| Library / Tipiṭaka / д̇ибидага • Tipiṭaka / саарад̇т̇ад̣̇ийбаний-дийгаа • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
10. бхигкунигканд̇хагам̣
10. Bhikkhunikkhandhakaṃ
махаабаж̇аабад̇иг̇од̇амийвад̇т̇угат̇ааван̣н̣анаа
Mahāpajāpatigotamīvatthukathāvaṇṇanā
402. бхигкунигканд̇хагз саггзсу вихарад̇ийд̇и батамаг̇аманзна г̇анд̇ваа вихарад̇и. махаабаж̇аабад̇и г̇од̇амийд̇и зд̇т̇а г̇од̇амийд̇и г̇од̇д̇ам̣. наамагаран̣ад̣̇ивасз банассаа лад̣̇д̇хасаггаараа б̣раахман̣аа лагкан̣асамбад̇д̇им̣ д̣̇исваа ‘‘сажз аяам̣ д̇хийд̇арам̣ лабхиссад̇и, жаггавад̇д̇иран̃н̃о махзсий бхависсад̇и. сажз буд̇д̇ам̣ лабхиссад̇и, жаггавад̇д̇ирааж̇аа бхависсад̇ийд̇и убхаяат̇ааби махад̇ийязвассаа баж̇аа бхависсад̇ий’’д̇и б̣яаагарим̣су, д̇асмаа буд̇д̇абаж̇ааяа жзва д̇хийд̇убаж̇ааяа жа маханд̇ад̇ааяа ‘‘махаабаж̇аабад̇ий’’д̇и наамам̣ агам̣су, ид̇ха бана г̇од̇д̇зна сад̣̇д̇хим̣ сам̣санд̣̇ид̇ваа ‘‘махаабаж̇аабад̇и г̇од̇амий’’д̇и вуд̇д̇ам̣. язна бхаг̇аваа д̇знубасан̇гамийд̇и бхаг̇аваа габилабурам̣ г̇анд̇ваа батамамзва нанд̣̇ам̣ баб̣б̣ааж̇зси, сад̇д̇амз д̣̇ивасз раахулагумаарам̣. жумб̣адагагалахз бана убхаяанаг̇араваасигзсу яуд̣̇д̇хад̇т̇ааяа нигканд̇зсу сад̇т̇аа г̇анд̇ваа д̇з рааж̇аано сан̃н̃аабзд̇ваа ад̇д̇ад̣̇ан̣д̣асуд̇д̇ам̣ (су. ни. 941 аад̣̇аяо) гат̇зси. рааж̇аано басийд̣̇ид̇ваа ад̣дхад̇зяяасад̇з ад̣дхад̇зяяасад̇з д̣̇аарагз ад̣̇ам̣су. д̇аани бан̃жа гумаарасад̇аани сад̇т̇у санд̇игз баб̣б̣аж̇им̣су. ат̇а нзсам̣ баж̇аабад̇ияо саасанам̣ бзсзд̇ваа анабхирад̇им̣ уббаад̣̇аяим̣су. сад̇т̇аа д̇зсам̣ анабхирад̇ияаа уббаннабхаавам̣ н̃ад̇ваа д̇з бан̃жасад̇з д̣̇ахарабхигкуу гун̣аалад̣̇ахам̣ нзд̇ваа ад̇д̇ано гун̣аалагаалз нисиннабуб̣б̣з баасаан̣ад̇алз нисийд̣̇ид̇ваа гун̣аалаж̇аад̇агагат̇ааяа (ж̇аа. 2.21.гун̣аалаж̇аад̇ага) д̇зсам̣ анабхирад̇им̣ винод̣̇зд̇ваа саб̣б̣зби д̇з сод̇аабад̇д̇ипалз бад̇идтаабзси, буна махааванам̣ аанзд̇ваа арахад̇д̇апалз. д̇зсам̣ жид̇д̇аж̇аананад̇т̇ам̣ бунаби баж̇аабад̇ияо саасанам̣ бахин̣им̣су. д̇з ‘‘абхаб̣б̣аа маяам̣ гхарааваасассаа’’д̇и бадисаасанам̣ бахин̣им̣су. д̇аа ‘‘на д̣̇аани амхаагам̣ барагхарам̣ г̇анд̇ум̣ яуд̇д̇ам̣, махаабаж̇аабад̇ияаа санд̇игам̣ г̇анд̇ваа баб̣б̣аж̇ж̇ам̣ ануж̇аанаабзд̇ваа баб̣б̣аж̇иссаамаа’’д̇и бан̃жасад̇ааби махаабаж̇аабад̇им̣ убасан̇гамид̇ваа ‘‘аяяз, амхаагам̣ баб̣б̣аж̇ж̇ам̣ ануж̇аанаабзт̇аа’’д̇и аахам̣су. махаабаж̇аабад̇и жа д̇аа ид̇т̇ияо г̇ахзд̇ваа язна бхаг̇аваа д̇знубасан̇гами, сзд̇ажчад̇д̇асса хздтаа ран̃н̃о бариниб̣б̣уд̇агаалз убасан̇гамийд̇иби вад̣̇анд̇иязва. баггаамийд̇и буна габилабурамзва баависи.
402. Bhikkhunikkhandhake sakkesu viharatīti paṭhamagamanena gantvā viharati. Mahāpajāpati gotamīti ettha gotamīti gottaṃ. Nāmakaraṇadivase panassā laddhasakkārā brāhmaṇā lakkhaṇasampattiṃ disvā ‘‘sace ayaṃ dhītaraṃ labhissati, cakkavattirañño mahesī bhavissati. Sace puttaṃ labhissati, cakkavattirājā bhavissatīti ubhayathāpi mahatīyevassā pajā bhavissatī’’ti byākariṃsu, tasmā puttapajāya ceva dhītupajāya ca mahantatāya ‘‘mahāpajāpatī’’ti nāmaṃ akaṃsu, idha pana gottena saddhiṃ saṃsanditvā ‘‘mahāpajāpati gotamī’’ti vuttaṃ. Yena bhagavā tenupasaṅkamīti bhagavā kapilapuraṃ gantvā paṭhamameva nandaṃ pabbājesi, sattame divase rāhulakumāraṃ. Cumbaṭakakalahe pana ubhayanagaravāsikesu yuddhatthāya nikkhantesu satthā gantvā te rājāno saññāpetvā attadaṇḍasuttaṃ (su. ni. 941 ādayo) kathesi. Rājāno pasīditvā aḍḍhateyyasate aḍḍhateyyasate dārake adaṃsu. Tāni pañca kumārasatāni satthu santike pabbajiṃsu. Atha nesaṃ pajāpatiyo sāsanaṃ pesetvā anabhiratiṃ uppādayiṃsu. Satthā tesaṃ anabhiratiyā uppannabhāvaṃ ñatvā te pañcasate daharabhikkhū kuṇāladahaṃ netvā attano kuṇālakāle nisinnapubbe pāsāṇatale nisīditvā kuṇālajātakakathāya (jā. 2.21.kuṇālajātaka) tesaṃ anabhiratiṃ vinodetvā sabbepi te sotāpattiphale patiṭṭhāpesi, puna mahāvanaṃ ānetvā arahattaphale. Tesaṃ cittajānanatthaṃ punapi pajāpatiyo sāsanaṃ pahiṇiṃsu. Te ‘‘abhabbā mayaṃ gharāvāsassā’’ti paṭisāsanaṃ pahiṇiṃsu. Tā ‘‘na dāni amhākaṃ paragharaṃ gantuṃ yuttaṃ, mahāpajāpatiyā santikaṃ gantvā pabbajjaṃ anujānāpetvā pabbajissāmā’’ti pañcasatāpi mahāpajāpatiṃ upasaṅkamitvā ‘‘ayye, amhākaṃ pabbajjaṃ anujānāpethā’’ti āhaṃsu. Mahāpajāpati ca tā itthiyo gahetvā yena bhagavā tenupasaṅkami, setacchattassa heṭṭhā rañño parinibbutakāle upasaṅkamītipi vadantiyeva. Pakkāmīti puna kapilapurameva pāvisi.
яат̇аабхиранд̇ам̣ вихарид̇ваад̇и б̣од̇ханзяяасад̇д̇аанам̣ убаниссаяам̣ ологзнд̇о яат̇ааж̇жхаасаязна вихарид̇ваа. жааригам̣ баггаамийд̇и махааж̇анасан̇г̇ахам̣ гаронд̇о уд̇д̇амааяа б̣уд̣̇д̇хасирияаа анобамзна б̣уд̣̇д̇хавилаасзна ад̇урид̇ажааригам̣ баггаами. самб̣ахулаахи саагияаанийхи сад̣̇д̇хинд̇и анд̇онивзсанасмим̣язва д̣̇асаб̣алам̣ уд̣̇д̣̇исса баб̣б̣аж̇ж̇аавзсам̣ г̇ахзд̇ваа д̇ааби бан̃жасад̇аа саагияаанияо баб̣б̣аж̇ж̇аавзсам̣язва г̇аахаабзд̇ваа саб̣б̣аахиби д̇аахи самб̣ахулаахи саагияаанийхи сад̣̇д̇хим̣. баггаамийд̇и г̇аманам̣ абхинийхари. г̇аманаабхинийхаран̣агаалз банассаа ‘‘сугумаараа рааж̇ид̇т̇ияо бад̣̇асаа г̇анд̇ум̣ на сагкиссанд̇ий’’д̇и саагияаголияарааж̇аано суван̣н̣асивигааяо убадтаабаяим̣су, д̇аа бана ‘‘яаанз ааруяха г̇ажчанд̇ийхи сад̇т̇ари аг̇аараво гад̇о ход̇ий’’д̇и згабан̣н̣аасаяож̇анигам̣ маг̇г̇ам̣ бад̣̇асаава бадибаж̇ж̇им̣су. рааж̇ааноби бурад̇о жа бажчад̇о жа аарагкам̣ сам̣вид̣̇ахаабзд̇ваа д̇ан̣д̣уласаббид̇злаад̣̇ийнам̣ сагадаани буурзд̇ваа ‘‘г̇ад̇аг̇ад̇адтаанз аахаарам̣ бадияаад̣̇зт̇аа’’д̇и бурисз бзсаяим̣су. суунзхи баад̣̇зхийд̇и д̇аасан̃хи сукумаалад̇д̇аа баад̣̇зсу зго подо удтзд̇и, зго бхиж̇ж̇ад̇и, убхо баад̣̇аа гадагадтисамбаригин̣н̣аа вияа худ̇ваа уд̣̇д̇хумаад̇аа. д̇зна вуд̇д̇ам̣ ‘‘суунзхи баад̣̇зхий’’д̇и. б̣ахид̣̇ваарагодтагзд̇и д̣̇ваарагодтагасса б̣ахи. гасмаа банзвам̣ тид̇аад̇и? звам̣ гирассаа ахоси ‘‘ахам̣ д̇ат̇ааг̇ад̇зна анун̃н̃аад̇аа саяамзва баб̣б̣аж̇ж̇аавзсам̣ аг̇г̇ахзсим̣, звам̣ г̇ахид̇абхааво жа бана мз сагалаж̇амб̣уд̣̇ийбз баагадо ж̇аад̇о, сажз сад̇т̇аа баб̣б̣аж̇ж̇ам̣ ануж̇ааниссад̇и, ижжзд̇ам̣ гусалам̣. сажз наануж̇ааниссад̇и, махад̇ий г̇арахаа бхависсад̇ий’’д̇и вихаарам̣ бависид̇ум̣ асаггонд̇ий род̣̇амаанаа адтааси. гим̣ ну д̇вам̣ г̇од̇амийд̇и гим̣ ну рааж̇агулаанам̣ вибад̇д̇и уббаннаа, гзна ну д̇вам̣ гааран̣зна звам̣ виван̣н̣абхаавам̣ бад̇д̇аа суунзхи баад̣̇зхи…бз… тид̇аад̇и.
Yathābhirantaṃviharitvāti bodhaneyyasattānaṃ upanissayaṃ olokento yathājjhāsayena viharitvā. Cārikaṃ pakkāmīti mahājanasaṅgahaṃ karonto uttamāya buddhasiriyā anopamena buddhavilāsena aturitacārikaṃ pakkāmi. Sambahulāhi sākiyānīhi saddhinti antonivesanasmiṃyeva dasabalaṃ uddissa pabbajjāvesaṃ gahetvā tāpi pañcasatā sākiyāniyo pabbajjāvesaṃyeva gāhāpetvā sabbāhipi tāhi sambahulāhi sākiyānīhi saddhiṃ. Pakkāmīti gamanaṃ abhinīhari. Gamanābhinīharaṇakāle panassā ‘‘sukumārā rājitthiyo padasā gantuṃ na sakkhissantī’’ti sākiyakoliyarājāno suvaṇṇasivikāyo upaṭṭhāpayiṃsu, tā pana ‘‘yāne āruyha gacchantīhi satthari agāravo kato hotī’’ti ekapaṇṇāsayojanikaṃ maggaṃ padasāva paṭipajjiṃsu. Rājānopi purato ca pacchato ca ārakkhaṃ saṃvidahāpetvā taṇḍulasappitelādīnaṃ sakaṭāni pūretvā ‘‘gatagataṭṭhāne āhāraṃ paṭiyādethā’’ti purise pesayiṃsu. Sūnehi pādehīti tāsañhi sukhumālattā pādesu eko phoṭo uṭṭheti, eko bhijjati, ubho pādā kaṭakaṭṭhisamparikiṇṇā viya hutvā uddhumātā. Tena vuttaṃ ‘‘sūnehi pādehī’’ti. Bahidvārakoṭṭhaketi dvārakoṭṭhakassa bahi. Kasmā panevaṃ ṭhitāti? Evaṃ kirassā ahosi ‘‘ahaṃ tathāgatena anuññātā sayameva pabbajjāvesaṃ aggahesiṃ, evaṃ gahitabhāvo ca pana me sakalajambudīpe pākaṭo jāto, sace satthā pabbajjaṃ anujānissati, iccetaṃ kusalaṃ. Sace nānujānissati, mahatī garahā bhavissatī’’ti vihāraṃ pavisituṃ asakkontī rodamānā aṭṭhāsi. Kiṃ nu tvaṃ gotamīti kiṃ nu rājakulānaṃ vipatti uppannā, kena nu tvaṃ kāraṇena evaṃ vivaṇṇabhāvaṃ pattā sūnehi pādehi…pe… ṭhitāti.
ан̃н̃знаби барияааязнаад̇и ан̃н̃знаби гааран̣зна. аабаад̣̇игаад̇и сам̣вад̣дхигаа, д̇умхаагам̣ хад̇т̇абаад̣̇зсу хад̇т̇абаад̣̇агижжам̣ асаад̇хзнд̇зсу хад̇т̇з жа баад̣̇з жа вад̣дхзд̇ваа бадиж̇аг̇г̇игаад̇и ад̇т̇о. босигаад̇и д̣̇ивасасса д̣̇вз д̇аяо ваарз нахаабзд̇ваа бхож̇зд̇ваа бааязд̇ваа д̇умхз босзси. т̇ан̃н̃ам̣ бааязсийд̇и нанд̣̇агумааро гира б̣од̇хисад̇д̇ад̇о гад̇ибаахзнзва д̣̇ахарад̇аро. д̇асмим̣ ж̇аад̇з махаабаж̇аабад̇и ад̇д̇ано буд̇д̇ам̣ д̇хаад̇ийнам̣ д̣̇ад̇ваа саяам̣ б̣од̇хисад̇д̇асса д̇хаад̇игижжам̣ саад̇хаяамаанаа ад̇д̇ано т̇ан̃н̃ам̣ бааязси. д̇ам̣ санд̇хааяа т̇зро звамааха. саад̇ху бханд̇зд̇и ‘‘б̣ахугаараа’’д̇иаад̣̇ийхи д̇ассаа г̇ун̣ам̣ гат̇зд̇ваа буна баб̣б̣аж̇ж̇ам̣ яаажанд̇о звамааха.
Aññenapi pariyāyenāti aññenapi kāraṇena. Āpādikāti saṃvaḍḍhikā, tumhākaṃ hatthapādesu hatthapādakiccaṃ asādhentesu hatthe ca pāde ca vaḍḍhetvā paṭijaggikāti attho. Posikāti divasassa dve tayo vāre nahāpetvā bhojetvā pāyetvā tumhe posesi. Thaññaṃ pāyesīti nandakumāro kira bodhisattato katipāheneva daharataro. Tasmiṃ jāte mahāpajāpati attano puttaṃ dhātīnaṃ datvā sayaṃ bodhisattassa dhātikiccaṃ sādhayamānā attano thaññaṃ pāyesi. Taṃ sandhāya thero evamāha. Sādhu bhanteti ‘‘bahukārā’’tiādīhi tassā guṇaṃ kathetvā puna pabbajjaṃ yācanto evamāha.
махаабаж̇аабад̇иг̇од̇амийвад̇т̇угат̇ааван̣н̣анаа нидтид̇аа.
Mahāpajāpatigotamīvatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
д̇ибидага (муула) • Tipiṭaka (Mūla) / винаяабидага • Vinayapiṭaka / жуул̣аваг̇г̇абаал̣и • Cūḷavaggapāḷi / махаабаж̇аабад̇иг̇од̇амийвад̇т̇у • Mahāpajāpatigotamīvatthu
адтагат̇аа • Aṭṭhakathā / винаяабидага (адтагат̇аа) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / жуул̣аваг̇г̇а-адтагат̇аа • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / махаабаж̇аабад̇иг̇од̇амийвад̇т̇угат̇аа • Mahāpajāpatigotamīvatthukathā
дийгаа • Tīkā / винаяабидага (дийгаа) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / важ̇ираб̣уд̣̇д̇хи-дийгаа • Vajirabuddhi-ṭīkā / махаабаж̇аабад̇иг̇од̇амийвад̇т̇угат̇ааван̣н̣анаа • Mahāpajāpatigotamīvatthukathāvaṇṇanā
дийгаа • Tīkā / винаяабидага (дийгаа) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / баажид̇яаад̣̇ияож̇анаабаал̣и • Pācityādiyojanāpāḷi / махаабаж̇аабад̇иг̇од̇амийвад̇т̇угат̇аа • Mahāpajāpatigotamīvatthukathā
