| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੩. ਮਹਾਪਰਿਲ਼ਾਹਸੁਤ੍ਤਂ
3. Mahāpariḷāhasuttaṃ
੧੧੧੩. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਹਾਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਨਾਮ ਨਿਰਯੋ। ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਰੂਪਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਅਨਿਟ੍ਠਰੂਪਞ੍ਞੇવ ਪਸ੍ਸਤਿ ਨੋ ਇਟ੍ਠਰੂਪਂ; ਅਕਨ੍ਤਰੂਪਞ੍ਞੇવ ਪਸ੍ਸਤਿ ਨੋ ਕਨ੍ਤਰੂਪਂ; ਅਮਨਾਪਰੂਪਞ੍ਞੇવ ਪਸ੍ਸਤਿ ਨੋ ਮਨਾਪਰੂਪਂ। ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸੋਤੇਨ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਣਾਤਿ…ਪੇ॰… ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਾਯੇਨ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਂ ਫੁਸਤਿ…ਪੇ॰… ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਮਨਸਾ ਧਮ੍ਮਂ વਿਜਾਨਾਤਿ, ਅਨਿਟ੍ਠਰੂਪਞ੍ਞੇવ વਿਜਾਨਾਤਿ ਨੋ ਇਟ੍ਠਰੂਪਂ; ਅਕਨ੍ਤਰੂਪਞ੍ਞੇવ વਿਜਾਨਾਤਿ ਨੋ ਕਨ੍ਤਰੂਪਂ; ਅਮਨਾਪਰੂਪਞ੍ਞੇવ વਿਜਾਨਾਤਿ ਨੋ ਮਨਾਪਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ।
1113. ‘‘Atthi, bhikkhave, mahāpariḷāho nāma nirayo. Tattha yaṃ kiñci cakkhunā rūpaṃ passati, aniṭṭharūpaññeva passati no iṭṭharūpaṃ; akantarūpaññeva passati no kantarūpaṃ; amanāparūpaññeva passati no manāparūpaṃ. Yaṃ kiñci sotena saddaṃ suṇāti…pe… yaṃ kiñci kāyena phoṭṭhabbaṃ phusati…pe… yaṃ kiñci manasā dhammaṃ vijānāti, aniṭṭharūpaññeva vijānāti no iṭṭharūpaṃ; akantarūpaññeva vijānāti no kantarūpaṃ; amanāparūpaññeva vijānāti no manāparūpa’’nti.
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਮਹਾ વਤ ਸੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਰਿਲ਼ਾਹੋ, ਸੁਮਹਾ વਤ ਸੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਰਿਲ਼ਾਹੋ! ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਮ੍ਹਾ ਪਰਿਲ਼ਾਹਾ ਅਞ੍ਞੋ ਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਮਹਨ੍ਤਤਰੋ ਚੇવ ਭਯਾਨਕਤਰੋ ਚਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਏਤਮ੍ਹਾ ਪਰਿਲ਼ਾਹਾ ਅਞ੍ਞੋ ਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਮਹਨ੍ਤਤਰੋ ਚ ਭਯਾਨਕਤਰੋ ਚਾ’’ਤਿ।
Evaṃ vutte aññataro bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘mahā vata so, bhante, pariḷāho, sumahā vata so, bhante, pariḷāho! Atthi nu kho, bhante, etamhā pariḷāhā añño pariḷāho mahantataro ceva bhayānakataro cā’’ti? ‘‘Atthi kho, bhikkhu, etamhā pariḷāhā añño pariḷāho mahantataro ca bhayānakataro cā’’ti.
‘‘ਕਤਮੋ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਮ੍ਹਾ ਪਰਿਲ਼ਾਹਾ ਅਞ੍ਞੋ ਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਮਹਨ੍ਤਤਰੋ ਚ ਭਯਾਨਕਤਰੋ ਚਾ’’ਤਿ? ‘‘ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਜਾਤਿਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੇਸੁ ਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ ਅਭਿਰਮਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਅਭਿਰਤਾ…ਪੇ॰… ਅਭਿਸਙ੍ਖਰੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ ਜਾਤਿਪਰਿਲ਼ਾਹੇਨਪਿ ਪਰਿਡਯ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਜਰਾਪਰਿਲ਼ਾਹੇਨਪਿ ਪਰਿਡਯ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਮਰਣਪਰਿਲ਼ਾਹੇਨਪਿ ਪਰਿਡਯ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਸੋਕਪਰਿਦੇવਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸੁਪਾਯਾਸਪਰਿਲ਼ਾਹੇਨਪਿ ਪਰਿਡਯ੍ਹਨ੍ਤਿ । ਤੇ ਨ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ। ‘ਨ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾ’ਤਿ વਦਾਮਿ’’।
‘‘Katamo pana, bhante, etamhā pariḷāhā añño pariḷāho mahantataro ca bhayānakataro cā’’ti? ‘‘Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ nappajānanti…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ nappajānanti, te jātisaṃvattanikesu saṅkhāresu abhiramanti…pe… abhiratā…pe… abhisaṅkharonti…pe… abhisaṅkharitvā jātipariḷāhenapi pariḍayhanti, jarāpariḷāhenapi pariḍayhanti, maraṇapariḷāhenapi pariḍayhanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsapariḷāhenapi pariḍayhanti . Te na parimuccanti jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi. ‘Na parimuccanti dukkhasmā’ti vadāmi’’.
‘‘ਯੇ ਚ ਖੋ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਜਾਤਿਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੇਸੁ ਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ ਨਾਭਿਰਮਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਅਨਭਿਰਤਾ…ਪੇ॰… ਨਾਭਿਸਙ੍ਖਰੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਅਨਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ ਜਾਤਿਪਰਿਲ਼ਾਹੇਨਪਿ ਨ ਪਰਿਡਯ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਜਰਾਪਰਿਲ਼ਾਹੇਨਪਿ ਨ ਪਰਿਡਯ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਮਰਣਪਰਿਲ਼ਾਹੇਨਪਿ ਨ ਪਰਿਡਯ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਸੋਕਪਰਿਦੇવਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸੁਪਾਯਾਸਪਰਿਲ਼ਾਹੇਨਪਿ ਨ ਪਰਿਡਯ੍ਹਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ। ‘ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾ’ਤਿ વਦਾਮਿ’’।
‘‘Ye ca kho keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānanti…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānanti. Te jātisaṃvattanikesu saṅkhāresu nābhiramanti…pe… anabhiratā…pe… nābhisaṅkharonti…pe… anabhisaṅkharitvā jātipariḷāhenapi na pariḍayhanti, jarāpariḷāhenapi na pariḍayhanti, maraṇapariḷāhenapi na pariḍayhanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsapariḷāhenapi na pariḍayhanti. Te parimuccanti jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi. ‘Parimuccanti dukkhasmā’ti vadāmi’’.
‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖ’ਨ੍ਤਿ ਯੋਗੋ ਕਰਣੀਯੋ…ਪੇ॰… ‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ’ਤਿ ਯੋਗੋ ਕਰਣੀਯੋ’’ਤਿ। ਤਤਿਯਂ।
‘‘Tasmātiha, bhikkhave, ‘idaṃ dukkha’nti yogo karaṇīyo…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yogo karaṇīyo’’ti. Tatiyaṃ.
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੨-੩. ਪਪਾਤਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • 2-3. Papātasuttādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੨-੩. ਪਪਾਤਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • 2-3. Papātasuttādivaṇṇanā
