| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ជាតក-អដ្ឋកថា • Jātaka-aṭṭhakathā |
[២៦៤] ៤. មហាបនាទជាតកវណ្ណនា
[264] 4. Mahāpanādajātakavaṇṇanā
បនាទោ នាម សោ រាជាតិ ឥទំ សត្ថា គង្គាតីរេ និសិន្នោ ភទ្ទជិត្ថេរស្សានុភាវំ អារព្ភ កថេសិ។ ឯកស្មិញ្ហិ សមយេ សត្ថា សាវត្ថិយំ វស្សំ វសិត្វា ‘‘ភទ្ទជិកុមារស្ស សង្គហំ ករិស្សាមី’’តិ ភិក្ខុសង្ឃបរិវុតោ ចារិកំ ចរមានោ ភទ្ទិយនគរំ បត្វា ជាតិយាវនេ តយោ មាសេ វសិ កុមារស្ស ញាណបរិបាកំ អាគមយមានោ។ ភទ្ទជិកុមារោ មហាយសោ អសីតិកោដិវិភវស្ស ភទ្ទិយសេដ្ឋិនោ ឯកបុត្តកោ។ តស្ស តិណ្ណំ ឧតូនំ អនុច្ឆវិកា តយោ បាសាទា អហេសុំ។ ឯកេកស្មិំ ចត្តារោ ចត្តារោ មាសេ វសតិ។ ឯកស្មិំ វសិត្វា នាដកបរិវុតោ មហន្តេន យសេន អញ្ញំ បាសាទំ គច្ឆតិ។ តស្មិំ ខណេ ‘‘កុមារស្ស យសំ បស្សិស្សាមា’’តិ សកលនគរំ សង្ខុភិ, បាសាទន្តរេ ចក្កាតិចក្កានិ មញ្ចាតិមញ្ចានិ ពន្ធន្តិ។
Panādo nāma so rājāti idaṃ satthā gaṅgātīre nisinno bhaddajittherassānubhāvaṃ ārabbha kathesi. Ekasmiñhi samaye satthā sāvatthiyaṃ vassaṃ vasitvā ‘‘bhaddajikumārassa saṅgahaṃ karissāmī’’ti bhikkhusaṅghaparivuto cārikaṃ caramāno bhaddiyanagaraṃ patvā jātiyāvane tayo māse vasi kumārassa ñāṇaparipākaṃ āgamayamāno. Bhaddajikumāro mahāyaso asītikoṭivibhavassa bhaddiyaseṭṭhino ekaputtako. Tassa tiṇṇaṃ utūnaṃ anucchavikā tayo pāsādā ahesuṃ. Ekekasmiṃ cattāro cattāro māse vasati. Ekasmiṃ vasitvā nāṭakaparivuto mahantena yasena aññaṃ pāsādaṃ gacchati. Tasmiṃ khaṇe ‘‘kumārassa yasaṃ passissāmā’’ti sakalanagaraṃ saṅkhubhi, pāsādantare cakkāticakkāni mañcātimañcāni bandhanti.
សត្ថា តយោ មាសេ វសិត្វា ‘‘មយំ គច្ឆាមា’’តិ នគរវាសីនំ អារោចេសិ។ នាគរា ‘‘ភន្តេ, ស្វេ គមិស្សថា’’តិ សត្ថារំ និមន្តេត្វា ទុតិយទិវសេ ពុទ្ធប្បមុខស្ស ភិក្ខុសង្ឃស្ស មហាទានំ សជ្ជេត្វា នគរមជ្ឈេ មណ្ឌបំ កត្វា អលង្ករិត្វា អាសនានិ បញ្ញបេត្វា កាលំ អារោចេសុំ។ សត្ថា ភិក្ខុសង្ឃបរិវុតោ តត្ថ គន្ត្វា និសីទិ, មនុស្សា មហាទានំ អទំសុ។ សត្ថា និដ្ឋិតភត្តកិច្ចោ មធុរស្សរេន អនុមោទនំ អារភិ។ តស្មិំ ខណេ ភទ្ទជិកុមារោបិ បាសាទតោ បាសាទំ គច្ឆតិ , តស្ស សម្បត្តិទស្សនត្ថាយ តំ ទិវសំ ន កោចិ អគមាសិ, អត្តនោ មនុស្សាវ បរិវារេសុំ។ សោ មនុស្សេ បុច្ឆិ – ‘‘អញ្ញស្មិំ កាលេ មយិ បាសាទតោ បាសាទំ គច្ឆន្តេ សកលនគរំ សង្ខុភតិ, ចក្កាតិចក្កានិ មញ្ចាតិមញ្ចានិ ពន្ធន្តិ, អជ្ជ បន ឋបេត្វា មយ្ហំ មនុស្សេ អញ្ញោ កោចិ នត្ថិ, កិំ នុ ខោ ការណ’’ន្តិ។ ‘‘សាមិ, សម្មាសម្ពុទ្ធោ ឥមំ ភទ្ទិយនគរំ ឧបនិស្សាយ តយោ មាសេ វសិត្វា អជ្ជេវ គមិស្សតិ, សោ ភត្តកិច្ចំ និដ្ឋាបេត្វា មហាជនស្ស ធម្មំ ទេសេតិ, សកលនគរវាសិនោបិ តស្ស ធម្មកថំ សុណន្តី’’តិ។ សោ ‘‘តេន ហិ ឯថ, មយម្បិ សុណិស្សាមា’’តិ សព្ពាភរណបដិមណ្ឌិតោវ មហន្តេន បរិវារេន ឧបសង្កមិត្វា បរិសបរិយន្តេ ឋិតោ ធម្មំ សុណន្តោ ឋិតោវ សព្ពកិលេសេ ខេបេត្វា អគ្គផលំ អរហត្តំ បាបុណិ។
Satthā tayo māse vasitvā ‘‘mayaṃ gacchāmā’’ti nagaravāsīnaṃ ārocesi. Nāgarā ‘‘bhante, sve gamissathā’’ti satthāraṃ nimantetvā dutiyadivase buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa mahādānaṃ sajjetvā nagaramajjhe maṇḍapaṃ katvā alaṅkaritvā āsanāni paññapetvā kālaṃ ārocesuṃ. Satthā bhikkhusaṅghaparivuto tattha gantvā nisīdi, manussā mahādānaṃ adaṃsu. Satthā niṭṭhitabhattakicco madhurassarena anumodanaṃ ārabhi. Tasmiṃ khaṇe bhaddajikumāropi pāsādato pāsādaṃ gacchati , tassa sampattidassanatthāya taṃ divasaṃ na koci agamāsi, attano manussāva parivāresuṃ. So manusse pucchi – ‘‘aññasmiṃ kāle mayi pāsādato pāsādaṃ gacchante sakalanagaraṃ saṅkhubhati, cakkāticakkāni mañcātimañcāni bandhanti, ajja pana ṭhapetvā mayhaṃ manusse añño koci natthi, kiṃ nu kho kāraṇa’’nti. ‘‘Sāmi, sammāsambuddho imaṃ bhaddiyanagaraṃ upanissāya tayo māse vasitvā ajjeva gamissati, so bhattakiccaṃ niṭṭhāpetvā mahājanassa dhammaṃ deseti, sakalanagaravāsinopi tassa dhammakathaṃ suṇantī’’ti. So ‘‘tena hi etha, mayampi suṇissāmā’’ti sabbābharaṇapaṭimaṇḍitova mahantena parivārena upasaṅkamitvā parisapariyante ṭhito dhammaṃ suṇanto ṭhitova sabbakilese khepetvā aggaphalaṃ arahattaṃ pāpuṇi.
សត្ថា ភទ្ទិយសេដ្ឋិំ អាមន្តេត្វា ‘‘មហាសេដ្ឋិ, បុត្តោ តេ អលង្កតបដិយត្តោវ ធម្មកថំ សុណន្តោ អរហត្តេ បតិដ្ឋិតោ, តេនស្ស អជ្ជេវ បព្ពជិតុំ វា វដ្ដតិ បរិនិព្ពាយិតុំ វា’’តិ អាហ។ ‘‘ភន្តេ, មយ្ហំ បុត្តស្ស បរិនិព្ពានេន កិច្ចំ នត្ថិ, បព្ពាជេថ នំ, បព្ពាជេត្វា ច បន នំ គហេត្វា ស្វេ អម្ហាកំ គេហំ ឧបសង្កមថា’’តិ។ ភគវា និមន្តនំ អធិវាសេត្វា កុលបុត្តំ អាទាយ វិហារំ គន្ត្វា បព្ពាជេត្វា ឧបសម្បទំ ទាបេសិ។ តស្ស មាតាបិតរោ សត្តាហំ មហាសក្ការំ ករិំសុ។ សត្ថា សត្តាហំ វសិត្វា កុលបុត្តមាទាយ ចារិកំ ចរន្តោ កោដិគាមំ បាបុណិ។ កោដិគាមវាសិនោ មនុស្សា ពុទ្ធប្បមុខស្ស ភិក្ខុសង្ឃស្ស មហាទានំ អទំសុ។ សត្ថា ភត្តកិច្ចាវសានេ អនុមោទនំ អារភិ។ កុលបុត្តោ អនុមោទនករណកាលេ ពហិគាមំ គន្ត្វា ‘‘សត្ថុ អាគតកាលេយេវ ឧដ្ឋហិស្សាមី’’តិ គង្គាតិត្ថសមីបេ ឯកស្មិំ រុក្ខមូលេ ឈានំ សមាបជ្ជិត្វា និសីទិ ។ មហល្លកត្ថេរេសុ អាគច្ឆន្តេសុបិ អនុដ្ឋហិត្វា សត្ថុ អាគតកាលេយេវ ឧដ្ឋហិ។ បុថុជ្ជនា ភិក្ខូ ‘‘អយំ បុរេ វិយ បព្ពជិត្វា មហាថេរេ អាគច្ឆន្តេបិ ទិស្វា ន ឧដ្ឋហតី’’តិ កុជ្ឈិំសុ។
Satthā bhaddiyaseṭṭhiṃ āmantetvā ‘‘mahāseṭṭhi, putto te alaṅkatapaṭiyattova dhammakathaṃ suṇanto arahatte patiṭṭhito, tenassa ajjeva pabbajituṃ vā vaṭṭati parinibbāyituṃ vā’’ti āha. ‘‘Bhante, mayhaṃ puttassa parinibbānena kiccaṃ natthi, pabbājetha naṃ, pabbājetvā ca pana naṃ gahetvā sve amhākaṃ gehaṃ upasaṅkamathā’’ti. Bhagavā nimantanaṃ adhivāsetvā kulaputtaṃ ādāya vihāraṃ gantvā pabbājetvā upasampadaṃ dāpesi. Tassa mātāpitaro sattāhaṃ mahāsakkāraṃ kariṃsu. Satthā sattāhaṃ vasitvā kulaputtamādāya cārikaṃ caranto koṭigāmaṃ pāpuṇi. Koṭigāmavāsino manussā buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa mahādānaṃ adaṃsu. Satthā bhattakiccāvasāne anumodanaṃ ārabhi. Kulaputto anumodanakaraṇakāle bahigāmaṃ gantvā ‘‘satthu āgatakāleyeva uṭṭhahissāmī’’ti gaṅgātitthasamīpe ekasmiṃ rukkhamūle jhānaṃ samāpajjitvā nisīdi . Mahallakattheresu āgacchantesupi anuṭṭhahitvā satthu āgatakāleyeva uṭṭhahi. Puthujjanā bhikkhū ‘‘ayaṃ pure viya pabbajitvā mahāthere āgacchantepi disvā na uṭṭhahatī’’ti kujjhiṃsu.
កោដិគាមវាសិនោ មនុស្សា នាវាសង្ឃាតេ ពន្ធិំសុ។ សត្ថា នាវាសង្ឃាតេ ឋត្វា ‘‘កហំ , ភទ្ទជី’’តិ បុច្ឆិ។ ‘‘ឯស, ភន្តេ, ឥធេវា’’តិ។ ‘‘ឯហិ, ភទ្ទជិ, អម្ហេហិ សទ្ធិំ ឯកនាវំ អភិរុហា’’តិ។ ថេរោបិ ឧប្បតិត្វា ឯកនាវាយ អដ្ឋាសិ។ អថ នំ គង្គាយ មជ្ឈំ គតកាលេ សត្ថា អាហ – ‘‘ភទ្ទជិ, តយា មហាបនាទរាជកាលេ អជ្ឈាវុត្ថបាសាទោ កហ’’ន្តិ។ ឥមស្មិំ ឋានេ និមុគ្គោ, ភន្តេតិ។ បុថុជ្ជនា ភិក្ខូ ‘‘ភទ្ទជិត្ថេរោ អញ្ញំ ព្យាករោតី’’តិ អាហំសុ។ សត្ថា ‘‘តេន ហិ, ភទ្ទជិ, សព្រហ្មចារីនំ កង្ខំ ឆិន្ទា’’តិ អាហ។ តស្មិំ ខណេ ថេរោ សត្ថារំ វន្ទិត្វា ឥទ្ធិពលេន គន្ត្វា បាសាទថូបិកំ បាទង្គុលិយា គហេត្វា បញ្ចវីសតិយោជនំ បាសាទំ គហេត្វា អាកាសេ ឧប្បតិ។ ឧប្បតិតោ ច បន ហេដ្ឋាបាសាទេ ឋិតានំ បាសាទំ ភិន្ទិត្វា បញ្ញាយិ។ សោ ឯកយោជនំ ទ្វិយោជនំ តិយោជនន្តិ យាវ វីសតិយោជនា ឧទកតោ បាសាទំ ឧក្ខិបិ។ អថស្ស បុរិមភវេ ញាតកា បាសាទលោភេន មច្ឆកច្ឆបនាគមណ្ឌូកា ហុត្វា តស្មិំយេវ បាសាទេ និព្ពត្តា បាសាទេ ឧដ្ឋហន្តេ បរិវត្តិត្វា បរិវត្តិត្វា ឧទកេយេវ បតិំសុ។ សត្ថា តេ បតន្តេ ទិស្វា ‘‘ញាតកា តេ, ភទ្ទជិ, កិលមន្តី’’តិ អាហ។ ថេរោ សត្ថុ វចនំ សុត្វា បាសាទំ វិស្សជ្ជេសិ, បាសាទោ យថាឋានេយេវ បតិដ្ឋហិ, សត្ថា បារគង្គំ គតោ។ អថស្ស គង្គាតីរេយេវ អាសនំ បញ្ញាបយិំសុ, សោ បញ្ញត្តេ វរពុទ្ធាសនេ តរុណសូរិយោ វិយ រស្មិយោ មុញ្ចន្តោ និសីទិ។ អថ នំ ភិក្ខូ ‘‘កស្មិំ កាលេ, ភន្តេ, អយំ បាសាទោ ភទ្ទជិត្ថេរេន អជ្ឈាវុត្ថោ’’តិ បុច្ឆិំសុ។ សត្ថា ‘‘មហាបនាទរាជកាលេ’’តិ វត្វា អតីតំ អាហរិ។
Koṭigāmavāsino manussā nāvāsaṅghāte bandhiṃsu. Satthā nāvāsaṅghāte ṭhatvā ‘‘kahaṃ , bhaddajī’’ti pucchi. ‘‘Esa, bhante, idhevā’’ti. ‘‘Ehi, bhaddaji, amhehi saddhiṃ ekanāvaṃ abhiruhā’’ti. Theropi uppatitvā ekanāvāya aṭṭhāsi. Atha naṃ gaṅgāya majjhaṃ gatakāle satthā āha – ‘‘bhaddaji, tayā mahāpanādarājakāle ajjhāvutthapāsādo kaha’’nti. Imasmiṃ ṭhāne nimuggo, bhanteti. Puthujjanā bhikkhū ‘‘bhaddajitthero aññaṃ byākarotī’’ti āhaṃsu. Satthā ‘‘tena hi, bhaddaji, sabrahmacārīnaṃ kaṅkhaṃ chindā’’ti āha. Tasmiṃ khaṇe thero satthāraṃ vanditvā iddhibalena gantvā pāsādathūpikaṃ pādaṅguliyā gahetvā pañcavīsatiyojanaṃ pāsādaṃ gahetvā ākāse uppati. Uppatito ca pana heṭṭhāpāsāde ṭhitānaṃ pāsādaṃ bhinditvā paññāyi. So ekayojanaṃ dviyojanaṃ tiyojananti yāva vīsatiyojanā udakato pāsādaṃ ukkhipi. Athassa purimabhave ñātakā pāsādalobhena macchakacchapanāgamaṇḍūkā hutvā tasmiṃyeva pāsāde nibbattā pāsāde uṭṭhahante parivattitvā parivattitvā udakeyeva patiṃsu. Satthā te patante disvā ‘‘ñātakā te, bhaddaji, kilamantī’’ti āha. Thero satthu vacanaṃ sutvā pāsādaṃ vissajjesi, pāsādo yathāṭhāneyeva patiṭṭhahi, satthā pāragaṅgaṃ gato. Athassa gaṅgātīreyeva āsanaṃ paññāpayiṃsu, so paññatte varabuddhāsane taruṇasūriyo viya rasmiyo muñcanto nisīdi. Atha naṃ bhikkhū ‘‘kasmiṃ kāle, bhante, ayaṃ pāsādo bhaddajittherena ajjhāvuttho’’ti pucchiṃsu. Satthā ‘‘mahāpanādarājakāle’’ti vatvā atītaṃ āhari.
អតីតេ វិទេហរដ្ឋេ មិថិលាយំ សុរុចិ នាម រាជា អហោសិ, បុត្តោបិ តស្ស សុរុចិយេវ, តស្ស បន បុត្តោ មហាបនាទោ នាម អហោសិ, តេ ឥមំ បាសាទំ បដិលភិំសុ។ បដិលាភត្ថាយ បនស្ស ឥទំ បុព្ពកម្មំ – ទ្វេ បិតាបុត្តា នឡេហិ ច ឧទុម្ពរទារូហិ ច បច្ចេកពុទ្ធស្ស វសនបណ្ណសាលំ ករិំសុ។ ឥមស្មិំ ជាតកេ សព្ពំ អតីតវត្ថុ បកិណ្ណកនិបាតេ សុរុចិជាតកេ (ជា. ១.១៤.១០២ អាទយោ) អាវិភវិស្សតិ។
Atīte videharaṭṭhe mithilāyaṃ suruci nāma rājā ahosi, puttopi tassa suruciyeva, tassa pana putto mahāpanādo nāma ahosi, te imaṃ pāsādaṃ paṭilabhiṃsu. Paṭilābhatthāya panassa idaṃ pubbakammaṃ – dve pitāputtā naḷehi ca udumbaradārūhi ca paccekabuddhassa vasanapaṇṇasālaṃ kariṃsu. Imasmiṃ jātake sabbaṃ atītavatthu pakiṇṇakanipāte surucijātake (jā. 1.14.102 ādayo) āvibhavissati.
សត្ថា ឥមំ អតីតំ អាហរិត្វា សម្មាសម្ពុទ្ធោ ហុត្វា ឥមា គាថា អវោច –
Satthā imaṃ atītaṃ āharitvā sammāsambuddho hutvā imā gāthā avoca –
៤០.
40.
‘‘បនាទោ នាម សោ រាជា, យស្ស យូបោ សុវណ្ណយោ;
‘‘Panādo nāma so rājā, yassa yūpo suvaṇṇayo;
តិរិយំ សោឡសុព្ពេធោ, ឧទ្ធមាហុ សហស្សធា។
Tiriyaṃ soḷasubbedho, uddhamāhu sahassadhā.
៤១.
41.
‘‘សហស្សកណ្ឌោ សតគេណ្ឌុ, ធជាលុ ហរិតាមយោ;
‘‘Sahassakaṇḍo satageṇḍu, dhajālu haritāmayo;
អនច្ចុំ តត្ថ គន្ធព្ពា, ឆ សហស្សានិ សត្តធា។
Anaccuṃ tattha gandhabbā, cha sahassāni sattadhā.
៤២.
42.
‘‘ឯវមេតំ តទា អាសិ, យថា ភាសសិ ភទ្ទជិ;
‘‘Evametaṃ tadā āsi, yathā bhāsasi bhaddaji;
សក្កោ អហំ តទា អាសិំ, វេយ្យាវច្ចករោ តវា’’តិ។
Sakko ahaṃ tadā āsiṃ, veyyāvaccakaro tavā’’ti.
តត្ថ យូបោតិ បាសាទោ។ តិរិយំ សោឡសុព្ពេធោតិ វិត្ថារតោ សោឡសកណ្ឌបាតវិត្ថារោ អហោសិ។ ឧទ្ធមាហុ សហស្សធាតិ ឧព្ពេធេន សហស្សកណ្ឌគមនមត្តំ ឧច្ចោ អហុ, សហស្សកណ្ឌគមនគណនាយ បញ្ចវីសតិយោជនប្បមាណំ ហោតិ។ វិត្ថារោ បនស្ស អដ្ឋយោជនមត្តោ។
Tattha yūpoti pāsādo. Tiriyaṃ soḷasubbedhoti vitthārato soḷasakaṇḍapātavitthāro ahosi. Uddhamāhu sahassadhāti ubbedhena sahassakaṇḍagamanamattaṃ ucco ahu, sahassakaṇḍagamanagaṇanāya pañcavīsatiyojanappamāṇaṃ hoti. Vitthāro panassa aṭṭhayojanamatto.
សហស្សកណ្ឌោ សតគេណ្ឌូតិ សោ បនេស សហស្សកណ្ឌុព្ពេធោ បាសាទោ សតភូមិកោ អហោសិ។ ធជាលូតិ ធជសម្បន្នោ។ ហរិតាមយោតិ ហរិតមណិបរិក្ខិត្តោ។ អដ្ឋកថាយំ បន ‘‘សមាលុហរិតាមយោ’’តិ បាឋោ, ហរិតមណិមយេហិ ទ្វារកវាដវាតបានេហិ សមន្នាគតោតិ អត្ថោ។ សមាលូតិ កិរ ទ្វារកវាដវាតបានានំ នាមំ។ គន្ធព្ពាតិ នដា, ឆ សហស្សានិ សត្តធាតិ ឆ គន្ធព្ពសហស្សានិ សត្តធា ហុត្វា តស្ស បាសាទស្ស សត្តសុ ឋានេសុ រញ្ញោ រតិជននត្ថាយ នច្ចិំសូតិ អត្ថោ។ តេ ឯវំ នច្ចន្តាបិ រាជានំ ហាសេតុំ នាសក្ខិំសុ, អថ សក្កោ ទេវរាជា ទេវនដំ បេសេត្វា សមជ្ជំ ការេសិ, តទា មហាបនាទោ ហសិ។
Sahassakaṇḍo satageṇḍūti so panesa sahassakaṇḍubbedho pāsādo satabhūmiko ahosi. Dhajālūti dhajasampanno. Haritāmayoti haritamaṇiparikkhitto. Aṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘samāluharitāmayo’’ti pāṭho, haritamaṇimayehi dvārakavāṭavātapānehi samannāgatoti attho. Samālūti kira dvārakavāṭavātapānānaṃ nāmaṃ. Gandhabbāti naṭā, cha sahassāni sattadhāti cha gandhabbasahassāni sattadhā hutvā tassa pāsādassa sattasu ṭhānesu rañño ratijananatthāya nacciṃsūti attho. Te evaṃ naccantāpi rājānaṃ hāsetuṃ nāsakkhiṃsu, atha sakko devarājā devanaṭaṃ pesetvā samajjaṃ kāresi, tadā mahāpanādo hasi.
យថា ភាសសិ, ភទ្ទជីតិ ភទ្ទជិត្ថេរេន ហិ ‘‘ភទ្ទជិ, តយា មហាបនាទរាជកាលេ អជ្ឈាវុត្ថបាសាទោ កហ’’ន្តិ វុត្តេ ‘‘ឥមស្មិំ ឋានេ និមុគ្គោ, ភន្តេ’’តិ វទន្តេន តស្មិំ កាលេ អត្តនោ អត្ថាយ តស្ស បាសាទស្ស និព្ពត្តភាវោ ច មហាបនាទរាជភាវោ ច ភាសិតោ ហោតិ។ តំ គហេត្វា សត្ថា ‘‘យថា ត្វំ, ភទ្ទជិ, ភាសសិ, តទា ឯតំ តថេវ អហោសិ, អហំ តទា តវ កាយវេយ្យាវច្ចករោ សក្កោ ទេវានមិន្ទោ អហោសិ’’ន្តិ អាហ។ តស្មិំ ខណេ បុថុជ្ជនភិក្ខូ និក្កង្ខា អហេសុំ។
Yathā bhāsasi, bhaddajīti bhaddajittherena hi ‘‘bhaddaji, tayā mahāpanādarājakāle ajjhāvutthapāsādo kaha’’nti vutte ‘‘imasmiṃ ṭhāne nimuggo, bhante’’ti vadantena tasmiṃ kāle attano atthāya tassa pāsādassa nibbattabhāvo ca mahāpanādarājabhāvo ca bhāsito hoti. Taṃ gahetvā satthā ‘‘yathā tvaṃ, bhaddaji, bhāsasi, tadā etaṃ tatheva ahosi, ahaṃ tadā tava kāyaveyyāvaccakaro sakko devānamindo ahosi’’nti āha. Tasmiṃ khaṇe puthujjanabhikkhū nikkaṅkhā ahesuṃ.
សត្ថា ឥមំ ធម្មទេសនំ អាហរិត្វា ជាតកំ សមោធានេសិ – ‘‘តទា មហាបនាទោ រាជា ភទ្ទជិ អហោសិ, សក្កោ បន អហមេវ អហោសិ’’ន្តិ។
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā mahāpanādo rājā bhaddaji ahosi, sakko pana ahameva ahosi’’nti.
មហាបនាទជាតកវណ្ណនា ចតុត្ថា។
Mahāpanādajātakavaṇṇanā catutthā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / ខុទ្ទកនិកាយ • Khuddakanikāya / ជាតកបាឡិ • Jātakapāḷi / ២៦៤. មហាបនាទជាតកំ • 264. Mahāpanādajātakaṃ
