| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पटिसम्भिदामग्गपाळि • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
३. पञ्ञावग्गो
3. Paññāvaggo
१. महापञ्ञाकथा
1. Mahāpaññākathā
१. अनिच्चानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? दुक्खानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? अनत्तानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति…पे॰… पटिनिस्सग्गानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति?
1. Aniccānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Dukkhānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Anattānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti…pe… paṭinissaggānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti?
अनिच्चानुपस्सना भाविता बहुलीकता जवनपञ्ञं परिपूरेति। दुक्खानुपस्सना भाविता बहुलीकता निब्बेधिकपञ्ञं परिपूरेति। अनत्तानुपस्सना भाविता बहुलीकता महापञ्ञं परिपूरेति। निब्बिदानुपस्सना भाविता बहुलीकता तिक्खपञ्ञं परिपूरेति। विरागानुपस्सना भाविता बहुलीकता विपुलपञ्ञं परिपूरेति। निरोधानुपस्सना भाविता बहुलीकता गम्भीरपञ्ञं परिपूरेति। पटिनिस्सग्गानुपस्सना भाविता बहुलीकता असामन्तपञ्ञं 1 परिपूरेति। इमा सत्त पञ्ञा भाविता बहुलीकता पण्डिच्चं परिपूरेन्ति। इमा अट्ठ पञ्ञा भाविता बहुलीकता पुथुपञ्ञं परिपूरेन्ति। इमा नव पञ्ञा भाविता बहुलीकता हासपञ्ञं परिपूरेन्ति।
Aniccānupassanā bhāvitā bahulīkatā javanapaññaṃ paripūreti. Dukkhānupassanā bhāvitā bahulīkatā nibbedhikapaññaṃ paripūreti. Anattānupassanā bhāvitā bahulīkatā mahāpaññaṃ paripūreti. Nibbidānupassanā bhāvitā bahulīkatā tikkhapaññaṃ paripūreti. Virāgānupassanā bhāvitā bahulīkatā vipulapaññaṃ paripūreti. Nirodhānupassanā bhāvitā bahulīkatā gambhīrapaññaṃ paripūreti. Paṭinissaggānupassanā bhāvitā bahulīkatā asāmantapaññaṃ 2 paripūreti. Imā satta paññā bhāvitā bahulīkatā paṇḍiccaṃ paripūrenti. Imā aṭṭha paññā bhāvitā bahulīkatā puthupaññaṃ paripūrenti. Imā nava paññā bhāvitā bahulīkatā hāsapaññaṃ paripūrenti.
हासपञ्ञा पटिभानपटिसम्भिदा। तस्सा अत्थववत्थानतो अत्थपटिसम्भिदा अधिगता होति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय। धम्मववत्थानतो धम्मपटिसम्भिदा अधिगता होति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय। निरुत्तिववत्थानतो निरुत्तिपटिसम्भिदा अधिगता होति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय। पटिभानववत्थानतो पटिभानपटिसम्भिदा अधिगता होति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय। तस्सिमा चतस्सो पटिसम्भिदायो अधिगता होन्ति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय।
Hāsapaññā paṭibhānapaṭisambhidā. Tassā atthavavatthānato atthapaṭisambhidā adhigatā hoti sacchikatā phassitā paññāya. Dhammavavatthānato dhammapaṭisambhidā adhigatā hoti sacchikatā phassitā paññāya. Niruttivavatthānato niruttipaṭisambhidā adhigatā hoti sacchikatā phassitā paññāya. Paṭibhānavavatthānato paṭibhānapaṭisambhidā adhigatā hoti sacchikatā phassitā paññāya. Tassimā catasso paṭisambhidāyo adhigatā honti sacchikatā phassitā paññāya.
रूपे अनिच्चानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति…पे॰… रूपे पटिनिस्सग्गानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? रूपे अनिच्चानुपस्सना भाविता बहुलीकता जवनपञ्ञं परिपूरेति…पे॰… रूपे पटिनिस्सग्गानुपस्सना भाविता बहुलीकता असामन्तपञ्ञं परिपूरेति। इमा सत्त पञ्ञा भाविता बहुलीकता पण्डिच्चं परिपूरेन्ति। इमा अट्ठ पञ्ञा भाविता बहुलीकता पुथुपञ्ञं परिपूरेन्ति। इमा नव पञ्ञा भाविता बहुलीकता हासपञ्ञं परिपूरेन्ति।
Rūpe aniccānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti…pe… rūpe paṭinissaggānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Rūpe aniccānupassanā bhāvitā bahulīkatā javanapaññaṃ paripūreti…pe… rūpe paṭinissaggānupassanā bhāvitā bahulīkatā asāmantapaññaṃ paripūreti. Imā satta paññā bhāvitā bahulīkatā paṇḍiccaṃ paripūrenti. Imā aṭṭha paññā bhāvitā bahulīkatā puthupaññaṃ paripūrenti. Imā nava paññā bhāvitā bahulīkatā hāsapaññaṃ paripūrenti.
हासपञ्ञा पटिभानपटिसम्भिदा। तस्सा अत्थववत्थानतो अत्थपटिसम्भिदा अधिगता होति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय। धम्मववत्थानतो धम्मपटिसम्भिदा अधिगता होति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय। निरुत्तिववत्थानतो निरुत्तिपटिसम्भिदा अधिगता होति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय। पटिभानववत्थानतो पटिभानपटिसम्भिदा अधिगता होति, सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय। तस्सिमा चतस्सो पटिसम्भिदायो अधिगता होन्ति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय।
Hāsapaññā paṭibhānapaṭisambhidā. Tassā atthavavatthānato atthapaṭisambhidā adhigatā hoti sacchikatā phassitā paññāya. Dhammavavatthānato dhammapaṭisambhidā adhigatā hoti sacchikatā phassitā paññāya. Niruttivavatthānato niruttipaṭisambhidā adhigatā hoti sacchikatā phassitā paññāya. Paṭibhānavavatthānato paṭibhānapaṭisambhidā adhigatā hoti, sacchikatā phassitā paññāya. Tassimā catasso paṭisambhidāyo adhigatā honti sacchikatā phassitā paññāya.
वेदनाय…पे॰… सञ्ञाय… सङ्खारेसु… विञ्ञाणे… चक्खुस्मिं…पे॰… जरामरणे अनिच्चानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति…पे॰… जरामरणे पटिनिस्सग्गानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? जरामरणे अनिच्चानुपस्सना भाविता बहुलीकता जवनपञ्ञं परिपूरेति…पे॰… जरामरणे पटिनिस्सग्गानुपस्सना भाविता बहुलीकता असामन्तपञ्ञं परिपूरेति। इमा सत्त पञ्ञा भाविता बहुलीकता पण्डिच्चं परिपूरेन्ति। इमा अट्ठ पञ्ञा भाविता बहुलीकता पुथुपञ्ञं परिपूरेन्ति। इमा नव पञ्ञा भाविता बहुलीकता हासपञ्ञं परिपूरेन्ति।
Vedanāya…pe… saññāya… saṅkhāresu… viññāṇe… cakkhusmiṃ…pe… jarāmaraṇe aniccānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti…pe… jarāmaraṇe paṭinissaggānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Jarāmaraṇe aniccānupassanā bhāvitā bahulīkatā javanapaññaṃ paripūreti…pe… jarāmaraṇe paṭinissaggānupassanā bhāvitā bahulīkatā asāmantapaññaṃ paripūreti. Imā satta paññā bhāvitā bahulīkatā paṇḍiccaṃ paripūrenti. Imā aṭṭha paññā bhāvitā bahulīkatā puthupaññaṃ paripūrenti. Imā nava paññā bhāvitā bahulīkatā hāsapaññaṃ paripūrenti.
हासपञ्ञा पटिभानपटिसम्भिदा। तस्सा अत्थववत्थानतो अत्थपटिसम्भिदा अधिगता होति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय । धम्मववत्थानतो धम्मपटिसम्भिदा अधिगता होति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय। निरुत्तिववत्थानतो निरुत्तिपटिसम्भिदा अधिगता होति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय। पटिभानववत्थानतो पटिभानपटिसम्भिदा अधिगता होति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय। तस्सिमा चतस्सो पटिसम्भिदायो अधिगता होन्ति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय।
Hāsapaññā paṭibhānapaṭisambhidā. Tassā atthavavatthānato atthapaṭisambhidā adhigatā hoti sacchikatā phassitā paññāya . Dhammavavatthānato dhammapaṭisambhidā adhigatā hoti sacchikatā phassitā paññāya. Niruttivavatthānato niruttipaṭisambhidā adhigatā hoti sacchikatā phassitā paññāya. Paṭibhānavavatthānato paṭibhānapaṭisambhidā adhigatā hoti sacchikatā phassitā paññāya. Tassimā catasso paṭisambhidāyo adhigatā honti sacchikatā phassitā paññāya.
२. रूपे अनिच्चानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? अतीतानागतपच्चुप्पन्ने रूपे अनिच्चानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? रूपे दुक्खानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? अतीतानागतपच्चुप्पन्ने रूपे दुक्खानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? रूपे अनत्तानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? अतीतानागतपच्चुप्पन्ने रूपे अनत्तानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? रूपे निब्बिदानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? अतीतानागतपच्चुप्पन्ने रूपे निब्बिदानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? रूपे विरागानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? अतीतानागतपच्चुप्पन्ने रूपे विरागानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? रूपे निरोधानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? अतीतानागतपच्चुप्पन्ने रूपे निरोधानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? रूपे पटिनिस्सग्गानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? अतीतानागतपच्चुप्पन्ने रूपे पटिनिस्सग्गानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति?
2. Rūpe aniccānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Atītānāgatapaccuppanne rūpe aniccānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Rūpe dukkhānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Atītānāgatapaccuppanne rūpe dukkhānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Rūpe anattānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Atītānāgatapaccuppanne rūpe anattānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Rūpe nibbidānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Atītānāgatapaccuppanne rūpe nibbidānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Rūpe virāgānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Atītānāgatapaccuppanne rūpe virāgānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Rūpe nirodhānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Atītānāgatapaccuppanne rūpe nirodhānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Rūpe paṭinissaggānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Atītānāgatapaccuppanne rūpe paṭinissaggānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti?
रूपे अनिच्चानुपस्सना भाविता बहुलीकता जवनपञ्ञं परिपूरेति। अतीतानागतपच्चुप्पन्ने रूपे अनिच्चानुपस्सना भाविता बहुलीकता जवनपञ्ञं परिपूरेति। रूपे दुक्खानुपस्सना भाविता बहुलीकता निब्बेधिकपञ्ञं परिपूरेति। अतीतानागतपच्चुप्पन्ने रूपे दुक्खानुपस्सना भाविता बहुलीकता जवनपञ्ञं परिपूरेति। रूपे अनत्तानुपस्सना भाविता बहुलीकता महापञ्ञं परिपूरेति। अतीतानागतपच्चुप्पन्ने रूपे अनत्तानुपस्सना भाविता बहुलीकता जवनपञ्ञं परिपूरेति। रूपे निब्बिदानुपस्सना भाविता बहुलीकता तिक्खपञ्ञं परिपूरेति। अतीतानागतपच्चुप्पन्ने रूपे निब्बिदानुपस्सना भाविता बहुलीकता जवनपञ्ञं परिपूरेति। रूपे विरागानुपस्सना भाविता बहुलीकता विपुलपञ्ञं परिपूरेति। अतीतानागतपच्चुप्पन्ने रूपे विरागानुपस्सना भाविता बहुलीकता जवनपञ्ञं परिपूरेति। रूपे निरोधानुपस्सना भाविता बहुलीकता गम्भीरपञ्ञं परिपूरेति। अतीतानागतपच्चुप्पन्ने रूपे निरोधानुपस्सना भाविता बहुलीकता जवनपञ्ञं परिपूरेति। रूपे पटिनिस्सग्गानुपस्सना भाविता बहुलीकता असामन्तपञ्ञं परिपूरेति। अतीतानागतपच्चुप्पन्ने रूपे पटिनिस्सग्गानुपस्सना भाविता बहुलीकता जवनपञ्ञं परिपूरेति। इमा सत्त पञ्ञा भाविता बहुलीकता पण्डिच्चं परिपूरेन्ति। इमा अट्ठ पञ्ञा भाविता बहुलीकता पुथुपञ्ञं परिपूरेन्ति। इमा नव पञ्ञा भाविता बहुलीकता हासपञ्ञं परिपूरेन्ति।
Rūpe aniccānupassanā bhāvitā bahulīkatā javanapaññaṃ paripūreti. Atītānāgatapaccuppanne rūpe aniccānupassanā bhāvitā bahulīkatā javanapaññaṃ paripūreti. Rūpe dukkhānupassanā bhāvitā bahulīkatā nibbedhikapaññaṃ paripūreti. Atītānāgatapaccuppanne rūpe dukkhānupassanā bhāvitā bahulīkatā javanapaññaṃ paripūreti. Rūpe anattānupassanā bhāvitā bahulīkatā mahāpaññaṃ paripūreti. Atītānāgatapaccuppanne rūpe anattānupassanā bhāvitā bahulīkatā javanapaññaṃ paripūreti. Rūpe nibbidānupassanā bhāvitā bahulīkatā tikkhapaññaṃ paripūreti. Atītānāgatapaccuppanne rūpe nibbidānupassanā bhāvitā bahulīkatā javanapaññaṃ paripūreti. Rūpe virāgānupassanā bhāvitā bahulīkatā vipulapaññaṃ paripūreti. Atītānāgatapaccuppanne rūpe virāgānupassanā bhāvitā bahulīkatā javanapaññaṃ paripūreti. Rūpe nirodhānupassanā bhāvitā bahulīkatā gambhīrapaññaṃ paripūreti. Atītānāgatapaccuppanne rūpe nirodhānupassanā bhāvitā bahulīkatā javanapaññaṃ paripūreti. Rūpe paṭinissaggānupassanā bhāvitā bahulīkatā asāmantapaññaṃ paripūreti. Atītānāgatapaccuppanne rūpe paṭinissaggānupassanā bhāvitā bahulīkatā javanapaññaṃ paripūreti. Imā satta paññā bhāvitā bahulīkatā paṇḍiccaṃ paripūrenti. Imā aṭṭha paññā bhāvitā bahulīkatā puthupaññaṃ paripūrenti. Imā nava paññā bhāvitā bahulīkatā hāsapaññaṃ paripūrenti.
हासपञ्ञा पटिभानपटिसम्भिदा। तस्सा अत्थववत्थानतो अत्थपटिसम्भिदा अधिगता होति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय। धम्मववत्थानतो धम्मपटिसम्भिदा अधिगता होति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय। निरुत्तिववत्थानतो निरुत्तिपटिसम्भिदा अधिगता होति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय। पटिभानववत्थानतो पटिभानपटिसम्भिदा अधिगता होति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय। तस्सिमा चतस्सो पटिसम्भिदायो अधिगता होन्ति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय।
Hāsapaññā paṭibhānapaṭisambhidā. Tassā atthavavatthānato atthapaṭisambhidā adhigatā hoti sacchikatā phassitā paññāya. Dhammavavatthānato dhammapaṭisambhidā adhigatā hoti sacchikatā phassitā paññāya. Niruttivavatthānato niruttipaṭisambhidā adhigatā hoti sacchikatā phassitā paññāya. Paṭibhānavavatthānato paṭibhānapaṭisambhidā adhigatā hoti sacchikatā phassitā paññāya. Tassimā catasso paṭisambhidāyo adhigatā honti sacchikatā phassitā paññāya.
वेदनाय…पे॰… सञ्ञाय… सङ्खारेसु… विञ्ञाणे… चक्खुस्मिं…पे॰… जरामरणे अनिच्चानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? अतीतानागतपच्चुप्पन्ने जरामरणे अनिच्चानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति…पे॰… जरामरणे पटिनिस्सग्गानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? अतीतानागतपच्चुप्पन्ने जरामरणे पटिनिस्सग्गानुपस्सना भाविता बहुलीकता कतमं पञ्ञं परिपूरेति? जरामरणे अनिच्चानुपस्सना भाविता बहुलीकता जवनपञ्ञं परिपूरेति। अतीतानागतपच्चुप्पन्ने जरामरणे अनिच्चानुपस्सना भाविता बहुलीकता जवनपञ्ञं परिपूरेति…पे॰… तस्सिमा चतस्सो पटिसम्भिदायो अधिगता होन्ति सच्छिकता फस्सिता पञ्ञाय।
Vedanāya…pe… saññāya… saṅkhāresu… viññāṇe… cakkhusmiṃ…pe… jarāmaraṇe aniccānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Atītānāgatapaccuppanne jarāmaraṇe aniccānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti…pe… jarāmaraṇe paṭinissaggānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Atītānāgatapaccuppanne jarāmaraṇe paṭinissaggānupassanā bhāvitā bahulīkatā katamaṃ paññaṃ paripūreti? Jarāmaraṇe aniccānupassanā bhāvitā bahulīkatā javanapaññaṃ paripūreti. Atītānāgatapaccuppanne jarāmaraṇe aniccānupassanā bhāvitā bahulīkatā javanapaññaṃ paripūreti…pe… tassimā catasso paṭisambhidāyo adhigatā honti sacchikatā phassitā paññāya.
३. ‘‘चत्तारोमे , भिक्खवे 3, धम्मा भाविता बहुलीकता सोतापत्तिफलसच्छिकिरियाय संवत्तन्ति। कतमे चत्तारो? सप्पुरिससंसेवो, सद्धम्मस्सवनं, योनिसोमनसिकारो, धम्मानुधम्मपटिपत्ति – इमे खो, भिक्खवे, चत्तारो धम्मा भाविता बहुलीकता सोतापत्तिफलसच्छिकिरियाय संवत्तन्ति।
3. ‘‘Cattārome , bhikkhave 4, dhammā bhāvitā bahulīkatā sotāpattiphalasacchikiriyāya saṃvattanti. Katame cattāro? Sappurisasaṃsevo, saddhammassavanaṃ, yonisomanasikāro, dhammānudhammapaṭipatti – ime kho, bhikkhave, cattāro dhammā bhāvitā bahulīkatā sotāpattiphalasacchikiriyāya saṃvattanti.
‘‘चत्तारोमे, भिक्खवे, धम्मा भाविता बहुलीकता सकदागामिफलसच्छिकिरियाय संवत्तन्ति…पे॰… अनागामिफलसच्छिकिरियाय संवत्तन्ति…पे॰… अरहत्तफलसच्छिकिरियाय संवत्तन्ति। कतमे चत्तारो? सप्पुरिससंसेवो, सद्धम्मस्सवनं, योनिसोमनसिकारो, धम्मानुधम्मपटिपत्ति – इमे खो, भिक्खवे, चत्तारो धम्मा भाविता बहुलीकता अरहत्तमग्गफलसच्छिकिरियाय संवत्तन्ति।
‘‘Cattārome, bhikkhave, dhammā bhāvitā bahulīkatā sakadāgāmiphalasacchikiriyāya saṃvattanti…pe… anāgāmiphalasacchikiriyāya saṃvattanti…pe… arahattaphalasacchikiriyāya saṃvattanti. Katame cattāro? Sappurisasaṃsevo, saddhammassavanaṃ, yonisomanasikāro, dhammānudhammapaṭipatti – ime kho, bhikkhave, cattāro dhammā bhāvitā bahulīkatā arahattamaggaphalasacchikiriyāya saṃvattanti.
‘‘चत्तारोमे , भिक्खवे, धम्मा भाविता बहुलीकता पञ्ञापटिलाभाय संवत्तन्ति…पे॰… पञ्ञाबुद्धिया संवत्तन्ति, पञ्ञावेपुल्लाय संवत्तन्ति, महापञ्ञताय संवत्तन्ति, पुथुपञ्ञताय संवत्तन्ति, विपुलपञ्ञताय संवत्तन्ति, गम्भीरपञ्ञताय संवत्तन्ति, असामन्तपञ्ञताय 5 संवत्तन्ति, भूरिपञ्ञताय संवत्तन्ति, पञ्ञाबाहुल्लाय संवत्तन्ति, सीघपञ्ञताय संवत्तन्ति, लहुपञ्ञताय संवत्तन्ति, हासपञ्ञताय संवत्तन्ति, जवनपञ्ञताय संवत्तन्ति, तिक्खपञ्ञताय संवत्तन्ति, निब्बेधिकपञ्ञताय संवत्तन्ति। कतमे चत्तारो? सप्पुरिससंसेवो, सद्धम्मस्सवनं, योनिसोमनसिकारो, धम्मानुधम्मपटिपत्ति – इमे खो, भिक्खवे, चत्तारो धम्मा भाविता बहुलीकता पञ्ञापटिलाभाय संवत्तन्ति, पञ्ञाबुद्धिया संवत्तन्ति…पे॰… निब्बेधिकपञ्ञताय संवत्तन्ति’’।
‘‘Cattārome , bhikkhave, dhammā bhāvitā bahulīkatā paññāpaṭilābhāya saṃvattanti…pe… paññābuddhiyā saṃvattanti, paññāvepullāya saṃvattanti, mahāpaññatāya saṃvattanti, puthupaññatāya saṃvattanti, vipulapaññatāya saṃvattanti, gambhīrapaññatāya saṃvattanti, asāmantapaññatāya 6 saṃvattanti, bhūripaññatāya saṃvattanti, paññābāhullāya saṃvattanti, sīghapaññatāya saṃvattanti, lahupaññatāya saṃvattanti, hāsapaññatāya saṃvattanti, javanapaññatāya saṃvattanti, tikkhapaññatāya saṃvattanti, nibbedhikapaññatāya saṃvattanti. Katame cattāro? Sappurisasaṃsevo, saddhammassavanaṃ, yonisomanasikāro, dhammānudhammapaṭipatti – ime kho, bhikkhave, cattāro dhammā bhāvitā bahulīkatā paññāpaṭilābhāya saṃvattanti, paññābuddhiyā saṃvattanti…pe… nibbedhikapaññatāya saṃvattanti’’.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / पटिसम्भिदामग्ग-अट्ठकथा • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / महापञ्ञाकथावण्णना • Mahāpaññākathāvaṇṇanā
