Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
२. नालन्दवग्गो
2. Nālandavaggo
१. महापुरिससुत्तं
1. Mahāpurisasuttaṃ
३७७. सावत्थिनिदानं । अथ खो आयस्मा सारिपुत्तो येन भगवा तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदि। एकमन्तं निसिन्नो खो आयस्मा सारिपुत्तो भगवन्तं एतदवोच – ‘‘‘महापुरिसो, महापुरिसो’ति, भन्ते, वुच्चति। कित्तावता नु खो, भन्ते, महापुरिसो होती’’ति? ‘‘विमुत्तचित्तत्ता ख्वाहं, सारिपुत्त, ‘महापुरिसो’ति वदामि। अविमुत्तचित्तत्ता ‘नो महापुरिसो’ति वदामि’’।
377. Sāvatthinidānaṃ . Atha kho āyasmā sāriputto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘‘mahāpuriso, mahāpuriso’ti, bhante, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, mahāpuriso hotī’’ti? ‘‘Vimuttacittattā khvāhaṃ, sāriputta, ‘mahāpuriso’ti vadāmi. Avimuttacittattā ‘no mahāpuriso’ti vadāmi’’.
‘‘कथञ्च, सारिपुत्त, विमुत्तचित्तो होति? इध, सारिपुत्त, भिक्खु काये कायानुपस्सी विहरति आतापी सम्पजानो सतिमा, विनेय्य लोके अभिज्झादोमनस्सं। तस्स काये कायानुपस्सिनो विहरतो चित्तं विरज्जति, विमुच्चति अनुपादाय आसवेहि। वेदनासु…पे॰… चित्ते…पे॰… धम्मेसु धम्मानुपस्सी विहरति आतापी सम्पजानो सतिमा, विनेय्य लोके अभिज्झादोमनस्सं। तस्स धम्मेसु धम्मानुपस्सिनो विहरतो चित्तं विरज्जति, विमुच्चति अनुपादाय आसवेहि। एवं खो, सारिपुत्त, विमुत्तचित्तो होति। विमुत्तचित्तत्ता ख्वाहं, सारिपुत्त, ‘महापुरिसो’ति वदामि। अविमुत्तचित्तत्ता ‘नो महापुरिसो’ति वदामी’’ति। पठमं।
‘‘Kathañca, sāriputta, vimuttacitto hoti? Idha, sāriputta, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Tassa kāye kāyānupassino viharato cittaṃ virajjati, vimuccati anupādāya āsavehi. Vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Tassa dhammesu dhammānupassino viharato cittaṃ virajjati, vimuccati anupādāya āsavehi. Evaṃ kho, sāriputta, vimuttacitto hoti. Vimuttacittattā khvāhaṃ, sāriputta, ‘mahāpuriso’ti vadāmi. Avimuttacittattā ‘no mahāpuriso’ti vadāmī’’ti. Paṭhamaṃ.