி, கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் பூரிதபாரமீ, ஜாதிதோ பட்டா²ய அக²ண்ட³பஞ்சஸீலா ஹோதி, அயஞ்ச ப³ந்து⁴மதீ நாம தே³வீ ஈதி³ஸா, அயங் மே மாதா ப⁴விஸ்ஸதி , ‘‘கித்தகங் பனஸ்ஸா ஆயூ’’தி ஆவஜ்ஜந்தோ ‘‘த³ஸன்னங் மாஸானங் உபரி ஸத்த தி³வஸானீ’’தி பஸ்ஸி.
Tato mātaraṃ vilokento – ‘‘buddhamātā nāma lolā surādhuttā na hoti, kappasatasahassaṃ pūritapāramī, jātito paṭṭhāya akhaṇḍapañcasīlā hoti, ayañca bandhumatī nāma devī īdisā, ayaṃ me mātā bhavissati , ‘‘kittakaṃ panassā āyū’’ti āvajjanto ‘‘dasannaṃ māsānaṃ upari satta divasānī’’ti passi.
இதி இமங் பஞ்சமஹாவிலோகனங் விலோகெத்வா ‘‘காலோ, மே மாரிஸா, பு³த்³த⁴பா⁴வாயா’’தி தே³வதானங் ஸங்க³ஹங் கரொந்தோ படிஞ்ஞங் த³த்வா – ‘‘க³ச்ச²த², தும்ஹே’’தி தா தே³வதா உய்யோஜெத்வா துஸிததே³வதாஹி பரிவுதோ துஸிதபுரே நந்த³னவனங் பாவிஸி. ஸப்³ப³தே³வலோகேஸு ஹி நந்த³னவனங் அத்தி²யேவ. தத்ர நங் தே³வதா இதோ சுதோ ஸுக³திங் க³ச்சா²தி புப்³பே³கதகுஸலகம்மோகாஸங் ஸாரயமானா விசரந்தி. ஸோ ஏவங் தே³வதாஹி குஸலங் ஸாரயமானாஹி பரிவுதோ தத்த² விசரந்தோயேவ சவி.
Iti imaṃ pañcamahāvilokanaṃ viloketvā ‘‘kālo, me mārisā, buddhabhāvāyā’’ti devatānaṃ saṅgahaṃ karonto paṭiññaṃ datvā – ‘‘gacchatha, tumhe’’ti tā devatā uyyojetvā tusitadevatāhi parivuto tusitapure nandanavanaṃ pāvisi. Sabbadevalokesu hi nandanavanaṃ atthiyeva. Tatra naṃ devatā ito cuto sugatiṃ gacchāti pubbekatakusalakammokāsaṃ sārayamānā vicaranti. So evaṃ devatāhi kusalaṃ sārayamānāhi parivuto tattha vicarantoyeva cavi.
ஏவங் சுதோ ச ‘சவாமீ’தி ஜானாதி, சுதிசித்தங் ந ஜானாதி. படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வாபி ஜானாதி, படிஸந்தி⁴சித்தமேவ ந ஜானாதி. ‘‘இமஸ்மிங் மே டா²னே படிஸந்தி⁴ங் க³ஹிதா’’தி ஏவங் பன ஜானாதி. கேசி பன தே²ரா – ‘‘ஆவஜ்ஜனபரியாயோ நாம லத்³து⁴ங் வட்டதி, து³தியததியசித்தவாரே ஏவ ஜானிஸ்ஸதீ’’தி வத³ந்தி. திபிடகமஹாஸீவத்தே²ரோ பன ஆஹ – ‘‘மஹாஸத்தானங் படிஸந்தி⁴ ந அஞ்ஞேஸங் படிஸந்தி⁴ஸதி³ஸா, கோடிப்பத்தங் பன தேஸங் ஸதிஸம்பஜஞ்ஞங். யஸ்மா பன தேனேவ சித்தேன தங் சித்தங் ஞாதுங் ந ஸக்கா, தஸ்மா சுதிசித்தங் ந ஜானாதி. சுதிக்க²ணேபி ‘சவாமீ’தி ஜானாதி. படிஸந்தி⁴சித்தங் ந ஜானாதி. ‘அஸுகஸ்மிங் மே டா²னே படிஸந்தி⁴ க³ஹிதா’தி ஜானாதி, தஸ்மிங் காலே த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴து கம்பதீ’’தி. ஏவங் ஸதோ ஸம்பஜானோ மாதுகுச்சி²ங் ஓக்கமந்தோ பன ஏகூனவீஸதியா படிஸந்தி⁴சித்தேஸு மெத்தாபுப்³ப³பா⁴க³ஸ்ஸ ஸோமனஸ்ஸஸஹக³தஞாணஸம்பயுத்தஅஸங்கா²ரிககுஸலசித்தஸ்ஸ ஸதி³ஸமஹாவிபாகசித்தேன படிஸந்தி⁴ க³ண்ஹி. மஹாஸீவத்தே²ரோ பன உபெக்கா²ஸஹக³தேனாதி ஆஹ. யதா² ச அம்ஹாகங் ப⁴க³வா, ஏவங் ஸோபி ஆஸாள்ஹீபுண்ணமாயங் உத்தராஸாள்ஹனக்க²த்தேனேவ படிஸந்தி⁴ங் அக்³க³ஹேஸி.
Evaṃ cuto ca ‘cavāmī’ti jānāti, cuticittaṃ na jānāti. Paṭisandhiṃ gahetvāpi jānāti, paṭisandhicittameva na jānāti. ‘‘Imasmiṃ me ṭhāne paṭisandhiṃ gahitā’’ti evaṃ pana jānāti. Keci pana therā – ‘‘āvajjanapariyāyo nāma laddhuṃ vaṭṭati, dutiyatatiyacittavāre eva jānissatī’’ti vadanti. Tipiṭakamahāsīvatthero pana āha – ‘‘mahāsattānaṃ paṭisandhi na aññesaṃ paṭisandhisadisā, koṭippattaṃ pana tesaṃ satisampajaññaṃ. Yasmā pana teneva cittena taṃ cittaṃ ñātuṃ na sakkā, tasmā cuticittaṃ na jānāti. Cutikkhaṇepi ‘cavāmī’ti jānāti. Paṭisandhicittaṃ na jānāti. ‘Asukasmiṃ me ṭhāne paṭisandhi gahitā’ti jānāti, tasmiṃ kāle dasasahassilokadhātu kampatī’’ti. Evaṃ sato sampajāno mātukucchiṃ okkamanto pana ekūnavīsatiyā paṭisandhicittesu mettāpubbabhāgassa somanassasahagatañāṇasampayuttaasaṅkhārikakusalacittassa sadisamahāvipākacittena paṭisandhi gaṇhi. Mahāsīvatthero pana upekkhāsahagatenāti āha. Yathā ca amhākaṃ bhagavā, evaṃ sopi āsāḷhīpuṇṇamāyaṃ uttarāsāḷhanakkhatteneva paṭisandhiṃ aggahesi.
ததா³ கிர புரே புண்ணமாய ஸத்தமதி³வஸதோ பட்டா²ய விக³தஸுராபானங் மாலாக³ந்தா⁴தி³விபூ⁴திஸம்பன்னங் நக்க²த்தகீளங் அனுப⁴வமானா போ³தி⁴ஸத்தமாதா ஸத்தமே தி³வஸே பாதோ உட்டா²ய க³ந்தோ⁴த³கேன நஹாயித்வா ஸப்³பா³லங்காரவிபூ⁴ஸிதா வரபோ⁴ஜனங் பு⁴ஞ்ஜித்வா உபோஸத²ங்கா³னி அதி⁴ட்டா²ய ஸிரிக³ப்³ப⁴ங் பவிஸித்வா ஸிரிஸயனே நிபன்னா நித்³த³ங் ஓக்கமமானா இத³ங் ஸுபினங் அத்³த³ஸ – ‘‘சத்தாரோ கிர நங் மஹாராஜானோ ஸயனேனேவ ஸத்³தி⁴ங் உக்கி²பித்வா அனோதத்தத³ஹங் நெத்வா நஹாபெத்வா தி³ப்³ப³வத்த²ங் நிவாஸெத்வா தி³ப்³ப³க³ந்தே⁴ஹி விலிம்பெத்வா தி³ப்³ப³புப்பா²னி பிளந்தி⁴த்வா, ததோ அவிதூ³ரே ரஜதபப்³ப³தோ, தஸ்ஸ அந்தோ கனகவிமானங் அத்தி², தஸ்மிங் பாசீனதோ ஸீஸங் கத்வா நிபஜ்ஜாபேஸுங். அத² போ³தி⁴ஸத்தோ ஸேதவரவாரணோ ஹுத்வா ததோ அவிதூ³ரே ஏகோ ஸுவண்ணபப்³ப³தோ, தத்த² சரித்வா ததோ ஓருய்ஹ ரஜதபப்³ப³தங் அபி⁴ருஹித்வா கனகவிமானங் பவிஸித்வா மாதரங் பத³க்கி²ணங் கத்வா த³க்கி²ணபஸ்ஸங் பா²லெத்வா குச்சி²ங் பவிட்ட²ஸதி³ஸோ அஹோஸி’’.
Tadā kira pure puṇṇamāya sattamadivasato paṭṭhāya vigatasurāpānaṃ mālāgandhādivibhūtisampannaṃ nakkhattakīḷaṃ anubhavamānā bodhisattamātā sattame divase pāto uṭṭhāya gandhodakena nahāyitvā sabbālaṅkāravibhūsitā varabhojanaṃ bhuñjitvā uposathaṅgāni adhiṭṭhāya sirigabbhaṃ pavisitvā sirisayane nipannā niddaṃ okkamamānā idaṃ supinaṃ addasa – ‘‘cattāro kira naṃ mahārājāno sayaneneva saddhiṃ ukkhipitvā anotattadahaṃ netvā nahāpetvā dibbavatthaṃ nivāsetvā dibbagandhehi vilimpetvā dibbapupphāni piḷandhitvā, tato avidūre rajatapabbato, tassa anto kanakavimānaṃ atthi, tasmiṃ pācīnato sīsaṃ katvā nipajjāpesuṃ. Atha bodhisatto setavaravāraṇo hutvā tato avidūre eko suvaṇṇapabbato, tattha caritvā tato oruyha rajatapabbataṃ abhiruhitvā kanakavimānaṃ pavisitvā mātaraṃ padakkhiṇaṃ katvā dakkhiṇapassaṃ phāletvā kucchiṃ paviṭṭhasadiso ahosi’’.
அத² பபு³த்³தா⁴ தே³வீ தங் ஸுபினங் ரஞ்ஞோ ஆரோசேஸி. ராஜா விபா⁴தாய ரத்தியா சதுஸட்டி²மத்தே ப்³ராஹ்மணபாமொக்கே² பக்கோஸாபெத்வா ஹரிதூபலித்தாய லாஜாதீ³ஹி கதமங்க³லஸக்காராய பூ⁴மியா மஹாரஹானி ஆஸனானி பஞ்ஞபெத்வா தத்த² நிஸின்னானங் ப்³ராஹ்மணானங் ஸப்பிமது⁴ஸக்கராபி⁴ஸங்க²தஸ்ஸ வரபாயாஸஸ்ஸ ஸுவண்ணரஜதபாதியோ பூரெத்வா ஸுவண்ணரஜதபாதீஹேவ படிகுஜ்ஜித்வா அதா³ஸி, அஞ்ஞேஹி ச அஹதவத்த²கபிலகா³வீதா³னாதீ³ஹி நேஸங் ஸந்தப்பேஸி. அத² நேஸங் ஸப்³ப³காமஸந்தப்பிதானங் தங் ஸுபினங் ஆரோசெத்வா – ‘‘கிங் ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி புச்சி². ப்³ராஹ்மணா ஆஹங்ஸு – ‘‘மா சிந்தயி, மஹாராஜ, தே³வியா தே குச்சி²ம்ஹி க³ப்³போ⁴ பதிட்டி²தோ, ஸோ ச கோ² புரிஸக³ப்³போ⁴ ந இத்தி²க³ப்³போ⁴, புத்தோ தே ப⁴விஸ்ஸதி. ஸோ ஸசே அகா³ரங் அஜ்ஜா²வஸிஸ்ஸதி, ராஜா ப⁴விஸ்ஸதி சக்கவத்தீ. ஸசே அகா³ரா நிக்க²ம்ம பப்³ப³ஜிஸ்ஸதி, பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸதி லோகே விவட்டச்ச²தோ³’’தி. அயங் தாவ – ‘‘மாதுகுச்சி²ங் ஓக்கமீ’’தி எத்த² வண்ணனாக்கமோ.
Atha pabuddhā devī taṃ supinaṃ rañño ārocesi. Rājā vibhātāya rattiyā catusaṭṭhimatte brāhmaṇapāmokkhe pakkosāpetvā haritūpalittāya lājādīhi katamaṅgalasakkārāya bhūmiyā mahārahāni āsanāni paññapetvā tattha nisinnānaṃ brāhmaṇānaṃ sappimadhusakkarābhisaṅkhatassa varapāyāsassa suvaṇṇarajatapātiyo pūretvā suvaṇṇarajatapātīheva paṭikujjitvā adāsi, aññehi ca ahatavatthakapilagāvīdānādīhi nesaṃ santappesi. Atha nesaṃ sabbakāmasantappitānaṃ taṃ supinaṃ ārocetvā – ‘‘kiṃ bhavissatī’’ti pucchi. Brāhmaṇā āhaṃsu – ‘‘mā cintayi, mahārāja, deviyā te kucchimhi gabbho patiṭṭhito, so ca kho purisagabbho na itthigabbho, putto te bhavissati. So sace agāraṃ ajjhāvasissati, rājā bhavissati cakkavattī. Sace agārā nikkhamma pabbajissati, buddho bhavissati loke vivaṭṭacchado’’ti. Ayaṃ tāva – ‘‘mātukucchiṃ okkamī’’ti ettha vaṇṇanākkamo.
அயமெத்த² த⁴ம்மதாதி அயங் எத்த² மாதுகுச்சி²ஓக்கமனே த⁴ம்மதா, அயங் ஸபா⁴வோ, அயங் நியாமோதி வுத்தங் ஹோதி. நியாமோ ச நாமேஸ கம்மனியாமோ, உதுனியாமோ, பீ³ஜனியாமோ, சித்தனியாமோ, த⁴ம்மனியாமோதி பஞ்சவிதோ⁴ (த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ 498).
Ayametthadhammatāti ayaṃ ettha mātukucchiokkamane dhammatā, ayaṃ sabhāvo, ayaṃ niyāmoti vuttaṃ hoti. Niyāmo ca nāmesa kammaniyāmo, utuniyāmo, bījaniyāmo, cittaniyāmo, dhammaniyāmoti pañcavidho (dha. sa. aṭṭha. 498).
தத்த² குஸலஸ்ஸ இட்ட²விபாகதா³னங், அகுஸலஸ்ஸ அனிட்ட²விபாகதா³னந்தி அயங் கம்மனியாமோ. தஸ்ஸ தீ³பனத்த²ங் – ‘‘ந அந்தலிக்கே²’’தி (கு²॰ பா॰ 127) கா³தா²ய வத்தூ²னி வத்தப்³பா³னி. அபிச ஏகா கிர இத்தீ² ஸாமிகேன ஸத்³தி⁴ங் ப⁴ண்டி³த்வா உப்³ப³ந்தி⁴த்வா மரிதுகாமா ரஜ்ஜுபாஸே கீ³வங் பவேஸேஸி. அஞ்ஞதரோ புரிஸோ வாஸிங் நிஸெந்தோ தங் இத்தி²கம்மங் தி³ஸ்வா ரஜ்ஜுங் சி²ந்தி³துகாமோ – ‘‘மா பா⁴யி, மா பா⁴யீ’’தி தங் ஸமஸ்ஸாஸெந்தோ உபதா⁴வி. ரஜ்ஜு ஆஸீவிஸோ ஹுத்வா அட்டா²ஸி. ஸோ பீ⁴தோ பலாயி. இதரா தத்தே²வ மரி. ஏவமாதீ³னி செத்த² வத்தூ²னி த³ஸ்ஸேதப்³பா³னி.
Tattha kusalassa iṭṭhavipākadānaṃ, akusalassa aniṭṭhavipākadānanti ayaṃ kammaniyāmo. Tassa dīpanatthaṃ – ‘‘na antalikkhe’’ti (khu. pā. 127) gāthāya vatthūni vattabbāni. Apica ekā kira itthī sāmikena saddhiṃ bhaṇḍitvā ubbandhitvā maritukāmā rajjupāse gīvaṃ pavesesi. Aññataro puriso vāsiṃ nisento taṃ itthikammaṃ disvā rajjuṃ chinditukāmo – ‘‘mā bhāyi, mā bhāyī’’ti taṃ samassāsento upadhāvi. Rajju āsīviso hutvā aṭṭhāsi. So bhīto palāyi. Itarā tattheva mari. Evamādīni cettha vatthūni dassetabbāni.
தேஸு தேஸு ஜனபதே³ஸு தஸ்மிங் தஸ்மிங் காலே ஏகப்பஹாரேனேவ ருக்கா²னங் புப்ப²ப²லக³ஹணாதீ³னி, வாதஸ்ஸ வாயனங் அவாயனங், ஆதபஸ்ஸ திக்க²தா மந்த³தா, தே³வஸ்ஸ வஸ்ஸனங் அவஸ்ஸனங், பது³மானங் தி³வா விகஸனங் ரத்திங் மிலாயனந்தி ஏவமாதி³ உதுனியாமோ.
Tesu tesu janapadesu tasmiṃ tasmiṃ kāle ekappahāreneva rukkhānaṃ pupphaphalagahaṇādīni, vātassa vāyanaṃ avāyanaṃ, ātapassa tikkhatā mandatā, devassa vassanaṃ avassanaṃ, padumānaṃ divā vikasanaṃ rattiṃ milāyananti evamādi utuniyāmo.
யங் பனேதங் ஸாலிபீ³ஜதோ ஸாலிப²லமேவ, மது⁴ரதோ மது⁴ரஸங்யேவ, தித்ததோ தித்தரஸங்யேவ ப²லங் ஹோதி, அயங் பீ³ஜனியாமோ.
Yaṃ panetaṃ sālibījato sāliphalameva, madhurato madhurasaṃyeva, tittato tittarasaṃyeva phalaṃ hoti, ayaṃ bījaniyāmo.
புரிமா புரிமா சித்தசேதஸிகா த⁴ம்மா பச்சி²மானங் பச்சி²மானங் சித்தசேதஸிகானங் த⁴ம்மானங் உபனிஸ்ஸயபச்சயேன பச்சயோதி ஏவங் யதே³தங் சக்கு²விஞ்ஞாணாதீ³னங் அனந்தரா ஸம்படிச்ச²னாதீ³னங் நிப்³ப³த்தனங், அயங் சித்தனியாமோ.
Purimā purimā cittacetasikā dhammā pacchimānaṃ pacchimānaṃ cittacetasikānaṃ dhammānaṃ upanissayapaccayena paccayoti evaṃ yadetaṃ cakkhuviññāṇādīnaṃ anantarā sampaṭicchanādīnaṃ nibbattanaṃ, ayaṃ cittaniyāmo.
யா பனேஸா போ³தி⁴ஸத்தானங் மாதுகுச்சி²ஓக்கமனாதீ³ஸு த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴துகம்பனாதீ³னங் பவத்தி, அயங் த⁴ம்மனியாமோ நாம. தேஸு இத⁴ த⁴ம்மனியாமோ அதி⁴ப்பேதோ. தஸ்மா தமேவத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ த⁴ம்மதா ஏஸா பி⁴க்க²வேதிஆதி³மாஹ.
Yā panesā bodhisattānaṃ mātukucchiokkamanādīsu dasasahassilokadhātukampanādīnaṃ pavatti, ayaṃ dhammaniyāmo nāma. Tesu idha dhammaniyāmo adhippeto. Tasmā tamevatthaṃ dassento dhammatā esā bhikkhavetiādimāha.
18. தத்த² குச்சி²ங் ஓக்கமதீதி எத்த² குச்சி²ங் ஓக்கந்தோ ஹோதீதி அயமேவத்தோ² . ஓக்கந்தே ஹி தஸ்மிங் ஏவங் ஹோதி, ந ஓக்கமமானே. அப்பமாணோதி வுட்³டி⁴ப்பமாணோ, விபுலோதி அத்தோ². உளாரோதி தஸ்ஸேவ வேவசனங். உளாரானி உளாரானி கா²த³னீயானி கா²த³ந்தீதிஆதீ³ஸு (ம॰ நி॰ 1.399) ஹி மது⁴ரங் உளாரந்தி வுத்தங். உளாராய க²லு ப⁴வங் வச்சா²யனோ ஸமணங் கோ³தமங் பஸங்ஸாய பஸங்ஸதீதிஆதீ³ஸு (ம॰ நி॰ 1.288) ஸெட்ட²ங் உளாரந்தி வுத்தங். இத⁴ பன விபுலங் அதி⁴ப்பேதங். தே³வானங் தே³வானுபா⁴வந்தி எத்த² தே³வானங் அயமானுபா⁴வோ நிவத்த²வத்த²ஸ்ஸ பபா⁴ த்³வாத³ஸயோஜனானி ப²ரதி, ததா² ஸரீரஸ்ஸ, ததா² அலங்காரஸ்ஸ, ததா² விமானஸ்ஸ, தங் அதிக்கமித்வாதி அத்தோ².
18. Tattha kucchiṃ okkamatīti ettha kucchiṃ okkanto hotīti ayamevattho . Okkante hi tasmiṃ evaṃ hoti, na okkamamāne. Appamāṇoti vuḍḍhippamāṇo, vipuloti attho. Uḷāroti tasseva vevacanaṃ. Uḷārāni uḷārāni khādanīyāni khādantītiādīsu (ma. ni. 1.399) hi madhuraṃ uḷāranti vuttaṃ. Uḷārāya khalu bhavaṃ vacchāyano samaṇaṃ gotamaṃ pasaṃsāya pasaṃsatītiādīsu (ma. ni. 1.288) seṭṭhaṃ uḷāranti vuttaṃ. Idha pana vipulaṃ adhippetaṃ. Devānaṃ devānubhāvanti ettha devānaṃ ayamānubhāvo nivatthavatthassa pabhā dvādasayojanāni pharati, tathā sarīrassa, tathā alaṅkārassa, tathā vimānassa, taṃ atikkamitvāti attho.
லோகந்தரிகாதி திண்ணங் திண்ணங் சக்கவாளானங் அந்தரா ஏகேகோ லோகந்தரிகோ ஹோதி, திண்ணங் ஸகடசக்கானங் வா திண்ணங் பத்தானங் வா அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஆஹச்ச ட²பிதானங் மஜ்ஜே² ஓகாஸோ விய. ஸோ பன லோகந்தரிகனிரயோ பரிமாணதோ அட்ட²யோஜனஸஹஸ்ஸோ ஹோதி. அகா⁴தி நிச்சவிவடா. அஸங்வுதாதி ஹெட்டா²பி அப்பதிட்டா². அந்த⁴காராதி தமபூ⁴தா. அந்த⁴காரதிமிஸாதி சக்கு²விஞ்ஞாணுப்பத்தினிவாரணதோ அந்த⁴பா⁴வகரணதிமிஸேன ஸமன்னாக³தா. தத்த² கிர சக்கு²விஞ்ஞாணங் ந ஜாயதி. ஏவங்மஹித்³தி⁴காதி சந்தி³மஸூரியா கிர ஏகப்பஹாரேனேவ தீஸு தீ³பேஸு பஞ்ஞாயந்தி, ஏவங் மஹித்³தி⁴கா. ஏகேகாய தி³ஸாய நவ நவ யோஜனஸதஸஹஸ்ஸானி அந்த⁴காரங் வித⁴மித்வா ஆலோகங் த³ஸ்ஸெந்தி, ஏவங்மஹானுபா⁴வா. ஆபா⁴ய நானுபொ⁴ந்தீதி அத்தனோ பபா⁴ய நப்பஹொந்தி. தே கிர சக்கவாளபப்³ப³தஸ்ஸ வேமஜ்ஜே²ன விசரந்தி, சக்கவாளபப்³ப³தஞ்ச அதிக்கம்ம லோகந்தரிகனிரயா. தஸ்மா தே தத்த² ஆபா⁴ய நப்பஹொந்தி.
Lokantarikāti tiṇṇaṃ tiṇṇaṃ cakkavāḷānaṃ antarā ekeko lokantariko hoti, tiṇṇaṃ sakaṭacakkānaṃ vā tiṇṇaṃ pattānaṃ vā aññamaññaṃ āhacca ṭhapitānaṃ majjhe okāso viya. So pana lokantarikanirayo parimāṇato aṭṭhayojanasahasso hoti. Aghāti niccavivaṭā. Asaṃvutāti heṭṭhāpi appatiṭṭhā. Andhakārāti tamabhūtā. Andhakāratimisāti cakkhuviññāṇuppattinivāraṇato andhabhāvakaraṇatimisena samannāgatā. Tattha kira cakkhuviññāṇaṃ na jāyati. Evaṃmahiddhikāti candimasūriyā kira ekappahāreneva tīsu dīpesu paññāyanti, evaṃ mahiddhikā. Ekekāya disāya nava nava yojanasatasahassāni andhakāraṃ vidhamitvā ālokaṃ dassenti, evaṃmahānubhāvā. Ābhāya nānubhontīti attano pabhāya nappahonti. Te kira cakkavāḷapabbatassa vemajjhena vicaranti, cakkavāḷapabbatañca atikkamma lokantarikanirayā. Tasmā te tattha ābhāya nappahonti.
யேபி தத்த² ஸத்தாதி யேபி தஸ்மிங் லோகந்தரிகமஹானிரயே ஸத்தா உப்பன்னா. கிங் பன கம்மங் கத்வா தத்த² உப்பஜ்ஜந்தீதி. பா⁴ரியங் தா³ருணங் மாதாபிதூனங் த⁴ம்மிகஸமணப்³ராஹ்மணானஞ்ச உபரி அபராத⁴ங், அஞ்ஞஞ்ச தி³வஸே தி³வஸே பாணவதா⁴தி³ஸாஹஸிககம்மங் கத்வா உப்பஜ்ஜந்தி, தம்ப³பண்ணிதீ³பே அப⁴யசோரனாக³சோராத³யோ விய. தேஸங் அத்தபா⁴வோ திகா³வுதிகோ ஹோதி, வக்³கு³லீனங் விய தீ³க⁴னகா² ஹொந்தி. தே ருக்கே² வக்³கு³லியோ விய நகே²ஹி சக்கவாளபப்³ப³தே லக்³க³ந்தி. யதா³ ஸங்ஸப்பந்தா அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ ஹத்த²பாஸங் க³தா ஹொந்தி, அத² ‘‘ப⁴க்கோ² நோ லத்³தோ⁴’’தி மஞ்ஞமானா தத்த² வாவடா விபரிவத்தித்வா லோகஸந்தா⁴ரகஉத³கே பதந்தி, வாதே பஹரந்தேபி மது⁴கப²லானி விய சி²ஜ்ஜித்வா உத³கே பதந்தி, பதிதமத்தாவ அச்சந்தகா²ரே உத³கே பிட்ட²பிண்டி³ விய விலீயந்தி.
Yepi tattha sattāti yepi tasmiṃ lokantarikamahāniraye sattā uppannā. Kiṃ pana kammaṃ katvā tattha uppajjantīti. Bhāriyaṃ dāruṇaṃ mātāpitūnaṃ dhammikasamaṇabrāhmaṇānañca upari aparādhaṃ, aññañca divase divase pāṇavadhādisāhasikakammaṃ katvā uppajjanti, tambapaṇṇidīpe abhayacoranāgacorādayo viya. Tesaṃ attabhāvo tigāvutiko hoti, vaggulīnaṃ viya dīghanakhā honti. Te rukkhe vagguliyo viya nakhehi cakkavāḷapabbate lagganti. Yadā saṃsappantā aññamaññassa hatthapāsaṃ gatā honti, atha ‘‘bhakkho no laddho’’ti maññamānā tattha vāvaṭā viparivattitvā lokasandhārakaudake patanti, vāte paharantepi madhukaphalāni viya chijjitvā udake patanti, patitamattāva accantakhāre udake piṭṭhapiṇḍi viya vilīyanti.
அஞ்ஞேபி கிர போ⁴ ஸந்தி ஸத்தாதி போ⁴ யதா² மயங் மஹாது³க்க²ங் அனுப⁴வாம, ஏவங் அஞ்ஞே கிர ஸத்தாபி இமங் து³க்க²மனுப⁴வனத்தா²ய இதூ⁴பபன்னாதி தங் தி³வஸங் பஸ்ஸந்தி. அயங் பன ஓபா⁴ஸோ ஏகயாகு³பானமத்தம்பி ந திட்ட²தி, அச்ச²ராஸங்கா⁴டமத்தமேவ விஜ்ஜோபா⁴ஸோ விய நிச்ச²ரித்வா – ‘‘கிங் இத³’’ந்தி ப⁴ணந்தானங்யேவ அந்தரதா⁴யதி. ஸங்கம்பதீதி ஸமந்ததோ கம்பதி. இதரத்³வயங் புரிமபத³ஸ்ஸேவ வேவசனங். புன அப்பமாணோ சாதிஆதி³ நிக³மனத்த²ங் வுத்தங்.
Aññepi kira bho santi sattāti bho yathā mayaṃ mahādukkhaṃ anubhavāma, evaṃ aññe kira sattāpi imaṃ dukkhamanubhavanatthāya idhūpapannāti taṃ divasaṃ passanti. Ayaṃ pana obhāso ekayāgupānamattampi na tiṭṭhati, accharāsaṅghāṭamattameva vijjobhāso viya niccharitvā – ‘‘kiṃ ida’’nti bhaṇantānaṃyeva antaradhāyati. Saṅkampatīti samantato kampati. Itaradvayaṃ purimapadasseva vevacanaṃ. Puna appamāṇo cātiādi nigamanatthaṃ vuttaṃ.
19. சத்தாரோ நங் தே³வபுத்தா சாதுத்³தி³ஸங் ரக்கா²ய உபக³ச்ச²ந்தீதி எத்த² சத்தாரோதி சதுன்னங் மஹாராஜானங் வஸேன வுத்தங். த³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளேஸு பன சத்தாரோ சத்தாரோ கத்வா சத்தாலீஸஸஹஸ்ஸானி ஹொந்தி. தத்த² இமஸ்மிங் சக்கவாளே மஹாராஜானோ க²க்³க³ஹத்தா² போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ ஆரக்க²த்தா²ய உபக³ந்த்வா ஸிரிக³ப்³ப⁴ங் பவிட்டா², இதரே க³ப்³ப⁴த்³வாரதோ பட்டா²ய அவருத்³த⁴கே பங்ஸுபிஸாசகாதி³யக்க²க³ணே படிக்கமாபெத்வா யாவ சக்கவாளா ஆரக்க²ங் க³ண்ஹிங்ஸு.
19.Cattāronaṃ devaputtā cātuddisaṃ rakkhāya upagacchantīti ettha cattāroti catunnaṃ mahārājānaṃ vasena vuttaṃ. Dasasahassacakkavāḷesu pana cattāro cattāro katvā cattālīsasahassāni honti. Tattha imasmiṃ cakkavāḷe mahārājāno khaggahatthā bodhisattassa ārakkhatthāya upagantvā sirigabbhaṃ paviṭṭhā, itare gabbhadvārato paṭṭhāya avaruddhake paṃsupisācakādiyakkhagaṇe paṭikkamāpetvā yāva cakkavāḷā ārakkhaṃ gaṇhiṃsu.
கிமத்தா²ய பனாயங் ரக்கா²? நனு படிஸந்தி⁴க்க²ணே கலலகாலதோ பட்டா²ய ஸசேபி கோடிஸதஸஹஸ்ஸமாரா கோடிஸதஸஹஸ்ஸஸினேருங் உக்கி²பித்வா போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ வா போ³தி⁴ஸத்தமாதுயா வா அந்தராயகரணத்த²ங் ஆக³ச்செ²ய்யுங், ஸப்³பே³ அந்தராவ அந்தரதா⁴யெய்யுங். வுத்தம்பி சேதங் ப⁴க³வதா ருஹிருப்பாத³வத்து²ஸ்மிங் – ‘‘அட்டா²னமேதங், பி⁴க்க²வே, அனவகாஸோ, யங் பருபக்கமேன ததா²க³தங் ஜீவிதா வோரோபெய்ய. அனுபக்கமேன, பி⁴க்க²வே, ததா²க³தா பரினிப்³பா³யந்தி. க³ச்ச²த², தும்ஹே பி⁴க்க²வே, யதா²விஹாரங், அரக்கி²யா, பி⁴க்க²வே ததா²க³தா’’தி (சூளவ॰ 341). ஏவமேவ, தேன பருபக்கமேன ந தேஸங் ஜீவிதந்தராயோ அத்தி², ஸந்தி கோ² பன அமனுஸ்ஸா விரூபா து³த்³த³ஸிகா பே⁴ரவரூபா மிக³பக்கி²னோ, யேஸங் ரூபங் வா தி³ஸ்வா ஸத்³த³ங் வா ஸுத்வா போ³தி⁴ஸத்தமாது ப⁴யங் வா ஸந்தாஸோ வா உப்பஜ்ஜெய்ய, தேஸங் நிவாரணத்தா²ய ரக்க²ங் அக்³க³ஹேஸுங். அபிச போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ புஞ்ஞதேஜேன ஸஞ்ஜாதகா³ரவா அத்தனோ கா³ரவசோதி³தாபி தே ஏவமகங்ஸு.
Kimatthāya panāyaṃ rakkhā? Nanu paṭisandhikkhaṇe kalalakālato paṭṭhāya sacepi koṭisatasahassamārā koṭisatasahassasineruṃ ukkhipitvā bodhisattassa vā bodhisattamātuyā vā antarāyakaraṇatthaṃ āgaccheyyuṃ, sabbe antarāva antaradhāyeyyuṃ. Vuttampi cetaṃ bhagavatā ruhiruppādavatthusmiṃ – ‘‘aṭṭhānametaṃ, bhikkhave, anavakāso, yaṃ parupakkamena tathāgataṃ jīvitā voropeyya. Anupakkamena, bhikkhave, tathāgatā parinibbāyanti. Gacchatha, tumhe bhikkhave, yathāvihāraṃ, arakkhiyā, bhikkhave tathāgatā’’ti (cūḷava. 341). Evameva, tena parupakkamena na tesaṃ jīvitantarāyo atthi, santi kho pana amanussā virūpā duddasikā bheravarūpā migapakkhino, yesaṃ rūpaṃ vā disvā saddaṃ vā sutvā bodhisattamātu bhayaṃ vā santāso vā uppajjeyya, tesaṃ nivāraṇatthāya rakkhaṃ aggahesuṃ. Apica bodhisattassa puññatejena sañjātagāravā attano gāravacoditāpi te evamakaṃsu.
கிங் பன தே அந்தோக³ப்³ப⁴ங் பவிஸித்வா டி²தா சத்தாரோ மஹாராஜானோ போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ மாதுயா அத்தானங் த³ஸ்ஸெந்தி, ந த³ஸ்ஸெந்தீதி? நஹானமண்ட³னபோ⁴ஜனாதி³ஸரீரகிச்சகாலே ந த³ஸ்ஸெந்தி, ஸிரிக³ப்³ப⁴ங் பவிஸித்வா வரஸயனே நிபன்னகாலே பன த³ஸ்ஸெந்தி. தத்த² கிஞ்சாபி அமனுஸ்ஸத³ஸ்ஸனங் நாம மனுஸ்ஸானங் ஸப்படிப⁴யங் ஹோதி, போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ மாதா பன அத்தனோ சேவ புத்தஸ்ஸ ச புஞ்ஞானுபா⁴வேன தே தி³ஸ்வா ந பா⁴யதி, பகதிஅந்தேபுரபாலகேஸு விய அஸ்ஸா ஏதேஸு சித்தங் உப்பஜ்ஜதி.
Kiṃ pana te antogabbhaṃ pavisitvā ṭhitā cattāro mahārājāno bodhisattassa mātuyā attānaṃ dassenti, na dassentīti? Nahānamaṇḍanabhojanādisarīrakiccakāle na dassenti, sirigabbhaṃ pavisitvā varasayane nipannakāle pana dassenti. Tattha kiñcāpi amanussadassanaṃ nāma manussānaṃ sappaṭibhayaṃ hoti, bodhisattassa mātā pana attano ceva puttassa ca puññānubhāvena te disvā na bhāyati, pakatiantepurapālakesu viya assā etesu cittaṃ uppajjati.
20. பகதியா ஸீலவதீதி ஸபா⁴வேனேவ ஸீலஸம்பன்னா. அனுப்பன்னே கிர பு³த்³தே⁴ மனுஸ்ஸா தாபஸபரிப்³பா³ஜகானங் ஸந்திகே வந்தி³த்வா உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா ஸீலங் க³ண்ஹந்தி. போ³தி⁴ஸத்தமாதாபி காலதே³விலஸ்ஸ இஸினோ ஸந்திகே ஸீலங் க³ண்ஹாதி. போ³தி⁴ஸத்தே பன குச்சி²க³தே அஞ்ஞஸ்ஸ பாத³மூலே நிஸீதி³துங் நாம ந ஸக்கா, ஸமானாஸனே நிஸீதி³த்வா க³ஹிதஸீலம்பி ஆவஜ்ஜனகரணமத்தங் ஹோதி. தஸ்மா ஸயமேவ ஸீலங் அக்³க³ஹேஸீதி வுத்தங் ஹோதி.
20.Pakatiyā sīlavatīti sabhāveneva sīlasampannā. Anuppanne kira buddhe manussā tāpasaparibbājakānaṃ santike vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā sīlaṃ gaṇhanti. Bodhisattamātāpi kāladevilassa isino santike sīlaṃ gaṇhāti. Bodhisatte pana kucchigate aññassa pādamūle nisīdituṃ nāma na sakkā, samānāsane nisīditvā gahitasīlampi āvajjanakaraṇamattaṃ hoti. Tasmā sayameva sīlaṃ aggahesīti vuttaṃ hoti.
21. புரிஸேஸூதி போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ பிதரங் ஆதி³ங் கத்வா கேஸுசி மனுஸ்ஸேஸு புரிஸாதி⁴ப்பாயசித்தங் நுப்பஜ்ஜதி. போ³தி⁴ஸத்தமாதுரூபங் பன குஸலா ஸிப்பிகா பொத்த²கம்மாதீ³ஸுபி காதுங் ந ஸக்கொந்தி. தங் தி³ஸ்வா புரிஸஸ்ஸ ராகோ³ நுப்பஜ்ஜதீதி ந ஸக்கா வத்துங், ஸசே பன தங் ரத்தசித்தோ உபஸங்கமிதுகாமோ ஹோதி, பாதா³ ந வஹந்தி, தி³ப்³ப³ஸங்க²லிகா விய ப³ஜ்ஜ²ந்தி. தஸ்மா ‘‘அனதிக்கமனீயா’’திஆதி³ வுத்தங்.
21.Purisesūti bodhisattassa pitaraṃ ādiṃ katvā kesuci manussesu purisādhippāyacittaṃ nuppajjati. Bodhisattamāturūpaṃ pana kusalā sippikā potthakammādīsupi kātuṃ na sakkonti. Taṃ disvā purisassa rāgo nuppajjatīti na sakkā vattuṃ, sace pana taṃ rattacitto upasaṅkamitukāmo hoti, pādā na vahanti, dibbasaṅkhalikā viya bajjhanti. Tasmā ‘‘anatikkamanīyā’’tiādi vuttaṃ.
22. பஞ்சன்னங் காமகு³ணானந்தி புப்³பே³ காமகு³ணூபஸஞ்ஹிதந்தி இமினா புரிஸாதி⁴ப்பாயவஸேன வத்து²படிக்கே²போ கதோ, இத⁴ ஆரம்மணப்படிலாபோ⁴ த³ஸ்ஸிதோ. ததா³ கிர தே³வியா ஏவரூபோ புத்தோ குச்சி²ங் உபபன்னோதி ஸுத்வா ஸமந்ததோ ராஜானோ மஹக்³க⁴ஆப⁴ரணதூரியாதி³வஸேன பஞ்சத்³வாராரம்மணவத்து²பூ⁴தங் பண்ணாகாரங் பேஸெந்தி. போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ ச போ³தி⁴ஸத்தமாது ச கதகம்மஸ்ஸ உஸ்ஸன்னத்தா லாப⁴ஸக்காரஸ்ஸ பமாணபரிச்சே²தோ³ நத்தி².
22.Pañcannaṃ kāmaguṇānanti pubbe kāmaguṇūpasañhitanti iminā purisādhippāyavasena vatthupaṭikkhepo kato, idha ārammaṇappaṭilābho dassito. Tadā kira deviyā evarūpo putto kucchiṃ upapannoti sutvā samantato rājāno mahagghaābharaṇatūriyādivasena pañcadvārārammaṇavatthubhūtaṃ paṇṇākāraṃ pesenti. Bodhisattassa ca bodhisattamātu ca katakammassa ussannattā lābhasakkārassa pamāṇaparicchedo natthi.
23. அகிலந்தகாயாதி யதா² அஞ்ஞா இத்தி²யோ க³ப்³ப⁴பா⁴ரேன கிலமந்தி ஹத்த²பாதா³ உத்³து⁴மாததாதீ³னி பாபுணந்தி, ஏவங் தஸ்ஸா கோசி கிலமதோ² நாஹோஸி. திரோகுச்சி²க³தந்தி அந்தோகுச்சி²க³தங். பஸ்ஸதீதி கலலாதி³காலங் அதிக்கமித்வா ஸஞ்ஜாதஅங்க³பச்சங்க³அஹீனிந்த்³ரியபா⁴வங் உபக³தங்யேவ பஸ்ஸதி. கிமத்த²ங் பஸ்ஸதி? ஸுக²வாஸத்த²ங்யேவ. யதே²வ ஹி மாதா புத்தேன ஸத்³தி⁴ங் நிபன்னா வா நிஸின்னா வா – ‘‘ஹத்த²ங் வாஸ்ஸ பாத³ங் வா ஓலம்ப³ந்தங் உக்கி²பித்வா ஸண்ட²பெஸ்ஸாமீ’’தி ஸுக²வாஸத்த²ங் புத்தங் ஓலோகேதி, ஏவங் போ³தி⁴ஸத்தமாதாபி யங் தங் மாது உட்டா²னக³மனபரிவத்தனநிஸஜ்ஜாதீ³ஸு உண்ஹஸீதலோணிகதித்தககடுகாஹாரஅஜ்ஜோ²ஹரணகாலேஸு ச க³ப்³ப⁴ஸ்ஸ து³க்க²ங் உப்பஜ்ஜதி, ‘‘அத்தி² நு கோ² மே தங் புத்தஸ்ஸா’’தி ஸுக²வாஸத்த²ங் ஓலோகயமானா பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜித்வா நிஸின்னங் போ³தி⁴ஸத்தங் பஸ்ஸதி. யதா² ஹி அஞ்ஞே அந்தோகுச்சி²க³தா பக்காஸயங் அவத்த²ரித்வா ஆமாஸயங் உக்கி²பித்வா உத³ரபடலங் பிட்டி²தோ கத்வா பிட்டி²கண்ட³கங் நிஸ்ஸாய உக்குடிகங் த்³வீஸு முட்டீ²ஸு ஹனுகங் ட²பெத்வா தே³வே வஸ்ஸந்தே ருக்க²ஸுஸிரே மக்கடா விய நிஸீத³ந்தி, ந ஏவங் போ³தி⁴ஸத்தோ, போ³தி⁴ஸத்தோ பன பிட்டி²கண்ட³கங் பிட்டி²தோ கத்வா த⁴ம்மாஸனே த⁴ம்மகதி²கோ விய பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜித்வா புரத்தா²பி⁴முகோ² நிஸீத³தி. புப்³பே³கதகம்மங் பனஸ்ஸா வத்து²ங் ஸோதே⁴தி, ஸுத்³தே⁴ வத்து²ம்ஹி ஸுகு²மச்ச²விலக்க²ணங் நிப்³ப³த்ததி. அத² நங் குச்சி²தசோ படிச்சா²தே³துங் ந ஸக்கோதி, ஓலோகெந்தியா ப³ஹிடி²தோ விய பஞ்ஞாயதி. தமத்த²ங் உபமாய விபா⁴வெந்தோ ப⁴க³வா ஸெய்யதா²பீதிஆதி³மாஹ. போ³தி⁴ஸத்தோ பன அந்தோகுச்சி²க³தோ மாதரங் ந பஸ்ஸதி. ந ஹி அந்தோகுச்சி²யங் சக்கு²விஞ்ஞாணங் உப்பஜ்ஜதி.
23.Akilantakāyāti yathā aññā itthiyo gabbhabhārena kilamanti hatthapādā uddhumātatādīni pāpuṇanti, evaṃ tassā koci kilamatho nāhosi. Tirokucchigatanti antokucchigataṃ. Passatīti kalalādikālaṃ atikkamitvā sañjātaaṅgapaccaṅgaahīnindriyabhāvaṃ upagataṃyeva passati. Kimatthaṃ passati? Sukhavāsatthaṃyeva. Yatheva hi mātā puttena saddhiṃ nipannā vā nisinnā vā – ‘‘hatthaṃ vāssa pādaṃ vā olambantaṃ ukkhipitvā saṇṭhapessāmī’’ti sukhavāsatthaṃ puttaṃ oloketi, evaṃ bodhisattamātāpi yaṃ taṃ mātu uṭṭhānagamanaparivattananisajjādīsu uṇhasītaloṇikatittakakaṭukāhāraajjhoharaṇakālesu ca gabbhassa dukkhaṃ uppajjati, ‘‘atthi nu kho me taṃ puttassā’’ti sukhavāsatthaṃ olokayamānā pallaṅkaṃ ābhujitvā nisinnaṃ bodhisattaṃ passati. Yathā hi aññe antokucchigatā pakkāsayaṃ avattharitvā āmāsayaṃ ukkhipitvā udarapaṭalaṃ piṭṭhito katvā piṭṭhikaṇḍakaṃ nissāya ukkuṭikaṃ dvīsu muṭṭhīsu hanukaṃ ṭhapetvā deve vassante rukkhasusire makkaṭā viya nisīdanti, na evaṃ bodhisatto, bodhisatto pana piṭṭhikaṇḍakaṃ piṭṭhito katvā dhammāsane dhammakathiko viya pallaṅkaṃ ābhujitvā puratthābhimukho nisīdati. Pubbekatakammaṃ panassā vatthuṃ sodheti, suddhe vatthumhi sukhumacchavilakkhaṇaṃ nibbattati. Atha naṃ kucchitaco paṭicchādetuṃ na sakkoti, olokentiyā bahiṭhito viya paññāyati. Tamatthaṃ upamāya vibhāvento bhagavā seyyathāpītiādimāha. Bodhisatto pana antokucchigato mātaraṃ na passati. Na hi antokucchiyaṃ cakkhuviññāṇaṃ uppajjati.
24. காலங்கரோதீதி ந விஜாதபா⁴வபச்சயா, ஆயுபரிக்க²யேனேவ. போ³தி⁴ஸத்தேன வஸிதட்டா²னஞ்ஹி சேதியகுடிஸதி³ஸங் ஹோதி, அஞ்ஞேஸங் அபரிபோ⁴கா³ரஹங், ந ச ஸக்கா போ³தி⁴ஸத்தமாதரங் அபனெத்வா அஞ்ஞங் அக்³க³மஹேஸிட்டா²னே ட²பேதுந்தி தத்தகங்யேவ போ³தி⁴ஸத்தமாது ஆயுப்பமாணங் ஹோதி, தஸ்மா ததா³ காலங்கரோதி. கதரஸ்மிங் பன வயே காலங் கரோதீதி? மஜ்ஜி²மவயே. பட²மவயஸ்மிஞ்ஹி ஸத்தானங் அத்தபா⁴வே ச²ந்த³ராகோ³ ப³லவா ஹோதி, தேன ததா³ ஸஞ்ஜாதக³ப்³பா⁴ இத்தீ² க³ப்³ப⁴ங் அனுரக்கி²துங் ந ஸக்கோதி, க³ப்³போ⁴ ப³ஹ்வாபா³தோ⁴ ஹோதி. மஜ்ஜி²மவயஸ்ஸ பன த்³வே கொட்டா²ஸே அதிக்கம்ம ததியே கொட்டா²ஸே வத்து² விஸத³ங் ஹோதி, விஸதே³ வத்து²ம்ஹி நிப்³ப³த்ததா³ரகா அரோகா³ ஹொந்தி, தஸ்மா போ³தி⁴ஸத்தமாதாபி பட²மவயே ஸம்பத்திங் அனுப⁴வித்வா மஜ்ஜி²மவயஸ்ஸ ததியே கொட்டா²ஸே விஜாயித்வா காலங் கரோதீதி அயமெத்த² த⁴ம்மதா.
24.Kālaṅkarotīti na vijātabhāvapaccayā, āyuparikkhayeneva. Bodhisattena vasitaṭṭhānañhi cetiyakuṭisadisaṃ hoti, aññesaṃ aparibhogārahaṃ, na ca sakkā bodhisattamātaraṃ apanetvā aññaṃ aggamahesiṭṭhāne ṭhapetunti tattakaṃyeva bodhisattamātu āyuppamāṇaṃ hoti, tasmā tadā kālaṅkaroti. Katarasmiṃ pana vaye kālaṃ karotīti? Majjhimavaye. Paṭhamavayasmiñhi sattānaṃ attabhāve chandarāgo balavā hoti, tena tadā sañjātagabbhā itthī gabbhaṃ anurakkhituṃ na sakkoti, gabbho bahvābādho hoti. Majjhimavayassa pana dve koṭṭhāse atikkamma tatiye koṭṭhāse vatthu visadaṃ hoti, visade vatthumhi nibbattadārakā arogā honti, tasmā bodhisattamātāpi paṭhamavaye sampattiṃ anubhavitvā majjhimavayassa tatiye koṭṭhāse vijāyitvā kālaṃ karotīti ayamettha dhammatā.
25. நவ வா த³ஸ வாதி எத்த² வா ஸத்³த³ஸ்ஸ விகப்பனவஸேன ஸத்த வா அட்ட² வா ஏகாத³ஸ வா த்³வாத³ஸ வாதி ஏவமாதீ³னங் ஸங்க³ஹோ வேதி³தப்³போ³. தத்த² ஸத்தமாஸஜாதோ ஜீவதி, ஸீதுண்ஹக்க²மோ பன ந ஹோதி. அட்ட²மாஸஜாதோ ந ஜீவதி, அவஸேஸா ஜீவந்தி.
25.Nava vā dasa vāti ettha vā saddassa vikappanavasena satta vā aṭṭha vā ekādasa vā dvādasa vāti evamādīnaṃ saṅgaho veditabbo. Tattha sattamāsajāto jīvati, sītuṇhakkhamo pana na hoti. Aṭṭhamāsajāto na jīvati, avasesā jīvanti.
27. தே³வா பட²மங் படிக்³க³ண்ஹந்தீதி கீ²ணாஸவா ஸுத்³தா⁴வாஸப்³ரஹ்மானோ படிக்³க³ண்ஹந்தி. கத²ங் படிக்³க³ண்ஹந்தி? ‘‘ஸூதிவேஸங் க³ண்ஹித்வா’’தி ஏகே. தங் பன படிக்கி²பித்வா இத³ங் வுத்தங் – ‘ததா³ போ³தி⁴ஸத்தமாதா ஸுவண்ணக²சிதங் வத்த²ங் நிவாஸெத்வா மச்ச²க்கி²ஸதி³ஸங் து³கூலபடங் யாவ பாத³ந்தா பாருபித்வா அட்டா²ஸி. அத²ஸ்ஸா ஸல்லஹுகக³ப்³ப⁴வுட்டா²னங் அஹோஸி, த⁴மகரணதோ உத³கனிக்க²மனஸதி³ஸங். அத² தே பகதிப்³ரஹ்மவேஸேனேவ உபஸங்கமித்வா பட²மங் ஸுவண்ணஜாலேன படிக்³க³ஹேஸுங். தேஸங் ஹத்த²தோ சத்தாரோ மஹாராஜானோ அஜினப்பவேணியா படிக்³க³ஹேஸுங். ததோ மனுஸ்ஸா து³கூலசும்ப³டகேன படிக்³க³ஹேஸுங்’. தேன வுத்தங் – ‘‘தே³வா பட²மங் படிக்³க³ண்ஹந்தி, பச்சா² மனுஸ்ஸா’’தி.
27.Devā paṭhamaṃ paṭiggaṇhantīti khīṇāsavā suddhāvāsabrahmāno paṭiggaṇhanti. Kathaṃ paṭiggaṇhanti? ‘‘Sūtivesaṃ gaṇhitvā’’ti eke. Taṃ pana paṭikkhipitvā idaṃ vuttaṃ – ‘tadā bodhisattamātā suvaṇṇakhacitaṃ vatthaṃ nivāsetvā macchakkhisadisaṃ dukūlapaṭaṃ yāva pādantā pārupitvā aṭṭhāsi. Athassā sallahukagabbhavuṭṭhānaṃ ahosi, dhamakaraṇato udakanikkhamanasadisaṃ. Atha te pakatibrahmaveseneva upasaṅkamitvā paṭhamaṃ suvaṇṇajālena paṭiggahesuṃ. Tesaṃ hatthato cattāro mahārājāno ajinappaveṇiyā paṭiggahesuṃ. Tato manussā dukūlacumbaṭakena paṭiggahesuṃ’. Tena vuttaṃ – ‘‘devā paṭhamaṃ paṭiggaṇhanti, pacchā manussā’’ti.
28. சத்தாரோ நங் தே³வபுத்தாதி சத்தாரோ மஹாராஜானோ. படிக்³க³ஹெத்வாதி அஜினப்பவேணியா படிக்³க³ஹெத்வா. மஹேஸக்கோ²தி மஹாதேஜோ மஹாயஸோ லக்க²ணஸம்பன்னோ.
28.Cattāro naṃ devaputtāti cattāro mahārājāno. Paṭiggahetvāti ajinappaveṇiyā paṭiggahetvā. Mahesakkhoti mahātejo mahāyaso lakkhaṇasampanno.
29. விஸதோ³வ நிக்க²மதீதி யதா² அஞ்ஞே ஸத்தா யோனிமக்³கே³ லக்³க³ந்தா ப⁴க்³க³விப⁴க்³கா³ நிக்க²மந்தி, ந ஏவங் நிக்க²மதி, அலக்³கோ³ ஹுத்வா நிக்க²மதீதி அத்தோ² உதே³னாதி உத³கேன. கேனசி அஸுசினாதி யதா² அஞ்ஞே ஸத்தா கம்மஜவாதேஹி உத்³த⁴ங்பாதா³ அதோ⁴ஸிரா யோனிமக்³கே³ பக்கி²த்தா ஸதபோரிஸங் நரகபபாதங் பதந்தா விய, தாளச்சி²த்³தே³ன நிக்கட்³டி⁴யமானா ஹத்தீ² விய மஹாது³க்க²ங் அனுப⁴வந்தா நானாஅஸுசிமக்கி²தாவ நிக்க²மந்தி, ந ஏவங் போ³தி⁴ஸத்தோ. போ³தி⁴ஸத்தஞ்ஹி கம்மஜவாதா உத்³த⁴பாத³ங் அதோ⁴ஸிரங் காதுங் ந ஸக்கொந்தி. ஸோ த⁴ம்மாஸனதோ ஓதரந்தோ த⁴ம்மகதி²கோ விய, நிஸ்ஸேணிதோ ஓதரந்தோ புரிஸோ விய ச த்³வே ஹத்தே² ச த்³வே பாதே³ ச பஸாரெத்வா டி²தகோவ மாதுகுச்சி²ஸம்ப⁴வேன கேனசி அஸுசினா அமக்கி²தோவ நிக்க²மதி.
29.Visadova nikkhamatīti yathā aññe sattā yonimagge laggantā bhaggavibhaggā nikkhamanti, na evaṃ nikkhamati, alaggo hutvā nikkhamatīti attho udenāti udakena. Kenaci asucināti yathā aññe sattā kammajavātehi uddhaṃpādā adhosirā yonimagge pakkhittā sataporisaṃ narakapapātaṃ patantā viya, tāḷacchiddena nikkaḍḍhiyamānā hatthī viya mahādukkhaṃ anubhavantā nānāasucimakkhitāva nikkhamanti, na evaṃ bodhisatto. Bodhisattañhi kammajavātā uddhapādaṃ adhosiraṃ kātuṃ na sakkonti. So dhammāsanato otaranto dhammakathiko viya, nisseṇito otaranto puriso viya ca dve hatthe ca dve pāde ca pasāretvā ṭhitakova mātukucchisambhavena kenaci asucinā amakkhitova nikkhamati.
உத³கஸ்ஸ தா⁴ராதி உத³கவட்டியோ. தாஸு ஸீதா ஸுவண்ணகடாஹே பததி உண்ஹா ரஜதகடாஹே. இத³ஞ்ச பத²விதலே கேனசி அஸுசினா அஸம்மிஸ்ஸங் தேஸங் பானீயபரிபோ⁴ஜனீயஉத³கஞ்சேவ அஞ்ஞேஹி அஸாதா⁴ரணங் கீளாஉத³கஞ்ச த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங், அஞ்ஞஸ்ஸ பன ஸுவண்ணரஜதக⁴டேஹி ஆஹரியமானஉத³கஸ்ஸ சேவ ஹங்ஸவத்தகாதி³பொக்க²ரணீக³தஸ்ஸ ச உத³கஸ்ஸ பரிச்சே²தோ³ நத்தி².
Udakassa dhārāti udakavaṭṭiyo. Tāsu sītā suvaṇṇakaṭāhe patati uṇhā rajatakaṭāhe. Idañca pathavitale kenaci asucinā asammissaṃ tesaṃ pānīyaparibhojanīyaudakañceva aññehi asādhāraṇaṃ kīḷāudakañca dassetuṃ vuttaṃ, aññassa pana suvaṇṇarajataghaṭehi āhariyamānaudakassa ceva haṃsavattakādipokkharaṇīgatassa ca udakassa paricchedo natthi.
31. ஸம்பதிஜாதோதி முஹுத்தஜாதோ. பாளியங் பன மாதுகுச்சி²தோ நிக்க²ந்தமத்தோ விய த³ஸ்ஸிதோ, ந ஏவங் த³ட்ட²ப்³ப³ங். நிக்க²ந்தமத்தஞ்ஹி நங் பட²மங் ப்³ரஹ்மானோ ஸுவண்ணஜாலேன படிக்³க³ண்ஹிங்ஸு, தேஸங் ஹத்த²தோ சத்தாரோ மஹாராஜானோ அஜினப்பவேணியா, தேஸங் ஹத்த²தோ மனுஸ்ஸா து³கூலசும்ப³டகேன. மனுஸ்ஸானங் ஹத்த²தோ முச்சித்வா பத²வியங் பதிட்டி²தோ. ஸேதம்ஹி ச²த்தே அனுதா⁴ரியமானேதி தி³ப்³ப³ஸேதச்ச²த்தே அனுதா⁴ரியமானம்ஹி. எத்த² ச ச²த்தஸ்ஸ பரிவாரானி க²க்³கா³தீ³னி பஞ்ச ராஜககுத⁴ப⁴ண்டா³னிபி ஆக³தானேவ. பாளியங் பன ராஜக³மனே ராஜா விய ச²த்தமேவ வுத்தங். தேஸு ச²த்தமேவ பஞ்ஞாயதி, ந ச²த்தக்³கா³ஹகோ. ததா² க²க்³க³தாலவண்டமோரஹத்த²கவாளபீ³ஜனீஉண்ஹீஸமத்தாயேவ பஞ்ஞாயந்தி, ந தேஸங் கா³ஹகா. ஸப்³பா³னி கிர தானி அதி³ஸ்ஸமானரூபா தே³வதா க³ண்ஹிங்ஸு. வுத்தஞ்சேதங் –
31.Sampatijātoti muhuttajāto. Pāḷiyaṃ pana mātukucchito nikkhantamatto viya dassito, na evaṃ daṭṭhabbaṃ. Nikkhantamattañhi naṃ paṭhamaṃ brahmāno suvaṇṇajālena paṭiggaṇhiṃsu, tesaṃ hatthato cattāro mahārājāno ajinappaveṇiyā, tesaṃ hatthato manussā dukūlacumbaṭakena. Manussānaṃ hatthato muccitvā pathaviyaṃ patiṭṭhito. Setamhi chatte anudhāriyamāneti dibbasetacchatte anudhāriyamānamhi. Ettha ca chattassa parivārāni khaggādīni pañca rājakakudhabhaṇḍānipi āgatāneva. Pāḷiyaṃ pana rājagamane rājā viya chattameva vuttaṃ. Tesu chattameva paññāyati, na chattaggāhako. Tathā khaggatālavaṇṭamorahatthakavāḷabījanīuṇhīsamattāyeva paññāyanti, na tesaṃ gāhakā. Sabbāni kira tāni adissamānarūpā devatā gaṇhiṃsu. Vuttañcetaṃ –
‘‘அனேகஸாக²ஞ்ச ஸஹஸ்ஸமண்ட³லங்,
‘‘Anekasākhañca sahassamaṇḍalaṃ,
ச²த்தங் மரூ தா⁴ரயுமந்தலிக்கே²;
Chattaṃ marū dhārayumantalikkhe;
ஸுவண்ணத³ண்டா³ விபதந்தி சாமரா,
Suvaṇṇadaṇḍā vipatanti cāmarā,
ந தி³ஸ்ஸரே சாமரச²த்தகா³ஹகா’’தி. (ஸு॰ நி॰ 693);
Na dissare cāmarachattagāhakā’’ti. (su. ni. 693);
ஸப்³பா³ ச தி³ஸாதி இத³ங் ஸத்தபத³வீதிஹாரூபரி டி²தஸ்ஸ விய ஸப்³ப³தி³ஸானுவிலோகனங் வுத்தங், ந கோ² பனேவங் த³ட்ட²ப்³ப³ங். மஹாஸத்தோ ஹி மனுஸ்ஸானங் ஹத்த²தோ முச்சித்வா பட²வியங் பதிட்டி²தோ புரத்தி²மங் தி³ஸங் ஓலோகேஸி. அனேகானி சக்கவாளஸஹஸ்ஸானி ஏகங்க³ணானி அஹேஸுங். தத்த² தே³வமனுஸ்ஸா க³ந்த⁴மாலாதீ³ஹி பூஜயமானா – ‘‘மஹாபுரிஸ, இத⁴ தும்ஹேஹி ஸதி³ஸோபி நத்தி², குதோ உத்தரிதரோ’’தி ஆஹங்ஸு. ஏவங் சதஸ்ஸோ தி³ஸா, சதஸ்ஸோ அனுதி³ஸா, ஹெட்டா², உபரீதி த³ஸ தி³ஸா அனுவிலோகெத்வா அத்தனா ஸதி³ஸங் அதி³ஸ்வா – ‘‘அயங் உத்தரா தி³ஸா’’தி உத்தராபி⁴முகோ² ஸத்தபத³வீதிஹாரேன அக³மாஸீதி ஏவமெத்த² அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. ஆஸபி⁴ந்தி உத்தமங். அக்³கோ³தி கு³ணேஹி ஸப்³ப³பட²மோ. இதரானி த்³வே பதா³னி ஏதஸ்ஸேவ வேவசனானி. அயமந்திமா ஜாதி, நத்தி² தா³னி புனப்³ப⁴வோதி பத³த்³வயேன இமஸ்மிங் அத்தபா⁴வே பத்தப்³ப³ங் அரஹத்தங் ப்³யாகாஸி.
Sabbā ca disāti idaṃ sattapadavītihārūpari ṭhitassa viya sabbadisānuvilokanaṃ vuttaṃ, na kho panevaṃ daṭṭhabbaṃ. Mahāsatto hi manussānaṃ hatthato muccitvā paṭhaviyaṃ patiṭṭhito puratthimaṃ disaṃ olokesi. Anekāni cakkavāḷasahassāni ekaṅgaṇāni ahesuṃ. Tattha devamanussā gandhamālādīhi pūjayamānā – ‘‘mahāpurisa, idha tumhehi sadisopi natthi, kuto uttaritaro’’ti āhaṃsu. Evaṃ catasso disā, catasso anudisā, heṭṭhā, uparīti dasa disā anuviloketvā attanā sadisaṃ adisvā – ‘‘ayaṃ uttarā disā’’ti uttarābhimukho sattapadavītihārena agamāsīti evamettha attho veditabbo. Āsabhinti uttamaṃ. Aggoti guṇehi sabbapaṭhamo. Itarāni dve padāni etasseva vevacanāni. Ayamantimā jāti, natthi dāni punabbhavoti padadvayena imasmiṃ attabhāve pattabbaṃ arahattaṃ byākāsi.
எத்த² ச ஸமேஹி பாதே³ஹி பத²வியா பதிட்டா²னங் சதுரித்³தி⁴பாத³படிலாப⁴ஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங், உத்தராபி⁴முக²பா⁴வோ மஹாஜனங் அஜ்ஜொ²த்த²ரித்வா அபி⁴ப⁴வித்வா க³மனஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங், ஸத்தபத³க³மனங் ஸத்தபொ³ஜ்ஜ²ங்க³ரதனபடிலாப⁴ஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங், தி³ப்³ப³ஸேதச்ச²த்ததா⁴ரணங் விமுத்திவரச²த்தபடிலாப⁴ஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங், பஞ்சராஜககுத⁴ப⁴ண்டா³னங் படிலாபோ⁴ பஞ்சஹி விமுத்தீஹி விமுச்சனஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங், ஸப்³ப³தி³ஸானுவிலோகனங் அனாவரணஞாணபடிலாப⁴ஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங், ஆஸபி⁴வாசாபா⁴ஸனங் அப்படிவத்தியத⁴ம்மசக்கப்பவத்தனஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங், ‘‘அயமந்திமா ஜாதீ’’தி ஸீஹனாதோ³ அனுபாதி³ஸேஸாய நிப்³பா³னதா⁴துயா பரினிப்³பா³னஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங் . இமே வாரா பாளியங் ஆக³தா, ஸம்ப³ஹுலவாரோ பன நாக³தோ, ஆஹரித்வா தீ³பேதப்³போ³.
Ettha ca samehi pādehi pathaviyā patiṭṭhānaṃ caturiddhipādapaṭilābhassa pubbanimittaṃ, uttarābhimukhabhāvo mahājanaṃ ajjhottharitvā abhibhavitvā gamanassa pubbanimittaṃ, sattapadagamanaṃ sattabojjhaṅgaratanapaṭilābhassa pubbanimittaṃ, dibbasetacchattadhāraṇaṃ vimuttivarachattapaṭilābhassa pubbanimittaṃ, pañcarājakakudhabhaṇḍānaṃ paṭilābho pañcahi vimuttīhi vimuccanassa pubbanimittaṃ, sabbadisānuvilokanaṃ anāvaraṇañāṇapaṭilābhassa pubbanimittaṃ, āsabhivācābhāsanaṃ appaṭivattiyadhammacakkappavattanassa pubbanimittaṃ, ‘‘ayamantimā jātī’’ti sīhanādo anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbānassa pubbanimittanti veditabbaṃ . Ime vārā pāḷiyaṃ āgatā, sambahulavāro pana nāgato, āharitvā dīpetabbo.
மஹாபுரிஸஸ்ஸ ஹி ஜாததி³வஸே த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴து கம்பி. த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴தும்ஹி தே³வதா ஏகசக்கவாளே ஸன்னிபதிங்ஸு. பட²மங் தே³வா படிக்³க³ண்ஹிங்ஸு, பச்சா² மனுஸ்ஸா. தந்திப³த்³தா⁴ வீணா சம்மப³த்³தா⁴ பே⁴ரியோ ச கேனசி அவாதி³தா ஸயமேவ வஜ்ஜிங்ஸு. மனுஸ்ஸானங் அந்து³ப³ந்த⁴னாதீ³னி க²ண்டா³க²ண்ட³ங் சி²ஜ்ஜிங்ஸு. ஸப்³ப³ரோகா³ வூபஸமிங்ஸு, அம்பி³லேன தோ⁴ததம்ப³மலங் விய விக³ச்சி²ங்ஸு. ஜச்சந்தா⁴ ரூபானி பஸ்ஸிங்ஸு. ஜச்சப³தி⁴ரா ஸத்³த³ங் ஸுணிங்ஸு. பீட²ஸப்பீ ஜவஸம்பன்னா அஹேஸுங். ஜாதிஜளானம்பி ஏளமூகா³னங் ஸதி பதிட்டா²ஸி. விதே³ஸபக்க²ந்தா³ நாவா ஸுபட்டனங் பாபுணிங்ஸு. ஆகாஸட்ட²கபூ⁴மட்ட²கரதனானி ஸகதேஜோபா⁴ஸிதானி அஹேஸுங். வேரினோ மெத்தசித்தங் படிலபி⁴ங்ஸு. அவீசிம்ஹி அக்³கி³ நிப்³பா³யி. லோகந்தரேஸு ஆலோகோ உத³பாதி³. நதீ³ஸு ஜலங் நப்பவத்ததி. மஹாஸமுத்³தே³ மது⁴ரஸங் உத³கங் அஹோஸி. வாதோ ந வாயி. ஆகாஸபப்³ப³தருக்க²க³தா ஸகுணா ப⁴ஸ்ஸித்வா பத²விக³தா அஹேஸுங். சந்தோ³ அதிவிரோசி. ஸூரியோ ந உண்ஹோ, ந ஸீதலோ, நிம்மலோ உதுஸம்பன்னோ அஹோஸி. தே³வதா அத்தனோ அத்தனோ விமானத்³வாரே ட²த்வா அப்போ²டனஸேளனசேலுக்கே²பாதீ³ஹி மஹாகீளகங் கீளிங்ஸு. சாதுத்³தீ³பிகமஹாமேகோ⁴ வஸ்ஸி. மஹாஜனங் நேவ கு²தா³ ந பிபாஸா பீளேஸி. த்³வாரகவாடானி ஸயமேவ விவரிங்ஸு. புப்பூ²பக³ப²லூபகா³ ருக்கா² புப்ப²ப²லானி க³ண்ஹிங்ஸு. த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴து ஏகத்³த⁴ஜமாலா அஹோஸி.
Mahāpurisassa hi jātadivase dasasahassilokadhātu kampi. Dasasahassilokadhātumhi devatā ekacakkavāḷe sannipatiṃsu. Paṭhamaṃ devā paṭiggaṇhiṃsu, pacchā manussā. Tantibaddhā vīṇā cammabaddhā bheriyo ca kenaci avāditā sayameva vajjiṃsu. Manussānaṃ andubandhanādīni khaṇḍākhaṇḍaṃ chijjiṃsu. Sabbarogā vūpasamiṃsu, ambilena dhotatambamalaṃ viya vigacchiṃsu. Jaccandhā rūpāni passiṃsu. Jaccabadhirā saddaṃ suṇiṃsu. Pīṭhasappī javasampannā ahesuṃ. Jātijaḷānampi eḷamūgānaṃ sati patiṭṭhāsi. Videsapakkhandā nāvā supaṭṭanaṃ pāpuṇiṃsu. Ākāsaṭṭhakabhūmaṭṭhakaratanāni sakatejobhāsitāni ahesuṃ. Verino mettacittaṃ paṭilabhiṃsu. Avīcimhi aggi nibbāyi. Lokantaresu āloko udapādi. Nadīsu jalaṃ nappavattati. Mahāsamudde madhurasaṃ udakaṃ ahosi. Vāto na vāyi. Ākāsapabbatarukkhagatā sakuṇā bhassitvā pathavigatā ahesuṃ. Cando ativiroci. Sūriyo na uṇho, na sītalo, nimmalo utusampanno ahosi. Devatā attano attano vimānadvāre ṭhatvā apphoṭanaseḷanacelukkhepādīhi mahākīḷakaṃ kīḷiṃsu. Cātuddīpikamahāmegho vassi. Mahājanaṃ neva khudā na pipāsā pīḷesi. Dvārakavāṭāni sayameva vivariṃsu. Pupphūpagaphalūpagā rukkhā pupphaphalāni gaṇhiṃsu. Dasasahassilokadhātu ekaddhajamālā ahosi.
தத்ராபி த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴துகம்போ ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணபடிலாப⁴ஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். தே³வதானங் ஏகசக்கவாளே ஸன்னிபாதோ த⁴ம்மசக்கப்பவத்தனகாலே ஏகப்பஹாரேனேவ ஸன்னிபதித்வா த⁴ம்மங் படிக்³க³ண்ஹனஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். பட²மங் தே³வதானங் படிக்³க³ஹணங் சதுன்னங் ரூபாவசரஜ்ஜா²னானங் படிலாப⁴ஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். பச்சா² மனுஸ்ஸானங் படிக்³க³ஹணங் சதுன்னங் அரூபாவசரஜ்ஜா²னானங் படிலாப⁴ஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். தந்திப³த்³த⁴வீணானங் ஸயங் வஜ்ஜனங் அனுபுப்³ப³விஹாரபடிலாப⁴ஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். சம்மப³த்³த⁴பே⁴ரீனங் வஜ்ஜனங் மஹதியா த⁴ம்மபே⁴ரியா அனுஸ்ஸாவனஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். அந்து³ப³ந்த⁴னாதீ³னங் சே²தோ³ அஸ்மிமானஸமுச்சே²த³ஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். மஹாஜனஸ்ஸ ரோக³விக³மோ சதுஸச்சபடிலாப⁴ஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். ஜச்சந்தா⁴னங் ரூபத³ஸ்ஸனங் தி³ப்³ப³சக்கு²படிலாப⁴ஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங் . ப³தி⁴ரானங் ஸத்³த³ஸ்ஸவனங் தி³ப்³ப³ஸோததா⁴துபடிலாப⁴ஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். பீட²ஸப்பீனங் ஜவஸம்பதா³ சதுரித்³தி⁴பாத³படிலாப⁴ஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். ஜளானங் ஸதிபதிட்டா²னங் சதுஸதிபட்டா²னபடிலாப⁴ஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். விதே³ஸபக்க²ந்த³னாவானங் ஸுபட்டனஸம்பாபுணனங் சதுபடிஸம்பி⁴தா³தி⁴க³மஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். ரதனானங் ஸகதேஜோபா⁴ஸிதத்தங் யங் லோகஸ்ஸ த⁴ம்மோபா⁴ஸங் த³ஸ்ஸெஸ்ஸதி, தஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங்.
Tatrāpi dasasahassilokadhātukampo sabbaññutaññāṇapaṭilābhassa pubbanimittaṃ. Devatānaṃ ekacakkavāḷe sannipāto dhammacakkappavattanakāle ekappahāreneva sannipatitvā dhammaṃ paṭiggaṇhanassa pubbanimittaṃ. Paṭhamaṃ devatānaṃ paṭiggahaṇaṃ catunnaṃ rūpāvacarajjhānānaṃ paṭilābhassa pubbanimittaṃ. Pacchā manussānaṃ paṭiggahaṇaṃ catunnaṃ arūpāvacarajjhānānaṃ paṭilābhassa pubbanimittaṃ. Tantibaddhavīṇānaṃ sayaṃ vajjanaṃ anupubbavihārapaṭilābhassa pubbanimittaṃ. Cammabaddhabherīnaṃ vajjanaṃ mahatiyā dhammabheriyā anussāvanassa pubbanimittaṃ. Andubandhanādīnaṃ chedo asmimānasamucchedassa pubbanimittaṃ. Mahājanassa rogavigamo catusaccapaṭilābhassa pubbanimittaṃ. Jaccandhānaṃ rūpadassanaṃ dibbacakkhupaṭilābhassa pubbanimittaṃ . Badhirānaṃ saddassavanaṃ dibbasotadhātupaṭilābhassa pubbanimittaṃ. Pīṭhasappīnaṃ javasampadā caturiddhipādapaṭilābhassa pubbanimittaṃ. Jaḷānaṃ satipatiṭṭhānaṃ catusatipaṭṭhānapaṭilābhassa pubbanimittaṃ. Videsapakkhandanāvānaṃ supaṭṭanasampāpuṇanaṃ catupaṭisambhidādhigamassa pubbanimittaṃ. Ratanānaṃ sakatejobhāsitattaṃ yaṃ lokassa dhammobhāsaṃ dassessati, tassa pubbanimittaṃ.
வேரீனங் மெத்தசித்தபடிலாபோ⁴ சதுப்³ரஹ்மவிஹாரபடிலாப⁴ஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். அவீசிம்ஹி அக்³கி³னிப்³பா³யனங் ஏகாத³ஸஅக்³கி³னிப்³பா³யனஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். லோகந்தரிகாலோகோ அவிஜ்ஜந்த⁴காரங் வித⁴மித்வா ஞாணாலோகத³ஸ்ஸனஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். மஹாஸமுத்³த³ஸ்ஸ மது⁴ரதா நிப்³பா³னரஸேன ஏகரஸபா⁴வஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். வாதஸ்ஸ அவாயனங் த்³வாஸட்டி²தி³ட்டி²க³தபி⁴ந்த³னஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். ஸகுணானங் பத²விக³மனங் மஹாஜனஸ்ஸ ஓவாத³ங் ஸுத்வா பாணேஹி ஸரணக³மனஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். சந்த³ஸ்ஸ அதிவிரோசனங் ப³ஹுஜனகந்ததாய புப்³ப³னிமித்தங். ஸூரியஸ்ஸ உண்ஹஸீதவிவஜ்ஜனஉதுஸுக²தா காயிகசேதஸிகஸுக²ப்பத்தியா புப்³ப³னிமித்தங். தே³வதானங் விமானத்³வாரேஸு ட²த்வா அப்போ²டனாதீ³ஹி கீளனங் பு³த்³த⁴பா⁴வங் பத்வா உதா³னங் உதா³னஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். சாதுத்³தீ³பிகமஹாமேக⁴வஸ்ஸனங் மஹதோ த⁴ம்மமேக⁴வஸ்ஸனஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். கு²தா³பீளனஸ்ஸ அபா⁴வோ காயக³தாஸதிஅமதபடிலாப⁴ஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். பிபாஸாபீளனஸ்ஸ அபா⁴வோ விமுத்திஸுகே²ன ஸுகி²தபா⁴வஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். த்³வாரகவாடானங் ஸயமேவ விவரணங் அட்ட²ங்கி³கமக்³க³த்³வாரவிவரணஸ்ஸ புப்³ப³னிமித்தங். ருக்கா²னங் புப்ப²ப²லக்³க³ஹணங் விமுத்திபுப்பே²ஹி புப்பி²தஸ்ஸ ச ஸாமஞ்ஞப²லபா⁴ரப⁴ரிதபா⁴வஸ்ஸ ச புப்³ப³னிமித்தங். த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴துயா ஏகத்³த⁴ஜமாலிதா அரியத்³த⁴ஜமாலமாலிதாய புப்³ப³னிமித்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். அயங் ஸம்ப³ஹுலவாரோ நாம.
Verīnaṃ mettacittapaṭilābho catubrahmavihārapaṭilābhassa pubbanimittaṃ. Avīcimhi agginibbāyanaṃ ekādasaagginibbāyanassa pubbanimittaṃ. Lokantarikāloko avijjandhakāraṃ vidhamitvā ñāṇālokadassanassa pubbanimittaṃ. Mahāsamuddassa madhuratā nibbānarasena ekarasabhāvassa pubbanimittaṃ. Vātassa avāyanaṃ dvāsaṭṭhidiṭṭhigatabhindanassa pubbanimittaṃ. Sakuṇānaṃ pathavigamanaṃ mahājanassa ovādaṃ sutvā pāṇehi saraṇagamanassa pubbanimittaṃ. Candassa ativirocanaṃ bahujanakantatāya pubbanimittaṃ. Sūriyassa uṇhasītavivajjanautusukhatā kāyikacetasikasukhappattiyā pubbanimittaṃ. Devatānaṃ vimānadvāresu ṭhatvā apphoṭanādīhi kīḷanaṃ buddhabhāvaṃ patvā udānaṃ udānassa pubbanimittaṃ. Cātuddīpikamahāmeghavassanaṃ mahato dhammameghavassanassa pubbanimittaṃ. Khudāpīḷanassa abhāvo kāyagatāsatiamatapaṭilābhassa pubbanimittaṃ. Pipāsāpīḷanassa abhāvo vimuttisukhena sukhitabhāvassa pubbanimittaṃ. Dvārakavāṭānaṃ sayameva vivaraṇaṃ aṭṭhaṅgikamaggadvāravivaraṇassa pubbanimittaṃ. Rukkhānaṃ pupphaphalaggahaṇaṃ vimuttipupphehi pupphitassa ca sāmaññaphalabhārabharitabhāvassa ca pubbanimittaṃ. Dasasahassilokadhātuyā ekaddhajamālitā ariyaddhajamālamālitāya pubbanimittanti veditabbaṃ. Ayaṃ sambahulavāro nāma.
எத்த² பஞ்ஹங் புச்ச²ந்தி – ‘‘யதா³ மஹாபுரிஸோ பத²வியங் பதிட்ட²ஹித்வா உத்தராபி⁴முகோ² பத³ஸா க³ந்த்வா ஆஸபி⁴ங் வாசங் அபா⁴ஸி, ததா³ கிங் பத²வியா க³தோ, உதா³ஹு ஆகாஸேன; தி³ஸ்ஸமானோ க³தோ, உதா³ஹு அதி³ஸ்ஸமானோ; அசேலகோ க³தோ, உதா³ஹு அலங்கதபடியத்தோ; த³ஹரோ ஹுத்வா க³தோ , உதா³ஹு மஹல்லகோ; பச்சா²பி கிங் தாதி³ஸோவ அஹோஸி, உதா³ஹு புன பா³லதா³ரகோ’’தி? அயங் பன பஞ்ஹோ ஹெட்டா²லோஹபாஸாதே³ ஸமுட்டி²தோ திபிடகசூளாப⁴யத்தே²ரேன விஸ்ஸஜ்ஜிதோவ. தே²ரோ கிர எத்த² நியதிபுப்³பே³கதகம்மஇஸ்ஸரனிம்மானவாத³வஸேன தங் தங் ப³ஹுங் வத்வா அவஸானே ஏவங் ப்³யாகரி – ‘‘மஹாபுரிஸோ பத²வியா க³தோ, மஹாஜனஸ்ஸ பன ஆகாஸேன க³ச்ச²ந்தோ விய அஹோஸி. தி³ஸ்ஸமானோ க³தோ, மஹாஜனஸ்ஸ பன அதி³ஸ்ஸமானோ விய அஹோஸி. அசேலகோ க³தோ, மஹாஜனஸ்ஸ பன அலங்கதபடியத்தோ விய உபட்டா²ஸி. த³ஹரோவ க³தோ, மஹாஜனஸ்ஸ பன ஸோளஸவஸ்ஸுத்³தே³ஸிகோ விய அஹோஸி. பச்சா² பன பா³லதா³ரகோவ அஹோஸி, ந தாதி³ஸோ’’தி. பரிஸா சஸ்ஸ – ‘‘பு³த்³தே⁴ன விய ஹுத்வா போ⁴ தே²ரேன பஞ்ஹோ கதி²தோ’’தி அத்தமனா அஹோஸி. லோகந்தரிகவாரோ வுத்தனயோ ஏவ.
Ettha pañhaṃ pucchanti – ‘‘yadā mahāpuriso pathaviyaṃ patiṭṭhahitvā uttarābhimukho padasā gantvā āsabhiṃ vācaṃ abhāsi, tadā kiṃ pathaviyā gato, udāhu ākāsena; dissamāno gato, udāhu adissamāno; acelako gato, udāhu alaṅkatapaṭiyatto; daharo hutvā gato , udāhu mahallako; pacchāpi kiṃ tādisova ahosi, udāhu puna bāladārako’’ti? Ayaṃ pana pañho heṭṭhālohapāsāde samuṭṭhito tipiṭakacūḷābhayattherena vissajjitova. Thero kira ettha niyatipubbekatakammaissaranimmānavādavasena taṃ taṃ bahuṃ vatvā avasāne evaṃ byākari – ‘‘mahāpuriso pathaviyā gato, mahājanassa pana ākāsena gacchanto viya ahosi. Dissamāno gato, mahājanassa pana adissamāno viya ahosi. Acelako gato, mahājanassa pana alaṅkatapaṭiyatto viya upaṭṭhāsi. Daharova gato, mahājanassa pana soḷasavassuddesiko viya ahosi. Pacchā pana bāladārakova ahosi, na tādiso’’ti. Parisā cassa – ‘‘buddhena viya hutvā bho therena pañho kathito’’ti attamanā ahosi. Lokantarikavāro vuttanayo eva.
இமா ச பன ஆதி³தோ பட்டா²ய கதி²தா ஸப்³ப³த⁴ம்மதா ஸப்³ப³போ³தி⁴ஸத்தானங் ஹொந்தீதி வேதி³தப்³பா³.
Imā ca pana ādito paṭṭhāya kathitā sabbadhammatā sabbabodhisattānaṃ hontīti veditabbā.
த்³வத்திங்ஸமஹாபுரிஸலக்க²ணவண்ணனா
Dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇavaṇṇanā
33. அத்³த³ஸ கோ²தி து³கூலசும்ப³டகே நிபஜ்ஜாபெத்வா ஆனீதங் அத்³த³ஸ. மஹாபுரிஸஸ்ஸாதி ஜாதிகொ³த்தகுலபதே³ஸாதி³வஸேன மஹந்தஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ. த்³வே க³தியோதி த்³வே நிட்டா², த்³வே நிப்ப²த்தியோ. அயஞ்ஹி க³திஸத்³தோ³ – ‘‘பஞ்ச கோ² இமா, ஸாரிபுத்த, க³தியோ’’தி (ம॰ நி॰ 1.153) எத்த² நிரயாதி³பே⁴தா³ய ஸத்தேஹி க³ந்தப்³ப³க³தியா வத்ததி. ‘‘இமேஸங் கோ² அஹங் பி⁴க்கூ²னங் ஸீலவந்தானங் கல்யாணத⁴ம்மானங் நேவ ஜானாமி ஆக³திங் வா க³திங் வா’’தி (ம॰ நி॰ 1.508) எத்த² அஜ்ஜா²ஸயே. ‘‘நிப்³பா³னங் அரஹதோ க³தீ’’தி (பரி॰ 339) எத்த² படிஸ்ஸரணே. ‘‘அபி ச த்யாஹங் ப்³ரஹ்மே க³திஞ்ச பஜானாமி, ஜுதிஞ்ச பஜானாமி ஏவங்மஹித்³தி⁴கோ ப³கோ ப்³ரஹ்மா’’தி (ம॰ நி॰ 1.503) எத்த² நிப்ப²த்தியங் வத்ததி. ஸ்வாயமிதா⁴பி நிப்ப²த்தியங் வத்ததீதி வேதி³தப்³போ³. அனஞ்ஞாதி அஞ்ஞா க³தி நிப்ப²த்தி நாம நத்தி².
33.Addasa khoti dukūlacumbaṭake nipajjāpetvā ānītaṃ addasa. Mahāpurisassāti jātigottakulapadesādivasena mahantassa purisassa. Dve gatiyoti dve niṭṭhā, dve nipphattiyo. Ayañhi gatisaddo – ‘‘pañca kho imā, sāriputta, gatiyo’’ti (ma. ni. 1.153) ettha nirayādibhedāya sattehi gantabbagatiyā vattati. ‘‘Imesaṃ kho ahaṃ bhikkhūnaṃ sīlavantānaṃ kalyāṇadhammānaṃ neva jānāmi āgatiṃ vā gatiṃ vā’’ti (ma. ni. 1.508) ettha ajjhāsaye. ‘‘Nibbānaṃ arahato gatī’’ti (pari. 339) ettha paṭissaraṇe. ‘‘Api ca tyāhaṃ brahme gatiñca pajānāmi, jutiñca pajānāmi evaṃmahiddhiko bako brahmā’’ti (ma. ni. 1.503) ettha nipphattiyaṃ vattati. Svāyamidhāpi nipphattiyaṃ vattatīti veditabbo. Anaññāti aññā gati nipphatti nāma natthi.
த⁴ம்மிகோதி த³ஸகுஸலத⁴ம்மஸமன்னாக³தோ அக³திக³மனவிரஹிதோ. த⁴ம்மராஜாதி இத³ங் புரிமபத³ஸ்ஸேவ வேவசனங். த⁴ம்மேன வா லத்³த⁴ரஜ்ஜத்தா த⁴ம்மராஜா. சாதுரந்தோதி புரத்தி²மஸமுத்³தா³தீ³னங் சதுன்னங் ஸமுத்³தா³னங் வஸேன சதுரந்தாய பத²வியா இஸ்ஸரோ. விஜிதாவீதி விஜிதஸங்கா³மோ. ஜனபதோ³ அஸ்மிங் தா²வரியங் தி²ரபா⁴வங் பத்தோதி ஜனபத³த்தா²வரியப்பத்தோ. சண்ட³ஸ்ஸ ஹி ரஞ்ஞோ ப³லித³ண்டா³தீ³ஹி லோகங் பீளயதோ மனுஸ்ஸா மஜ்ஜி²மஜனபத³ங் ச²ட்³டெ³த்வா பப்³ப³தஸமுத்³த³தீராதீ³னி நிஸ்ஸாய பச்சந்தே வாஸங் கப்பெந்தி. அதிமுது³கஸ்ஸ ரஞ்ஞோ சோரேஹி ஸாஹஸிகத⁴னவிலோபபீளிதா மனுஸ்ஸா பச்சந்தங் பஹாய ஜனபத³மஜ்ஜே² வாஸங் கப்பெந்தி, இதி ஏவரூபே ராஜினி ஜனபதோ³ தி²ரபா⁴வங் ந பாபுணாதி. இமஸ்மிங் பன குமாரே ரஜ்ஜங் காரயமானே ஏதஸ்ஸ ஜனபதோ³ பாஸாணபிட்டி²யங் ட²பெத்வா அயோபட்டேன பரிக்கி²த்தோ விய தி²ரோ ப⁴விஸ்ஸதீதி த³ஸ்ஸெந்தோ – ‘‘ஜனபத³த்தா²வரியப்பத்தோ’’தி ஆஹங்ஸு.
Dhammikoti dasakusaladhammasamannāgato agatigamanavirahito. Dhammarājāti idaṃ purimapadasseva vevacanaṃ. Dhammena vā laddharajjattā dhammarājā. Cāturantoti puratthimasamuddādīnaṃ catunnaṃ samuddānaṃ vasena caturantāya pathaviyā issaro. Vijitāvīti vijitasaṅgāmo. Janapado asmiṃ thāvariyaṃ thirabhāvaṃ pattoti janapadatthāvariyappatto. Caṇḍassa hi rañño balidaṇḍādīhi lokaṃ pīḷayato manussā majjhimajanapadaṃ chaḍḍetvā pabbatasamuddatīrādīni nissāya paccante vāsaṃ kappenti. Atimudukassa rañño corehi sāhasikadhanavilopapīḷitā manussā paccantaṃ pahāya janapadamajjhe vāsaṃ kappenti, iti evarūpe rājini janapado thirabhāvaṃ na pāpuṇāti. Imasmiṃ pana kumāre rajjaṃ kārayamāne etassa janapado pāsāṇapiṭṭhiyaṃ ṭhapetvā ayopaṭṭena parikkhitto viya thiro bhavissatīti dassento – ‘‘janapadatthāvariyappatto’’ti āhaṃsu.
ஸத்தரதனஸமன்னாக³தோதி எத்த² ரதிஜனநட்டே²ன ரதனங். அபிச –
Sattaratanasamannāgatoti ettha ratijananaṭṭhena ratanaṃ. Apica –
‘‘சித்தீகதங் மஹக்³க⁴ஞ்ச, அதுலங் து³ல்லப⁴த³ஸ்ஸனங்;
‘‘Cittīkataṃ mahagghañca, atulaṃ dullabhadassanaṃ;
அனோமஸத்தபரிபோ⁴க³ங், ரதனங் தேன வுச்சதி’’.
Anomasattaparibhogaṃ, ratanaṃ tena vuccati’’.
சக்கரதனஸ்ஸ ச நிப்³ப³த்தகாலதோ பட்டா²ய அஞ்ஞங் தே³வட்டா²னங் நாம ந ஹோதி, ஸப்³பே³ க³ந்த⁴புப்பா²தீ³ஹி தஸ்ஸேவ பூஜஞ்ச அபி⁴வாத³னாதீ³னி ச கரொந்தீதி சித்தீகதட்டே²ன ரதனங். சக்கரதனஸ்ஸ ச எத்தகங் நாம த⁴னங் அக்³க⁴தீதி அக்³கோ⁴ நத்தி², இதி மஹக்³க⁴ட்டே²னாபி ரதனங். சக்கரதனஞ்ச அஞ்ஞேஹி லோகே விஜ்ஜமானரதனேஹி அஸதி³ஸந்தி அதுலட்டே²னாபி ரதனங். யஸ்மா ச பன யஸ்மிங் கப்பே பு³த்³தா⁴ உப்பஜ்ஜந்தி, தஸ்மிங்யேவ சக்கவத்தினோ உப்பஜ்ஜந்தி, பு³த்³தா⁴ ச கதா³சி கரஹசி உப்பஜ்ஜந்தி, தஸ்மா து³ல்லப⁴த³ஸ்ஸனட்டே²னாபி ரதனங். ததே³தங் ஜாதிரூபகுலஇஸ்ஸரியாதீ³ஹி அனோமஸ்ஸ உளாரஸத்தஸ்ஸேவ உப்பஜ்ஜதி, ந அஞ்ஞஸ்ஸாதி அனோமஸத்தபரிபோ⁴க³ட்டே²னாபி ரதனங். யதா² சக்கரதனங், ஏவங் ஸேஸானிபீதி. இமேஹி ஸத்தஹி ரதனேஹி பரிவாரபா⁴வேன சேவ ஸப்³ப³போ⁴கூ³பகரணபா⁴வேன ச ஸமன்னாக³தோதி ஸத்தரதனஸமன்னாக³தோ.
Cakkaratanassa ca nibbattakālato paṭṭhāya aññaṃ devaṭṭhānaṃ nāma na hoti, sabbe gandhapupphādīhi tasseva pūjañca abhivādanādīni ca karontīti cittīkataṭṭhena ratanaṃ. Cakkaratanassa ca ettakaṃ nāma dhanaṃ agghatīti aggho natthi, iti mahagghaṭṭhenāpi ratanaṃ. Cakkaratanañca aññehi loke vijjamānaratanehi asadisanti atulaṭṭhenāpi ratanaṃ. Yasmā ca pana yasmiṃ kappe buddhā uppajjanti, tasmiṃyeva cakkavattino uppajjanti, buddhā ca kadāci karahaci uppajjanti, tasmā dullabhadassanaṭṭhenāpi ratanaṃ. Tadetaṃ jātirūpakulaissariyādīhi anomassa uḷārasattasseva uppajjati, na aññassāti anomasattaparibhogaṭṭhenāpi ratanaṃ. Yathā cakkaratanaṃ, evaṃ sesānipīti. Imehi sattahi ratanehi parivārabhāvena ceva sabbabhogūpakaraṇabhāvena ca samannāgatoti sattaratanasamannāgato.
இதா³னி தேஸங் ஸரூபதோ த³ஸ்ஸனத்த²ங் தஸ்ஸிமானீதிஆதி³ வுத்தங். தத்த² சக்கரதனந்திஆதீ³ஸு அயங் ஸங்கே²பாதி⁴ப்பாயோ – த்³வேஸஹஸ்ஸதீ³பபரிவாரானங் சதுன்னங் மஹாதீ³பானங் ஸிரிவிப⁴வங் க³ஹெத்வா தா³துங் ஸமத்த²ங் சக்கரதனங் பாதுப⁴வதி. ததா² புரேப⁴த்தமேவ ஸாக³ரபரியந்தங் பத²விங் அனுஸங்யாயனஸமத்த²ங் வேஹாஸங்க³மங் ஹத்தி²ரதனங், தாதி³ஸமேவ அஸ்ஸரதனங், சதுரங்க³ஸமன்னாக³தே அந்த⁴காரே யோஜனப்பமாணங் அந்த⁴காரங் வித⁴மித்வா ஆலோகத³ஸ்ஸனஸமத்த²ங் மணிரதனங், ச²ப்³பி³த⁴தோ³ஸவிவஜ்ஜிதங் மனாபசாரி இத்தி²ரதனங், யோஜனப்பமாணே அந்தோபத²விக³தங் நிதி⁴ங் த³ஸ்ஸனஸமத்த²ங் க³ஹபதிரதனங், அக்³க³மஹேஸியா குச்சி²ம்ஹி நிப்³ப³த்தித்வா ஸகலரஜ்ஜமனுஸாஸனஸமத்த²ங் ஜெட்ட²புத்தஸங்கா²தங் பரிணாயகரதனங் பாதுப⁴வதி.
Idāni tesaṃ sarūpato dassanatthaṃ tassimānītiādi vuttaṃ. Tattha cakkaratanantiādīsu ayaṃ saṅkhepādhippāyo – dvesahassadīpaparivārānaṃ catunnaṃ mahādīpānaṃ sirivibhavaṃ gahetvā dātuṃ samatthaṃ cakkaratanaṃ pātubhavati. Tathā purebhattameva sāgarapariyantaṃ pathaviṃ anusaṃyāyanasamatthaṃ vehāsaṅgamaṃ hatthiratanaṃ, tādisameva assaratanaṃ, caturaṅgasamannāgate andhakāre yojanappamāṇaṃ andhakāraṃ vidhamitvā ālokadassanasamatthaṃ maṇiratanaṃ, chabbidhadosavivajjitaṃ manāpacāri itthiratanaṃ, yojanappamāṇe antopathavigataṃ nidhiṃ dassanasamatthaṃ gahapatiratanaṃ, aggamahesiyā kucchimhi nibbattitvā sakalarajjamanusāsanasamatthaṃ jeṭṭhaputtasaṅkhātaṃ pariṇāyakaratanaṃ pātubhavati.
பரோஸஹஸ்ஸந்தி அதிரேகஸஹஸ்ஸங். ஸூராதி அபீ⁴ருகா. வீரங்க³ரூபாதி வீரானங் அங்க³ங் வீரங்க³ங், வீரியஸ்ஸேதங் நாமங், வீரங்க³ங் ரூபமேதேஸந்தி வீரங்க³ரூபா, வீரியஜாதிகா வீரியஸபா⁴வா வீரியமயா அகிலாஸுனோ அஹேஸுங். தி³வஸம்பி யுஜ்ஜ²ந்தா ந கிலமந்தீதி வுத்தங் ஹோதி. ஸாக³ரபரியந்தந்தி சக்கவாளபப்³ப³தங் ஸீமங் கத்வா டி²தஸமுத்³த³பரியந்தங். அத³ண்டே³னாதி யே கதாபராதே⁴ ஸத்தே ஸதம்பி ஸஹஸ்ஸம்பி க³ண்ஹந்தி, தே த⁴னத³ண்டே³ன ரஜ்ஜங் காரெந்தி. யே சே²ஜ்ஜபே⁴ஜ்ஜங் அனுஸாஸந்தி, தே ஸத்த²த³ண்டே³ன. அயங் பன து³வித⁴ம்பி த³ண்ட³ங் பஹாய அத³ண்டே³ன அஜ்ஜா²வஸதி. அஸத்தே²னாதி யே ஏகதோதா⁴ராதி³னா ஸத்தே²ன பரங் விஹேஸந்தி, தே ஸத்தே²ன ரஜ்ஜங் காரெந்தி நாம. அயங் பன ஸத்தே²ன கு²த்³த³மக்கி²காயபி பிவனமத்தங் லோஹிதங் கஸ்ஸசி அனுப்பாதெ³த்வா த⁴ம்மேனேவ – ‘‘ஏஹி கோ² மஹாராஜா’’தி ஏவங் படிராஜூஹி ஸம்படிச்சி²தாக³மனோ வுத்தப்பகாரங் பத²விங் அபி⁴விஜினித்வா அஜ்ஜா²வஸதி, அபி⁴ப⁴வித்வா ஸாமீ ஹுத்வா வஸதீதி அத்தோ².
Parosahassanti atirekasahassaṃ. Sūrāti abhīrukā. Vīraṅgarūpāti vīrānaṃ aṅgaṃ vīraṅgaṃ, vīriyassetaṃ nāmaṃ, vīraṅgaṃ rūpametesanti vīraṅgarūpā, vīriyajātikā vīriyasabhāvā vīriyamayā akilāsuno ahesuṃ. Divasampi yujjhantā na kilamantīti vuttaṃ hoti. Sāgarapariyantanti cakkavāḷapabbataṃ sīmaṃ katvā ṭhitasamuddapariyantaṃ. Adaṇḍenāti ye katāparādhe satte satampi sahassampi gaṇhanti, te dhanadaṇḍena rajjaṃ kārenti. Ye chejjabhejjaṃ anusāsanti, te satthadaṇḍena. Ayaṃ pana duvidhampi daṇḍaṃ pahāya adaṇḍena ajjhāvasati. Asatthenāti ye ekatodhārādinā satthena paraṃ vihesanti, te satthena rajjaṃ kārenti nāma. Ayaṃ pana satthena khuddamakkhikāyapi pivanamattaṃ lohitaṃ kassaci anuppādetvā dhammeneva – ‘‘ehi kho mahārājā’’ti evaṃ paṭirājūhi sampaṭicchitāgamano vuttappakāraṃ pathaviṃ abhivijinitvā ajjhāvasati, abhibhavitvā sāmī hutvā vasatīti attho.
ஏவங் ஏகங் நிப்ப²த்திங் கதெ²த்வா து³தியங் கதே²துங் ஸசே கோ² பனாதிஆதி³ வுத்தங். தத்த² ராக³தோ³ஸமோஹமானதி³ட்டி²கிலேஸதண்ஹாஸங்கா²தங் ச²த³னங் ஆவரணங் விவடங் வித்³த⁴ங்ஸிதங் விவடகங் ஏதேனாதி விவடச்ச²தோ³. ‘‘விவட்டச்ச²தா³’’திபி பாடோ², அயமேவ அத்தோ².
Evaṃ ekaṃ nipphattiṃ kathetvā dutiyaṃ kathetuṃ sace kho panātiādi vuttaṃ. Tattha rāgadosamohamānadiṭṭhikilesataṇhāsaṅkhātaṃ chadanaṃ āvaraṇaṃ vivaṭaṃ viddhaṃsitaṃ vivaṭakaṃ etenāti vivaṭacchado. ‘‘Vivaṭṭacchadā’’tipi pāṭho, ayameva attho.
35. ஏவங் து³தியங் நிப்ப²த்திங் கதெ²த்வா தாஸங் நிமித்தபூ⁴தானி லக்க²ணானி த³ஸ்ஸேதுங் அயஞ்ஹி, தே³வ, குமாரோதிஆதி³ வுத்தங். தத்த² ஸுப்பதிட்டி²தபாதோ³தி யதா² அஞ்ஞேஸங் பூ⁴மியங் பாத³ங் ட²பெந்தானங் அக்³க³பாத³தலங் வா பண்ஹி வா பஸ்ஸங் வா பட²மங் பு²ஸதி, வேமஜ்ஜே² வா பன சி²த்³த³ங் ஹோதி, உக்கி²பந்தானங் அக்³க³தலாதீ³ஸு ஏககொட்டா²ஸோவ பட²மங் உட்ட²ஹதி, ந ஏவமஸ்ஸ. அஸ்ஸ பன ஸுவண்ணபாது³கதலமிவ ஏகப்பஹாரேனேவ ஸகலங் பாத³தலங் பூ⁴மிங் பு²ஸதி, ஏகப்பஹாரேனேவ பூ⁴மிதோ உட்ட²ஹதி. தஸ்மா அயங் ஸுப்பதிட்டி²தபாதோ³.
35. Evaṃ dutiyaṃ nipphattiṃ kathetvā tāsaṃ nimittabhūtāni lakkhaṇāni dassetuṃ ayañhi, deva, kumārotiādi vuttaṃ. Tattha suppatiṭṭhitapādoti yathā aññesaṃ bhūmiyaṃ pādaṃ ṭhapentānaṃ aggapādatalaṃ vā paṇhi vā passaṃ vā paṭhamaṃ phusati, vemajjhe vā pana chiddaṃ hoti, ukkhipantānaṃ aggatalādīsu ekakoṭṭhāsova paṭhamaṃ uṭṭhahati, na evamassa. Assa pana suvaṇṇapādukatalamiva ekappahāreneva sakalaṃ pādatalaṃ bhūmiṃ phusati, ekappahāreneva bhūmito uṭṭhahati. Tasmā ayaṃ suppatiṭṭhitapādo.
சக்கானீதி த்³வீஸு பாத³தலேஸு த்³வே சக்கானி, தேஸங் அரா ச நேமி ச நாபி⁴ ச பாளியங் வுத்தாவ. ஸப்³பா³காரபரிபூரானீதி இமினா பன அயங் விஸேஸோ வேதி³தப்³போ³, தேஸங் கிர சக்கானங் பாத³தலஸ்ஸ மஜ்ஜே² நாபி⁴ தி³ஸ்ஸதி, நாபி⁴பரிச்சி²ன்னா வட்டலேகா² தி³ஸ்ஸதி, நாபி⁴முக²பரிக்கே²பபட்டோ தி³ஸ்ஸதி, பனாளிமுக²ங் தி³ஸ்ஸதி, அரா தி³ஸ்ஸந்தி, அரேஸு வட்டிலேகா² தி³ஸ்ஸந்தி, நேமிமணிகா தி³ஸ்ஸந்தி. இத³ங் தாவ பாளியங் ஆக³தமேவ. ஸம்ப³ஹுலவாரோ பன அனாக³தோ, ஸோ ஏவங் த³ட்ட²ப்³போ³ – ஸத்தி, ஸிரிவச்சோ², நந்தி³, ஸோவத்திகோ, வடங்ஸகோ, வட்³ட⁴மானகங், மச்ச²யுக³ளங், ப⁴த்³த³பீட²ங், அங்குஸகோ, பாஸாதோ³, தோரணங், ஸேதச்ச²த்தங், க²க்³கோ³, தாலவண்டங், மோரஹத்த²கோ, வாளபீ³ஜனீ, உண்ஹீஸங், மணி, பத்தோ, ஸுமனதா³மங், நீலுப்பலங், ரத்துப்பலங், ஸேதுப்பலங், பது³மங், புண்ட³ரீகங், புண்ணக⁴டோ , புண்ணபாதி, ஸமுத்³தோ³, சக்கவாளோ, ஹிமவா, ஸினேரு, சந்தி³மஸூரியா, நக்க²த்தானி, சத்தாரோ மஹாதீ³பா, த்³விபரித்ததீ³பஸஹஸ்ஸானி, அந்தமஸோ சக்கவத்திரஞ்ஞோ பரிஸங் உபாதா³ய ஸப்³போ³ சக்கலக்க²ணஸ்ஸேவ பரிவாரோ.
Cakkānīti dvīsu pādatalesu dve cakkāni, tesaṃ arā ca nemi ca nābhi ca pāḷiyaṃ vuttāva. Sabbākāraparipūrānīti iminā pana ayaṃ viseso veditabbo, tesaṃ kira cakkānaṃ pādatalassa majjhe nābhi dissati, nābhiparicchinnā vaṭṭalekhā dissati, nābhimukhaparikkhepapaṭṭo dissati, panāḷimukhaṃ dissati, arā dissanti, aresu vaṭṭilekhā dissanti, nemimaṇikā dissanti. Idaṃ tāva pāḷiyaṃ āgatameva. Sambahulavāro pana anāgato, so evaṃ daṭṭhabbo – satti, sirivaccho, nandi, sovattiko, vaṭaṃsako, vaḍḍhamānakaṃ, macchayugaḷaṃ, bhaddapīṭhaṃ, aṅkusako, pāsādo, toraṇaṃ, setacchattaṃ, khaggo, tālavaṇṭaṃ, morahatthako, vāḷabījanī, uṇhīsaṃ, maṇi, patto, sumanadāmaṃ, nīluppalaṃ, rattuppalaṃ, setuppalaṃ, padumaṃ, puṇḍarīkaṃ, puṇṇaghaṭo , puṇṇapāti, samuddo, cakkavāḷo, himavā, sineru, candimasūriyā, nakkhattāni, cattāro mahādīpā, dviparittadīpasahassāni, antamaso cakkavattirañño parisaṃ upādāya sabbo cakkalakkhaṇasseva parivāro.
ஆயதபண்ஹீதி தீ³க⁴பண்ஹி, பரிபுண்ணபண்ஹீதி அத்தோ². யதா² ஹி அஞ்ஞேஸங் அக்³க³பாதோ³ தீ³கோ⁴ ஹோதி, பண்ஹிமத்த²கே ஜங்கா⁴ பதிட்டா²தி, பண்ஹிங் தச்செ²த்வா ட²பிதா விய ஹோதி, ந ஏவங் மஹாபுரிஸஸ்ஸ. மஹாபுரிஸஸ்ஸ பன சதூஸு கொட்டா²ஸேஸு த்³வே கொட்டா²ஸா அக்³க³பாதோ³ ஹோதி, ததியே கொட்டா²ஸே ஜங்கா⁴ பதிட்டா²தி, சதுத்த²கொட்டா²ஸே ஆரக்³கே³ன வட்டெத்வா ட²பிதா விய ரத்தகம்ப³லகெ³ண்டு³கஸதி³ஸா பண்ஹி ஹோதி.
Āyatapaṇhīti dīghapaṇhi, paripuṇṇapaṇhīti attho. Yathā hi aññesaṃ aggapādo dīgho hoti, paṇhimatthake jaṅghā patiṭṭhāti, paṇhiṃ tacchetvā ṭhapitā viya hoti, na evaṃ mahāpurisassa. Mahāpurisassa pana catūsu koṭṭhāsesu dve koṭṭhāsā aggapādo hoti, tatiye koṭṭhāse jaṅghā patiṭṭhāti, catutthakoṭṭhāse āraggena vaṭṭetvā ṭhapitā viya rattakambalageṇḍukasadisā paṇhi hoti.
தீ³க⁴ங்கு³லீதி யதா² அஞ்ஞேஸங் காசி அங்கு³லியோ தீ³கா⁴ ஹொந்தி, காசி ரஸ்ஸா, ந ஏவங் மஹாபுரிஸஸ்ஸ. மஹாபுரிஸஸ்ஸ பன மக்கடஸ்ஸேவ தீ³கா⁴ ஹத்த²பாத³ங்கு³லியோ மூலே தூ²லா, அனுபுப்³பே³ன க³ந்த்வா அக்³கே³ தனுகா, நிய்யாஸதேலேன மத்³தி³த்வா வட்டிதஹரிதாலவட்டிஸதி³ஸா ஹொந்தி. தேன வுத்தங் – ‘‘தீ³க⁴ங்கு³லீ’’தி.
Dīghaṅgulīti yathā aññesaṃ kāci aṅguliyo dīghā honti, kāci rassā, na evaṃ mahāpurisassa. Mahāpurisassa pana makkaṭasseva dīghā hatthapādaṅguliyo mūle thūlā, anupubbena gantvā agge tanukā, niyyāsatelena madditvā vaṭṭitaharitālavaṭṭisadisā honti. Tena vuttaṃ – ‘‘dīghaṅgulī’’ti.
முது³தலுனஹத்த²பாதோ³தி ஸப்பிமண்டே³ ஓஸாரெத்வா ட²பிதங் ஸதவாரவிஹதகப்பாஸபடலங் விய முது³. யதா² ச இதா³னி ஜாதமத்தஸ்ஸ, ஏவங் வுட்³ட⁴காலேபி முது³தலுனாயேவ ப⁴விஸ்ஸந்தி, முது³தலுனா ஹத்த²பாதா³ ஏதஸ்ஸாதி முது³தலுனஹத்த²பாதோ³.
Mudutalunahatthapādoti sappimaṇḍe osāretvā ṭhapitaṃ satavāravihatakappāsapaṭalaṃ viya mudu. Yathā ca idāni jātamattassa, evaṃ vuḍḍhakālepi mudutalunāyeva bhavissanti, mudutalunā hatthapādā etassāti mudutalunahatthapādo.
ஜாலஹத்த²பாதோ³தி ந சம்மேன படிப³த்³த⁴அங்கு³லந்தரோ. ஏதி³ஸோ ஹி ப²ணஹத்த²கோ புரிஸதோ³ஸேன உபஹதோ பப்³ப³ஜ்ஜங் ந படிலப⁴தி. மஹாபுரிஸஸ்ஸ பன சதஸ்ஸோ ஹத்த²ங்கு³லியோ பஞ்சபி பாத³ங்கு³லியோ ஏகப்பமாணா ஹொந்தி, தாஸங் ஏகப்பமாணதாய யவலக்க²ணங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் படிவிஜ்ஜி²த்வா திட்ட²தி. அத²ஸ்ஸ ஹத்த²பாதா³ குஸலேன வட்³ட⁴கினா யோஜிதஜாலவாதபானஸதி³ஸா ஹொந்தி. தேன வுத்தங் – ‘‘ஜாலஹத்த²பாதோ³’’தி.
Jālahatthapādoti na cammena paṭibaddhaaṅgulantaro. Ediso hi phaṇahatthako purisadosena upahato pabbajjaṃ na paṭilabhati. Mahāpurisassa pana catasso hatthaṅguliyo pañcapi pādaṅguliyo ekappamāṇā honti, tāsaṃ ekappamāṇatāya yavalakkhaṇaṃ aññamaññaṃ paṭivijjhitvā tiṭṭhati. Athassa hatthapādā kusalena vaḍḍhakinā yojitajālavātapānasadisā honti. Tena vuttaṃ – ‘‘jālahatthapādo’’ti.
உத்³த⁴ங் பதிட்டி²தகொ³ப்ப²கத்தா உஸ்ஸங்கா² பாதா³ அஸ்ஸாதி உஸ்ஸங்க²பாதோ³. அஞ்ஞேஸஞ்ஹி பிட்டி²பாதே³ கொ³ப்ப²கா ஹொந்தி, தேன தேஸங் பாதா³ ஆணிப³த்³தா⁴ விய ப³த்³தா⁴ ஹொந்தி, ந யதா²ஸுக²ங் பரிவட்டந்தி, க³ச்ச²ந்தானங் பாத³தலானிபி ந தி³ஸ்ஸந்தி. மஹாபுரிஸஸ்ஸ பன ஆருஹித்வா உபரி கொ³ப்ப²கா பதிட்ட²ஹந்தி, தேனஸ்ஸ நாபி⁴தோ பட்டா²ய உபரிமகாயோ நாவாய ட²பிதஸுவண்ணபடிமா விய நிச்சலோ ஹோதி, அதோ⁴காயோவ இஞ்ஜதி, ஸுகே²ன பாதா³ பரிவட்டந்தி, புரதோபி பச்ச²தோபி உப⁴யபஸ்ஸேஸுபி ட²த்வா பஸ்ஸந்தானங் பாத³தலானி பஞ்ஞாயந்தி, ந ஹத்தீ²னங் விய பச்ச²தோயேவ.
Uddhaṃ patiṭṭhitagopphakattā ussaṅkhā pādā assāti ussaṅkhapādo. Aññesañhi piṭṭhipāde gopphakā honti, tena tesaṃ pādā āṇibaddhā viya baddhā honti, na yathāsukhaṃ parivaṭṭanti, gacchantānaṃ pādatalānipi na dissanti. Mahāpurisassa pana āruhitvā upari gopphakā patiṭṭhahanti, tenassa nābhito paṭṭhāya uparimakāyo nāvāya ṭhapitasuvaṇṇapaṭimā viya niccalo hoti, adhokāyova iñjati, sukhena pādā parivaṭṭanti, puratopi pacchatopi ubhayapassesupi ṭhatvā passantānaṃ pādatalāni paññāyanti, na hatthīnaṃ viya pacchatoyeva.
ஏணிஜங்கோ⁴தி ஏணிமிக³ஸதி³ஸஜங்கோ⁴ மங்ஸுஸ்ஸதே³ன பரிபுண்ணஜங்கோ⁴, ந ஏகதோ ப³த்³த⁴பிண்டி³கமங்ஸோ , ஸமந்ததோ ஸமஸண்டி²தேன மங்ஸேன பரிக்கி²த்தாஹி ஸுவட்டிதாஹி ஸாலிக³ப்³ப⁴யவக³ப்³ப⁴ஸதி³ஸாஹி ஜங்கா⁴ஹி ஸமன்னாக³தோதி அத்தோ².
Eṇijaṅghoti eṇimigasadisajaṅgho maṃsussadena paripuṇṇajaṅgho, na ekato baddhapiṇḍikamaṃso , samantato samasaṇṭhitena maṃsena parikkhittāhi suvaṭṭitāhi sāligabbhayavagabbhasadisāhi jaṅghāhi samannāgatoti attho.
அனோனமந்தோதி அனமந்தோ, ஏதேனஸ்ஸ அகு²ஜ்ஜஅவாமனபா⁴வோ தீ³பிதோ. அவஸேஸஜனா ஹி கு²ஜ்ஜா வா ஹொந்தி வாமனா வா. கு²ஜ்ஜானங் உபரிமகாயோ அபரிபுண்ணோ ஹோதி, வாமனானங் ஹெட்டி²மகாயோ. தே அபரிபுண்ணகாயத்தா ந ஸக்கொந்தி அனோனமந்தா ஜண்ணுகானி பரிமஜ்ஜிதுங். மஹாபுரிஸோ பன பரிபுண்ணஉப⁴யகாயத்தா ஸக்கோதி.
Anonamantoti anamanto, etenassa akhujjaavāmanabhāvo dīpito. Avasesajanā hi khujjā vā honti vāmanā vā. Khujjānaṃ uparimakāyo aparipuṇṇo hoti, vāmanānaṃ heṭṭhimakāyo. Te aparipuṇṇakāyattā na sakkonti anonamantā jaṇṇukāni parimajjituṃ. Mahāpuriso pana paripuṇṇaubhayakāyattā sakkoti.
கோஸோஹிதவத்த²கு³ய்ஹோதி உஸப⁴வாரணாதீ³னங் விய ஸுவண்ணபது³மகண்ணிகஸதி³ஸேஹி கோஸேஹி ஓஹிதங் படிச்ச²ன்னங் வத்த²கு³ய்ஹங் அஸ்ஸாதி கோஸோஹிதவத்த²கு³ய்ஹோ. வத்த²கு³ய்ஹந்தி வத்தே²ன கு³ஹிதப்³ப³ங் அங்க³ஜாதங் வுச்சதி.
Kosohitavatthaguyhoti usabhavāraṇādīnaṃ viya suvaṇṇapadumakaṇṇikasadisehi kosehi ohitaṃ paṭicchannaṃ vatthaguyhaṃ assāti kosohitavatthaguyho. Vatthaguyhanti vatthena guhitabbaṃ aṅgajātaṃ vuccati.
ஸுவண்ணவண்ணோதி ஜாதிஹிங்கு³லகேன மஜ்ஜித்வா தீ³பிதா³டா²ய க⁴ங்ஸித்வா கே³ருகபரிகம்மங் கத்வா ட²பிதக⁴னஸுவண்ணரூபஸதி³ஸோதி அத்தோ². ஏதேனஸ்ஸ க⁴னஸினித்³த⁴ஸண்ஹஸரீரதங் த³ஸ்ஸெத்வா ச²விவண்ணத³ஸ்ஸனத்த²ங் கஞ்சனஸன்னிப⁴த்தசோதி வுத்தங். புரிமஸ்ஸ வா வேவசனமேதங்.
Suvaṇṇavaṇṇoti jātihiṅgulakena majjitvā dīpidāṭhāya ghaṃsitvā gerukaparikammaṃ katvā ṭhapitaghanasuvaṇṇarūpasadisoti attho. Etenassa ghanasiniddhasaṇhasarīrataṃ dassetvā chavivaṇṇadassanatthaṃ kañcanasannibhattacoti vuttaṃ. Purimassa vā vevacanametaṃ.
ரஜோஜல்லந்தி ரஜோ வா மலங் வா. ந உபலிம்பதீதி ந லக்³க³தி பது³மபலாஸதோ உத³கபி³ந்து³ விய விவட்டதி. ஹத்த²தோ⁴வனாதீ³னி பன உதுக்³க³ஹணத்தா²ய சேவ தா³யகானங் புஞ்ஞப²லத்தா²ய ச பு³த்³தா⁴ கரொந்தி, வத்தஸீஸேனாபி ச கரொந்தியேவ. ஸேனாஸனங் பவிஸந்தேன ஹி பி⁴க்கு²னா பாதே³ தோ⁴வித்வா பவிஸிதப்³ப³ந்தி வுத்தமேதங்.
Rajojallanti rajo vā malaṃ vā. Na upalimpatīti na laggati padumapalāsato udakabindu viya vivaṭṭati. Hatthadhovanādīni pana utuggahaṇatthāya ceva dāyakānaṃ puññaphalatthāya ca buddhā karonti, vattasīsenāpi ca karontiyeva. Senāsanaṃ pavisantena hi bhikkhunā pāde dhovitvā pavisitabbanti vuttametaṃ.
உத்³த⁴க்³க³லோமோதி ஆவட்டபரியோஸானே உத்³த⁴க்³கா³னி ஹுத்வா முக²ஸோப⁴ங் உல்லோகயமானானி விய டி²தானி லோமானி அஸ்ஸாதி உத்³த⁴க்³க³லோமோ.
Uddhaggalomoti āvaṭṭapariyosāne uddhaggāni hutvā mukhasobhaṃ ullokayamānāni viya ṭhitāni lomāni assāti uddhaggalomo.
ப்³ரஹ்முஜுக³த்தோதி ப்³ரஹ்மா விய உஜுக³த்தோ, உஜுமேவ உக்³க³ததீ³க⁴ஸரீரோ ப⁴விஸ்ஸதி. யேபு⁴ய்யேன ஹி ஸத்தா க²ந்தே⁴ கடியங் ஜாணூஸூதி தீஸு டா²னேஸு நமந்தி, தே கடியங் நமந்தா பச்ச²தோ நமந்தி, இதரேஸு த்³வீஸு டா²னேஸு புரதோ. தீ³க⁴ஸரீரா பன ஏகே பஸ்ஸவங்கா ஹொந்தி, ஏகே முக²ங் உன்னமெத்வா நக்க²த்தானி க³ணயந்தா விய சரந்தி, ஏகே அப்பமங்ஸலோஹிதா ஸூலஸதி³ஸா ஹொந்தி, ஏகே புரதோ பப்³பா⁴ரா ஹொந்தி, பவேத⁴மானா க³ச்ச²ந்தி. அயங் பன உஜுமேவ உக்³க³ந்த்வா தீ³க⁴ப்பமாணோ தே³வனக³ரே உஸ்ஸிதஸுவண்ணதோரணங் விய ப⁴விஸ்ஸதீதி தீ³பெந்தி. யதா² சேதங், ஏவங் யங் யங் ஜாதமத்தஸ்ஸ ஸப்³ப³ஸோ அபரிபுண்ணங் மஹாபுரிஸலக்க²ணங் ஹோதி, தங் தங் ஆயதிங் ததா²பா⁴விதங் ஸந்தா⁴ய வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.
Brahmujugattoti brahmā viya ujugatto, ujumeva uggatadīghasarīro bhavissati. Yebhuyyena hi sattā khandhe kaṭiyaṃ jāṇūsūti tīsu ṭhānesu namanti, te kaṭiyaṃ namantā pacchato namanti, itaresu dvīsu ṭhānesu purato. Dīghasarīrā pana eke passavaṅkā honti, eke mukhaṃ unnametvā nakkhattāni gaṇayantā viya caranti, eke appamaṃsalohitā sūlasadisā honti, eke purato pabbhārā honti, pavedhamānā gacchanti. Ayaṃ pana ujumeva uggantvā dīghappamāṇo devanagare ussitasuvaṇṇatoraṇaṃ viya bhavissatīti dīpenti. Yathā cetaṃ, evaṃ yaṃ yaṃ jātamattassa sabbaso aparipuṇṇaṃ mahāpurisalakkhaṇaṃ hoti, taṃ taṃ āyatiṃ tathābhāvitaṃ sandhāya vuttanti veditabbaṃ.
ஸத்துஸ்ஸதோ³தி த்³வே ஹத்த²பிட்டி²யோ த்³வே பாத³பிட்டி²யோ த்³வே அங்ஸகூடானி க²ந்தோ⁴தி இமேஸு ஸத்தஸு டா²னேஸு பரிபுண்ணோ மங்ஸுஸ்ஸதோ³ அஸ்ஸாதி ஸத்துஸ்ஸதோ³. அஞ்ஞேஸங் பன ஹத்த²பாத³பிட்டா²தீ³ஸு ஸிராஜாலங் பஞ்ஞாயதி, அங்ஸகூடக்க²ந்தே⁴ஸு அட்டி²கோடியோ. தே மனுஸ்ஸா பேதா விய கா²யந்தி, ந ததா² மஹாபுரிஸோ, மஹாபுரிஸோ பன ஸத்தஸு டா²னேஸு பரிபுண்ணமங்ஸுஸ்ஸத³த்தா நிகூ³ள்ஹஸிராஜாலேஹி ஹத்த²பிட்டா²தீ³ஹி வட்டெத்வா ஸுட்ட²பிதஸுவண்ணாளிங்க³ஸதி³ஸேன க²ந்தே⁴ன ஸிலாரூபகங் விய கா²யதி, சித்தகம்மரூபகங் விய ச கா²யதி.
Sattussadoti dve hatthapiṭṭhiyo dve pādapiṭṭhiyo dve aṃsakūṭāni khandhoti imesu sattasu ṭhānesu paripuṇṇo maṃsussado assāti sattussado. Aññesaṃ pana hatthapādapiṭṭhādīsu sirājālaṃ paññāyati, aṃsakūṭakkhandhesu aṭṭhikoṭiyo. Te manussā petā viya khāyanti, na tathā mahāpuriso, mahāpuriso pana sattasu ṭhānesu paripuṇṇamaṃsussadattā nigūḷhasirājālehi hatthapiṭṭhādīhi vaṭṭetvā suṭṭhapitasuvaṇṇāḷiṅgasadisena khandhena silārūpakaṃ viya khāyati, cittakammarūpakaṃ viya ca khāyati.
ஸீஹஸ்ஸ புப்³ப³த்³த⁴ங் விய காயோ அஸ்ஸாதி ஸீஹபுப்³ப³த்³த⁴காயோ. ஸீஹஸ்ஸ ஹி புரத்தி²மகாயோவ பரிபுண்ணோ ஹோதி, பச்சி²மகாயோ அபரிபுண்ணோ. மஹாபுரிஸஸ்ஸ பன ஸீஹஸ்ஸ புப்³ப³த்³த⁴காயோ விய ஸப்³போ³ காயோ பரிபுண்ணோ. ஸோபி ஸீஹஸ்ஸேவ தத்த² தத்த² வினதுன்னதாதி³வஸேன து³ஸ்ஸண்டி²தவிஸண்டி²தோ ந ஹோதி, தீ³க⁴யுத்தட்டா²னே பன தீ³கோ⁴, ரஸ்ஸதூ²லகிஸபுது²லஅனுவட்டிதயுத்தட்டா²னேஸு ததா²விதோ⁴வ ஹோதி. வுத்தஞ்ஹேதங் ப⁴க³வதா –
Sīhassa pubbaddhaṃ viya kāyo assāti sīhapubbaddhakāyo. Sīhassa hi puratthimakāyova paripuṇṇo hoti, pacchimakāyo aparipuṇṇo. Mahāpurisassa pana sīhassa pubbaddhakāyo viya sabbo kāyo paripuṇṇo. Sopi sīhasseva tattha tattha vinatunnatādivasena dussaṇṭhitavisaṇṭhito na hoti, dīghayuttaṭṭhāne pana dīgho, rassathūlakisaputhulaanuvaṭṭitayuttaṭṭhānesu tathāvidhova hoti. Vuttañhetaṃ bhagavatā –
‘‘மனாபியேவ கோ², பி⁴க்க²வே, கம்மவிபாகே பச்சுபட்டி²தே யேஹி அங்கே³ஹி தீ³கே⁴ஹி ஸோப⁴தி, தானி அங்கா³னி தீ³கா⁴னி ஸண்ட²ந்தி. யேஹி அங்கே³ஹி ரஸ்ஸேஹி ஸோப⁴தி, தானி அங்கா³னி ரஸ்ஸானி ஸண்ட²ந்தி. யேஹி அங்கே³ஹி தூ²லேஹி ஸோப⁴தி, தானி அங்கா³னி தூ²லானி ஸண்ட²ந்தி. யேஹி அங்கே³ஹி கிஸேஹி ஸோப⁴தி, தானி அங்கா³னி கிஸானி ஸண்ட்ட²ந்தி. யேஹி அங்கே³ஹி புது²லேஹி ஸோப⁴தி, தானி அங்கா³னி புது²லானி ஸண்ட²ந்தி. யேஹி அங்கே³ஹி வட்டேஹி ஸோப⁴தி, தானி அங்கா³னி வட்டானி ஸண்ட²ந்தீ’’தி.
‘‘Manāpiyeva kho, bhikkhave, kammavipāke paccupaṭṭhite yehi aṅgehi dīghehi sobhati, tāni aṅgāni dīghāni saṇṭhanti. Yehi aṅgehi rassehi sobhati, tāni aṅgāni rassāni saṇṭhanti. Yehi aṅgehi thūlehi sobhati, tāni aṅgāni thūlāni saṇṭhanti. Yehi aṅgehi kisehi sobhati, tāni aṅgāni kisāni saṇṭṭhanti. Yehi aṅgehi puthulehi sobhati, tāni aṅgāni puthulāni saṇṭhanti. Yehi aṅgehi vaṭṭehi sobhati, tāni aṅgāni vaṭṭāni saṇṭhantī’’ti.
இதி நானாசித்தேன புஞ்ஞசித்தேன சித்திதோ த³ஸஹி பாரமீஹி ஸஜ்ஜிதோ மஹாபுரிஸஸ்ஸ அத்தபா⁴வோ, லோகே ஸப்³ப³ஸிப்பினோ வா ஸப்³ப³இத்³தி⁴மந்தோ வா பதிரூபகம்பி காதுங் ந ஸக்கொந்தி.
Iti nānācittena puññacittena cittito dasahi pāramīhi sajjito mahāpurisassa attabhāvo, loke sabbasippino vā sabbaiddhimanto vā patirūpakampi kātuṃ na sakkonti.
சிதந்தரங்ஸோதி அந்தரங்ஸங் வுச்சதி த்³வின்னங் கொட்டானங் அந்தரங், தங் சிதங் பரிபுண்ணங் அந்தரங்ஸங் அஸ்ஸாதி சிதந்தரங்ஸோ. அஞ்ஞேஸஞ்ஹி தங் டா²னங் நின்னங் ஹோதி, த்³வே பிட்டி²கொட்டா பாடியேக்கா பஞ்ஞாயந்தி. மஹாபுரிஸஸ்ஸ பன கடிதோ பட்டா²ய மங்ஸபடலங் யாவ க²ந்தா⁴ உக்³க³ம்ம ஸமுஸ்ஸிதஸுவண்ணப²லகங் விய பிட்டி²ங் சா²தெ³த்வா பதிட்டி²தங்.
Citantaraṃsoti antaraṃsaṃ vuccati dvinnaṃ koṭṭānaṃ antaraṃ, taṃ citaṃ paripuṇṇaṃ antaraṃsaṃ assāti citantaraṃso. Aññesañhi taṃ ṭhānaṃ ninnaṃ hoti, dve piṭṭhikoṭṭā pāṭiyekkā paññāyanti. Mahāpurisassa pana kaṭito paṭṭhāya maṃsapaṭalaṃ yāva khandhā uggamma samussitasuvaṇṇaphalakaṃ viya piṭṭhiṃ chādetvā patiṭṭhitaṃ.
நிக்³ரோத⁴பரிமண்ட³லோதி நிக்³ரோதோ⁴ விய பரிமண்ட³லோ. யதா² பஞ்ஞாஸஹத்த²தாய வா ஸதஹத்த²தாய வா ஸமக்க²ந்த⁴ஸாகோ² நிக்³ரோதோ⁴ தீ³க⁴தோபி வித்தா²ரதோபி ஏகப்பமாணோவ ஹோதி, ஏவங் காயதோபி ப்³யாமதோபி ஏகப்பமாணோ. யதா² அஞ்ஞேஸங் காயோ தீ³கோ⁴ வா ஹோதி ப்³யாமோ வா, ந ஏவங் விஸமப்பமாணோதி அத்தோ². தேனேவ யாவதக்வஸ்ஸ காயோதிஆதி³ வுத்தங். தத்த² யாவதகோ அஸ்ஸாதி யாவதக்வஸ்ஸ.
Nigrodhaparimaṇḍaloti nigrodho viya parimaṇḍalo. Yathā paññāsahatthatāya vā satahatthatāya vā samakkhandhasākho nigrodho dīghatopi vitthāratopi ekappamāṇova hoti, evaṃ kāyatopi byāmatopi ekappamāṇo. Yathā aññesaṃ kāyo dīgho vā hoti byāmo vā, na evaṃ visamappamāṇoti attho. Teneva yāvatakvassa kāyotiādi vuttaṃ. Tattha yāvatako assāti yāvatakvassa.
ஸமவட்டக்க²ந்தோ⁴தி ஸமவட்டிதக்க²ந்தோ⁴. யதா² ஏகே கோஞ்சா விய ச ப³கா விய ச வராஹா விய ச தீ³க⁴க³லா வங்கக³லா புது²லக³லா ச ஹொந்தி , கத²னகாலே ஸிராஜாலங் பஞ்ஞாயதி, மந்தோ³ ஸரோ நிக்க²மதி, ந ஏவங் மஹாபுரிஸஸ்ஸ. மஹாபுரிஸஸ்ஸ பன ஸுவட்டிதஸுவண்ணாளிங்க³ஸதி³ஸோ க²ந்தோ⁴ ஹோதி, கத²னகாலே ஸிராஜாலங் ந பஞ்ஞாயதி, மேக⁴ஸ்ஸ விய க³ஜ்ஜிதோ ஸரோ மஹா ஹோதி.
Samavaṭṭakkhandhoti samavaṭṭitakkhandho. Yathā eke koñcā viya ca bakā viya ca varāhā viya ca dīghagalā vaṅkagalā puthulagalā ca honti , kathanakāle sirājālaṃ paññāyati, mando saro nikkhamati, na evaṃ mahāpurisassa. Mahāpurisassa pana suvaṭṭitasuvaṇṇāḷiṅgasadiso khandho hoti, kathanakāle sirājālaṃ na paññāyati, meghassa viya gajjito saro mahā hoti.
ரஸக்³க³ஸக்³கீ³தி எத்த² ரஸங் க³ஸந்தி ஹரந்தீதி ரஸக்³க³ஸா. ரஸஹரணீனமேதங் அதி⁴வசனங், தா அக்³கா³ அஸ்ஸாதி ரஸக்³க³ஸக்³கீ³. மஹாபுரிஸஸ்ஸ கிர ஸத்தரஸஹரணீஸஹஸ்ஸானி உத்³த⁴க்³கா³னி ஹுத்வா கீ³வாயமேவ படிமுக்கானி. திலப²லமத்தோபி ஆஹாரோ ஜிவ்ஹக்³கே³ ட²பிதோ ஸப்³ப³காயங் அனுப²ரதி. தேனேவ மஹாபதா⁴னங் பத³ஹந்தஸ்ஸ ஏகதண்டு³லாதீ³ஹிபி களாயயூஸபஸதமத்தேனாபி காயஸ்ஸ யாபனங் அஹோஸி. அஞ்ஞேஸங் பன ததா² அபா⁴வா ந ஸகலங் காயங் ஓஜா ப²ரதி. தேன தே ப³ஹ்வாபா³தா⁴ ஹொந்தி.
Rasaggasaggīti ettha rasaṃ gasanti harantīti rasaggasā. Rasaharaṇīnametaṃ adhivacanaṃ, tā aggā assāti rasaggasaggī. Mahāpurisassa kira sattarasaharaṇīsahassāni uddhaggāni hutvā gīvāyameva paṭimukkāni. Tilaphalamattopi āhāro jivhagge ṭhapito sabbakāyaṃ anupharati. Teneva mahāpadhānaṃ padahantassa ekataṇḍulādīhipi kaḷāyayūsapasatamattenāpi kāyassa yāpanaṃ ahosi. Aññesaṃ pana tathā abhāvā na sakalaṃ kāyaṃ ojā pharati. Tena te bahvābādhā honti.
ஸீஹஸ்ஸேவ ஹனு அஸ்ஸாதி ஸீஹஹனு. தத்த² ஸீஹஸ்ஸ ஹெட்டி²மஹனுமேவ பரிபுண்ணங் ஹோதி, ந உபரிமங். மஹாபுரிஸஸ்ஸ பன ஸீஹஸ்ஸ ஹெட்டி²மங் விய த்³வேபி பரிபுண்ணானி த்³வாத³ஸியா பக்க²ஸ்ஸ சந்த³ஸதி³ஸானி ஹொந்தி. அத² நேமித்தகா ஹனுகபரியந்தங் ஓலோகெந்தாவ இமேஸு ஹனுகேஸு ஹெட்டி²மே வீஸதி உபரிமே வீஸதீதி சத்தாலீஸத³ந்தா ஸமா அவிரளா பதிட்ட²ஹிஸ்ஸந்தீதி ஸல்லக்கெ²த்வா அயஞ்ஹி தே³வ, குமாரோ சத்தாலீஸத³ந்தோ ஹோதீதிஆதி³மாஹங்ஸு. தத்ராயமத்தோ², அஞ்ஞேஸஞ்ஹி பரிபுண்ணத³ந்தானம்பி த்³வத்திங்ஸ த³ந்தா ஹொந்தி. இமஸ்ஸ பன சத்தாலீஸங் ப⁴விஸ்ஸந்தி. அஞ்ஞேஸஞ்ச கேசி த³ந்தா உச்சா, கேசி நீசாதி விஸமா ஹொந்தி, இமஸ்ஸ பன அயபட்டகேன சி²ன்னஸங்க²படலங் விய ஸமா ப⁴விஸ்ஸந்தி. அஞ்ஞேஸங் கும்பி⁴லானங் விய த³ந்தா விரளா ஹொந்தி, மச்ச²மங்ஸானி கா²த³ந்தானங் த³ந்தந்தரங் பூரெந்தி. இமஸ்ஸ பன கனகப²லகாயங் ஸமுஸ்ஸிதவஜிரபந்தி விய அவிரளா தூலிகாய த³ஸ்ஸிதபரிச்சே²தா³ விய த³ந்தா ப⁴விஸ்ஸந்தி. அஞ்ஞேஸஞ்ச பூதித³ந்தா உட்ட²ஹந்தி. தேன காசி தா³டா² காளாபி விவண்ணாபி ஹொந்தி. அயங் பன ஸுட்டு² ஸுக்கதா³டோ² ஓஸதி⁴தாரகம்பி அதிக்கம்ம விரோசமானாய பபா⁴ய ஸமன்னாக³ததா³டோ² ப⁴விஸ்ஸதி.
Sīhasseva hanu assāti sīhahanu. Tattha sīhassa heṭṭhimahanumeva paripuṇṇaṃ hoti, na uparimaṃ. Mahāpurisassa pana sīhassa heṭṭhimaṃ viya dvepi paripuṇṇāni dvādasiyā pakkhassa candasadisāni honti. Atha nemittakā hanukapariyantaṃ olokentāva imesu hanukesu heṭṭhime vīsati uparime vīsatīti cattālīsadantā samā aviraḷā patiṭṭhahissantīti sallakkhetvā ayañhi deva, kumāro cattālīsadanto hotītiādimāhaṃsu. Tatrāyamattho, aññesañhi paripuṇṇadantānampi dvattiṃsa dantā honti. Imassa pana cattālīsaṃ bhavissanti. Aññesañca keci dantā uccā, keci nīcāti visamā honti, imassa pana ayapaṭṭakena chinnasaṅkhapaṭalaṃ viya samā bhavissanti. Aññesaṃ kumbhilānaṃ viya dantā viraḷā honti, macchamaṃsāni khādantānaṃ dantantaraṃ pūrenti. Imassa pana kanakaphalakāyaṃ samussitavajirapanti viya aviraḷā tūlikāya dassitaparicchedā viya dantā bhavissanti. Aññesañca pūtidantā uṭṭhahanti. Tena kāci dāṭhā kāḷāpi vivaṇṇāpi honti. Ayaṃ pana suṭṭhu sukkadāṭho osadhitārakampi atikkamma virocamānāya pabhāya samannāgatadāṭho bhavissati.
பஹூதஜிவ்ஹோதி புது²லஜிவ்ஹோ. அஞ்ஞேஸங் ஜிவ்ஹா தூ²லாபி ஹொந்தி கிஸாபி ரஸ்ஸாபி த²த்³தா⁴பி விஸமாபி, மஹாபுரிஸஸ்ஸ பன ஜிவ்ஹா முது³ தீ³கா⁴ புது²லா வண்ணஸம்பன்னா ஹோதி. ஸோ ஹி ஏதங் லக்க²ணங் பரியேஸிதுங் ஆக³தானங் கங்கா²வினோத³னத்த²ங் முது³கத்தா தங் ஜிவ்ஹங் கதி²னஸூசிங் விய வட்டெத்வா உபோ⁴ நாஸிகஸோதானி பராமஸதி, தீ³க⁴த்தா உபோ⁴ கண்ணஸோதானி பராமஸதி , புது²லத்தா கேஸந்தபரியோஸானங் கேவலம்பி நலாடங் படிச்சா²தே³தி. ஏவமஸ்ஸ முது³தீ³க⁴புது²லபா⁴வங் பகாஸெந்தோ தேஸங் கங்க²ங் வினோதே³தி. ஏவங் திலக்க²ணஸம்பன்னங் ஜிவ்ஹங் ஸந்தா⁴ய ‘‘பஹூதஜிவ்ஹோ’’தி வுத்தங்.
Pahūtajivhoti puthulajivho. Aññesaṃ jivhā thūlāpi honti kisāpi rassāpi thaddhāpi visamāpi, mahāpurisassa pana jivhā mudu dīghā puthulā vaṇṇasampannā hoti. So hi etaṃ lakkhaṇaṃ pariyesituṃ āgatānaṃ kaṅkhāvinodanatthaṃ mudukattā taṃ jivhaṃ kathinasūciṃ viya vaṭṭetvā ubho nāsikasotāni parāmasati, dīghattā ubho kaṇṇasotāni parāmasati , puthulattā kesantapariyosānaṃ kevalampi nalāṭaṃ paṭicchādeti. Evamassa mududīghaputhulabhāvaṃ pakāsento tesaṃ kaṅkhaṃ vinodeti. Evaṃ tilakkhaṇasampannaṃ jivhaṃ sandhāya ‘‘pahūtajivho’’ti vuttaṃ.
ப்³ரஹ்மஸ்ஸரோதி அஞ்ஞே சி²ன்னஸ்ஸராபி பி⁴ன்னஸ்ஸராபி காகஸ்ஸராபி ஹொந்தி, அயங் பன மஹாப்³ரஹ்முனோ ஸரஸதி³ஸேன ஸரேன ஸமன்னாக³தோ ப⁴விஸ்ஸதி, மஹாப்³ரஹ்முனோ ஹி பித்தஸெம்ஹேஹி அபலிபு³த்³த⁴த்தா ஸரோ விஸதோ³ ஹோதி. மஹாபுரிஸேனாபி கதகம்மங் தஸ்ஸ வத்து²ங் ஸோதே⁴தி. வத்து²னோ ஸுத்³த⁴த்தா நாபி⁴தோ பட்டா²ய ஸமுட்ட²ஹந்தோ ஸரோ விஸதோ³ அட்ட²ங்க³ஸமன்னாக³தோவ ஸமுட்டா²தி. கரவீகோ விய ப⁴ணதீதி கரவீகபா⁴ணீ, மத்தகரவீகருதமஞ்ஜுகோ⁴ஸோதி அத்தோ².
Brahmassaroti aññe chinnassarāpi bhinnassarāpi kākassarāpi honti, ayaṃ pana mahābrahmuno sarasadisena sarena samannāgato bhavissati, mahābrahmuno hi pittasemhehi apalibuddhattā saro visado hoti. Mahāpurisenāpi katakammaṃ tassa vatthuṃ sodheti. Vatthuno suddhattā nābhito paṭṭhāya samuṭṭhahanto saro visado aṭṭhaṅgasamannāgatova samuṭṭhāti. Karavīko viya bhaṇatīti karavīkabhāṇī, mattakaravīkarutamañjughosoti attho.
அபி⁴னீலனெத்தோதி ந ஸகலனீலனெத்தோ, நீலயுத்தட்டா²னே பனஸ்ஸ உமாபுப்ப²ஸதி³ஸேன அதிவிஸுத்³தே⁴ன நீலவண்ணேன ஸமன்னாக³தானி நெத்தானி ஹொந்தி, பீதயுத்தட்டா²னே கணிகாரபுப்ப²ஸதி³ஸேன பீதவண்ணேன, லோஹிதயுத்தட்டா²னே ப³ந்து⁴ஜீவகபுப்ப²ஸதி³ஸேன லோஹிதவண்ணேன, ஸேதயுத்தட்டா²னே ஓஸதி⁴தாரகஸதி³ஸேன ஸேதவண்ணேன, காளயுத்தட்டா²னே அத்³தா³ரிட்ட²கஸதி³ஸேன காளவண்ணேன ஸமன்னாக³தானி. ஸுவண்ணவிமானே உக்³கா⁴டிதமணிஸீஹபஞ்ஜரஸதி³ஸானி கா²யந்தி.
Abhinīlanettoti na sakalanīlanetto, nīlayuttaṭṭhāne panassa umāpupphasadisena ativisuddhena nīlavaṇṇena samannāgatāni nettāni honti, pītayuttaṭṭhāne kaṇikārapupphasadisena pītavaṇṇena, lohitayuttaṭṭhāne bandhujīvakapupphasadisena lohitavaṇṇena, setayuttaṭṭhāne osadhitārakasadisena setavaṇṇena, kāḷayuttaṭṭhāne addāriṭṭhakasadisena kāḷavaṇṇena samannāgatāni. Suvaṇṇavimāne ugghāṭitamaṇisīhapañjarasadisāni khāyanti.
கோ³பகு²மோதி எத்த² பகு²மந்தி ஸகலசக்கு²ப⁴ண்ட³ங் அதி⁴ப்பேதங், தங் காளவச்ச²கஸ்ஸ ப³ஹலதா⁴துகங் ஹோதி, ரத்தவச்ச²கஸ்ஸ விப்பஸன்னங், தங்முஹுத்தஜாததருணரத்தவச்ச²கஸதி³ஸசக்கு²ப⁴ண்டோ³தி அத்தோ². அஞ்ஞேஸஞ்ஹி சக்கு²ப⁴ண்டா³ அபரிபுண்ணா ஹொந்தி, ஹத்தி²மூஸிகாதீ³னங் அக்கி²ஸதி³ஸேஹி வினிக்³க³தேஹிபி க³ம்பீ⁴ரேஹிபி அக்கீ²ஹி ஸமன்னாக³தா ஹொந்தி. மஹாபுரிஸஸ்ஸ பன தோ⁴வித்வா மஜ்ஜித்வா ட²பிதமணிகு³ளிகா விய முது³ஸினித்³த⁴னீலஸுகு²மபகு²மாசிதானி அக்கீ²னி.
Gopakhumoti ettha pakhumanti sakalacakkhubhaṇḍaṃ adhippetaṃ, taṃ kāḷavacchakassa bahaladhātukaṃ hoti, rattavacchakassa vippasannaṃ, taṃmuhuttajātataruṇarattavacchakasadisacakkhubhaṇḍoti attho. Aññesañhi cakkhubhaṇḍā aparipuṇṇā honti, hatthimūsikādīnaṃ akkhisadisehi viniggatehipi gambhīrehipi akkhīhi samannāgatā honti. Mahāpurisassa pana dhovitvā majjitvā ṭhapitamaṇiguḷikā viya mudusiniddhanīlasukhumapakhumācitāni akkhīni.
உண்ணாதி உண்ணலோமங். ப⁴முகந்தரேதி த்³வின்னங் ப⁴முகானங் வேமஜ்ஜே² நாஸிகமத்த²கேயேவ ஜாதா, உக்³க³ந்த்வா பன நலாடவேமஜ்ஜே² ஜாதா. ஓதா³தாதி பரிஸுத்³தா⁴, ஓஸதி⁴தாரகஸமானவண்ணா. முதூ³தி ஸப்பிமண்டே³ ஓஸாரெத்வா ட²பிதஸதவாரவிஹதகப்பாஸபடலஸதி³ஸா. தூலஸன்னிபா⁴தி ஸிம்ப³லிதூலலதாதூலஸமானா, அயமஸ்ஸ ஓதா³ததாய உபமா. ஸா பனேஸா கோடியங் க³ஹெத்வா ஆகட்³டி⁴யமானா உபட்³ட⁴பா³ஹுப்பமாணா ஹோதி, விஸ்ஸட்டா² த³க்கி²ணாவட்டவஸேன ஆவட்டித்வா உத்³த⁴க்³கா³ ஹுத்வா ஸந்திட்ட²தி. ஸுவண்ணப²லகமஜ்ஜே² ட²பிதரஜதபுப்³பு³ளகங் விய, ஸுவண்ணக⁴டதோ நிக்க²மமானா கீ²ரதா⁴ரா விய, அருணப்பபா⁴ரஞ்ஜிதே க³க³னப்பதே³ஸே ஓஸதி⁴தாரகா விய ச அதிமனோஹராய ஸிரியா விரோசதி.
Uṇṇāti uṇṇalomaṃ. Bhamukantareti dvinnaṃ bhamukānaṃ vemajjhe nāsikamatthakeyeva jātā, uggantvā pana nalāṭavemajjhe jātā. Odātāti parisuddhā, osadhitārakasamānavaṇṇā. Mudūti sappimaṇḍe osāretvā ṭhapitasatavāravihatakappāsapaṭalasadisā. Tūlasannibhāti simbalitūlalatātūlasamānā, ayamassa odātatāya upamā. Sā panesā koṭiyaṃ gahetvā ākaḍḍhiyamānā upaḍḍhabāhuppamāṇā hoti, vissaṭṭhā dakkhiṇāvaṭṭavasena āvaṭṭitvā uddhaggā hutvā santiṭṭhati. Suvaṇṇaphalakamajjhe ṭhapitarajatapubbuḷakaṃ viya, suvaṇṇaghaṭato nikkhamamānā khīradhārā viya, aruṇappabhārañjite gaganappadese osadhitārakā viya ca atimanoharāya siriyā virocati.
உண்ஹீஸஸீஸோதி இத³ங் பரிபுண்ணனலாடதஞ்ச பரிபுண்ணஸீஸதங் சாதி த்³வே அத்த²வஸே படிச்ச வுத்தங். மஹாபுரிஸஸ்ஸ ஹி த³க்கி²ணகண்ணசூளிகதோ பட்டா²ய மங்ஸபடலங் உட்ட²ஹித்வா ஸகலனலாடங் சா²த³யமானங் பூரயமானங் க³ந்த்வா வாமகண்ணசூளிகாயங் பதிட்டி²தங், தங் ரஞ்ஞோ ப³ந்த⁴உண்ஹீஸபட்டோ விய விரோசதி. மஹாபுரிஸஸ்ஸ கிர இமங் லக்க²ணங் தி³ஸ்வா ராஜூனங் உண்ஹீஸபட்டங் அகங்ஸு. அயங் தாவ ஏகோ அத்தோ². அஞ்ஞே பன ஜனா அபரிபுண்ணஸீஸா ஹொந்தி, கேசி கபிஸீஸா, கேசி ப²லஸீஸா, கேசி அட்டி²ஸீஸா, கேசி ஹத்தி²ஸீஸா, கேசி தும்ப³ஸீஸா, கேசி பப்³பா⁴ரஸீஸா. மஹாபுரிஸஸ்ஸ பன ஆரக்³கே³ன வட்டெத்வா ட²பிதங் விய ஸுபரிபுண்ணங் உத³கபுப்³பு³ளஸதி³ஸங் ஸீஸங் ஹோதி. தத்த² புரிமனயே உண்ஹீஸவேடி²தஸீஸோ வியாதி உண்ஹீஸஸீஸோ. து³தியனயே உண்ஹீஸங் விய ஸப்³ப³த்த² பரிமண்ட³லஸீஸோதி உண்ஹீஸஸீஸோ.
Uṇhīsasīsoti idaṃ paripuṇṇanalāṭatañca paripuṇṇasīsataṃ cāti dve atthavase paṭicca vuttaṃ. Mahāpurisassa hi dakkhiṇakaṇṇacūḷikato paṭṭhāya maṃsapaṭalaṃ uṭṭhahitvā sakalanalāṭaṃ chādayamānaṃ pūrayamānaṃ gantvā vāmakaṇṇacūḷikāyaṃ patiṭṭhitaṃ, taṃ rañño bandhauṇhīsapaṭṭo viya virocati. Mahāpurisassa kira imaṃ lakkhaṇaṃ disvā rājūnaṃ uṇhīsapaṭṭaṃ akaṃsu. Ayaṃ tāva eko attho. Aññe pana janā aparipuṇṇasīsā honti, keci kapisīsā, keci phalasīsā, keci aṭṭhisīsā, keci hatthisīsā, keci tumbasīsā, keci pabbhārasīsā. Mahāpurisassa pana āraggena vaṭṭetvā ṭhapitaṃ viya suparipuṇṇaṃ udakapubbuḷasadisaṃ sīsaṃ hoti. Tattha purimanaye uṇhīsaveṭhitasīso viyāti uṇhīsasīso. Dutiyanaye uṇhīsaṃ viya sabbattha parimaṇḍalasīsoti uṇhīsasīso.
விபஸ்ஸீஸமஞ்ஞாவண்ணனா
Vipassīsamaññāvaṇṇanā
37. ஸப்³ப³காமேஹீதி இத³ங் லக்க²ணானி பரிக்³க³ண்ஹாபெத்வா பச்சா² கதங் விய வுத்தங், ந பனேவங் த³ட்ட²ப்³ப³ங். பட²மஞ்ஹி தே நேமித்தகே ஸந்தப்பெத்வா பச்சா² லக்க²ணபரிக்³க³ண்ஹனங் கதந்தி வேதி³தப்³ப³ங். தஸ்ஸ வித்தா²ரோ க³ப்³போ⁴க்கந்தியங் வுத்தோயேவ. பாயெந்தீதி த²ஞ்ஞங் பாயெந்தி. தஸ்ஸ கிர நித்³தோ³ஸேன மது⁴ரேன கீ²ரேன ஸமன்னாக³தா ஸட்டி² தா⁴தியோ உபட்டா²பேஸி, ததா² ஸேஸாபி தேஸு தேஸு கம்மேஸு குஸலா ஸட்டி²ஸட்டி²யேவ. தாஸங் பேஸனகாரகே ஸட்டி² புரிஸே, தஸ்ஸ தஸ்ஸ கதாகதபா⁴வங் ஸல்லக்க²ணே ஸட்டி² அமச்சே உபட்டா²பேஸி. ஏவங் சத்தாரி ஸட்டி²யோ இத்தீ²னங், த்³வே ஸட்டி²யோ புரிஸானந்தி ச² ஸட்டி²யோ உபட்ட²கானங்யேவ அஹேஸுங். ஸேதச்ச²த்தந்தி தி³ப்³ப³ஸேதச்ச²த்தங். குலத³த்தியங் பன ஸிரிக³ப்³பே⁴யேவ திட்ட²தி. மா நங் ஸீதங் வாதிஆதீ³ஸு மா அபி⁴ப⁴வீதி அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. ஸ்வாஸ்ஸுத³ந்தி ஸோ அஸ்ஸுத³ங். அங்கேனேவ அங்கந்தி அஞ்ஞஸ்ஸ பா³ஹுனாவ அஞ்ஞஸ்ஸ பா³ஹுங். அஞ்ஞஸ்ஸ ச அங்ஸகூடேனேவ அஞ்ஞஸ்ஸ அங்ஸகூடங். பரிஹரியதீதி நீயதி, ஸம்பாபியதீதி அத்தோ².
37.Sabbakāmehīti idaṃ lakkhaṇāni pariggaṇhāpetvā pacchā kataṃ viya vuttaṃ, na panevaṃ daṭṭhabbaṃ. Paṭhamañhi te nemittake santappetvā pacchā lakkhaṇapariggaṇhanaṃ katanti veditabbaṃ. Tassa vitthāro gabbhokkantiyaṃ vuttoyeva. Pāyentīti thaññaṃ pāyenti. Tassa kira niddosena madhurena khīrena samannāgatā saṭṭhi dhātiyo upaṭṭhāpesi, tathā sesāpi tesu tesu kammesu kusalā saṭṭhisaṭṭhiyeva. Tāsaṃ pesanakārake saṭṭhi purise, tassa tassa katākatabhāvaṃ sallakkhaṇe saṭṭhi amacce upaṭṭhāpesi. Evaṃ cattāri saṭṭhiyo itthīnaṃ, dve saṭṭhiyo purisānanti cha saṭṭhiyo upaṭṭhakānaṃyeva ahesuṃ. Setacchattanti dibbasetacchattaṃ. Kuladattiyaṃ pana sirigabbheyeva tiṭṭhati. Mā naṃ sītaṃ vātiādīsu mā abhibhavīti attho veditabbo. Svāssudanti so assudaṃ. Aṅkeneva aṅkanti aññassa bāhunāva aññassa bāhuṃ. Aññassa ca aṃsakūṭeneva aññassa aṃsakūṭaṃ. Parihariyatīti nīyati, sampāpiyatīti attho.
38. மஞ்ஜுஸ்ஸரோதி அக²ரஸ்ஸரோ. வக்³கு³ஸ்ஸரோதி சே²கனிபுணஸ்ஸரோ. மது⁴ரஸ்ஸரோதி ஸாதஸ்ஸரோ. பேமனியஸ்ஸரோதி பேமஜனகஸ்ஸரோ. தத்ரித³ங் கரவீகானங் மது⁴ரஸ்ஸரதாய – கரவீகஸகுணே கிர மது⁴ரரஸங் அம்ப³பக்கங் முக²துண்ட³கேன பஹரித்வா பக்³க⁴ரிதரஸங் பிவித்வா பக்கே²ன தாலங் த³த்வா விகூஜமானே சதுப்பதா³ மத்தா விய லளிதுங் ஆரப⁴ந்தி. கோ³சரபஸுதாபி சதுப்பதா³ முக²க³தானி திணானி ச²ட்³டெ³த்வா தங் ஸத்³த³ங் ஸுணந்தி. வாளமிகா³ கு²த்³த³கமிகே³ அனுப³ந்த⁴மானா உக்கி²த்தங் பாத³ங் அனிக்கி²பித்வாவ திட்ட²ந்தி. அனுப³த்³த⁴மிகா³ ச மரணப⁴யங் ஜஹித்வா திட்ட²ந்தி. ஆகாஸே பக்க²ந்தா³ பக்கி²னோபி பக்கே² பஸாரெத்வா தங் ஸத்³த³ங் ஸுணமானாவ திட்ட²ந்தி. உத³கே மச்சா²பி கண்ணபடலங் பப்போ²டெத்வா தங் ஸத்³த³ங் ஸுணமானாவ திட்ட²ந்தி. ஏவங் மது⁴ரஸ்ஸரா கரவீகா.
38.Mañjussaroti akharassaro. Vaggussaroti chekanipuṇassaro. Madhurassaroti sātassaro. Pemaniyassaroti pemajanakassaro. Tatridaṃ karavīkānaṃ madhurassaratāya – karavīkasakuṇe kira madhurarasaṃ ambapakkaṃ mukhatuṇḍakena paharitvā paggharitarasaṃ pivitvā pakkhena tālaṃ datvā vikūjamāne catuppadā mattā viya laḷituṃ ārabhanti. Gocarapasutāpi catuppadā mukhagatāni tiṇāni chaḍḍetvā taṃ saddaṃ suṇanti. Vāḷamigā khuddakamige anubandhamānā ukkhittaṃ pādaṃ anikkhipitvāva tiṭṭhanti. Anubaddhamigā ca maraṇabhayaṃ jahitvā tiṭṭhanti. Ākāse pakkhandā pakkhinopi pakkhe pasāretvā taṃ saddaṃ suṇamānāva tiṭṭhanti. Udake macchāpi kaṇṇapaṭalaṃ papphoṭetvā taṃ saddaṃ suṇamānāva tiṭṭhanti. Evaṃ madhurassarā karavīkā.
அஸந்தி⁴மித்தாபி த⁴ம்மாஸோகஸ்ஸ தே³வீ – ‘‘அத்தி² நு கோ², ப⁴ந்தே, பு³த்³த⁴ஸ்ஸரேன ஸதி³ஸோ கஸ்ஸசி ஸரோ’’தி ஸங்க⁴ங் புச்சி². அத்தி² கரவீகஸகுணஸ்ஸாதி. குஹிங், ப⁴ந்தே, தே ஸகுணாதி? ஹிமவந்தேதி. ஸா ராஜானங் ஆஹ – ‘‘தே³வ, அஹங் கரவீகஸகுணங் பஸ்ஸிதுகாமாம்ஹீ’’தி. ராஜா – ‘‘இமஸ்மிங் பஞ்ஜரே நிஸீதி³த்வா கரவீகோ ஆக³ச்ச²தூ’’தி ஸுவண்ணபஞ்ஜரங் விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. பஞ்ஜரோ க³ந்த்வா ஏகஸ்ஸ கரவீகஸ்ஸ புரதோ அட்டா²ஸி. ஸோ – ‘‘ராஜாணாய ஆக³தோ பஞ்ஜரோ, ந ஸக்கா ந க³ந்து’’ந்தி தத்த² நிஸீதி³. பஞ்ஜரோ ஆக³ந்த்வா ரஞ்ஞோ புரதோ அட்டா²ஸி. ந கரவீகஸத்³த³ங் காராபேதுங் ஸக்கொந்தி. அத² ராஜா – ‘‘கத²ங், ப⁴ணே, இமே ஸத்³த³ங் ந கரொந்தீ’’தி ஆஹ. ஞாதகே அதி³ஸ்வா தே³வாதி. அத² நங் ராஜா ஆதா³ஸேஹி பரிக்கி²பாபேஸி. ஸோ அத்தனோ சா²யங் தி³ஸ்வா – ‘‘ஞாதகா மே ஆக³தா’’தி மஞ்ஞமானோ பக்கே²ன தாலங் த³த்வா மது⁴ரஸ்ஸரேன மணிவங்ஸங் த⁴மமானோ விய விரவி. ஸகலனக³ரே மனுஸ்ஸா மத்தா விய லளிங்ஸு. அஸந்தி⁴மித்தா சிந்தேஸி – ‘‘இமஸ்ஸ தாவ திரச்சா²னக³தஸ்ஸ ஏவங் மது⁴ரோ ஸத்³தோ³, கீதி³ஸோ நு கோ² ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணஸிரிபத்தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸத்³தோ³ அஹோஸீ’’தி பீதிங் உப்பாதெ³த்வா தங் பீதிங் அவிஜஹித்வா ஸத்தஹி ஜங்க⁴ஸதேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ஸி. ஏவங் மது⁴ரோ கிர கரவீகஸத்³தோ³தி. ததோ பன ஸதபா⁴கே³ன ஸஹஸ்ஸபா⁴கே³ன ச மது⁴ரதரோ விபஸ்ஸிஸ்ஸ குமாரஸ்ஸ ஸத்³தோ³ அஹோஸீதி வேதி³தப்³போ³.
Asandhimittāpi dhammāsokassa devī – ‘‘atthi nu kho, bhante, buddhassarena sadiso kassaci saro’’ti saṅghaṃ pucchi. Atthi karavīkasakuṇassāti. Kuhiṃ, bhante, te sakuṇāti? Himavanteti. Sā rājānaṃ āha – ‘‘deva, ahaṃ karavīkasakuṇaṃ passitukāmāmhī’’ti. Rājā – ‘‘imasmiṃ pañjare nisīditvā karavīko āgacchatū’’ti suvaṇṇapañjaraṃ vissajjesi. Pañjaro gantvā ekassa karavīkassa purato aṭṭhāsi. So – ‘‘rājāṇāya āgato pañjaro, na sakkā na gantu’’nti tattha nisīdi. Pañjaro āgantvā rañño purato aṭṭhāsi. Na karavīkasaddaṃ kārāpetuṃ sakkonti. Atha rājā – ‘‘kathaṃ, bhaṇe, ime saddaṃ na karontī’’ti āha. Ñātake adisvā devāti. Atha naṃ rājā ādāsehi parikkhipāpesi. So attano chāyaṃ disvā – ‘‘ñātakā me āgatā’’ti maññamāno pakkhena tālaṃ datvā madhurassarena maṇivaṃsaṃ dhamamāno viya viravi. Sakalanagare manussā mattā viya laḷiṃsu. Asandhimittā cintesi – ‘‘imassa tāva tiracchānagatassa evaṃ madhuro saddo, kīdiso nu kho sabbaññutaññāṇasiripattassa bhagavato saddo ahosī’’ti pītiṃ uppādetvā taṃ pītiṃ avijahitvā sattahi jaṅghasatehi saddhiṃ sotāpattiphale patiṭṭhāsi. Evaṃ madhuro kira karavīkasaddoti. Tato pana satabhāgena sahassabhāgena ca madhurataro vipassissa kumārassa saddo ahosīti veditabbo.
39. கம்மவிபாகஜந்தி ந பா⁴வனாமயங், கம்மவிபாகவஸேன பன தே³வதானங் சக்கு²ஸதி³ஸமேவ மங்ஸசக்கு² அஹோஸி , யேன நிமித்தங் கத்வா திலவாஹே பக்கி²த்தங் ஏகதிலம்பி அயங் ஸோதி உத்³த⁴ரித்வா தா³துங் ஸக்கோதி.
39.Kammavipākajanti na bhāvanāmayaṃ, kammavipākavasena pana devatānaṃ cakkhusadisameva maṃsacakkhu ahosi , yena nimittaṃ katvā tilavāhe pakkhittaṃ ekatilampi ayaṃ soti uddharitvā dātuṃ sakkoti.
40. விபஸ்ஸீதி எத்த² அயங் வசனத்தோ², அந்தரந்தரா நிமீலஜனிதந்த⁴காரவிரஹேன விஸுத்³த⁴ங் பஸ்ஸதி, விவடேஹி ச அக்கீ²ஹி பஸ்ஸதீதி விபஸ்ஸீ; து³தியவாரே விசெய்ய விசெய்ய பஸ்ஸதீதி விபஸ்ஸீ; விசினித்வா விசினித்வா பஸ்ஸதீதி அத்தோ².
40.Vipassīti ettha ayaṃ vacanattho, antarantarā nimīlajanitandhakāravirahena visuddhaṃ passati, vivaṭehi ca akkhīhi passatīti vipassī; dutiyavāre viceyya viceyya passatīti vipassī; vicinitvā vicinitvā passatīti attho.
அத்தே² பனாயதீதி அத்தே² ஜானாதி பஸ்ஸதி, நயதி வா பவத்தேதீதி அத்தோ². ஏகதி³வஸங் கிர வினிச்ச²யட்டா²னே நிஸீதி³த்வா அத்தே² அனுஸாஸந்தஸ்ஸ ரஞ்ஞோ அலங்கதபடியத்தங் மஹாபுரிஸங் ஆனெத்வா ஹத்தே² ட²பயிங்ஸு. தஸ்ஸ தங் அங்கேகத்வா உபலாளயமானஸ்ஸேவ அமச்சா ஸாமிகங் அஸ்ஸாமிகங் அகங்ஸு. போ³தி⁴ஸத்தோ அனத்தமனஸத்³த³ங் நிச்சா²ரேஸி. ராஜா – ‘‘கிமேதங், உபதா⁴ரேதா²’’தி ஆஹ. உபதா⁴ரியமானா அஞ்ஞங் அதி³ஸ்வா – ‘‘அட்³ட³ஸ்ஸ து³ப்³பி³னிச்சி²தத்தா ஏவங் கதங் ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி புன ஸாமிகங்யேவ ஸாமிகங் கத்வா ‘‘ஞத்வா நு கோ² குமாரோ ஏவங் கரோதீ’’தி வீமங்ஸந்தா புன ஸாமிகங் அஸ்ஸாமிகங் அகங்ஸு. புனபி போ³தி⁴ஸத்தோ ததே²வ ஸத்³த³ங் நிச்சா²ரேஸி. அத² ராஜா – ‘‘ஜானாதி மஹாபுரிஸோ’’தி ததோ பட்டா²ய அப்பமத்தோ அஹோஸி. இத³ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங் – ‘‘விசெய்ய விசெய்ய குமாரோ அத்தே² பனாயதீ’’தி.
Atthe panāyatīti atthe jānāti passati, nayati vā pavattetīti attho. Ekadivasaṃ kira vinicchayaṭṭhāne nisīditvā atthe anusāsantassa rañño alaṅkatapaṭiyattaṃ mahāpurisaṃ ānetvā hatthe ṭhapayiṃsu. Tassa taṃ aṅkekatvā upalāḷayamānasseva amaccā sāmikaṃ assāmikaṃ akaṃsu. Bodhisatto anattamanasaddaṃ nicchāresi. Rājā – ‘‘kimetaṃ, upadhārethā’’ti āha. Upadhāriyamānā aññaṃ adisvā – ‘‘aḍḍassa dubbinicchitattā evaṃ kataṃ bhavissatī’’ti puna sāmikaṃyeva sāmikaṃ katvā ‘‘ñatvā nu kho kumāro evaṃ karotī’’ti vīmaṃsantā puna sāmikaṃ assāmikaṃ akaṃsu. Punapi bodhisatto tatheva saddaṃ nicchāresi. Atha rājā – ‘‘jānāti mahāpuriso’’ti tato paṭṭhāya appamatto ahosi. Idaṃ sandhāya vuttaṃ – ‘‘viceyya viceyya kumāro atthe panāyatī’’ti.
42. வஸ்ஸிகந்திஆதீ³ஸு யத்த² ஸுக²ங் ஹோதி வஸ்ஸகாலே வஸிதுங், அயங் வஸ்ஸிகோ. இதரேஸுபி ஏஸேவ நயோ. அயங் பனெத்த² வசனத்தோ² வஸ்ஸாவாஸோ வஸ்ஸங், வஸ்ஸங் அரஹதீதி வஸ்ஸிகோ. இதரேஸுபி ஏஸேவ நயோ.
42.Vassikantiādīsu yattha sukhaṃ hoti vassakāle vasituṃ, ayaṃ vassiko. Itaresupi eseva nayo. Ayaṃ panettha vacanattho vassāvāso vassaṃ, vassaṃ arahatīti vassiko. Itaresupi eseva nayo.
தத்த² வஸ்ஸிகோ பாஸாதோ³ நாதிஉச்சோ ஹோதி, நாதினீசோ, த்³வாரவாதபானானிபிஸ்ஸ நாதிப³ஹூனி நாதிதனூனி, பூ⁴மத்த²ரணபச்சத்த²ரணக²ஜ்ஜபோ⁴ஜ்ஜானிபெத்த² மிஸ்ஸகானேவ வட்டந்தி. ஹேமந்திகே த²ம்பா⁴பி பி⁴த்தியோபி நீசா ஹொந்தி, த்³வாரவாதபானானி தனுகானி ஸுகு²மச்சி²த்³தா³னி, உண்ஹப்பவேஸனத்தா²ய பி⁴த்தினியூஹானி நீஹரியந்தி. பூ⁴மத்த²ரணபச்சத்த²ரணனிவாஸனபாருபனானி பனெத்த² உண்ஹவிரியானி கம்ப³லாதீ³னி வட்டந்தி. க²ஜ்ஜபோ⁴ஜ்ஜங் ஸினித்³த⁴ங் கடுகஸன்னிஸ்ஸிதங் நிருத³கஸன்னிஸ்ஸிதஞ்ச. கி³ம்ஹிகே த²ம்பா⁴பி பி⁴த்தியோபி உச்சா ஹொந்தி, த்³வாரவாதபானானி பனெத்த² ப³ஹூனி விபுலஜாதானி ஹொந்தி, பூ⁴மத்த²ரணாதீ³னி து³கூலமயானி வட்டந்தி. க²ஜ்ஜபோ⁴ஜ்ஜானி மது⁴ரஸஸன்னிஸ்ஸிதப⁴ரிதானி. வாதபானஸமீபேஸு செத்த² நவ சாடியோ ட²பெத்வா உத³கஸ்ஸ பூரெத்வா நீலுப்பலாதீ³ஹி ஸஞ்சா²தெ³ந்தி. தேஸு தேஸு பதே³ஸேஸு உத³கயந்தானி கரொந்தி, யேஹி தே³வே வஸ்ஸந்தே விய உத³கதா⁴ரா நிக்க²மந்தி.
Tattha vassiko pāsādo nātiucco hoti, nātinīco, dvāravātapānānipissa nātibahūni nātitanūni, bhūmattharaṇapaccattharaṇakhajjabhojjānipettha missakāneva vaṭṭanti. Hemantike thambhāpi bhittiyopi nīcā honti, dvāravātapānāni tanukāni sukhumacchiddāni, uṇhappavesanatthāya bhittiniyūhāni nīhariyanti. Bhūmattharaṇapaccattharaṇanivāsanapārupanāni panettha uṇhaviriyāni kambalādīni vaṭṭanti. Khajjabhojjaṃ siniddhaṃ kaṭukasannissitaṃ nirudakasannissitañca. Gimhike thambhāpi bhittiyopi uccā honti, dvāravātapānāni panettha bahūni vipulajātāni honti, bhūmattharaṇādīni dukūlamayāni vaṭṭanti. Khajjabhojjāni madhurasasannissitabharitāni. Vātapānasamīpesu cettha nava cāṭiyo ṭhapetvā udakassa pūretvā nīluppalādīhi sañchādenti. Tesu tesu padesesu udakayantāni karonti, yehi deve vassante viya udakadhārā nikkhamanti.
நிப்புரிஸேஹீதி புரிஸவிரஹிதேஹி. ந கேவலஞ்செத்த² தூரியானேவ நிப்புரிஸானி, ஸப்³ப³ட்டா²னானிபி நிப்புரிஸானேவ, தோ³வாரிகாபி இத்தி²யோவ, நஹாபனாதி³பரிகம்மகராபி இத்தி²யோவ. ராஜா கிர – ‘‘ததா²ரூபங் இஸ்ஸரியஸுக²ஸம்பத்திங் அனுப⁴வமானஸ்ஸ புரிஸங் தி³ஸ்வா புரிஸாஸங்கா உப்பஜ்ஜதி, ஸா மே புத்தஸ்ஸ மா அஹோஸீ’’தி ஸப்³ப³கிச்சேஸு இத்தி²யோவ ட²பேஸீதி.
Nippurisehīti purisavirahitehi. Na kevalañcettha tūriyāneva nippurisāni, sabbaṭṭhānānipi nippurisāneva, dovārikāpi itthiyova, nahāpanādiparikammakarāpi itthiyova. Rājā kira – ‘‘tathārūpaṃ issariyasukhasampattiṃ anubhavamānassa purisaṃ disvā purisāsaṅkā uppajjati, sā me puttassa mā ahosī’’ti sabbakiccesu itthiyova ṭhapesīti.
பட²மபா⁴ணவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.
Paṭhamabhāṇavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
ஜிண்ணபுரிஸவண்ணனா
Jiṇṇapurisavaṇṇanā
43. து³தியபா⁴ணவாரே கோ³பானஸிவங்கந்தி கோ³பானஸீ விய வங்கங். பொ⁴க்³க³ந்தி க²ந்தே⁴, கடியங், ஜாணூஸூதி தீஸு டா²னேஸு பொ⁴க்³க³வங்கங். த³ண்ட³பராயனந்தி த³ண்ட³க³திகங் த³ண்ட³படிஸரணங். ஆதுரந்தி ஜராதுரங். க³தயொப்³ப³னந்தி அதிக்கந்தயொப்³ப³னங் பச்சி²மவயே டி²தங். தி³ஸ்வாதி அட்³ட⁴யோஜனப்பமாணேன ப³லகாயேன பரிவுதோ ஸுஸங்விஹிதாரக்கோ²பி க³ச்ச²ந்தோ யதா³ ரதோ² புரதோ ஹோதி, பச்சா² ப³லகாயோ, தாதி³ஸே ஓகாஸே ஸுத்³தா⁴வாஸகீ²ணாஸவப்³ரஹ்மேஹி அத்தனோ ஆனுபா⁴வேன ரத²ஸ்ஸ புரதோவ த³ஸ்ஸிதங், தங் புரிஸங் பஸ்ஸித்வா. ஸுத்³தா⁴வாஸா கிர – ‘‘மஹாபுரிஸோ பங்கே க³ஜோ விய பஞ்சஸு காமகு³ணேஸு லக்³கோ³, ஸதிமஸ்ஸ உப்பாதெ³ஸ்ஸாமா’’தி தங் த³ஸ்ஸேஸுங். ஏவங் த³ஸ்ஸிதஞ்ச தங் போ³தி⁴ஸத்தோ சேவ பஸ்ஸதி ஸாரதி² ச. ப்³ரஹ்மானோ ஹி போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ அப்பமாத³த்த²ங் ஸாரதி²ஸ்ஸ ச கதா²ஸல்லாபத்த²ங் தங் த³ஸ்ஸேஸுங். கிங் பனேஸோதி ‘‘ஏஸோ ஜிண்ணோதி கிங் வுத்தங் ஹோதி, நாஹங், போ⁴ இதோ புப்³பே³ ஏவரூபங் அத்³த³ஸ’’ந்தி புச்சி².
43. Dutiyabhāṇavāre gopānasivaṅkanti gopānasī viya vaṅkaṃ. Bhogganti khandhe, kaṭiyaṃ, jāṇūsūti tīsu ṭhānesu bhoggavaṅkaṃ. Daṇḍaparāyananti daṇḍagatikaṃ daṇḍapaṭisaraṇaṃ. Āturanti jarāturaṃ. Gatayobbananti atikkantayobbanaṃ pacchimavaye ṭhitaṃ. Disvāti aḍḍhayojanappamāṇena balakāyena parivuto susaṃvihitārakkhopi gacchanto yadā ratho purato hoti, pacchā balakāyo, tādise okāse suddhāvāsakhīṇāsavabrahmehi attano ānubhāvena rathassa puratova dassitaṃ, taṃ purisaṃ passitvā. Suddhāvāsā kira – ‘‘mahāpuriso paṅke gajo viya pañcasu kāmaguṇesu laggo, satimassa uppādessāmā’’ti taṃ dassesuṃ. Evaṃ dassitañca taṃ bodhisatto ceva passati sārathi ca. Brahmāno hi bodhisattassa appamādatthaṃ sārathissa ca kathāsallāpatthaṃ taṃ dassesuṃ. Kiṃ panesoti ‘‘eso jiṇṇoti kiṃ vuttaṃ hoti, nāhaṃ, bho ito pubbe evarūpaṃ addasa’’nti pucchi.
தேன ஹீதி யதி³ மய்ஹம்பி ஏவரூபேஹி கேஸேஹி ஏவரூபேன ச காயேன ப⁴விதப்³ப³ங், தேன ஹி ஸம்ம ஸாரதி². அலங் தா³னஜ்ஜ உய்யானபூ⁴மியாதி – ‘‘அஜ்ஜ உய்யானபூ⁴மிங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமா’’தி க³ச்சா²ம, அலங் தாய உய்யானபூ⁴மியாதி ஸங்விக்³க³ஹத³யோ ஸங்வேகா³னுரூபமாஹ. அந்தேபுரங் க³தோதி இத்தி²ஜனங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா ஸிரிக³ப்³பே⁴ ஏககோவ நிஸின்னோ. யத்ர ஹி நாமாதி யாய ஜாதியா ஸதி ஜரா பஞ்ஞாயதி, ஸா ஜாதி தி⁴ரத்து² தி⁴க்கதா அத்து², ஜிகு³ச்சா²மேதங் ஜாதிந்தி, ஜாதியா மூலங் க²ணந்தோ நிஸீதி³, பட²மேன ஸல்லேன ஹத³யே வித்³தோ⁴ விய.
Tenahīti yadi mayhampi evarūpehi kesehi evarūpena ca kāyena bhavitabbaṃ, tena hi samma sārathi. Alaṃ dānajja uyyānabhūmiyāti – ‘‘ajja uyyānabhūmiṃ passissāmā’’ti gacchāma, alaṃ tāya uyyānabhūmiyāti saṃviggahadayo saṃvegānurūpamāha. Antepuraṃ gatoti itthijanaṃ vissajjetvā sirigabbhe ekakova nisinno. Yatra hi nāmāti yāya jātiyā sati jarā paññāyati, sā jāti dhiratthu dhikkatā atthu, jigucchāmetaṃ jātinti, jātiyā mūlaṃ khaṇanto nisīdi, paṭhamena sallena hadaye viddho viya.
45. ஸாரதி²ங் ஆமந்தாபெத்வாதி ராஜா கிர நேமித்தகேஹி கதி²தகாலதோ பட்டா²ய ஓஹிதஸோதோ விசரதி, ஸோ ‘‘குமாரோ உய்யானங் க³ச்ச²ந்தோ அந்தராமக்³கே³ நிவத்தோ’’தி ஸுத்வா ஸாரதி²ங் ஆமந்தாபேஸி. மா ஹேவ கோ²திஆதீ³ஸு ரஜ்ஜங் காரேது, மா பப்³ப³ஜது, ப்³ராஹ்மணானங் வசனங் மா ஸச்சங் ஹோதூதி ஏவங் சிந்தேஸீதி அத்தோ².
45.Sārathiṃ āmantāpetvāti rājā kira nemittakehi kathitakālato paṭṭhāya ohitasoto vicarati, so ‘‘kumāro uyyānaṃ gacchanto antarāmagge nivatto’’ti sutvā sārathiṃ āmantāpesi. Mā heva khotiādīsu rajjaṃ kāretu, mā pabbajatu, brāhmaṇānaṃ vacanaṃ mā saccaṃ hotūti evaṃ cintesīti attho.
ப்³யாதி⁴புரிஸவண்ணனா
Byādhipurisavaṇṇanā
47. அத்³த³ஸ கோ²தி புப்³பே³ வுத்தனயேனேவ ஸுத்³தா⁴வாஸேஹி த³ஸ்ஸிதங் அத்³த³ஸ. ஆபா³தி⁴கந்தி இரியாபத²ப⁴ஞ்ஜனகேன விஸபா⁴க³பா³தே⁴ன ஆபா³தி⁴கங். து³க்கி²தந்தி ரோக³து³க்கே²ன து³க்கி²தங். பா³ள்ஹகி³லானந்தி அதி⁴மத்தகி³லானங். பலிபன்னந்தி நிமுக்³க³ங். ஜரா பஞ்ஞாயிஸ்ஸதி ப்³யாதி⁴ பஞ்ஞாயிஸ்ஸதீதி இதா⁴பி யாய ஜாதியா ஸதி இத³ங் த்³வயங் பஞ்ஞாயதி, தி⁴க்கதா ஸா ஜாதி, அஜாதங் கே²மந்தி ஜாதியா மூலங் க²ணந்தோ நிஸீதி³, து³தியேன ஸல்லேன வித்³தோ⁴ விய.
47.Addasa khoti pubbe vuttanayeneva suddhāvāsehi dassitaṃ addasa. Ābādhikanti iriyāpathabhañjanakena visabhāgabādhena ābādhikaṃ. Dukkhitanti rogadukkhena dukkhitaṃ. Bāḷhagilānanti adhimattagilānaṃ. Palipannanti nimuggaṃ. Jarā paññāyissati byādhi paññāyissatīti idhāpi yāya jātiyā sati idaṃ dvayaṃ paññāyati, dhikkatā sā jāti, ajātaṃ khemanti jātiyā mūlaṃ khaṇanto nisīdi, dutiyena sallena viddho viya.
காலங்கதபுரிஸவண்ணனா
Kālaṅkatapurisavaṇṇanā
50. விலாதந்தி ஸிவிகங். பேதந்தி இதோ படிக³தங். காலங்கதந்தி கதகாலங், யத்தகங் தேன காலங் ஜீவிதப்³ப³ங், தங் ஸப்³ப³ங் கத்வா நிட்ட²பெத்வா மதந்தி அத்தோ². இமம்பிஸ்ஸ புரிமனயேனேவ ப்³ரஹ்மானோ த³ஸ்ஸேஸுங். யத்ர ஹி நாமாதி இதா⁴பி யாய ஜாதியா ஸதி இத³ங் தயங் பஞ்ஞாயதி, தி⁴க்கதா ஸா ஜாதி, அஜாதங் கே²மந்தி ஜாதியா மூலங் க²ணந்தோ நிஸீதி³, ததியேன ஸல்லேன வித்³தோ⁴ விய.
50.Vilātanti sivikaṃ. Petanti ito paṭigataṃ. Kālaṅkatanti katakālaṃ, yattakaṃ tena kālaṃ jīvitabbaṃ, taṃ sabbaṃ katvā niṭṭhapetvā matanti attho. Imampissa purimanayeneva brahmāno dassesuṃ. Yatra hi nāmāti idhāpi yāya jātiyā sati idaṃ tayaṃ paññāyati, dhikkatā sā jāti, ajātaṃ khemanti jātiyā mūlaṃ khaṇanto nisīdi, tatiyena sallena viddho viya.
பப்³ப³ஜிதவண்ணனா
Pabbajitavaṇṇanā
52. ப⁴ண்டு³ந்தி முண்ட³ங். இமம்பிஸ்ஸ புரிமனயேனேவ ப்³ரஹ்மானோ த³ஸ்ஸேஸுங். ஸாது⁴ த⁴ம்மசரியாதிஆதீ³ஸு அயங் தே³வ த⁴ம்மசரணபா⁴வோ ஸாதூ⁴தி சிந்தெத்வா பப்³ப³ஜிதோதி ஏவங் ஏகமேகஸ்ஸ பத³ஸ்ஸ யோஜனா வேதி³தப்³பா³. ஸப்³பா³னி சேதானி த³ஸகுஸலகம்மபத²வேவசனானேவ. அவஸானே பன அவிஹிங்ஸாதி கருணாய புப்³ப³பா⁴கோ³. அனுகம்பாதி மெத்தாய புப்³ப³பா⁴கோ³. தேனஹீதி உய்யோஜனத்தே² நிபாதோ. பப்³ப³ஜிதங் ஹிஸ்ஸ தி³ஸ்வா சித்தங் பப்³ப³ஜ்ஜாய நின்னங் ஜாதங். அத² தேன ஸத்³தி⁴ங் கதே²துகாமோ ஹுத்வா ஸாரதி²ங் உய்யோஜெந்தோ தேன ஹீதிஆதி³மாஹ.
52.Bhaṇḍunti muṇḍaṃ. Imampissa purimanayeneva brahmāno dassesuṃ. Sādhu dhammacariyātiādīsu ayaṃ deva dhammacaraṇabhāvo sādhūti cintetvā pabbajitoti evaṃ ekamekassa padassa yojanā veditabbā. Sabbāni cetāni dasakusalakammapathavevacanāneva. Avasāne pana avihiṃsāti karuṇāya pubbabhāgo. Anukampāti mettāya pubbabhāgo. Tenahīti uyyojanatthe nipāto. Pabbajitaṃ hissa disvā cittaṃ pabbajjāya ninnaṃ jātaṃ. Atha tena saddhiṃ kathetukāmo hutvā sārathiṃ uyyojento tena hītiādimāha.
போ³தி⁴ஸத்தபப்³ப³ஜ்ஜாவண்ணனா
Bodhisattapabbajjāvaṇṇanā
54. அத² கோ², பி⁴க்க²வேதி – ‘‘பப்³ப³ஜிதஸ்ஸ ஸாது⁴ த⁴ம்மசரியா’’திஆதீ³னி ச அஞ்ஞஞ்ச ப³ஹுங் மஹாஜனகாயேன ரக்கி²யமானஸ்ஸ புத்ததா³ரஸம்பா³தே⁴ க⁴ரே வஸதோ ஆதீ³னவபடிஸங்யுத்தஞ்சேவ மிக³பூ⁴தேன சேதஸா யதா²ஸுக²ங் வனே வஸதோ பப்³ப³ஜிதஸ்ஸ விவேகானிஸங்ஸபடிஸங்யுத்தஞ்ச த⁴ம்மிங் கத²ங் ஸுத்வா பப்³ப³ஜிதுகாமோ ஹுத்வா – அத² கோ², பி⁴க்க²வே, விபஸ்ஸீ குமாரோ ஸாரதி²ங் ஆமந்தேஸி.
54.Athakho, bhikkhaveti – ‘‘pabbajitassa sādhu dhammacariyā’’tiādīni ca aññañca bahuṃ mahājanakāyena rakkhiyamānassa puttadārasambādhe ghare vasato ādīnavapaṭisaṃyuttañceva migabhūtena cetasā yathāsukhaṃ vane vasato pabbajitassa vivekānisaṃsapaṭisaṃyuttañca dhammiṃ kathaṃ sutvā pabbajitukāmo hutvā – atha kho, bhikkhave, vipassī kumāro sārathiṃ āmantesi.
இமானி சத்தாரி தி³ஸ்வா பப்³ப³ஜிதங் நாம ஸப்³ப³போ³தி⁴ஸத்தானங் வங்ஸோவ தந்தியேவ பவேணீயேவ. அஞ்ஞேபி ச போ³தி⁴ஸத்தா யதா² அயங் விபஸ்ஸீ குமாரோ, ஏவங் சிரஸ்ஸங் சிரஸ்ஸங் பஸ்ஸந்தி. அம்ஹாகங் பன போ³தி⁴ஸத்தோ சத்தாரிபி ஏகதி³வஸங்யேவ தி³ஸ்வா மஹாபி⁴னிக்க²மனங் நிக்க²மித்வா அனோமானதீ³தீரே பப்³ப³ஜிதோ. தேனேவ ராஜக³ஹங் பத்வா தத்த² ரஞ்ஞா பி³ம்பி³ஸாரேன – ‘‘கிமத்த²ங், பண்டி³த, பப்³ப³ஜிதோஸீதி’’ புட்டோ² ஆஹ –
Imāni cattāri disvā pabbajitaṃ nāma sabbabodhisattānaṃ vaṃsova tantiyeva paveṇīyeva. Aññepi ca bodhisattā yathā ayaṃ vipassī kumāro, evaṃ cirassaṃ cirassaṃ passanti. Amhākaṃ pana bodhisatto cattāripi ekadivasaṃyeva disvā mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā anomānadītīre pabbajito. Teneva rājagahaṃ patvā tattha raññā bimbisārena – ‘‘kimatthaṃ, paṇḍita, pabbajitosīti’’ puṭṭho āha –
‘‘ஜிண்ணஞ்ச தி³ஸ்வா து³கி²தஞ்ச ப்³யாதி⁴தங்,
‘‘Jiṇṇañca disvā dukhitañca byādhitaṃ,
மதஞ்ச தி³ஸ்வா க³தமாயுஸங்க²யங்;
Matañca disvā gatamāyusaṅkhayaṃ;
காஸாயவத்த²ங் பப்³ப³ஜிதஞ்ச தி³ஸ்வா,
Kāsāyavatthaṃ pabbajitañca disvā,
தஸ்மா அஹங் பப்³ப³ஜிதொம்ஹி ராஜா’’தி.
Tasmā ahaṃ pabbajitomhi rājā’’ti.
மஹாஜனகாயஅனுபப்³ப³ஜ்ஜாவண்ணனா
Mahājanakāyaanupabbajjāvaṇṇanā
55. ஸுத்வான தேஸந்தி தேஸங் சதுராஸீதியா பாணஸஹஸ்ஸானங் ஸுத்வா ஏதத³ஹோஸி. ஓரகோதி ஊனகோ லாமகோ. அனுபப்³ப³ஜிங்ஸூதி அனுபப்³ப³ஜிதானி . கஸ்மா பனெத்த² யதா² பரதோ க²ண்ட³திஸ்ஸானங் அனுபப்³ப³ஜ்ஜாய – ‘‘ப³ந்து⁴மதியா ராஜதா⁴னியா நிக்க²மித்வா’’தி வுத்தங், ஏவங் ந வுத்தந்தி? நிக்க²மித்வா ஸுதத்தா. ஏதே கிர ஸப்³பே³பி விபஸ்ஸிஸ்ஸ குமாரஸ்ஸ உபட்டா²கபரிஸாவ, தே பாதோவ உபட்டா²னங் ஆக³ந்த்வா குமாரங் அதி³ஸ்வா பாதராஸத்தா²ய க³ந்த்வா பு⁴த்தபாதராஸா ஆக³ம்ம ‘‘குஹிங் குமாரோ’’தி புச்சி²த்வா ‘‘உய்யானபூ⁴மிங் க³தோ’’தி ஸுத்வா ‘‘தத்தே²வ நங் த³க்கி²ஸ்ஸாமா’’தி நிக்க²மந்தா நிவத்தமானங் ஸாரதி²ங் தி³ஸ்வா – ‘‘குமாரோ பப்³ப³ஜிதோ’’தி சஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா ஸுதட்டா²னேயேவ ஸப்³பா³ப⁴ரணானி ஓமுஞ்சித்வா அந்தராபணதோ காஸாவபீதானி வத்தா²னி ஆஹராபெத்வா கேஸமஸ்ஸுங் ஓஹாரெத்வா பப்³ப³ஜிங்ஸு. இதி நக³ரதோ நிக்க²மித்வா ப³ஹினக³ரே ஸுதத்தா எத்த² – ‘‘ப³ந்து⁴மதியா ராஜதா⁴னியா நிக்க²மித்வா’’தி ந வுத்தங்.
55.Sutvāna tesanti tesaṃ caturāsītiyā pāṇasahassānaṃ sutvā etadahosi. Orakoti ūnako lāmako. Anupabbajiṃsūti anupabbajitāni . Kasmā panettha yathā parato khaṇḍatissānaṃ anupabbajjāya – ‘‘bandhumatiyā rājadhāniyā nikkhamitvā’’ti vuttaṃ, evaṃ na vuttanti? Nikkhamitvā sutattā. Ete kira sabbepi vipassissa kumārassa upaṭṭhākaparisāva, te pātova upaṭṭhānaṃ āgantvā kumāraṃ adisvā pātarāsatthāya gantvā bhuttapātarāsā āgamma ‘‘kuhiṃ kumāro’’ti pucchitvā ‘‘uyyānabhūmiṃ gato’’ti sutvā ‘‘tattheva naṃ dakkhissāmā’’ti nikkhamantā nivattamānaṃ sārathiṃ disvā – ‘‘kumāro pabbajito’’ti cassa vacanaṃ sutvā sutaṭṭhāneyeva sabbābharaṇāni omuñcitvā antarāpaṇato kāsāvapītāni vatthāni āharāpetvā kesamassuṃ ohāretvā pabbajiṃsu. Iti nagarato nikkhamitvā bahinagare sutattā ettha – ‘‘bandhumatiyā rājadhāniyā nikkhamitvā’’ti na vuttaṃ.
சாரிகங் சரதீதி க³தக³தட்டா²னே மஹாமண்ட³பங் கத்வா தா³னங் ஸஜ்ஜெத்வா ஆக³ம்ம ஸ்வாதனாய நிமந்திதோ ஜனஸ்ஸ ஆயாசிதபி⁴க்க²மேவ படிக்³க³ண்ஹந்தோ சத்தாரோ மாஸே சாரிகங் சரி.
Cārikaṃcaratīti gatagataṭṭhāne mahāmaṇḍapaṃ katvā dānaṃ sajjetvā āgamma svātanāya nimantito janassa āyācitabhikkhameva paṭiggaṇhanto cattāro māse cārikaṃ cari.
ஆகிண்ணோதி இமினா க³ணேன பரிவுதோ. அயங் பன விதக்கோ போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ கதா³ உப்பன்னோதி? ஸ்வே விஸாக²புண்ணமா ப⁴விஸ்ஸதீதி சாதுத்³த³ஸீதி³வஸே. ததா³ கிர ஸோ – ‘‘யதே²வ மங் இமே புப்³பே³ கி³ஹிபூ⁴தங் பரிவாரெத்வா சரந்தி, இதா³னிபி ததே²வ, கிங் இமினா க³ணேனா’’தி க³ணஸங்க³ணிகாய உக்கண்டி²த்வா ‘‘அஜ்ஜேவ க³ச்சா²மீ’’தி சிந்தெத்வா புன ‘‘அஜ்ஜ அவேலா, ஸசே இதா³னி க³மிஸ்ஸாமி, ஸப்³பே³வ இமே ஜானிஸ்ஸந்தி, ஸ்வேவ க³மிஸ்ஸாமீ’’தி சிந்தேஸி. தங் தி³வஸஞ்ச உருவேலகா³மஸதி³ஸே கா³மே கா³மவாஸினோ ஸ்வாதனாய நிமந்தயிங்ஸு. தே சதுராஸீதிஸஹஸ்ஸானம்பி தேஸங் பப்³ப³ஜிதானங் மஹாபுரிஸஸ்ஸ ச பாயாஸமேவ படியாத³யிங்ஸு. அத² மஹாபுரிஸோ புனதி³வஸே தஸ்மிங்யேவ கா³மே தேஹி பப்³ப³ஜிதேஹி ஸத்³தி⁴ங் ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா வஸனட்டா²னமேவ அக³மாஸி. தத்த² தே பப்³ப³ஜிதா மஹாபுரிஸஸ்ஸ வத்தங் த³ஸ்ஸெத்வா அத்தனோ அத்தனோ ரத்திட்டா²னதி³வாட்டா²னானி பவிட்டா². போ³தி⁴ஸத்தோபி பண்ணஸாலங் பவிஸித்வா நிஸின்னோ.
Ākiṇṇoti iminā gaṇena parivuto. Ayaṃ pana vitakko bodhisattassa kadā uppannoti? Sve visākhapuṇṇamā bhavissatīti cātuddasīdivase. Tadā kira so – ‘‘yatheva maṃ ime pubbe gihibhūtaṃ parivāretvā caranti, idānipi tatheva, kiṃ iminā gaṇenā’’ti gaṇasaṅgaṇikāya ukkaṇṭhitvā ‘‘ajjeva gacchāmī’’ti cintetvā puna ‘‘ajja avelā, sace idāni gamissāmi, sabbeva ime jānissanti, sveva gamissāmī’’ti cintesi. Taṃ divasañca uruvelagāmasadise gāme gāmavāsino svātanāya nimantayiṃsu. Te caturāsītisahassānampi tesaṃ pabbajitānaṃ mahāpurisassa ca pāyāsameva paṭiyādayiṃsu. Atha mahāpuriso punadivase tasmiṃyeva gāme tehi pabbajitehi saddhiṃ bhattakiccaṃ katvā vasanaṭṭhānameva agamāsi. Tattha te pabbajitā mahāpurisassa vattaṃ dassetvā attano attano rattiṭṭhānadivāṭṭhānāni paviṭṭhā. Bodhisattopi paṇṇasālaṃ pavisitvā nisinno.
‘‘டி²தே மஜ்ஜ²ன்ஹிகே காலே, ஸன்னிஸீவேஸு பக்கி²ஸு;
‘‘Ṭhite majjhanhike kāle, sannisīvesu pakkhisu;
ஸணதேவ ப்³ரஹாரஞ்ஞங், தங் ப⁴யங் படிபா⁴தி ம’’ந்தி. (ஸங்॰ நி॰ 1.15);
Saṇateva brahāraññaṃ, taṃ bhayaṃ paṭibhāti ma’’nti. (saṃ. ni. 1.15);
ஏவரூபே அவிவேகாராமானங் ப⁴யகாலே ஸப்³ப³ஸத்தானங் ஸத³ரத²காலேயேவ – ‘‘அயங் காலோ’’தி நிக்க²மித்வா பண்ணஸாலாய த்³வாரங் பித³ஹித்வா போ³தி⁴மண்டா³பி⁴முகோ² பாயாஸி. அஞ்ஞதா³பி ச தஸ்மிங் டா²னே விசரந்தோ போ³தி⁴மண்ட³ங் பஸ்ஸதி, நிஸீதி³துங் பனஸ்ஸ சித்தங் ந நமிதபுப்³ப³ங். தங் தி³வஸங் பனஸ்ஸ ஞாணங் பரிபாகக³தங், தஸ்மா அலங்கதங் போ³தி⁴மண்ட³ங் தி³ஸ்வா ஆரோஹனத்தா²ய சித்தங் உப்பன்னங். ஸோ த³க்கி²ணதி³ஸாபா⁴கே³ன உபக³ம்ம பத³க்கி²ணங் கத்வா புரத்தி²மதி³ஸாபா⁴கே³ சுத்³த³ஸஹத்த²ங் பல்லங்கங் பஞ்ஞபெத்வா சதுரங்க³வீரியங் அதி⁴ட்ட²ஹித்வா – ‘‘யாவ பு³த்³தோ⁴ ந ஹோமி, ந தாவ இதோ வுட்ட²ஹாமீ’’தி படிஞ்ஞங் கத்வா நிஸீதி³. இத³மஸ்ஸ வூபகாஸங் ஸந்தா⁴ய – ‘‘ஏகோவ க³ணம்ஹா வூபகட்டோ² விஹாஸீ’’தி வுத்தங்.
Evarūpe avivekārāmānaṃ bhayakāle sabbasattānaṃ sadarathakāleyeva – ‘‘ayaṃ kālo’’ti nikkhamitvā paṇṇasālāya dvāraṃ pidahitvā bodhimaṇḍābhimukho pāyāsi. Aññadāpi ca tasmiṃ ṭhāne vicaranto bodhimaṇḍaṃ passati, nisīdituṃ panassa cittaṃ na namitapubbaṃ. Taṃ divasaṃ panassa ñāṇaṃ paripākagataṃ, tasmā alaṅkataṃ bodhimaṇḍaṃ disvā ārohanatthāya cittaṃ uppannaṃ. So dakkhiṇadisābhāgena upagamma padakkhiṇaṃ katvā puratthimadisābhāge cuddasahatthaṃ pallaṅkaṃ paññapetvā caturaṅgavīriyaṃ adhiṭṭhahitvā – ‘‘yāva buddho na homi, na tāva ito vuṭṭhahāmī’’ti paṭiññaṃ katvā nisīdi. Idamassa vūpakāsaṃ sandhāya – ‘‘ekova gaṇamhā vūpakaṭṭho vihāsī’’ti vuttaṃ.
அஞ்ஞேனேவ தானீதி தே கிர ஸாயங் போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ உபட்டா²னங் ஆக³ந்த்வா பண்ணஸாலங் பரிவாரெத்வா நிஸின்னா ‘‘அதிவிகாலோ ஜாதோ, உபதா⁴ரேதா²’’தி வத்வா பண்ணஸாலங் விவரித்வா தங் அபஸ்ஸந்தாபி ‘‘குஹிங் க³தோ’’தி நானுப³ந்தி⁴ங்ஸு, ‘‘க³ணவாஸே நிப்³பி³ன்னோ ஏகோ விஹரிதுகாமோ மஞ்ஞே மஹாபுரிஸோ, பு³த்³த⁴பூ⁴தங்யேவ நங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமா’’தி வத்வா அந்தோஜம்பு³தீ³பாபி⁴முகா² சாரிகங் பக்கந்தா.
Aññenevatānīti te kira sāyaṃ bodhisattassa upaṭṭhānaṃ āgantvā paṇṇasālaṃ parivāretvā nisinnā ‘‘ativikālo jāto, upadhārethā’’ti vatvā paṇṇasālaṃ vivaritvā taṃ apassantāpi ‘‘kuhiṃ gato’’ti nānubandhiṃsu, ‘‘gaṇavāse nibbinno eko viharitukāmo maññe mahāpuriso, buddhabhūtaṃyeva naṃ passissāmā’’ti vatvā antojambudīpābhimukhā cārikaṃ pakkantā.
போ³தி⁴ஸத்தஅபி⁴வேஸவண்ணனா
Bodhisattaabhivesavaṇṇanā
57. வாஸூபக³தஸ்ஸாதி போ³தி⁴மண்டே³ ஏகரத்திவாஸங் உபக³தஸ்ஸ. ரஹோக³தஸ்ஸாதி ரஹஸி க³தஸ்ஸ. படிஸல்லீனஸ்ஸாதி ஏகீபா⁴வவஸேன நிலீனஸ்ஸ. கிச்ச²ந்தி து³க்க²ங். சவதி ச உபபஜ்ஜதி சாதி இத³ங் த்³வயங் பன அபராபரங் சுதிபடிஸந்தி⁴ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ஜராமரணஸ்ஸாதி எத்த² யஸ்மா பப்³ப³ஜந்தோ ஜிண்ணப்³யாதி⁴மத்தேயேவ தி³ஸ்வா பப்³ப³ஜிதோ, தஸ்மாஸ்ஸ ஜராமரணமேவ உபட்டா²தி. தேனேவாஹ – ‘‘ஜராமரணஸ்ஸா’’தி. இதி ஜராமரணங் மூலங் கத்வா அபி⁴னிவிட்ட²ஸ்ஸ ப⁴வக்³க³தோ ஓதரந்தஸ்ஸ விய – அத² கோ², பி⁴க்க²வே, விபஸ்ஸிஸ்ஸ போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ ஏதத³ஹோஸி.
57.Vāsūpagatassāti bodhimaṇḍe ekarattivāsaṃ upagatassa. Rahogatassāti rahasi gatassa. Paṭisallīnassāti ekībhāvavasena nilīnassa. Kicchanti dukkhaṃ. Cavati ca upapajjati cāti idaṃ dvayaṃ pana aparāparaṃ cutipaṭisandhiṃ sandhāya vuttaṃ. Jarāmaraṇassāti ettha yasmā pabbajanto jiṇṇabyādhimatteyeva disvā pabbajito, tasmāssa jarāmaraṇameva upaṭṭhāti. Tenevāha – ‘‘jarāmaraṇassā’’ti. Iti jarāmaraṇaṃ mūlaṃ katvā abhiniviṭṭhassa bhavaggato otarantassa viya – atha kho, bhikkhave, vipassissa bodhisattassa etadahosi.
யோனிஸோமனஸிகாராதி உபாயமனஸிகாரா பத²மனஸிகாரா. அனிச்சாதீ³னி ஹி அனிச்சாதி³தோவ மனஸிகரோதோ யோனிஸோமனஸிகாரோ நாம ஹோதி. அயஞ்ச – ‘‘கிஸ்மிங் நு கோ² ஸதிஜாதிஆதீ³னி ஹொந்தி, கிஸ்மிங் அஸதி ந ஹொந்தீ’’தி உத³யப்³ப³யானுபஸ்ஸனாவஸேன பவத்தத்தா தேஸங் அஞ்ஞதரோ . தஸ்மாஸ்ஸ இதோ யோனிஸோமனஸிகாரா இமினா உபாயமனஸிகாரேன அஹு பஞ்ஞாய அபி⁴ஸமயோ, போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ பஞ்ஞாய யஸ்மிங் ஸதி ஜராமரணங் ஹோதி, தேன ஜராமரணகாரணேன ஸத்³தி⁴ங் ஸமாக³மோ அஹோஸி. கிங் பன தந்தி? ஜாதி. தேனாஹ – ‘‘ஜாதியா கோ² ஸதி ஜராமரணங் ஹோதீ’’தி. யா சாயங் ஜராமரணஸ்ஸ காரணபரிக்³கா³ஹிகா பஞ்ஞா, தாய ஸத்³தி⁴ங் போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ ஸமாக³மோ அஹோஸீதி அயமெத்த² அத்தோ². ஏதேனுபாயேன ஸப்³ப³பதா³னி வேதி³தப்³பா³னி.
Yonisomanasikārāti upāyamanasikārā pathamanasikārā. Aniccādīni hi aniccāditova manasikaroto yonisomanasikāro nāma hoti. Ayañca – ‘‘kismiṃ nu kho satijātiādīni honti, kismiṃ asati na hontī’’ti udayabbayānupassanāvasena pavattattā tesaṃ aññataro . Tasmāssa ito yonisomanasikārā iminā upāyamanasikārena ahu paññāya abhisamayo, bodhisattassa paññāya yasmiṃ sati jarāmaraṇaṃ hoti, tena jarāmaraṇakāraṇena saddhiṃ samāgamo ahosi. Kiṃ pana tanti? Jāti. Tenāha – ‘‘jātiyā kho sati jarāmaraṇaṃ hotī’’ti. Yā cāyaṃ jarāmaraṇassa kāraṇapariggāhikā paññā, tāya saddhiṃ bodhisattassa samāgamo ahosīti ayamettha attho. Etenupāyena sabbapadāni veditabbāni.
நாமரூபே கோ² ஸதி விஞ்ஞாணந்தி எத்த² பன ஸங்கா²ரேஸு ஸதி விஞ்ஞாணந்தி ச, அவிஜ்ஜாய ஸதி ஸங்கா²ராதி ச வத்தப்³ப³ங் ப⁴வெய்ய, தது³ப⁴யம்பி ந க³ஹிதங். கஸ்மா? அவிஜ்ஜாஸங்கா²ரா ஹி அதீதோ ப⁴வோ தேஹி ஸத்³தி⁴ங் அயங் விபஸ்ஸனா ந க⁴டியதி. மஹாபுரிஸோ ஹி பச்சுப்பன்னவஸேன அபி⁴னிவிட்டோ²தி. நனு ச அவிஜ்ஜாஸங்கா²ரேஹி அதி³ட்டே²ஹி ந ஸக்கா பு³த்³தே⁴ன ப⁴விதுந்தி. ஸச்சங் ந ஸக்கா, இமினா பன தே ப⁴வஉபாதா³னதண்ஹாவஸேனேவ தி³ட்டா²தி. இமஸ்மிங் டா²னே வித்தா²ரதோ படிச்சஸமுப்பாத³கதா² கதே²தப்³பா³. ஸா பனேஸா விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ கதி²தாவ.
Nāmarūpe kho sati viññāṇanti ettha pana saṅkhāresu sati viññāṇanti ca, avijjāya sati saṅkhārāti ca vattabbaṃ bhaveyya, tadubhayampi na gahitaṃ. Kasmā? Avijjāsaṅkhārā hi atīto bhavo tehi saddhiṃ ayaṃ vipassanā na ghaṭiyati. Mahāpuriso hi paccuppannavasena abhiniviṭṭhoti. Nanu ca avijjāsaṅkhārehi adiṭṭhehi na sakkā buddhena bhavitunti. Saccaṃ na sakkā, iminā pana te bhavaupādānataṇhāvaseneva diṭṭhāti. Imasmiṃ ṭhāne vitthārato paṭiccasamuppādakathā kathetabbā. Sā panesā visuddhimagge kathitāva.
58. பச்சுதா³வத்ததீதி படினிவத்ததி. கதமங் பனெத்த² விஞ்ஞாணங் பச்சுதா³வத்ததீதி? படிஸந்தி⁴விஞ்ஞாணம்பி விபஸ்ஸனாஞாணம்பி. தத்த² படிஸந்தி⁴விஞ்ஞாணங் பச்சயதோ படினிவத்ததி, விபஸ்ஸனாஞாணங் ஆரம்மணதோ. உப⁴யம்பி நாமரூபங் நாதிக்கமதி, நாமரூபதோ பரங் ந க³ச்ச²தி. எத்தாவதா ஜாயேத² வாதிஆதீ³ஸு விஞ்ஞாணே நாமரூபஸ்ஸ பச்சயே ஹொந்தே, நாமரூபே ச விஞ்ஞாணஸ்ஸ பச்சயே ஹொந்தே, த்³வீஸுபி அஞ்ஞமஞ்ஞபச்சயேஸு ஹொந்தேஸு எத்தகேன ஜாயேத² வா…பே॰… உபபஜ்ஜேத² வா, இதோ ஹி பரங் கிங் அஞ்ஞங் ஜாயெய்ய வா…பே॰… உபபஜ்ஜெய்ய வா. நனு ஏததே³வ ஜாயதி ச…பே॰… உபபஜ்ஜதி சாதி? ஏவங் ஸத்³தி⁴ங் அபராபரசுதிபடிஸந்தீ⁴ஹி பஞ்ச பதா³னி த³ஸ்ஸெத்வா புன தங் எத்தாவதாதி வுத்தமத்த²ங் நிய்யாதெந்தோ – ‘‘யதி³த³ங் நாமரூபபச்சயா விஞ்ஞாணங், விஞ்ஞாணபச்சயா நாமரூப’’ந்தி வத்வா ததோ பரங் அனுலோமபச்சயாகாரவஸேன விஞ்ஞாணபச்சயா நாமரூபமூலங் ஆயதிம்பி ஜாதிஜராமரணங் த³ஸ்ஸேதுங் நாமரூபபச்சயா ஸளாயதனந்திஆதி³மாஹ. தத்த² கேவலஸ்ஸ து³க்க²க்க²ந்த⁴ஸ்ஸ ஸமுத³யோ ஹோதீதி ஸகலஸ்ஸ ஜாதிஜராமரணஸோகபரிதே³வது³க்க²தோ³மனஸ்ஸுபாயாஸாதி³பே⁴த³ஸ்ஸ து³க்க²ராஸிஸ்ஸ நிப்³ப³த்தி ஹோதி. இதி மஹாபுரிஸோ ஸகலஸ்ஸ வட்டது³க்க²ஸ்ஸ நிப்³ப³த்திங் அத்³த³ஸ.
58.Paccudāvattatīti paṭinivattati. Katamaṃ panettha viññāṇaṃ paccudāvattatīti? Paṭisandhiviññāṇampi vipassanāñāṇampi. Tattha paṭisandhiviññāṇaṃ paccayato paṭinivattati, vipassanāñāṇaṃ ārammaṇato. Ubhayampi nāmarūpaṃ nātikkamati, nāmarūpato paraṃ na gacchati. Ettāvatā jāyetha vātiādīsu viññāṇe nāmarūpassa paccaye honte, nāmarūpe ca viññāṇassa paccaye honte, dvīsupi aññamaññapaccayesu hontesu ettakena jāyetha vā…pe… upapajjetha vā, ito hi paraṃ kiṃ aññaṃ jāyeyya vā…pe… upapajjeyya vā. Nanu etadeva jāyati ca…pe… upapajjati cāti? Evaṃ saddhiṃ aparāparacutipaṭisandhīhi pañca padāni dassetvā puna taṃ ettāvatāti vuttamatthaṃ niyyātento – ‘‘yadidaṃ nāmarūpapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpa’’nti vatvā tato paraṃ anulomapaccayākāravasena viññāṇapaccayā nāmarūpamūlaṃ āyatimpi jātijarāmaraṇaṃ dassetuṃ nāmarūpapaccayā saḷāyatanantiādimāha. Tattha kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotīti sakalassa jātijarāmaraṇasokaparidevadukkhadomanassupāyāsādibhedassa dukkharāsissa nibbatti hoti. Iti mahāpuriso sakalassa vaṭṭadukkhassa nibbattiṃ addasa.
59. ஸமுத³யோ ஸமுத³யோதி கோ²தி நிப்³ப³த்தி நிப்³ப³த்தீதி கோ². புப்³பே³ அனநுஸ்ஸுதேஸூதி ந அனுஸ்ஸுதேஸு அஸ்ஸுதபுப்³பே³ஸு. சக்கு²ங் உத³பாதீ³திஆதீ³ஸு உத³யத³ஸ்ஸனபஞ்ஞாவேஸா. த³ஸ்ஸனட்டே²ன சக்கு², ஞாதகரணட்டே²ன ஞாணங், பஜானநட்டே²ன பஞ்ஞா, நிப்³பி³ஜ்ஜி²த்வா படிவிஜ்ஜி²த்வா உப்பன்னட்டே²ன விஜ்ஜா, ஓபா⁴ஸட்டே²ன ச ஆலோகோதி வுத்தா. யதா²ஹ – ‘‘சக்கு²ங் உத³பாதீ³தி த³ஸ்ஸனட்டே²ன. ஞாணங் உத³பாதீ³தி ஞாதட்டே²ன. பஞ்ஞா உத³பாதீ³தி பஜானநட்டே²ன. விஜ்ஜா உத³பாதீ³தி படிவேத⁴ட்டே²ன. ஆலோகோ உத³பாதீ³தி ஓபா⁴ஸட்டே²ன. சக்கு²த⁴ம்மோ த³ஸ்ஸனட்டோ² அத்தோ². ஞாணத⁴ம்மோ ஞாதட்டோ² அத்தோ². பஞ்ஞாத⁴ம்மோ பஜானநட்டோ² அத்தோ². விஜ்ஜாத⁴ம்மோ படிவேத⁴ட்டோ² அத்தோ². ஆலோகோ த⁴ம்மோ ஓபா⁴ஸட்டோ² அத்தோ²’’தி (படி॰ ம॰ 2.39). எத்தகேஹி பதே³ஹி கிங் கதி²தந்தி? இமஸ்மிங் ஸதி இத³ங் ஹோதீதி பச்சயஸஞ்ஜானநமத்தங் கதி²தங். அத²வா வீதி²படிபன்னா தருணவிபஸ்ஸனா கதி²தாதி.
59.Samudayosamudayoti khoti nibbatti nibbattīti kho. Pubbe ananussutesūti na anussutesu assutapubbesu. Cakkhuṃ udapādītiādīsu udayadassanapaññāvesā. Dassanaṭṭhena cakkhu, ñātakaraṇaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā, nibbijjhitvā paṭivijjhitvā uppannaṭṭhena vijjā, obhāsaṭṭhena ca ālokoti vuttā. Yathāha – ‘‘cakkhuṃ udapādīti dassanaṭṭhena. Ñāṇaṃ udapādīti ñātaṭṭhena. Paññā udapādīti pajānanaṭṭhena. Vijjā udapādīti paṭivedhaṭṭhena. Āloko udapādīti obhāsaṭṭhena. Cakkhudhammo dassanaṭṭho attho. Ñāṇadhammo ñātaṭṭho attho. Paññādhammo pajānanaṭṭho attho. Vijjādhammo paṭivedhaṭṭho attho. Āloko dhammo obhāsaṭṭho attho’’ti (paṭi. ma. 2.39). Ettakehi padehi kiṃ kathitanti? Imasmiṃ sati idaṃ hotīti paccayasañjānanamattaṃ kathitaṃ. Athavā vīthipaṭipannā taruṇavipassanā kathitāti.
61. அதி⁴க³தோ கோ² ம்யாயந்தி அதி⁴க³தோ கோ² மே அயங். மக்³கோ³தி விபஸ்ஸனாமக்³கோ³. போ³தா⁴யாதி சதுஸச்சபு³ஜ்ஜ²னத்தா²ய, நிப்³பா³னபு³ஜ்ஜ²னத்தா²ய ஏவ வா. அபி ச பு³ஜ்ஜ²தீதி போ³தி⁴, அரியமக்³க³ஸ்ஸேதங் நாமங், தத³த்தா²யாதிபி வுத்தங் ஹோதி. விபஸ்ஸனாமக்³க³மூலகோ ஹி அரியமக்³கோ³தி. இதா³னி தங் மக்³க³ங் நிய்யாதெந்தோ – ‘‘யதி³த³ங் நாமரூபனிரோதா⁴திஆதி³மாஹ. எத்த² ச விஞ்ஞாணனிரோதோ⁴திஆதீ³ஹி பச்சத்தபதே³ஹி நிப்³பா³னமேவ கதி²தங். இதி மஹாபுரிஸோ ஸகலஸ்ஸ வட்டது³க்க²ஸ்ஸ அனிப்³ப³த்தினிரோத⁴ங் அத்³த³ஸ.
61.Adhigato kho myāyanti adhigato kho me ayaṃ. Maggoti vipassanāmaggo. Bodhāyāti catusaccabujjhanatthāya, nibbānabujjhanatthāya eva vā. Api ca bujjhatīti bodhi, ariyamaggassetaṃ nāmaṃ, tadatthāyātipi vuttaṃ hoti. Vipassanāmaggamūlako hi ariyamaggoti. Idāni taṃ maggaṃ niyyātento – ‘‘yadidaṃ nāmarūpanirodhātiādimāha. Ettha ca viññāṇanirodhotiādīhi paccattapadehi nibbānameva kathitaṃ. Iti mahāpuriso sakalassa vaṭṭadukkhassa anibbattinirodhaṃ addasa.
62. நிரோதோ⁴ நிரோதோ⁴தி கோ²தி அனிப்³ப³த்தி அனிப்³ப³த்திதி கோ². சக்கு²ந்திஆதீ³னி வுத்தத்தா²னேவ. இத⁴ பன ஸப்³பே³ஹேவ ஏதேஹி பதே³ஹி – ‘‘இமஸ்மிங் அஸதி இத³ங் ந ஹோதீ’’தி நிரோத⁴ஸஞ்ஜானநமத்தமேவ கதி²தங், அத²வா வுட்டா²னகா³மினீ ப³லவவிபஸ்ஸனா கதி²தாதி.
62.Nirodho nirodhoti khoti anibbatti anibbattiti kho. Cakkhuntiādīni vuttatthāneva. Idha pana sabbeheva etehi padehi – ‘‘imasmiṃ asati idaṃ na hotī’’ti nirodhasañjānanamattameva kathitaṃ, athavā vuṭṭhānagāminī balavavipassanā kathitāti.
63. அபரேன ஸமயேனாதி ஏவங் பச்சயஞ்ச பச்சயனிரோத⁴ஞ்ச விதி³த்வா ததோ அபரபா⁴கே³. உபாதா³னக்க²ந்தே⁴ஸூதி உபாதா³னஸ்ஸ பச்சயபூ⁴தேஸு க²ந்தே⁴ஸு. உத³யப்³ப³யானுபஸ்ஸீதி தமேவ பட²மங் தி³ட்ட²ங் உத³யஞ்ச வயஞ்ச அனுபஸ்ஸமானோ. விஹாஸீதி ஸிகா²பத்தங் வுட்டா²னகா³மினிவிபஸ்ஸனங் வஹந்தோ விஹரி. இத³ங் கஸ்மா வுத்தங்? ஸப்³பே³யேவ ஹி பூரிதபாரமினோ போ³தி⁴ஸத்தா பச்சி²மப⁴வே புத்தஸ்ஸ ஜாததி³வஸே மஹாபி⁴னிக்க²மனங் நிக்க²மித்வா பப்³ப³ஜித்வா பதா⁴னமனுயுஞ்ஜித்வா போ³தி⁴பல்லங்கமாருய்ஹ மாரப³லங் வித⁴மித்வா பட²மயாமே புப்³பே³னிவாஸங் அனுஸ்ஸரந்தி, து³தியயாமே தி³ப்³ப³சக்கு²ங் விஸோதெ⁴ந்தி, ததியயாமே பச்சயாகாரங் ஸம்மஸித்வா ஆனாபானசதுத்த²ஜ்ஜா²னதோ உட்டா²ய பஞ்சஸு க²ந்தே⁴ஸு அபி⁴னிவிஸித்வா உத³யப்³ப³யவஸேன ஸமபஞ்ஞாஸ லக்க²ணானி தி³ஸ்வா யாவ கொ³த்ரபு⁴ஞாணா விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரியமக்³கே³ன ஸகலே பு³த்³த⁴கு³ணே படிவிஜ்ஜ²ந்தி. அயம்பி மஹாபுரிஸோ பூரிதபாரமீ. ஸோ யதா²வுத்தங் ஸப்³ப³ங் அனுக்கமங் கத்வா பச்சி²மயாமே ஆனாபானசதுத்த²ஜ்ஜா²னதோ உட்டா²ய பஞ்சஸு க²ந்தே⁴ஸு அபி⁴னிவிஸித்வா வுத்தப்பகாரங் உத³யப்³ப³யவிபஸ்ஸனங் ஆரபி⁴. தங் த³ஸ்ஸேதுங் இத³ங் வுத்தங்.
63.Aparena samayenāti evaṃ paccayañca paccayanirodhañca viditvā tato aparabhāge. Upādānakkhandhesūti upādānassa paccayabhūtesu khandhesu. Udayabbayānupassīti tameva paṭhamaṃ diṭṭhaṃ udayañca vayañca anupassamāno. Vihāsīti sikhāpattaṃ vuṭṭhānagāminivipassanaṃ vahanto vihari. Idaṃ kasmā vuttaṃ? Sabbeyeva hi pūritapāramino bodhisattā pacchimabhave puttassa jātadivase mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā pabbajitvā padhānamanuyuñjitvā bodhipallaṅkamāruyha mārabalaṃ vidhamitvā paṭhamayāme pubbenivāsaṃ anussaranti, dutiyayāme dibbacakkhuṃ visodhenti, tatiyayāme paccayākāraṃ sammasitvā ānāpānacatutthajjhānato uṭṭhāya pañcasu khandhesu abhinivisitvā udayabbayavasena samapaññāsa lakkhaṇāni disvā yāva gotrabhuñāṇā vipassanaṃ vaḍḍhetvā ariyamaggena sakale buddhaguṇe paṭivijjhanti. Ayampi mahāpuriso pūritapāramī. So yathāvuttaṃ sabbaṃ anukkamaṃ katvā pacchimayāme ānāpānacatutthajjhānato uṭṭhāya pañcasu khandhesu abhinivisitvā vuttappakāraṃ udayabbayavipassanaṃ ārabhi. Taṃ dassetuṃ idaṃ vuttaṃ.
தத்த² இதி ரூபந்தி இத³ங் ரூபங், எத்தகங் ரூபங், இதோ உத்³த⁴ங் ரூபங் நத்தீ²தி ருப்பனஸபா⁴வஞ்சேவ பூ⁴துபாதா³யபே⁴த³ஞ்ச ஆதி³ங் கத்வா லக்க²ணரஸபச்சுபட்டா²னபத³ட்டா²னவஸேன அனவஸேஸரூபபரிக்³க³ஹோ வுத்தோ. இதி ரூபஸ்ஸ ஸமுத³யோதி இமினா ஏவங் பரிக்³க³ஹிதஸ்ஸ ரூபஸ்ஸ ஸமுத³யத³ஸ்ஸனங் வுத்தங். தத்த² இதீதி ஏவங் ஸமுத³யோ ஹோதீதி அத்தோ². தஸ்ஸ வித்தா²ரோ – ‘‘அவிஜ்ஜாஸமுத³யா ரூபஸமுத³யோ, தண்ஹாஸமுத³யா ரூபஸமுத³யோ, கம்மஸமுத³யா ரூபஸமுத³யோ, ஆஹாரஸமுத³யா ரூபஸமுத³யோதி, நிப்³ப³த்திலக்க²ணங் பஸ்ஸந்தோபி ரூபக்க²ந்த⁴ஸ்ஸ உத³யங் பஸ்ஸதீ’’தி ஏவங் வேதி³தப்³போ³. அத்த²ங்க³மேபி ‘‘அவிஜ்ஜானிரோதா⁴ ரூபனிரோதோ⁴…பே॰… விபரிணாமலக்க²ணங் பஸ்ஸந்தோபி ரூபக்க²ந்த⁴ஸ்ஸ நிரோத⁴ங் பஸ்ஸதீ’’தி (படி॰ ம॰ 1.50) அயமஸ்ஸ வித்தா²ரோ.
Tattha iti rūpanti idaṃ rūpaṃ, ettakaṃ rūpaṃ, ito uddhaṃ rūpaṃ natthīti ruppanasabhāvañceva bhūtupādāyabhedañca ādiṃ katvā lakkhaṇarasapaccupaṭṭhānapadaṭṭhānavasena anavasesarūpapariggaho vutto. Iti rūpassa samudayoti iminā evaṃ pariggahitassa rūpassa samudayadassanaṃ vuttaṃ. Tattha itīti evaṃ samudayo hotīti attho. Tassa vitthāro – ‘‘avijjāsamudayā rūpasamudayo, taṇhāsamudayā rūpasamudayo, kammasamudayā rūpasamudayo, āhārasamudayā rūpasamudayoti, nibbattilakkhaṇaṃ passantopi rūpakkhandhassa udayaṃ passatī’’ti evaṃ veditabbo. Atthaṅgamepi ‘‘avijjānirodhā rūpanirodho…pe… vipariṇāmalakkhaṇaṃ passantopi rūpakkhandhassa nirodhaṃ passatī’’ti (paṭi. ma. 1.50) ayamassa vitthāro.
இதி வேத³னாதிஆதீ³ஸுபி அயங் வேத³னா, எத்தகா வேத³னா, இதோ உத்³த⁴ங் வேத³னா நத்தி². அயங் ஸஞ்ஞா, இமே ஸங்கா²ரா, இத³ங் விஞ்ஞாணங், எத்தகங் விஞ்ஞாணங், இதோ உத்³த⁴ங் விஞ்ஞாணங் நத்தீ²தி வேத³யிதஸஞ்ஜானநஅபி⁴ஸங்க²ரணவிஜானநஸபா⁴வஞ்சேவ ஸுகா²தி³ரூபஸஞ்ஞாதி³ ப²ஸ்ஸாதி³ சக்கு²விஞ்ஞாணாதி³ பே⁴த³ஞ்ச ஆதி³ங் கத்வா லக்க²ணரஸபச்சுபட்டா²னபத³ட்டா²னவஸேன அனவஸேஸவேத³னாஸஞ்ஞாஸங்கா²ரவிஞ்ஞாணபரிக்³க³ஹோ வுத்தோ. இதி வேத³னாய ஸமுத³யோதிஆதீ³ஹி பன ஏவங் பரிக்³க³ஹிதானங் வேத³னாஸஞ்ஞாஸங்கா²ரவிஞ்ஞாணானங் ஸமுத³யத³ஸ்ஸனங் வுத்தங். தத்ராபி இதீதி ஏவங் ஸமுத³யோ ஹோதீதி அத்தோ². தேஸம்பி வித்தா²ரோ – ‘‘அவிஜ்ஜாஸமுத³யா வேத³னாஸமுத³யோ’’தி (படி॰ ம॰ 1.50) ரூபே வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³போ³. அயங் பன விஸேஸோ – தீஸு க²ந்தே⁴ஸு ‘‘ஆஹாரஸமுத³யா’’தி அவத்வா ‘‘ப²ஸ்ஸஸமுத³யா’’தி வத்தப்³ப³ங். விஞ்ஞாணக்க²ந்தே⁴ ‘‘நாமரூபஸமுத³யா’’தி அத்த²ங்க³மபத³ம்பி தேஸங்யேவ வஸேன யோஜேதப்³ப³ங். அயமெத்த² ஸங்கே²போ, வித்தா²ரோ பன உத³யப்³ப³யவினிச்ச²யோ ஸப்³பா³காரபரிபூரோ விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ வுத்தோ. தஸ்ஸ பஞ்சஸு உபாதா³னக்க²ந்தே⁴ஸு உத³யப்³ப³யானுபஸ்ஸினோ விஹரதோதி தஸ்ஸ விபஸ்ஸிஸ்ஸ போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ இமேஸு ரூபாதீ³ஸு பஞ்சஸு உபாதா³னக்க²ந்தே⁴ஸு ஸமபஞ்ஞாஸலக்க²ணவஸேன உத³யப்³ப³யானுபஸ்ஸினோ விஹரதோ யதா²னுக்கமேன வட்³டி⁴தே விபஸ்ஸனாஞாணே அனுப்பாத³னிரோதே⁴ன நிருஜ்ஜ²மானேஹி ஆஸவஸங்கா²தேஹி கிலேஸேஹி அனுபாதா³ய அக்³க³ஹெத்வாவ சித்தங் விமுச்சதி, ததே³தங் மக்³க³க்க²ணே விமுச்சதி நாம, ப²லக்க²ணே விமுத்தங் நாம; மக்³க³க்க²ணே வா விமுத்தஞ்சேவ விமுச்சதி ச, ப²லக்க²ணே விமுத்தமேவ.
Iti vedanātiādīsupi ayaṃ vedanā, ettakā vedanā, ito uddhaṃ vedanā natthi. Ayaṃ saññā, ime saṅkhārā, idaṃ viññāṇaṃ, ettakaṃ viññāṇaṃ, ito uddhaṃ viññāṇaṃ natthīti vedayitasañjānanaabhisaṅkharaṇavijānanasabhāvañceva sukhādirūpasaññādi phassādi cakkhuviññāṇādi bhedañca ādiṃ katvā lakkhaṇarasapaccupaṭṭhānapadaṭṭhānavasena anavasesavedanāsaññāsaṅkhāraviññāṇapariggaho vutto. Iti vedanāya samudayotiādīhi pana evaṃ pariggahitānaṃ vedanāsaññāsaṅkhāraviññāṇānaṃ samudayadassanaṃ vuttaṃ. Tatrāpi itīti evaṃ samudayo hotīti attho. Tesampi vitthāro – ‘‘avijjāsamudayā vedanāsamudayo’’ti (paṭi. ma. 1.50) rūpe vuttanayeneva veditabbo. Ayaṃ pana viseso – tīsu khandhesu ‘‘āhārasamudayā’’ti avatvā ‘‘phassasamudayā’’ti vattabbaṃ. Viññāṇakkhandhe ‘‘nāmarūpasamudayā’’ti atthaṅgamapadampi tesaṃyeva vasena yojetabbaṃ. Ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana udayabbayavinicchayo sabbākāraparipūro visuddhimagge vutto. Tassa pañcasu upādānakkhandhesu udayabbayānupassino viharatoti tassa vipassissa bodhisattassa imesu rūpādīsu pañcasu upādānakkhandhesu samapaññāsalakkhaṇavasena udayabbayānupassino viharato yathānukkamena vaḍḍhite vipassanāñāṇe anuppādanirodhena nirujjhamānehi āsavasaṅkhātehi kilesehi anupādāya aggahetvāva cittaṃ vimuccati, tadetaṃ maggakkhaṇe vimuccati nāma, phalakkhaṇe vimuttaṃ nāma; maggakkhaṇe vā vimuttañceva vimuccati ca, phalakkhaṇe vimuttameva.
எத்தாவதா ச மஹாபுரிஸோ ஸப்³ப³ப³ந்த⁴னா விப்பமுத்தோ ஸூரியரஸ்மிஸம்பு²ட்ட²மிவ பது³மங் ஸுவிகஸிதசித்தஸந்தானோ சத்தாரி மக்³க³ஞாணானி, சத்தாரி ப²லஞாணானி, சதஸ்ஸோ படிஸம்பி⁴தா³, சதுயோனிபரிச்சே²த³கஞாணங், பஞ்சக³திபரிச்சே²த³கஞாணங், ச² அஸாதா⁴ரணஞாணானி, ஸகலே ச பு³த்³த⁴கு³ணே ஹத்த²க³தே கத்வா பரிபுண்ணஸங்கப்போ போ³தி⁴பல்லங்கே நிஸின்னோவ –
Ettāvatā ca mahāpuriso sabbabandhanā vippamutto sūriyarasmisamphuṭṭhamiva padumaṃ suvikasitacittasantāno cattāri maggañāṇāni, cattāri phalañāṇāni, catasso paṭisambhidā, catuyoniparicchedakañāṇaṃ, pañcagatiparicchedakañāṇaṃ, cha asādhāraṇañāṇāni, sakale ca buddhaguṇe hatthagate katvā paripuṇṇasaṅkappo bodhipallaṅke nisinnova –
‘‘அனேகஜாதிஸங்ஸாரங், ஸந்தா⁴விஸ்ஸங் அனிப்³பி³ஸங்;
‘‘Anekajātisaṃsāraṃ, sandhāvissaṃ anibbisaṃ;
க³ஹகாரங் க³வேஸந்தோ, து³க்கா² ஜாதி புனப்புனங்.
Gahakāraṃ gavesanto, dukkhā jāti punappunaṃ.
க³ஹகாரக தி³ட்டோ²ஸி, புன கே³ஹங் ந காஹஸி;
Gahakāraka diṭṭhosi, puna gehaṃ na kāhasi;
ஸப்³பா³ தே பா²ஸுகா ப⁴க்³கா³, க³ஹகூடங் விஸங்க²தங்;
Sabbā te phāsukā bhaggā, gahakūṭaṃ visaṅkhataṃ;
விஸங்கா²ரக³தங் சித்தங், தண்ஹானங் க²யமஜ்ஜ²கா³’’தி. (த⁴॰ ப॰ 153, 154);
Visaṅkhāragataṃ cittaṃ, taṇhānaṃ khayamajjhagā’’ti. (dha. pa. 153, 154);
‘‘அயோக⁴னஹதஸ்ஸேவ, ஜலதோ ஜாதவேத³ஸோ;
‘‘Ayoghanahatasseva, jalato jātavedaso;
அனுபுப்³பூ³பஸந்தஸ்ஸ, யதா² ந ஞாயதே க³தி.
Anupubbūpasantassa, yathā na ñāyate gati.
ஏவங் ஸம்மாவிமுத்தானங், காமப³ந்தோ⁴க⁴தாரினங்;
Evaṃ sammāvimuttānaṃ, kāmabandhoghatārinaṃ;
பஞ்ஞாபேதுங் க³தி நத்தி², பத்தானங் அசலங் ஸுக²’’ந்தி. (உதா³॰ 80);
Paññāpetuṃ gati natthi, pattānaṃ acalaṃ sukha’’nti. (udā. 80);
ஏவங் மனஸி கரொந்தோ ஸரதே³ ஸூரியோ விய, புண்ணசந்தோ³ விய ச விரோசித்தா²தி.
Evaṃ manasi karonto sarade sūriyo viya, puṇṇacando viya ca virocitthāti.
து³தியபா⁴ணவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.
Dutiyabhāṇavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
ப்³ரஹ்மயாசனகதா²வண்ணனா
Brahmayācanakathāvaṇṇanā
64. ததியபா⁴ணவாரே யங்னூனாஹங் த⁴ம்மங் தே³ஸெய்யந்தி யதி³ பனாஹங் த⁴ம்மங் தே³ஸெய்யங். அயங் பன விதக்கோ கதா³ உப்பன்னோதி? பு³த்³த⁴பூ⁴தஸ்ஸ அட்ட²மே ஸத்தாஹே. ஸோ கிர பு³த்³தோ⁴ ஹுத்வா ஸத்தாஹங் போ³தி⁴பல்லங்கே நிஸீதி³, ஸத்தாஹங் போ³தி⁴பல்லங்கங் ஓலோகெந்தோ அட்டா²ஸி, ஸத்தாஹங் ரதனசங்கமே சங்கமி, ஸத்தாஹங் ரதனக³ப்³பே⁴ த⁴ம்மங் விசினந்தோ நிஸீதி³, ஸத்தாஹங் அஜபாலனிக்³ரோதே⁴ நிஸீதி³, ஸத்தாஹங் முசலிந்தே³ நிஸீதி³, ஸத்தாஹங் ராஜாயதனே நிஸீதி³. ததோ உட்டா²ய அட்ட²மே ஸத்தாஹே புன ஆக³ந்த்வா அஜபாலனிக்³ரோதே⁴ நிஸின்னமத்தஸ்ஸேவ ஸப்³ப³பு³த்³தா⁴னங் ஆசிண்ணஸமாசிண்ணோ அயஞ்சேவ இதோ அனந்தரோ ச விதக்கோ உப்பன்னோதி.
64. Tatiyabhāṇavāre yaṃnūnāhaṃ dhammaṃ deseyyanti yadi panāhaṃ dhammaṃ deseyyaṃ. Ayaṃ pana vitakko kadā uppannoti? Buddhabhūtassa aṭṭhame sattāhe. So kira buddho hutvā sattāhaṃ bodhipallaṅke nisīdi, sattāhaṃ bodhipallaṅkaṃ olokento aṭṭhāsi, sattāhaṃ ratanacaṅkame caṅkami, sattāhaṃ ratanagabbhe dhammaṃ vicinanto nisīdi, sattāhaṃ ajapālanigrodhe nisīdi, sattāhaṃ mucalinde nisīdi, sattāhaṃ rājāyatane nisīdi. Tato uṭṭhāya aṭṭhame sattāhe puna āgantvā ajapālanigrodhe nisinnamattasseva sabbabuddhānaṃ āciṇṇasamāciṇṇo ayañceva ito anantaro ca vitakko uppannoti.
தத்த² அதி⁴க³தோதி படிவித்³தோ⁴. த⁴ம்மோதி சதுஸச்சத⁴ம்மோ. க³ம்பீ⁴ரோதி உத்தானபா⁴வபடிக்கே²பவசனமேதங். து³த்³த³ஸோதி க³ம்பீ⁴ரத்தாவ து³த்³த³ஸோ து³க்கே²ன த³ட்ட²ப்³போ³, ந ஸக்கா ஸுகே²ன த³ட்டு²ங். து³த்³த³ஸத்தாவ து³ரனுபோ³தோ⁴ து³க்கே²ன அவபு³ஜ்ஜி²தப்³போ³, ந ஸக்கா ஸுகே²ன அவபு³ஜ்ஜி²துங். ஸந்தோதி நிப்³பு³தோ. பணீதோதி அதப்பகோ. இத³ங் த்³வயங் லோகுத்தரமேவ ஸந்தா⁴ய வுத்தங். அதக்காவசரோதி தக்கேன அவசரிதப்³போ³ ஓகா³ஹிதப்³போ³ ந ஹோதி, ஞாணேனேவ அவசரிதப்³போ³. நிபுணோதி ஸண்ஹோ. பண்டி³தவேத³னீயோதி ஸம்மாபடிபத³ங் படிபன்னேஹி பண்டி³தேஹி வேதி³தப்³போ³. ஆலயராமாதி ஸத்தா பஞ்சஸு காமகு³ணேஸு அல்லீயந்தி, தஸ்மா தே ஆலயாதி வுச்சந்தி. அட்ட²ஸததண்ஹாவிசரிதானி ஆலயந்தி, தஸ்மா ஆலயாதி வுச்சந்தி. தேஹி ஆலயேஹி ரமந்தீதி ஆலயராமா. ஆலயேஸு ரதாதி ஆலயரதா. ஆலயேஸு ஸுட்டு² முதி³தாதி ஆலயஸம்முதி³தா. யதே²வ ஹி ஸுஸஜ்ஜிதங் புப்ப²ப²லப⁴ரிதருக்கா²தி³ஸம்பன்னங் உய்யானங் பவிட்டோ² ராஜா தாய தாய ஸம்பத்தியா ரமதி, பமுதி³தோ ஆமோதி³தோ ஹோதி, ந உக்கண்ட²தி, ஸாயங் நிக்க²மிதுங் ந இச்ச²தி, ஏவமிமேஹிபி காமாலயதண்ஹாலயேஹி ஸத்தா ரமந்தி, ஸங்ஸாரவட்டே பமுதி³தா அனுக்கண்டி²தா வஸந்தி. தேன நேஸங் ப⁴க³வா து³வித⁴ம்பி ஆலயங் உய்யானபூ⁴மிங் விய த³ஸ்ஸெந்தோ – ‘‘ஆலயராமா’’திஆதி³மாஹ.
Tattha adhigatoti paṭividdho. Dhammoti catusaccadhammo. Gambhīroti uttānabhāvapaṭikkhepavacanametaṃ. Duddasoti gambhīrattāva duddaso dukkhena daṭṭhabbo, na sakkā sukhena daṭṭhuṃ. Duddasattāva duranubodho dukkhena avabujjhitabbo, na sakkā sukhena avabujjhituṃ. Santoti nibbuto. Paṇītoti atappako. Idaṃ dvayaṃ lokuttarameva sandhāya vuttaṃ. Atakkāvacaroti takkena avacaritabbo ogāhitabbo na hoti, ñāṇeneva avacaritabbo. Nipuṇoti saṇho. Paṇḍitavedanīyoti sammāpaṭipadaṃ paṭipannehi paṇḍitehi veditabbo. Ālayarāmāti sattā pañcasu kāmaguṇesu allīyanti, tasmā te ālayāti vuccanti. Aṭṭhasatataṇhāvicaritāni ālayanti, tasmā ālayāti vuccanti. Tehi ālayehi ramantīti ālayarāmā. Ālayesu ratāti ālayaratā. Ālayesu suṭṭhu muditāti ālayasammuditā. Yatheva hi susajjitaṃ pupphaphalabharitarukkhādisampannaṃ uyyānaṃ paviṭṭho rājā tāya tāya sampattiyā ramati, pamudito āmodito hoti, na ukkaṇṭhati, sāyaṃ nikkhamituṃ na icchati, evamimehipi kāmālayataṇhālayehi sattā ramanti, saṃsāravaṭṭe pamuditā anukkaṇṭhitā vasanti. Tena nesaṃ bhagavā duvidhampi ālayaṃ uyyānabhūmiṃ viya dassento – ‘‘ālayarāmā’’tiādimāha.
யதி³த³ந்தி நிபாதோ, தஸ்ஸ டா²னங் ஸந்தா⁴ய – ‘‘யங் இத³’’ந்தி, படிச்சஸமுப்பாத³ங் ஸந்தா⁴ய – ‘‘யோ அய’’ந்தி ஏவமத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. இத³ப்பச்சயதாபடிச்சஸமுப்பாதோ³தி இமேஸங் பச்சயா இத³ப்பச்சயா, இத³ப்பச்சயா ஏவ இத³ப்பச்சயதா, இத³ப்பச்சயதா ச ஸா படிச்சஸமுப்பாதோ³ சாதி இத³ப்பச்சயதாபடிச்சஸமுப்பாதோ³. ஸங்கா²ராதி³பச்சயானங் அவிஜ்ஜாதீ³னங் ஏதங் அதி⁴வசனங். ஸப்³ப³ஸங்கா²ரஸமதோ²திஆதி³ ஸப்³ப³ங் நிப்³பா³னமேவ. யஸ்மா ஹி தங் ஆக³ம்ம ஸப்³ப³ஸங்கா²ரவிப்ப²ந்தி³தானி ஸம்மந்தி வூபஸம்மந்தி தஸ்மா – ‘‘ஸப்³ப³ஸங்கா²ரஸமதோ²’’தி வுச்சதி. யஸ்மா ச தங் ஆக³ம்ம ஸப்³பே³ உபத⁴யோ படினிஸ்ஸட்டா² ஹொந்தி, ஸப்³பா³ தண்ஹா கீ²யந்தி , ஸப்³பே³ கிலேஸராகா³ விரஜ்ஜந்தி, ஸப்³ப³ங் து³க்க²ங் நிருஜ்ஜ²தி, தஸ்மா ‘‘ஸப்³பூ³பதி⁴படினிஸ்ஸக்³கோ³ தண்ஹாக்க²யோ விராகோ³ நிரோதோ⁴’’தி வுச்சதி. ஸா பனேஸா தண்ஹா ப⁴வேன ப⁴வங், ப²லேன வா ஸத்³தி⁴ங் கம்மங் வினதி ஸங்ஸிப்³ப³தீதி கத்வா வானந்தி வுச்சதி. ததோ வானதோ நிக்க²ந்தந்தி நிப்³பா³னங். ஸோ மமஸ்ஸ கிலமதோ²தி யா அஜானந்தானங் தே³ஸனா நாம, ஸோ மம கிலமதோ² அஸ்ஸ, ஸா மம விஹேஸா அஸ்ஸாதி அத்தோ². காயகிலமதோ² சேவ காயவிஹேஸா ச அஸ்ஸாதி வுத்தங் ஹோதி, சித்தே பன உப⁴யம்பேதங் பு³த்³தா⁴னங் நத்தி².
Yadidanti nipāto, tassa ṭhānaṃ sandhāya – ‘‘yaṃ ida’’nti, paṭiccasamuppādaṃ sandhāya – ‘‘yo aya’’nti evamattho daṭṭhabbo. Idappaccayatāpaṭiccasamuppādoti imesaṃ paccayā idappaccayā, idappaccayā eva idappaccayatā, idappaccayatā ca sā paṭiccasamuppādo cāti idappaccayatāpaṭiccasamuppādo. Saṅkhārādipaccayānaṃ avijjādīnaṃ etaṃ adhivacanaṃ. Sabbasaṅkhārasamathotiādi sabbaṃ nibbānameva. Yasmā hi taṃ āgamma sabbasaṅkhāravipphanditāni sammanti vūpasammanti tasmā – ‘‘sabbasaṅkhārasamatho’’ti vuccati. Yasmā ca taṃ āgamma sabbe upadhayo paṭinissaṭṭhā honti, sabbā taṇhā khīyanti , sabbe kilesarāgā virajjanti, sabbaṃ dukkhaṃ nirujjhati, tasmā ‘‘sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhākkhayo virāgo nirodho’’ti vuccati. Sā panesā taṇhā bhavena bhavaṃ, phalena vā saddhiṃ kammaṃ vinati saṃsibbatīti katvā vānanti vuccati. Tato vānato nikkhantanti nibbānaṃ. So mamassa kilamathoti yā ajānantānaṃ desanā nāma, so mama kilamatho assa, sā mama vihesā assāti attho. Kāyakilamatho ceva kāyavihesā ca assāti vuttaṃ hoti, citte pana ubhayampetaṃ buddhānaṃ natthi.
65. அபிஸ்ஸூதி அனுப்³ரூஹனத்தே² நிபாதோ. ஸோ – ‘‘ந கேவலங் ஏதத³ஹோஸி, இமாபி கா³தா² படிப⁴ங்ஸூ’’தி தீ³பேதி. விபஸ்ஸிந்திஆதீ³ஸு விபஸ்ஸிஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அரஹதோ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸாதி அத்தோ². அனச்ச²ரியாதி அனுஅச்ச²ரியா. படிப⁴ங்ஸூதி படிபா⁴னஸங்கா²தஸ்ஸ ஞாணஸ்ஸ கோ³சரா அஹேஸுங், பரிவிதக்கயிதப்³ப³தங் பாபுணிங்ஸு.
65.Apissūti anubrūhanatthe nipāto. So – ‘‘na kevalaṃ etadahosi, imāpi gāthā paṭibhaṃsū’’ti dīpeti. Vipassintiādīsu vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassāti attho. Anacchariyāti anuacchariyā. Paṭibhaṃsūti paṭibhānasaṅkhātassa ñāṇassa gocarā ahesuṃ, parivitakkayitabbataṃ pāpuṇiṃsu.
கிச்சே²னாதி து³க்கே²ன, ந து³க்கா²ய படிபதா³ய. பு³த்³தா⁴னஞ்ஹி சத்தாரோபி மக்³கா³ ஸுக²படிபதா³வ ஹொந்தி. பாரமீபூரணகாலே பன ஸராக³ஸதோ³ஸஸமோஹஸ்ஸேவ ஸதோ ஆக³தாக³தானங் யாசகானங் அலங்கதபடியத்தங் ஸீஸங் சி²ந்தி³த்வா க³லலோஹிதங் நீஹரித்வா ஸுஅஞ்ஜிதானி அக்கீ²னி உப்பாடெத்வா குலவங்ஸபதீ³பகங் புத்தங் மனாபசாரினிங் ப⁴ரியந்தி ஏவமாதீ³னி தெ³ந்தஸ்ஸ அஞ்ஞானி ச க²ந்திவாதி³ஸதி³ஸேஸு அத்தபா⁴வேஸு சே²ஜ்ஜபே⁴ஜ்ஜாதீ³னி பாபுணந்தஸ்ஸ ஆக³மனீயபடிபத³ங் ஸந்தா⁴யேதங் வுத்தங். ஹலந்தி எத்த² ஹகாரோ நிபாதமத்தோ, அலந்தி அத்தோ². பகாஸிதுந்தி தே³ஸேதுங்; ஏவங் கிச்சே²ன அதி⁴க³தஸ்ஸ த⁴ம்மஸ்ஸ அலங் தே³ஸேதுங்; கோ அத்தோ² தே³ஸிதேனாதி வுத்தங் ஹோதி. ராக³தோ³ஸபரேதேஹீதி ராக³தோ³ஸபு²ட்டே²ஹி ராக³தோ³ஸானுக³தேஹி வா.
Kicchenāti dukkhena, na dukkhāya paṭipadāya. Buddhānañhi cattāropi maggā sukhapaṭipadāva honti. Pāramīpūraṇakāle pana sarāgasadosasamohasseva sato āgatāgatānaṃ yācakānaṃ alaṅkatapaṭiyattaṃ sīsaṃ chinditvā galalohitaṃ nīharitvā suañjitāni akkhīni uppāṭetvā kulavaṃsapadīpakaṃ puttaṃ manāpacāriniṃ bhariyanti evamādīni dentassa aññāni ca khantivādisadisesu attabhāvesu chejjabhejjādīni pāpuṇantassa āgamanīyapaṭipadaṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Halanti ettha hakāro nipātamatto, alanti attho. Pakāsitunti desetuṃ; evaṃ kicchena adhigatassa dhammassa alaṃ desetuṃ; ko attho desitenāti vuttaṃ hoti. Rāgadosaparetehīti rāgadosaphuṭṭhehi rāgadosānugatehi vā.
படிஸோதகா³மிந்தி நிச்சாதீ³னங் படிஸோதங் அனிச்சங் து³க்க²மனத்தாஸுப⁴ந்தி ஏவங் க³தங் சதுஸச்சத⁴ம்மங். ராக³ரத்தாதி காமராகே³ன ப⁴வராகே³ன தி³ட்டி²ராகே³ன ச ரத்தா. ந த³க்க²ந்தீதி அனிச்சங் து³க்க²மனத்தா அஸுப⁴ந்தி இமினா ஸபா⁴வேன ந பஸ்ஸிஸ்ஸந்தி , தே அபஸ்ஸந்தே கோ ஸக்கி²ஸ்ஸதி ஏவங் கா³ஹாபேதுங்? தமோக²ந்தே⁴ன ஆவுடாதி அவிஜ்ஜாராஸினா அஜ்ஜொ²த்த²டா.
Paṭisotagāminti niccādīnaṃ paṭisotaṃ aniccaṃ dukkhamanattāsubhanti evaṃ gataṃ catusaccadhammaṃ. Rāgarattāti kāmarāgena bhavarāgena diṭṭhirāgena ca rattā. Na dakkhantīti aniccaṃ dukkhamanattā asubhanti iminā sabhāvena na passissanti , te apassante ko sakkhissati evaṃ gāhāpetuṃ? Tamokhandhena āvuṭāti avijjārāsinā ajjhotthaṭā.
அப்பொஸ்ஸுக்கதாயாதி நிருஸ்ஸுக்கபா⁴வேன, அதே³ஸேதுகாமதாயாதி அத்தோ². கஸ்மா பனஸ்ஸ ஏவங் சித்தங் நமி? நனு ஏஸ – ‘‘முத்தோ மோசெஸ்ஸாமீ, திண்ணோ தாரெஸ்ஸாமி’’,
Appossukkatāyāti nirussukkabhāvena, adesetukāmatāyāti attho. Kasmā panassa evaṃ cittaṃ nami? Nanu esa – ‘‘mutto mocessāmī, tiṇṇo tāressāmi’’,
‘‘கிங் மே அஞ்ஞாதவேஸேன, த⁴ம்மங் ஸச்சி²கதேனித⁴;
‘‘Kiṃ me aññātavesena, dhammaṃ sacchikatenidha;
ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பாபுணித்வா, ஸந்தாரெஸ்ஸங் ஸதே³வக’’ந்தி.
Sabbaññutaṃ pāpuṇitvā, santāressaṃ sadevaka’’nti.
பத்த²னங் கத்வா பாரமியோ பூரெத்வா ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்தோதி. ஸச்சமேதங், பச்சவெக்க²ணானுபா⁴வேன பனஸ்ஸ ஏவங் சித்தங் நமி. தஸ்ஸ ஹி ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்வா ஸத்தானங் கிலேஸக³ஹனதங் த⁴ம்மஸ்ஸ ச க³ம்பீ⁴ரதங் பச்சவெக்க²ந்தஸ்ஸ ஸத்தானங் கிலேஸக³ஹனதா ச த⁴ம்மக³ம்பீ⁴ரதா ச ஸப்³பா³காரேன பாகடா ஜாதா. அத²ஸ்ஸ – ‘‘இமே ஸத்தா கஞ்ஜிகபுண்ணலாபு³ விய தக்கப⁴ரிதசாடி விய வஸாதேலபீதபிலோதிகா விய அஞ்ஜனமக்கி²தஹத்தா² விய கிலேஸப⁴ரிதா அதிஸங்கிலிட்டா² ராக³ரத்தா தோ³ஸது³ட்டா² மோஹமூள்ஹா, தே கிங் நாம படிவிஜ்ஜி²ஸ்ஸந்தீ’’தி சிந்தயதோ கிலேஸக³ஹனபச்சவெக்க²ணானுபா⁴வேனாபி ஏவங் சித்தங் நமி.
Patthanaṃ katvā pāramiyo pūretvā sabbaññutaṃ pattoti. Saccametaṃ, paccavekkhaṇānubhāvena panassa evaṃ cittaṃ nami. Tassa hi sabbaññutaṃ patvā sattānaṃ kilesagahanataṃ dhammassa ca gambhīrataṃ paccavekkhantassa sattānaṃ kilesagahanatā ca dhammagambhīratā ca sabbākārena pākaṭā jātā. Athassa – ‘‘ime sattā kañjikapuṇṇalābu viya takkabharitacāṭi viya vasātelapītapilotikā viya añjanamakkhitahatthā viya kilesabharitā atisaṃkiliṭṭhā rāgarattā dosaduṭṭhā mohamūḷhā, te kiṃ nāma paṭivijjhissantī’’ti cintayato kilesagahanapaccavekkhaṇānubhāvenāpi evaṃ cittaṃ nami.
‘‘அயஞ்ச த⁴ம்மோ பத²வீஸந்தா⁴ரகஉத³கக்க²ந்தோ⁴ விய க³ம்பீ⁴ரோ, பப்³ப³தேன படிச்சா²தெ³த்வா ட²பிதோ ஸாஸபோ விய து³த்³த³ஸோ, ஸததா⁴ பி⁴ன்னஸ்ஸ வாலஸ்ஸ கோடியா கோடிங் படிபாத³னங் விய து³ரனுபோ³தோ⁴, நனு மயா ஹி இமங் த⁴ம்மங் படிவிஜ்ஜி²துங் வாயமந்தேன அதி³ன்னங் தா³னங் நாம நத்தி², அரக்கி²தங் ஸீலங் நாம நத்தி², அபரிபூரிதா காசி பாரமீ நாம நத்தி². தஸ்ஸ மே நிருஸ்ஸாஹங் விய மாரப³லங் வித⁴மந்தஸ்ஸாபி பத²வீ ந கம்பித்த², பட²மயாமே புப்³பே³னிவாஸங் அனுஸ்ஸரந்தஸ்ஸாபி ந கம்பித்த², மஜ்ஜி²மயாமே தி³ப்³ப³சக்கு²ங் விஸோதெ⁴ந்தஸ்ஸாபி ந கம்பித்த², பச்சி²மயாமே பன படிச்சஸமுப்பாத³ங் படிவிஜ்ஜ²ந்தஸ்ஸேவ மே த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴து கம்பித்த². இதி மாதி³ஸேனாபி திக்க²ஞாணேன கிச்சே²னேவாயங் த⁴ம்மோ படிவித்³தோ⁴ தங் லோகியமஹாஜனா கத²ங் படிவிஜ்ஜி²ஸ்ஸந்தீ’’தி த⁴ம்மக³ம்பீ⁴ரதாபச்சவெக்க²ணானுபா⁴வேனாபி ஏவங் சித்தங் நமீதி வேதி³தப்³ப³ங்.
‘‘Ayañca dhammo pathavīsandhārakaudakakkhandho viya gambhīro, pabbatena paṭicchādetvā ṭhapito sāsapo viya duddaso, satadhā bhinnassa vālassa koṭiyā koṭiṃ paṭipādanaṃ viya duranubodho, nanu mayā hi imaṃ dhammaṃ paṭivijjhituṃ vāyamantena adinnaṃ dānaṃ nāma natthi, arakkhitaṃ sīlaṃ nāma natthi, aparipūritā kāci pāramī nāma natthi. Tassa me nirussāhaṃ viya mārabalaṃ vidhamantassāpi pathavī na kampittha, paṭhamayāme pubbenivāsaṃ anussarantassāpi na kampittha, majjhimayāme dibbacakkhuṃ visodhentassāpi na kampittha, pacchimayāme pana paṭiccasamuppādaṃ paṭivijjhantasseva me dasasahassilokadhātu kampittha. Iti mādisenāpi tikkhañāṇena kicchenevāyaṃ dhammo paṭividdho taṃ lokiyamahājanā kathaṃ paṭivijjhissantī’’ti dhammagambhīratāpaccavekkhaṇānubhāvenāpi evaṃ cittaṃ namīti veditabbaṃ.
அபிச ப்³ரஹ்முனா யாசிதே தே³ஸேதுகாமதாயபிஸ்ஸ ஏவங் சித்தங் நமி. ஜானாதி ஹி ப⁴க³வா – ‘‘மம அப்பொஸ்ஸுக்கதாய சித்தே நமமானே மங் மஹாப்³ரஹ்மா த⁴ம்மதே³ஸனங் யாசிஸ்ஸதி, இமே ச ஸத்தா ப்³ரஹ்மக³ருகா, தே ‘ஸத்தா² கிர த⁴ம்மங் ந தே³ஸேதுகாமோ அஹோஸி, அத² நங் மஹாப்³ரஹ்மா யாசித்வா தே³ஸாபேஸி, ஸந்தோ வத போ⁴ த⁴ம்மோ, பணீதோ வத போ⁴ த⁴ம்மோ’தி மஞ்ஞமானா ஸுஸ்ஸூஸிஸ்ஸந்தீ’’தி. இமம்பிஸ்ஸ காரணங் படிச்ச அப்பொஸ்ஸுக்கதாய சித்தங் நமி, நோ த⁴ம்மதே³ஸனாயாதி வேதி³தப்³ப³ங்.
Apica brahmunā yācite desetukāmatāyapissa evaṃ cittaṃ nami. Jānāti hi bhagavā – ‘‘mama appossukkatāya citte namamāne maṃ mahābrahmā dhammadesanaṃ yācissati, ime ca sattā brahmagarukā, te ‘satthā kira dhammaṃ na desetukāmo ahosi, atha naṃ mahābrahmā yācitvā desāpesi, santo vata bho dhammo, paṇīto vata bho dhammo’ti maññamānā sussūsissantī’’ti. Imampissa kāraṇaṃ paṭicca appossukkatāya cittaṃ nami, no dhammadesanāyāti veditabbaṃ.
66. அஞ்ஞதரஸ்ஸாதி எத்த² கிஞ்சாபி ‘‘அஞ்ஞதரோ’’தி வுத்தங், அத² கோ² இமஸ்மிங் சக்கவாளே ஜெட்ட²கமஹாப்³ரஹ்மா ஏஸோதி வேதி³தப்³போ³. நஸ்ஸதி வத போ⁴ லோகோதி ஸோ கிர இமங் ஸத்³த³ங் ததா² நிச்சா²ரேஸி, யதா² த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴துப்³ரஹ்மானோ ஸுத்வா ஸப்³பே³ ஸன்னிபதிங்ஸு. யத்ர ஹி நாமாதி யஸ்மிங் நாம லோகே. புரதோ பாதுரஹோஸீதி தேஹி த³ஸஹி ப்³ரஹ்மஸஹஸ்ஸேஹி ஸத்³தி⁴ங் பாதுரஹோஸி. அப்பரஜக்க²ஜாதிகாதி பஞ்ஞாமயே அக்கி²ம்ஹி அப்பங் பரித்தங் ராக³தோ³ஸமோஹரஜங் ஏதேஸங், ஏவங் ஸபா⁴வாதி அப்பரஜக்க²ஜாதிகா. அஸ்ஸவனதாதி அஸ்ஸவனதாய. ப⁴விஸ்ஸந்தீதி புரிமபு³த்³தே⁴ஸு த³ஸபுஞ்ஞகிரியவத்து²வஸேன கதாதி⁴காரா பரிபாகக³தா பது³மானி விய ஸூரியரஸ்மிஸம்ப²ஸ்ஸங், த⁴ம்மதே³ஸனங்யேவ ஆகங்க²மானா சதுப்பதி³ககா³தா²வஸானே அரியபூ⁴மிங் ஓக்கமனாரஹா ந ஏகோ, ந த்³வே, அனேகஸதஸஹஸ்ஸா த⁴ம்மஸ்ஸ அஞ்ஞாதாரோ ப⁴விஸ்ஸந்தீதி த³ஸ்ஸேதி.
66.Aññatarassāti ettha kiñcāpi ‘‘aññataro’’ti vuttaṃ, atha kho imasmiṃ cakkavāḷe jeṭṭhakamahābrahmā esoti veditabbo. Nassati vata bho lokoti so kira imaṃ saddaṃ tathā nicchāresi, yathā dasasahassilokadhātubrahmāno sutvā sabbe sannipatiṃsu. Yatra hi nāmāti yasmiṃ nāma loke. Purato pāturahosīti tehi dasahi brahmasahassehi saddhiṃ pāturahosi. Apparajakkhajātikāti paññāmaye akkhimhi appaṃ parittaṃ rāgadosamoharajaṃ etesaṃ, evaṃ sabhāvāti apparajakkhajātikā. Assavanatāti assavanatāya. Bhavissantīti purimabuddhesu dasapuññakiriyavatthuvasena katādhikārā paripākagatā padumāni viya sūriyarasmisamphassaṃ, dhammadesanaṃyeva ākaṅkhamānā catuppadikagāthāvasāne ariyabhūmiṃ okkamanārahā na eko, na dve, anekasatasahassā dhammassa aññātāro bhavissantīti dasseti.
69. அஜ்ஜே²ஸனந்தி ஏவங் திக்க²த்துங் யாசனங். பு³த்³த⁴சக்கு²னாதி இந்த்³ரியபரோபரியத்தஞாணேன ச ஆஸயானுஸயஞாணேன ச. இமேஸஞ்ஹி த்³வின்னங் ஞாணானங் ‘‘பு³த்³த⁴சக்கூ²’’தி நாமங், ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணஸ்ஸ ‘‘ஸமந்தசக்கூ²’’தி, திண்ணங் மக்³க³ஞாணானங் ‘‘த⁴ம்மசக்கூ²’’தி. அப்பரஜக்கே²திஆதீ³ஸு யேஸங் வுத்தனயேனேவ பஞ்ஞாசக்கு²ம்ஹி ராகா³தி³ரஜங் அப்பங், தே அப்பரஜக்கா². யேஸங் தங் மஹந்தங், தே மஹாரஜக்கா². யேஸங் ஸத்³தா⁴தீ³னி இந்த்³ரியானி திக்கா²னி, தே திக்கி²ந்த்³ரியா. யேஸங் தானி முதூ³னி, தே முதி³ந்த்³ரியா. யேஸங் தேயேவ ஸத்³தா⁴த³யோ ஆகாரா ஸுந்த³ரா, தே ஸ்வாகாரா. யே கதி²தகாரணங் ஸல்லக்கெ²ந்தி, ஸுகே²ன ஸக்கா ஹொந்தி விஞ்ஞாபேதுங், தே ஸுவிஞ்ஞாபயா. யே பரலோகஞ்சேவ வஜ்ஜஞ்ச ப⁴யதோ பஸ்ஸந்தி, தே பரலோகவஜ்ஜப⁴யத³ஸ்ஸாவினோ நாம.
69.Ajjhesananti evaṃ tikkhattuṃ yācanaṃ. Buddhacakkhunāti indriyaparopariyattañāṇena ca āsayānusayañāṇena ca. Imesañhi dvinnaṃ ñāṇānaṃ ‘‘buddhacakkhū’’ti nāmaṃ, sabbaññutaññāṇassa ‘‘samantacakkhū’’ti, tiṇṇaṃ maggañāṇānaṃ ‘‘dhammacakkhū’’ti. Apparajakkhetiādīsu yesaṃ vuttanayeneva paññācakkhumhi rāgādirajaṃ appaṃ, te apparajakkhā. Yesaṃ taṃ mahantaṃ, te mahārajakkhā. Yesaṃ saddhādīni indriyāni tikkhāni, te tikkhindriyā. Yesaṃ tāni mudūni, te mudindriyā. Yesaṃ teyeva saddhādayo ākārā sundarā, te svākārā. Ye kathitakāraṇaṃ sallakkhenti, sukhena sakkā honti viññāpetuṃ, te suviññāpayā. Ye paralokañceva vajjañca bhayato passanti, te paralokavajjabhayadassāvino nāma.
அயங் பனெத்த² பாளி – ‘‘ஸத்³தோ⁴ புக்³க³லோ அப்பரஜக்கோ², அஸ்ஸத்³தோ⁴ புக்³க³லோ மஹாரஜக்கோ².… ஆரத்³த⁴வீரியோ…பே॰… குஸீதோ… உபட்டி²தஸ்ஸதி… முட்ட²ஸ்ஸதி… ஸமாஹிதோ… அஸமாஹிதோ… பஞ்ஞவா… து³ப்பஞ்ஞோ புக்³க³லோ மஹாரஜக்கோ². ததா² ஸத்³தோ⁴ புக்³க³லோ திக்கி²ந்த்³ரியோ…பே॰… பஞ்ஞவா புக்³க³லோ பரலோகவஜ்ஜப⁴யத³ஸ்ஸாவீ, து³ப்பஞ்ஞோ புக்³க³லோ ந பரலோகவஜ்ஜப⁴யத³ஸ்ஸாவீ. லோகோதி க²ந்த⁴லோகோ, தா⁴துலோகோ, ஆயதனலோகோ, ஸம்பத்திப⁴வலோகோ, விபத்திப⁴வலோகோ, ஸம்பத்திஸம்ப⁴வலோகோ, விபத்திஸம்ப⁴வலோகோ. ஏகோ லோகோ – ஸப்³பே³ ஸத்தா ஆஹாரட்டி²திகா. த்³வே லோகா – நாமஞ்ச ரூபஞ்ச. தயோ லோகா – திஸ்ஸோ வேத³னா. சத்தாரோ லோகா – சத்தாரோ ஆஹாரா. பஞ்ச லோகா – பஞ்சுபாதா³னக்க²ந்தா⁴. ச² லோகா – ச² அஜ்ஜ²த்திகானி ஆயதனானி. ஸத்த லோகா – ஸத்த விஞ்ஞாணட்டி²தியோ. அட்ட² லோகா – அட்ட² லோகத⁴ம்மா. நவ லோகா – நவ ஸத்தாவாஸா. த³ஸ லோகா – த³ஸாயதனானி. த்³வாத³ஸ லோகா – த்³வாத³ஸாயதனானி. அட்டா²ரஸ லோகா – அட்டா²ரஸ தா⁴துயோ. வஜ்ஜந்தி ஸப்³பே³ கிலேஸா வஜ்ஜங், ஸப்³பே³ து³ச்சரிதா வஜ்ஜங், ஸப்³பே³ அபி⁴ஸங்கா²ரா வஜ்ஜங், ஸப்³பே³ ப⁴வகா³மிகம்மா வஜ்ஜங். இதி இமஸ்மிஞ்ச லோகே இமஸ்மிஞ்ச வஜ்ஜே திப்³பா³ ப⁴யஸஞ்ஞா பச்சுபட்டி²தா ஹோதி, ஸெய்யதா²பி உக்கி²த்தாஸிகே வத⁴கே . இமேஹி பஞ்ஞாஸாய ஆகாரேஹி இமானி பஞ்சிந்த்³ரியானி ஜானாதி பஸ்ஸதி அஞ்ஞாதி படிவிஜ்ஜ²தி, இத³ங் ததா²க³தஸ்ஸ இந்த்³ரியபரோபரியத்தே ஞாண’’ந்தி (படி॰ ம॰ 1.112).
Ayaṃ panettha pāḷi – ‘‘saddho puggalo apparajakkho, assaddho puggalo mahārajakkho.… Āraddhavīriyo…pe… kusīto… upaṭṭhitassati… muṭṭhassati… samāhito… asamāhito… paññavā… duppañño puggalo mahārajakkho. Tathā saddho puggalo tikkhindriyo…pe… paññavā puggalo paralokavajjabhayadassāvī, duppañño puggalo na paralokavajjabhayadassāvī. Lokoti khandhaloko, dhātuloko, āyatanaloko, sampattibhavaloko, vipattibhavaloko, sampattisambhavaloko, vipattisambhavaloko. Eko loko – sabbe sattā āhāraṭṭhitikā. Dve lokā – nāmañca rūpañca. Tayo lokā – tisso vedanā. Cattāro lokā – cattāro āhārā. Pañca lokā – pañcupādānakkhandhā. Cha lokā – cha ajjhattikāni āyatanāni. Satta lokā – satta viññāṇaṭṭhitiyo. Aṭṭha lokā – aṭṭha lokadhammā. Nava lokā – nava sattāvāsā. Dasa lokā – dasāyatanāni. Dvādasa lokā – dvādasāyatanāni. Aṭṭhārasa lokā – aṭṭhārasa dhātuyo. Vajjanti sabbe kilesā vajjaṃ, sabbe duccaritā vajjaṃ, sabbe abhisaṅkhārā vajjaṃ, sabbe bhavagāmikammā vajjaṃ. Iti imasmiñca loke imasmiñca vajje tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā hoti, seyyathāpi ukkhittāsike vadhake . Imehi paññāsāya ākārehi imāni pañcindriyāni jānāti passati aññāti paṭivijjhati, idaṃ tathāgatassa indriyaparopariyatte ñāṇa’’nti (paṭi. ma. 1.112).
உப்பலினியந்தி உப்பலவனே. இதரேஸுபி ஏஸேவ நயோ. அந்தோனிமுக்³க³போஸீனீதி யானி அஞ்ஞானிபி பது³மானி அந்தோனிமுக்³கா³னேவ போஸயந்தி. உத³கங் அச்சுக்³க³ம்ம டி²தானீதி உத³கங் அதிக்கமித்வா டி²தானி. தத்த² யானி அச்சுக்³க³ம்ம டி²தானி, தானி ஸூரியரஸ்மிஸம்ப²ஸ்ஸங் ஆக³மயமானானி டி²தானி அஜ்ஜ புப்ப²னகானி. யானி ஸமோத³கங் டி²தானி, தானி ஸ்வே புப்ப²னகானி. யானி உத³கானுக்³க³தானி அந்தோஉத³கபோஸீனி, தானி ததியதி³வஸே புப்ப²னகானி. உத³கா பன அனுக்³க³தானி அஞ்ஞானிபி ஸரோஜஉப்பலாதீ³னி நாம அத்தி², யானி நேவ புப்பி²ஸ்ஸந்தி, மச்ச²கச்ச²பப⁴க்கா²னேவ ப⁴விஸ்ஸந்தி, தானி பாளிங் நாரூள்ஹானி. ஆஹரித்வா பன தீ³பேதப்³பா³னீதி தீ³பிதானி. யதே²வ ஹி தானி சதுப்³பி³தா⁴னி புப்பா²னி, ஏவமேவ உக்³க⁴டிதஞ்ஞூ, விபஞ்சிதஞ்ஞூ, நெய்யோ, பத³பரமோதி சத்தாரோ புக்³க³லா. தத்த² யஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ஸஹ உதா³ஹடவேலாய த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோ ஹோதி, அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ உக்³க⁴டிதஞ்ஞூ. யஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ஸங்கி²த்தேன பா⁴ஸிதஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்தே² விப⁴ஜியமானே த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோ ஹோதி, அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ விபஞ்சிதஞ்ஞூ. யஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ உத்³தே³ஸதோ பரிபுச்ச²தோ யோனிஸோமனஸிகரோதோ கல்யாணமித்தே ஸேவதோ ப⁴ஜதோ பயிருபாஸதோ அனுபுப்³பே³ன த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோ ஹோதி, அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ நெய்யோ. யஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ப³ஹும்பி ஸுணதோ ப³ஹும்பி ப⁴ணதோ ப³ஹும்பி க³ண்ஹதோ ப³ஹும்பி தா⁴ரயதோ ப³ஹும்பி வாசயதோ ந தாய ஜாதியா த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோ ஹோதி, அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ பத³பரமோ (பு॰ ப॰ 148, 149, 150, 151).
Uppaliniyanti uppalavane. Itaresupi eseva nayo. Antonimuggaposīnīti yāni aññānipi padumāni antonimuggāneva posayanti. Udakaṃ accuggamma ṭhitānīti udakaṃ atikkamitvā ṭhitāni. Tattha yāni accuggamma ṭhitāni, tāni sūriyarasmisamphassaṃ āgamayamānāni ṭhitāni ajja pupphanakāni. Yāni samodakaṃ ṭhitāni, tāni sve pupphanakāni. Yāni udakānuggatāni antoudakaposīni, tāni tatiyadivase pupphanakāni. Udakā pana anuggatāni aññānipi sarojauppalādīni nāma atthi, yāni neva pupphissanti, macchakacchapabhakkhāneva bhavissanti, tāni pāḷiṃ nārūḷhāni. Āharitvā pana dīpetabbānīti dīpitāni. Yatheva hi tāni catubbidhāni pupphāni, evameva ugghaṭitaññū, vipañcitaññū, neyyo, padaparamoti cattāro puggalā. Tattha yassa puggalassa saha udāhaṭavelāya dhammābhisamayo hoti, ayaṃ vuccati puggalo ugghaṭitaññū. Yassa puggalassa saṅkhittena bhāsitassa vitthārena atthe vibhajiyamāne dhammābhisamayo hoti, ayaṃ vuccati puggalo vipañcitaññū. Yassa puggalassa uddesato paripucchato yonisomanasikaroto kalyāṇamitte sevato bhajato payirupāsato anupubbena dhammābhisamayo hoti, ayaṃ vuccati puggalo neyyo. Yassa puggalassa bahumpi suṇato bahumpi bhaṇato bahumpi gaṇhato bahumpi dhārayato bahumpi vācayato na tāya jātiyā dhammābhisamayo hoti, ayaṃ vuccati puggalo padaparamo (pu. pa. 148, 149, 150, 151).
தத்த² ப⁴க³வா உப்பலவனாதி³ஸதி³ஸங் த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴துங் ஓலோகெந்தோ – ‘‘அஜ்ஜ புப்ப²னகானி விய உக்³க⁴டிதஞ்ஞூ, ஸ்வே புப்ப²னகானி விய விபஞ்சிதஞ்ஞூ, ததியதி³வஸே புப்ப²னகானி விய நெய்யோ, மச்ச²கச்ச²பப⁴க்கா²னி விய பத³பரமோ’’தி அத்³த³ஸ. பஸ்ஸந்தோ ச – ‘‘எத்தகா அப்பரஜக்கா², எத்தகா மஹாரஜக்கா². தத்ராபி எத்தகா உக்³க⁴டிதஞ்ஞூ’’தி ஏவங் ஸப்³பா³காரதோ அத்³த³ஸ. தத்த² திண்ணங் புக்³க³லானங் இமஸ்மிங்யேவ அத்தபா⁴வே ப⁴க³வதோ த⁴ம்மதே³ஸனா அத்த²ங் ஸாதே⁴தி, பத³பரமானங் அனாக³தே வாஸனத்தா²ய ஹோதி.
Tattha bhagavā uppalavanādisadisaṃ dasasahassilokadhātuṃ olokento – ‘‘ajja pupphanakāni viya ugghaṭitaññū, sve pupphanakāni viya vipañcitaññū, tatiyadivase pupphanakāni viya neyyo, macchakacchapabhakkhāni viya padaparamo’’ti addasa. Passanto ca – ‘‘ettakā apparajakkhā, ettakā mahārajakkhā. Tatrāpi ettakā ugghaṭitaññū’’ti evaṃ sabbākārato addasa. Tattha tiṇṇaṃ puggalānaṃ imasmiṃyeva attabhāve bhagavato dhammadesanā atthaṃ sādheti, padaparamānaṃ anāgate vāsanatthāya hoti.
அத² ப⁴க³வா இமேஸங் சதுன்னங் புக்³க³லானங் அத்தா²வஹங் த⁴ம்மதே³ஸனங் விதி³த்வா தே³ஸேதுகம்யதங் உப்பாதெ³த்வா புன தே ஸப்³பே³ஸுபி தீஸு ப⁴வேஸு ஸப்³பே³ ஸத்தே ப⁴ப்³பா³ப⁴ப்³ப³வஸேன த்³வே கொட்டா²ஸே அகாஸி. யே ஸந்தா⁴ய வுத்தங் – ‘‘யே தே ஸத்தா கம்மாவரணேன ஸமன்னாக³தா, விபாகாவரணேன ஸமன்னாக³தா, கிலேஸாவரணேன ஸமன்னாக³தா, அஸ்ஸத்³தா⁴ அச்ச²ந்தி³கா து³ப்பஞ்ஞா அப⁴ப்³பா³ நியாமங் ஓக்கமிதுங் குஸலேஸு த⁴ம்மேஸு ஸம்மத்தங், இமே தே ஸத்தா அப⁴ப்³பா³. கதமே ஸத்தா ப⁴ப்³பா³? யே தே ஸத்தா ந கம்மாவரணேன…பே॰…இமே தே ஸத்தா ப⁴ப்³பா³’’தி (விப⁴॰ 827; படி॰ ம॰ 1.114).
Atha bhagavā imesaṃ catunnaṃ puggalānaṃ atthāvahaṃ dhammadesanaṃ viditvā desetukamyataṃ uppādetvā puna te sabbesupi tīsu bhavesu sabbe satte bhabbābhabbavasena dve koṭṭhāse akāsi. Ye sandhāya vuttaṃ – ‘‘ye te sattā kammāvaraṇena samannāgatā, vipākāvaraṇena samannāgatā, kilesāvaraṇena samannāgatā, assaddhā acchandikā duppaññā abhabbā niyāmaṃ okkamituṃ kusalesu dhammesu sammattaṃ, ime te sattā abhabbā. Katame sattā bhabbā? Ye te sattā na kammāvaraṇena…pe…ime te sattā bhabbā’’ti (vibha. 827; paṭi. ma. 1.114).
தத்த² ஸப்³பே³பி அப⁴ப்³ப³புக்³க³லே பஹாய ப⁴ப்³ப³புக்³க³லேயேவ ஞாணேன பரிக்³க³ஹெத்வா – ‘‘எத்தகா ராக³சரிதா, எத்தகா தோ³ஸமோஹவிதக்கஸத்³தா⁴பு³த்³தி⁴சரிதா’’தி ச² கொட்டா²ஸே அகாஸி. ஏவங் கத்வா – ‘‘த⁴ம்மங் தே³ஸெஸ்ஸாமீ’’தி சிந்தேஸி . ப்³ரஹ்மா தங் ஞத்வா ஸோமனஸ்ஸஜாதோ ப⁴க³வந்தங் கா³தா²ஹி அஜ்ஜ²பா⁴ஸி. இத³ங் ஸந்தா⁴ய – ‘‘அத² கோ² ஸோ, பி⁴க்க²வே, மஹாப்³ரஹ்மா’’திஆதி³ வுத்தங்.
Tattha sabbepi abhabbapuggale pahāya bhabbapuggaleyeva ñāṇena pariggahetvā – ‘‘ettakā rāgacaritā, ettakā dosamohavitakkasaddhābuddhicaritā’’ti cha koṭṭhāse akāsi. Evaṃ katvā – ‘‘dhammaṃ desessāmī’’ti cintesi . Brahmā taṃ ñatvā somanassajāto bhagavantaṃ gāthāhi ajjhabhāsi. Idaṃ sandhāya – ‘‘atha kho so, bhikkhave, mahābrahmā’’tiādi vuttaṃ.
70. தத்த² அஜ்ஜ²பா⁴ஸீதி அதி⁴அபா⁴ஸி, அதி⁴கிச்ச ஆரப்³ப⁴ அபா⁴ஸீதி அத்தோ².
70. Tattha ajjhabhāsīti adhiabhāsi, adhikicca ārabbha abhāsīti attho.
ஸேலே யதா² பப்³ப³தமுத்³த⁴னிட்டி²தோதி ஸேலமயே ஏகக்³க⁴னே பப்³ப³தமுத்³த⁴னி யதா²டி²தோவ, ந ஹி தத்த² டி²தஸ்ஸ த³ஸ்ஸனத்த²ங் கீ³வுக்கி²பனபஸாரணாதி³கிச்சங் அத்தி². ததூ²பமந்தி தப்படிபா⁴க³ங் ஸேலபப்³ப³தூபமங். அயங் பனெத்த² ஸங்கே²பத்தோ², யதா² ஸேலபப்³ப³தமுத்³த⁴னி யதா²டி²தோவ சக்கு²மா புரிஸோ ஸமந்ததோ ஜனதங் பஸ்ஸெய்ய, ததா² த்வம்பி ஸுமேத⁴, ஸுந்த³ரபஞ்ஞஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணேன ஸமந்தசக்கு² ப⁴க³வா த⁴ம்மமயங் பஞ்ஞாமயங் பாஸாத³மாருய்ஹ ஸயங் அபேதஸோகோ ஸோகாவதிண்ணங் ஜாதிஜராபி⁴பூ⁴தங் ஜனதங் அபெக்க²ஸ்ஸு, உபதா⁴ரய உபபரிக்க².
Sele yathā pabbatamuddhaniṭṭhitoti selamaye ekagghane pabbatamuddhani yathāṭhitova, na hi tattha ṭhitassa dassanatthaṃ gīvukkhipanapasāraṇādikiccaṃ atthi. Tathūpamanti tappaṭibhāgaṃ selapabbatūpamaṃ. Ayaṃ panettha saṅkhepattho, yathā selapabbatamuddhani yathāṭhitova cakkhumā puriso samantato janataṃ passeyya, tathā tvampi sumedha, sundarapaññasabbaññutaññāṇena samantacakkhu bhagavā dhammamayaṃ paññāmayaṃ pāsādamāruyha sayaṃ apetasoko sokāvatiṇṇaṃ jātijarābhibhūtaṃ janataṃ apekkhassu, upadhāraya upaparikkha.
அயமெத்த² அதி⁴ப்பாயோ – யதா² ஹி பப்³ப³தபாதே³ ஸமந்தா மஹந்தங் கெ²த்தங் கத்வா தத்த² கேதா³ரபாளீஸு குடிகாயோ கத்வா ரத்திங் அக்³கி³ங் ஜாலெய்யுங். சதுரங்க³ஸமன்னாக³தஞ்ச அந்த⁴காரங் அஸ்ஸ. அத²ஸ்ஸ பப்³ப³தஸ்ஸ மத்த²கே ட²த்வா சக்கு²மதோ புரிஸஸ்ஸ பூ⁴மிங் ஓலோகயதோ நேவ கெ²த்தங், ந கேதா³ரபாளியோ, ந குடியோ, ந தத்த² ஸயிதமனுஸ்ஸா பஞ்ஞாயெய்யுங், குடிகாஸு பன அக்³கி³ஜாலமத்தமேவ பஞ்ஞாயெய்ய. ஏவங் த⁴ம்மபாஸாத³மாருய்ஹ ஸத்தனிகாயங் ஓலோகயதோ ததா²க³தஸ்ஸ யே தே அகதகல்யாணா ஸத்தா, தே ஏகவிஹாரே த³க்கி²ணஜாணுபஸ்ஸே நிஸின்னாபி பு³த்³த⁴சக்கு²ஸ்ஸ ஆபாத²ங் நாக³ச்ச²ந்தி, ரத்திங் கி²த்தஸரா விய ஹொந்தி. யே பன கதகல்யாணா வேனெய்யபுக்³க³லா, தே தஸ்ஸ தூ³ரே டி²தாபி ஆபாத²ங் ஆக³ச்ச²ந்தி, ஸோ அக்³கி³ விய ஹிமவந்தபப்³ப³தோ விய ச. வுத்தம்பி சேதங் –
Ayamettha adhippāyo – yathā hi pabbatapāde samantā mahantaṃ khettaṃ katvā tattha kedārapāḷīsu kuṭikāyo katvā rattiṃ aggiṃ jāleyyuṃ. Caturaṅgasamannāgatañca andhakāraṃ assa. Athassa pabbatassa matthake ṭhatvā cakkhumato purisassa bhūmiṃ olokayato neva khettaṃ, na kedārapāḷiyo, na kuṭiyo, na tattha sayitamanussā paññāyeyyuṃ, kuṭikāsu pana aggijālamattameva paññāyeyya. Evaṃ dhammapāsādamāruyha sattanikāyaṃ olokayato tathāgatassa ye te akatakalyāṇā sattā, te ekavihāre dakkhiṇajāṇupasse nisinnāpi buddhacakkhussa āpāthaṃ nāgacchanti, rattiṃ khittasarā viya honti. Ye pana katakalyāṇā veneyyapuggalā, te tassa dūre ṭhitāpi āpāthaṃ āgacchanti, so aggi viya himavantapabbato viya ca. Vuttampi cetaṃ –
‘‘தூ³ரே ஸந்தோ பகாஸெந்தி, ஹிமவந்தோவ பப்³ப³தோ;
‘‘Dūre santo pakāsenti, himavantova pabbato;
அஸந்தெத்த² ந தி³ஸ்ஸந்தி, ரத்திங் கி²த்தா யதா² ஸரா’’தி. (த⁴॰ ப॰ 304);
Asantettha na dissanti, rattiṃ khittā yathā sarā’’ti. (dha. pa. 304);
உட்டே²ஹீதி ப⁴க³வதோ த⁴ம்மதே³ஸனத்த²ங் சாரிகசரணங் யாசந்தோ ப⁴ணதி. வீராதிஆதீ³ஸு ப⁴க³வா வீரியவந்ததாய வீரோ, தே³வபுத்தமச்சுகிலேஸமாரானங் விஜிதத்தா விஜிதஸங்கா³மோ, ஜாதிகந்தராதி³னித்த²ரணத்தா²ய வேனெய்யஸத்த²வாஹனஸமத்த²தாய ஸத்த²வாஹோ, காமச்ச²ந்த³இணஸ்ஸ அபா⁴வதோ அணணோதி வேதி³தப்³போ³.
Uṭṭhehīti bhagavato dhammadesanatthaṃ cārikacaraṇaṃ yācanto bhaṇati. Vīrātiādīsu bhagavā vīriyavantatāya vīro, devaputtamaccukilesamārānaṃ vijitattā vijitasaṅgāmo, jātikantarādinittharaṇatthāya veneyyasatthavāhanasamatthatāya satthavāho, kāmacchandaiṇassa abhāvato aṇaṇoti veditabbo.
71. அபாருதாதி விவடா. அமதஸ்ஸ த்³வாராதி அரியமக்³கோ³. ஸோ ஹி அமதஸங்கா²தஸ்ஸ நிப்³பா³னஸ்ஸ த்³வாரங். ஸோ மயா விவரித்வா ட²பிதோதி த³ஸ்ஸேதி. பமுஞ்சந்து ஸத்³த⁴ந்தி ஸப்³பே³ அத்தனோ ஸத்³த⁴ங் பமுஞ்சந்து விஸ்ஸஜ்ஜெந்து. பச்சி²மபத³த்³வயே அயமத்தோ², அஹஞ்ஹி அத்தனோ பகு³ணங் ஸுப்பவத்திதம்பி இமங் பணீதங் உத்தமங் த⁴ம்மங் காயவாசாகிலமத²ஸஞ்ஞீ ஹுத்வா ந பா⁴ஸிங், இதா³னி பன ஸப்³பே³ ஜனா ஸத்³தா⁴பா⁴ஜனங் உபனெந்து, பூரெஸ்ஸாமி தேஸங் ஸங்கப்பந்தி.
71.Apārutāti vivaṭā. Amatassa dvārāti ariyamaggo. So hi amatasaṅkhātassa nibbānassa dvāraṃ. So mayā vivaritvā ṭhapitoti dasseti. Pamuñcantu saddhanti sabbe attano saddhaṃ pamuñcantu vissajjentu. Pacchimapadadvaye ayamattho, ahañhi attano paguṇaṃ suppavattitampi imaṃ paṇītaṃ uttamaṃ dhammaṃ kāyavācākilamathasaññī hutvā na bhāsiṃ, idāni pana sabbe janā saddhābhājanaṃ upanentu, pūressāmi tesaṃ saṅkappanti.
அக்³க³ஸாவகயுக³வண்ணனா
Aggasāvakayugavaṇṇanā
73. போ³தி⁴ருக்க²மூலேதி போ³தி⁴ருக்க²ஸ்ஸ அவிதூ³ரே அஜபாலனிக்³ரோதே⁴ அந்தரஹிதோதி அத்தோ². கே²மே மிக³தா³யேதி இஸிபதனங் தேன ஸமயேன கே²மங் நாம உய்யானங் ஹோதி, மிகா³னங் பன அப⁴யவாஸத்தா²ய தி³ன்னத்தா மிக³தா³யோதி வுச்சதி. தங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங் – ‘‘கே²மே மிக³தா³யே’’தி. யதா² ச விபஸ்ஸீ ப⁴க³வா, ஏவங் அஞ்ஞேபி பு³த்³தா⁴ பட²மங் த⁴ம்மதே³ஸனத்தா²ய க³ச்ச²ந்தா ஆகாஸேன க³ந்த்வா தத்தே²வ ஓதரந்தி. அம்ஹாகங் பன ப⁴க³வா உபகஸ்ஸ ஆஜீவகஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயங் தி³ஸ்வா – ‘‘உபகோ இமங் அத்³தா⁴னங் படிபன்னோ, ஸோ மங் தி³ஸ்வா ஸல்லபித்வா க³மிஸ்ஸதி. அத² புன நிப்³பி³ந்த³ந்தோ ஆக³ம்ம அரஹத்தங் ஸச்சி²கரிஸ்ஸதீ’’தி ஞத்வா அட்டா²ரஸயோஜனமக்³க³ங் பத³ஸாவ அக³மாஸி. தா³யபாலங் ஆமந்தேஸீதி தி³ஸ்வாவ புனப்புனங் ஓலோகெத்வா – ‘‘அய்யோ நோ, ப⁴ந்தே, ஆக³தோ’’தி வத்வா உபக³தங் ஆமந்தேஸி.
73.Bodhirukkhamūleti bodhirukkhassa avidūre ajapālanigrodhe antarahitoti attho. Kheme migadāyeti isipatanaṃ tena samayena khemaṃ nāma uyyānaṃ hoti, migānaṃ pana abhayavāsatthāya dinnattā migadāyoti vuccati. Taṃ sandhāya vuttaṃ – ‘‘kheme migadāye’’ti. Yathā ca vipassī bhagavā, evaṃ aññepi buddhā paṭhamaṃ dhammadesanatthāya gacchantā ākāsena gantvā tattheva otaranti. Amhākaṃ pana bhagavā upakassa ājīvakassa upanissayaṃ disvā – ‘‘upako imaṃ addhānaṃ paṭipanno, so maṃ disvā sallapitvā gamissati. Atha puna nibbindanto āgamma arahattaṃ sacchikarissatī’’ti ñatvā aṭṭhārasayojanamaggaṃ padasāva agamāsi. Dāyapālaṃ āmantesīti disvāva punappunaṃ oloketvā – ‘‘ayyo no, bhante, āgato’’ti vatvā upagataṃ āmantesi.
75-6. அனுபுப்³பி³ங் கத²ந்தி தா³னகத²ங், தா³னானந்தரங் ஸீலங், ஸீலானந்தரங் ஸக்³க³ங், ஸக்³கா³னந்தரங் மக்³க³ந்தி ஏவங் அனுபடிபாடிகத²ங் கதே²ஸி. தத்த² தா³னகத²ந்தி இத³ங் தா³னங் நாம ஸுகா²னங் நிதா³னங், ஸம்பத்தீனங் மூலங், போ⁴கா³னங் பதிட்டா², விஸமக³தஸ்ஸ தாணங் லேணங் க³தி பராயணங், இத⁴லோகபரலோகேஸு தா³னஸதி³ஸோ அவஸ்ஸயோ பதிட்டா² ஆரம்மணங் தாணங் லேணங் க³தி பராயணங் நத்தி². இத³ஞ்ஹி அவஸ்ஸயட்டே²ன ரதனமயஸீஹாஸனஸதி³ஸங், பதிட்டா²னட்டே²ன மஹாபத²வீஸதி³ஸங், ஆரம்மணட்டே²ன ஆலம்ப³னரஜ்ஜுஸதி³ஸங். இத³ஞ்ஹி து³க்க²னித்த²ரணட்டே²ன நாவா, ஸமஸ்ஸாஸனட்டே²ன ஸங்கா³மஸூரோ, ப⁴யபரித்தாணட்டே²ன ஸுஸங்க²தனக³ரங், மச்சே²ரமலாதீ³ஹி அனுபலித்தட்டே²ன பது³மங், தேஸங் நித³ஹனட்டே²ன அக்³கி³, து³ராஸத³ட்டே²ன ஆஸீவிஸோ, அஸந்தாஸனட்டே²ன ஸீஹோ, ப³லவந்தட்டே²ன ஹத்தீ², அபி⁴மங்க³லஸம்மதட்டே²ன ஸேதஉஸபோ⁴, கே²மந்தபூ⁴மிஸம்பாபனட்டே²ன வலாஹகஅஸ்ஸராஜா. தா³னஞ்ஹி லோகே ஸக்கஸம்பத்திங் மாரஸம்பத்திங் ப்³ரஹ்மஸம்பத்திங் சக்கவத்திஸம்பத்திங் ஸாவகபாரமிஞாணங் பச்சேகபோ³தி⁴ஞாணங் அபி⁴ஸம்போ³தி⁴ஞாணங் தே³தீதி ஏவமாதி³தா³னகு³ணபடிஸங்யுத்தங் கத²ங்.
75-6.Anupubbiṃ kathanti dānakathaṃ, dānānantaraṃ sīlaṃ, sīlānantaraṃ saggaṃ, saggānantaraṃ magganti evaṃ anupaṭipāṭikathaṃ kathesi. Tattha dānakathanti idaṃ dānaṃ nāma sukhānaṃ nidānaṃ, sampattīnaṃ mūlaṃ, bhogānaṃ patiṭṭhā, visamagatassa tāṇaṃ leṇaṃ gati parāyaṇaṃ, idhalokaparalokesu dānasadiso avassayo patiṭṭhā ārammaṇaṃ tāṇaṃ leṇaṃ gati parāyaṇaṃ natthi. Idañhi avassayaṭṭhena ratanamayasīhāsanasadisaṃ, patiṭṭhānaṭṭhena mahāpathavīsadisaṃ, ārammaṇaṭṭhena ālambanarajjusadisaṃ. Idañhi dukkhanittharaṇaṭṭhena nāvā, samassāsanaṭṭhena saṅgāmasūro, bhayaparittāṇaṭṭhena susaṅkhatanagaraṃ, maccheramalādīhi anupalittaṭṭhena padumaṃ, tesaṃ nidahanaṭṭhena aggi, durāsadaṭṭhena āsīviso, asantāsanaṭṭhena sīho, balavantaṭṭhena hatthī, abhimaṅgalasammataṭṭhena setausabho, khemantabhūmisampāpanaṭṭhena valāhakaassarājā. Dānañhi loke sakkasampattiṃ mārasampattiṃ brahmasampattiṃ cakkavattisampattiṃ sāvakapāramiñāṇaṃ paccekabodhiñāṇaṃ abhisambodhiñāṇaṃ detīti evamādidānaguṇapaṭisaṃyuttaṃ kathaṃ.
யஸ்மா பன தா³னங் த³த³ந்தோ ஸீலங் ஸமாதா³துங் ஸக்கோதி, தஸ்மா தத³னந்தரங் ஸீலகத²ங் கதே²ஸி. ஸீலகத²ந்தி ஸீலங் நாமேதங் அவஸ்ஸயோ பதிட்டா² ஆரம்மணங் தாணங் லேணங் க³தி பராயணங். இத⁴லோகபரலோகஸம்பத்தீனஞ்ஹி ஸீலஸதி³ஸோ அவஸ்ஸயோ பதிட்டா² ஆரம்மணங் தாணங் லேணங் க³தி பராயணங் நத்தி², ஸீலஸதி³ஸோ அலங்காரோ நத்தி², ஸீலபுப்ப²ஸதி³ஸங் புப்ப²ங் நத்தி², ஸீலக³ந்த⁴ஸதி³ஸோ க³ந்தோ⁴ நத்தி², ஸீலாலங்காரேன ஹி அலங்கதங் ஸீலகுஸுமபிளந்த⁴னங் ஸீலக³ந்தா⁴னுலித்தங் ஸதே³வகோபி லோகோ ஓலோகெந்தோ தித்திங் ந க³ச்ச²தீதி ஏவமாதி³ஸீலகு³ணபடிஸங்யுத்தங் கத²ங்.
Yasmā pana dānaṃ dadanto sīlaṃ samādātuṃ sakkoti, tasmā tadanantaraṃ sīlakathaṃ kathesi. Sīlakathanti sīlaṃ nāmetaṃ avassayo patiṭṭhā ārammaṇaṃ tāṇaṃ leṇaṃ gati parāyaṇaṃ. Idhalokaparalokasampattīnañhi sīlasadiso avassayo patiṭṭhā ārammaṇaṃ tāṇaṃ leṇaṃ gati parāyaṇaṃ natthi, sīlasadiso alaṅkāro natthi, sīlapupphasadisaṃ pupphaṃ natthi, sīlagandhasadiso gandho natthi, sīlālaṅkārena hi alaṅkataṃ sīlakusumapiḷandhanaṃ sīlagandhānulittaṃ sadevakopi loko olokento tittiṃ na gacchatīti evamādisīlaguṇapaṭisaṃyuttaṃ kathaṃ.
இத³ங் பன ஸீலங் நிஸ்ஸாய அயங் ஸக்³கோ³ லப்³ப⁴தீதி த³ஸ்ஸேதுங் ஸீலானந்தரங் ஸக்³க³கத²ங் கதே²ஸி. ஸக்³க³கத²ந்தி அயங் ஸக்³கோ³ நாம இட்டோ² கந்தோ மனாபோ, நிச்சமெத்த² கீளா, நிச்சங் ஸம்பத்தியோ லப்³ப⁴ந்தி, சாதுமஹாராஜிகா தே³வா நவுதிவஸ்ஸஸதஸஹஸ்ஸானி தி³ப்³ப³ஸுக²ங் தி³ப்³ப³ஸம்பத்திங் படிலப⁴ந்தி, தாவதிங்ஸா திஸ்ஸோ ச வஸ்ஸகோடியோ ஸட்டி² ச வஸ்ஸஸதஸஹஸ்ஸானீதி ஏவமாதி³ஸக்³க³கு³ணபடிஸங்யுத்தங் கத²ங். ஸக்³க³ஸம்பத்திங் கத²யந்தானஞ்ஹி பு³த்³தா⁴னங் முக²ங் நப்பஹோதி. வுத்தம்பி சேதங் – ‘‘அனேகபரியாயேன கோ² அஹங், பி⁴க்க²வே, ஸக்³க³கத²ங் கதெ²ய்ய’’ந்திஆதி³.
Idaṃ pana sīlaṃ nissāya ayaṃ saggo labbhatīti dassetuṃ sīlānantaraṃ saggakathaṃ kathesi. Saggakathanti ayaṃ saggo nāma iṭṭho kanto manāpo, niccamettha kīḷā, niccaṃ sampattiyo labbhanti, cātumahārājikā devā navutivassasatasahassāni dibbasukhaṃ dibbasampattiṃ paṭilabhanti, tāvatiṃsā tisso ca vassakoṭiyo saṭṭhi ca vassasatasahassānīti evamādisaggaguṇapaṭisaṃyuttaṃ kathaṃ. Saggasampattiṃ kathayantānañhi buddhānaṃ mukhaṃ nappahoti. Vuttampi cetaṃ – ‘‘anekapariyāyena kho ahaṃ, bhikkhave, saggakathaṃ katheyya’’ntiādi.
ஏவங் ஸக்³க³கதா²ய பலோபெ⁴த்வா புன ஹத்தி²ங் அலங்கரித்வா தஸ்ஸ ஸொண்ட³ங் சி²ந்த³ந்தோ விய – ‘‘அயம்பி ஸக்³கோ³ அனிச்சோ அத்³து⁴வோ, ந எத்த² ச²ந்த³ராகோ³ காதப்³போ³’’தி த³ஸ்ஸனத்த²ங் – ‘‘அப்பஸ்ஸாதா³ காமா ப³ஹுது³க்கா² ப³ஹுபாயாஸா, ஆதீ³னவோ எத்த² பி⁴ய்யோ’’திஆதி³னா (ம॰ நி॰ 1.235; 2.42) நயேன காமானங் ஆதீ³னவங் ஓகாரங் ஸங்கிலேஸங் கதே²ஸி. தத்த² ஆதீ³னவோதி தோ³ஸோ. ஓகாரோதி அவகாரோ லாமகபா⁴வோ. ஸங்கிலேஸோதி தேஹி ஸத்தானங் ஸங்ஸாரே ஸங்கிலிஸ்ஸனங். யதா²ஹ – ‘‘கிலிஸ்ஸந்தி வத போ⁴ ஸத்தா’’தி (ம॰ நி॰ 2.351). ஏவங் காமாதீ³னவேன தேஜ்ஜத்வா நெக்க²ம்மே ஆனிஸங்ஸங் பகாஸேஸி, பப்³ப³ஜ்ஜாய கு³ணங் பகாஸேஸீதி அத்தோ². ஸேஸங் அம்ப³ட்ட²ஸுத்தவண்ணனாயங் வுத்தனயஞ்சேவ உத்தானத்த²ஞ்ச.
Evaṃ saggakathāya palobhetvā puna hatthiṃ alaṅkaritvā tassa soṇḍaṃ chindanto viya – ‘‘ayampi saggo anicco addhuvo, na ettha chandarāgo kātabbo’’ti dassanatthaṃ – ‘‘appassādā kāmā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo’’tiādinā (ma. ni. 1.235; 2.42) nayena kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ kathesi. Tattha ādīnavoti doso. Okāroti avakāro lāmakabhāvo. Saṃkilesoti tehi sattānaṃ saṃsāre saṃkilissanaṃ. Yathāha – ‘‘kilissanti vata bho sattā’’ti (ma. ni. 2.351). Evaṃ kāmādīnavena tejjatvā nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi, pabbajjāya guṇaṃ pakāsesīti attho. Sesaṃ ambaṭṭhasuttavaṇṇanāyaṃ vuttanayañceva uttānatthañca.
77. அலத்து²ந்தி கத²ங் அலத்து²ங்? ஏஹிபி⁴க்கு²பா⁴வேன. ப⁴க³வா கிர தேஸங் இத்³தி⁴மயபத்தசீவரஸ்ஸூபனிஸ்ஸயங் ஓலோகெந்தோ அனேகாஸு ஜாதீஸு சீவரதா³னாதீ³னி தி³ஸ்வா ஏத² பி⁴க்க²வோதிஆதி³மாஹ . தே தாவதே³வ ப⁴ண்டூ³ காஸாயவஸனா அட்ட²ஹி பி⁴க்கு²பரிக்கா²ரேஹி ஸரீரபடிமுக்கேஹேவ வஸ்ஸஸதிகத்தே²ரா விய ப⁴க³வந்தங் நமஸ்ஸமானாவ நிஸீதி³ங்ஸு.
77.Alatthunti kathaṃ alatthuṃ? Ehibhikkhubhāvena. Bhagavā kira tesaṃ iddhimayapattacīvarassūpanissayaṃ olokento anekāsu jātīsu cīvaradānādīni disvā etha bhikkhavotiādimāha . Te tāvadeva bhaṇḍū kāsāyavasanā aṭṭhahi bhikkhuparikkhārehi sarīrapaṭimukkeheva vassasatikattherā viya bhagavantaṃ namassamānāva nisīdiṃsu.
ஸந்த³ஸ்ஸேஸீதிஆதீ³ஸு இத⁴லோகத்த²ங் ஸந்த³ஸ்ஸேஸி, பரலோகத்த²ங் ஸந்த³ஸ்ஸேஸி. இத⁴லோகத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ அனிச்சந்தி த³ஸ்ஸேஸி, து³க்க²ந்தி த³ஸ்ஸேஸி, அனத்தாதி த³ஸ்ஸேஸி, க²ந்தே⁴ த³ஸ்ஸேஸி, தா⁴துயோ த³ஸ்ஸேஸி, ஆயதனானி த³ஸ்ஸேஸி, படிச்சஸமுப்பாத³ங் த³ஸ்ஸேஸி, ரூபக்க²ந்த⁴ஸ்ஸ உத³யங் த³ஸ்ஸெந்தோ பஞ்ச லக்க²ணானி த³ஸ்ஸேஸி, ததா² வேத³னாக்க²ந்தா⁴தீ³னங், ததா² வயங் த³ஸ்ஸெந்தோபி உத³யப்³ப³யவஸேன பஞ்ஞாஸலக்க²ணானி த³ஸ்ஸேஸி, பரலோகத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ நிரயங் த³ஸ்ஸேஸி, திரச்சா²னயோனிங், பெத்திவிஸயங், அஸுரகாயங், திண்ணங் குஸலானங் விபாகங், ச²ன்னங் தே³வலோகானங், நவன்னங் ப்³ரஹ்மலோகானங் ஸம்பத்திங் த³ஸ்ஸேஸி.
Sandassesītiādīsu idhalokatthaṃ sandassesi, paralokatthaṃ sandassesi. Idhalokatthaṃ dassento aniccanti dassesi, dukkhanti dassesi, anattāti dassesi, khandhe dassesi, dhātuyo dassesi, āyatanāni dassesi, paṭiccasamuppādaṃ dassesi, rūpakkhandhassa udayaṃ dassento pañca lakkhaṇāni dassesi, tathā vedanākkhandhādīnaṃ, tathā vayaṃ dassentopi udayabbayavasena paññāsalakkhaṇāni dassesi, paralokatthaṃ dassento nirayaṃ dassesi, tiracchānayoniṃ, pettivisayaṃ, asurakāyaṃ, tiṇṇaṃ kusalānaṃ vipākaṃ, channaṃ devalokānaṃ, navannaṃ brahmalokānaṃ sampattiṃ dassesi.
ஸமாத³பேஸீதி சதுபாரிஸுத்³தி⁴ஸீலதேரஸது⁴தங்க³த³ஸகதா²வத்து²ஆதி³கே கல்யாணத⁴ம்மே க³ண்ஹாபேஸி.
Samādapesīti catupārisuddhisīlaterasadhutaṅgadasakathāvatthuādike kalyāṇadhamme gaṇhāpesi.
ஸமுத்தேஜேஸீதி ஸுட்டு² உத்தேஜேஸி, அப்³பு⁴ஸ்ஸாஹேஸி. இத⁴லோகத்த²ஞ்சேவ பரலோகத்த²ஞ்ச தாஸெத்வா தாஸெத்வா அதி⁴க³தங் விய கத்வா கதே²ஸி. த்³வத்திங்ஸகம்மகாரணபஞ்சவீஸதிமஹாப⁴யப்பபே⁴த³ஞ்ஹி இத⁴லோகத்த²ங் பு³த்³தே⁴ ப⁴க³வதி தாஸெத்வா தாஸெத்வா கத²யந்தே பச்சா²பா³ஹங், கா³ள்ஹப³ந்த⁴னங் ப³ந்தி⁴த்வா சாதுமஹாபதே² பஹாரஸதேன தாளெத்வா த³க்கி²ணத்³வாரேன நிய்யமானோ விய ஆகா⁴தனப⁴ண்டி³காய ட²பிதஸீஸோ விய ஸூலே உத்தாஸிதோ விய மத்தஹத்தி²னா மத்³தி³யமானோ விய ச ஸங்விக்³கோ³ ஹோதி. பரலோகத்த²ஞ்ச கத²யந்தே நிரயாதீ³ஸு நிப்³ப³த்தோ விய தே³வலோகஸம்பத்திங் அனுப⁴வமானோ விய ச ஹோதி.
Samuttejesīti suṭṭhu uttejesi, abbhussāhesi. Idhalokatthañceva paralokatthañca tāsetvā tāsetvā adhigataṃ viya katvā kathesi. Dvattiṃsakammakāraṇapañcavīsatimahābhayappabhedañhi idhalokatthaṃ buddhe bhagavati tāsetvā tāsetvā kathayante pacchābāhaṃ, gāḷhabandhanaṃ bandhitvā cātumahāpathe pahārasatena tāḷetvā dakkhiṇadvārena niyyamāno viya āghātanabhaṇḍikāya ṭhapitasīso viya sūle uttāsito viya mattahatthinā maddiyamāno viya ca saṃviggo hoti. Paralokatthañca kathayante nirayādīsu nibbatto viya devalokasampattiṃ anubhavamāno viya ca hoti.
ஸம்பஹங்ஸேஸீதி படிலத்³த⁴கு³ணேன சோதே³ஸி, மஹானிஸங்ஸங் கத்வா கதே²ஸீதி அத்தோ².
Sampahaṃsesīti paṭiladdhaguṇena codesi, mahānisaṃsaṃ katvā kathesīti attho.
ஸங்கா²ரானங் ஆதீ³னவந்தி ஹெட்டா² பட²மமக்³கா³தி⁴க³மத்த²ங் காமானங் ஆதீ³னவங் கதே²ஸி, இத⁴ பன உபரிமக்³கா³தி⁴க³மத்த²ங் – ‘‘அனிச்சா, பி⁴க்க²வே, ஸங்கா²ரா அத்³து⁴வா அனஸ்ஸாஸிகா, யாவஞ்சித³ங், பி⁴க்க²வே, அலமேவ ஸப்³ப³ஸங்கா²ரேஸு நிப்³பி³ந்தி³துங் அலங் விரஜ்ஜிதுங் அலங் விமுச்சிது’’ந்திஆதி³னா (அ॰ நி॰ 7.66; ஸங்॰ நி॰ 2.134) நயேன ஸங்கா²ரானங் ஆதீ³னவஞ்ச லாமகபா⁴வஞ்ச தப்பச்சயஞ்ச கிலமத²ங் பகாஸேஸி. யதா² ச தத்த² நெக்க²ம்மே, ஏவமித⁴ – ‘‘ஸந்தமித³ங், பி⁴க்க²வே, நிப்³பா³னங் நாம பணீதங் தாணங் லேண’’ந்திஆதி³னா நயேன நிப்³பா³னே ஆனிஸங்ஸங் பகாஸேஸி.
Saṅkhārānaṃ ādīnavanti heṭṭhā paṭhamamaggādhigamatthaṃ kāmānaṃ ādīnavaṃ kathesi, idha pana uparimaggādhigamatthaṃ – ‘‘aniccā, bhikkhave, saṅkhārā addhuvā anassāsikā, yāvañcidaṃ, bhikkhave, alameva sabbasaṅkhāresu nibbindituṃ alaṃ virajjituṃ alaṃ vimuccitu’’ntiādinā (a. ni. 7.66; saṃ. ni. 2.134) nayena saṅkhārānaṃ ādīnavañca lāmakabhāvañca tappaccayañca kilamathaṃ pakāsesi. Yathā ca tattha nekkhamme, evamidha – ‘‘santamidaṃ, bhikkhave, nibbānaṃ nāma paṇītaṃ tāṇaṃ leṇa’’ntiādinā nayena nibbāne ānisaṃsaṃ pakāsesi.
மஹாஜனகாயபப்³ப³ஜ்ஜாவண்ணனா
Mahājanakāyapabbajjāvaṇṇanā
78. மஹாஜனகாயோதி தேஸங்யேவ த்³வின்னங் குமாரானங் உபட்டா²கஜனகாயோதி.
78.Mahājanakāyoti tesaṃyeva dvinnaṃ kumārānaṃ upaṭṭhākajanakāyoti.
80. ப⁴க³வந்தங் ஸரணங் க³ச்சா²ம, த⁴ம்மஞ்சாதி ஸங்க⁴ஸ்ஸ அபரிபுண்ணத்தா த்³வேவாசிகமேவ ஸரணமக³மங்ஸு.
80.Bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāma, dhammañcāti saṅghassa aparipuṇṇattā dvevācikameva saraṇamagamaṃsu.
81. அலத்து²ந்தி புப்³பே³ வுத்தனயேனேவ ஏஹிபி⁴க்கு²பா⁴வேனேவ அலத்து²ங். இதோ அனந்தரே பப்³ப³ஜிதவாரேபி ஏஸேவ நயோ.
81.Alatthunti pubbe vuttanayeneva ehibhikkhubhāveneva alatthuṃ. Ito anantare pabbajitavārepi eseva nayo.
சாரிகாஅனுஜானநவண்ணனா
Cārikāanujānanavaṇṇanā
85. பரிவிதக்கோ உத³பாதீ³தி கதா³ உத³பாதி³? ஸம்போ³தி⁴தோ ஸத்த ஸங்வச்ச²ரானி ஸத்த மாஸே ஸத்த தி³வஸே அதிக்கமித்வா உத³பாதி³. ப⁴க³வா கிர பிதுஸங்க³ஹங் கரொந்தோ விஹாஸி. ராஜாபி சிந்தேஸி – ‘‘மய்ஹங் ஜெட்ட²புத்தோ நிக்க²மித்வா பு³த்³தோ⁴ ஜாதோ, து³தியபுத்தோ மே நிக்க²மித்வா அக்³க³ஸாவகோ ஜாதோ, புரோஹிதபுத்தோ து³தியஅக்³க³ஸாவகோ, இமே ச அவஸேஸா பி⁴க்கூ² கி³ஹிகாலேபி மய்ஹங் புத்தமேவ பரிவாரெத்வா விசரிங்ஸு. இமே ஸப்³பே³ இதா³னிபி மய்ஹங்யேவ பா⁴ரோ, அஹமேவ ச நே சதூஹி பச்சயேஹி உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமி, அஞ்ஞேஸங் ஓகாஸங் ந த³ஸ்ஸாமீ’’தி விஹாரத்³வாரகொட்ட²கதோ பட்டா²ய யாவ ராஜகே³ஹத்³வாரா உப⁴யதோ க²தி³ரபாகாரங் காராபெத்வா கிலஞ்ஜேஹி சா²தா³பெத்வா வத்தே²ஹி படிச்சா²தா³பெத்வா உபரி ச சா²தா³பெத்வா ஸுவண்ணதாரகவிசித்தங் ஸமோலம்பி³ததாலக்க²ந்த⁴மத்தங் விவித⁴புப்ப²தா³மவிதானங் காராபெத்வா ஹெட்டா² பூ⁴மியங் சித்தத்த²ரணேஹி ஸந்த²ராபெத்வா அந்தோ உபோ⁴ஸு பஸ்ஸேஸு மாலாவச்ச²கே புண்ணக⁴டே, ஸகலமக்³க³வாஸத்தா²ய ச க³ந்த⁴ந்தரே புப்பா²னி புப்ப²ந்தரே க³ந்தே⁴ ச ட²பாபெத்வா ப⁴க³வதோ காலங் ஆரோசாபேஸி.
85.Parivitakko udapādīti kadā udapādi? Sambodhito satta saṃvaccharāni satta māse satta divase atikkamitvā udapādi. Bhagavā kira pitusaṅgahaṃ karonto vihāsi. Rājāpi cintesi – ‘‘mayhaṃ jeṭṭhaputto nikkhamitvā buddho jāto, dutiyaputto me nikkhamitvā aggasāvako jāto, purohitaputto dutiyaaggasāvako, ime ca avasesā bhikkhū gihikālepi mayhaṃ puttameva parivāretvā vicariṃsu. Ime sabbe idānipi mayhaṃyeva bhāro, ahameva ca ne catūhi paccayehi upaṭṭhahissāmi, aññesaṃ okāsaṃ na dassāmī’’ti vihāradvārakoṭṭhakato paṭṭhāya yāva rājagehadvārā ubhayato khadirapākāraṃ kārāpetvā kilañjehi chādāpetvā vatthehi paṭicchādāpetvā upari ca chādāpetvā suvaṇṇatārakavicittaṃ samolambitatālakkhandhamattaṃ vividhapupphadāmavitānaṃ kārāpetvā heṭṭhā bhūmiyaṃ cittattharaṇehi santharāpetvā anto ubhosu passesu mālāvacchake puṇṇaghaṭe, sakalamaggavāsatthāya ca gandhantare pupphāni pupphantare gandhe ca ṭhapāpetvā bhagavato kālaṃ ārocāpesi.
ப⁴க³வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ அந்தோஸாணியாவ ராஜகே³ஹங்க³ந்த்வா ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா விஹாரங் பச்சாக³ச்ச²தி. அஞ்ஞோ கோசி த³ட்டு²ம்பி ந லப⁴தி, குதோ பன பி⁴க்க²ங் வா தா³துங், பூஜங் வா காதுங், த⁴ம்மங் வா ஸோதுங். நாக³ரா சிந்தேஸுங் – ‘‘அஜ்ஜ ஸத்து² லோகே உப்பன்னஸ்ஸ ஸத்தமாஸாதி⁴கானி ஸத்தஸங்வச்ச²ரானி, மயஞ்ச த³ட்டு²ம்பி ந லபா⁴ம, பகே³வ பி⁴க்க²ங் வா தா³துங், பூஜங் வா காதுங், த⁴ம்மங் வா ஸோதுங். ராஜா – ‘மய்ஹமேவ பு³த்³தோ⁴, மய்ஹமேவ த⁴ம்மோ, மய்ஹமேவ ஸங்கோ⁴’தி மமாயித்வா ஸயமேவ உபட்ட²ஹி. ஸத்தா² ச உப்பஜ்ஜமானோ ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸ அத்தா²ய ஹிதாய உப்பன்னோ. ந ஹி ரஞ்ஞோயேவ நிரயோ உண்ஹோ அஸ்ஸ, அஞ்ஞேஸங் நீலுப்பலவனஸதி³ஸோ. தஸ்மா ராஜானங் வதா³ம. ஸசே நோ ஸத்தா²ரங் தே³தி, இச்சேதங் குஸலங். நோ சே தே³தி, ரஞ்ஞா ஸத்³தி⁴ங் யுஜ்ஜி²த்வாபி ஸங்க⁴ங் க³ஹெத்வா தா³னாதீ³னி புஞ்ஞானி கரோம. ந ஸக்கா கோ² பன ஸுத்³த⁴னாக³ரேஹேவ ஏவங் காதுங், ஏகங் ஜெட்ட²புரிஸம்பி க³ண்ஹாமா’’தி.
Bhagavā bhikkhusaṅghaparivuto antosāṇiyāva rājagehaṃgantvā bhattakiccaṃ katvā vihāraṃ paccāgacchati. Añño koci daṭṭhumpi na labhati, kuto pana bhikkhaṃ vā dātuṃ, pūjaṃ vā kātuṃ, dhammaṃ vā sotuṃ. Nāgarā cintesuṃ – ‘‘ajja satthu loke uppannassa sattamāsādhikāni sattasaṃvaccharāni, mayañca daṭṭhumpi na labhāma, pageva bhikkhaṃ vā dātuṃ, pūjaṃ vā kātuṃ, dhammaṃ vā sotuṃ. Rājā – ‘mayhameva buddho, mayhameva dhammo, mayhameva saṅgho’ti mamāyitvā sayameva upaṭṭhahi. Satthā ca uppajjamāno sadevakassa lokassa atthāya hitāya uppanno. Na hi raññoyeva nirayo uṇho assa, aññesaṃ nīluppalavanasadiso. Tasmā rājānaṃ vadāma. Sace no satthāraṃ deti, iccetaṃ kusalaṃ. No ce deti, raññā saddhiṃ yujjhitvāpi saṅghaṃ gahetvā dānādīni puññāni karoma. Na sakkā kho pana suddhanāgareheva evaṃ kātuṃ, ekaṃ jeṭṭhapurisampi gaṇhāmā’’ti.
தே ஸேனாபதிங் உபஸங்கமித்வா தஸ்ஸேதமத்த²ங் ஆரோசெத்வா – ‘‘ஸாமி, கிங் அம்ஹாகங் பக்கோ² ஹோஸி, உதா³ஹு ரஞ்ஞோ’’தி ஆஹங்ஸு. ஸோ – ‘‘அஹங் தும்ஹாகங் பக்கோ² ஹோமி, அபி ச கோ² பன பட²மதி³வஸோ மய்ஹங் தா³தப்³போ³’’தி. தே ஸம்படிச்சி²ங்ஸு. ஸோ ராஜானங் உபஸங்கமித்வா – ‘‘நாக³ரா, தே³வ, தும்ஹாகங் குபிதா’’தி ஆஹ. கிமத்த²ங் தாதாதி? ஸத்தா²ரங் கிர தும்ஹேயேவ உபட்ட²ஹத², அம்ஹே ந லபா⁴மாதி. ஸசே இதா³னிபி லப⁴ந்தி, ந குப்பந்தி, அலப⁴ந்தா தும்ஹேஹி ஸத்³தி⁴ங் யுஜ்ஜி²துகாமா தே³வாதி. யுஜ்ஜா²மி, தாத, நாஹங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் தே³மீதி. தே³வ தும்ஹாகங் தா³ஸா தும்ஹேஹி ஸத்³தி⁴ங் யுஜ்ஜா²மாதி வத³ந்தி, தும்ஹே கங் க³ண்ஹித்வா யுஜ்ஜி²ஸ்ஸதா²தி? நனு த்வங் ஸேனாபதீதி? நாக³ரேஹி வினா ந ஸமத்தோ² அஹங் தே³வாதி. ததோ ராஜா – ‘‘ப³லவந்தோ நாக³ரா, ஸேனாபதிபி தேஸஞ்ஞேவ பக்கோ²’’தி ஞத்வா ‘‘அஞ்ஞானிபி ஸத்தமாஸாதி⁴கானி ஸத்தஸங்வச்ச²ரானி மய்ஹங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் த³த³ந்தூ’’தி ஆஹ. நாக³ரா ந ஸம்படிச்சி²ங்ஸு. ராஜா – ‘‘ச² வஸ்ஸானி, பஞ்ச, சத்தாரி, தீணி, த்³வே, ஏகவஸ்ஸ’’ந்தி ஹாபேஸி. ஏவங் ஹாபெந்தேபி ந ஸம்படிச்சி²ங்ஸு. அஞ்ஞே ஸத்த தி³வஸே யாசி. நாக³ரா – ‘‘அதிகக்க²ளங் தா³னி ரஞ்ஞா ஸத்³தி⁴ங் காதுங் ந வட்டதீ’’தி அனுஜானிங்ஸு.
Te senāpatiṃ upasaṅkamitvā tassetamatthaṃ ārocetvā – ‘‘sāmi, kiṃ amhākaṃ pakkho hosi, udāhu rañño’’ti āhaṃsu. So – ‘‘ahaṃ tumhākaṃ pakkho homi, api ca kho pana paṭhamadivaso mayhaṃ dātabbo’’ti. Te sampaṭicchiṃsu. So rājānaṃ upasaṅkamitvā – ‘‘nāgarā, deva, tumhākaṃ kupitā’’ti āha. Kimatthaṃ tātāti? Satthāraṃ kira tumheyeva upaṭṭhahatha, amhe na labhāmāti. Sace idānipi labhanti, na kuppanti, alabhantā tumhehi saddhiṃ yujjhitukāmā devāti. Yujjhāmi, tāta, nāhaṃ bhikkhusaṅghaṃ demīti. Deva tumhākaṃ dāsā tumhehi saddhiṃ yujjhāmāti vadanti, tumhe kaṃ gaṇhitvā yujjhissathāti? Nanu tvaṃ senāpatīti? Nāgarehi vinā na samattho ahaṃ devāti. Tato rājā – ‘‘balavanto nāgarā, senāpatipi tesaññeva pakkho’’ti ñatvā ‘‘aññānipi sattamāsādhikāni sattasaṃvaccharāni mayhaṃ bhikkhusaṅghaṃ dadantū’’ti āha. Nāgarā na sampaṭicchiṃsu. Rājā – ‘‘cha vassāni, pañca, cattāri, tīṇi, dve, ekavassa’’nti hāpesi. Evaṃ hāpentepi na sampaṭicchiṃsu. Aññe satta divase yāci. Nāgarā – ‘‘atikakkhaḷaṃ dāni raññā saddhiṃ kātuṃ na vaṭṭatī’’ti anujāniṃsu.
ராஜா ஸத்தமாஸாதி⁴கானங் ஸத்தன்னங் ஸங்வச்ச²ரானங் ஸஜ்ஜிதங் தா³னமுக²ங் ஸத்தன்னமேவ தி³வஸானங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா ச² தி³வஸே கேஸஞ்சி அபஸ்ஸந்தானங்யேவ தா³னங் த³த்வா ஸத்தமே தி³வஸே நாக³ரே பக்கோஸாபெத்வா – ‘‘ஸக்கி²ஸ்ஸத², தாத, ஏவரூபங் தா³னங் தா³து’’ந்தி ஆஹ. தேபி – ‘‘நனு அம்ஹேயேவ நிஸ்ஸாய தங் தே³வஸ்ஸ உப்பன்ன’’ந்தி வத்வா – ‘‘ஸக்கி²ஸ்ஸாமா’’தி ஆஹங்ஸு. ராஜா பிட்டி²ஹத்தே²ன அஸ்ஸூனி புஞ்ச²மானோ ப⁴க³வந்தங் வந்தி³த்வா – ‘‘ப⁴ந்தே, அஹங் அட்ட²ஸட்டி²பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸங் அஞ்ஞஸ்ஸ வாரங் அகத்வா யாவஜீவங் சதூஹி பச்சயேஹி உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமீதி சிந்தேஸிங். நாக³ரா ந தா³னி மே அனுஞ்ஞாதா, நாக³ரா ஹி ‘மயங் தா³னங் தா³துங் ந லபா⁴மா’தி குப்பந்தி. ப⁴க³வா ஸ்வே பட்டா²ய தேஸங் அனுக்³க³ஹங் கரோதா²’’தி ஆஹ.
Rājā sattamāsādhikānaṃ sattannaṃ saṃvaccharānaṃ sajjitaṃ dānamukhaṃ sattannameva divasānaṃ vissajjetvā cha divase kesañci apassantānaṃyeva dānaṃ datvā sattame divase nāgare pakkosāpetvā – ‘‘sakkhissatha, tāta, evarūpaṃ dānaṃ dātu’’nti āha. Tepi – ‘‘nanu amheyeva nissāya taṃ devassa uppanna’’nti vatvā – ‘‘sakkhissāmā’’ti āhaṃsu. Rājā piṭṭhihatthena assūni puñchamāno bhagavantaṃ vanditvā – ‘‘bhante, ahaṃ aṭṭhasaṭṭhibhikkhusatasahassaṃ aññassa vāraṃ akatvā yāvajīvaṃ catūhi paccayehi upaṭṭhahissāmīti cintesiṃ. Nāgarā na dāni me anuññātā, nāgarā hi ‘mayaṃ dānaṃ dātuṃ na labhāmā’ti kuppanti. Bhagavā sve paṭṭhāya tesaṃ anuggahaṃ karothā’’ti āha.
அத² து³தியதி³வஸே ஸேனாபதி மஹாதா³னங் ஸஜ்ஜெத்வா – ‘‘அஜ்ஜ யதா² அஞ்ஞோ கோசி ஏகபி⁴க்க²ம்பி ந தே³தி, ஏவங் ரக்க²தா²’’தி ஸமந்தா புரிஸே ட²பேஸி. தங் தி³வஸங் ஸெட்டி²ப⁴ரியா ரோத³மானா தீ⁴தரங் ஆஹ – ‘‘ஸசே, அம்ம, தவ பிதா ஜீவெய்ய, அஜ்ஜாஹங் பட²மங் த³ஸப³லங் போ⁴ஜெய்ய’’ந்தி . ஸா தங் ஆஹ – ‘‘அம்ம, மா சிந்தயி, அஹங் ததா² கரிஸ்ஸாமி யதா² பு³த்³த⁴ப்பமுகோ² பி⁴க்கு²ஸங்கோ⁴ பட²மங் அம்ஹாகங் பி⁴க்க²ங் பரிபு⁴ஞ்ஜிஸ்ஸதீ’’தி. ததோ ஸதஸஹஸ்ஸக்³க⁴னிகாய ஸுவண்ணபாதியா நிருத³கபாயாஸஸ்ஸ பூரெத்வா ஸப்பிமது⁴ஸக்கராதீ³ஹி அபி⁴ஸங்க²ரித்வா அஞ்ஞாய பாதியா படிகுஜ்ஜித்வா தங் ஸுமனமாலாகு³ளேஹி பரிக்கி²பித்வா மாலாகு³ளஸதி³ஸங் கத்வா ப⁴க³வதோ கா³மங் பவிஸனவேலாய ஸயமேவ உக்கி²பித்வா தா³ஸிக³ணபரிவுதா நக³ரா நிக்க²மி. அந்தராமக்³கே³ ஸேனாபதிஉபட்டா²கா – ‘‘அம்ம, மா இதோ அக³மா’’தி வத³ந்தி. மஹாபுஞ்ஞா நாம மனாபகதா² ஹொந்தி, ந ச தேஸங் புனப்புனங் ப⁴ணந்தானங் கதா² படிக்கி²பிதுங் ஸக்கா ஹோதி. ஸா – ‘‘சூளபிதா மஹாபிதா மாதுலா கிஸ்ஸ தும்ஹே க³ந்துங் ந தே³தா²’’தி ஆஹ. ஸேனாபதினா – ‘‘அஞ்ஞஸ்ஸ கஸ்ஸசி கா²த³னீயபோ⁴ஜனீயங் தா³துங் மா தே³தா²’’தி ட²பிதம்ஹ அம்மாதி. கிங் பன மே ஹத்தே² கா²த³னீயங் போ⁴ஜனீயங் பஸ்ஸதா²தி? மாலாகு³ளங் பஸ்ஸாமாதி . கிங் தும்ஹாகங் ஸேனாபதி மாலாகு³ளபூஜம்பி காதுங் ந தே³தீதி? தே³தி, அம்மாதி. தேன ஹி, அபேத², அபேதா²தி ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா மாலாகு³ளங் க³ண்ஹாபேத² ப⁴க³வாதி ஆஹ. ப⁴க³வா ஏகங் ஸேனாபதிஸ்ஸுபட்டா²கங் ஓலோகெத்வா மாலாகு³ளங் க³ண்ஹாபேஸி. ஸா ப⁴க³வந்தங் வந்தி³த்வா – ‘‘ப⁴க³வா, ப⁴வாப⁴வே நிப்³ப³த்தியங் மே ஸதி பரிதஸ்ஸனஜீவிதங் நாம மா ஹோது, அயங் ஸுமனமாலா விய நிப்³ப³த்தனிப்³ப³த்தட்டா²னே பியாவ ஹோமி, நாமேன ச ஸுமனா யேவா’’தி பத்த²னங் கத்வா ஸத்தா²ரா – ‘‘ஸுகி²னீ ஹோஹீ’’தி வுத்தா வந்தி³த்வா பத³க்கி²ணங் கத்வா பக்காமி.
Atha dutiyadivase senāpati mahādānaṃ sajjetvā – ‘‘ajja yathā añño koci ekabhikkhampi na deti, evaṃ rakkhathā’’ti samantā purise ṭhapesi. Taṃ divasaṃ seṭṭhibhariyā rodamānā dhītaraṃ āha – ‘‘sace, amma, tava pitā jīveyya, ajjāhaṃ paṭhamaṃ dasabalaṃ bhojeyya’’nti . Sā taṃ āha – ‘‘amma, mā cintayi, ahaṃ tathā karissāmi yathā buddhappamukho bhikkhusaṅgho paṭhamaṃ amhākaṃ bhikkhaṃ paribhuñjissatī’’ti. Tato satasahassagghanikāya suvaṇṇapātiyā nirudakapāyāsassa pūretvā sappimadhusakkarādīhi abhisaṅkharitvā aññāya pātiyā paṭikujjitvā taṃ sumanamālāguḷehi parikkhipitvā mālāguḷasadisaṃ katvā bhagavato gāmaṃ pavisanavelāya sayameva ukkhipitvā dāsigaṇaparivutā nagarā nikkhami. Antarāmagge senāpatiupaṭṭhākā – ‘‘amma, mā ito agamā’’ti vadanti. Mahāpuññā nāma manāpakathā honti, na ca tesaṃ punappunaṃ bhaṇantānaṃ kathā paṭikkhipituṃ sakkā hoti. Sā – ‘‘cūḷapitā mahāpitā mātulā kissa tumhe gantuṃ na dethā’’ti āha. Senāpatinā – ‘‘aññassa kassaci khādanīyabhojanīyaṃ dātuṃ mā dethā’’ti ṭhapitamha ammāti. Kiṃ pana me hatthe khādanīyaṃ bhojanīyaṃ passathāti? Mālāguḷaṃ passāmāti . Kiṃ tumhākaṃ senāpati mālāguḷapūjampi kātuṃ na detīti? Deti, ammāti. Tena hi, apetha, apethāti bhagavantaṃ upasaṅkamitvā mālāguḷaṃ gaṇhāpetha bhagavāti āha. Bhagavā ekaṃ senāpatissupaṭṭhākaṃ oloketvā mālāguḷaṃ gaṇhāpesi. Sā bhagavantaṃ vanditvā – ‘‘bhagavā, bhavābhave nibbattiyaṃ me sati paritassanajīvitaṃ nāma mā hotu, ayaṃ sumanamālā viya nibbattanibbattaṭṭhāne piyāva homi, nāmena ca sumanā yevā’’ti patthanaṃ katvā satthārā – ‘‘sukhinī hohī’’ti vuttā vanditvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi.
ப⁴க³வா ஸேனாபதிஸ்ஸ கே³ஹங் க³ந்த்வா பஞ்ஞத்தாஸனே நிஸீதி³. ஸேனாபதி யாகு³ங் க³ஹெத்வா உபக³ஞ்சி², ஸத்தா² பத்தங் பித³ஹி. நிஸின்னோ, ப⁴ந்தே, பி⁴க்கு²ஸங்கோ⁴தி. அத்தி² நோ ஏகோ அந்தரா பிண்ட³பாதோ லத்³தோ⁴தி. ஸோ மாலங் அபனெத்வா பிண்ட³பாதங் அத்³த³ஸ. சூளுபட்டா²கோ ஆஹ – ‘‘ஸாமி, மாலாதி மங் வத்வா மாதுகா³மோ வஞ்சேஸீ’’தி. பாயாஸோ ப⁴க³வந்தங் ஆதி³ங் கத்வா ஸப்³பே³ஸங் பி⁴க்கூ²னங் பஹோதி. ஸேனாபதிபி அத்தனோ தெ³ய்யத⁴ம்மங் அதா³ஸி. ஸத்தா² ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா மங்க³லங் வத்வா பக்காமி. ஸேனாபதி – ‘‘கா நாம ஸா பிண்ட³பாதமதா³ஸீ’’தி புச்சி². ஸெட்டி²தீ⁴தா, ஸாமீதி. ஸப்பஞ்ஞா ஸா இத்தீ², ஏவரூபாய க⁴ரே வஸந்தியா புரிஸஸ்ஸ ஸக்³க³ஸம்பத்தி நாம ந து³ல்லபா⁴தி தங் ஆனெத்வா ஜெட்டி²கட்டா²னே ட²பேஸி.
Bhagavā senāpatissa gehaṃ gantvā paññattāsane nisīdi. Senāpati yāguṃ gahetvā upagañchi, satthā pattaṃ pidahi. Nisinno, bhante, bhikkhusaṅghoti. Atthi no eko antarā piṇḍapāto laddhoti. So mālaṃ apanetvā piṇḍapātaṃ addasa. Cūḷupaṭṭhāko āha – ‘‘sāmi, mālāti maṃ vatvā mātugāmo vañcesī’’ti. Pāyāso bhagavantaṃ ādiṃ katvā sabbesaṃ bhikkhūnaṃ pahoti. Senāpatipi attano deyyadhammaṃ adāsi. Satthā bhattakiccaṃ katvā maṅgalaṃ vatvā pakkāmi. Senāpati – ‘‘kā nāma sā piṇḍapātamadāsī’’ti pucchi. Seṭṭhidhītā, sāmīti. Sappaññā sā itthī, evarūpāya ghare vasantiyā purisassa saggasampatti nāma na dullabhāti taṃ ānetvā jeṭṭhikaṭṭhāne ṭhapesi.
புனதி³வஸே நாக³ரா தா³னமத³ங்ஸு, புனதி³வஸே ராஜாதி ஏகந்தரிகாய தா³னங் தா³துங் ஆரபி⁴ங்ஸு. ராஜாபி சரபுரிஸே ட²பெத்வா நாக³ரேஹி தி³ன்னதா³னதோ அதிரேகதரங் தே³தி, நாக³ராபி ததே²வ கத்வா ரஞ்ஞா தி³ன்னதா³னதோ அதிரேகதரங். ராஜகே³ஹே நாடகித்தி²யோ த³ஹரஸாமணேரே வத³ந்தி – ‘‘க³ண்ஹத², தாதா, ந க³ஹபதிகானங் க³த்தவத்தா²தீ³ஸு புஞ்சி²த்வா பா³ளதா³ரகானங் கே²ளஸிங்கா⁴ணிகாதி³தோ⁴வனஹத்தே²ஹி கதங் , ஸுசிங் பணீதங் கத’’ந்தி. புனதி³வஸே நாக³ராபி த³த³மானா வத³ந்தி – ‘‘க³ண்ஹத², தாதா, ந நக³ரகா³மனிக³மாதீ³ஸு ஸங்கட்³டி⁴ததண்டு³லகீ²ரத³தி⁴ஸப்பிஆதீ³ஹி, ந அஞ்ஞேஸங் ஜங்க⁴ஸீஸபிட்டி²ஆதீ³னி ப⁴ஞ்ஜித்வா ஆஹராபிதேஹி கதங், ஜாதிஸப்பிகீ²ராதீ³ஹியேவ கத’’ந்தி. ஏவங் ஸத்தஸு ஸங்வச்ச²ரேஸு ஸத்தஸு மாஸேஸு ஸத்தஸு தி³வஸேஸு ச அதிக்கந்தேஸு அத² ப⁴க³வதோ அயங் விதக்கோ உத³பாதி³. தேன வுத்தங் – ‘‘ஸம்போ³தி⁴தோ ஸத்த ஸங்வச்ச²ரானி ஸத்த மாஸானி ஸத்த தி³வஸானி அதிக்கமித்வா உத³பாதீ³’’தி.
Punadivase nāgarā dānamadaṃsu, punadivase rājāti ekantarikāya dānaṃ dātuṃ ārabhiṃsu. Rājāpi carapurise ṭhapetvā nāgarehi dinnadānato atirekataraṃ deti, nāgarāpi tatheva katvā raññā dinnadānato atirekataraṃ. Rājagehe nāṭakitthiyo daharasāmaṇere vadanti – ‘‘gaṇhatha, tātā, na gahapatikānaṃ gattavatthādīsu puñchitvā bāḷadārakānaṃ kheḷasiṅghāṇikādidhovanahatthehi kataṃ , suciṃ paṇītaṃ kata’’nti. Punadivase nāgarāpi dadamānā vadanti – ‘‘gaṇhatha, tātā, na nagaragāmanigamādīsu saṅkaḍḍhitataṇḍulakhīradadhisappiādīhi, na aññesaṃ jaṅghasīsapiṭṭhiādīni bhañjitvā āharāpitehi kataṃ, jātisappikhīrādīhiyeva kata’’nti. Evaṃ sattasu saṃvaccharesu sattasu māsesu sattasu divasesu ca atikkantesu atha bhagavato ayaṃ vitakko udapādi. Tena vuttaṃ – ‘‘sambodhito satta saṃvaccharāni satta māsāni satta divasāni atikkamitvā udapādī’’ti.
87. அஞ்ஞதரோ மஹாப்³ரஹ்மாதி த⁴ம்மதே³ஸனங் ஆயாசிதப்³ரஹ்மாவ.
87.Aññataromahābrahmāti dhammadesanaṃ āyācitabrahmāva.
89. சதுராஸீதி ஆவாஸஸஹஸ்ஸானீதி சதுராஸீதி விஹாரஸஹஸ்ஸானி. தே ஸப்³பே³பி த்³வாத³ஸஸஹஸ்ஸபி⁴க்கு²க³ண்ஹனகா மஹாவிஹாரா அப⁴யகி³ரிசேதியபப்³ப³தசித்தலபப்³ப³தமஹாவிஹாரஸதி³ஸாவ அஹேஸுங்.
89.Caturāsīti āvāsasahassānīti caturāsīti vihārasahassāni. Te sabbepi dvādasasahassabhikkhugaṇhanakā mahāvihārā abhayagiricetiyapabbatacittalapabbatamahāvihārasadisāva ahesuṃ.
90. க²ந்தீ பரமங் தபோதி அதி⁴வாஸனக²ந்தி நாம பரமங் தபோ. திதிக்கா²தி க²ந்தியா ஏவ வேவசனங். திதிக்கா² ஸங்கா²தா அதி⁴வாஸனக²ந்தி உத்தமங் தபோதி அத்தோ². நிப்³பா³னங் பரமந்தி ஸப்³பா³காரேன பன நிப்³பா³னங் பரமந்தி வத³ந்தி பு³த்³தா⁴. ந ஹி பப்³ப³ஜிதோ பரூபகா⁴தீதி யோ அதி⁴வாஸனக²ந்திவிரஹிதத்தா பரங் உபகா⁴தேதி பா³தே⁴தி ஹிங்ஸதி, ஸோ பப்³ப³ஜிதோ நாம ந ஹோதி. சதுத்த²பாதோ³ பன தஸ்ஸேவ வேவசனங். ‘‘ந ஹி பப்³ப³ஜிதோ’’தி ஏதஸ்ஸ ஹி ந ஸமணோ ஹோதீதி வேவசனங். பரூபகா⁴தீதி ஏதஸ்ஸ பரங் விஹேட²யந்தோதி வேவசனங். அத² வா பரூபகா⁴தீதி ஸீலூபகா⁴தீ. ஸீலஞ்ஹி உத்தமட்டே²ன பரந்தி வுச்சதி. யோ ச ஸமணோ பரங் யங் கஞ்சி ஸத்தங் விஹேட²யந்தோ பரூபகா⁴தீ ஹோதி, அத்தனோ ஸீலங் வினாஸகோ, ஸோ பப்³ப³ஜிதோ நாம ந ஹோதீதி அத்தோ². அத²வா யோ அதி⁴வாஸனக²ந்தியா அபா⁴வதோ பரூபகா⁴தீ ஹோதி, பரங் அந்தமஸோ ட³ங்ஸமகஸம்பி ஸஞ்சிச்ச ஜீவிதா வோரோபேதி, ஸோ ந ஹி பப்³ப³ஜிதோ. கிங் காரணா? மலஸ்ஸ அபப்³பா³ஜிதத்தா. ‘‘பப்³பா³ஜயமத்தனோ மலங், தஸ்மா பப்³ப³ஜிதோதி வுச்சதீ’’தி (த⁴॰ ப॰ 388) இத³ஞ்ஹி பப்³ப³ஜிதலக்க²ணங். யோபி ந ஹேவ கோ² உபகா⁴தேதி, ந மாரேதி, அபி ச த³ண்டா³தீ³ஹி விஹேடே²தி, ஸோ பரங் விஹேட²யந்தோ ஸமணோ ந ஹோதி. கிங் காரணா? விஹேஸாய அஸமிதத்தா. ‘‘ஸமிதத்தா ஹி பாபானங் , ஸமணோதி பவுச்சதீ’’தி (த⁴॰ ப॰ 265) இத³ஞ்ஹி ஸமணலக்க²ணங்.
90.Khantī paramaṃ tapoti adhivāsanakhanti nāma paramaṃ tapo. Titikkhāti khantiyā eva vevacanaṃ. Titikkhā saṅkhātā adhivāsanakhanti uttamaṃ tapoti attho. Nibbānaṃ paramanti sabbākārena pana nibbānaṃ paramanti vadanti buddhā. Na hi pabbajito parūpaghātīti yo adhivāsanakhantivirahitattā paraṃ upaghāteti bādheti hiṃsati, so pabbajito nāma na hoti. Catutthapādo pana tasseva vevacanaṃ. ‘‘Na hi pabbajito’’ti etassa hi na samaṇo hotīti vevacanaṃ. Parūpaghātīti etassa paraṃ viheṭhayantoti vevacanaṃ. Atha vā parūpaghātīti sīlūpaghātī. Sīlañhi uttamaṭṭhena paranti vuccati. Yo ca samaṇo paraṃ yaṃ kañci sattaṃ viheṭhayanto parūpaghātī hoti, attano sīlaṃ vināsako, so pabbajito nāma na hotīti attho. Athavā yo adhivāsanakhantiyā abhāvato parūpaghātī hoti, paraṃ antamaso ḍaṃsamakasampi sañcicca jīvitā voropeti, so na hi pabbajito. Kiṃ kāraṇā? Malassa apabbājitattā. ‘‘Pabbājayamattano malaṃ, tasmā pabbajitoti vuccatī’’ti (dha. pa. 388) idañhi pabbajitalakkhaṇaṃ. Yopi na heva kho upaghāteti, na māreti, api ca daṇḍādīhi viheṭheti, so paraṃ viheṭhayanto samaṇo na hoti. Kiṃ kāraṇā? Vihesāya asamitattā. ‘‘Samitattā hi pāpānaṃ , samaṇoti pavuccatī’’ti (dha. pa. 265) idañhi samaṇalakkhaṇaṃ.
து³தியகா³தா²ய ஸப்³ப³பாபஸ்ஸாதி ஸப்³பா³குஸலஸ்ஸ. அகரணந்தி அனுப்பாத³னங். குஸலஸ்ஸாதி சதுபூ⁴மிககுஸலஸ்ஸ. உபஸம்பதா³தி படிலாபோ⁴. ஸசித்தபரியோத³பனந்தி அத்தனோ சித்தஜோதனங், தங் பன அரஹத்தேன ஹோதி. இதி ஸீலஸங்வரேன ஸப்³ப³பாபங் பஹாய ஸமத²விபஸ்ஸனாஹி குஸலங் ஸம்பாதெ³த்வா அரஹத்தப²லேன சித்தங் பரியோதா³பேதப்³ப³ந்தி ஏதங் பு³த்³தா⁴னங் ஸாஸனங் ஓவாதோ³ அனுஸிட்டீ² தி.
Dutiyagāthāya sabbapāpassāti sabbākusalassa. Akaraṇanti anuppādanaṃ. Kusalassāti catubhūmikakusalassa. Upasampadāti paṭilābho. Sacittapariyodapananti attano cittajotanaṃ, taṃ pana arahattena hoti. Iti sīlasaṃvarena sabbapāpaṃ pahāya samathavipassanāhi kusalaṃ sampādetvā arahattaphalena cittaṃ pariyodāpetabbanti etaṃ buddhānaṃ sāsanaṃ ovādo anusiṭṭhī ti.
ததியகா³தா²ய அனூபவாதோ³தி வாசாய கஸ்ஸசி அனுபவத³னங். அனூபகா⁴தோதி காயேன உபகா⁴தஸ்ஸ அகரணங். பாதிமொக்கே²தி யங் தங் பஅதிமொக்க²ங், அதிபமொக்க²ங், உத்தமஸீலங், பாதி வா அக³திவிஸேஸேஹி மொக்கே²தி து³க்³க³திப⁴யேஹி, யோ வா நங் பாதி, தங் மொக்கே²தீதி ‘‘பாதிமொக்க²’’ந்தி வுச்சதி. தஸ்மிங் பாதிமொக்கே² ச ஸங்வரோ. மத்தஞ்ஞுதாதி படிக்³க³ஹணபரிபோ⁴க³வஸேன பமாணஞ்ஞுதா. பந்தஞ்ச ஸயனாஸனந்தி ஸயனாஸனஞ்ச ஸங்க⁴ட்டனவிரஹிதந்தி அத்தோ². தத்த² த்³வீஹியேவ பச்சயேஹி சதுபச்சயஸந்தோஸோ தீ³பிதோ ஹோதீதி வேதி³தப்³போ³. ஏதங் பு³த்³தா⁴ன ஸாஸனந்தி ஏதங் பரஸ்ஸ அனுபவத³னங் அனுபகா⁴தனங் பாதிமொக்க²ஸங்வரோ படிக்³க³ஹணபரிபோ⁴கே³ஸு மத்தஞ்ஞுதா அட்ட²ஸமாபத்திவஸிபா⁴வாய விவித்தஸேனாஸனஸேவனஞ்ச பு³த்³தா⁴னங் ஸாஸனங் ஓவாதோ³ அனுஸிட்டீ²தி. இமா பன ஸப்³ப³பு³த்³தா⁴னங் பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸகா³தா² ஹொந்தீதி வேதி³தப்³பா³.
Tatiyagāthāya anūpavādoti vācāya kassaci anupavadanaṃ. Anūpaghātoti kāyena upaghātassa akaraṇaṃ. Pātimokkheti yaṃ taṃ paatimokkhaṃ, atipamokkhaṃ, uttamasīlaṃ, pāti vā agativisesehi mokkheti duggatibhayehi, yo vā naṃ pāti, taṃ mokkhetīti ‘‘pātimokkha’’nti vuccati. Tasmiṃ pātimokkhe ca saṃvaro. Mattaññutāti paṭiggahaṇaparibhogavasena pamāṇaññutā. Pantañca sayanāsananti sayanāsanañca saṅghaṭṭanavirahitanti attho. Tattha dvīhiyeva paccayehi catupaccayasantoso dīpito hotīti veditabbo. Etaṃ buddhāna sāsananti etaṃ parassa anupavadanaṃ anupaghātanaṃ pātimokkhasaṃvaro paṭiggahaṇaparibhogesu mattaññutā aṭṭhasamāpattivasibhāvāya vivittasenāsanasevanañca buddhānaṃ sāsanaṃ ovādo anusiṭṭhīti. Imā pana sabbabuddhānaṃ pātimokkhuddesagāthā hontīti veditabbā.
தே³வதாரோசனவண்ணனா
Devatārocanavaṇṇanā
91. எத்தாவதா ச இமினா விபஸ்ஸிஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அபதா³னானுஸாரேன வித்தா²ரகத²னேன – ‘‘ததா²க³தஸ்ஸேவேஸா, பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மதா⁴து ஸுப்படிவித்³தா⁴’’தி ஏவங் வுத்தாய த⁴ம்மதா⁴துயா ஸுப்படிவித்³த⁴பா⁴வங் பகாஸெத்வா இதா³னி – ‘‘தே³வதாபி ததா²க³தஸ்ஸ ஏதமத்த²ங் ஆரோசேஸு’’ந்தி வுத்தங் தே³வதாரோசனங் பகாஸேதுங் ஏகமிதா³ஹந்திஆதி³மாஹ.
91. Ettāvatā ca iminā vipassissa bhagavato apadānānusārena vitthārakathanena – ‘‘tathāgatassevesā, bhikkhave, dhammadhātu suppaṭividdhā’’ti evaṃ vuttāya dhammadhātuyā suppaṭividdhabhāvaṃ pakāsetvā idāni – ‘‘devatāpi tathāgatassa etamatthaṃ ārocesu’’nti vuttaṃ devatārocanaṃ pakāsetuṃ ekamidāhantiādimāha.
தத்த² ஸுப⁴க³வனேதி ஏவங்னாமகே வனே. ஸாலராஜமூலேதி வனப்பதிஜெட்ட²கஸ்ஸ மூலே. காமச்ச²ந்த³ங் விராஜெத்வாதி அனாகா³மிமக்³கே³ன மூலஸமுக்³கா⁴தவஸேன விராஜெத்வா. யதா² ச விபஸ்ஸிஸ்ஸ, ஏவங் ஸேஸபு³த்³தா⁴னம்பி ஸாஸனே வுத்த²ப்³ரஹ்மசரியா தே³வதா ஆரோசயிங்ஸு, பாளி பன விபஸ்ஸிஸ்ஸ சேவ அம்ஹாகஞ்ச ப⁴க³வதோ வஸேன ஆக³தா.
Tattha subhagavaneti evaṃnāmake vane. Sālarājamūleti vanappatijeṭṭhakassa mūle. Kāmacchandaṃ virājetvāti anāgāmimaggena mūlasamugghātavasena virājetvā. Yathā ca vipassissa, evaṃ sesabuddhānampi sāsane vutthabrahmacariyā devatā ārocayiṃsu, pāḷi pana vipassissa ceva amhākañca bhagavato vasena āgatā.
தத்த² அத்தனோ ஸம்பத்தியா ந ஹாயந்தி, ந விஹாயந்தீதி அவிஹா. ந கஞ்சி ஸத்தங் தபந்தீதி அதப்பா. ஸுந்த³ரத³ஸ்ஸனா அபி⁴ரூபா பாஸாதி³காதி ஸுத³ஸ்ஸா. ஸுட்டு² பஸ்ஸந்தி, ஸுந்த³ரமேதேஸங் வா த³ஸ்ஸனந்தி ஸுத³ஸ்ஸீ. ஸப்³பே³ஹேவ ச ஸகு³ணேஹி ப⁴வஸம்பத்தியா ச ஜெட்டா², நத்தெ²த்த² கனிட்டா²தி அகனிட்டா².
Tattha attano sampattiyā na hāyanti, na vihāyantīti avihā. Na kañci sattaṃ tapantīti atappā. Sundaradassanā abhirūpā pāsādikāti sudassā. Suṭṭhu passanti, sundarametesaṃ vā dassananti sudassī. Sabbeheva ca saguṇehi bhavasampattiyā ca jeṭṭhā, natthettha kaniṭṭhāti akaniṭṭhā.
இத⁴ ட²த்வா பா⁴ணவாரா ஸமோதா⁴னேதப்³பா³. இமஸ்மிஞ்ஹி ஸுத்தே விபஸ்ஸிஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அபதா³னவஸேன தயோ பா⁴ணவாரா வுத்தா. யதா² ச விபஸ்ஸிஸ்ஸ, ஏவங் ஸிகீ²ஆதீ³னம்பி அபதா³னவஸேன வுத்தாவ. பாளி பன ஸங்கி²த்தா. இதி ஸத்தன்னங் பு³த்³தா⁴னங் வஸேன அம்ஹாகங் ப⁴க³வதா ஏகவீஸதி பா⁴ணவாரா கதி²தா. ததா² அவிஹேஹி. ததா² அதப்பேஹி. ததா² ஸுத³ஸ்ஸேஹி. ததா² ஸுத³ஸ்ஸீஹி. ததா² அகனிட்டே²ஹீதி ஸப்³ப³ம்பி ச²ப்³பீ³ஸதிபா⁴ணவாரஸதங் ஹோதி. தேபிடகே பு³த்³த⁴வசனே அஞ்ஞங் ஸுத்தங் ச²ப்³பீ³ஸதிபா⁴ணவாரஸதபரிமாணங் நாம நத்தி², ஸுத்தந்தராஜா நாம அயங் ஸுத்தந்தோதி வேதி³தப்³போ³. இதோ பரங் அனுஸந்தி⁴த்³வயம்பி நிய்யாதெந்தோ இதி கோ² பி⁴க்க²வேதிஆதி³மாஹ. தங் ஸப்³ப³ங் உத்தானமேவாதி.
Idha ṭhatvā bhāṇavārā samodhānetabbā. Imasmiñhi sutte vipassissa bhagavato apadānavasena tayo bhāṇavārā vuttā. Yathā ca vipassissa, evaṃ sikhīādīnampi apadānavasena vuttāva. Pāḷi pana saṅkhittā. Iti sattannaṃ buddhānaṃ vasena amhākaṃ bhagavatā ekavīsati bhāṇavārā kathitā. Tathā avihehi. Tathā atappehi. Tathā sudassehi. Tathā sudassīhi. Tathā akaniṭṭhehīti sabbampi chabbīsatibhāṇavārasataṃ hoti. Tepiṭake buddhavacane aññaṃ suttaṃ chabbīsatibhāṇavārasataparimāṇaṃ nāma natthi, suttantarājā nāma ayaṃ suttantoti veditabbo. Ito paraṃ anusandhidvayampi niyyātento iti kho bhikkhavetiādimāha. Taṃ sabbaṃ uttānamevāti.
இதி ஸுமங்க³லவிலாஸினியா தீ³க⁴னிகாயட்ட²கதா²யங்
Iti sumaṅgalavilāsiniyā dīghanikāyaṭṭhakathāyaṃ
மஹாபதா³னஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Mahāpadānasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / தீ³க⁴னிகாய • Dīghanikāya / 1. மஹாபதா³னஸுத்தங் • 1. Mahāpadānasuttaṃ
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / தீ³க⁴னிகாய (டீகா) • Dīghanikāya (ṭīkā) / 1. மஹாபதா³னஸுத்தவண்ணனா • 1. Mahāpadānasuttavaṇṇanā