Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi |
10. භික්ඛුනික්ඛන්ධකං
10. Bhikkhunikkhandhakaṃ
මහාපජාපතිගොතමීවත්ථුකථා
Mahāpajāpatigotamīvatthukathā
402. භික්ඛුනික්ඛන්ධකෙ කස්මා පටික්ඛිපතීති චොදනං දස්සෙත්වා තස්සා ආභොගං දස්සෙන්තො ආහ ‘‘නනූ’’තිආදි. ‘‘කාම’’න්තිආදිනා අභ්යූපගමපරිහාරවසෙන විස්සජ්ජෙති. තත්ථ කාමංසද්දො අනුග්ගහත්ථො, පන සද්දො ගරහත්ථො, පන තථාපි පටික්ඛිපතීති සම්බන්ධො. තන්ති මහාපජාපතිං ගොතමිං. යාචිතෙන හුත්වා අනුඤ්ඤාතන්ති යොජනා. අයන්ති පබ්බජ්ජා. භද්දකං කත්වාති ලද්ධකං කත්වා, මනාපං කත්වාති අත්ථො.
402. Bhikkhunikkhandhake kasmā paṭikkhipatīti codanaṃ dassetvā tassā ābhogaṃ dassento āha ‘‘nanū’’tiādi. ‘‘Kāma’’ntiādinā abhyūpagamaparihāravasena vissajjeti. Tattha kāmaṃsaddo anuggahattho, pana saddo garahattho, pana tathāpi paṭikkhipatīti sambandho. Tanti mahāpajāpatiṃ gotamiṃ. Yācitena hutvā anuññātanti yojanā. Ayanti pabbajjā. Bhaddakaṃ katvāti laddhakaṃ katvā, manāpaṃ katvāti attho.
403. කුම්භථෙනකෙහීති එත්ථ කුම්භෙ දීපං ජාලෙත්වා තෙනාලොකෙන ථෙනෙන්තීති කුම්භථෙනකාති දස්සෙන්තො ආහ ‘‘කුම්භෙ දීපං ජාලෙත්වා’’තිආදි.
403.Kumbhathenakehīti ettha kumbhe dīpaṃ jāletvā tenālokena thenentīti kumbhathenakāti dassento āha ‘‘kumbhe dīpaṃ jāletvā’’tiādi.
නාළිමජ්ඣගතන්ති සස්සනාළස්ස මජ්ඣෙ ගතං. ගණ්ඨින්ති ඵළුං. ‘‘කණ්ඩ’’න්තිපි පාඨො, දණ්ඩන්ති අත්ථො. යෙනාති පාණකෙන. අයඤ්හි යංසද්දො තංසද්දානපෙක්ඛොති දට්ඨබ්බො.
Nāḷimajjhagatanti sassanāḷassa majjhe gataṃ. Gaṇṭhinti phaḷuṃ. ‘‘Kaṇḍa’’ntipi pāṭho, daṇḍanti attho. Yenāti pāṇakena. Ayañhi yaṃsaddo taṃsaddānapekkhoti daṭṭhabbo.
අන්තොරත්තභාවොති අන්තොලොහිතභාවො. එතමත්ථන්ති එතං වක්ඛමානං අත්ථං. ආළියාති ආවරණාය. අබද්ධායපීති පිසද්දො අනුග්ගහත්ථො, බද්ධාය පන පගෙවාති අත්ථො. කිඤ්චීති අප්පමත්තකං. යන්ති උදකං. තම්පීති උදකම්පි. පිසද්දො අබද්ධාය ඨිතං කිඤ්චි උදකං අපෙක්ඛති. යෙ ඉමෙ ගරුධම්මා පඤ්ඤත්තාති යොජනා. පටිකච්චෙවාති පගෙව , පඨමමෙවාති අත්ථො. තෙසූති ගරුධම්මෙසු. අපඤ්ඤත්තෙසු සන්තෙසුපීති යොජනා. පඨමං වුත්තන්තිආදි වුත්තං, වස්සසහස්සමෙව ඨස්සති ඉති ඉමමත්ථං දස්සෙතීති යොජනා. ‘‘වස්සසහස්ස’’න්ති ච එතං වචනං වුත්තන්ති සම්බන්ධො. තතොති වස්සසහස්සතො. පරියත්තිධම්මොපීති පිසද්දො පටිවෙධසද්ධම්මං අපෙක්ඛති. ද්වීසු සද්ධම්මෙසු ඨිතෙසු පටිපත්තිසද්ධම්මො ඨිතොයෙවාති කත්වා න වුත්තං. තානියෙවාති පඤ්චවස්සසහස්සානියෙව. පරියත්තියා සති පටිවෙධො න හොතීති නාපි වත්තබ්බොති යොජනා. ලිඞ්ගන්ති සමණවෙසං, සමණාකාරන්ති අත්ථො.
Antorattabhāvoti antolohitabhāvo. Etamatthanti etaṃ vakkhamānaṃ atthaṃ. Āḷiyāti āvaraṇāya. Abaddhāyapīti pisaddo anuggahattho, baddhāya pana pagevāti attho. Kiñcīti appamattakaṃ. Yanti udakaṃ. Tampīti udakampi. Pisaddo abaddhāya ṭhitaṃ kiñci udakaṃ apekkhati. Ye ime garudhammā paññattāti yojanā. Paṭikaccevāti pageva , paṭhamamevāti attho. Tesūti garudhammesu. Apaññattesu santesupīti yojanā. Paṭhamaṃ vuttantiādi vuttaṃ, vassasahassameva ṭhassati iti imamatthaṃ dassetīti yojanā. ‘‘Vassasahassa’’nti ca etaṃ vacanaṃ vuttanti sambandho. Tatoti vassasahassato. Pariyattidhammopīti pisaddo paṭivedhasaddhammaṃ apekkhati. Dvīsu saddhammesu ṭhitesu paṭipattisaddhammo ṭhitoyevāti katvā na vuttaṃ. Tāniyevāti pañcavassasahassāniyeva. Pariyattiyā sati paṭivedho na hotīti nāpi vattabboti yojanā. Liṅganti samaṇavesaṃ, samaṇākāranti attho.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / චූළවග්ගපාළි • Cūḷavaggapāḷi
මහාපජාපතිගොතමීවත්ථු • Mahāpajāpatigotamīvatthu
අට්ඨගරුධම්මා • Aṭṭhagarudhammā
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / චූළවග්ග-අට්ඨකථා • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / මහාපජාපතිගොතමීවත්ථුකථා • Mahāpajāpatigotamīvatthukathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā
මහාපජාපතිගොතමීවත්ථුකථාවණ්ණනා • Mahāpajāpatigotamīvatthukathāvaṇṇanā
අට්ඨගරුධම්මකථාවණ්ණනා • Aṭṭhagarudhammakathāvaṇṇanā