Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातकपाळि • Jātakapāḷi

    ४७२. महापदुमजातकं (९)

    472. Mahāpadumajātakaṃ (9)

    १०६.

    106.

    नादट्ठा 1 परतो दोसं, अणुं थूलानि सब्बसो।

    Nādaṭṭhā 2 parato dosaṃ, aṇuṃ thūlāni sabbaso;

    इस्सरो पणये दण्डं, सामं अप्पटिवेक्खिय॥

    Issaro paṇaye daṇḍaṃ, sāmaṃ appaṭivekkhiya.

    १०७.

    107.

    यो च अप्पटिवेक्खित्वा, दण्डं कुब्बति खत्तियो।

    Yo ca appaṭivekkhitvā, daṇḍaṃ kubbati khattiyo;

    सकण्टकं सो गिलति, जच्‍चन्धोव समक्खिकं॥

    Sakaṇṭakaṃ so gilati, jaccandhova samakkhikaṃ.

    १०८.

    108.

    अदण्डियं दण्डयति 3, दण्डियञ्‍च अदण्डियं 4

    Adaṇḍiyaṃ daṇḍayati 5, daṇḍiyañca adaṇḍiyaṃ 6;

    अन्धोव विसमं मग्गं, न जानाति समासमं॥

    Andhova visamaṃ maggaṃ, na jānāti samāsamaṃ.

    १०९.

    109.

    यो च एतानि ठानानि, अणुं थूलानि सब्बसो।

    Yo ca etāni ṭhānāni, aṇuṃ thūlāni sabbaso;

    सुदिट्ठमनुसासेय्य, स वे वोहरितु 7 मरहति॥

    Sudiṭṭhamanusāseyya, sa ve voharitu 8 marahati.

    ११०.

    110.

    नेकन्तमुदुना सक्‍का, एकन्ततिखिणेन वा।

    Nekantamudunā sakkā, ekantatikhiṇena vā;

    अत्तं महन्ते 9 ठपेतुं 10, तस्मा उभयमाचरे॥

    Attaṃ mahante 11 ṭhapetuṃ 12, tasmā ubhayamācare.

    १११.

    111.

    परिभूतो मुदु होति, अतितिक्खो च वेरवा।

    Paribhūto mudu hoti, atitikkho ca veravā;

    एतञ्‍च उभयं ञत्वा, अनुमज्झं समाचरे॥

    Etañca ubhayaṃ ñatvā, anumajjhaṃ samācare.

    ११२.

    112.

    बहुम्पि रत्तो भासेय्य, दुट्ठोपि बहु भासति।

    Bahumpi ratto bhāseyya, duṭṭhopi bahu bhāsati;

    न इत्थिकारणा राज, पुत्तं घातेतुमरहसि॥

    Na itthikāraṇā rāja, puttaṃ ghātetumarahasi.

    ११३.

    113.

    सब्बोव 13 लोको एकतो 14, इत्थी च अयमेकिका।

    Sabbova 15 loko ekato 16, itthī ca ayamekikā;

    तेनाहं पटिपज्‍जिस्सं, गच्छथ पक्खिपथेव 17 तं॥

    Tenāhaṃ paṭipajjissaṃ, gacchatha pakkhipatheva 18 taṃ.

    ११४.

    114.

    अनेकताले नरके, गम्भीरे च सुदुत्तरे 19

    Anekatāle narake, gambhīre ca suduttare 20;

    पातितो गिरिदुग्गस्मिं, केन त्वं तत्थ नामरि॥

    Pātito giriduggasmiṃ, kena tvaṃ tattha nāmari.

    ११५.

    115.

    नागो जातफणो तत्थ, थामवा गिरिसानुजो।

    Nāgo jātaphaṇo tattha, thāmavā girisānujo;

    पच्‍चग्गहि मं भोगेहि, तेनाहं तत्थ नामरिं॥

    Paccaggahi maṃ bhogehi, tenāhaṃ tattha nāmariṃ.

    ११६.

    116.

    एहि तं पटिनेस्सामि, राजपुत्त सकं घरं।

    Ehi taṃ paṭinessāmi, rājaputta sakaṃ gharaṃ;

    रज्‍जं कारेहि 21 भद्दन्ते, किं अरञ्‍ञे करिस्ससि॥

    Rajjaṃ kārehi 22 bhaddante, kiṃ araññe karissasi.

    ११७.

    117.

    यथा गिलित्वा बळिसं, उद्धरेय्य सलोहितं।

    Yathā gilitvā baḷisaṃ, uddhareyya salohitaṃ;

    उद्धरित्वा सुखी अस्स, एवं 23 पस्सामि अत्तनं 24

    Uddharitvā sukhī assa, evaṃ 25 passāmi attanaṃ 26.

    ११८.

    118.

    किं नु त्वं बळिसं ब्रूसि, किं त्वं ब्रूसि सलोहितं।

    Kiṃ nu tvaṃ baḷisaṃ brūsi, kiṃ tvaṃ brūsi salohitaṃ;

    किं नु त्वं उब्भतं ब्रूसि, तं मे अक्खाहि पुच्छितो॥

    Kiṃ nu tvaṃ ubbhataṃ brūsi, taṃ me akkhāhi pucchito.

    ११९.

    119.

    कामाहं बळिसं ब्रूमि, हत्थिअस्सं सलोहितं।

    Kāmāhaṃ baḷisaṃ brūmi, hatthiassaṃ salohitaṃ;

    चत्ताहं उब्भतं ब्रूमि, एवं जानाहि खत्तिय॥

    Cattāhaṃ ubbhataṃ brūmi, evaṃ jānāhi khattiya.

    १२०.

    120.

    चिञ्‍चामाणविका माता, देवदत्तो च मे पिता।

    Ciñcāmāṇavikā mātā, devadatto ca me pitā;

    आनन्दो पण्डितो नागो, सारिपुत्तो च देवता।

    Ānando paṇḍito nāgo, sāriputto ca devatā;

    राजपुत्तो अहं आसिं 27, एवं धारेथ जातकन्ति॥

    Rājaputto ahaṃ āsiṃ 28, evaṃ dhāretha jātakanti.

    महापदुमजातकं नवमं।

    Mahāpadumajātakaṃ navamaṃ.







    Footnotes:
    1. नादिट्ठा (क॰ सी॰ स्या॰ क॰)
    2. nādiṭṭhā (ka. sī. syā. ka.)
    3. दण्डियति (स्या॰ पी॰)
    4. अदण्डिय (निय्य), न दण्डये (?)
    5. daṇḍiyati (syā. pī.)
    6. adaṇḍiya (niyya), na daṇḍaye (?)
    7. वोहातु (पी॰)
    8. vohātu (pī.)
    9. महत्ते (स्या॰ क॰)
    10. ठापेतुं (सी॰ स्या॰ पी॰)
    11. mahatte (syā. ka.)
    12. ṭhāpetuṃ (sī. syā. pī.)
    13. सब्बो च (क॰ सी॰ पी॰)
    14. एकन्तो (सी॰ पी॰)
    15. sabbo ca (ka. sī. pī.)
    16. ekanto (sī. pī.)
    17. पक्खिपेथ (स्या॰ अट्ठ॰)
    18. pakkhipetha (syā. aṭṭha.)
    19. गम्भीरे सुदुरुत्तरे (पी॰ क॰)
    20. gambhīre suduruttare (pī. ka.)
    21. कारेसि (सी॰)
    22. kāresi (sī.)
    23. सुखं (पी॰ क॰)
    24. अत्तनि (पी॰ क॰), अत्तना (स्या॰), एवं अहम्पि पुन सोत्थिभावप्पत्तं गिलितबळिसं पुरिसमिव अत्तानं पस्सामीति (अट्ठ॰ संवण्णना)
    25. sukhaṃ (pī. ka.)
    26. attani (pī. ka.), attanā (syā.), evaṃ ahampi puna sotthibhāvappattaṃ gilitabaḷisaṃ purisamiva attānaṃ passāmīti (aṭṭha. saṃvaṇṇanā)
    27. अहं तदा राजपुत्तो (सी॰ स्या॰ पी॰)
    28. ahaṃ tadā rājaputto (sī. syā. pī.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā / [४७२] ९. महापदुमजातकवण्णना • [472] 9. Mahāpadumajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact