| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
೨. ಮಹಾರಾಹುಲೋವಾದಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
2. Mahārāhulovādasuttavaṇṇanā
೧೧೩. ಇರಿಯಾಪಥಾನುಬನ್ಧನೇನಾತಿ ಇರಿಯಾಪಥಗಮನಾನುಬನ್ಧನೇನ, ನ ಪಟಿಪತ್ತಿಗಮನಾನುಬನ್ಧನೇನ। ಅಞ್ಞಮೇವ ಹಿ ಬುದ್ಧಾನಂ ಪಟಿಪತ್ತಿಗಮನಂ ಅಞ್ಞಂ ಸಾವಕಾನಂ। ವಿಲಾಸಿತಗಮನೇನಾತಿ – ‘‘ದೂರೇ ಪಾದಂ ನ ಉದ್ಧರತಿ, ನ ಅಚ್ಚಾಸನ್ನೇ ಪಾದಂ ನಿಕ್ಖಿಪತಿ, ನಾತಿಸೀಘಂ ಗಚ್ಛತಿ ನಾತಿಸಣಿಕ’’ನ್ತಿಆದಿನಾ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೩.೪.೨೪೩; ಉದಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೭೬; ಸಾರತ್ಥ॰ ಟೀ॰ ಮಹಾವಗ್ಗ ೩.೨೮೫) ವುತ್ತೇನ ಸಭಾವಸೀಲೇನ ಬುದ್ಧಾನಂ ಚಾತುರಿಯಗಮನೇನ। ತದೇವ ಹಿ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ಪದೇ ಪದಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಪದಾನುಪದಿಕೋತಿ ರಾಹುಲತ್ಥೇರಸ್ಸಪಿ ಲಕ್ಖಣಪಾರಿಪೂರಿಯಾ ತಾದಿಸಮೇವ ಗಮನನ್ತಿ ಯತ್ತಕಂ ಪದೇಸಂ ಅನ್ತರಂ ಅದತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಗನ್ತುಂ ಆರದ್ಧೋ, ಸಬ್ಬತ್ಥ ತಮೇವ ಗಮನಪದಾನುಪದಂ ಗಚ್ಛತೀತಿ ಪದಾನುಪದಿಕೋ।
113.Iriyāpathānubandhanenāti iriyāpathagamanānubandhanena, na paṭipattigamanānubandhanena. Aññameva hi buddhānaṃ paṭipattigamanaṃ aññaṃ sāvakānaṃ. Vilāsitagamanenāti – ‘‘dūre pādaṃ na uddharati, na accāsanne pādaṃ nikkhipati, nātisīghaṃ gacchati nātisaṇika’’ntiādinā (saṃ. ni. aṭṭha. 3.4.243; udā. aṭṭha. 76; sārattha. ṭī. mahāvagga 3.285) vuttena sabhāvasīlena buddhānaṃ cāturiyagamanena. Tadeva hi sandhāya ‘‘pade padaṃ nikkhipanto’’ti vuttaṃ. Padānupadikoti rāhulattherassapi lakkhaṇapāripūriyā tādisameva gamananti yattakaṃ padesaṃ antaraṃ adatvā bhagavato piṭṭhito gantuṃ āraddho, sabbattha tameva gamanapadānupadaṃ gacchatīti padānupadiko.
ವಣ್ಣನಾಭೂಮಿ ಚಾಯಂ ತತ್ಥ ಭಗವನ್ತಂ ಥೇರಞ್ಚ ಅನೇಕರೂಪಾಹಿ ಉಪಮಾಹಿ ವಣ್ಣೇನ್ತೋ ‘‘ತತ್ಥ ಭಗವಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ನಿಕ್ಖನ್ತಗಜಪೋತಕೋ ವಿಯ ವಿರೋಚಿತ್ಥಾತಿ ಪದಂ ಆನೇತ್ವಾ ಯೋಜನಾ। ಏವಂ ತಂ ಕೇಸರಸೀಹೋ ವಿಯಾತಿಆದೀಸುಪಿ ಆನೇತ್ವಾ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ತಾರಕರಾಜಾ ನಾಮ ಚನ್ದೋ। ದ್ವಿನ್ನಂ ಚನ್ದಮಣ್ಡಲಾನನ್ತಿಆದಿ ಪರಿಕಪ್ಪವಚನಂ, ಬುದ್ಧಾವೇಣಿಕಸನ್ತಕಂ ವಿಯ ಬುದ್ಧಾನಂ ಆಕಪ್ಪಸೋಭಾ ಅಹೋಸಿ, ಅಹೋ ಸಿರೀಸಮ್ಪತ್ತೀತಿ ಯೋಜನಾ।
Vaṇṇanābhūmi cāyaṃ tattha bhagavantaṃ therañca anekarūpāhi upamāhi vaṇṇento ‘‘tattha bhagavā’’tiādimāha. Nikkhantagajapotako viya virocitthāti padaṃ ānetvā yojanā. Evaṃ taṃ kesarasīho viyātiādīsupi ānetvā yojetabbaṃ. Tārakarājā nāma cando. Dvinnaṃ candamaṇḍalānantiādi parikappavacanaṃ, buddhāveṇikasantakaṃ viya buddhānaṃ ākappasobhā ahosi, aho sirīsampattīti yojanā.
ಆದಿಯಮಾನಾತಿ ಗಣ್ಹನ್ತಿ। ‘‘ಪಚ್ಛಾ ಜಾನಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ನ ಅಜ್ಜುಪೇಕ್ಖಿತಬ್ಬೋ। ಇದಂ ನ ಕತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ವುತ್ತೇತಿ ಇದಂ ಪಾಣಅತಿಪಾತನಂ ನ ಕತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ವುತ್ತೇ ಇದಂ ದಣ್ಡೇನ ವಾ ಲೇಡ್ಡುನಾ ವಾ ವಿಹೇಠನಂ ನ ಕತ್ತಬ್ಬಂ, ಇದಂ ಪಾಣಿನಾ ದಣ್ಡಕದಾನಞ್ಚ ಅನ್ತಮಸೋ ಕುಜ್ಝಿತ್ವಾ ಓಲೋಕನಮತ್ತಮ್ಪಿ ನ ಕತ್ತಬ್ಬಮೇವಾತಿ ನಯಸತೇನಪಿ ನಯಸಹಸ್ಸೇನಪಿ ಪಟಿವಿಜ್ಝತಿ, ತಥಾ ಇಧ ತಾವ ಸಮ್ಮಜ್ಜನಂ ಕತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ವುತ್ತೇಪಿ ತತ್ಥ ಪರಿಭಣ್ಡಕರಣಂ ವಿಹಾರಙ್ಗಣಸಮ್ಮಜ್ಜನಂ ಕಚವರಛಡ್ಡನಂ ವಾಲಿಕಾಸಮಕಿರಣನ್ತಿ ಏವಮಾದಿನಾ ನಯಸತೇನ ನಯಸಹಸ್ಸೇನ ಪಟಿವಿಜ್ಝತಿ। ತೇನಾಹ – ‘‘ಇದಂ ಕತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ವುತ್ತೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ’’ತಿ। ಪರಿಭಾಸನ್ತಿ ತಜ್ಜನಂ। ಲಭಾಮೀತಿ ಪಚ್ಚಾಸೀಸತಿ।
Ādiyamānāti gaṇhanti. ‘‘Pacchā jānissāmā’’ti na ajjupekkhitabbo. Idaṃ na kattabbanti vutteti idaṃ pāṇaatipātanaṃ na kattabbanti vutte idaṃ daṇḍena vā leḍḍunā vā viheṭhanaṃ na kattabbaṃ, idaṃ pāṇinā daṇḍakadānañca antamaso kujjhitvā olokanamattampi na kattabbamevāti nayasatenapi nayasahassenapi paṭivijjhati, tathā idha tāva sammajjanaṃ kattabbanti vuttepi tattha paribhaṇḍakaraṇaṃ vihāraṅgaṇasammajjanaṃ kacavarachaḍḍanaṃ vālikāsamakiraṇanti evamādinā nayasatena nayasahassena paṭivijjhati. Tenāha – ‘‘idaṃ kattabbanti vuttepi eseva nayo’’ti. Paribhāsanti tajjanaṃ. Labhāmīti paccāsīsati.
ಸಬ್ಬಮೇತನ್ತಿ ಸಬ್ಬಂ ಏತಂ ಮಯಿ ಲಬ್ಭಮಾನಂ ಸಿಕ್ಖಾಕಾಮತಂ। ಅಭಿಞ್ಞಾಯಾತಿ ಜಾನಿತ್ವಾ। ಸಹಾಯೋತಿ ರಟ್ಠಪಾಲತ್ಥೇರಂ ಸನ್ಧಾಯಾಹ। ಸೋ ಹಿ ಭಗವತಾ ಸದ್ಧಾಪಬ್ಬಜಿತಭಾವೇ ಏತದಗ್ಗೇ ಠಪಿತೋ। ಧಮ್ಮಾರಕ್ಖೋತಿ ಸತ್ಥು ಸದ್ಧಮ್ಮರತನಾನುಪಾಲಕೋ ಧಮ್ಮಭಣ್ಡಾಗಾರಿಕೋ। ಪೇತ್ತಿಯೋತಿ ಚೂಳಪಿತಾ। ಸಬ್ಬಂ ಮೇ ಜಿನಸಾಸನನ್ತಿ ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ಬುದ್ಧಸಾಸನಂ ಮಯ್ಹಮೇವ।
Sabbametanti sabbaṃ etaṃ mayi labbhamānaṃ sikkhākāmataṃ. Abhiññāyāti jānitvā. Sahāyoti raṭṭhapālattheraṃ sandhāyāha. So hi bhagavatā saddhāpabbajitabhāve etadagge ṭhapito. Dhammārakkhoti satthu saddhammaratanānupālako dhammabhaṇḍāgāriko. Pettiyoti cūḷapitā. Sabbaṃ me jinasāsananti sabbampi buddhasāsanaṃ mayhameva.
ಛನ್ದರಾಗಂ ಞತ್ವಾತಿ ಛನ್ದರಾಗಂ ಮಮ ಚಿತ್ತೇ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಞತ್ವಾ। ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ರುಕ್ಖಮೂಲೇತಿ ವಿಹಾರಪರಿಯನ್ತೇ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ರುಕ್ಖಮೂಲಟ್ಠಾನೇ ಅನುಚ್ಛವಿಕೇ।
Chandarāgaṃ ñatvāti chandarāgaṃ mama citte uppannaṃ ñatvā. Aññatarasmiṃ rukkhamūleti vihārapariyante aññatarasmiṃ rukkhamūlaṭṭhāne anucchavike.
ತದಾತಿ ಅಗ್ಗಸಾವಕೇಹಿ ಪಸಾದಾಪನಕಾಲೇ। ಅಞ್ಞಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಾನಿ ಚಙ್ಕಮನಇರಿಯಾಪಥೇಪಿ ಪಿಟ್ಠಿಪಸಾರಣಕಾಲೇಪಿ ಸಮಿಜ್ಝನ್ತಿ, ನ ಏವಮಿದನ್ತಿ ಆಹ – ‘‘ಇದಮಸ್ಸ ಏತಿಸ್ಸಾ ನಿಸಜ್ಜಾಯ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಅನುಚ್ಛವಿಕ’’ನ್ತಿ। ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿನ್ತಿ ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ।
Tadāti aggasāvakehi pasādāpanakāle. Aññakammaṭṭhānāni caṅkamanairiyāpathepi piṭṭhipasāraṇakālepi samijjhanti, na evamidanti āha – ‘‘idamassa etissā nisajjāya kammaṭṭhānaṃ anucchavika’’nti. Ānāpānassatinti ānāpānassatikammaṭṭhānaṃ.
ಸಮಸೀಸೀ ಹೋತೀತಿ ಸಚೇ ಸಮಸೀಸೀ ಹುತ್ವಾ ನ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯತಿ। ಪಚ್ಚೇಕಬೋಧಿಂ ಸಚ್ಛಿಕರೋತಿ ನೋ ಚೇ ಪಚ್ಚೇಕಬೋಧಿಂ ಸಚ್ಛಿಕರೋತಿ। ಖಿಪ್ಪಾಭಿಞ್ಞೋತಿ ಖಿಪ್ಪಂ ಲಹುಂಯೇವ ಪತ್ತಬ್ಬಛಳಭಿಞ್ಞೋ।
Samasīsī hotīti sace samasīsī hutvā na parinibbāyati. Paccekabodhiṃ sacchikaroti no ce paccekabodhiṃ sacchikaroti. Khippābhiññoti khippaṃ lahuṃyeva pattabbachaḷabhiñño.
ಪರಿಪುಣ್ಣಾತಿ ಸೋಳಸಸು ಆಕಾರೇಸು ಕಸ್ಸಚಿಪಿ ಅತಾಪನೇನ ಸಬ್ಬಸೋ ಪುಣ್ಣಾ। ಸುಭಾವಿತಾತಿ ಸಮಥಭಾವನಾಯ ವಿಪಸ್ಸನಾಭಾವನಾಯ ಚ ಅನುಪುಬ್ಬಸಮ್ಪಾದನೇನ ಸುಭಾವಿತಾ। ಗಣನಾವಿಧಾನಾನುಪುಬ್ಬಿಯಾ ಆಸೇವಿತತ್ತಾ ಅನುಪುಬ್ಬಂ ಪರಿಚಿತಾ।
Paripuṇṇāti soḷasasu ākāresu kassacipi atāpanena sabbaso puṇṇā. Subhāvitāti samathabhāvanāya vipassanābhāvanāya ca anupubbasampādanena subhāvitā. Gaṇanāvidhānānupubbiyā āsevitattā anupubbaṃ paricitā.
ಓಮಾನಂ ವಾತಿ ಅವಜಾನನಂ ಉಞ್ಞಾತನ್ತಿ ಏವಂವಿಧಂ ಮಾನಂ ವಾ। ಅತಿಮಾನಂ ವಾತಿ ‘‘ಕಿಂ ಇಮೇಹಿ, ಮಮೇವ ಆನುಭಾವೇನ ಜೀವಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಏವಂ ಅತಿಮಾನಂ ವಾ ಕುತೋ ಜನೇಸ್ಸತೀತಿ।
Omānaṃ vāti avajānanaṃ uññātanti evaṃvidhaṃ mānaṃ vā. Atimānaṃ vāti ‘‘kiṃ imehi, mameva ānubhāvena jīvissāmī’’ti evaṃ atimānaṃ vā kuto janessatīti.
೧೧೪. ವಿಸಙ್ಖರಿತ್ವಾತಿ ವಿಸಂಯುತ್ತೇ ಕತ್ವಾ, ಯಥಾ ಸಙ್ಗಾಕಾರೇನ ಗಹಣಂ ನ ಗಚ್ಛತಿ, ಏವಂ ವಿನಿಭುಞ್ಜಿತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಮಹಾಭೂತಾನಿ ತಾವ ವಿತ್ಥಾರೇತು, ಸಮ್ಮಸನೂಪಗತ್ತಾ, ಅಸಮ್ಮಸನೂಪಗಂ ಆಕಾಸಧಾತುಂ ಅಥ ಕಸ್ಮಾ ವಿತ್ಥಾರೇಸೀತಿ ಆಹ ‘‘ಉಪಾದಾರೂಪದಸ್ಸನತ್ಥ’’ನ್ತಿ। ಆಪೋಧಾತು ಸುಖುಮರೂಪಂ। ಇತರಾಸು ಓಳಾರಿಕಸುಖುಮತಾಪಿ ಲಬ್ಭತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಉಪಾದಾರೂಪದಸ್ಸನತ್ಥ’’ನ್ತಿ। ಹೇಟ್ಠಾ ಚತ್ತಾರಿ ಮಹಾಭೂತಾನೇವ ಕಥಿತಾನಿ, ನ ಉಪಾದಾರೂಪನ್ತಿ ತಸ್ಸ ಪನೇತ್ಥ ಲಕ್ಖಣಹಾರನಯೇನ ಆಕಾಸದಸ್ಸನೇನ ದಸ್ಸಿತತಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ಇಮಿನಾ ಮುಖೇನ ತಂ ದಸ್ಸೇತು’’ನ್ತಿ। ನ ಕೇವಲಂ ಉಪಾದಾರೂಪಗ್ಗಹಣದಸ್ಸನತ್ಥಮೇವ ಆಕಾಸಧಾತು ವಿತ್ಥಾರಿತಾ, ಅಥ ಖೋ ಪರಿಗ್ಗಹಸುಖತಾಯಪೀತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಅಪಿಚಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದಿತಬ್ಬಸ್ಸ ರೂಪಸ್ಸ ನಿರವಸೇಸಪರಿಯಾದಾನತ್ಥಂ ‘‘ಅಜ್ಝತ್ತಿಕೇನಾ’’ತಿ ವಿಸೇಸನಮಾಹ। ಆಕಾಸೇನಾತಿ ಆಕಾಸಧಾತುಯಾ ಗಹಿತಾಯ। ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನರೂಪನ್ತಿ ತಾಯ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದಿತಕಲಾಪಗತಮ್ಪಿ ಪಾಕಟಂ ಹೋತಿ ವಿಭೂತಂ ಹುತ್ವಾ ಉಪಟ್ಠಾತಿ।
114.Visaṅkharitvāti visaṃyutte katvā, yathā saṅgākārena gahaṇaṃ na gacchati, evaṃ vinibhuñjitvāti attho. Mahābhūtāni tāva vitthāretu, sammasanūpagattā, asammasanūpagaṃ ākāsadhātuṃ atha kasmā vitthāresīti āha ‘‘upādārūpadassanattha’’nti. Āpodhātu sukhumarūpaṃ. Itarāsu oḷārikasukhumatāpi labbhatīti āha ‘‘upādārūpadassanattha’’nti. Heṭṭhā cattāri mahābhūtāneva kathitāni, na upādārūpanti tassa panettha lakkhaṇahāranayena ākāsadassanena dassitatā veditabbā. Tenāha ‘‘iminā mukhena taṃ dassetu’’nti. Na kevalaṃ upādārūpaggahaṇadassanatthameva ākāsadhātu vitthāritā, atha kho pariggahasukhatāyapīti dassento ‘‘apicā’’tiādimāha. Tattha paricchinditabbassa rūpassa niravasesapariyādānatthaṃ ‘‘ajjhattikenā’’ti visesanamāha. Ākāsenāti ākāsadhātuyā gahitāya. Paricchinnarūpanti tāya paricchinditakalāpagatampi pākaṭaṃ hoti vibhūtaṃ hutvā upaṭṭhāti.
ಇದಾನಿ ವುತ್ತಮೇವತ್ಥಂ ಸುಖಗ್ಗಹಣತ್ಥಂ ಗಾಥಾಯ ದಸ್ಸೇತಿ। ತಸ್ಸಾತಿ ಉಪಾದಾಯರೂಪಸ್ಸ। ಏವಂ ಆವಿಭಾವತ್ಥನ್ತಿ ಏವಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನತಾಯ ಆಕಾಸಸ್ಸ ವಸೇನ ವಿಭೂತಭಾವತ್ಥಂ। ತನ್ತಿ ಆಕಾಸಧಾತುಂ।
Idāni vuttamevatthaṃ sukhaggahaṇatthaṃ gāthāya dasseti. Tassāti upādāyarūpassa. Evaṃ āvibhāvatthanti evaṃ paricchinnatāya ākāsassa vasena vibhūtabhāvatthaṃ. Tanti ākāsadhātuṃ.
೧೧೮. ಆಕಾಸಭಾವಂ ಗತನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ಮಹಾಭೂತೇಹಿ ಅಸಮ್ಫುಟ್ಠಾನಂ ತೇಸಂ ಪರಿಚ್ಛೇದಕಭಾವೇನ ಆಕಾಸನ್ತಿ ಗಹೇತಬ್ಬತಂ ಗತಂ, ಆಕಾಸಮೇವ ವಾ ಆಕಾಸಗತಂ ಯಥಾ ‘‘ದಿಟ್ಠಿಗತಂ (ಧ॰ ಸ॰ ೩೮೧; ಮಹಾನಿ॰ ೧೨), ಅತ್ಥಙ್ಗತ’’ನ್ತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧.೧.೧೩೦) ಚ। ಆದಿನ್ನನ್ತಿ ಇಮನ್ತಿ ತಣ್ಹಾದಿಟ್ಠೀಹಿ ಆದಿನ್ನಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ಗಹಿತಂ ಪರಾಮಟ್ಠ’’ನ್ತಿ। ಅಞ್ಞತ್ಥ ಕಮ್ಮಜಂ ‘‘ಉಪಾದಿನ್ನ’’ನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ನ ತಥಾ ಇಧಾತಿ ಆಹ ‘‘ಸರೀರಟ್ಠಕನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ’’ತಿ। ಪಥವೀಧಾತುಆದೀಸು ವುತ್ತನಯೇನೇವಾತಿ ಮಹಾಹತ್ಥಿಪದೋಪಮೇ (ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೩೦೦ ಆದಯೋ) ವುತ್ತನಯದಸ್ಸನಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ।
118.Ākāsabhāvaṃ gatanti catūhi mahābhūtehi asamphuṭṭhānaṃ tesaṃ paricchedakabhāvena ākāsanti gahetabbataṃ gataṃ, ākāsameva vā ākāsagataṃ yathā ‘‘diṭṭhigataṃ (dha. sa. 381; mahāni. 12), atthaṅgata’’nti (a. ni. aṭṭha. 1.1.130) ca. Ādinnanti imanti taṇhādiṭṭhīhi ādinnaṃ. Tenāha ‘‘gahitaṃ parāmaṭṭha’’nti. Aññattha kammajaṃ ‘‘upādinna’’nti vuccati, na tathā idhāti āha ‘‘sarīraṭṭhakanti attho’’ti. Pathavīdhātuādīsuvuttanayenevāti mahāhatthipadopame (ma. ni. 1.300 ādayo) vuttanayadassanaṃ sandhāya vadati.
೧೧೯. ತಾದಿಭಾವೋ ನಾಮ ನಿಟ್ಠಿತಕಿಚ್ಚಸ್ಸ ಹೋತಿ, ಅಯಞ್ಚ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಅನುಯುಞ್ಜತಿ, ಅಥ ಕಿಮತ್ಥಂ ತಾದಿಭಾವತಾ ವುತ್ತಾತಿ? ಪಥವೀಸಮತಾದಿಲಕ್ಖಣಾಚಿಕ್ಖಣಾಹಿ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಸುಖಪ್ಪವತ್ತಿಅತ್ಥಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ಇಟ್ಠಾನಿಟ್ಠೇಸೂ’’ತಿಆದಿ। ಗಹೇತ್ವಾತಿ ಕುಸಲಪ್ಪವತ್ತಿಯಾ ಓಕಾಸದಾನವಸೇನ ಪರಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ। ನ ಪತಿಟ್ಠಿತೋತಿ ನ ನಿಸ್ಸಿತೋ ನ ಲಗ್ಗೋ।
119.Tādibhāvo nāma niṭṭhitakiccassa hoti, ayañca vipassanaṃ anuyuñjati, atha kimatthaṃ tādibhāvatā vuttāti? Pathavīsamatādilakkhaṇācikkhaṇāhi vipassanāya sukhappavattiatthaṃ. Tenāha ‘‘iṭṭhāniṭṭhesū’’tiādi. Gahetvāti kusalappavattiyā okāsadānavasena pariggahetvā. Na patiṭṭhitoti na nissito na laggo.
೧೨೦. ಬ್ರಹ್ಮವಿಹಾರಭಾವನಾ ಅಸುಭಭಾವನಾ ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿಭಾವನಾ ಚ ಉಪಚಾರಂ ವಾ ಅಪ್ಪನಂ ವಾ ಪಾಪೇನ್ತೋ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಪಾದಕಭಾವಾಯ ಅನಿಚ್ಚಾದಿಸಞ್ಞಾಯ ವಿಪಸ್ಸನಾಭಾವೇನ ಉಸ್ಸಕ್ಕಿತ್ವಾ ಮಗ್ಗಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಅರಹತ್ತಾಧಿಗಮಾಯ ಹೋತೀತಿ ‘‘ಮೇತ್ತಾದಿಭಾವನಾಯ ಪನ ಹೋತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಸತ್ತೇಸು ಸಙ್ಖಾರೇಸು ಚ ಪಟಿಹಞ್ಞನಕಿಲೇಸೋತಿ ಆಘಾತಭಾವಮೇವ ವದತಿ ಞಾಯಭಾವತೋ ಅಞ್ಞೇಸಮ್ಪಿ। ಅಸ್ಮಿಮಾನೋತಿ ರೂಪಾದಿಕೇ ಪಚ್ಚೇಕಂ ಏಕಜ್ಝಂ ಗಹೇತ್ವಾ ‘‘ಅಯಮಹಮಸ್ಮೀ’’ತಿ ಏವಂ ಪವತ್ತಮಾನೋ।
120. Brahmavihārabhāvanā asubhabhāvanā ānāpānassatibhāvanā ca upacāraṃ vā appanaṃ vā pāpento vipassanāya pādakabhāvāya aniccādisaññāya vipassanābhāvena ussakkitvā maggapaṭipāṭiyā arahattādhigamāya hotīti ‘‘mettādibhāvanāya pana hotī’’ti vuttaṃ. Yattha katthaci sattesu saṅkhāresu ca paṭihaññanakilesoti āghātabhāvameva vadati ñāyabhāvato aññesampi. Asmimānoti rūpādike paccekaṃ ekajjhaṃ gahetvā ‘‘ayamahamasmī’’ti evaṃ pavattamāno.
೧೨೧. ಇದಂ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಗಣನಾದಿವಸೇನ ಆಸೇವಿಯಮಾನಾ ಅಸ್ಸಾಸಪಸ್ಸಾಸಾ ಯೋಗಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪತಿಟ್ಠಾನತಾಯ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ। ತತ್ಥ ಪನ ತಥಾಪವತ್ತೋ ಮನಸಿಕಾರೋ ಭಾವನಾ। ಏತ್ಥ ಚ ತಸ್ಸೇವ ಥೇರಸ್ಸ ಭಗವತಾ ಬಹೂನಂ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಾನಂ ದೇಸಿತತ್ತಾ ಚರಿತಂ ಅನಾದಿಯಿತ್ವಾ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಾನಿ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಪುಗ್ಗಲಾನಂ ಸಪ್ಪಾಯಾನೀತಿ ಅಯಮತ್ಥೋ ಸಿದ್ಧೋ, ಅತಿಸಪ್ಪಾಯವಸೇನ ಪನ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನೇಸು ವಿಭಾಗಕಥಾ ಕಥಿತಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
121.Idaṃ kammaṭṭhānanti ettha gaṇanādivasena āseviyamānā assāsapassāsā yogakammassa patiṭṭhānatāya kammaṭṭhānaṃ. Tattha pana tathāpavatto manasikāro bhāvanā. Ettha ca tasseva therassa bhagavatā bahūnaṃ kammaṭṭhānānaṃ desitattā caritaṃ anādiyitvā kammaṭṭhānāni sabbesaṃ puggalānaṃ sappāyānīti ayamattho siddho, atisappāyavasena pana kammaṭṭhānesu vibhāgakathā kathitāti veditabbā.
ಮಹಾರಾಹುಲೋವಾದಸುತ್ತವಣ್ಣನಾಯ ಲೀನತ್ಥಪ್ಪಕಾಸನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Mahārāhulovādasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೨. ಮಹಾರಾಹುಲೋವಾದಸುತ್ತಂ • 2. Mahārāhulovādasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ೨. ಮಹಾರಾಹುಲೋವಾದಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Mahārāhulovādasuttavaṇṇanā
