| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೧೦. ಮಹಾಪದೇಸಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
10. Mahāpadesasuttavaṇṇanā
೧೮೦. ದಸಮೇ ಮಹಾಓಕಾಸೇತಿ ಮಹನ್ತೇ ಓಕಾಸೇ ಮಹನ್ತಾನಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಪತಿಟ್ಠಾಪನಟ್ಠಾನಾನಿ। ಯೇಸು ಪತಿಟ್ಠಾಪಿತೋ ಧಮ್ಮೋ ನಿಚ್ಛೀಯತಿ ಅಸನ್ದೇಹತೋ। ಕಾನಿ ಪನ ತಾನಿ? ಆಗಮನವಿಸಿಟ್ಠಾನಿ ಸುತ್ತೋತರಣಾದೀನಿ। ದುತಿಯವಿಕಪ್ಪೇ ಅಪದಿಸೀಯನ್ತೀತಿ ಅಪದೇಸಾ, ಮಹನ್ತಾ ಅಪದೇಸಾ ಏತೇಸನ್ತಿ ಮಹಾಪದೇಸಾ। ‘‘ಸಮ್ಮುಖಾ ಮೇತಂ, ಆವುಸೋ, ಭಗವತೋ ಸುತ’’ನ್ತಿಆದಿನಾ ಕೇನಚಿ ಆಭತಸ್ಸ ಧಮ್ಮೋತಿ ವಿನಿಚ್ಛಯನೇ ಕಾರಣಂ। ಕಿಂ ಪನ ತನ್ತಿ? ತಸ್ಸ ಯಥಾಭತಸ್ಸ ಸುತ್ತೋತರಣಾದಿ ಏವ। ಯದಿ ಏವಂ ಕಥಂ ಚತ್ತಾರೋತಿ? ಯಸ್ಮಾ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ದ್ವೇ ಸಮ್ಪದಾಯೋ ಸತ್ಥಾ ಸಾವಕೋ ಚ। ತೇಸು ಸಾವಕಾ ಸಙ್ಘಗಣಪುಗ್ಗಲವಸೇನ ತಿವಿಧಾ। ಏವಮಿಮಮ್ಹಾ ಮಯಾಯಂ ಧಮ್ಮೋ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತೋತಿ ಅಪದಿಸಿತಬ್ಬಾನಂ ಭೇದೇನ ಚತ್ತಾರೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಸಮ್ಮುಖಾ ಮೇತಂ, ಆವುಸೋ, ಭಗವತೋ ಸುತ’’ನ್ತಿಆದಿ। ತಥಾ ಚ ವುತ್ತಂ ನೇತ್ತಿಯಂ (ನೇತ್ತಿ॰ ೪.೧೮) ‘‘ಚತ್ತಾರೋ ಮಹಾಪದೇಸಾ ಬುದ್ಧಾಪದೇಸೋ, ಸಙ್ಘಾಪದೇಸೋ, ಗಣಾಪದೇಸೋ, ಪುಗ್ಗಲಾಪದೇಸೋ। ಇಮೇ ಚತ್ತಾರೋ ಮಹಾಪದೇಸಾ’’ತಿ। ಬುದ್ಧೋ ಅಪದೇಸೋ ಏತಸ್ಸಾತಿ ಬುದ್ಧಾಪದೇಸೋ। ಏಸ ನಯೋ ಸೇಸೇಸುಪಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಬುದ್ಧಾದಯೋ…ಪೇ॰… ಮಹಾಕಾರಣಾನೀ’’ತಿ।
180. Dasame mahāokāseti mahante okāse mahantāni dhammassa patiṭṭhāpanaṭṭhānāni. Yesu patiṭṭhāpito dhammo nicchīyati asandehato. Kāni pana tāni? Āgamanavisiṭṭhāni suttotaraṇādīni. Dutiyavikappe apadisīyantīti apadesā, mahantā apadesā etesanti mahāpadesā. ‘‘Sammukhā metaṃ, āvuso, bhagavato suta’’ntiādinā kenaci ābhatassa dhammoti vinicchayane kāraṇaṃ. Kiṃ pana tanti? Tassa yathābhatassa suttotaraṇādi eva. Yadi evaṃ kathaṃ cattāroti? Yasmā dhammassa dve sampadāyo satthā sāvako ca. Tesu sāvakā saṅghagaṇapuggalavasena tividhā. Evamimamhā mayāyaṃ dhammo paṭiggahitoti apadisitabbānaṃ bhedena cattāro. Tenāha ‘‘sammukhā metaṃ, āvuso, bhagavato suta’’ntiādi. Tathā ca vuttaṃ nettiyaṃ (netti. 4.18) ‘‘cattāro mahāpadesā buddhāpadeso, saṅghāpadeso, gaṇāpadeso, puggalāpadeso. Ime cattāro mahāpadesā’’ti. Buddho apadeso etassāti buddhāpadeso. Esa nayo sesesupi. Tenāha ‘‘buddhādayo…pe… mahākāraṇānī’’ti.
ನೇವ ಅಭಿನನ್ದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ನ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ, ಗನ್ಥಸ್ಸ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛನಂ ನಾಮ ಸವನನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ನ ಸೋತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ। ಪದಬ್ಯಞ್ಜನಾನೀತಿ ಪದಾನಿ ಚ ಬ್ಯಞ್ಜನಾನಿ ಚ, ಅತ್ಥಪದಾನಿ ಬ್ಯಞ್ಜನಪದಾನಿ ಚಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಜ್ಜತಿ ಅತ್ಥೋ ಏತೇಹೀತಿ ಪದಾನಿ, ಅಕ್ಖರಾದೀನಿ ಬ್ಯಞ್ಜನಪದಾನಿ। ಪಜ್ಜಿತಬ್ಬತೋ ಪದಾನಿ, ಸಙ್ಕಾಸನಾದೀನಿ ಅತ್ಥಪದಾನಿ। ‘‘ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪದಸಙ್ಖಾತಾನಿ ಬ್ಯಞ್ಜನಾನೀತಿ ಬ್ಯಞ್ಜನಪದಾನೇವ ವುತ್ತಾನೀ’’ತಿ ಕೇಚಿ। ಅತ್ಥಂ ಬ್ಯಞ್ಜೇನ್ತೀತಿ ಬ್ಯಞ್ಜನಾನಿ, ಬ್ಯಞ್ಜನಪದಾನಿ। ತೇಹಿ ಬ್ಯಞ್ಜಿತಬ್ಬತೋ ಬ್ಯಞ್ಜನಾನಿ, ಅತ್ಥಪದಾನೀತಿ ಉಭಯಸಙ್ಗಹತೋ। ಇಮಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇತಿ ತೇನಾಭತಸುತ್ತಸ್ಸ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಪದೇಸೇ। ಪಾಳಿ ವುತ್ತಾತಿ ಕೇವಲೋ ಪಾಳಿಧಮ್ಮೋ ವುತ್ತೋ। ಅತ್ಥೋ ವುತ್ತೋತಿ ಪಾಳಿಯಾ ಅತ್ಥೋ ವುತ್ತೋ ನಿದ್ದಿಟ್ಠೋ। ಅನುಸನ್ಧಿ ಕಥಿತೋತಿ ಯಥಾರದ್ಧದೇಸನಾಯ ಉಪರಿದೇಸನಾಯ ಚ ಅನುಸನ್ಧಾನಂ ಕಥಿತಂ, ಸಮ್ಬನ್ಧೋ ಕಥಿತೋ। ಪುಬ್ಬಾಪರಂ ಕಥಿತನ್ತಿ ಪುಬ್ಬೇನ ಪರಂ ಅವಿರುಜ್ಝನಞ್ಚೇವ ವಿಸೇಸಟ್ಠಾನಞ್ಚ ಕಥಿತಂ ಪಕಾಸಿತಂ। ಏವಂ ಪಾಳಿಧಮ್ಮಾದೀನಿ ಸಮ್ಮದೇವ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಗಹಣಂ ಸಾಧುಕಂ ಉಗ್ಗಹಣನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಸುಟ್ಠು ಗಹೇತ್ವಾ’’ತಿ। ಸುತ್ತೇ ಓತಾರೇತಬ್ಬಾನೀತಿ ಞಾಣೇನ ಸುತ್ತೇ ಓಗಾಹೇತ್ವಾ ತಾರೇತಬ್ಬಾನಿ। ತಂ ಪನ ಓಗಾಹೇತ್ವಾ ತರಣಂ ತತ್ಥ ಓತರಣಂ ಅನುಪ್ಪವೇಸನಂ ಹೋತೀತಿ ವುತ್ತಂ ‘‘ಓತರಿತಬ್ಬಾನೀ’’ತಿ। ಸಂಸನ್ದೇತ್ವಾ ದಸ್ಸನಂ ಸನ್ದಸ್ಸನನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ವಿನಯೇ ಸಂಸನ್ದೇತಬ್ಬಾನೀ’’ತಿ।
Neva abhinanditabbanti na sampaṭicchitabbaṃ, ganthassa sampaṭicchanaṃ nāma savananti āha ‘‘na sotabba’’nti. Padabyañjanānīti padāni ca byañjanāni ca, atthapadāni byañjanapadāni cāti attho. Pajjati attho etehīti padāni, akkharādīni byañjanapadāni. Pajjitabbato padāni, saṅkāsanādīni atthapadāni. ‘‘Aṭṭhakathāyaṃ padasaṅkhātāni byañjanānīti byañjanapadāneva vuttānī’’ti keci. Atthaṃ byañjentīti byañjanāni, byañjanapadāni. Tehi byañjitabbato byañjanāni, atthapadānīti ubhayasaṅgahato. Imasmiṃ ṭhāneti tenābhatasuttassa imasmiṃ padese. Pāḷi vuttāti kevalo pāḷidhammo vutto. Attho vuttoti pāḷiyā attho vutto niddiṭṭho. Anusandhi kathitoti yathāraddhadesanāya uparidesanāya ca anusandhānaṃ kathitaṃ, sambandho kathito. Pubbāparaṃ kathitanti pubbena paraṃ avirujjhanañceva visesaṭṭhānañca kathitaṃ pakāsitaṃ. Evaṃ pāḷidhammādīni sammadeva sallakkhetvā gahaṇaṃ sādhukaṃ uggahaṇanti āha ‘‘suṭṭhu gahetvā’’ti. Sutte otāretabbānīti ñāṇena sutte ogāhetvā tāretabbāni. Taṃ pana ogāhetvā taraṇaṃ tattha otaraṇaṃ anuppavesanaṃ hotīti vuttaṃ ‘‘otaritabbānī’’ti. Saṃsandetvā dassanaṃ sandassananti āha ‘‘vinaye saṃsandetabbānī’’ti.
‘‘ಕಿಂ ಪನ ತಂ ಸುತ್ತಂ, ಕೋ ವಾ ವಿನಯೋ’’ತಿ ವಿಚಾರಣಾಯಂ ಆಚರಿಯಾನಂ ಮತಿಭೇದಮುಖೇನ ತಮತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಏತ್ಥ ಚಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ವಿನಯೋತಿ ವಿಭಙ್ಗಪಾಠಮಾಹ। ಸೋ ಹಿ ಮಾತಿಕಾಸಞ್ಞಿತಸ್ಸ ಸುತ್ತಸ್ಸ ಅತ್ಥೇ ಸೂಚನತೋ ‘‘ಸುತ್ತ’’ನ್ತಿ ವತ್ತಬ್ಬತಂ ಅರಹತಿ। ವಿವಿಧನಯತ್ತಾ ವಿಸಿಟ್ಠನಯತ್ತಾ ಚ ವಿನಯೋ, ಖನ್ಧಕಪಾಠೋ। ಏವನ್ತಿ ಏವಂ ಸುತ್ತವಿನಯೇಸು ಪರಿಗ್ಗಯ್ಹಮಾನೇಸು ವಿನಯಪಿಟಕಮ್ಪಿ ನ ಪರಿಯಾದಿಯತಿ ಪರಿವಾರಪಾಳಿಯಾ ಅಸಙ್ಗಹಿತತ್ತಾ। ಸುತ್ತನ್ತಾಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕಾನಿ ವಾ ಸುತ್ತಂ ಅತ್ಥಸೂಚನಾದಿಅತ್ಥಸಮ್ಭವತೋ। ಏವಮ್ಪೀತಿ ಸುತ್ತನ್ತಾಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕಾನಿ ಸುತ್ತಂ, ವಿನಯಪಿಟಕಂ ವಿನಯೋತಿ ಏವಂ ಸುತ್ತವಿನಯವಿಭಾಗೇ ವುಚ್ಚಮಾನೇಪಿ। ನ ತಾವ ಪರಿಯಾದಿಯನ್ತೀತಿ ನ ತಾವ ಅನವಸೇಸತೋ ಪರಿಗ್ಗಯ್ಹನ್ತಿ । ಕಸ್ಮಾತಿ ಚೇತಿ ಆಹ ‘‘ಅಸುತ್ತನಾಮಕಞ್ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ಯಸ್ಮಾ ಸುತ್ತನ್ತಿ ಇಮಂ ನಾಮಂ ಅನಾರೋಪೇತ್ವಾ ಸಙ್ಗೀತಂ ಜಾತಕಾದಿಬುದ್ಧವಚನಂ ಅತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ವುತ್ತನಯೇನ ತೀಣಿ ಪಿಟಕಾನಿ ನ ಪರಿಯಾದಿಯನ್ತೀತಿ। ಸುತ್ತನಿಪಾತಉದಾನಇತಿವುತ್ತಕಾನಿ ದೀಘನಿಕಾಯಾದಯೋ ವಿಯ ಸುತ್ತನ್ತಿ ನಾಮಂ ಆರೋಪೇತ್ವಾ ಅಸಙ್ಗೀತಾನೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೇನೇತ್ಥ ಜಾತಕಾದೀಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ತಾನಿಪಿ ಗಹಿತಾನಿ। ಬುದ್ಧವಂಸಚರಿಯಾಪಿಟಕಾನಂ ಪನೇತ್ಥ ಅಗ್ಗಹಣೇ ಕಾರಣಂ ಮಗ್ಗಿತಬ್ಬಂ, ಕಿಂ ವಾ ಏತೇನ ಮಗ್ಗನೇನ। ಸಬ್ಬೋಪಾಯಂ ವಣ್ಣನಾನಯೋ ಥೇರವಾದದಸ್ಸನಮುಖೇನ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತೋ ಏವಾತಿ।
‘‘Kiṃ pana taṃ suttaṃ, ko vā vinayo’’ti vicāraṇāyaṃ ācariyānaṃ matibhedamukhena tamatthaṃ dassetuṃ ‘‘ettha cā’’tiādi vuttaṃ. Vinayoti vibhaṅgapāṭhamāha. So hi mātikāsaññitassa suttassa atthe sūcanato ‘‘sutta’’nti vattabbataṃ arahati. Vividhanayattā visiṭṭhanayattā ca vinayo, khandhakapāṭho. Evanti evaṃ suttavinayesu pariggayhamānesu vinayapiṭakampi na pariyādiyati parivārapāḷiyā asaṅgahitattā. Suttantābhidhammapiṭakāni vā suttaṃ atthasūcanādiatthasambhavato. Evampīti suttantābhidhammapiṭakāni suttaṃ, vinayapiṭakaṃ vinayoti evaṃ suttavinayavibhāge vuccamānepi. Na tāva pariyādiyantīti na tāva anavasesato pariggayhanti . Kasmāti ceti āha ‘‘asuttanāmakañhī’’tiādi. Yasmā suttanti imaṃ nāmaṃ anāropetvā saṅgītaṃ jātakādibuddhavacanaṃ atthi, tasmā vuttanayena tīṇi piṭakāni na pariyādiyantīti. Suttanipātaudānaitivuttakāni dīghanikāyādayo viya suttanti nāmaṃ āropetvā asaṅgītānīti adhippāyenettha jātakādīhi saddhiṃ tānipi gahitāni. Buddhavaṃsacariyāpiṭakānaṃ panettha aggahaṇe kāraṇaṃ maggitabbaṃ, kiṃ vā etena magganena. Sabbopāyaṃ vaṇṇanānayo theravādadassanamukhena paṭikkhitto evāti.
ಕಿಂ ಅತ್ಥೀತಿ ಅಸುತ್ತನಾಮಕಂ ಬುದ್ಧವಚನಂ ನತ್ಥಿಯೇವಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾತಿ ‘‘ಸುತ್ತನ್ತಿ ವಿನಯೋ’’ತಿಆದಿನಾ ವುತ್ತಸಂವಣ್ಣನಾಯಂ ‘‘ನಾಯಮತ್ಥೋ ಇಧಾಧಿಪ್ಪೇತೋ’’ತಿ ಪಟಿಸೇಧೇತ್ವಾ। ವಿನೇತಿ ಏತೇನ ಕಿಲೇಸೇತಿ ವಿನಯೋ, ಕಿಲೇಸವಿನಯನೂಪಾಯೋ, ಸೋ ಏವ ಕಾರಣನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ವಿನಯೋ ಪನ ಕಾರಣ’’ನ್ತಿ।
Kiṃ atthīti asuttanāmakaṃ buddhavacanaṃ natthiyevāti dasseti. Taṃ sabbaṃ paṭikkhipitvāti ‘‘suttanti vinayo’’tiādinā vuttasaṃvaṇṇanāyaṃ ‘‘nāyamattho idhādhippeto’’ti paṭisedhetvā. Vineti etena kileseti vinayo, kilesavinayanūpāyo, so eva kāraṇanti āha ‘‘vinayo pana kāraṇa’’nti.
ಧಮ್ಮೇತಿ ಪರಿಯತ್ತಿಧಮ್ಮೇ। ಸರಾಗಾಯಾತಿ ಸರಾಗಭಾವಾಯ ಕಾಮರಾಗಭವರಾಗಪರಿಬ್ರೂಹನಾಯ। ಸಂಯೋಗಾಯಾತಿ ಭವಸಂಯೋಜನಾಯ। ಸಉಪಾದಾನಾಯಾತಿ ಚತುರೂಪಾದಾನೂಪಸಂಹಿತತಾಯ। ಮಹಿಚ್ಛತಾಯಾತಿ ಮಹಿಚ್ಛಭಾವಾಯ। ಅಸನ್ತುಟ್ಠಿಯಾತಿ ಅಸನ್ತುಟ್ಠಭಾವಾಯ। ಕೋಸಜ್ಜಾಯಾತಿ ಕುಸೀತಭಾವಾಯ। ಸಙ್ಗಣಿಕಾಯಾತಿ ಕಿಲೇಸಸಙ್ಗಣಿಕವಿಹಾರಾಯ। ಆಚಯಾಯಾತಿ ತಿವಿಧವಟ್ಟಾಚಯಾಯ। ವಿರಾಗಾಯಾತಿ ಸಕಲವಟ್ಟತೋ ವಿರಜ್ಜನತ್ಥಾಯ। ವಿಸಂಯೋಗಾಯಾತಿ ಕಾಮರಾಗಾದೀಹಿ ವಿಸಂಯುಜ್ಜನತ್ಥಾಯ। ಅನುಪಾದಾನಾಯಾತಿ ಸಬ್ಬಸ್ಸಪಿ ಕಮ್ಮಭವಸ್ಸ ಅಗ್ಗಹಣಾಯ। ಅಪ್ಪಿಚ್ಛತಾಯಾತಿ ಪಚ್ಚಯಪ್ಪಿಚ್ಛತಾದಿವಸೇನ ಸಬ್ಬಸೋ ಇಚ್ಛಾಯ ಅಪಗಮಾಯ। ಸನ್ತುಟ್ಠಿಯಾತಿ ದ್ವಾದಸವಿಧಸನ್ತುಟ್ಠಭಾವಾಯ। ವೀರಿಯಾರಮ್ಭಾಯಾತಿ ಕಾಯಿಕಸ್ಸ ಚೇವ ಚೇತಸಿಕಸ್ಸ ಚ ವೀರಿಯಸ್ಸ ಪಗ್ಗಣ್ಹನತ್ಥಾಯ। ವಿವೇಕಾಯಾತಿ ಪವಿವಿತ್ತಭಾವಾಯ ಕಾಮವಿವೇಕಾದಿತದಙ್ಗವಿವೇಕಾದಿವಿವೇಕಸಿದ್ಧಿಯಾ। ಅಪಚಯಾಯಾತಿ ಸಬ್ಬಸ್ಸಪಿ ವಟ್ಟಸ್ಸ ಅಪಚಯನಾಯ, ನಿಬ್ಬಾನಾಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏವಂ ಯೋ ಪರಿಯತ್ತಿಧಮ್ಮೋ ಉಗ್ಗಹಣಧಾರಣಪರಿಪುಚ್ಛಾಮನಸಿಕಾರವಸೇನ ಯೋನಿಸೋ ಪಟಿಪಜ್ಜನ್ತಸ್ಸ ಸರಾಗಾದಿಭಾವಪರಿವಜ್ಜನಸ್ಸ ಕಾರಣಂ ಹುತ್ವಾ ವಿರಾಗಾದಿಭಾವಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ, ಏಕಂಸತೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ, ಏಸೋ ವಿನಯೋ ಸಮ್ಮದೇವ ಅಪಾಯಾದೀಸು ಅಪತನವಸೇನ ಧಾರಣತೋ ಕಿಲೇಸಾನಂ ವಿನಯನತೋ ಚ। ಸತ್ಥು ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಓವಾದಾನುರೂಪಪ್ಪವತ್ತಿಭಾವತೋ ಏತಂ ಸತ್ಥುಸಾಸನನ್ತಿ ಚ ಜಾನೇಯ್ಯಾಸೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
Dhammeti pariyattidhamme. Sarāgāyāti sarāgabhāvāya kāmarāgabhavarāgaparibrūhanāya. Saṃyogāyāti bhavasaṃyojanāya. Saupādānāyāti caturūpādānūpasaṃhitatāya. Mahicchatāyāti mahicchabhāvāya. Asantuṭṭhiyāti asantuṭṭhabhāvāya. Kosajjāyāti kusītabhāvāya. Saṅgaṇikāyāti kilesasaṅgaṇikavihārāya. Ācayāyāti tividhavaṭṭācayāya. Virāgāyāti sakalavaṭṭato virajjanatthāya. Visaṃyogāyāti kāmarāgādīhi visaṃyujjanatthāya. Anupādānāyāti sabbassapi kammabhavassa aggahaṇāya. Appicchatāyāti paccayappicchatādivasena sabbaso icchāya apagamāya. Santuṭṭhiyāti dvādasavidhasantuṭṭhabhāvāya. Vīriyārambhāyāti kāyikassa ceva cetasikassa ca vīriyassa paggaṇhanatthāya. Vivekāyāti pavivittabhāvāya kāmavivekāditadaṅgavivekādivivekasiddhiyā. Apacayāyāti sabbassapi vaṭṭassa apacayanāya, nibbānāyāti attho. Evaṃ yo pariyattidhammo uggahaṇadhāraṇaparipucchāmanasikāravasena yoniso paṭipajjantassa sarāgādibhāvaparivajjanassa kāraṇaṃ hutvā virāgādibhāvāya saṃvattati, ekaṃsato eso dhammo, eso vinayo sammadeva apāyādīsu apatanavasena dhāraṇato kilesānaṃ vinayanato ca. Satthu sammāsambuddhassa ovādānurūpappavattibhāvato etaṃ satthusāsananti ca jāneyyāsīti attho.
ಚತುಸಚ್ಚತ್ಥಸೂಚನಂ ಸುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಸುತ್ತೇತಿ ತೇಪಿಟಕೇ ಬುದ್ಧವಚನೇ’’ತಿ। ತೇಪಿಟಕಞ್ಹಿ ಬುದ್ಧವಚನಂ ಸಚ್ಚವಿನಿಮುತ್ತಂ ನತ್ಥಿ। ರಾಗಾದಿವಿನಯಕಾರಣಂ ಯಥಾ ತೇನ ಸುತ್ತಪದೇನ ಪಕಾಸಿತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ವಿನಯೇತಿ ಏತಸ್ಮಿಂ ರಾಗಾದಿವಿನಯಕಾರಣೇ’’ತಿ। ಸುತ್ತೇ ಓತರಣಞ್ಚೇತ್ಥ ತೇಪಿಟಕಬುದ್ಧವಚನಪರಿಯಾಪನ್ನತಾವಸೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಂ, ನ ಅಞ್ಞಥಾತಿ ಆಹ ‘‘ಸುತ್ತಪ್ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಕತ್ಥಚಿ ಅನಾಗನ್ತ್ವಾ’’ತಿ। ಛಲ್ಲಿಂ ಉಟ್ಠಪೇತ್ವಾತಿ ಅರೋಗಸ್ಸ ಮಹತೋ ರುಕ್ಖಸ್ಸ ತಿಟ್ಠತೋ ಉಪಕ್ಕಮೇನ ಛಲ್ಲಿಕಾಯ ಸಕಲಿಕಾಯ ಪಪಟಿಕಾಯ ವಾ ಉಟ್ಠಾಪನಂ ವಿಯ ಅರೋಗಸ್ಸ ಸಾಸನಧಮ್ಮಸ್ಸ ತಿಟ್ಠತೋ ಬ್ಯಞ್ಜನಮತ್ತೇನ ತಪ್ಪರಿಯಾಪನ್ನಂ ವಿಯ ಹುತ್ವಾ ಛಲ್ಲಿಸದಿಸಂ ಪುಬ್ಬಾಪರವಿರುದ್ಧತಾದಿದೋಸಂ ಉಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ಪರಿದೀಪೇತ್ವಾ। ತಾದಿಸಾನಿ ಪನ ಏಕಂಸತೋ ಗುಳ್ಹವೇಸ್ಸನ್ತರಾದಿಪರಿಯಾಪನ್ನಾನಿ ಹೋನ್ತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಗುಳ್ಹವೇಸ್ಸನ್ತರ…ಪೇ॰… ಪಞ್ಞಾಯನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ’’ತಿ। ರಾಗಾದಿವಿನಯೇತಿ ರಾಗಾದಿವಿನಯನತ್ಥೇನ ಅತದಾಕಾರತಾಯ ಅಪಞ್ಞಾಯಮಾನಾನಿ ಛಡ್ಡೇತಬ್ಬಾನಿ ಚಜಿತಬ್ಬಾನಿ ನ ಗಹೇತಬ್ಬಾನಿ। ಸಬ್ಬತ್ಥಾತಿ ಸಬ್ಬವಾರೇಸು।
Catusaccatthasūcanaṃ suttanti āha ‘‘sutteti tepiṭake buddhavacane’’ti. Tepiṭakañhi buddhavacanaṃ saccavinimuttaṃ natthi. Rāgādivinayakāraṇaṃ yathā tena suttapadena pakāsitanti āha ‘‘vinayeti etasmiṃ rāgādivinayakāraṇe’’ti. Sutte otaraṇañcettha tepiṭakabuddhavacanapariyāpannatāvaseneva veditabbaṃ, na aññathāti āha ‘‘suttappaṭipāṭiyā katthaci anāgantvā’’ti. Challiṃ uṭṭhapetvāti arogassa mahato rukkhassa tiṭṭhato upakkamena challikāya sakalikāya papaṭikāya vā uṭṭhāpanaṃ viya arogassa sāsanadhammassa tiṭṭhato byañjanamattena tappariyāpannaṃ viya hutvā challisadisaṃ pubbāparaviruddhatādidosaṃ uṭṭhapetvā paridīpetvā. Tādisāni pana ekaṃsato guḷhavessantarādipariyāpannāni hontīti āha ‘‘guḷhavessantara…pe… paññāyantīti attho’’ti. Rāgādivinayeti rāgādivinayanatthena atadākāratāya apaññāyamānāni chaḍḍetabbāni cajitabbāni na gahetabbāni. Sabbatthāti sabbavāresu.
ಮಹಾಪದೇಸಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Mahāpadesasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ಸಞ್ಚೇತನಿಯವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Sañcetaniyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೧೦. ಮಹಾಪದೇಸಸುತ್ತಂ • 10. Mahāpadesasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೧೦. ಮಹಾಪದೇಸಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Mahāpadesasuttavaṇṇanā
