Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೫-೬. ಮಹಾರುಕ್ಖಸುತ್ತದ್ವಯವಣ್ಣನಾ
5-6. Mahārukkhasuttadvayavaṇṇanā
೫೫-೫೬. ಓಜಂ ಅಭಿಹರನ್ತೀತಿ ರಸಹರಣಿಯೋ ವಿಯ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಸರೀರೇ ರುಕ್ಖಮೂಲಾನಿ ರುಕ್ಖಸ್ಸ ಪಥವೀಆಪೋರಸೇ ಉಪರಿ ಆರೋಪೇನ್ತಿ। ತೇಸಂ ತಥಾ ಆರೋಪನಂ ‘‘ಓಜಾಯಾ’’ತಿಆದಿನಾ ವಿಭಾವೇತಿ। ಹತ್ಥಸತುಬ್ಬೇಧಮಸ್ಸಾತಿ ಹತ್ಥಸತುಬ್ಬೇಧೋ, ಹತ್ಥಸತಂ ಉಬ್ಬಿದ್ಧಸ್ಸಪಿ। ಏತ್ಥಾತಿ ಏತಿಸ್ಸಂ ವಟ್ಟಕಥಾಯಂ। ಕಮ್ಮಾರೋಹನನ್ತಿ ಕಮ್ಮಪಚ್ಚಯೋ।
55-56.Ojaṃ abhiharantīti rasaharaṇiyo viya purisassa sarīre rukkhamūlāni rukkhassa pathavīāporase upari āropenti. Tesaṃ tathā āropanaṃ ‘‘ojāyā’’tiādinā vibhāveti. Hatthasatubbedhamassāti hatthasatubbedho, hatthasataṃ ubbiddhassapi. Etthāti etissaṃ vaṭṭakathāyaṃ. Kammārohananti kammapaccayo.
ಪುನ ಏತ್ಥಾತಿ ಏತಿಸ್ಸಂ ವಿವಟ್ಟಕಥಾಯಂ। ವಟ್ಟದುಕ್ಖಂ ನಾಸೇತುಕಾಮಸ್ಸ ದಳ್ಹಂ ಉಪ್ಪನ್ನಸಂವೇಗಞಾಣಂ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ಕುದ್ದಾಲೋ ವಿಯಾ’’ತಿ ಆಹ। ತತೋ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತಞಾಣಂ ಸಮಾಧಿಪಚ್ಛಿಯಾ ಠಿತಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪವತ್ತೇತಬ್ಬವಿಪಸ್ಸನಾರಮ್ಭಞಾಣಂ। ರುಕ್ಖಚ್ಛೇದನಫರಸು ವಿಯಾತಿ ಏವಂಭೂತಸ್ಸ ವಿಪಸ್ಸನಾ ಏಕನ್ತತೋ ವಟ್ಟಚ್ಛೇದಾಯ ಹೋತಿಯೇವಾತಿ ಆಹ ‘‘ರುಕ್ಖಸ್ಸ…ಪೇ॰… ಮನಸಿಕರೋನ್ತಸ್ಸ ಪಞ್ಞಾ’’ತಿ। ತತ್ಥ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನನ್ತಿ ವಿಪಸ್ಸನಾಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ। ತಂ ಚತುಬ್ಬಿಧವವತ್ಥಾನವಸೇನ ವೀಸತಿ ಪಥವೀಕೋಟ್ಠಾಸಾ, ದ್ವಾದಸ ಆಪೋಕೋಟ್ಠಾಸಾ, ಚತ್ತಾರೋ ತೇಜೋಕೋಟ್ಠಾಸಾ, ಛ ವಾಯೋಕೋಟ್ಠಾಸಾತಿ ದ್ವೇಚತ್ತಾಲೀಸಾಯ ಕೋಟ್ಠಾಸೇಸು। ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ಚಾತಿ ಇತಿ-ಸದ್ದೋ ಆದಿಅತ್ಥೋ ಪಕಾರತ್ಥೋ ಚ। ತೇನ ಭೂತರೂಪಾನಿ ವಿಞ್ಞಾಣಸಮ್ಪಯುತ್ತಧಮ್ಮೇ ಚ ಸಙ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ಸತ್ತಸು ಸಪ್ಪಾಯೇಸು ಯಸ್ಸ ಅಲಭನ್ತಸ್ಸ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ವಿಭೂತಂ ಹುತ್ವಾ ನ ಉಪಟ್ಠಾತಿ, ತಂ ಸನ್ಧಾಯಾಹ ‘‘ಅಞ್ಞತರಂ ಸಪ್ಪಾಯ’’ನ್ತಿ। ಸೇಸಂ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಮೇವ।
Puna etthāti etissaṃ vivaṭṭakathāyaṃ. Vaṭṭadukkhaṃ nāsetukāmassa daḷhaṃ uppannasaṃvegañāṇaṃ sandhāya ‘‘kuddālo viyā’’ti āha. Tato nibbattitañāṇaṃ samādhipacchiyā ṭhitaṃ nissāya pavattetabbavipassanārambhañāṇaṃ. Rukkhacchedanapharasu viyāti evaṃbhūtassa vipassanā ekantato vaṭṭacchedāya hotiyevāti āha ‘‘rukkhassa…pe… manasikarontassa paññā’’ti. Tattha kammaṭṭhānanti vipassanākammaṭṭhānaṃ. Taṃ catubbidhavavatthānavasena vīsati pathavīkoṭṭhāsā, dvādasa āpokoṭṭhāsā, cattāro tejokoṭṭhāsā, cha vāyokoṭṭhāsāti dvecattālīsāya koṭṭhāsesu. Viññāṇassa cāti iti-saddo ādiattho pakārattho ca. Tena bhūtarūpāni viññāṇasampayuttadhamme ca saṅgaṇhāti. Sattasu sappāyesu yassa alabhantassa kammaṭṭhānaṃ vibhūtaṃ hutvā na upaṭṭhāti, taṃ sandhāyāha ‘‘aññataraṃ sappāya’’nti. Sesaṃ suviññeyyameva.
ಮಹಾರುಕ್ಖಸುತ್ತದ್ವಯವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Mahārukkhasuttadvayavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya
೫. ಮಹಾರುಕ್ಖಸುತ್ತಂ • 5. Mahārukkhasuttaṃ
೬. ದುತಿಯಮಹಾರುಕ್ಖಸುತ್ತಂ • 6. Dutiyamahārukkhasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā)
೫. ಮಹಾರುಕ್ಖಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Mahārukkhasuttavaṇṇanā
೬. ದುತಿಯಮಹಾರುಕ್ಖಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Dutiyamahārukkhasuttavaṇṇanā