Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៥-៦. មហារុក្ខសុត្តទ្វយវណ្ណនា
5-6. Mahārukkhasuttadvayavaṇṇanā
៥៥-៥៦. ឱជំ អភិហរន្តីតិ រសហរណិយោ វិយ បុរិសស្ស សរីរេ រុក្ខមូលានិ រុក្ខស្ស បថវីអាបោរសេ ឧបរិ អារោបេន្តិ។ តេសំ តថា អារោបនំ ‘‘ឱជាយា’’តិអាទិនា វិភាវេតិ។ ហត្ថសតុព្ពេធមស្សាតិ ហត្ថសតុព្ពេធោ, ហត្ថសតំ ឧព្ពិទ្ធស្សបិ។ ឯត្ថាតិ ឯតិស្សំ វដ្ដកថាយំ។ កម្មារោហនន្តិ កម្មបច្ចយោ។
55-56.Ojaṃ abhiharantīti rasaharaṇiyo viya purisassa sarīre rukkhamūlāni rukkhassa pathavīāporase upari āropenti. Tesaṃ tathā āropanaṃ ‘‘ojāyā’’tiādinā vibhāveti. Hatthasatubbedhamassāti hatthasatubbedho, hatthasataṃ ubbiddhassapi. Etthāti etissaṃ vaṭṭakathāyaṃ. Kammārohananti kammapaccayo.
បុន ឯត្ថាតិ ឯតិស្សំ វិវដ្ដកថាយំ។ វដ្ដទុក្ខំ នាសេតុកាមស្ស ទឡ្ហំ ឧប្បន្នសំវេគញាណំ សន្ធាយ ‘‘កុទ្ទាលោ វិយា’’តិ អាហ។ តតោ និព្ពត្តិតញាណំ សមាធិបច្ឆិយា ឋិតំ និស្សាយ បវត្តេតព្ពវិបស្សនារម្ភញាណំ។ រុក្ខច្ឆេទនផរសុ វិយាតិ ឯវំភូតស្ស វិបស្សនា ឯកន្តតោ វដ្ដច្ឆេទាយ ហោតិយេវាតិ អាហ ‘‘រុក្ខស្ស…បេ.… មនសិករោន្តស្ស បញ្ញា’’តិ។ តត្ថ កម្មដ្ឋានន្តិ វិបស្សនាកម្មដ្ឋានំ។ តំ ចតុព្ពិធវវត្ថានវសេន វីសតិ បថវីកោដ្ឋាសា, ទ្វាទស អាបោកោដ្ឋាសា, ចត្តារោ តេជោកោដ្ឋាសា, ឆ វាយោកោដ្ឋាសាតិ ទ្វេចត្តាលីសាយ កោដ្ឋាសេសុ។ វិញ្ញាណស្ស ចាតិ ឥតិ-សទ្ទោ អាទិអត្ថោ បការត្ថោ ច។ តេន ភូតរូបានិ វិញ្ញាណសម្បយុត្តធម្មេ ច សង្គណ្ហាតិ។ សត្តសុ សប្បាយេសុ យស្ស អលភន្តស្ស កម្មដ្ឋានំ វិភូតំ ហុត្វា ន ឧបដ្ឋាតិ, តំ សន្ធាយាហ ‘‘អញ្ញតរំ សប្បាយ’’ន្តិ។ សេសំ សុវិញ្ញេយ្យមេវ។
Puna etthāti etissaṃ vivaṭṭakathāyaṃ. Vaṭṭadukkhaṃ nāsetukāmassa daḷhaṃ uppannasaṃvegañāṇaṃ sandhāya ‘‘kuddālo viyā’’ti āha. Tato nibbattitañāṇaṃ samādhipacchiyā ṭhitaṃ nissāya pavattetabbavipassanārambhañāṇaṃ. Rukkhacchedanapharasu viyāti evaṃbhūtassa vipassanā ekantato vaṭṭacchedāya hotiyevāti āha ‘‘rukkhassa…pe… manasikarontassa paññā’’ti. Tattha kammaṭṭhānanti vipassanākammaṭṭhānaṃ. Taṃ catubbidhavavatthānavasena vīsati pathavīkoṭṭhāsā, dvādasa āpokoṭṭhāsā, cattāro tejokoṭṭhāsā, cha vāyokoṭṭhāsāti dvecattālīsāya koṭṭhāsesu. Viññāṇassa cāti iti-saddo ādiattho pakārattho ca. Tena bhūtarūpāni viññāṇasampayuttadhamme ca saṅgaṇhāti. Sattasu sappāyesu yassa alabhantassa kammaṭṭhānaṃ vibhūtaṃ hutvā na upaṭṭhāti, taṃ sandhāyāha ‘‘aññataraṃ sappāya’’nti. Sesaṃ suviññeyyameva.
មហារុក្ខសុត្តទ្វយវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Mahārukkhasuttadvayavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya
៥. មហារុក្ខសុត្តំ • 5. Mahārukkhasuttaṃ
៦. ទុតិយមហារុក្ខសុត្តំ • 6. Dutiyamahārukkhasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā)
៥. មហារុក្ខសុត្តវណ្ណនា • 5. Mahārukkhasuttavaṇṇanā
៦. ទុតិយមហារុក្ខសុត្តវណ្ណនា • 6. Dutiyamahārukkhasuttavaṇṇanā